| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-அனுடீகா • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
நோஉபாதா³பா⁴ஜனீயகதா²வண்ணனா
Noupādābhājanīyakathāvaṇṇanā
646. ‘‘ஏகங் மஹாபூ⁴தங் படிச்ச தயோ மஹாபூ⁴தா தயோ மஹாபூ⁴தே படிச்ச ஏகங் மஹாபூ⁴த’’ந்திஆதி³வசனதோ (பட்டா²॰ 1.1.53) ஏகங் மஹாபூ⁴தங் அவஸேஸமஹாபூ⁴தே நிஸ்ஸயதி, தேஹி உபாதா³ரூபேன ச நிஸ்ஸீயதீதி ஆஹ ‘‘நிஸ்ஸயதி ச நிஸ்ஸீயதி சா’’தி.
646. ‘‘Ekaṃ mahābhūtaṃ paṭicca tayo mahābhūtā tayo mahābhūte paṭicca ekaṃ mahābhūta’’ntiādivacanato (paṭṭhā. 1.1.53) ekaṃ mahābhūtaṃ avasesamahābhūte nissayati, tehi upādārūpena ca nissīyatīti āha ‘‘nissayati ca nissīyati cā’’ti.
647. மஹாபூ⁴தானங் அஞ்ஞமஞ்ஞாவிஜஹனதோ ஏகஸ்மிம்பி கலாபே அனேகங் பொ²ட்ட²ப்³ப³ங் அத்தீ²தி பொ²ட்ட²ப்³ப³ஸபா⁴வேஸுயேவ அனேகேஸுபி ஆரம்மணேஸு ஆபாத²க³தேஸு ஆபோ⁴கா³தி³வஸேன ஏகங்யேவ விஞ்ஞாணுப்பத்திஹேது ஹோதீதி அயங் விசாரோ த³ஸ்ஸிதோ. இதரேஸுபி பன யதா²யோக³ங் த³ஸ்ஸேதப்³போ³. தத்த² ரஸாரம்மணங் தாவ இந்த்³ரியனிஸ்ஸயங் அல்லீயித்வா விஞ்ஞாணுப்பத்திஹேதுபா⁴வதோ ஸதிபி அனேகேஸங் ரஸானங் ஆபாத²க³மனே ஏகஸ்மிங் க²ணே ஏகப்பகாரங்யேவ யதா²வுத்தனயேன ஜிவ்ஹாவிஞ்ஞாணுப்பத்திஹேது ஹோதி, ததா² க³ந்தா⁴ரம்மணங். ரூபஸத்³தா³ரம்மணானி பன இந்த்³ரியனிஸ்ஸயங் அஸம்பத்வாவ விஞ்ஞாணுப்பத்திஹேதுபா⁴வதோ யொக்³யதே³ஸே அவட்டி²தானி யத்தகானி ஸஹகாரீபச்சயந்தரக³தங் உபகாரங் லப⁴ந்தி, தத்தகானி ஏகஸ்மிங் க²ணே ஏகஜ்ஜ²ங் ஆரம்மணங் ந ஹொந்தீதி ந வத்தப்³பா³னி. ததா² ஹி ஸத்³தோ³ நிக்³கோ⁴ஸாதி³கோ அனேககலாபக³தோ ததா² வண்ணோபி ஸிவிகுப்³ப³ஹனநியாமேன ஏகஜ்ஜ²ங் ஆரம்மணங் ஹோதீதி. எத்தா²பி ச ஆபு⁴ஜிதவஸேன ஆரம்மணாதி⁴மத்ததாவஸேன அனேககலாபஸன்னிபாதேபி கத்த²சி விஞ்ஞாணுப்பத்தி ஹோதியேவ. பஸாதா³தி⁴மத்ததா பித்தாதி³விப³ந்தா⁴பா⁴வேன பஸாத³ஸ்ஸ திக்க²தா. கத²ங் பன சித்தஸ்ஸாதி சித்தஸாமஞ்ஞதோ ஏகத்தனயவஸேன புச்ச²தி.
