Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महाविभङ्ग • Mahāvibhaṅga

    ३. ओवादवग्गो

    3. Ovādavaggo

    १. ओवादसिक्खापदं

    1. Ovādasikkhāpadaṃ

    १४४. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदन्ता लाभिनो होन्ति चीवरपिण्डपातसेनासनगिलानप्पच्‍चयभेसज्‍जपरिक्खारानं। अथ खो छब्बग्गियानं भिक्खूनं एतदहोसि – ‘‘एतरहि खो, आवुसो, थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदन्ता लाभिनो होन्ति चीवरपिण्डपातसेनासनगिलानप्पच्‍चयभेसज्‍जपरिक्खारानं। हन्दावुसो, मयम्पि भिक्खुनियो ओवदामा’’ति। अथ खो छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनियो उपसङ्कमित्वा एतदवोचुं – ‘‘अम्हेपि, भगिनियो, उपसङ्कमथ; मयम्पि ओवदिस्सामा’’ति।

    144. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadantā lābhino honti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Atha kho chabbaggiyānaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘etarahi kho, āvuso, therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadantā lābhino honti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Handāvuso, mayampi bhikkhuniyo ovadāmā’’ti. Atha kho chabbaggiyā bhikkhū bhikkhuniyo upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘‘amhepi, bhaginiyo, upasaṅkamatha; mayampi ovadissāmā’’ti.

    अथ खो ता भिक्खुनियो येन छब्बग्गिया भिक्खू तेनुपसङ्कमिंसु; उपसङ्कमित्वा छब्बग्गिये भिक्खू अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदिंसु। अथ खो छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनीनं परित्तञ्‍ञेव धम्मिं कथं कत्वा दिवसं तिरच्छानकथाय वीतिनामेत्वा उय्योजेसुं – ‘‘गच्छथ, भगिनियो’’ति। अथ खो ता भिक्खुनियो येन भगवा तेनुपसङ्कमिंसु; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं अट्ठंसु। एकमन्तं ठिता खो ता भिक्खुनियो भगवा एतदवोच – ‘‘कच्‍चि, भिक्खुनियो, ओवादो इद्धो अहोसी’’ति? ‘‘कुतो, भन्ते, ओवादो इद्धो भविस्सति! अय्या छब्बग्गिया परित्तञ्‍ञेव धम्मिं कथं कत्वा दिवसं तिरच्छानकथाय वीतिनामेत्वा उय्योजेसु’’न्ति। अथ खो भगवा ता भिक्खुनियो धम्मिया कथाय सन्दस्सेसि समादपेसि समुत्तेजेसि सम्पहंसेसि । अथ खो ता भिक्खुनियो भगवता धम्मिया कथाय सन्दस्सिता समादपिता समुत्तेजिता सम्पहंसिता भगवन्तं अभिवादेत्वा पदक्खिणं कत्वा पक्‍कमिंसु।

    Atha kho tā bhikkhuniyo yena chabbaggiyā bhikkhū tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā chabbaggiye bhikkhū abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Atha kho chabbaggiyā bhikkhū bhikkhunīnaṃ parittaññeva dhammiṃ kathaṃ katvā divasaṃ tiracchānakathāya vītināmetvā uyyojesuṃ – ‘‘gacchatha, bhaginiyo’’ti. Atha kho tā bhikkhuniyo yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho tā bhikkhuniyo bhagavā etadavoca – ‘‘kacci, bhikkhuniyo, ovādo iddho ahosī’’ti? ‘‘Kuto, bhante, ovādo iddho bhavissati! Ayyā chabbaggiyā parittaññeva dhammiṃ kathaṃ katvā divasaṃ tiracchānakathāya vītināmetvā uyyojesu’’nti. Atha kho bhagavā tā bhikkhuniyo dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi . Atha kho tā bhikkhuniyo bhagavatā dhammiyā kathāya sandassitā samādapitā samuttejitā sampahaṃsitā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkamiṃsu.

    अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे भिक्खुसङ्घं सन्‍निपातापेत्वा छब्बग्गिये भिक्खू पटिपुच्छि – ‘‘सच्‍चं किर तुम्हे, भिक्खवे, भिक्खुनीनं परित्तञ्‍ञेव धम्मिं कथं कत्वा दिवसं तिरच्छानकथाय वीतिनामेत्वा उय्योजेथा’’ति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम तुम्हे, मोघपुरिसा, भिक्खुनीनं परित्तञ्‍ञेव धम्मिं कथं कत्वा दिवसं तिरच्छानकथाय वीतिनामेत्वा उय्योजेस्सथ! नेतं, मोघपुरिसा, अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… विगरहित्वा…पे॰… धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, भिक्खुनोवादकं सम्मन्‍नितुं। एवञ्‍च पन, भिक्खवे, सम्मन्‍नितब्बो। पठमं भिक्खु याचितब्बो। याचित्वा ब्यत्तेन भिक्खुना पटिबलेन सङ्घो ञापेतब्बो –

    Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā chabbaggiye bhikkhū paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, bhikkhunīnaṃ parittaññeva dhammiṃ kathaṃ katvā divasaṃ tiracchānakathāya vītināmetvā uyyojethā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, bhikkhunīnaṃ parittaññeva dhammiṃ kathaṃ katvā divasaṃ tiracchānakathāya vītināmetvā uyyojessatha! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, bhikkhunovādakaṃ sammannituṃ. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbo. Paṭhamaṃ bhikkhu yācitabbo. Yācitvā byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –

    १४५. ‘‘सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। यदि सङ्घस्स पत्तकल्‍लं, सङ्घो इत्थन्‍नामं भिक्खुं भिक्खुनोवादकं सम्मन्‍नेय्य। एसा ञत्ति।

    145. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuṃ bhikkhunovādakaṃ sammanneyya. Esā ñatti.

    ‘‘सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। सङ्घो इत्थन्‍नामं भिक्खुं भिक्खुनोवादकं सम्मन्‍नति। यस्सायस्मतो खमति इत्थन्‍नामस्स भिक्खुनो भिक्खुनोवादकस्स सम्मुति, सो तुण्हस्स; यस्स नक्खमति, सो भासेय्य।

    ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuṃ bhikkhunovādakaṃ sammannati. Yassāyasmato khamati itthannāmassa bhikkhuno bhikkhunovādakassa sammuti, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.

    ‘‘दुतियम्पि एतमत्थं वदामि…पे॰… ततियम्पि एतमत्थं वदामि – सुणातु मे, भन्ते, सङ्घो। सङ्घो इत्थन्‍नामं भिक्खुं भिक्खुनोवादकं सम्मन्‍नति। यस्सायस्मतो खमति इत्थन्‍नामस्स भिक्खुनो भिक्खुनोवादकस्स सम्मुति, सो तुण्हस्स; यस्स नक्खमति, सो भासेय्य।

    ‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi – suṇātu me, bhante, saṅgho. Saṅgho itthannāmaṃ bhikkhuṃ bhikkhunovādakaṃ sammannati. Yassāyasmato khamati itthannāmassa bhikkhuno bhikkhunovādakassa sammuti, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.

    ‘‘सम्मतो सङ्घेन इत्थन्‍नामो भिक्खु भिक्खुनोवादको। खमति सङ्घस्स, तस्मा तुण्ही, एवमेतं धारयामी’’ति।

    ‘‘Sammato saṅghena itthannāmo bhikkhu bhikkhunovādako. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.

    अथ खो भगवा छब्बग्गिये भिक्खू अनेकपरियायेन विगरहित्वा दुब्भरताय…पे॰… एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    Atha kho bhagavā chabbaggiye bhikkhū anekapariyāyena vigarahitvā dubbharatāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    १४६. ‘‘यो पन भिक्खु असम्मतो भिक्खुनियो ओवदेय्य पाचित्तिय’’न्ति।

    146.‘‘Yo pana bhikkhu asammato bhikkhuniyo ovadeyya pācittiya’’nti.

    एवञ्‍चिदं भगवता भिक्खूनं सिक्खापदं पञ्‍ञत्तं होति।

    Evañcidaṃ bhagavatā bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ hoti.

    १४७. तेन खो पन समयेन थेरा भिक्खू सम्मता भिक्खुनियो ओवदन्ता तथेव लाभिनो होन्ति चीवरपिण्डपातसेनासनगिलानप्पच्‍चयभेसज्‍जपरिक्खारानं। अथ खो छब्बग्गियानं भिक्खूनं एतदहोसि – ‘‘एतरहि खो, आवुसो, थेरा भिक्खू सम्मता भिक्खुनियो ओवदन्ता तथेव लाभिनो होन्ति चीवरपिण्डपातसेनासनगिलानप्पच्‍चयभेसज्‍जपरिक्खारानं। हन्दावुसो, मयम्पि निस्सीमं गन्त्वा अञ्‍ञमञ्‍ञं भिक्खुनोवादकं सम्मन्‍नित्वा भिक्खुनियो ओवदामा’’ति। अथ खो छब्बग्गिया भिक्खू निस्सीमं गन्त्वा अञ्‍ञमञ्‍ञं भिक्खुनोवादकं सम्मन्‍नित्वा भिक्खुनियो उपसङ्कमित्वा एतदवोचुं – ‘‘मयम्पि, भगिनियो, सम्मता। अम्हेपि उपसङ्कमथ। मयम्पि ओवदिस्सामा’’ति।

    147. Tena kho pana samayena therā bhikkhū sammatā bhikkhuniyo ovadantā tatheva lābhino honti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Atha kho chabbaggiyānaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘etarahi kho, āvuso, therā bhikkhū sammatā bhikkhuniyo ovadantā tatheva lābhino honti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Handāvuso, mayampi nissīmaṃ gantvā aññamaññaṃ bhikkhunovādakaṃ sammannitvā bhikkhuniyo ovadāmā’’ti. Atha kho chabbaggiyā bhikkhū nissīmaṃ gantvā aññamaññaṃ bhikkhunovādakaṃ sammannitvā bhikkhuniyo upasaṅkamitvā etadavocuṃ – ‘‘mayampi, bhaginiyo, sammatā. Amhepi upasaṅkamatha. Mayampi ovadissāmā’’ti.

    अथ खो ता भिक्खुनियो येन छब्बग्गिया भिक्खू तेनुपसङ्कमिंसु; उपसङ्कमित्वा छब्बग्गिये भिक्खू अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदिंसु। अथ खो छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनीनं परित्तञ्‍ञेव धम्मिं कथं कत्वा दिवसं तिरच्छानकथाय वीतिनामेत्वा उय्योजेसुं – ‘‘गच्छथ भगिनियो’’ति। अथ खो ता भिक्खुनियो येन भगवा तेनुपसङ्कमिंसु; उपसङ्कमित्वा भगवन्तं अभिवादेत्वा एकमन्तं अट्ठंसु। एकमन्तं ठिता खो ता भिक्खुनियो भगवा एतदवोच – ‘‘कच्‍चि, भिक्खुनियो, ओवादो इद्धो अहोसी’’ति? ‘‘कुतो, भन्ते, ओवादो इद्धो भविस्सति! अय्या छब्बग्गिया परित्तञ्‍ञेव धम्मिं कथं कत्वा दिवसं तिरच्छानकथाय वीतिनामेत्वा उय्योजेसु’’न्ति।

    Atha kho tā bhikkhuniyo yena chabbaggiyā bhikkhū tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā chabbaggiye bhikkhū abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Atha kho chabbaggiyā bhikkhū bhikkhunīnaṃ parittaññeva dhammiṃ kathaṃ katvā divasaṃ tiracchānakathāya vītināmetvā uyyojesuṃ – ‘‘gacchatha bhaginiyo’’ti. Atha kho tā bhikkhuniyo yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho tā bhikkhuniyo bhagavā etadavoca – ‘‘kacci, bhikkhuniyo, ovādo iddho ahosī’’ti? ‘‘Kuto, bhante, ovādo iddho bhavissati! Ayyā chabbaggiyā parittaññeva dhammiṃ kathaṃ katvā divasaṃ tiracchānakathāya vītināmetvā uyyojesu’’nti.

    अथ खो भगवा ता भिक्खुनियो धम्मिया कथाय सन्दस्सेसि…पे॰… अथ खो ता भिक्खुनियो भगवता धम्मिया कथाय सन्दस्सिता समादपिता समुत्तेजिता सम्पहंसिता भगवन्तं अभिवादेत्वा पदक्खिणं कत्वा पक्‍कमिंसु। अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे भिक्खुसङ्घं सन्‍निपातापेत्वा छब्बग्गिये भिक्खू पटिपुच्छि – ‘‘सच्‍चं किर तुम्हे, भिक्खवे, भिक्खुनीनं परित्तञ्‍ञेव धम्मिं कथं कत्वा दिवसं तिरच्छानकथाय वीतिनामेत्वा उय्योजेथा’’ति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम तुम्हे, मोघपुरिसा, भिक्खुनीनं परित्तञ्‍ञेव धम्मिं कथं कत्वा दिवसं तिरच्छानकथाय वीतिनामेत्वा उय्योजेस्सथ! नेतं, मोघपुरिसा, अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… विगरहित्वा…पे॰… धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, अट्ठहङ्गेहि समन्‍नागतं भिक्खुं भिक्खुनोवादकं सम्मन्‍नितुं। सीलवा होति , पातिमोक्खसंवरसंवुतो विहरति आचारगोचरसम्पन्‍नो अणुमत्तेसु वज्‍जेसु भयदस्सावी, समादाय सिक्खति सिक्खापदेसु; बहुस्सुतो होति सुतधरो सुतसन्‍निचयो, ये ते धम्मा आदिकल्याणा मज्झेकल्याणा परियोसानकल्याणा सात्थं सब्यञ्‍जनं केवलपरिपुण्णं परिसुद्धं ब्रह्मचरियं अभिवदन्ति तथारूपास्स धम्मा बहुस्सुता होन्ति धाता वचसा परिचिता मनसा अनुपेक्खिता दिट्ठिया सुप्पटिविद्धा; उभयानि खो पनस्स पातिमोक्खानि वित्थारेन स्वागतानि होन्ति सुविभत्तानि सुप्पवत्तीनि सुविनिच्छितानि सुत्तसो अनुब्यञ्‍जनसो; कल्याणवाचो होति कल्याणवाक्‍करणो; येभुय्येन भिक्खुनीनं पियो होति मनापो; पटिबलो होति भिक्खुनियो ओवदितुं; न खो पनेतं 1 भगवन्तं उद्दिस्स पब्बजिताय कासायवत्थवसनाय गरुधम्मं अज्झापन्‍नपुब्बो होति; वीसतिवस्सो वा होति अतिरेकवीसतिवस्सो वा – अनुजानामि, भिक्खवे, इमेहि अट्ठहङ्गेहि समन्‍नागतं भिक्खुं भिक्खुनोवादकं सम्मन्‍नितु’’न्ति।

    Atha kho bhagavā tā bhikkhuniyo dhammiyā kathāya sandassesi…pe… atha kho tā bhikkhuniyo bhagavatā dhammiyā kathāya sandassitā samādapitā samuttejitā sampahaṃsitā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkamiṃsu. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe bhikkhusaṅghaṃ sannipātāpetvā chabbaggiye bhikkhū paṭipucchi – ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, bhikkhunīnaṃ parittaññeva dhammiṃ kathaṃ katvā divasaṃ tiracchānakathāya vītināmetvā uyyojethā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, bhikkhunīnaṃ parittaññeva dhammiṃ kathaṃ katvā divasaṃ tiracchānakathāya vītināmetvā uyyojessatha! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… vigarahitvā…pe… dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, aṭṭhahaṅgehi samannāgataṃ bhikkhuṃ bhikkhunovādakaṃ sammannituṃ. Sīlavā hoti , pātimokkhasaṃvarasaṃvuto viharati ācāragocarasampanno aṇumattesu vajjesu bhayadassāvī, samādāya sikkhati sikkhāpadesu; bahussuto hoti sutadharo sutasannicayo, ye te dhammā ādikalyāṇā majjhekalyāṇā pariyosānakalyāṇā sātthaṃ sabyañjanaṃ kevalaparipuṇṇaṃ parisuddhaṃ brahmacariyaṃ abhivadanti tathārūpāssa dhammā bahussutā honti dhātā vacasā paricitā manasā anupekkhitā diṭṭhiyā suppaṭividdhā; ubhayāni kho panassa pātimokkhāni vitthārena svāgatāni honti suvibhattāni suppavattīni suvinicchitāni suttaso anubyañjanaso; kalyāṇavāco hoti kalyāṇavākkaraṇo; yebhuyyena bhikkhunīnaṃ piyo hoti manāpo; paṭibalo hoti bhikkhuniyo ovadituṃ; na kho panetaṃ 2 bhagavantaṃ uddissa pabbajitāya kāsāyavatthavasanāya garudhammaṃ ajjhāpannapubbo hoti; vīsativasso vā hoti atirekavīsativasso vā – anujānāmi, bhikkhave, imehi aṭṭhahaṅgehi samannāgataṃ bhikkhuṃ bhikkhunovādakaṃ sammannitu’’nti.

    १४८. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।

    148.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.

    असम्मतो नाम ञत्तिचतुत्थेन कम्मेन असम्मतो।

    Asammato nāma ñatticatutthena kammena asammato.

    भिक्खुनियो नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्‍ना।

    Bhikkhuniyo nāma ubhatosaṅghe upasampannā.

    ओवदेय्याति अट्ठहि गरुधम्मेहि ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। अञ्‍ञेन धम्मेन ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। एकतोउपसम्पन्‍नं ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स।

    Ovadeyyāti aṭṭhahi garudhammehi ovadati, āpatti pācittiyassa. Aññena dhammena ovadati, āpatti dukkaṭassa. Ekatoupasampannaṃ ovadati, āpatti dukkaṭassa.

    १४९. तेन सम्मतेन भिक्खुना परिवेणं सम्मज्‍जित्वा पानीयं परिभोजनीयं उपट्ठापेत्वा आसनं पञ्‍ञपेत्वा दुतियं गहेत्वा निसीदितब्बं। भिक्खुनीहि तत्थ गन्त्वा तं भिक्खुं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदितब्बं। तेन भिक्खुना पुच्छितब्बा – ‘‘समग्गात्थ, भगिनियो’’ति? सचे ‘‘समग्गाम्हाय्या’’ति भणन्ति, ‘‘वत्तन्ति, भगिनियो, अट्ठ गरुधम्मा’’ति? सचे ‘‘वत्तन्ताय्या’’ति भणन्ति, ‘‘एसो, भगिनियो, ओवादो’’ति निय्यादेतब्बो 3। सचे ‘‘न वत्तन्ताय्या’’ति भणन्ति, ओसारेतब्बा। ‘‘वस्ससतूपसम्पन्‍नाय भिक्खुनिया तदहुपसम्पन्‍नस्स भिक्खुनो अभिवादनं पच्‍चुट्ठानं अञ्‍जलिकम्मं सामीचिकम्मं कातब्बं; अयम्पि धम्मो सक्‍कत्वा गरुकत्वा मानेत्वा पूजेत्वा यावजीवं अनतिक्‍कमनीयो। न भिक्खुनिया अभिक्खुके आवासे वस्सं वसितब्बं; अयम्पि धम्मो सक्‍कत्वा गरुकत्वा मानेत्वा पूजेत्वा यावजीवं अनतिक्‍कमनीयो। अन्वद्धमासं भिक्खुनिया भिक्खुसङ्घतो द्वे धम्मा पच्‍चासीसितब्बा 4 उपोसथपुच्छकञ्‍च ओवादुपसङ्कमनञ्‍च, अयम्पि धम्मो…पे॰… वस्सं वुट्ठाय भिक्खुनिया उभतोसङ्घे तीहि ठानेहि पवारेतब्बं दिट्ठेन वा सुतेन वा परिसङ्काय वा; अयम्पि धम्मो…पे॰… गरुधम्मं अज्झापन्‍नाय भिक्खुनिया उभतोसङ्घे पक्खमानत्तं चरितब्बं; अयम्पि धम्मो…पे॰… द्वे वस्सानि छसु धम्मेसु सिक्खितसिक्खाय सिक्खमानाय उभतोसङ्घे उपसम्पदा परियेसितब्बा; अयम्पि धम्मो…पे॰… न भिक्खुनिया केन चि परियायेन भिक्खु अक्‍कोसितब्बो परिभासितब्बो; अयम्पि धम्मो…पे॰… अज्‍जतग्गे ओवटो भिक्खुनीनं भिक्खूसु वचनपथो, अनोवटो भिक्खूनं भिक्खुनीसु वचनपथो; अयम्पि धम्मो सक्‍कत्वा गरुकत्वा मानेत्वा पूजेत्वा यावजीवं अनतिक्‍कमनीयो’’ति।

    149. Tena sammatena bhikkhunā pariveṇaṃ sammajjitvā pānīyaṃ paribhojanīyaṃ upaṭṭhāpetvā āsanaṃ paññapetvā dutiyaṃ gahetvā nisīditabbaṃ. Bhikkhunīhi tattha gantvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīditabbaṃ. Tena bhikkhunā pucchitabbā – ‘‘samaggāttha, bhaginiyo’’ti? Sace ‘‘samaggāmhāyyā’’ti bhaṇanti, ‘‘vattanti, bhaginiyo, aṭṭha garudhammā’’ti? Sace ‘‘vattantāyyā’’ti bhaṇanti, ‘‘eso, bhaginiyo, ovādo’’ti niyyādetabbo 5. Sace ‘‘na vattantāyyā’’ti bhaṇanti, osāretabbā. ‘‘Vassasatūpasampannāya bhikkhuniyā tadahupasampannassa bhikkhuno abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ kātabbaṃ; ayampi dhammo sakkatvā garukatvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. Na bhikkhuniyā abhikkhuke āvāse vassaṃ vasitabbaṃ; ayampi dhammo sakkatvā garukatvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo. Anvaddhamāsaṃ bhikkhuniyā bhikkhusaṅghato dve dhammā paccāsīsitabbā 6 uposathapucchakañca ovādupasaṅkamanañca, ayampi dhammo…pe… vassaṃ vuṭṭhāya bhikkhuniyā ubhatosaṅghe tīhi ṭhānehi pavāretabbaṃ diṭṭhena vā sutena vā parisaṅkāya vā; ayampi dhammo…pe… garudhammaṃ ajjhāpannāya bhikkhuniyā ubhatosaṅghe pakkhamānattaṃ caritabbaṃ; ayampi dhammo…pe… dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya sikkhamānāya ubhatosaṅghe upasampadā pariyesitabbā; ayampi dhammo…pe… na bhikkhuniyā kena ci pariyāyena bhikkhu akkositabbo paribhāsitabbo; ayampi dhammo…pe… ajjatagge ovaṭo bhikkhunīnaṃ bhikkhūsu vacanapatho, anovaṭo bhikkhūnaṃ bhikkhunīsu vacanapatho; ayampi dhammo sakkatvā garukatvā mānetvā pūjetvā yāvajīvaṃ anatikkamanīyo’’ti.

    सचे ‘‘समग्गाम्हाय्या’’ति भणन्तं अञ्‍ञं धम्मं भणति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। सचे ‘‘वग्गाम्हाय्या’’ति भणन्तं अट्ठ गरुधम्मे भणति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। ओवादं अनिय्यादेत्वा अञ्‍ञं धम्मं भणति, आपत्ति दुक्‍कटस्स।

    Sace ‘‘samaggāmhāyyā’’ti bhaṇantaṃ aññaṃ dhammaṃ bhaṇati, āpatti dukkaṭassa. Sace ‘‘vaggāmhāyyā’’ti bhaṇantaṃ aṭṭha garudhamme bhaṇati, āpatti dukkaṭassa. Ovādaṃ aniyyādetvā aññaṃ dhammaṃ bhaṇati, āpatti dukkaṭassa.

    १५०. अधम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी वग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। अधम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी वग्गं भिक्खुनीसङ्घं वेमतिको ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। अधम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी वग्गं भिक्खुनिसङ्घं समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    150. Adhammakamme adhammakammasaññī vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa. Adhammakamme adhammakammasaññī vaggaṃ bhikkhunīsaṅghaṃ vematiko ovadati, āpatti pācittiyassa. Adhammakamme adhammakammasaññī vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ samaggasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa.

    अधम्मकम्मे वेमतिको वग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। अधम्मकम्मे वेमतिको वग्गं भिक्खुनिसङ्घं वेमतिको ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स । अधम्मकम्मे वेमतिको वग्गं भिक्खुनिसङ्घं समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Adhammakamme vematiko vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa. Adhammakamme vematiko vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vematiko ovadati, āpatti pācittiyassa . Adhammakamme vematiko vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ samaggasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa.

    अधम्मकम्मे धम्मकम्मसञ्‍ञी वग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। अधम्मकम्मे धम्मकम्मसञ्‍ञी वग्गं भिक्खुनिसङ्घं वेमतिको ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। अधम्मकम्मे धम्मकम्मसञ्‍ञी वग्गं भिक्खुनिसङ्घं समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Adhammakamme dhammakammasaññī vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa. Adhammakamme dhammakammasaññī vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vematiko ovadati, āpatti pācittiyassa. Adhammakamme dhammakammasaññī vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ samaggasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa.

    अधम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी समग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। अधम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी समग्गं भिक्खुनिसङ्घं वेमतिको ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। अधम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी समग्गं भिक्खुनिसङ्घं समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Adhammakamme adhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa. Adhammakamme adhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vematiko ovadati, āpatti pācittiyassa. Adhammakamme adhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ samaggasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa.

    अधम्मकम्मे वेमतिको समग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति…पे॰… वेमतिको ओवदति…पे॰… समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Adhammakamme vematiko samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati…pe… vematiko ovadati…pe… samaggasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa.

    अधम्मकम्मे धम्मकम्मसञ्‍ञी समग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति…पे॰… वेमतिको ओवदति…पे॰… समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Adhammakamme dhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati…pe… vematiko ovadati…pe… samaggasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa.

    १५१. धम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी वग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। धम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी वग्गं भिक्खुनिसङ्घं वेमतिको ओवदति…पे॰… समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स।

    151. Dhammakamme adhammakammasaññī vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati, āpatti dukkaṭassa. Dhammakamme adhammakammasaññī vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vematiko ovadati…pe… samaggasaññī ovadati, āpatti dukkaṭassa.

    धम्मकम्मे वेमतिको वग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति…पे॰… वेमतिको ओवदति…पे॰… समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स।

    Dhammakamme vematiko vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati…pe… vematiko ovadati…pe… samaggasaññī ovadati, āpatti dukkaṭassa.

    धम्मकम्मे धम्मकम्मसञ्‍ञी वग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति…पे॰… वेमतिको ओवदति…पे॰… समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स।

    Dhammakamme dhammakammasaññī vaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati…pe… vematiko ovadati…pe… samaggasaññī ovadati, āpatti dukkaṭassa.

    धम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी समग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति…पे॰… वेमतिको ओवदति…पे॰… समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स।

    Dhammakamme adhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati…pe… vematiko ovadati…pe… samaggasaññī ovadati, āpatti dukkaṭassa.

    धम्मकम्मे वेमतिको समग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति…पे॰… वेमतिको ओवदति…पे॰… समग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स।

    Dhammakamme vematiko samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati…pe… vematiko ovadati…pe… samaggasaññī ovadati, āpatti dukkaṭassa.

