| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / កង្ខាវិតរណី-អភិនវ-ដីកា • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
៣. ឱវាទវគ្គោ
3. Ovādavaggo
១. ឱវាទសិក្ខាបទវណ្ណនា
1. Ovādasikkhāpadavaṇṇanā
អដ្ឋង្គសមន្នាគតស្សាតិ ‘‘សីលវា ហោតី’’តិអាទីហិ (បាចិ. ១៤៧) អដ្ឋហិ អង្គេហិ សមន្នាគតស្ស។ អនុញ្ញាតាតិ ឥមស្ស សិក្ខាបទស្ស និទានេ អនុញ្ញាតា ។ ‘‘វស្សសតូបសម្បន្នាយា’’តិអាទិ វក្ខមានអដ្ឋគរុធម្មទស្សនំ។ តត្ថ សាមីចិកម្មន្តិ មគ្គសម្បទានពីជនបានីយាបុច្ឆនាទិកំ អនុច្ឆវិកំ វត្តំ។ អាទិសទ្ទេន –
Aṭṭhaṅgasamannāgatassāti ‘‘sīlavā hotī’’tiādīhi (pāci. 147) aṭṭhahi aṅgehi samannāgatassa. Anuññātāti imassa sikkhāpadassa nidāne anuññātā . ‘‘Vassasatūpasampannāyā’’tiādi vakkhamānaaṭṭhagarudhammadassanaṃ. Tattha sāmīcikammanti maggasampadānabījanapānīyāpucchanādikaṃ anucchavikaṃ vattaṃ. Ādisaddena –
‘‘ន ភិក្ខុនិយា អភិក្ខុកេ អាវាសេ វស្សំ វសិតព្ពំ, អន្វទ្ធមាសំ ភិក្ខុនិយា ភិក្ខុសង្ឃតោ ទ្វេ ធម្មា បច្ចាសីសិតព្ពា ឧបោសថបុច្ឆកញ្ច ឱវាទូបសង្កមនញ្ច, វស្សំវុដ្ឋាយ ភិក្ខុនិយា ឧភតោសង្ឃេ តីហិ ឋានេហិ បវារេតព្ពំ ទិដ្ឋេន វា សុតេន វា បរិសង្កាយ វា, គរុធម្មំ អជ្ឈាបន្នាយ ភិក្ខុនិយា ឧភតោសង្ឃេ បក្ខមានត្តំ ចរិតព្ពំ, ទ្វេ វស្សានិ ឆសុ ធម្មេសុ សិក្ខិតសិក្ខាយ សិក្ខមានាយ ឧភតោសង្ឃេ ឧបសម្បទា បរិយេសិតព្ពា, ន ភិក្ខុនិយា កេនចិ បរិយាយេន ភិក្ខុ អក្កោសិតព្ពោ បរិភាសិតព្ពោ, អជ្ជតគ្គេ ឱវដោ ភិក្ខុនីនំ ភិក្ខូសុ វចនបថោ, អនោវដោ ភិក្ខូនំ ភិក្ខុនីសុ វចនបថោ’’តិ (ចូឡវ. ៤០៣; អ. និ. ៨.៥១) –
‘‘Na bhikkhuniyā abhikkhuke āvāse vassaṃ vasitabbaṃ, anvaddhamāsaṃ bhikkhuniyā bhikkhusaṅghato dve dhammā paccāsīsitabbā uposathapucchakañca ovādūpasaṅkamanañca, vassaṃvuṭṭhāya bhikkhuniyā ubhatosaṅghe tīhi ṭhānehi pavāretabbaṃ diṭṭhena vā sutena vā parisaṅkāya vā, garudhammaṃ ajjhāpannāya bhikkhuniyā ubhatosaṅghe pakkhamānattaṃ caritabbaṃ, dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya sikkhamānāya ubhatosaṅghe upasampadā pariyesitabbā, na bhikkhuniyā kenaci pariyāyena bhikkhu akkositabbo paribhāsitabbo, ajjatagge ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapatho, anovaṭo bhikkhūnaṃ bhikkhunīsu vacanapatho’’ti (cūḷava. 403; a. ni. 8.51) –
ឥមេ សត្ត ធម្មេ សង្គណ្ហាតិ។ គរុធម្មេតិ គរុកេ ធម្មេ។ តេ ហិ គារវំ កត្វា ភិក្ខុនីហិ សម្បដិច្ឆិតព្ពត្តា ‘‘គរុធម្មា’’តិ វុច្ចន្តិ។
Ime satta dhamme saṅgaṇhāti. Garudhammeti garuke dhamme. Te hi gāravaṃ katvā bhikkhunīhi sampaṭicchitabbattā ‘‘garudhammā’’ti vuccanti.