647. Mahābhūtānaṃ aññamaññāvijahanato ekasmimpi kalāpe anekaṃ phoṭṭhabbaṃ atthīti phoṭṭhabbasabhāvesuyeva anekesupi ārammaṇesu āpāthagatesu ābhogādivasena ekaṃyeva viññāṇuppattihetu hotīti ayaṃ vicāro dassito. Itaresupi pana yathāyogaṃ dassetabbo. Tattha rasārammaṇaṃ tāva indriyanissayaṃ allīyitvā viññāṇuppattihetubhāvato satipi anekesaṃ rasānaṃ āpāthagamane ekasmiṃ khaṇe ekappakāraṃyeva yathāvuttanayena jivhāviññāṇuppattihetu hoti, tathā gandhārammaṇaṃ. Rūpasaddārammaṇāni pana indriyanissayaṃ asampatvāva viññāṇuppattihetubhāvato yogyadese avaṭṭhitāni yattakāni sahakārīpaccayantaragataṃ upakāraṃ labhanti, tattakāni ekasmiṃ khaṇe ekajjhaṃ ārammaṇaṃ na hontīti na vattabbāni. Tathā hi saddo nigghosādiko anekakalāpagato tathā vaṇṇopi sivikubbahananiyāmena ekajjhaṃ ārammaṇaṃ hotīti. Etthāpi ca ābhujitavasena ārammaṇādhimattatāvasena anekakalāpasannipātepi katthaci viññāṇuppatti hotiyeva. Pasādādhimattatā pittādivibandhābhāvena pasādassa tikkhatā. Kathaṃ pana cittassāti cittasāmaññato ekattanayavasena pucchati.
651. தாதி³ஸாயாதி யா பசுரஜனஸ்ஸ அத்தீ²திபி ந க³ஹிதா. ஸந்தீ ஸமானா. ஏவந்தி யதா²ஸஸம்பா⁴ருத³கங் ஸஸம்பா⁴ரபத²வியா ஆப³ந்த⁴கங், ஏவங் பரமத்து²த³கங் பரமத்த²பத²வியாதி த³ஸ்ஸேதி. தத³னுரூபபச்சயேஹீதி அத்தனோ ஆப³ந்த⁴னானுகு³ணேஹி ஆப³ந்தி⁴யமானேஹி ஸந்தா⁴ரணாதி³கிச்சேஹி புரிமேஹி ச பத²வீஆதீ³ஹி. அபு²ஸித்வா பதிட்டா² ஹோதி, அபு²ஸித்வா ஆப³ந்த⁴தீதி இமினா பு²ஸிதப்³ப³பு²ஸனகபா⁴வோ ஆபோதா⁴துயங் நத்தீ²தி பொ²ட்ட²ப்³ப³வஸேன உப⁴யத⁴ம்மதங் ஆஹ. அஞ்ஞமஞ்ஞங் நிஸ்ஸயதா அஞ்ஞமஞ்ஞனிஸ்ஸயதா. அத² வா அஞ்ஞமஞ்ஞதா ச நிஸ்ஸயதா ச அஞ்ஞமஞ்ஞனிஸ்ஸயதா. யதி³ பொ²ட்ட²ப்³பா³பொ²ட்ட²ப்³ப³தா⁴தூனங் பொ²ட்ட²ப்³ப³பா⁴வேன வினா அஞ்ஞமஞ்ஞனிஸ்ஸயதா, பத²வீஆதீ³னங் கக்க²ளாதி³ஸபா⁴வோ ஏவ பொ²ட்ட²ப்³ப³பா⁴வோதி தப்³பி³ரஹேன கத²ங் தேஸங் ஆபோதா⁴துயா நிஸ்ஸயாதி³பா⁴வோதி ஆஹ ‘‘அவினிப்³போ⁴க³வுத்தீஸூ’’திஆதி³. அஞ்ஞமஞ்ஞபச்சயபூ⁴தேஸூதி ஏதேன உபாதா³ரூபங் நிவத்தேதி. அத² வா புப்³பே³ அட்ட²கதா²தி⁴ப்பாயே ட²த்வா பொ²ட்ட²ப்³பா³பொ²ட்ட²ப்³ப³தா⁴தூனங் விஸிட்ட²ங் அஞ்ஞமஞ்ஞனிஸ்ஸயதங் வத்வா இதா³னி அத்தனோ அதி⁴ப்பாயே ட²த்வா அவிஸேஸேன தங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ‘‘அவினிப்³போ⁴க³வுத்தீஸூ’’திஆதி³. தங்யேவ அவிஸிட்ட²ங் அஞ்ஞமஞ்ஞனிஸ்ஸயதங் த³ள்ஹங் கத்வா த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘நாபி ஸஹஜாதேஸூ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² அபு²ஸனங் தாவ ஏககலாபக³தத்தா ந விசாரேதப்³ப³ங், பு²ஸனங் பன கத²ந்தி? ஏககலாபக³தத்தா ஏவ. விஸுங் ஸித்³தா⁴னங்யேவ ஹி விஸயமஹாபூ⁴தானங் காயப்பஸாத³னிஸ்ஸயபூ⁴தேஸு பு²ஸனங் தி³ஸ்ஸதி.
