Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
2. ඔමසවාදසික්ඛාපදවණ්ණනා
2. Omasavādasikkhāpadavaṇṇanā
13. දුතියෙ පුබ්බෙ පතිට්ඨිතාරප්පදෙසං පුන අරෙ පත්තෙති පඨමං භූමියං පතිට්ඨිතනෙමිප්පදෙසෙ පරිවත්තෙත්වා පුන භූමියං පතිට්ඨිතෙති අත්ථො.
13. Dutiye pubbe patiṭṭhitārappadesaṃ puna are patteti paṭhamaṃ bhūmiyaṃ patiṭṭhitanemippadese parivattetvā puna bhūmiyaṃ patiṭṭhiteti attho.
15. පුබ්බෙති අට්ඨුප්පත්තියං. පුප්ඵඡඩ්ඩකා නාම ගබ්භමලාදිහාරකා. තච්ඡකකම්මන්ති පාසාණකොට්ටනාදිවඩ්ඪකීකම්මං . හත්ථමුද්දාගණනාති අඞ්ගුලිසඞ්කොචනෙනෙව ගණනා. අච්ඡිද්දකගණනා නාම එකට්ඨානදසට්ඨානාදීසු සාරියො ඨපෙත්වා අනුක්කමෙන ගණනා. ආදි-සද්දෙන සඞ්කලනපටඋප්පාදනවොක්ලනභාගහාරාදිවසෙන පවත්තා පිණ්ඩගණනා ගහිතා. යස්ස සා පගුණා, සො රුක්ඛම්පි දිස්වා ‘‘එත්තකානි එත්ථ පණ්ණානී’’ති ජානාති. යභ-මෙථුනෙති වචනතො ආහ ‘‘ය-කාර-භ-කාරෙ’’තිආදි.
15.Pubbeti aṭṭhuppattiyaṃ. Pupphachaḍḍakā nāma gabbhamalādihārakā. Tacchakakammanti pāsāṇakoṭṭanādivaḍḍhakīkammaṃ . Hatthamuddāgaṇanāti aṅgulisaṅkocaneneva gaṇanā. Acchiddakagaṇanā nāma ekaṭṭhānadasaṭṭhānādīsu sāriyo ṭhapetvā anukkamena gaṇanā. Ādi-saddena saṅkalanapaṭauppādanavoklanabhāgahārādivasena pavattā piṇḍagaṇanā gahitā. Yassa sā paguṇā, so rukkhampi disvā ‘‘ettakāni ettha paṇṇānī’’ti jānāti. Yabha-methuneti vacanato āha ‘‘ya-kāra-bha-kāre’’tiādi.
16. න පුරිමෙනාති මුසාවාදසික්ඛාපදෙන. සොපි ආපත්තියාති උපසග්ගාදිවිසිට්ඨෙහිපි වදන්තො පාචිත්තියාපත්තියාව කාරෙතබ්බො.
16.Na purimenāti musāvādasikkhāpadena. Sopi āpattiyāti upasaggādivisiṭṭhehipi vadanto pācittiyāpattiyāva kāretabbo.
26. දුබ්භාසිතන්ති සාමඤ්ඤතො වුත්තත්තා පාළියං අනාගතෙහිපි පරම්මුඛා වදන්තස්සපි දුබ්භාසිතමෙවාති ආචරියා වදන්ති තතො ලාමකාපත්තියා අභාවා, අනාපත්තියාපෙත්ථ භවිතුං අයුත්තත්තා. සබ්බසත්තාති එත්ථ වචනත්ථවිදූහි තිරච්ඡානාදයොපි ගහිතා.
26.Dubbhāsitanti sāmaññato vuttattā pāḷiyaṃ anāgatehipi parammukhā vadantassapi dubbhāsitamevāti ācariyā vadanti tato lāmakāpattiyā abhāvā, anāpattiyāpettha bhavituṃ ayuttattā. Sabbasattāti ettha vacanatthavidūhi tiracchānādayopi gahitā.