    धम्मकम्मे धम्मकम्मसञ्‍ञी समग्गं भिक्खुनिसङ्घं वग्गसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। धम्मकम्मे धम्मकम्मसञ्‍ञी समग्गं भिक्खुनिसङ्घं वेमतिको ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। धम्मकम्मे धम्मकम्मसञ्‍ञी समग्गं भिक्खुनिसङ्घं समग्गसञ्‍ञी ओवदति, अनापत्ति।

    Dhammakamme dhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vaggasaññī ovadati, āpatti dukkaṭassa. Dhammakamme dhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ vematiko ovadati, āpatti dukkaṭassa. Dhammakamme dhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ samaggasaññī ovadati, anāpatti.

    १५२. अनापत्ति उद्देसं देन्तो, परिपुच्छं देन्तो, ‘‘ओसारेहि अय्या’’ति वुच्‍चमानो, ओसारेति, पञ्हं पुच्छति, पञ्हं पुट्ठो कथेति, अञ्‍ञस्सत्थाय भणन्तं भिक्खुनियो सुणन्ति, सिक्खमानाय, सामणेरिया, उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिकस्साति।

    152. Anāpatti uddesaṃ dento, paripucchaṃ dento, ‘‘osārehi ayyā’’ti vuccamāno, osāreti, pañhaṃ pucchati, pañhaṃ puṭṭho katheti, aññassatthāya bhaṇantaṃ bhikkhuniyo suṇanti, sikkhamānāya, sāmaṇeriyā, ummattakassa, ādikammikassāti.

    ओवादसिक्खापदं निट्ठितं पठमं।

    Ovādasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ paṭhamaṃ.

    २. अत्थङ्गतसिक्खापदं

    2. Atthaṅgatasikkhāpadaṃ

    १५३. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदन्ति परियायेन। तेन खो पन समयेन आयस्मतो चूळपन्थकस्स परियायो होति भिक्खुनियो ओवदितुं। भिक्खुनियो एवमाहंसु – ‘‘न दानि अज्‍ज ओवादो इद्धो भविस्सति, तञ्‍ञेव दानि उदानं अय्यो चूळपन्थको पुनप्पुनं भणिस्सती’’ति। अथ खो ता भिक्खुनियो येनायस्मा चूळपन्थको तेनुपसङ्कमिंसु; उपसङ्कमित्वा आयस्मन्तं चूळपन्थकं अभिवादेत्वा एकमन्तं निसीदिंसु। एकमन्तं निसिन्‍ना खो ता भिक्खुनियो आयस्मा चूळपन्थको एतदवोच – ‘‘समग्गात्थ, भगिनियो’’ति? ‘‘समग्गाम्हाय्या’’ति। ‘‘वत्तन्ति, भगिनियो, अट्ठ गरुधम्मा’’ति? ‘‘वत्तन्ताय्या’’ति। ‘‘एसो, भगिनियो, ओवादो’’ति निय्यादेत्वा इमं उदानं पुनप्पुनं अभासि –

    153. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadanti pariyāyena. Tena kho pana samayena āyasmato cūḷapanthakassa pariyāyo hoti bhikkhuniyo ovadituṃ. Bhikkhuniyo evamāhaṃsu – ‘‘na dāni ajja ovādo iddho bhavissati, taññeva dāni udānaṃ ayyo cūḷapanthako punappunaṃ bhaṇissatī’’ti. Atha kho tā bhikkhuniyo yenāyasmā cūḷapanthako tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ cūḷapanthakaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho tā bhikkhuniyo āyasmā cūḷapanthako etadavoca – ‘‘samaggāttha, bhaginiyo’’ti? ‘‘Samaggāmhāyyā’’ti. ‘‘Vattanti, bhaginiyo, aṭṭha garudhammā’’ti? ‘‘Vattantāyyā’’ti. ‘‘Eso, bhaginiyo, ovādo’’ti niyyādetvā imaṃ udānaṃ punappunaṃ abhāsi –

    7 ‘‘अधिचेतसो अप्पमज्‍जतो, मुनिनो मोनपथेसु सिक्खतो।

    8 ‘‘Adhicetaso appamajjato, munino monapathesu sikkhato;

    सोका न भवन्ति तादिनो, उपसन्तस्स सदा सतीमतो’’ति॥

    Sokā na bhavanti tādino, upasantassa sadā satīmato’’ti.

    भिक्खुनियो एवमाहंसु – ‘‘ननु अवोचुम्हा – न दानि अज्‍ज ओवादो इद्धो भविस्सति, तञ्‍ञेव दानि उदानं अय्यो चूळपन्थको पुनप्पुनं भणिस्सती’’ति! अस्सोसि खो आयस्मा चूळपन्थको तासं भिक्खुनीनं इमं कथासल्‍लापं। अथ खो आयस्मा चूळपन्थको वेहासं अब्भुग्गन्त्वा आकासे अन्तलिक्खे चङ्कमतिपि तिट्ठतिपि निसीदतिपि सेय्यम्पि कप्पेति धूमायतिपि पज्‍जलतिपि अन्तरधायतिपि, तञ्‍चेव 9 उदानं भणति अञ्‍ञञ्‍च बहुं बुद्धवचनं। भिक्खुनियो एवमाहंसु – ‘‘अच्छरियं वत भो, अब्भुतं वत भो, न वत नो इतो पुब्बे ओवादो एवं इद्धो भूतपुब्बो यथा अय्यस्स चूळपन्थकस्सा’’ति। अथ खो आयस्मा चूळपन्थको ता भिक्खुनियो याव समन्धकारा ओवदित्वा उय्योजेसि – गच्छथ भगिनियोति।

    Bhikkhuniyo evamāhaṃsu – ‘‘nanu avocumhā – na dāni ajja ovādo iddho bhavissati, taññeva dāni udānaṃ ayyo cūḷapanthako punappunaṃ bhaṇissatī’’ti! Assosi kho āyasmā cūḷapanthako tāsaṃ bhikkhunīnaṃ imaṃ kathāsallāpaṃ. Atha kho āyasmā cūḷapanthako vehāsaṃ abbhuggantvā ākāse antalikkhe caṅkamatipi tiṭṭhatipi nisīdatipi seyyampi kappeti dhūmāyatipi pajjalatipi antaradhāyatipi, tañceva 10 udānaṃ bhaṇati aññañca bahuṃ buddhavacanaṃ. Bhikkhuniyo evamāhaṃsu – ‘‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho, na vata no ito pubbe ovādo evaṃ iddho bhūtapubbo yathā ayyassa cūḷapanthakassā’’ti. Atha kho āyasmā cūḷapanthako tā bhikkhuniyo yāva samandhakārā ovaditvā uyyojesi – gacchatha bhaginiyoti.

    अथ खो ता भिक्खुनियो नगरद्वारे थकिते बहिनगरे वसित्वा कालस्सेव नगरं पविसन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘अब्रह्मचारिनियो इमा भिक्खुनियो; आरामे भिक्खूहि सद्धिं वसित्वा इदानि नगरं पविसन्ती’’ति। अस्सोसुं खो भिक्खू तेसं मनुस्सानं उज्झायन्तानं खिय्यन्तानं विपाचेन्तानं। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम आयस्मा चूळपन्थको अत्थङ्गते सूरिये भिक्खुनियो ओवदिस्सती’’ति…पे॰… ‘‘सच्‍चं किर त्वं, चूळपन्थक, अत्थङ्गते सूरिये भिक्खुनियो ओवदसी’’ति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम त्वं, चूळपन्थक, अत्थङ्गते सूरिये भिक्खुनियो ओवदिस्ससि! नेतं, चूळपन्थक, अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    Atha kho tā bhikkhuniyo nagaradvāre thakite bahinagare vasitvā kālasseva nagaraṃ pavisanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘abrahmacāriniyo imā bhikkhuniyo; ārāme bhikkhūhi saddhiṃ vasitvā idāni nagaraṃ pavisantī’’ti. Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā cūḷapanthako atthaṅgate sūriye bhikkhuniyo ovadissatī’’ti…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, cūḷapanthaka, atthaṅgate sūriye bhikkhuniyo ovadasī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, cūḷapanthaka, atthaṅgate sūriye bhikkhuniyo ovadissasi! Netaṃ, cūḷapanthaka, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    १५४. ‘‘सम्मतोपि चे भिक्खु अत्थङ्गते सूरिये भिक्खुनियो ओवदेय्य, पाचित्तिय’’न्ति।

    154.‘‘Sammatopi ce bhikkhu atthaṅgate sūriye bhikkhuniyo ovadeyya, pācittiya’’nti.

    १५५. सम्मतो नाम ञत्तिचतुत्थेन कम्मेन सम्मतो।

    155.Sammato nāma ñatticatutthena kammena sammato.

    अत्थङ्गते सूरियेति ओग्गते सूरिये।

    Atthaṅgate sūriyeti oggate sūriye.

    भिक्खुनी नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्‍ना।

    Bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā.

    ओवदेय्याति अट्ठहि वा गरुधम्मेहि अञ्‍ञेन वा धम्मेन ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Ovadeyyāti aṭṭhahi vā garudhammehi aññena vā dhammena ovadati, āpatti pācittiyassa.

    १५६. अत्थङ्गते अत्थङ्गतसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। अत्थङ्गते वेमतिको ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। अत्थङ्गते अनत्थङ्गतसञ्‍ञी ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    156. Atthaṅgate atthaṅgatasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa. Atthaṅgate vematiko ovadati, āpatti pācittiyassa. Atthaṅgate anatthaṅgatasaññī ovadati, āpatti pācittiyassa.

    एकतोउपसम्पन्‍नाय ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अनत्थङ्गते अत्थङ्गतसञ्‍ञी, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अनत्थङ्गते वेमतिको, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अनत्थङ्गते अनत्थङ्गतसञ्‍ञी, अनापत्ति।

    Ekatoupasampannāya ovadati, āpatti dukkaṭassa. Anatthaṅgate atthaṅgatasaññī, āpatti dukkaṭassa. Anatthaṅgate vematiko, āpatti dukkaṭassa. Anatthaṅgate anatthaṅgatasaññī, anāpatti.

    १५७. अनापत्ति उद्देसं देन्तो, परिपुच्छं देन्तो, ‘‘ओसारेहि अय्या’’ति वुच्‍चमानो, ओसारेति, पञ्हं पुच्छति, पञ्हं पुट्ठो कथेति, अञ्‍ञस्सत्थाय भणन्तं भिक्खुनियो सुणन्ति, सिक्खमानाय सामणेरिया, उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिकस्साति।

    157. Anāpatti uddesaṃ dento, paripucchaṃ dento, ‘‘osārehi ayyā’’ti vuccamāno, osāreti, pañhaṃ pucchati, pañhaṃ puṭṭho katheti, aññassatthāya bhaṇantaṃ bhikkhuniyo suṇanti, sikkhamānāya sāmaṇeriyā, ummattakassa, ādikammikassāti.

    अत्थङ्गतसिक्खापदं निट्ठितं दुतियं।

    Atthaṅgatasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ dutiyaṃ.

    ३. भिक्खुनुपस्सयसिक्खापदं

    3. Bhikkhunupassayasikkhāpadaṃ

    १५८. तेन समयेन बुद्धो भगवा सक्‍केसु विहरति कपिलवत्थुस्मिं निग्रोधारामे। तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा छब्बग्गिया भिक्खुनियो ओवदन्ति। भिक्खुनियो छब्बग्गिया भिक्खुनियो एतदवोचुं – ‘‘एथाय्ये, ओवादं गमिस्सामा’’ति। ‘‘यम्पि 11 मयं, अय्ये, गच्छेय्याम ओवादस्स कारणा, अय्या छब्बग्गिया इधेव आगन्त्वा अम्हे ओवदन्ती’’ति। भिक्खुनियो उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा भिक्खुनियो ओवदिस्सन्ती’’ति 12! अथ खो ता भिक्खुनियो भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसुं। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा भिक्खुनियो ओवदिस्सन्ती’’ति…पे॰… ‘‘सच्‍चं किर तुम्हे, भिक्खवे , भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा भिक्खुनियो ओवदथा’’ति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम तुम्हे, मोघपुरिसा, भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा भिक्खुनियो ओवदिस्सथ! नेतं, मोघपुरिसा, अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    158. Tena samayena buddho bhagavā sakkesu viharati kapilavatthusmiṃ nigrodhārāme. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā chabbaggiyā bhikkhuniyo ovadanti. Bhikkhuniyo chabbaggiyā bhikkhuniyo etadavocuṃ – ‘‘ethāyye, ovādaṃ gamissāmā’’ti. ‘‘Yampi 13 mayaṃ, ayye, gaccheyyāma ovādassa kāraṇā, ayyā chabbaggiyā idheva āgantvā amhe ovadantī’’ti. Bhikkhuniyo ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā bhikkhuniyo ovadissantī’’ti 14! Atha kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā bhikkhuniyo ovadissantī’’ti…pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave , bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā bhikkhuniyo ovadathā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā bhikkhuniyo ovadissatha! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    ‘‘यो पन भिक्खु भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा भिक्खुनियो ओवदेय्य, पाचित्तिय’’न्ति।

    ‘‘Yo pana bhikkhu bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā bhikkhuniyo ovadeyya, pācittiya’’nti.

    एवञ्‍चिदं भगवता भिक्खूनं सिक्खापदं पञ्‍ञत्तं होति।

    Evañcidaṃ bhagavatā bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ hoti.