651. Tādisāyāti yā pacurajanassa atthītipi na gahitā. Santī samānā. Evanti yathāsasambhārudakaṃ sasambhārapathaviyā ābandhakaṃ, evaṃ paramatthudakaṃ paramatthapathaviyāti dasseti. Tadanurūpapaccayehīti attano ābandhanānuguṇehi ābandhiyamānehi sandhāraṇādikiccehi purimehi ca pathavīādīhi. Aphusitvā patiṭṭhā hoti, aphusitvā ābandhatīti iminā phusitabbaphusanakabhāvo āpodhātuyaṃ natthīti phoṭṭhabbavasena ubhayadhammataṃ āha. Aññamaññaṃ nissayatā aññamaññanissayatā. Atha vā aññamaññatā ca nissayatā ca aññamaññanissayatā. Yadi phoṭṭhabbāphoṭṭhabbadhātūnaṃ phoṭṭhabbabhāvena vinā aññamaññanissayatā, pathavīādīnaṃ kakkhaḷādisabhāvo eva phoṭṭhabbabhāvoti tabbirahena kathaṃ tesaṃ āpodhātuyā nissayādibhāvoti āha ‘‘avinibbhogavuttīsū’’tiādi. Aññamaññapaccayabhūtesūti etena upādārūpaṃ nivatteti. Atha vā pubbe aṭṭhakathādhippāye ṭhatvā phoṭṭhabbāphoṭṭhabbadhātūnaṃ visiṭṭhaṃ aññamaññanissayataṃ vatvā idāni attano adhippāye ṭhatvā avisesena taṃ dassento āha ‘‘avinibbhogavuttīsū’’tiādi. Taṃyeva avisiṭṭhaṃ aññamaññanissayataṃ daḷhaṃ katvā dassento ‘‘nāpi sahajātesū’’tiādimāha. Tattha aphusanaṃ tāva ekakalāpagatattā na vicāretabbaṃ, phusanaṃ pana kathanti? Ekakalāpagatattā eva. Visuṃ siddhānaṃyeva hi visayamahābhūtānaṃ kāyappasādanissayabhūtesu phusanaṃ dissati.
