| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā |
२. ओमसवादसिक्खापदवण्णना
2. Omasavādasikkhāpadavaṇṇanā
१३. दुतिये पुब्बे पतिट्ठितारप्पदेसं पुन अरे पत्तेति पठमं भूमियं पतिट्ठितनेमिप्पदेसे परिवत्तेत्वा पुन भूमियं पतिट्ठितेति अत्थो।
13. Dutiye pubbe patiṭṭhitārappadesaṃ puna are patteti paṭhamaṃ bhūmiyaṃ patiṭṭhitanemippadese parivattetvā puna bhūmiyaṃ patiṭṭhiteti attho.
१५. पुब्बेति अट्ठुप्पत्तियं। पुप्फछड्डका नाम गब्भमलादिहारका। तच्छककम्मन्ति पासाणकोट्टनादिवड्ढकीकम्मं । हत्थमुद्दागणनाति अङ्गुलिसङ्कोचनेनेव गणना। अच्छिद्दकगणना नाम एकट्ठानदसट्ठानादीसु सारियो ठपेत्वा अनुक्कमेन गणना। आदि-सद्देन सङ्कलनपटउप्पादनवोक्लनभागहारादिवसेन पवत्ता पिण्डगणना गहिता। यस्स सा पगुणा, सो रुक्खम्पि दिस्वा ‘‘एत्तकानि एत्थ पण्णानी’’ति जानाति। यभ-मेथुनेति वचनतो आह ‘‘य-कार-भ-कारे’’तिआदि।
15.Pubbeti aṭṭhuppattiyaṃ. Pupphachaḍḍakā nāma gabbhamalādihārakā. Tacchakakammanti pāsāṇakoṭṭanādivaḍḍhakīkammaṃ . Hatthamuddāgaṇanāti aṅgulisaṅkocaneneva gaṇanā. Acchiddakagaṇanā nāma ekaṭṭhānadasaṭṭhānādīsu sāriyo ṭhapetvā anukkamena gaṇanā. Ādi-saddena saṅkalanapaṭauppādanavoklanabhāgahārādivasena pavattā piṇḍagaṇanā gahitā. Yassa sā paguṇā, so rukkhampi disvā ‘‘ettakāni ettha paṇṇānī’’ti jānāti. Yabha-methuneti vacanato āha ‘‘ya-kāra-bha-kāre’’tiādi.
१६. न पुरिमेनाति मुसावादसिक्खापदेन। सोपि आपत्तियाति उपसग्गादिविसिट्ठेहिपि वदन्तो पाचित्तियापत्तियाव कारेतब्बो।
16.Na purimenāti musāvādasikkhāpadena. Sopi āpattiyāti upasaggādivisiṭṭhehipi vadanto pācittiyāpattiyāva kāretabbo.
२६. दुब्भासितन्ति सामञ्ञतो वुत्तत्ता पाळियं अनागतेहिपि परम्मुखा वदन्तस्सपि दुब्भासितमेवाति आचरिया वदन्ति ततो लामकापत्तिया अभावा, अनापत्तियापेत्थ भवितुं अयुत्तत्ता। सब्बसत्ताति एत्थ वचनत्थविदूहि तिरच्छानादयोपि गहिता।
26.Dubbhāsitanti sāmaññato vuttattā pāḷiyaṃ anāgatehipi parammukhā vadantassapi dubbhāsitamevāti ācariyā vadanti tato lāmakāpattiyā abhāvā, anāpattiyāpettha bhavituṃ ayuttattā. Sabbasattāti ettha vacanatthavidūhi tiracchānādayopi gahitā.
३५. अनुसासनीपुरेक्खारताय वा पापगरहिताय वा वदन्तानं चित्तस्स लहुपरिवत्तिभावतो अन्तरन्तरा कोपे उप्पन्नेपि अनापत्ति। कायविकारमत्तेनपि ओमसनसम्भवतो ‘‘तिसमुट्ठानं, कायकम्म’’न्ति च वुत्तं। परिवारे पन ‘‘चतुत्थेन आपत्तिसमुट्ठानेन…पे॰… दुब्भासितं आपज्जेय्याति। न हीति वत्तब्ब’’न्तिआदिना (परि॰ २७६) इतरानि समुट्ठानानि पटिक्खिपित्वा पञ्चमस्सेव वुत्तत्ता आह ‘‘दुब्भासितापत्ति पनेत्थ वाचाचित्ततो समुट्ठाती’’ति। दवकम्यताय हि कायवाचाचित्तेहि ओमसन्तस्सपि वाचाचित्तमेव आपत्तिया अङ्गं होति, न पन कायो विज्जमानोपि धम्मदेसनापत्ति विय केवलं कायविकारेनेव। ओमसन्तस्स पन किञ्चापि इध दुब्भासितापत्तिया अनापत्ति, अथ खो कायकीळापटिक्खेपसिक्खापदेन दुक्कटमेवाति दट्ठब्बं। उपसम्पन्नं जातिआदीहि अनञ्ञापदेसेन अक्कोसनं, तस्स जाननं, अत्थपुरेक्खारतादीनं अभावोति इमानेत्थ तीणि अङ्गानि।
35. Anusāsanīpurekkhāratāya vā pāpagarahitāya vā vadantānaṃ cittassa lahuparivattibhāvato antarantarā kope uppannepi anāpatti. Kāyavikāramattenapi omasanasambhavato ‘‘tisamuṭṭhānaṃ, kāyakamma’’nti ca vuttaṃ. Parivāre pana ‘‘catutthena āpattisamuṭṭhānena…pe… dubbhāsitaṃ āpajjeyyāti. Na hīti vattabba’’ntiādinā (pari. 276) itarāni samuṭṭhānāni paṭikkhipitvā pañcamasseva vuttattā āha ‘‘dubbhāsitāpatti panettha vācācittato samuṭṭhātī’’ti. Davakamyatāya hi kāyavācācittehi omasantassapi vācācittameva āpattiyā aṅgaṃ hoti, na pana kāyo vijjamānopi dhammadesanāpatti viya kevalaṃ kāyavikāreneva. Omasantassa pana kiñcāpi idha dubbhāsitāpattiyā anāpatti, atha kho kāyakīḷāpaṭikkhepasikkhāpadena dukkaṭamevāti daṭṭhabbaṃ. Upasampannaṃ jātiādīhi anaññāpadesena akkosanaṃ, tassa jānanaṃ, atthapurekkhāratādīnaṃ abhāvoti imānettha tīṇi aṅgāni.
ओमसवादसिक्खापदवण्णना निट्ठिता।
Omasavādasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga / १. मुसावादवग्गो • 1. Musāvādavaggo
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / २. ओमसवादसिक्खापदवण्णना • 2. Omasavādasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / २. ओमसवादसिक्खापदवण्णना • 2. Omasavādasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / २. ओमसवादसिक्खापदवण्णना • 2. Omasavādasikkhāpadavaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / २. ओमसवाद सिक्खापदं • 2. Omasavāda sikkhāpadaṃ
