| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-មូលដីកា • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
៤. និយតស្សនិយាមកថាវណ្ណនា
4. Niyatassaniyāmakathāvaṇṇanā
៦៦៣-៦៦៤. សេសា តេភូមកធម្មា អនិយតា នាមាតិ ឯត្ថ អប្បត្តនិយាមានំ ធម្មេ សន្ធាយ ‘‘តេភូមកធម្មា’’តិ អាហ។ ឯតេវ ហិ សន្ធាយ ‘‘តេហិ សមន្នាគតោបិ អនិយតោយេវា’’តិ វុត្តន្តិ។ ឥតិ ឥមំ វោហារមត្តំ គហេត្វា ‘‘និយតោ ពោធិសត្តោ បច្ឆិមភវិកោ ភព្ពោ ធម្មំ អភិសមេតុំ ឱក្កមិតុ’’ន្តិ អធិប្បាយេន ‘‘និយាមំ ឱក្កមតី’’តិ យេសំ លទ្ធីតិ អត្ថយោជនា។ ឯវំ បន វោហារមត្តសព្ភាវោ ‘‘និយតោ’’តិ វចនស្ស, ធម្មំ អភិសមេតុំ ភព្ពតា ច ‘‘និយាមំ ឱក្កមតី’’តិ វចនស្ស ការណភាវេន វុត្តា ហោតិ, ភព្ពតាយេវ បន ឧភយស្សបិ ការណន្តិ យុត្តំ។ អញ្ញេនាតិ យទិ និយតោ និយាមំ ឱក្កមេយ្យ, មិច្ឆត្តនិយតោ សម្មត្តនិយាមំ, សម្មត្តនិយតោ វា មិច្ឆត្តនិយាមំ ឱក្កមេយ្យ, ន ច តំ អត្ថីតិ ទស្សនត្ថន្តិ អត្ថោ។
663-664. Sesā tebhūmakadhammā aniyatā nāmāti ettha appattaniyāmānaṃ dhamme sandhāya ‘‘tebhūmakadhammā’’ti āha. Eteva hi sandhāya ‘‘tehi samannāgatopi aniyatoyevā’’ti vuttanti. Iti imaṃ vohāramattaṃ gahetvā ‘‘niyato bodhisatto pacchimabhaviko bhabbo dhammaṃ abhisametuṃ okkamitu’’nti adhippāyena ‘‘niyāmaṃ okkamatī’’ti yesaṃ laddhīti atthayojanā. Evaṃ pana vohāramattasabbhāvo ‘‘niyato’’ti vacanassa, dhammaṃ abhisametuṃ bhabbatā ca ‘‘niyāmaṃ okkamatī’’ti vacanassa kāraṇabhāvena vuttā hoti, bhabbatāyeva pana ubhayassapi kāraṇanti yuttaṃ. Aññenāti yadi niyato niyāmaṃ okkameyya, micchattaniyato sammattaniyāmaṃ, sammattaniyato vā micchattaniyāmaṃ okkameyya, na ca taṃ atthīti dassanatthanti attho.
និយតស្សនិយាមកថាវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Niyatassaniyāmakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / អភិធម្មបិដក • Abhidhammapiṭaka / កថាវត្ថុបាឡិ • Kathāvatthupāḷi / (១២៩) ៤. និយតស្ស និយាមកថា • (129) 4. Niyatassa niyāmakathā
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / អភិធម្មបិដក (អដ្ឋកថា) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ៤. និយតស្ស និយាមកថាវណ្ណនា • 4. Niyatassa niyāmakathāvaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / អភិធម្មបិដក (ដីកា) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / បញ្ចបករណ-អនុដីកា • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ៤. និយតស្សនិយាមកថាវណ្ណនា • 4. Niyatassaniyāmakathāvaṇṇanā
