| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ကင္ခာဝိတရဏီ-အဘိနဝ-ဋီကာ • Kaṅkhāvitaraṇī-abhinava-ṭīkā |
၃. ဩဝာဒဝဂ္ဂော
3. Ovādavaggo
၁. ဩဝာဒသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ
1. Ovādasikkhāpadavaṇṇanā
အဋ္ဌင္ဂသမန္နာဂတသ္သာတိ ‘‘သီလဝာ ဟောတီ’’တိအာဒီဟိ (ပာစိ. ၁၄၇) အဋ္ဌဟိ အင္ဂေဟိ သမန္နာဂတသ္သ။ အနုညာတာတိ ဣမသ္သ သိက္ခာပဒသ္သ နိဒာနေ အနုညာတာ ။ ‘‘ဝသ္သသတူပသမ္ပန္နာယာ’’တိအာဒိ ဝက္ခမာနအဋ္ဌဂရုဓမ္မဒသ္သနံ။ တတ္ထ သာမီစိကမ္မန္တိ မဂ္ဂသမ္ပဒာနဗီဇနပာနီယာပုစ္ဆနာဒိကံ အနုစ္ဆဝိကံ ဝတ္တံ။ အာဒိသဒ္ဒေန –
Aṭṭhaṅgasamannāgatassāti ‘‘sīlavā hotī’’tiādīhi (pāci. 147) aṭṭhahi aṅgehi samannāgatassa. Anuññātāti imassa sikkhāpadassa nidāne anuññātā . ‘‘Vassasatūpasampannāyā’’tiādi vakkhamānaaṭṭhagarudhammadassanaṃ. Tattha sāmīcikammanti maggasampadānabījanapānīyāpucchanādikaṃ anucchavikaṃ vattaṃ. Ādisaddena –
‘‘န ဘိက္ခုနိယာ အဘိက္ခုကေ အာဝာသေ ဝသ္သံ ဝသိတဗ္ဗံ, အန္ဝဒ္ဓမာသံ ဘိက္ခုနိယာ ဘိက္ခုသင္ဃတော ဒ္ဝေ ဓမ္မာ ပစ္စာသီသိတဗ္ဗာ ဥပောသထပုစ္ဆကဉ္စ ဩဝာဒူပသင္ကမနဉ္စ, ဝသ္သံဝုဋ္ဌာယ ဘိက္ခုနိယာ ဥဘတောသင္ဃေ တီဟိ ဌာနေဟိ ပဝာရေတဗ္ဗံ ဒိဋ္ဌေန ဝာ သုတေန ဝာ ပရိသင္ကာယ ဝာ, ဂရုဓမ္မံ အဇ္ဈာပန္နာယ ဘိက္ခုနိယာ ဥဘတောသင္ဃေ ပက္ခမာနတ္တံ စရိတဗ္ဗံ, ဒ္ဝေ ဝသ္သာနိ ဆသု ဓမ္မေသု သိက္ခိတသိက္ခာယ သိက္ခမာနာယ ဥဘတောသင္ဃေ ဥပသမ္ပဒာ ပရိယေသိတဗ္ဗာ, န ဘိက္ခုနိယာ ကေနစိ ပရိယာယေန ဘိက္ခု အက္ကောသိတဗ္ဗော ပရိဘာသိတဗ္ဗော, အဇ္ဇတဂ္ဂေ ဩဝဋော ဘိက္ခုနီနံ ဘိက္ခူသု ဝစနပထော, အနောဝဋော ဘိက္ခူနံ ဘိက္ခုနီသု ဝစနပထော’’တိ (စူဠဝ. ၄၀၃; အ. နိ. ၈.၅၁) –
‘‘Na bhikkhuniyā abhikkhuke āvāse vassaṃ vasitabbaṃ, anvaddhamāsaṃ bhikkhuniyā bhikkhusaṅghato dve dhammā paccāsīsitabbā uposathapucchakañca ovādūpasaṅkamanañca, vassaṃvuṭṭhāya bhikkhuniyā ubhatosaṅghe tīhi ṭhānehi pavāretabbaṃ diṭṭhena vā sutena vā parisaṅkāya vā, garudhammaṃ ajjhāpannāya bhikkhuniyā ubhatosaṅghe pakkhamānattaṃ caritabbaṃ, dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya sikkhamānāya ubhatosaṅghe upasampadā pariyesitabbā, na bhikkhuniyā kenaci pariyāyena bhikkhu akkositabbo paribhāsitabbo, ajjatagge ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapatho, anovaṭo bhikkhūnaṃ bhikkhunīsu vacanapatho’’ti (cūḷava. 403; a. ni. 8.51) –
ဣမေ သတ္တ ဓမ္မေ သင္ဂဏ္ဟာတိ။ ဂရုဓမ္မေတိ ဂရုကေ ဓမ္မေ။ တေ ဟိ ဂာရဝံ ကတ္ဝာ ဘိက္ခုနီဟိ သမ္ပဋိစ္ဆိတဗ္ဗတ္တာ ‘‘ဂရုဓမ္မာ’’တိ ဝုစ္စန္တိ။
Ime satta dhamme saṅgaṇhāti. Garudhammeti garuke dhamme. Te hi gāravaṃ katvā bhikkhunīhi sampaṭicchitabbattā ‘‘garudhammā’’ti vuccanti.