ஜா²யதீதி பரிபச்சதி. ந உண்ஹா ஹுத்வாதி ஏதஸ்ஸ உண்ஹஸபா⁴வா ஹுத்வாதி அயமத்தோ²தி கத்வா ‘‘தேஜோஸபா⁴வதங்யேவ படிக்கி²பதீ’’தி வுத்தங். உண்ஹபடிபக்க²த்தா ஸீதஸ்ஸ உண்ஹதாய படிக்கே²பே ஸீததாஸங்கா ஸியாதி ஆஹ ‘‘ந ஸீதத்தங் அனுஜானாதீ’’தி. தேஜோஸபா⁴க³தங்யேவ வா ஸீததாயபி த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ந ஸீதத்தங் அனுஜானாதீ’’தி வுத்தங். தேனேவாஹ ‘‘தேஜோ ஏவ ஹி ஸீத’’ந்தி. மந்தே³ ஹி உண்ஹபா⁴வே ஸீதபு³த்³தீ⁴தி தேஜோ ஏவ ஹி ஸீதங். கத²ங் பனேதங் விஞ்ஞாயதீதி? ஸீதபு³த்³தி⁴யா அவவத்தி²தபா⁴வதோ பாராபாரங் விய. ததா² ஹி ஆதபே ட²த்வா சா²யங் பவிட்டா²னங் ஸீதபு³த்³தி⁴ ஹோதி, தத்தே²வ பத²வீக³ப்³ப⁴தோ நிக்³க³தானங் உண்ஹபு³த்³தீ⁴தி. யதி³ தேஜோயேவ ஸீதங், உண்ஹபா⁴வேன ஸத்³தி⁴ங் ஸீதபா⁴வோபி ஏகஸ்மிங் கலாபே உபலப்³பெ⁴ய்யாதி ஆஹ ‘‘ஸீதுண்ஹானஞ்சா’’திஆதி³. உண்ஹஸீதகலாபேஸு ஸீதுண்ஹானங் அப்பவத்தி. த்³வின்னங்…பே॰… யுஜ்ஜதி, ந ஆபோதா⁴துவாயோதா⁴தூனங் ஸீதபா⁴வேதி அதி⁴ப்பாயோ. ஆபோதா⁴துயா ஹி வாயோதா⁴துயா ஸீதபா⁴வே உண்ஹபா⁴வேன ஸத்³தி⁴ங் ஏகஸ்மிங் கலாபே ஸீதபா⁴வோ லப்³பெ⁴ய்ய, ந பன லப்³ப⁴தி. ந செத்த² ஆபோதா⁴துஅதி⁴கே வாயோதா⁴துஅதி⁴கே வா கலாபே ஸீதபா⁴வோதி ஸக்கா விஞ்ஞாதுங் தாதி³ஸேபி கத்த²சி கலாபே அலப்³ப⁴மானத்தா ஸீதபா⁴வஸ்ஸாதி. க²ரதாதி³ஸபா⁴வாதி⁴கஸ்ஸ பூ⁴தஸங்கா⁴தஸ்ஸ த³வதாதி³ஸபா⁴வாதி⁴கதாபத்தி பா⁴வஞ்ஞத²த்தங். தங் பன யதா² ஹோதி, தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘பச்ச…பே॰… ப்பத்தீ’’தி ஆஹ.
Jhāyatīti paripaccati. Na uṇhā hutvāti etassa uṇhasabhāvā hutvāti ayamatthoti katvā ‘‘tejosabhāvataṃyeva paṭikkhipatī’’ti vuttaṃ. Uṇhapaṭipakkhattā sītassa uṇhatāya paṭikkhepe sītatāsaṅkā siyāti āha ‘‘na sītattaṃ anujānātī’’ti. Tejosabhāgataṃyeva vā sītatāyapi dassetuṃ ‘‘na sītattaṃ anujānātī’’ti vuttaṃ. Tenevāha ‘‘tejo eva hi sīta’’nti. Mande hi uṇhabhāve sītabuddhīti tejo eva hi sītaṃ. Kathaṃ panetaṃ viññāyatīti? Sītabuddhiyā avavatthitabhāvato pārāpāraṃ viya. Tathā hi ātape ṭhatvā chāyaṃ paviṭṭhānaṃ sītabuddhi hoti, tattheva pathavīgabbhato niggatānaṃ uṇhabuddhīti. Yadi tejoyeva sītaṃ, uṇhabhāvena saddhiṃ sītabhāvopi ekasmiṃ kalāpe upalabbheyyāti āha ‘‘sītuṇhānañcā’’tiādi. Uṇhasītakalāpesu sītuṇhānaṃ appavatti. Dvinnaṃ…pe… yujjati, na āpodhātuvāyodhātūnaṃ sītabhāveti adhippāyo. Āpodhātuyā hi vāyodhātuyā sītabhāve uṇhabhāvena saddhiṃ ekasmiṃ kalāpe sītabhāvo labbheyya, na pana labbhati. Na cettha āpodhātuadhike vāyodhātuadhike vā kalāpe sītabhāvoti sakkā viññātuṃ tādisepi katthaci kalāpe alabbhamānattā sītabhāvassāti. Kharatādisabhāvādhikassa bhūtasaṅghātassa davatādisabhāvādhikatāpatti bhāvaññathattaṃ. Taṃ pana yathā hoti, taṃ dassetuṃ ‘‘pacca…pe… ppattī’’ti āha.