    १५९. तेन खो पन समयेन महापजापति गोतमी गिलाना होति। थेरा भिक्खू येन महापजापति गोतमी तेनुपसङ्कमिंसु; उपसङ्कमित्वा महापजापतिं गोतमिं एतदवोचुं – ‘‘कच्‍चि ते, गोतमि, खमनीयं कच्‍चि यापनीय’’न्ति? ‘‘न मे, अय्या, खमनीयं न यापनीयं’’। ‘‘इङ्घय्या, धम्मं देसेथा’’ति। ‘‘न, भगिनि, कप्पति भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा भिक्खुनियो धम्मं देसेतु’’न्ति कुक्‍कुच्‍चायन्ता न देसेसुं। अथ खो भगवा पुब्बण्हसमयं निवासेत्वा पत्तचीवरमादाय येन महापजापति गोतमी तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा पञ्‍ञत्ते आसने निसीदि। निसज्‍ज खो भगवा महापजापतिं गोतमिं एतदवोच – ‘‘कच्‍चि ते, गोतमि, खमनीयं कच्‍चि यापनीय’’न्ति ? ‘‘पुब्बे मे, भन्ते, थेरा भिक्खू आगन्त्वा धम्मं देसेन्ति। तेन मे फासु होति। इदानि पन – ‘‘भगवता पटिक्खित्त’’न्ति, कुक्‍कुच्‍चायन्ता न देसेन्ति। तेन मे न फासु होती’’ति। अथ खो भगवा महापजापतिं गोतमिं धम्मिया कथाय सन्दस्सेत्वा समादपेत्वा समुत्तेजेत्वा सम्पहंसेत्वा उट्ठायासना पक्‍कामि। अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा गिलानं भिक्खुनिं ओवदितुं। एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    159. Tena kho pana samayena mahāpajāpati gotamī gilānā hoti. Therā bhikkhū yena mahāpajāpati gotamī tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā mahāpajāpatiṃ gotamiṃ etadavocuṃ – ‘‘kacci te, gotami, khamanīyaṃ kacci yāpanīya’’nti? ‘‘Na me, ayyā, khamanīyaṃ na yāpanīyaṃ’’. ‘‘Iṅghayyā, dhammaṃ desethā’’ti. ‘‘Na, bhagini, kappati bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā bhikkhuniyo dhammaṃ desetu’’nti kukkuccāyantā na desesuṃ. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena mahāpajāpati gotamī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Nisajja kho bhagavā mahāpajāpatiṃ gotamiṃ etadavoca – ‘‘kacci te, gotami, khamanīyaṃ kacci yāpanīya’’nti ? ‘‘Pubbe me, bhante, therā bhikkhū āgantvā dhammaṃ desenti. Tena me phāsu hoti. Idāni pana – ‘‘bhagavatā paṭikkhitta’’nti, kukkuccāyantā na desenti. Tena me na phāsu hotī’’ti. Atha kho bhagavā mahāpajāpatiṃ gotamiṃ dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā gilānaṃ bhikkhuniṃ ovadituṃ. Evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    १६०. ‘‘यो पन भिक्खु भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा भिक्खुनियो ओवदेय्य, अञ्‍ञत्र समया, पाचित्तियं । तत्थायं समयो। गिलाना होति भिक्खुनी – अयं तत्थ समयो’’ति।

    160.‘‘Yo pana bhikkhu bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā bhikkhuniyo ovadeyya, aññatra samayā, pācittiyaṃ . Tatthāyaṃ samayo. Gilānā hoti bhikkhunī – ayaṃ tattha samayo’’ti.

    १६१. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।

    161.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.

    भिक्खुनुपस्सयो नाम यत्थ भिक्खुनियो एकरत्तम्पि वसन्ति।

    Bhikkhunupassayo nāma yattha bhikkhuniyo ekarattampi vasanti.

    उपसङ्कमित्वाति तत्थ गन्त्वा।

    Upasaṅkamitvāti tattha gantvā.

    भिक्खुनी नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्‍ना।

    Bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā.

    ओवदेय्याति अट्ठहि गरुधम्मेहि ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Ovadeyyāti aṭṭhahi garudhammehi ovadati, āpatti pācittiyassa.

    अञ्‍ञत्र समयाति ठपेत्वा समयं।

    Aññatra samayāti ṭhapetvā samayaṃ.

    गिलाना नाम भिक्खुनी न सक्‍कोति ओवादाय वा संवासाय वा गन्तुं।

    Gilānā nāma bhikkhunī na sakkoti ovādāya vā saṃvāsāya vā gantuṃ.

    १६२. उपसम्पन्‍नाय उपसम्पन्‍नसञ्‍ञी भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा अञ्‍ञत्र समया ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। उपसम्पन्‍नाय वेमतिको भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा अञ्‍ञत्र समया ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स। उपसम्पन्‍नाय अनुपसम्पन्‍नसञ्‍ञी भिक्खुनुपस्सयं उपसङ्कमित्वा अञ्‍ञत्र समया ओवदति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    162. Upasampannāya upasampannasaññī bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā aññatra samayā ovadati, āpatti pācittiyassa. Upasampannāya vematiko bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā aññatra samayā ovadati, āpatti pācittiyassa. Upasampannāya anupasampannasaññī bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā aññatra samayā ovadati, āpatti pācittiyassa.

    अञ्‍ञेन धम्मेन ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। एकतोउपसम्पन्‍नाय ओवदति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अनुपसम्पन्‍नाय उपसम्पन्‍नसञ्‍ञी, आपत्ति दुक्‍कटस्स । अनुपसम्पन्‍नाय वेमतिको, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अनुपसम्पन्‍नाय अनुपसम्पन्‍नसञ्‍ञी, अनापत्ति।

    Aññena dhammena ovadati, āpatti dukkaṭassa. Ekatoupasampannāya ovadati, āpatti dukkaṭassa. Anupasampannāya upasampannasaññī, āpatti dukkaṭassa . Anupasampannāya vematiko, āpatti dukkaṭassa. Anupasampannāya anupasampannasaññī, anāpatti.

    १६३. अनापत्ति समये, उद्देसं देन्तो, परिपुच्छं देन्तो, ‘‘ओसारेहि अय्या’’ति वुच्‍चमानो ओसारेति, पञ्हं पुच्छति, पञ्हं पुट्ठो कथेति, अञ्‍ञस्सत्थाय भणन्तं भिक्खुनियो सुणन्ति, सिक्खमानाय सामणेरिया, उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिकस्साति।

    163. Anāpatti samaye, uddesaṃ dento, paripucchaṃ dento, ‘‘osārehi ayyā’’ti vuccamāno osāreti, pañhaṃ pucchati, pañhaṃ puṭṭho katheti, aññassatthāya bhaṇantaṃ bhikkhuniyo suṇanti, sikkhamānāya sāmaṇeriyā, ummattakassa, ādikammikassāti.

    भिक्खुनुपस्सयसिक्खापदं निट्ठितं ततियं।

    Bhikkhunupassayasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ tatiyaṃ.

    ४. आमिससिक्खापदं

    4. Āmisasikkhāpadaṃ

    १६४. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे । तेन खो पन समयेन थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदन्ता लाभिनो होन्ति चीवरपिण्डपातसेनासनगिलानप्पच्‍चयभेसज्‍जपरिक्खारानं। छब्बग्गिया भिक्खू एवं वदन्ति – ‘‘न बहुकता थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदितुं; आमिसहेतु थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदन्ती’’ति। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम छब्बग्गिया भिक्खू एवं वक्खन्ति – ‘न बहुकता थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदितुं; आमिसहेतु थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदन्ती’’’ति…पे॰… ‘‘सच्‍चं किर तुम्हे, भिक्खवे, एवं वदेथ – ‘न बहुकता थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदितुं; आमिसहेतु थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदन्ती’’’ति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम तुम्हे, मोघपुरिसा, एवं वक्खथ – न बहुकता थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदितुं; आमिसहेतु थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवदन्तीति! नेतं, मोघपुरिसा, अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    164. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme . Tena kho pana samayena therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadantā lābhino honti cīvarapiṇḍapātasenāsanagilānappaccayabhesajjaparikkhārānaṃ. Chabbaggiyā bhikkhū evaṃ vadanti – ‘‘na bahukatā therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadituṃ; āmisahetu therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadantī’’ti. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū evaṃ vakkhanti – ‘na bahukatā therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadituṃ; āmisahetu therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadantī’’’ti…pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, evaṃ vadetha – ‘na bahukatā therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadituṃ; āmisahetu therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadantī’’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, evaṃ vakkhatha – na bahukatā therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadituṃ; āmisahetu therā bhikkhū bhikkhuniyo ovadantīti! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    १६५. ‘‘यो पन भिक्खु एवं वदेय्य – ‘आमिसहेतु थेरा भिक्खू भिक्खुनियो ओवन्दती’ति, पाचित्तिय’’न्ति।

    165.‘‘Yo pana bhikkhu evaṃ vadeyya – ‘āmisahetu therā bhikkhū bhikkhuniyo ovandatī’ti, pācittiya’’nti.

    १६६. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।

    166.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.

    आमिसहेतूति चीवरहेतु पिण्डपातहेतु सेनासनहेतु गिलानप्पच्‍चयभेसज्‍जपरिक्खारहेतु सक्‍कारहेतु गरुकारहेतु माननहेतु वन्दनहेतु पूजनहेतु।

    Āmisahetūti cīvarahetu piṇḍapātahetu senāsanahetu gilānappaccayabhesajjaparikkhārahetu sakkārahetu garukārahetu mānanahetu vandanahetu pūjanahetu.

    एवं वदेय्याति उपसम्पन्‍नं सङ्घेन सम्मतं भिक्खुनोवादकं अवण्णं कत्तुकामो अयसं कत्तुकामो मङ्कुकत्तुकामो एवं वदेति – ‘‘चीवरहेतु पिण्डपातहेतु सेनासनहेतु गिलानप्पच्‍चयभेसज्‍जपरिक्खारहेतु सक्‍कारहेतु गरुकारहेतु माननहेतु वन्दनहेतु पूजनहेतु ओवदती’’ति भणति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Evaṃ vadeyyāti upasampannaṃ saṅghena sammataṃ bhikkhunovādakaṃ avaṇṇaṃ kattukāmo ayasaṃ kattukāmo maṅkukattukāmo evaṃ vadeti – ‘‘cīvarahetu piṇḍapātahetu senāsanahetu gilānappaccayabhesajjaparikkhārahetu sakkārahetu garukārahetu mānanahetu vandanahetu pūjanahetu ovadatī’’ti bhaṇati, āpatti pācittiyassa.

    १६७. धम्मकम्मे धम्मकम्मसञ्‍ञी एवं वदेति, आपत्ति पाचित्तियस्स। धम्मकम्मे वेमतिको एवं वदेति, आपत्ति पाचित्तियस्स। धम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी एवं वदेति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    167. Dhammakamme dhammakammasaññī evaṃ vadeti, āpatti pācittiyassa. Dhammakamme vematiko evaṃ vadeti, āpatti pācittiyassa. Dhammakamme adhammakammasaññī evaṃ vadeti, āpatti pācittiyassa.

    उपसम्पन्‍नं सङ्घेन असम्मतं भिक्खुनोवादकं अवण्णं कत्तुकामो अयसं कत्तुकामो मङ्कुकत्तुकामो एवं वदेति – ‘‘चीवरहेतु…पे॰… पूजनहेतु ओवदती’’ति भणति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अनुपसम्पन्‍नं सङ्घेन सम्मतं वा असम्मतं वा भिक्खुनोवादकं अवण्णं कत्तुकामो अयसं कत्तुकामो मङ्कुकत्तुकामो एवं वदेति – ‘‘चीवरहेतु पिण्डपातहेतु सेनासनहेतु गिलानप्पच्‍चयभेसज्‍जपरिक्खारहेतु सक्‍कारहेतु गरुकारहेतु माननहेतु वन्दनहेतु पूजनहेतु ओवदती’’ति भणति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अधम्मकम्मे धम्मकम्मसञ्‍ञी, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अधम्मकम्मे वेमतिको, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अधम्मकम्मे अधम्मकम्मसञ्‍ञी, आपत्ति दुक्‍कटस्स।

    Upasampannaṃ saṅghena asammataṃ bhikkhunovādakaṃ avaṇṇaṃ kattukāmo ayasaṃ kattukāmo maṅkukattukāmo evaṃ vadeti – ‘‘cīvarahetu…pe… pūjanahetu ovadatī’’ti bhaṇati, āpatti dukkaṭassa. Anupasampannaṃ saṅghena sammataṃ vā asammataṃ vā bhikkhunovādakaṃ avaṇṇaṃ kattukāmo ayasaṃ kattukāmo maṅkukattukāmo evaṃ vadeti – ‘‘cīvarahetu piṇḍapātahetu senāsanahetu gilānappaccayabhesajjaparikkhārahetu sakkārahetu garukārahetu mānanahetu vandanahetu pūjanahetu ovadatī’’ti bhaṇati, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme dhammakammasaññī, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme vematiko, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme adhammakammasaññī, āpatti dukkaṭassa.

    १६८. अनापत्ति पकतिया चीवरहेतु पिण्डपातहेतु सेनासनहेतु गिलानप्पच्‍चयभेसज्‍जपरिक्खारहेतु सक्‍कारहेतु गरुकारहेतु माननहेतु वन्दनहेतु पूजनहेतु ओवदन्तं भणति, उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिकस्साति।

    168. Anāpatti pakatiyā cīvarahetu piṇḍapātahetu senāsanahetu gilānappaccayabhesajjaparikkhārahetu sakkārahetu garukārahetu mānanahetu vandanahetu pūjanahetu ovadantaṃ bhaṇati, ummattakassa, ādikammikassāti.

    आमिससिक्खापदं निट्ठितं चतुत्थं।

    Āmisasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ catutthaṃ.

