Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๔. นิยตสฺส นิยามกถาวณฺณนา
4. Niyatassa niyāmakathāvaṇṇanā
๖๖๓-๖๖๔. อิทานิ นิยตสฺส นิยามกถา นาม โหติฯ ตตฺถ ทุวิโธ นิยาโม – มิจฺฉตฺตนิยาโม จ อานนฺตริยกมฺมํ, สมฺมตฺตนิยาโม จ อริยมโคฺคฯ อิเม เทฺว นิยาเม ฐเปตฺวา อโญฺญ นิยาโม นาม นตฺถิฯ สเพฺพปิ หิ เสสา เตภูมกธมฺมา อนิยตา นามฯ เตหิ สมนฺนาคโตปิ อนิยโตเยวฯ พุเทฺธหิ ปน อตฺตโน ญาณพเลน ‘‘อยํ สโตฺต อนาคเต โพธิํ ปาปุณิสฺสตี’’ติ พฺยากโต โพธิสโตฺต ปุญฺญุสฺสทตฺตา นิยโตติ วุจฺจติฯ อิติ อิมํ โวหารมตฺตํ คเหตฺวา ‘‘ปจฺฉิมภวิโก โพธิสโตฺต ตาย ชาติยา ภโพฺพ ธมฺมํ อภิสเมตุ’’นฺติ อธิปฺปาเยน ‘‘นิยโต นิยามํ โอกฺกมตี’’ติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ ปุพฺพเสลิยาปรเสลิยานํ; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ มิจฺฉตฺตนิยโตติอาทิ อเญฺญน นิยาเมน นิยตสฺส อญฺญนิยามาภาวทสฺสนตฺถํ วุตฺตํฯ ปุเพฺพ มคฺคํ ภาเวตฺวาติอาทิ นิยามปฺปเภททสฺสนตฺถํ วุตฺตํฯ สติปฎฺฐานนฺติอาทิ เอกสฺมิมฺปิ นิยาเม ธมฺมปฺปเภททสฺสนตฺถํ วุตฺตํฯ ภโพฺพ โพธิสโตฺตติ วจนํ เกวลํ โพธิสตฺตสฺส ภพฺพตํ ทีเปติ, น นิยตสฺส นิยาโมกฺกมนํ, ตสฺมา อสาธกํฯ โส หิ ปุเพฺพ เอเกนปิ นิยตธเมฺมน อนิยโต โพธิมูเล สจฺจทสฺสเนน นิยามํ โอกฺกโนฺตติฯ
663-664. Idāni niyatassa niyāmakathā nāma hoti. Tattha duvidho niyāmo – micchattaniyāmo ca ānantariyakammaṃ, sammattaniyāmo ca ariyamaggo. Ime dve niyāme ṭhapetvā añño niyāmo nāma natthi. Sabbepi hi sesā tebhūmakadhammā aniyatā nāma. Tehi samannāgatopi aniyatoyeva. Buddhehi pana attano ñāṇabalena ‘‘ayaṃ satto anāgate bodhiṃ pāpuṇissatī’’ti byākato bodhisatto puññussadattā niyatoti vuccati. Iti imaṃ vohāramattaṃ gahetvā ‘‘pacchimabhaviko bodhisatto tāya jātiyā bhabbo dhammaṃ abhisametu’’nti adhippāyena ‘‘niyato niyāmaṃ okkamatī’’ti yesaṃ laddhi, seyyathāpi pubbaseliyāparaseliyānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Micchattaniyatotiādi aññena niyāmena niyatassa aññaniyāmābhāvadassanatthaṃ vuttaṃ. Pubbe maggaṃ bhāvetvātiādi niyāmappabhedadassanatthaṃ vuttaṃ. Satipaṭṭhānantiādi ekasmimpi niyāme dhammappabhedadassanatthaṃ vuttaṃ. Bhabbo bodhisattoti vacanaṃ kevalaṃ bodhisattassa bhabbataṃ dīpeti, na niyatassa niyāmokkamanaṃ, tasmā asādhakaṃ. So hi pubbe ekenapi niyatadhammena aniyato bodhimūle saccadassanena niyāmaṃ okkantoti.
นิยตสฺส นิยามกถาวณฺณนาฯ
Niyatassa niyāmakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi / (๑๒๙) ๔. นิยตสฺส นิยามกถา • (129) 4. Niyatassa niyāmakathā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๔. นิยตสฺสนิยามกถาวณฺณนา • 4. Niyatassaniyāmakathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ๔. นิยตสฺสนิยามกถาวณฺณนา • 4. Niyatassaniyāmakathāvaṇṇanā