652. ஏகந்தனசித்தஸமுட்டா²னாதீ³தி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஏகந்தஅனுபாதி³ன்னுபாதா³னியாதி³ங் ஸங்க³ண்ஹாதி. புரிமானம்பீதி ‘‘யங் வா பனஞ்ஞம்பீ’’தி ஏதஸ்மா வசனதோ புரிமானங் அனுபாதி³ன்னானங் ஸத்³தா³யதனகாயவிஞ்ஞத்திஆதீ³னங் நசித்தஸமுட்டா²னானஞ்ச சக்கா²யதனஸோதாயதனாதீ³னங். நகம்மஸ்ஸகதத்தாபா⁴வாதி³கந்தி நகம்மஸ்ஸகதத்தாபா⁴வங் நசித்தஸமுட்டா²னபா⁴வந்தி ஏவமாதி³கங். ஏகந்தாகம்மஜாதீ³ஸூதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன ஏகந்தாசித்தஜங் க³ய்ஹதி. தா ஜரதாஅனிச்சதா. அனேகந்தேஸு ந க³ஹிதாதி ஏகந்ததோ அகம்மஜேஸு ஸத்³தா³யதனாதீ³ஸு அசித்தஜேஸு ச சக்கா²யதனாதீ³ஸு க³ஹெத்வா சதுஸமுட்டா²னிகத்தா அனேகந்தேஸு ரூபாயதனாதீ³ஸு ந க³ஹிதாதி அத்தோ².
652. Ekantanacittasamuṭṭhānādīti ādi-saddena ekantaanupādinnupādāniyādiṃ saṅgaṇhāti. Purimānampīti ‘‘yaṃ vā panaññampī’’ti etasmā vacanato purimānaṃ anupādinnānaṃ saddāyatanakāyaviññattiādīnaṃ nacittasamuṭṭhānānañca cakkhāyatanasotāyatanādīnaṃ. Nakammassakatattābhāvādikanti nakammassakatattābhāvaṃ nacittasamuṭṭhānabhāvanti evamādikaṃ. Ekantākammajādīsūti ādi-saddena ekantācittajaṃ gayhati. Tā jaratāaniccatā. Anekantesu na gahitāti ekantato akammajesu saddāyatanādīsu acittajesu ca cakkhāyatanādīsu gahetvā catusamuṭṭhānikattā anekantesu rūpāyatanādīsu na gahitāti attho.
666. அனிப்ப²ன்னத்தாதி அஞ்ஞங் அனபெக்கி²த்வா ஸபா⁴வதோ அஸித்³த⁴த்தங். தஸ்ஸாதி விஞ்ஞத்தித்³வயஸ்ஸ.
666. Anipphannattāti aññaṃ anapekkhitvā sabhāvato asiddhattaṃ. Tassāti viññattidvayassa.
நோஉபாதா³பா⁴ஜனீயகதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Noupādābhājanīyakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
து³கனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Dukaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / த⁴ம்மஸங்க³ணீபாளி • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ரூபவிப⁴த்தி • Rūpavibhatti
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (அட்ட²கதா²) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / த⁴ம்மஸங்க³ணி-அட்ட²கதா² • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / உபாதா³பா⁴ஜனீயகதா² • Upādābhājanīyakathā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / த⁴ம்மஸங்க³ணீ-மூலடீகா • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / நோஉபாதா³பா⁴ஜனீயகதா²வண்ணனா • Noupādābhājanīyakathāvaṇṇanā