    ५. चीवरदानसिक्खापदं

    5. Cīvaradānasikkhāpadaṃ

    १६९. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन अञ्‍ञतरो भिक्खु सावत्थियं अञ्‍ञतरिस्सा विसिखाय पिण्डाय चरति। अञ्‍ञतरापि भिक्खुनी तस्सा विसिखाय पिण्डाय चरति। अथ खो सो भिक्खु तं भिक्खुनिं एतदवोच – ‘‘गच्छ, भगिनि, अमुकस्मिं ओकासे भिक्खा दिय्यती’’ति। सापि खो एवमाह – ‘‘गच्छाय्य, अमुकस्मिं ओकासे भिक्खा दिय्यती’’ति। ते अभिण्हदस्सनेन सन्दिट्ठा अहेसुं। तेन खो पन समयेन सङ्घस्स चीवरं भाजीयति। अथ खो सा भिक्खुनी ओवादं गन्त्वा येन सो भिक्खु तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा तं भिक्खुं अभिवादेत्वा एकमन्तं अट्ठासि। एकमन्तं ठितं खो तं भिक्खुनिं सो भिक्खु एतदवोच – ‘‘अयं मे, भगिनि, चीवरपटिवीसो 15; सादियिस्ससी’’ति? ‘‘आमाय्य, दुब्बलचीवराम्ही’’ति।

    169. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu sāvatthiyaṃ aññatarissā visikhāya piṇḍāya carati. Aññatarāpi bhikkhunī tassā visikhāya piṇḍāya carati. Atha kho so bhikkhu taṃ bhikkhuniṃ etadavoca – ‘‘gaccha, bhagini, amukasmiṃ okāse bhikkhā diyyatī’’ti. Sāpi kho evamāha – ‘‘gacchāyya, amukasmiṃ okāse bhikkhā diyyatī’’ti. Te abhiṇhadassanena sandiṭṭhā ahesuṃ. Tena kho pana samayena saṅghassa cīvaraṃ bhājīyati. Atha kho sā bhikkhunī ovādaṃ gantvā yena so bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Ekamantaṃ ṭhitaṃ kho taṃ bhikkhuniṃ so bhikkhu etadavoca – ‘‘ayaṃ me, bhagini, cīvarapaṭivīso 16; sādiyissasī’’ti? ‘‘Āmāyya, dubbalacīvarāmhī’’ti.

    अथ खो सो भिक्खु तस्सा भिक्खुनिया चीवरं अदासि। सोपि खो भिक्खु दुब्बलचीवरो होति। भिक्खू तं भिक्खुं एतदवोचुं – ‘‘करोहि दानि ते, आवुसो, चीवर’’न्ति । अथ खो सो भिक्खु भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसि। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम भिक्खु भिक्खुनिया चीवरं दस्सती’’ति…पे॰… ‘‘सच्‍चं किर त्वं, भिक्खु, भिक्खुनिया चीवरं अदासी’’ति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। ‘‘ञातिका ते , भिक्खु, अञ्‍ञातिका’’ति? ‘‘अञ्‍ञातिका, भगवा’’ति। ‘‘अञ्‍ञातको, मोघपुरिस, अञ्‍ञातिकाय न जानाति पतिरूपं वा अप्पतिरूपं वा सन्तं वा असन्तं वा। कथञ्हि नाम त्वं, मोघपुरिस, अञ्‍ञातिकाय भिक्खुनिया चीवरं दस्ससि! नेतं, मोघपुरिस, अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    Atha kho so bhikkhu tassā bhikkhuniyā cīvaraṃ adāsi. Sopi kho bhikkhu dubbalacīvaro hoti. Bhikkhū taṃ bhikkhuṃ etadavocuṃ – ‘‘karohi dāni te, āvuso, cīvara’’nti . Atha kho so bhikkhu bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesi. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhu bhikkhuniyā cīvaraṃ dassatī’’ti…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, bhikkhu, bhikkhuniyā cīvaraṃ adāsī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. ‘‘Ñātikā te , bhikkhu, aññātikā’’ti? ‘‘Aññātikā, bhagavā’’ti. ‘‘Aññātako, moghapurisa, aññātikāya na jānāti patirūpaṃ vā appatirūpaṃ vā santaṃ vā asantaṃ vā. Kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ dassasi! Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    ‘‘यो पन भिक्खु अञ्‍ञातिकाय भिक्खुनिया चीवरं ददेय्य, पाचित्तिय’’न्ति।

    ‘‘Yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ dadeyya, pācittiya’’nti.

    एवञ्‍चिदं भगवता भिक्खूनं सिक्खापदं पञ्‍ञत्तं होति।

    Evañcidaṃ bhagavatā bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ hoti.

    १७०. तेन खो पन समयेन भिक्खू कुक्‍कुच्‍चायन्ता भिक्खुनीनं पारिवत्तकं 17 चीवरं न देन्ति। भिक्खुनियो उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम अय्या अम्हाकं पारिवत्तकं चीवरं न दस्सन्ती’’ति! अस्सोसुं खो भिक्खू तासं भिक्खुनीनं उज्झायन्तीनं खिय्यन्तीनं विपाचेन्तीनं। अथ खो ते भिक्खू भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, पञ्‍चन्‍नं पारिवत्तकं दातुं। भिक्खुस्स, भिक्खुनिया, सिक्खमानाय, सामणेरस्स, सामणेरिया – अनुजानामि, भिक्खवे, इमेसं पञ्‍चन्‍नं पारिवत्तकं दातुं। एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    170. Tena kho pana samayena bhikkhū kukkuccāyantā bhikkhunīnaṃ pārivattakaṃ 18 cīvaraṃ na denti. Bhikkhuniyo ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma ayyā amhākaṃ pārivattakaṃ cīvaraṃ na dassantī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhū tāsaṃ bhikkhunīnaṃ ujjhāyantīnaṃ khiyyantīnaṃ vipācentīnaṃ. Atha kho te bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, pañcannaṃ pārivattakaṃ dātuṃ. Bhikkhussa, bhikkhuniyā, sikkhamānāya, sāmaṇerassa, sāmaṇeriyā – anujānāmi, bhikkhave, imesaṃ pañcannaṃ pārivattakaṃ dātuṃ. Evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    १७१. ‘‘यो पन भिक्खु अञ्‍ञातिकाय भिक्खुनिया चीवरं ददेय्य, अञ्‍ञत्र पारिवत्तका, पाचित्तिय’’न्ति।

    171.‘‘Yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ dadeyya, aññatra pārivattakā, pācittiya’’nti.

    १७२. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।

    172.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.

    अञ्‍ञातिका नाम मातितो वा पितितो वा याव सत्तमा पितामहयुगा असम्बद्धा।

    Aññātikā nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā asambaddhā.

    भिक्खुनी नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्‍ना।

    Bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā.

    चीवरं नाम छन्‍नं चीवरानं अञ्‍ञतरं चीवरं विकप्पनुपगं पच्छिमं 19।

    Cīvaraṃ nāma channaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ vikappanupagaṃ pacchimaṃ 20.

    अञ्‍ञत्र पारिवत्तकाति ठपेत्वा पारिवत्तकं देति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Aññatra pārivattakāti ṭhapetvā pārivattakaṃ deti, āpatti pācittiyassa.

    १७३. अञ्‍ञातिकाय अञ्‍ञातिकसञ्‍ञी चीवरं देति, अञ्‍ञत्र पारिवत्तका, आपत्ति पाचित्तियस्स। अञ्‍ञातिकाय वेमतिको चीवरं देति, अञ्‍ञत्र पारिवत्तका, आपत्ति पाचित्तियस्स। अञ्‍ञातिकाय ञातिकसञ्‍ञी चीवरं देति, अञ्‍ञत्र पारिवत्तका, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    173. Aññātikāya aññātikasaññī cīvaraṃ deti, aññatra pārivattakā, āpatti pācittiyassa. Aññātikāya vematiko cīvaraṃ deti, aññatra pārivattakā, āpatti pācittiyassa. Aññātikāya ñātikasaññī cīvaraṃ deti, aññatra pārivattakā, āpatti pācittiyassa.

    एकतो उपसम्पन्‍नाय चीवरं देति, अञ्‍ञत्र पारिवत्तका, आपत्ति दुक्‍कटस्स। ञातिकाय अञ्‍ञातिकसञ्‍ञी, आपत्ति दुक्‍कटस्स। ञातिकाय वेमतिको, आपत्ति दुक्‍कटस्स। ञातिकाय ञातिकसञ्‍ञी, अनापत्ति।

    Ekato upasampannāya cīvaraṃ deti, aññatra pārivattakā, āpatti dukkaṭassa. Ñātikāya aññātikasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ñātikāya vematiko, āpatti dukkaṭassa. Ñātikāya ñātikasaññī, anāpatti.

    १७४. अनापत्ति ञातिकाय, पारिवत्तकं परित्तेन वा विपुलं, विपुलेन वा परित्तं, भिक्खुनी विस्सासं गण्हाति, तावकालिकं गण्हाति, चीवरं ठपेत्वा अञ्‍ञं परिक्खारं देति, सिक्खमानाय, सामणेरिया, उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिकस्साति।

    174. Anāpatti ñātikāya, pārivattakaṃ parittena vā vipulaṃ, vipulena vā parittaṃ, bhikkhunī vissāsaṃ gaṇhāti, tāvakālikaṃ gaṇhāti, cīvaraṃ ṭhapetvā aññaṃ parikkhāraṃ deti, sikkhamānāya, sāmaṇeriyā, ummattakassa, ādikammikassāti.

    चीवरदानसिक्खापदं निट्ठितं पञ्‍चमं।

    Cīvaradānasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ pañcamaṃ.

    ६. चीवरसिब्बनसिक्खापदं

    6. Cīvarasibbanasikkhāpadaṃ

    १७५. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन आयस्मा उदायी पट्टो 21 होति चीवरकम्मं कातुं। अञ्‍ञतरा भिक्खुनी येनायस्मा उदायी तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा आयस्मन्तं उदायिं एतदवोच – ‘‘साधु मे, भन्ते, अय्यो चीवरं सिब्बतू’’ति। अथ खो आयस्मा उदायी तस्सा भिक्खुनिया चीवरं सिब्बित्वा सुरत्तं सुपरिकम्मकतं कत्वा मज्झे पटिभानचित्तं वुट्ठापेत्वा संहरित्वा निक्खिपि। अथ खो सा भिक्खुनी येनायस्मा उदायी तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा आयस्मन्तं उदायिं एतदवोच – ‘‘कहं तं, भन्ते, चीवर’’न्ति? ‘‘हन्द, भगिनि , इमं चीवरं यथासंहटं हरित्वा निक्खिपित्वा यदा भिक्खुनिसङ्घो ओवादं आगच्छति तदा इमं चीवरं पारुपित्वा भिक्खुनिसङ्घस्स पिट्ठितो पिट्ठितो आगच्छा’’ति। अथ खो सा भिक्खुनी तं चीवरं यथासंहटं हरित्वा निक्खिपित्वा यदा भिक्खुनिसङ्घो ओवादं आगच्छति तदा तं चीवरं पारुपित्वा भिक्खुनिसङ्घस्स पिट्ठितो पिट्ठितो आगच्छति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘याव छिन्‍निका इमा भिक्खुनियो धुत्तिका अहिरिकायो, यत्र हि नाम चीवरे पटिभानचित्तं वुट्ठापेस्सन्ती’’ति!

    175. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmā udāyī paṭṭo 22 hoti cīvarakammaṃ kātuṃ. Aññatarā bhikkhunī yenāyasmā udāyī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘sādhu me, bhante, ayyo cīvaraṃ sibbatū’’ti. Atha kho āyasmā udāyī tassā bhikkhuniyā cīvaraṃ sibbitvā surattaṃ suparikammakataṃ katvā majjhe paṭibhānacittaṃ vuṭṭhāpetvā saṃharitvā nikkhipi. Atha kho sā bhikkhunī yenāyasmā udāyī tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ udāyiṃ etadavoca – ‘‘kahaṃ taṃ, bhante, cīvara’’nti? ‘‘Handa, bhagini , imaṃ cīvaraṃ yathāsaṃhaṭaṃ haritvā nikkhipitvā yadā bhikkhunisaṅgho ovādaṃ āgacchati tadā imaṃ cīvaraṃ pārupitvā bhikkhunisaṅghassa piṭṭhito piṭṭhito āgacchā’’ti. Atha kho sā bhikkhunī taṃ cīvaraṃ yathāsaṃhaṭaṃ haritvā nikkhipitvā yadā bhikkhunisaṅgho ovādaṃ āgacchati tadā taṃ cīvaraṃ pārupitvā bhikkhunisaṅghassa piṭṭhito piṭṭhito āgacchati. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘yāva chinnikā imā bhikkhuniyo dhuttikā ahirikāyo, yatra hi nāma cīvare paṭibhānacittaṃ vuṭṭhāpessantī’’ti!

    भिक्खुनियो एवमाहंसु – ‘‘कस्सिदं कम्म’’न्ति? ‘‘अय्यस्स उदायिस्सा’’ति। ‘‘येपि ते छिन्‍नका धुत्तका अहिरिका तेसम्पि एवरूपं न सोभेय्य, किं पन अय्यस्स उदायिस्सा’’ति! अथ खो ता भिक्खुनियो भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसुं। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम आयस्मा उदायी भिक्खुनिया चीवरं सिब्बिस्सती’’ति…पे॰… सच्‍चं किर त्वं, उदायि, भिक्खुनिया चीवरं सिब्बसी’’ति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। ‘‘ञातिका ते, उदायि, अञ्‍ञातिका’’ति? ‘‘अञ्‍ञातिका, भगवा’’ति। ‘‘अञ्‍ञातको, मोघपुरिस, अञ्‍ञातिकाय न जानाति पतिरूपं वा अप्पतिरूपं वा पासादिकं वा अपासादिकं वा। कथञ्हि नाम त्वं, मोघपुरिस, अञ्‍ञातिकाय भिक्खुनिया चीवरं सिब्बिस्ससि! नेतं, मोघपुरिस, अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    Bhikkhuniyo evamāhaṃsu – ‘‘kassidaṃ kamma’’nti? ‘‘Ayyassa udāyissā’’ti. ‘‘Yepi te chinnakā dhuttakā ahirikā tesampi evarūpaṃ na sobheyya, kiṃ pana ayyassa udāyissā’’ti! Atha kho tā bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā udāyī bhikkhuniyā cīvaraṃ sibbissatī’’ti…pe… saccaṃ kira tvaṃ, udāyi, bhikkhuniyā cīvaraṃ sibbasī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. ‘‘Ñātikā te, udāyi, aññātikā’’ti? ‘‘Aññātikā, bhagavā’’ti. ‘‘Aññātako, moghapurisa, aññātikāya na jānāti patirūpaṃ vā appatirūpaṃ vā pāsādikaṃ vā apāsādikaṃ vā. Kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ sibbissasi! Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    १७६. ‘‘यो पन भिक्खु अञ्‍ञातिकाय भिक्खुनिया चीवरं सिब्बेय्य वा सिब्बापेय्य वा, पाचित्तिय’’न्ति।

    176.‘‘Yo pana bhikkhu aññātikāya bhikkhuniyā cīvaraṃ sibbeyya vā sibbāpeyya vā, pācittiya’’nti.