အညေန ဝာ ဓမ္မေနာတိ ဌပေတ္ဝာ အဋ္ဌ ဂရုဓမ္မေ အညေန ယေန ကေနစိ ဓမ္မေန။ ဘိက္ခုနီသု ဥပသမ္ပန္နမတ္တံ ဝာ ဩဝဒတောတိ ဘိက္ခုနီသု ဥပသမ္ပန္နမတ္တံ ဂရုဓမ္မေန ဩဝဒတော ဝာ။ ဘိက္ခူနံ သန္တိကေ ဥပသမ္ပန္နာယ ယထာဝတ္ထုကမေဝ။ ‘‘အဓမ္မကမ္မေ’’တိအာဒီသု ဘိက္ခုနောဝာဒသမ္မုတိကမ္မံ ‘‘ကမ္မ’’န္တိ ဝေဒိတဗ္ဗန္တိ အာဟ ‘‘သမ္မတသ္သာပီ’’တိအာဒိ။ ဝဂ္ဂေ ဘိက္ခုနိသင္ဃေ ဩဝဒတော တိကပာစိတ္တိယန္တိ ဝဂ္ဂေ ဘိက္ခုနိသင္ဃေ ဩဝဒတော ဝဂ္ဂသညိဝေမတိကသမဂ္ဂသညီနံ ဝသေန တီဏိ ပာစိတ္တိယာနိ။ တထာ ဝေမတိကသ္သ စာတိ အဓမ္မကမ္မေ ဝေမတိကသ္သ စ ဝဂ္ဂေ ဘိက္ခုနိသင္ဃေ ဩဝဒတော တိကပာစိတ္တိယန္တိ အတ္ထော။ ဧသ နယော ဓမ္မကမ္မသညိနော စာတိ ဧတ္ထာပိ။ ယထာ စ ဝဂ္ဂေ ဘိက္ခုနိသင္ဃေ ဩဝဒတော နဝ ပာစိတ္တိယာနိ, ဧဝံ အဓမ္မကမ္မေ အဓမ္မကမ္မသညိနော သမဂ္ဂေ ဘိက္ခုနိသင္ဃေ ဩဝဒတော တသ္မိံ သင္ဃေ ဝဂ္ဂသညိဝေမတိကသမဂ္ဂသညီနံ ဝသေန တိကပာစိတ္တိယံ, တထာ ဝေမတိကသ္သ စ ဓမ္မကမ္မသညိနော စာတိ နဝ ပာစိတ္တိယာနိ။ တေနာဟ ‘‘သမဂ္ဂေပိ ဘိက္ခုနိသင္ဃေ နဝာ’’တိအာဒိ။ ဓမ္မကမ္မေ ပန အဓမ္မကမ္မသညိနော ဝဂ္ဂံ ဘိက္ခုနိသင္ဃံ ဩဝဒတော တိကဒုက္ကဋံ, တထာ ဝေမတိကသ္သ, ဓမ္မကမ္မသညိနော စာတိ နဝ ဒုက္ကဋာနိ။ သမဂ္ဂံ ပန ဘိက္ခုနိသင္ဃံ ဩဝဒတော အဋ္ဌာတိ သတ္တရသ ဒုက္ကဋာနိ။ တေနာဟ ‘‘သစေ ပနာ’’တိအာဒိ။ အညံ ဓမ္မန္တိ အညံ သုတ္တန္တံ ဝာ အဘိဓမ္မံ ဝာ။ ‘‘သမဂ္ဂာမ္ဟာယ္ယာ’’တိ ဝစနေန ဟိ ဩဝာဒံ ပစ္စာသီသန္တိ။ တသ္မာ ဌပေတ္ဝာ ဩဝာဒံ အညံ ဓမ္မံ ဘဏန္တသ္သ ဒုက္ကဋံ။ ဩဝာဒဉ္စ အနိယ္ယာတေတ္ဝာတိ ‘‘ဧသော ဘဂိနိ ဩဝာဒော’’တိ အဝတ္ဝာ။ ပရိပုစ္ဆံ ဒေတီတိ တသ္သာယေဝ ပဂုဏာယ ဂရုဓမ္မပာဠိယာ အတ္ထံ ဘဏတိ။ ဩသာရေဟီတိ ဥစ္စာရေဟိ, ကထေဟီတိ အတ္ထော။ ဩသာရေတီတိ အဋ္ဌဂရုဓမ္မပာဠိံ ဝဒတိ။ ပဉ္ဟံ ပုဋ္ဌောတိ ဂရုဓမ္မနိသ္သိတံ ဝာ ခန္ဓာဒိနိသ္သိတံ ဝာ ပဉ္ဟံ ဘိက္ခုနိယာ ပုဋ္ဌော။
