| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā |
ਨੋਉਪਾਦਾਭਾਜਨੀਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Noupādābhājanīyakathāvaṇṇanā
੬੪੬. ‘‘ਏਕਂ ਮਹਾਭੂਤਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਤਯੋ ਮਹਾਭੂਤਾ ਤਯੋ ਮਹਾਭੂਤੇ ਪਟਿਚ੍ਚ ਏਕਂ ਮਹਾਭੂਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿવਚਨਤੋ (ਪਟ੍ਠਾ॰ ੧.੧.੫੩) ਏਕਂ ਮਹਾਭੂਤਂ ਅવਸੇਸਮਹਾਭੂਤੇ ਨਿਸ੍ਸਯਤਿ, ਤੇਹਿ ਉਪਾਦਾਰੂਪੇਨ ਚ ਨਿਸ੍ਸੀਯਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਨਿਸ੍ਸਯਤਿ ਚ ਨਿਸ੍ਸੀਯਤਿ ਚਾ’’ਤਿ।
646. ‘‘Ekaṃ mahābhūtaṃ paṭicca tayo mahābhūtā tayo mahābhūte paṭicca ekaṃ mahābhūta’’ntiādivacanato (paṭṭhā. 1.1.53) ekaṃ mahābhūtaṃ avasesamahābhūte nissayati, tehi upādārūpena ca nissīyatīti āha ‘‘nissayati ca nissīyati cā’’ti.
੬੪੭. ਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਾવਿਜਹਨਤੋ ਏਕਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ ਕਲਾਪੇ ਅਨੇਕਂ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਸਭਾવੇਸੁਯੇવ ਅਨੇਕੇਸੁਪਿ ਆਰਮ੍ਮਣੇਸੁ ਆਪਾਥਗਤੇਸੁ ਆਭੋਗਾਦਿવਸੇਨ ਏਕਂਯੇવ વਿਞ੍ਞਾਣੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁ ਹੋਤੀਤਿ ਅਯਂ વਿਚਾਰੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ। ਇਤਰੇਸੁਪਿ ਪਨ ਯਥਾਯੋਗਂ ਦਸ੍ਸੇਤਬ੍ਬੋ। ਤਤ੍ਥ ਰਸਾਰਮ੍ਮਣਂ ਤਾવ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨਿਸ੍ਸਯਂ ਅਲ੍ਲੀਯਿਤ੍વਾ વਿਞ੍ਞਾਣੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਭਾવਤੋ ਸਤਿਪਿ ਅਨੇਕੇਸਂ ਰਸਾਨਂ ਆਪਾਥਗਮਨੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਏਕਪ੍ਪਕਾਰਂਯੇવ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਜਿવ੍ਹਾવਿਞ੍ਞਾਣੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁ ਹੋਤਿ, ਤਥਾ ਗਨ੍ਧਾਰਮ੍ਮਣਂ। ਰੂਪਸਦ੍ਦਾਰਮ੍ਮਣਾਨਿ ਪਨ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯਨਿਸ੍ਸਯਂ ਅਸਮ੍ਪਤ੍વਾવ વਿਞ੍ਞਾਣੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿਹੇਤੁਭਾવਤੋ ਯੋਗ੍ਯਦੇਸੇ ਅવਟ੍ਠਿਤਾਨਿ ਯਤ੍ਤਕਾਨਿ ਸਹਕਾਰੀਪਚ੍ਚਯਨ੍ਤਰਗਤਂ ਉਪਕਾਰਂ ਲਭਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਤਕਾਨਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਖਣੇ ਏਕਜ੍ਝਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਤਥਾ ਹਿ ਸਦ੍ਦੋ ਨਿਗ੍ਘੋਸਾਦਿਕੋ ਅਨੇਕਕਲਾਪਗਤੋ ਤਥਾ વਣ੍ਣੋਪਿ ਸਿવਿਕੁਬ੍ਬਹਨਨਿਯਾਮੇਨ ਏਕਜ੍ਝਂ ਆਰਮ੍ਮਣਂ ਹੋਤੀਤਿ। ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਚ ਆਭੁਜਿਤવਸੇਨ ਆਰਮ੍ਮਣਾਧਿਮਤ੍ਤਤਾવਸੇਨ ਅਨੇਕਕਲਾਪਸਨ੍ਨਿਪਾਤੇਪਿ ਕਤ੍ਥਚਿ વਿਞ੍ਞਾਣੁਪ੍ਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿਯੇવ। ਪਸਾਦਾਧਿਮਤ੍ਤਤਾ ਪਿਤ੍ਤਾਦਿવਿਬਨ੍ਧਾਭਾવੇਨ ਪਸਾਦਸ੍ਸ ਤਿਕ੍ਖਤਾ। ਕਥਂ ਪਨ ਚਿਤ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚਿਤ੍ਤਸਾਮਞ੍ਞਤੋ ਏਕਤ੍ਤਨਯવਸੇਨ ਪੁਚ੍ਛਤਿ।
647. Mahābhūtānaṃ aññamaññāvijahanato ekasmimpi kalāpe anekaṃ phoṭṭhabbaṃ atthīti phoṭṭhabbasabhāvesuyeva anekesupi ārammaṇesu āpāthagatesu ābhogādivasena ekaṃyeva viññāṇuppattihetu hotīti ayaṃ vicāro dassito. Itaresupi pana yathāyogaṃ dassetabbo. Tattha rasārammaṇaṃ tāva indriyanissayaṃ allīyitvā viññāṇuppattihetubhāvato satipi anekesaṃ rasānaṃ āpāthagamane ekasmiṃ khaṇe ekappakāraṃyeva yathāvuttanayena jivhāviññāṇuppattihetu hoti, tathā gandhārammaṇaṃ. Rūpasaddārammaṇāni pana indriyanissayaṃ asampatvāva viññāṇuppattihetubhāvato yogyadese avaṭṭhitāni yattakāni sahakārīpaccayantaragataṃ upakāraṃ labhanti, tattakāni ekasmiṃ khaṇe ekajjhaṃ ārammaṇaṃ na hontīti na vattabbāni. Tathā hi saddo nigghosādiko anekakalāpagato tathā vaṇṇopi sivikubbahananiyāmena ekajjhaṃ ārammaṇaṃ hotīti. Etthāpi ca ābhujitavasena ārammaṇādhimattatāvasena anekakalāpasannipātepi katthaci viññāṇuppatti hotiyeva. Pasādādhimattatā pittādivibandhābhāvena pasādassa tikkhatā. Kathaṃ pana cittassāti cittasāmaññato ekattanayavasena pucchati.