    १७७. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।

    177.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.

    अञ्‍ञातिका नाम मातितो वा पितितो वा याव सत्तमा पितामहयुगा असम्बद्धा।

    Aññātikā nāma mātito vā pitito vā yāva sattamā pitāmahayugā asambaddhā.

    भिक्खुनी नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्‍ना।

    Bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā.

    चीवरं नाम छन्‍नं चीवरानं अञ्‍ञतरं चीवरं।

    Cīvaraṃ nāma channaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ cīvaraṃ.

    सिब्बेय्याति सयं सिब्बति आरापथे आरापथे आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Sibbeyyāti sayaṃ sibbati ārāpathe ārāpathe āpatti pācittiyassa.

    सिब्बापेय्याति अञ्‍ञं आणापेति, आपत्ति पाचित्तियस्स। सकिं आणत्तो बहुकम्पि सिब्बति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Sibbāpeyyāti aññaṃ āṇāpeti, āpatti pācittiyassa. Sakiṃ āṇatto bahukampi sibbati, āpatti pācittiyassa.

    १७८. अञ्‍ञातिकाय अञ्‍ञातिकसञ्‍ञी चीवरं सिब्बति वा सिब्बापेति वा, आपत्ति पाचित्तियस्स। अञ्‍ञातिकाय वेमतिको चीवरं सिब्बति वा सिब्बापेति वा, आपत्ति पाचित्तियस्स। अञ्‍ञातिकाय ञातिकसञ्‍ञी चीवरं सिब्बति वा सिब्बापेति वा, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    178. Aññātikāya aññātikasaññī cīvaraṃ sibbati vā sibbāpeti vā, āpatti pācittiyassa. Aññātikāya vematiko cīvaraṃ sibbati vā sibbāpeti vā, āpatti pācittiyassa. Aññātikāya ñātikasaññī cīvaraṃ sibbati vā sibbāpeti vā, āpatti pācittiyassa.

    एकतोउपसम्पन्‍नाय चीवरं सिब्बति वा सिब्बापेति वा, आपत्ति दुक्‍कटस्स। ञातिकाय अञ्‍ञातिकसञ्‍ञी, आपत्ति दुक्‍कटस्स। ञातिकाय वेमतिको, आपत्ति दुक्‍कटस्स। ञातिकाय ञातिकसञ्‍ञी, अनापत्ति।

    Ekatoupasampannāya cīvaraṃ sibbati vā sibbāpeti vā, āpatti dukkaṭassa. Ñātikāya aññātikasaññī, āpatti dukkaṭassa. Ñātikāya vematiko, āpatti dukkaṭassa. Ñātikāya ñātikasaññī, anāpatti.

    १७९. अनापत्ति ञातिकाय, चीवरं ठपेत्वा अञ्‍ञं परिक्खारं सिब्बति वा सिब्बापेति वा, सिक्खमानाय, सामणेरिया, उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिकस्साति।

    179. Anāpatti ñātikāya, cīvaraṃ ṭhapetvā aññaṃ parikkhāraṃ sibbati vā sibbāpeti vā, sikkhamānāya, sāmaṇeriyā, ummattakassa, ādikammikassāti.

    चीवरसिब्बनसिक्खापदं निट्ठितं छट्ठं।

    Cīvarasibbanasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ chaṭṭhaṃ.

    ७. संविधानसिक्खापदं

    7. Saṃvidhānasikkhāpadaṃ

    १८०. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनीहि सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘यथेव मयं सपजापतिका आहिण्डाम, एवमेविमे समणा सक्यपुत्तिया भिक्खुनीहि सद्धिं संविधाय आहिण्डन्ती’’ति! अस्सोसुं खो भिक्खू तेसं मनुस्सानं उज्झायन्तानं खिय्यन्तानं विपाचेन्तानं। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनीहि सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जिस्सन्ती’’ति…पे॰… ‘‘सच्‍चं किर तुम्हे, भिक्खवे, भिक्खुनीहि सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जथा’’ति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम तुम्हे, मोघपुरिसा, भिक्खुनीहि सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जिस्सथ! नेतं, मोघपुरिसा, अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ।

    180. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘yatheva mayaṃ sapajāpatikā āhiṇḍāma, evamevime samaṇā sakyaputtiyā bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvidhāya āhiṇḍantī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjissantī’’ti…pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjathā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjissatha! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha.

    ‘‘यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जेय्य, अन्तमसो गामन्तरम्पि, पाचित्तिय’’न्ति।

    ‘‘Yo pana bhikkhu bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjeyya, antamaso gāmantarampi, pācittiya’’nti.

    एवञ्‍चिदं भगवता भिक्खूनं सिक्खापदं पञ्‍ञत्तं होति।

    Evañcidaṃ bhagavatā bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ hoti.

    १८१. तेन खो पन समयेन सम्बहुला भिक्खू च भिक्खुनियो च साकेता सावत्थिं अद्धानमग्गप्पटिपन्‍ना होन्ति। अथ खो ता भिक्खुनियो ते भिक्खू एतदवोचुं – ‘‘मयम्पि अय्येहि सद्धिं गमिस्सामा’’ति। ‘‘न, भगिनी, कप्पति भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जितुं। तुम्हे वा पठमं गच्छथ मयं वा गमिस्सामा’’ति। ‘‘अय्या, भन्ते, अग्गपुरिसा। अय्याव पठमं गच्छन्तू’’ति। अथ खो तासं भिक्खुनीनं पच्छा गच्छन्तीनं अन्तरामग्गे चोरा अच्छिन्दिंसु च दूसेसुञ्‍च। अथ खो ता भिक्खुनियो सावत्थिं गन्त्वा भिक्खुनीनं एतमत्थं आरोचेसुं। भिक्खुनियो भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसुं। भिक्खू भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, सत्थगमनीये मग्गे सासङ्कसम्मते सप्पटिभये भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जितुं। एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    181. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū ca bhikkhuniyo ca sāketā sāvatthiṃ addhānamaggappaṭipannā honti. Atha kho tā bhikkhuniyo te bhikkhū etadavocuṃ – ‘‘mayampi ayyehi saddhiṃ gamissāmā’’ti. ‘‘Na, bhaginī, kappati bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjituṃ. Tumhe vā paṭhamaṃ gacchatha mayaṃ vā gamissāmā’’ti. ‘‘Ayyā, bhante, aggapurisā. Ayyāva paṭhamaṃ gacchantū’’ti. Atha kho tāsaṃ bhikkhunīnaṃ pacchā gacchantīnaṃ antarāmagge corā acchindiṃsu ca dūsesuñca. Atha kho tā bhikkhuniyo sāvatthiṃ gantvā bhikkhunīnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, satthagamanīye magge sāsaṅkasammate sappaṭibhaye bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjituṃ. Evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    १८२. ‘‘यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जेय्य, अन्तमसो गामन्तरम्पि, अञ्‍ञत्र समया, पाचित्तियं। तत्थायं समयो । सत्थगमनीयो होति मग्गो सासङ्कसम्मतो सप्पटिभयो – अयं तत्थ समयो’’ति।

    182.‘‘Yo pana bhikkhu bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaddhānamaggaṃ paṭipajjeyya, antamaso gāmantarampi, aññatra samayā, pācittiyaṃ. Tatthāyaṃ samayo. Satthagamanīyo hoti maggo sāsaṅkasammato sappaṭibhayo – ayaṃ tattha samayo’’ti.

    १८३. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।

    183.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.

    भिक्खुनी नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्‍ना।

    Bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā.

    सद्धिन्ति एकतो।

    Saddhinti ekato.

    संविधायाति – ‘‘गच्छाम, भगिनि, गच्छामाय्य; गच्छामाय्य, गच्छाम, भगिनि; अज्‍ज वा हिय्यो वा परे वा गच्छामा’’ति संविदहति, आपत्ति दुक्‍कटस्स।

    Saṃvidhāyāti – ‘‘gacchāma, bhagini, gacchāmāyya; gacchāmāyya, gacchāma, bhagini; ajja vā hiyyo vā pare vā gacchāmā’’ti saṃvidahati, āpatti dukkaṭassa.

    अन्तमसो गामन्तरम्पीति कुक्‍कुटसम्पाते गामे, गामन्तरे गामन्तरे आपत्ति पाचित्तियस्स। अगामके अरञ्‍ञे, अद्धयोजने अद्धयोजने आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Antamaso gāmantarampīti kukkuṭasampāte gāme, gāmantare gāmantare āpatti pācittiyassa. Agāmake araññe, addhayojane addhayojane āpatti pācittiyassa.

    अञ्‍ञत्र समयाति ठपेत्वा समयं।

    Aññatra samayāti ṭhapetvā samayaṃ.

    सत्थगमनीयो नाम मग्गो न सक्‍का होति विना सत्थेन गन्तुं।

    Satthagamanīyo nāma maggo na sakkā hoti vinā satthena gantuṃ.

    सासङ्कं नाम तस्मिं मग्गे 23 चोरानं निविट्ठोकासो दिस्सति, भुत्तोकासो दिस्सति, ठितोकासो दिस्सति, निसिन्‍नोकासो दिस्सति, निपन्‍नोकासो दिस्सति।

    Sāsaṅkaṃ nāma tasmiṃ magge 24 corānaṃ niviṭṭhokāso dissati, bhuttokāso dissati, ṭhitokāso dissati, nisinnokāso dissati, nipannokāso dissati.

    सप्पटिभयं नाम तस्मिं मग्गे चोरेहि मनुस्सा हता दिस्सन्ति, विलुत्ता दिस्सन्ति, आकोटिता दिस्सन्ति, सप्पटिभयं गन्त्वा अप्पटिभयं दस्सेत्वा उय्योजेतब्बा – ‘‘गच्छथ भगिनियो’’ति।

    Sappaṭibhayaṃ nāma tasmiṃ magge corehi manussā hatā dissanti, viluttā dissanti, ākoṭitā dissanti, sappaṭibhayaṃ gantvā appaṭibhayaṃ dassetvā uyyojetabbā – ‘‘gacchatha bhaginiyo’’ti.

    १८४. संविदहिते संविदहितसञ्‍ञी एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जति, अन्तमसो गामन्तरम्पि, अञ्‍ञत्र समया, आपत्ति पाचित्तियस्स। संविदहिते वेमतिको एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जति, अन्तमसो गामन्तरम्पि, अञ्‍ञत्र समया, आपत्ति पाचित्तियस्स। संविदहिते, असंविदहितसञ्‍ञी एकद्धानमग्गं पटिपज्‍जति, अन्तमसो गामन्तरम्पि, अञ्‍ञत्र समया, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    184. Saṃvidahite saṃvidahitasaññī ekaddhānamaggaṃ paṭipajjati, antamaso gāmantarampi, aññatra samayā, āpatti pācittiyassa. Saṃvidahite vematiko ekaddhānamaggaṃ paṭipajjati, antamaso gāmantarampi, aññatra samayā, āpatti pācittiyassa. Saṃvidahite, asaṃvidahitasaññī ekaddhānamaggaṃ paṭipajjati, antamaso gāmantarampi, aññatra samayā, āpatti pācittiyassa.

    भिक्खु संविदहति भिक्खुनी न संविदहति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। असंविदहिते संविदहितसञ्‍ञी, आपत्ति दुक्‍कटस्स। असंविदहिते वेमतिको, आपत्ति दुक्‍कटस्स। असंविदहिते असंविदहितसञ्‍ञी, अनापत्ति।

    Bhikkhu saṃvidahati bhikkhunī na saṃvidahati, āpatti dukkaṭassa. Asaṃvidahite saṃvidahitasaññī, āpatti dukkaṭassa. Asaṃvidahite vematiko, āpatti dukkaṭassa. Asaṃvidahite asaṃvidahitasaññī, anāpatti.

    १८५. अनापत्ति समये, असंविदहित्वा गच्छति, भिक्खुनी संविदहति , भिक्खु न संविदहति, विसङ्केतेन गच्छन्ति, आपदासु, उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिकस्साति।

    185. Anāpatti samaye, asaṃvidahitvā gacchati, bhikkhunī saṃvidahati , bhikkhu na saṃvidahati, visaṅketena gacchanti, āpadāsu, ummattakassa, ādikammikassāti.

    संविधानसिक्खापदं निट्ठितं सत्तमं।

    Saṃvidhānasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ sattamaṃ.