Aññena vā dhammenāti ṭhapetvā aṭṭha garudhamme aññena yena kenaci dhammena. Bhikkhunīsu upasampannamattaṃ vā ovadatoti bhikkhunīsu upasampannamattaṃ garudhammena ovadato vā. Bhikkhūnaṃ santike upasampannāya yathāvatthukameva. ‘‘Adhammakamme’’tiādīsu bhikkhunovādasammutikammaṃ ‘‘kamma’’nti veditabbanti āha ‘‘sammatassāpī’’tiādi. Vagge bhikkhunisaṅghe ovadato tikapācittiyanti vagge bhikkhunisaṅghe ovadato vaggasaññivematikasamaggasaññīnaṃ vasena tīṇi pācittiyāni. Tathā vematikassa cāti adhammakamme vematikassa ca vagge bhikkhunisaṅghe ovadato tikapācittiyanti attho. Esa nayo dhammakammasaññino cāti etthāpi. Yathā ca vagge bhikkhunisaṅghe ovadato nava pācittiyāni, evaṃ adhammakamme adhammakammasaññino samagge bhikkhunisaṅghe ovadato tasmiṃ saṅghe vaggasaññivematikasamaggasaññīnaṃ vasena tikapācittiyaṃ, tathā vematikassa ca dhammakammasaññino cāti nava pācittiyāni. Tenāha ‘‘samaggepi bhikkhunisaṅghe navā’’tiādi. Dhammakamme pana adhammakammasaññino vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ ovadato tikadukkaṭaṃ, tathā vematikassa, dhammakammasaññino cāti nava dukkaṭāni. Samaggaṃ pana bhikkhunisaṅghaṃ ovadato aṭṭhāti sattarasa dukkaṭāni. Tenāha ‘‘sace panā’’tiādi. Aññaṃ dhammanti aññaṃ suttantaṃ vā abhidhammaṃ vā. ‘‘Samaggāmhāyyā’’ti vacanena hi ovādaṃ paccāsīsanti. Tasmā ṭhapetvā ovādaṃ aññaṃ dhammaṃ bhaṇantassa dukkaṭaṃ. Ovādañca aniyyātetvāti ‘‘eso bhagini ovādo’’ti avatvā. Paripucchaṃ detīti tassāyeva paguṇāya garudhammapāḷiyā atthaṃ bhaṇati. Osārehīti uccārehi, kathehīti attho. Osāretīti aṭṭhagarudhammapāḷiṃ vadati. Pañhaṃ puṭṭhoti garudhammanissitaṃ vā khandhādinissitaṃ vā pañhaṃ bhikkhuniyā puṭṭho.
ဩဝာဒသိက္ခာပဒဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Ovādasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