੬੫੧. ਤਾਦਿਸਾਯਾਤਿ ਯਾ ਪਚੁਰਜਨਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥੀਤਿਪਿ ਨ ਗਹਿਤਾ। ਸਨ੍ਤੀ ਸਮਾਨਾ। ਏવਨ੍ਤਿ ਯਥਾਸਸਮ੍ਭਾਰੁਦਕਂ ਸਸਮ੍ਭਾਰਪਥવਿਯਾ ਆਬਨ੍ਧਕਂ, ਏવਂ ਪਰਮਤ੍ਥੁਦਕਂ ਪਰਮਤ੍ਥਪਥવਿਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਦਨੁਰੂਪਪਚ੍ਚਯੇਹੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਆਬਨ੍ਧਨਾਨੁਗੁਣੇਹਿ ਆਬਨ੍ਧਿਯਮਾਨੇਹਿ ਸਨ੍ਧਾਰਣਾਦਿਕਿਚ੍ਚੇਹਿ ਪੁਰਿਮੇਹਿ ਚ ਪਥવੀਆਦੀਹਿ। ਅਫੁਸਿਤ੍વਾ ਪਤਿਟ੍ਠਾ ਹੋਤਿ, ਅਫੁਸਿਤ੍વਾ ਆਬਨ੍ਧਤੀਤਿ ਇਮਿਨਾ ਫੁਸਿਤਬ੍ਬਫੁਸਨਕਭਾવੋ ਆਪੋਧਾਤੁਯਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬવਸੇਨ ਉਭਯਧਮ੍ਮਤਂ ਆਹ। ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਨਿਸ੍ਸਯਤਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਨਿਸ੍ਸਯਤਾ। ਅਥ વਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਤਾ ਚ ਨਿਸ੍ਸਯਤਾ ਚ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਨਿਸ੍ਸਯਤਾ। ਯਦਿ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਧਾਤੂਨਂ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਭਾવੇਨ વਿਨਾ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਨਿਸ੍ਸਯਤਾ, ਪਥવੀਆਦੀਨਂ ਕਕ੍ਖਲ਼ਾਦਿਸਭਾવੋ ਏવ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਭਾવੋਤਿ ਤਬ੍ਬਿਰਹੇਨ ਕਥਂ ਤੇਸਂ ਆਪੋਧਾਤੁਯਾ ਨਿਸ੍ਸਯਾਦਿਭਾવੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਅવਿਨਿਬ੍ਭੋਗવੁਤ੍ਤੀਸੂ’’ਤਿਆਦਿ। ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਪਚ੍ਚਯਭੂਤੇਸੂਤਿ ਏਤੇਨ ਉਪਾਦਾਰੂਪਂ ਨਿવਤ੍ਤੇਤਿ। ਅਥ વਾ ਪੁਬ੍ਬੇ ਅਟ੍ਠਕਥਾਧਿਪ੍ਪਾਯੇ ਠਤ੍વਾ ਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਾਫੋਟ੍ਠਬ੍ਬਧਾਤੂਨਂ વਿਸਿਟ੍ਠਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਨਿਸ੍ਸਯਤਂ વਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇ ਠਤ੍વਾ ਅવਿਸੇਸੇਨ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅવਿਨਿਬ੍ਭੋਗવੁਤ੍ਤੀਸੂ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਂਯੇવ ਅવਿਸਿਟ੍ਠਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਨਿਸ੍ਸਯਤਂ ਦਲ਼੍ਹਂ ਕਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨਾਪਿ ਸਹਜਾਤੇਸੂ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਅਫੁਸਨਂ ਤਾવ ਏਕਕਲਾਪਗਤਤ੍ਤਾ ਨ વਿਚਾਰੇਤਬ੍ਬਂ, ਫੁਸਨਂ ਪਨ ਕਥਨ੍ਤਿ? ਏਕਕਲਾਪਗਤਤ੍ਤਾ ਏવ। વਿਸੁਂ ਸਿਦ੍ਧਾਨਂਯੇવ ਹਿ વਿਸਯਮਹਾਭੂਤਾਨਂ ਕਾਯਪ੍ਪਸਾਦਨਿਸ੍ਸਯਭੂਤੇਸੁ ਫੁਸਨਂ ਦਿਸ੍ਸਤਿ।