    ८. नावाभिरुहनसिक्खापदं

    8. Nāvābhiruhanasikkhāpadaṃ

    १८६. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनीहि सद्धिं संविधाय एकं नावं 25 अभिरुहन्ति। मनुस्सा उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘यथेव मयं सपजापतिका नावाय 26 कीळाम, एवमेविमे समणा सक्यपुत्तिया भिक्खुनीहि सद्धिं संविधाय नावाय कीळन्ती’’ति! अस्सोसुं खो भिक्खू तेसं मनुस्सानं उज्झायन्तानं खिय्यन्तानं विपाचेन्तानं। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम छब्बग्गिया भिक्खू भिक्खुनीहि सद्धिं संविधाय एकं नावं अभिरुहिस्सन्ती’’ति…पे॰… ‘‘सच्‍चं किर तुम्हे, भिक्खवे, भिक्खुनीहि सद्धिं संविधाय एकं नावं अभिरुहथा’’ति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम तुम्हे, मोघपुरिसा, भिक्खुनीहि सद्धिं संविधाय एकं नावं अभिरुहिस्सथ! नेतं, मोघपुरिसा, अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    186. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhū bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvidhāya ekaṃ nāvaṃ 27 abhiruhanti. Manussā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘yatheva mayaṃ sapajāpatikā nāvāya 28 kīḷāma, evamevime samaṇā sakyaputtiyā bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvidhāya nāvāya kīḷantī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhū tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhū bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvidhāya ekaṃ nāvaṃ abhiruhissantī’’ti…pe… ‘‘saccaṃ kira tumhe, bhikkhave, bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvidhāya ekaṃ nāvaṃ abhiruhathā’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tumhe, moghapurisā, bhikkhunīhi saddhiṃ saṃvidhāya ekaṃ nāvaṃ abhiruhissatha! Netaṃ, moghapurisā, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    ‘‘यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकं नावं 29 अभिरुहेय्य, उद्धंगामिनिं वा अधोगामिनिं वा, पाचित्तिय’’न्ति।

    ‘‘Yo pana bhikkhu bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaṃ nāvaṃ30abhiruheyya, uddhaṃgāminiṃ vā adhogāminiṃvā, pācittiya’’nti.

    एवञ्‍चिदं भगवता भिक्खूनं सिक्खापदं पञ्‍ञत्तं होति।

    Evañcidaṃ bhagavatā bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ hoti.

    १८७. तेन खो पन समयेन सम्बहुला भिक्खू च भिक्खुनियो च साकेता सावत्थिं अद्धानमग्गप्पटिपन्‍ना होन्ति। अन्तरामग्गे नदी तरितब्बा 31 होति। अथ खो ता भिक्खुनियो ते भिक्खू एतदवोचुं – ‘‘मयम्पि अय्येहि सद्धिं उत्तरिस्सामा’’ति। ‘‘न, भगिनी, कप्पति भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकं नावं अभिरुहितुं; तुम्हे वा पठमं उत्तरथ मयं वा उत्तरिस्सामा’’ति । ‘‘अय्या, भन्ते, अग्गपुरिसा। अय्याव पठमं उत्तरन्तू’’ति। अथ खो तासं भिक्खुनीनं पच्छा उत्तरन्तीनं चोरा अच्छिन्दिंसु च दूसेसुञ्‍च । अथ खो ता भिक्खुनियो सावत्थिं गन्त्वा भिक्खुनीनं एतमत्थं आरोचेसुं। भिक्खुनियो भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसुं। भिक्खू भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, तिरियं तरणाय भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकं नावं अभिरुहितुं। एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    187. Tena kho pana samayena sambahulā bhikkhū ca bhikkhuniyo ca sāketā sāvatthiṃ addhānamaggappaṭipannā honti. Antarāmagge nadī taritabbā 32 hoti. Atha kho tā bhikkhuniyo te bhikkhū etadavocuṃ – ‘‘mayampi ayyehi saddhiṃ uttarissāmā’’ti. ‘‘Na, bhaginī, kappati bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaṃ nāvaṃ abhiruhituṃ; tumhe vā paṭhamaṃ uttaratha mayaṃ vā uttarissāmā’’ti . ‘‘Ayyā, bhante, aggapurisā. Ayyāva paṭhamaṃ uttarantū’’ti. Atha kho tāsaṃ bhikkhunīnaṃ pacchā uttarantīnaṃ corā acchindiṃsu ca dūsesuñca . Atha kho tā bhikkhuniyo sāvatthiṃ gantvā bhikkhunīnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Bhikkhuniyo bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesuṃ. Bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, tiriyaṃ taraṇāya bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaṃ nāvaṃ abhiruhituṃ. Evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    १८८. ‘‘यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं संविधाय एकं नावं अभिरुहेय्य उद्धंगामिनिं वा अधोगामिनिं वा, अञ्‍ञत्र तिरियं तरणाय, पाचित्तिय’’न्ति।

    188.‘‘Yo pana bhikkhu bhikkhuniyā saddhiṃ saṃvidhāya ekaṃ nāvaṃ abhiruheyya uddhaṃgāminiṃ vā adhogāminiṃ vā, aññatra tiriyaṃ taraṇāya, pācittiya’’nti.

    १८९. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।

    189.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.

    भिक्खुनी नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्‍ना ।

    Bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā .

    सद्धिन्ति एकतो।

    Saddhinti ekato.

    संविधायाति ‘‘अभिरुहाम, भगिनि, अभिरुहामाय्य; अभिरुहामाय्य, अभिरुहाम, भगिनि; अज्‍ज वा हिय्यो वा परे वा अभिरुहामा’’ति संविदहति आपत्ति दुक्‍कटस्स।

    Saṃvidhāyāti ‘‘abhiruhāma, bhagini, abhiruhāmāyya; abhiruhāmāyya, abhiruhāma, bhagini; ajja vā hiyyo vā pare vā abhiruhāmā’’ti saṃvidahati āpatti dukkaṭassa.

    भिक्खुनिया अभिरुळ्हे भिक्खु अभिरुहति, आपत्ति पाचित्तियस्स। भिक्खुम्हि अभिरुळ्हे भिक्खुनी अभिरुहति, आपत्ति पाचित्तियस्स। उभो वा अभिरुहन्ति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Bhikkhuniyā abhiruḷhe bhikkhu abhiruhati, āpatti pācittiyassa. Bhikkhumhi abhiruḷhe bhikkhunī abhiruhati, āpatti pācittiyassa. Ubho vā abhiruhanti, āpatti pācittiyassa.

    उद्धंगामिनिन्ति उज्‍जवनिकाय।

    Uddhaṃgāmininti ujjavanikāya.

    अधोगामिनिन्ति ओजवनिकाय।

    Adhogāmininti ojavanikāya.

    अञ्‍ञत्र तिरियं तरणायाति ठपेत्वा तिरियं तरणं।

    Aññatra tiriyaṃ taraṇāyāti ṭhapetvā tiriyaṃ taraṇaṃ.

    कुक्‍कुटसम्पाते गामे, गामन्तरे गामन्तरे आपत्ति पाचित्तियस्स। अगामके अरञ्‍ञे, अड्ढयोजने अड्ढयोजने आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Kukkuṭasampāte gāme, gāmantare gāmantare āpatti pācittiyassa. Agāmake araññe, aḍḍhayojane aḍḍhayojane āpatti pācittiyassa.

    १९०. संविदहिते संविदहितसञ्‍ञी एकं नावं अभिरुहति उद्धंगामिनिं वा अधोगामिनिं वा, अञ्‍ञत्र तिरियं तरणाय , आपत्ति पाचित्तियस्स। संविदहिते वेमतिको एकं नावं अभिरुहति उद्धंगामिनिं वा अधोगामिनिं वा, अञ्‍ञत्र तिरियं तरणाय, आपत्ति पाचित्तियस्स। संविदहिते असंविदहितसञ्‍ञी एकं नावं अभिरुहति उद्धंगामिनिं वा अधोगामिनिं वा, अञ्‍ञत्र तिरियं तरणाय, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    190. Saṃvidahite saṃvidahitasaññī ekaṃ nāvaṃ abhiruhati uddhaṃgāminiṃ vā adhogāminiṃ vā, aññatra tiriyaṃ taraṇāya , āpatti pācittiyassa. Saṃvidahite vematiko ekaṃ nāvaṃ abhiruhati uddhaṃgāminiṃ vā adhogāminiṃ vā, aññatra tiriyaṃ taraṇāya, āpatti pācittiyassa. Saṃvidahite asaṃvidahitasaññī ekaṃ nāvaṃ abhiruhati uddhaṃgāminiṃ vā adhogāminiṃ vā, aññatra tiriyaṃ taraṇāya, āpatti pācittiyassa.

    भिक्खु संविदहति, भिक्खुनी न संविदहति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। असंविदहिते संविदहितसञ्‍ञी, आपत्ति दुक्‍कटस्स। असंविदहिते वेमतिको, आपत्ति दुक्‍कटस्स। असंविदहिते, असंविदहितसञ्‍ञी, अनापत्ति।

    Bhikkhu saṃvidahati, bhikkhunī na saṃvidahati, āpatti dukkaṭassa. Asaṃvidahite saṃvidahitasaññī, āpatti dukkaṭassa. Asaṃvidahite vematiko, āpatti dukkaṭassa. Asaṃvidahite, asaṃvidahitasaññī, anāpatti.

    १९१. अनापत्ति तिरियं तरणाय, असंविदहित्वा अभिरुहन्ति, भिक्खुनी संविदहति, भिक्खु न संविदहति, विसङ्केतेन अभिरुहन्ति, आपदासु उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिस्साति।

    191. Anāpatti tiriyaṃ taraṇāya, asaṃvidahitvā abhiruhanti, bhikkhunī saṃvidahati, bhikkhu na saṃvidahati, visaṅketena abhiruhanti, āpadāsu ummattakassa, ādikammissāti.

    नावाभिरुहनसिक्खापदं निट्ठितं अट्ठमं।

    Nāvābhiruhanasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ aṭṭhamaṃ.

    ९. परिपाचितसिक्खापदं

    9. Paripācitasikkhāpadaṃ

    १९२. तेन समयेन बुद्धो भगवा राजगहे विहरति वेळुवने कलन्दकनिवापे। तेन खो पन समयेन थुल्‍लनन्दा भिक्खुनी अञ्‍ञतरस्स कुलस्स कुलूपिका होति निच्‍चभत्तिका। तेन च गहपतिना थेरा भिक्खू निमन्तिता होन्ति। अथ खो थुल्‍लनन्दा भिक्खुनी पुब्बण्हसमयं निवासेत्वा पत्तचीवरमादाय येन तं कुलं तेनुपसङ्कमि; उपसङ्कमित्वा तं गहपतिं एतदवोच – ‘‘किमिदं, गहपति, पहूतं खादनीयं भोजनीयं पटियत्त’’न्ति? ‘‘थेरा मया, अय्ये, निमन्तिता’’ति। ‘‘के पन ते, गहपति, थेरा’’ति? ‘‘अय्यो सारिपुत्तो अय्यो महामोग्गल्‍लानो अय्यो महाकच्‍चानो अय्यो महाकोट्ठिको अय्यो महाकप्पिनो अय्यो महाचुन्दो अय्यो अनुरुद्धो अय्यो रेवतो अय्यो उपालि अय्यो आनन्दो अय्यो राहुलो’’ति। ‘‘किं पन त्वं, गहपति, महानागे तिट्ठमाने चेटके निमन्तेसी’’ति?

    192. Tena samayena buddho bhagavā rājagahe viharati veḷuvane kalandakanivāpe. Tena kho pana samayena thullanandā bhikkhunī aññatarassa kulassa kulūpikā hoti niccabhattikā. Tena ca gahapatinā therā bhikkhū nimantitā honti. Atha kho thullanandā bhikkhunī pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena taṃ kulaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘kimidaṃ, gahapati, pahūtaṃ khādanīyaṃ bhojanīyaṃ paṭiyatta’’nti? ‘‘Therā mayā, ayye, nimantitā’’ti. ‘‘Ke pana te, gahapati, therā’’ti? ‘‘Ayyo sāriputto ayyo mahāmoggallāno ayyo mahākaccāno ayyo mahākoṭṭhiko ayyo mahākappino ayyo mahācundo ayyo anuruddho ayyo revato ayyo upāli ayyo ānando ayyo rāhulo’’ti. ‘‘Kiṃ pana tvaṃ, gahapati, mahānāge tiṭṭhamāne ceṭake nimantesī’’ti?

    ‘‘के पन ते, अय्ये, महानागा’’ति? ‘‘अय्यो देवदत्तो अय्यो कोकालिको अय्यो कटमोदकतिस्सको 33 अय्यो खण्डदेविया पुत्तो अय्यो समुद्ददत्तो’’ति। अयं चरहि थुल्‍लनन्दाय भिक्खुनिया अन्तरा कथा विप्पकता, अथ ते थेरा भिक्खू पविसिंसु। ‘‘सच्‍चं महानागा खो तया, गहपति, निमन्तिता’’ति। ‘‘इदानेव खो त्वं, अय्ये, चेटके अकासि; इदानि महानागे’’ति। घरतो च निक्‍कड्ढि, निच्‍चभत्तञ्‍च पच्छिन्दि। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम देवदत्तो जानं भिक्खुनिपरिपाचितं पिण्डपातं भुञ्‍जिस्सती’’ति…पे॰… ‘‘सच्‍चं किर त्वं, देवदत्त, जानं भिक्खुनिपरिपाचितं पिण्डपातं भुञ्‍जसी’’ति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम त्वं, मोघपुरिस, जानं भिक्खुनिपरिपाचितं पिण्डपातं भुञ्‍जिस्ससि। नेतं, मोघपुरिस, अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    ‘‘Ke pana te, ayye, mahānāgā’’ti? ‘‘Ayyo devadatto ayyo kokāliko ayyo kaṭamodakatissako 34 ayyo khaṇḍadeviyā putto ayyo samuddadatto’’ti. Ayaṃ carahi thullanandāya bhikkhuniyā antarā kathā vippakatā, atha te therā bhikkhū pavisiṃsu. ‘‘Saccaṃ mahānāgā kho tayā, gahapati, nimantitā’’ti. ‘‘Idāneva kho tvaṃ, ayye, ceṭake akāsi; idāni mahānāge’’ti. Gharato ca nikkaḍḍhi, niccabhattañca pacchindi. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma devadatto jānaṃ bhikkhuniparipācitaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjissatī’’ti…pe… ‘‘saccaṃ kira tvaṃ, devadatta, jānaṃ bhikkhuniparipācitaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjasī’’ti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, jānaṃ bhikkhuniparipācitaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjissasi. Netaṃ, moghapurisa, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    ‘‘यो पन भिक्खु जानं भिक्खुनिपरिपाचितं पिण्डपातं भुञ्‍जेय्य, पाचित्तिय’’न्ति।

    ‘‘Yopana bhikkhu jānaṃ bhikkhuniparipācitaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjeyya, pācittiya’’nti.