អញ្ញេន វា ធម្មេនាតិ ឋបេត្វា អដ្ឋ គរុធម្មេ អញ្ញេន យេន កេនចិ ធម្មេន។ ភិក្ខុនីសុ ឧបសម្បន្នមត្តំ វា ឱវទតោតិ ភិក្ខុនីសុ ឧបសម្បន្នមត្តំ គរុធម្មេន ឱវទតោ វា។ ភិក្ខូនំ សន្តិកេ ឧបសម្បន្នាយ យថាវត្ថុកមេវ។ ‘‘អធម្មកម្មេ’’តិអាទីសុ ភិក្ខុនោវាទសម្មុតិកម្មំ ‘‘កម្ម’’ន្តិ វេទិតព្ពន្តិ អាហ ‘‘សម្មតស្សាបី’’តិអាទិ។ វគ្គេ ភិក្ខុនិសង្ឃេ ឱវទតោ តិកបាចិត្តិយន្តិ វគ្គេ ភិក្ខុនិសង្ឃេ ឱវទតោ វគ្គសញ្ញិវេមតិកសមគ្គសញ្ញីនំ វសេន តីណិ បាចិត្តិយានិ។ តថា វេមតិកស្ស ចាតិ អធម្មកម្មេ វេមតិកស្ស ច វគ្គេ ភិក្ខុនិសង្ឃេ ឱវទតោ តិកបាចិត្តិយន្តិ អត្ថោ។ ឯស នយោ ធម្មកម្មសញ្ញិនោ ចាតិ ឯត្ថាបិ។ យថា ច វគ្គេ ភិក្ខុនិសង្ឃេ ឱវទតោ នវ បាចិត្តិយានិ, ឯវំ អធម្មកម្មេ អធម្មកម្មសញ្ញិនោ សមគ្គេ ភិក្ខុនិសង្ឃេ ឱវទតោ តស្មិំ សង្ឃេ វគ្គសញ្ញិវេមតិកសមគ្គសញ្ញីនំ វសេន តិកបាចិត្តិយំ, តថា វេមតិកស្ស ច ធម្មកម្មសញ្ញិនោ ចាតិ នវ បាចិត្តិយានិ។ តេនាហ ‘‘សមគ្គេបិ ភិក្ខុនិសង្ឃេ នវា’’តិអាទិ។ ធម្មកម្មេ បន អធម្មកម្មសញ្ញិនោ វគ្គំ ភិក្ខុនិសង្ឃំ ឱវទតោ តិកទុក្កដំ, តថា វេមតិកស្ស, ធម្មកម្មសញ្ញិនោ ចាតិ នវ ទុក្កដានិ។ សមគ្គំ បន ភិក្ខុនិសង្ឃំ ឱវទតោ អដ្ឋាតិ សត្តរស ទុក្កដានិ។ តេនាហ ‘‘សចេ បនា’’តិអាទិ។ អញ្ញំ ធម្មន្តិ អញ្ញំ សុត្តន្តំ វា អភិធម្មំ វា។ ‘‘សមគ្គាម្ហាយ្យា’’តិ វចនេន ហិ ឱវាទំ បច្ចាសីសន្តិ។ តស្មា ឋបេត្វា ឱវាទំ អញ្ញំ ធម្មំ ភណន្តស្ស ទុក្កដំ។ ឱវាទញ្ច អនិយ្យាតេត្វាតិ ‘‘ឯសោ ភគិនិ ឱវាទោ’’តិ អវត្វា។ បរិបុច្ឆំ ទេតីតិ តស្សាយេវ បគុណាយ គរុធម្មបាឡិយា អត្ថំ ភណតិ។ ឱសារេហីតិ ឧច្ចារេហិ, កថេហីតិ អត្ថោ។ ឱសារេតីតិ អដ្ឋគរុធម្មបាឡិំ វទតិ។ បញ្ហំ បុដ្ឋោតិ គរុធម្មនិស្សិតំ វា ខន្ធាទិនិស្សិតំ វា បញ្ហំ ភិក្ខុនិយា បុដ្ឋោ។
Aññena vā dhammenāti ṭhapetvā aṭṭha garudhamme aññena yena kenaci dhammena. Bhikkhunīsu upasampannamattaṃ vā ovadatoti bhikkhunīsu upasampannamattaṃ garudhammena ovadato vā. Bhikkhūnaṃ santike upasampannāya yathāvatthukameva. ‘‘Adhammakamme’’tiādīsu bhikkhunovādasammutikammaṃ ‘‘kamma’’nti veditabbanti āha ‘‘sammatassāpī’’tiādi. Vagge bhikkhunisaṅghe ovadato tikapācittiyanti vagge bhikkhunisaṅghe ovadato vaggasaññivematikasamaggasaññīnaṃ vasena tīṇi pācittiyāni. Tathā vematikassa cāti adhammakamme vematikassa ca vagge bhikkhunisaṅghe ovadato tikapācittiyanti attho. Esa nayo dhammakammasaññino cāti etthāpi. Yathā ca vagge bhikkhunisaṅghe ovadato nava pācittiyāni, evaṃ adhammakamme adhammakammasaññino samagge bhikkhunisaṅghe ovadato tasmiṃ saṅghe vaggasaññivematikasamaggasaññīnaṃ vasena tikapācittiyaṃ, tathā vematikassa ca dhammakammasaññino cāti nava pācittiyāni. Tenāha ‘‘samaggepi bhikkhunisaṅghe navā’’tiādi. Dhammakamme pana adhammakammasaññino vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ ovadato tikadukkaṭaṃ, tathā vematikassa, dhammakammasaññino cāti nava dukkaṭāni. Samaggaṃ pana bhikkhunisaṅghaṃ ovadato aṭṭhāti sattarasa dukkaṭāni. Tenāha ‘‘sace panā’’tiādi. Aññaṃ dhammanti aññaṃ suttantaṃ vā abhidhammaṃ vā. ‘‘Samaggāmhāyyā’’ti vacanena hi ovādaṃ paccāsīsanti. Tasmā ṭhapetvā ovādaṃ aññaṃ dhammaṃ bhaṇantassa dukkaṭaṃ. Ovādañca aniyyātetvāti ‘‘eso bhagini ovādo’’ti avatvā. Paripucchaṃ detīti tassāyeva paguṇāya garudhammapāḷiyā atthaṃ bhaṇati. Osārehīti uccārehi, kathehīti attho. Osāretīti aṭṭhagarudhammapāḷiṃ vadati. Pañhaṃ puṭṭhoti garudhammanissitaṃ vā khandhādinissitaṃ vā pañhaṃ bhikkhuniyā puṭṭho.
ឱវាទសិក្ខាបទវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Ovādasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