651. Tādisāyāti yā pacurajanassa atthītipi na gahitā. Santī samānā. Evanti yathāsasambhārudakaṃ sasambhārapathaviyā ābandhakaṃ, evaṃ paramatthudakaṃ paramatthapathaviyāti dasseti. Tadanurūpapaccayehīti attano ābandhanānuguṇehi ābandhiyamānehi sandhāraṇādikiccehi purimehi ca pathavīādīhi. Aphusitvā patiṭṭhā hoti, aphusitvā ābandhatīti iminā phusitabbaphusanakabhāvo āpodhātuyaṃ natthīti phoṭṭhabbavasena ubhayadhammataṃ āha. Aññamaññaṃ nissayatā aññamaññanissayatā. Atha vā aññamaññatā ca nissayatā ca aññamaññanissayatā. Yadi phoṭṭhabbāphoṭṭhabbadhātūnaṃ phoṭṭhabbabhāvena vinā aññamaññanissayatā, pathavīādīnaṃ kakkhaḷādisabhāvo eva phoṭṭhabbabhāvoti tabbirahena kathaṃ tesaṃ āpodhātuyā nissayādibhāvoti āha ‘‘avinibbhogavuttīsū’’tiādi. Aññamaññapaccayabhūtesūti etena upādārūpaṃ nivatteti. Atha vā pubbe aṭṭhakathādhippāye ṭhatvā phoṭṭhabbāphoṭṭhabbadhātūnaṃ visiṭṭhaṃ aññamaññanissayataṃ vatvā idāni attano adhippāye ṭhatvā avisesena taṃ dassento āha ‘‘avinibbhogavuttīsū’’tiādi. Taṃyeva avisiṭṭhaṃ aññamaññanissayataṃ daḷhaṃ katvā dassento ‘‘nāpi sahajātesū’’tiādimāha. Tattha aphusanaṃ tāva ekakalāpagatattā na vicāretabbaṃ, phusanaṃ pana kathanti? Ekakalāpagatattā eva. Visuṃ siddhānaṃyeva hi visayamahābhūtānaṃ kāyappasādanissayabhūtesu phusanaṃ dissati.
ਝਾਯਤੀਤਿ ਪਰਿਪਚ੍ਚਤਿ। ਨ ਉਣ੍ਹਾ ਹੁਤ੍વਾਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਉਣ੍ਹਸਭਾવਾ ਹੁਤ੍વਾਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋਤਿ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਤੇਜੋਸਭਾવਤਂਯੇવ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਉਣ੍ਹਪਟਿਪਕ੍ਖਤ੍ਤਾ ਸੀਤਸ੍ਸ ਉਣ੍ਹਤਾਯ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੇ ਸੀਤਤਾਸਙ੍ਕਾ ਸਿਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਸੀਤਤ੍ਤਂ ਅਨੁਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ। ਤੇਜੋਸਭਾਗਤਂਯੇવ વਾ ਸੀਤਤਾਯਪਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਨ ਸੀਤਤ੍ਤਂ ਅਨੁਜਾਨਾਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਤੇਜੋ ਏવ ਹਿ ਸੀਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਮਨ੍ਦੇ ਹਿ ਉਣ੍ਹਭਾવੇ ਸੀਤਬੁਦ੍ਧੀਤਿ ਤੇਜੋ ਏવ ਹਿ ਸੀਤਂ। ਕਥਂ ਪਨੇਤਂ વਿਞ੍ਞਾਯਤੀਤਿ? ਸੀਤਬੁਦ੍ਧਿਯਾ ਅવવਤ੍ਥਿਤਭਾવਤੋ ਪਾਰਾਪਾਰਂ વਿਯ। ਤਥਾ ਹਿ ਆਤਪੇ ਠਤ੍વਾ ਛਾਯਂ ਪવਿਟ੍ਠਾਨਂ ਸੀਤਬੁਦ੍ਧਿ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥੇવ ਪਥવੀਗਬ੍ਭਤੋ ਨਿਗ੍ਗਤਾਨਂ ਉਣ੍ਹਬੁਦ੍ਧੀਤਿ। ਯਦਿ ਤੇਜੋਯੇવ ਸੀਤਂ, ਉਣ੍ਹਭਾવੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੀਤਭਾવੋਪਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਲਾਪੇ ਉਪਲਬ੍ਭੇਯ੍ਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਸੀਤੁਣ੍ਹਾਨਞ੍ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਉਣ੍ਹਸੀਤਕਲਾਪੇਸੁ ਸੀਤੁਣ੍ਹਾਨਂ ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤਿ। ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ…ਪੇ॰… ਯੁਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਆਪੋਧਾਤੁવਾਯੋਧਾਤੂਨਂ ਸੀਤਭਾવੇਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਆਪੋਧਾਤੁਯਾ ਹਿ વਾਯੋਧਾਤੁਯਾ ਸੀਤਭਾવੇ ਉਣ੍ਹਭਾવੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਕਲਾਪੇ ਸੀਤਭਾવੋ ਲਬ੍ਭੇਯ੍ਯ, ਨ ਪਨ ਲਬ੍ਭਤਿ। ਨ ਚੇਤ੍ਥ ਆਪੋਧਾਤੁਅਧਿਕੇ વਾਯੋਧਾਤੁਅਧਿਕੇ વਾ ਕਲਾਪੇ ਸੀਤਭਾવੋਤਿ ਸਕ੍ਕਾ વਿਞ੍ਞਾਤੁਂ ਤਾਦਿਸੇਪਿ ਕਤ੍ਥਚਿ ਕਲਾਪੇ ਅਲਬ੍ਭਮਾਨਤ੍ਤਾ ਸੀਤਭਾવਸ੍ਸਾਤਿ। ਖਰਤਾਦਿਸਭਾવਾਧਿਕਸ੍ਸ ਭੂਤਸਙ੍ਘਾਤਸ੍ਸ ਦવਤਾਦਿਸਭਾવਾਧਿਕਤਾਪਤ੍ਤਿ ਭਾવਞ੍ਞਥਤ੍ਤਂ। ਤਂ ਪਨ ਯਥਾ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਚ੍ਚ…ਪੇ॰… ਪ੍ਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਆਹ।
Jhāyatīti paripaccati. Na uṇhā hutvāti etassa uṇhasabhāvā hutvāti ayamatthoti katvā ‘‘tejosabhāvataṃyeva paṭikkhipatī’’ti vuttaṃ. Uṇhapaṭipakkhattā sītassa uṇhatāya paṭikkhepe sītatāsaṅkā siyāti āha ‘‘na sītattaṃ anujānātī’’ti. Tejosabhāgataṃyeva vā sītatāyapi dassetuṃ ‘‘na sītattaṃ anujānātī’’ti vuttaṃ. Tenevāha ‘‘tejo eva hi sīta’’nti. Mande hi uṇhabhāve sītabuddhīti tejo eva hi sītaṃ. Kathaṃ panetaṃ viññāyatīti? Sītabuddhiyā avavatthitabhāvato pārāpāraṃ viya. Tathā hi ātape ṭhatvā chāyaṃ paviṭṭhānaṃ sītabuddhi hoti, tattheva pathavīgabbhato niggatānaṃ uṇhabuddhīti. Yadi tejoyeva sītaṃ, uṇhabhāvena saddhiṃ sītabhāvopi ekasmiṃ kalāpe upalabbheyyāti āha ‘‘sītuṇhānañcā’’tiādi. Uṇhasītakalāpesu sītuṇhānaṃ appavatti. Dvinnaṃ…pe… yujjati, na āpodhātuvāyodhātūnaṃ sītabhāveti adhippāyo. Āpodhātuyā hi vāyodhātuyā sītabhāve uṇhabhāvena saddhiṃ ekasmiṃ kalāpe sītabhāvo labbheyya, na pana labbhati. Na cettha āpodhātuadhike vāyodhātuadhike vā kalāpe sītabhāvoti sakkā viññātuṃ tādisepi katthaci kalāpe alabbhamānattā sītabhāvassāti. Kharatādisabhāvādhikassa bhūtasaṅghātassa davatādisabhāvādhikatāpatti bhāvaññathattaṃ. Taṃ pana yathā hoti, taṃ dassetuṃ ‘‘pacca…pe… ppattī’’ti āha.