35. අනුසාසනීපුරෙක්ඛාරතාය වා පාපගරහිතාය වා වදන්තානං චිත්තස්ස ලහුපරිවත්තිභාවතො අන්තරන්තරා කොපෙ උප්පන්නෙපි අනාපත්ති. කායවිකාරමත්තෙනපි ඔමසනසම්භවතො ‘‘තිසමුට්ඨානං, කායකම්ම’’න්ති ච වුත්තං. පරිවාරෙ පන ‘‘චතුත්ථෙන ආපත්තිසමුට්ඨානෙන…පෙ.… දුබ්භාසිතං ආපජ්ජෙය්යාති. න හීති වත්තබ්බ’’න්තිආදිනා (පරි. 276) ඉතරානි සමුට්ඨානානි පටික්ඛිපිත්වා පඤ්චමස්සෙව වුත්තත්තා ආහ ‘‘දුබ්භාසිතාපත්ති පනෙත්ථ වාචාචිත්තතො සමුට්ඨාතී’’ති. දවකම්යතාය හි කායවාචාචිත්තෙහි ඔමසන්තස්සපි වාචාචිත්තමෙව ආපත්තියා අඞ්ගං හොති, න පන කායො විජ්ජමානොපි ධම්මදෙසනාපත්ති විය කෙවලං කායවිකාරෙනෙව. ඔමසන්තස්ස පන කිඤ්චාපි ඉධ දුබ්භාසිතාපත්තියා අනාපත්ති, අථ ඛො කායකීළාපටික්ඛෙපසික්ඛාපදෙන දුක්කටමෙවාති දට්ඨබ්බං. උපසම්පන්නං ජාතිආදීහි අනඤ්ඤාපදෙසෙන අක්කොසනං, තස්ස ජානනං, අත්ථපුරෙක්ඛාරතාදීනං අභාවොති ඉමානෙත්ථ තීණි අඞ්ගානි.
35. Anusāsanīpurekkhāratāya vā pāpagarahitāya vā vadantānaṃ cittassa lahuparivattibhāvato antarantarā kope uppannepi anāpatti. Kāyavikāramattenapi omasanasambhavato ‘‘tisamuṭṭhānaṃ, kāyakamma’’nti ca vuttaṃ. Parivāre pana ‘‘catutthena āpattisamuṭṭhānena…pe… dubbhāsitaṃ āpajjeyyāti. Na hīti vattabba’’ntiādinā (pari. 276) itarāni samuṭṭhānāni paṭikkhipitvā pañcamasseva vuttattā āha ‘‘dubbhāsitāpatti panettha vācācittato samuṭṭhātī’’ti. Davakamyatāya hi kāyavācācittehi omasantassapi vācācittameva āpattiyā aṅgaṃ hoti, na pana kāyo vijjamānopi dhammadesanāpatti viya kevalaṃ kāyavikāreneva. Omasantassa pana kiñcāpi idha dubbhāsitāpattiyā anāpatti, atha kho kāyakīḷāpaṭikkhepasikkhāpadena dukkaṭamevāti daṭṭhabbaṃ. Upasampannaṃ jātiādīhi anaññāpadesena akkosanaṃ, tassa jānanaṃ, atthapurekkhāratādīnaṃ abhāvoti imānettha tīṇi aṅgāni.
ඔමසවාදසික්ඛාපදවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Omasavādasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්ග • Mahāvibhaṅga / 1. මුසාවාදවග්ගො • 1. Musāvādavaggo
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 2. ඔමසවාදසික්ඛාපදවණ්ණනා • 2. Omasavādasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 2. ඔමසවාදසික්ඛාපදවණ්ණනා • 2. Omasavādasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 2. ඔමසවාදසික්ඛාපදවණ්ණනා • 2. Omasavādasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 2. ඔමසවාද සික්ඛාපදං • 2. Omasavāda sikkhāpadaṃ