੬੫੨. ਏਕਨ੍ਤਨਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦੀਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਏਕਨ੍ਤਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨੁਪਾਦਾਨਿਯਾਦਿਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਪੁਰਿਮਾਨਮ੍ਪੀਤਿ ‘‘ਯਂ વਾ ਪਨਞ੍ਞਮ੍ਪੀ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਮਾ વਚਨਤੋ ਪੁਰਿਮਾਨਂ ਅਨੁਪਾਦਿਨ੍ਨਾਨਂ ਸਦ੍ਦਾਯਤਨਕਾਯવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਆਦੀਨਂ ਨਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਞ੍ਚ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਸੋਤਾਯਤਨਾਦੀਨਂ। ਨਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਤ੍ਤਾਭਾવਾਦਿਕਨ੍ਤਿ ਨਕਮ੍ਮਸ੍ਸਕਤਤ੍ਤਾਭਾવਂ ਨਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਭਾવਨ੍ਤਿ ਏવਮਾਦਿਕਂ। ਏਕਨ੍ਤਾਕਮ੍ਮਜਾਦੀਸੂਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਏਕਨ੍ਤਾਚਿਤ੍ਤਜਂ ਗਯ੍ਹਤਿ। ਤਾ ਜਰਤਾਅਨਿਚ੍ਚਤਾ। ਅਨੇਕਨ੍ਤੇਸੁ ਨ ਗਹਿਤਾਤਿ ਏਕਨ੍ਤਤੋ ਅਕਮ੍ਮਜੇਸੁ ਸਦ੍ਦਾਯਤਨਾਦੀਸੁ ਅਚਿਤ੍ਤਜੇਸੁ ਚ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨਾਦੀਸੁ ਗਹੇਤ੍વਾ ਚਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨਿਕਤ੍ਤਾ ਅਨੇਕਨ੍ਤੇਸੁ ਰੂਪਾਯਤਨਾਦੀਸੁ ਨ ਗਹਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
652. Ekantanacittasamuṭṭhānādīti ādi-saddena ekantaanupādinnupādāniyādiṃ saṅgaṇhāti. Purimānampīti ‘‘yaṃ vā panaññampī’’ti etasmā vacanato purimānaṃ anupādinnānaṃ saddāyatanakāyaviññattiādīnaṃ nacittasamuṭṭhānānañca cakkhāyatanasotāyatanādīnaṃ. Nakammassakatattābhāvādikanti nakammassakatattābhāvaṃ nacittasamuṭṭhānabhāvanti evamādikaṃ. Ekantākammajādīsūti ādi-saddena ekantācittajaṃ gayhati. Tā jaratāaniccatā. Anekantesu na gahitāti ekantato akammajesu saddāyatanādīsu acittajesu ca cakkhāyatanādīsu gahetvā catusamuṭṭhānikattā anekantesu rūpāyatanādīsu na gahitāti attho.
੬੬੬. ਅਨਿਪ੍ਫਨ੍ਨਤ੍ਤਾਤਿ ਅਞ੍ਞਂ ਅਨਪੇਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਸਭਾવਤੋ ਅਸਿਦ੍ਧਤ੍ਤਂ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਦ੍વਯਸ੍ਸ।
666. Anipphannattāti aññaṃ anapekkhitvā sabhāvato asiddhattaṃ. Tassāti viññattidvayassa.
ਨੋਉਪਾਦਾਭਾਜਨੀਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Noupādābhājanīyakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
ਦੁਕਨਿਦ੍ਦੇਸવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Dukaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀਪਾਲ਼ਿ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ਰੂਪવਿਭਤ੍ਤਿ • Rūpavibhatti
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣਿ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / ਉਪਾਦਾਭਾਜਨੀਯਕਥਾ • Upādābhājanīyakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਧਮ੍ਮਸਙ੍ਗਣੀ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā / ਨੋਉਪਾਦਾਭਾਜਨੀਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Noupādābhājanīyakathāvaṇṇanā