    एवञ्‍चिदं भगवता भिक्खूनं सिक्खापदं पञ्‍ञत्तं होति।

    Evañcidaṃ bhagavatā bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ hoti.

    १९३. तेन खो पन समयेन अञ्‍ञतरो भिक्खु राजगहा पब्बजितो ञातिकुलं अगमासि। मनुस्सा – ‘‘चिरस्सम्पि भदन्तो आगतो’’ति सक्‍कच्‍चं भत्तं अकंसु। तस्स कुलस्स कुलूपिका भिक्खुनी ते मनुस्से एतदवोच – ‘‘देथय्यस्स, आवुसो, भत्त’’न्ति। अथ खो सो भिक्खु – ‘‘भगवता पटिक्खित्तं जानं भिक्खुनिपरिपाचितं पिण्डपातं भुञ्‍जितु’’न्ति कुक्‍कुच्‍चायन्तो न पटिग्गहेसि। नासक्खि पिण्डाय चरितुं, छिन्‍नभत्तो अहोसि। अथ खो सो भिक्खु आरामं गन्त्वा भिक्खूनं एतमत्थं आरोचेसि। भिक्खू भगवतो एतमत्थं आरोचेसुं। अथ खो भगवा एतस्मिं निदाने एतस्मिं पकरणे धम्मिं कथं कत्वा भिक्खू आमन्तेसि – ‘‘अनुजानामि, भिक्खवे, पुब्बे गिहिसमारम्भे जानं भिक्खुनिपरिपाचितं पिण्डपातं भुञ्‍जितुं। एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    193. Tena kho pana samayena aññataro bhikkhu rājagahā pabbajito ñātikulaṃ agamāsi. Manussā – ‘‘cirassampi bhadanto āgato’’ti sakkaccaṃ bhattaṃ akaṃsu. Tassa kulassa kulūpikā bhikkhunī te manusse etadavoca – ‘‘dethayyassa, āvuso, bhatta’’nti. Atha kho so bhikkhu – ‘‘bhagavatā paṭikkhittaṃ jānaṃ bhikkhuniparipācitaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjitu’’nti kukkuccāyanto na paṭiggahesi. Nāsakkhi piṇḍāya carituṃ, chinnabhatto ahosi. Atha kho so bhikkhu ārāmaṃ gantvā bhikkhūnaṃ etamatthaṃ ārocesi. Bhikkhū bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘anujānāmi, bhikkhave, pubbe gihisamārambhe jānaṃ bhikkhuniparipācitaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjituṃ. Evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    १९४. ‘‘यो पन भिक्खु जानं भिक्खुनिपरिपाचितं पिण्डपातं भुञ्‍जेय्य, अञ्‍ञत्र पुब्बे गिहिसमारम्भा, पाचित्तिय’’न्ति।

    194.‘‘Yo pana bhikkhu jānaṃ bhikkhuniparipācitaṃ piṇḍapātaṃ bhuñjeyya, aññatra pubbe gihisamārambhā, pācittiya’’nti.

    १९५. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।

    195.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.

    जानाति नाम सामं वा जानाति अञ्‍ञे वा तस्स आरोचेन्ति सा वा आरोचेति।

    Jānāti nāma sāmaṃ vā jānāti aññe vā tassa ārocenti sā vā āroceti.

    भिक्खुनी नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्‍ना।

    Bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā.

    परिपाचेति नाम पुब्बे अदातुकामानं अकत्तुकामानं – ‘‘अय्यो भाणको, अय्यो बहुस्सुतो, अय्यो सुत्तन्तिको, अय्यो विनयधरो, अय्यो धम्मकथिको, देथ अय्यस्स, करोथ अय्यस्सा’’ति एसा परिपाचेति नाम।

    Paripāceti nāma pubbe adātukāmānaṃ akattukāmānaṃ – ‘‘ayyo bhāṇako, ayyo bahussuto, ayyo suttantiko, ayyo vinayadharo, ayyo dhammakathiko, detha ayyassa, karotha ayyassā’’ti esā paripāceti nāma.

    पिण्डपातो नाम पञ्‍चन्‍नं भोजनानं अञ्‍ञतरं भोजनं।

    Piṇḍapāto nāma pañcannaṃ bhojanānaṃ aññataraṃ bhojanaṃ.

    अञ्‍ञत्र पुब्बे गिहिसमारम्भाति ठपेत्वा गिहिसमारम्भं।

    Aññatra pubbe gihisamārambhāti ṭhapetvā gihisamārambhaṃ.

    गिहिसमारम्भो नाम ञातका वा होन्ति पवारिता वा पकतिपटियत्तं वा।

    Gihisamārambho nāma ñātakā vā honti pavāritā vā pakatipaṭiyattaṃ vā.

    अञ्‍ञत्र पुब्बे गिहिसमारम्भा भुञ्‍जिस्सामीति पटिग्गण्हाति, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अज्झोहारे अज्झोहारे, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Aññatra pubbe gihisamārambhā bhuñjissāmīti paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassa. Ajjhohāre ajjhohāre, āpatti pācittiyassa.

    १९६. परिपाचिते परिपाचितसञ्‍ञी भुञ्‍जति, अञ्‍ञत्र पुब्बे गिहिसमारम्भा, आपत्ति पाचित्तियस्स। परिपाचिते वेमतिको भुञ्‍जति, अञ्‍ञत्र पुब्बे गिहिसमारम्भा, आपत्ति दुक्‍कटस्स। परिपाचिते अपरिपाचितसञ्‍ञी भुञ्‍जति, अञ्‍ञत्र पुब्बे गिहिसमारम्भा, अनापत्ति। एकतोउपसम्पन्‍नाय परिपाचितं भुञ्‍जति, अञ्‍ञत्र पुब्बे गिहिसमारम्भा, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अपरिपाचिते परिपाचितसञ्‍ञी, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अपरिपाचित्ते वेमतिको, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अपरिपाचिते अपरिपाचितसञ्‍ञी, अनापत्ति।

    196. Paripācite paripācitasaññī bhuñjati, aññatra pubbe gihisamārambhā, āpatti pācittiyassa. Paripācite vematiko bhuñjati, aññatra pubbe gihisamārambhā, āpatti dukkaṭassa. Paripācite aparipācitasaññī bhuñjati, aññatra pubbe gihisamārambhā, anāpatti. Ekatoupasampannāya paripācitaṃ bhuñjati, aññatra pubbe gihisamārambhā, āpatti dukkaṭassa. Aparipācite paripācitasaññī, āpatti dukkaṭassa. Aparipācitte vematiko, āpatti dukkaṭassa. Aparipācite aparipācitasaññī, anāpatti.

    १९७. अनापत्ति पुब्बे गिहिसमारम्भे, सिक्खमाना परिपाचेति, सामणेरी परिपाचेति, पञ्‍च भोजनानि ठपेत्वा सब्बत्थ अनापत्ति, उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिकस्साति।

    197. Anāpatti pubbe gihisamārambhe, sikkhamānā paripāceti, sāmaṇerī paripāceti, pañca bhojanāni ṭhapetvā sabbattha anāpatti, ummattakassa, ādikammikassāti.

    परिपाचितसिक्खापदं निट्ठितं नवमं।

    Paripācitasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ navamaṃ.

    १०. रहोनिसज्‍जसिक्खापदं

    10. Rahonisajjasikkhāpadaṃ

    १९८. तेन समयेन बुद्धो भगवा सावत्थियं विहरति जेतवने अनाथपिण्डिकस्स आरामे। तेन खो पन समयेन आयस्मतो उदायिस्स पुराणदुतियिका भिक्खुनीसु पब्बजिता होति। सा आयस्मतो उदायिस्स सन्तिके अभिक्खणं आगच्छति, आयस्मापि उदायी तस्सा भिक्खुनिया सन्तिके अभिक्खणं गच्छति। तेन खो पन समयेन आयस्मा उदायी तस्सा भिक्खुनिया सद्धिं एको एकाय रहो निसज्‍जं कप्पेसि। ये ते भिक्खू अप्पिच्छा…पे॰… ते उज्झायन्ति खिय्यन्ति विपाचेन्ति – ‘‘कथञ्हि नाम आयस्मा उदायी भिक्खुनिया सद्धिं एको एकाय रहो निसज्‍जं कप्पेस्सती’’ति…पे॰… सच्‍चं किर त्वं, उदायि, भिक्खुनिया सद्धिं एको एकाय रहो निसज्‍जं कप्पेसीति? ‘‘सच्‍चं, भगवा’’ति। विगरहि बुद्धो भगवा…पे॰… कथञ्हि नाम त्वं, मोघपुरिस, भिक्खुनिया सद्धिं एको एकाय रहो निसज्‍जं कप्पेस्ससि! नेतं, मोघपुरिस अप्पसन्‍नानं वा पसादाय…पे॰… एवञ्‍च पन, भिक्खवे, इमं सिक्खापदं उद्दिसेय्याथ –

    198. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena āyasmato udāyissa purāṇadutiyikā bhikkhunīsu pabbajitā hoti. Sā āyasmato udāyissa santike abhikkhaṇaṃ āgacchati, āyasmāpi udāyī tassā bhikkhuniyā santike abhikkhaṇaṃ gacchati. Tena kho pana samayena āyasmā udāyī tassā bhikkhuniyā saddhiṃ eko ekāya raho nisajjaṃ kappesi. Ye te bhikkhū appicchā…pe… te ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma āyasmā udāyī bhikkhuniyā saddhiṃ eko ekāya raho nisajjaṃ kappessatī’’ti…pe… saccaṃ kira tvaṃ, udāyi, bhikkhuniyā saddhiṃ eko ekāya raho nisajjaṃ kappesīti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma tvaṃ, moghapurisa, bhikkhuniyā saddhiṃ eko ekāya raho nisajjaṃ kappessasi! Netaṃ, moghapurisa appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, imaṃ sikkhāpadaṃ uddiseyyātha –

    १९९. ‘‘यो पन भिक्खु भिक्खुनिया सद्धिं एको एकाय रहो निसज्‍जं कप्पेय्य, पाचित्तिय’’न्ति।

    199.‘‘Yo pana bhikkhu bhikkhuniyā saddhiṃ eko ekāya raho nisajjaṃ kappeyya, pācittiya’’nti.

    २००. यो पनाति यो यादिसो…पे॰… भिक्खूति…पे॰… अयं इमस्मिं अत्थे अधिप्पेतो भिक्खूति।

    200.Yo panāti yo yādiso…pe… bhikkhūti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippeto bhikkhūti.

    भिक्खुनी नाम उभतोसङ्घे उपसम्पन्‍ना ।

    Bhikkhunī nāma ubhatosaṅghe upasampannā .

    सद्धिन्ति एकतो।

    Saddhinti ekato.

    एको एकायाति भिक्खु चेव होति भिक्खुनी च।

    Eko ekāyāti bhikkhu ceva hoti bhikkhunī ca.

    35 रहो नाम चक्खुस्स रहो सोतस्स रहो। चक्खुस्स रहो नाम न सक्‍का होति अक्खिं वा निखणीयमाने भमुकं वा उक्खिपीयमाने सीसं वा उक्खिपीयमाने पस्सितुं। सोतस्स रहो नाम न सक्‍का होति पकतिकथा सोतुं।

    36Raho nāma cakkhussa raho sotassa raho. Cakkhussa raho nāma na sakkā hoti akkhiṃ vā nikhaṇīyamāne bhamukaṃ vā ukkhipīyamāne sīsaṃ vā ukkhipīyamāne passituṃ. Sotassa raho nāma na sakkā hoti pakatikathā sotuṃ.

    निसज्‍जं कप्पेय्याति भिक्खुनिया निसिन्‍नाय भिक्खु उपनिसिन्‍नो वा होति उपनिपन्‍नो वा, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Nisajjaṃkappeyyāti bhikkhuniyā nisinnāya bhikkhu upanisinno vā hoti upanipanno vā, āpatti pācittiyassa.

    भिक्खु निसिन्‍ने भिक्खुनी उपनिसिन्‍ना वा होति उपनिपन्‍ना वा, आपत्ति पाचित्तियस्स। उभो वा निसिन्‍ना होन्ति उभो वा निपन्‍ना, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    Bhikkhu nisinne bhikkhunī upanisinnā vā hoti upanipannā vā, āpatti pācittiyassa. Ubho vā nisinnā honti ubho vā nipannā, āpatti pācittiyassa.

    २०१. रहो रहोसञ्‍ञी एको एकाय निसज्‍जं कप्पेति, आपत्ति पाचित्तियस्स। रहो वेमतिको एको एकाय निसज्‍जं कप्पेति, आपत्ति पाचित्तियस्स। रहो अरहोसञ्‍ञी एको एकाय निसज्‍जं कप्पेति, आपत्ति पाचित्तियस्स।

    201. Raho rahosaññī eko ekāya nisajjaṃ kappeti, āpatti pācittiyassa. Raho vematiko eko ekāya nisajjaṃ kappeti, āpatti pācittiyassa. Raho arahosaññī eko ekāya nisajjaṃ kappeti, āpatti pācittiyassa.

    अरहो रहोसञ्‍ञी, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अरहो वेमतिको, आपत्ति दुक्‍कटस्स। अरहो अरहोसञ्‍ञी, अनापत्ति।

    Araho rahosaññī, āpatti dukkaṭassa. Araho vematiko, āpatti dukkaṭassa. Araho arahosaññī, anāpatti.

    २०२. अनापत्ति यो कोचि विञ्‍ञू दुतियो होति, तिट्ठति न निसीदति, अरहोपेक्खो, अञ्‍ञविहितो निसीदति, उम्मत्तकस्स, आदिकम्मिकस्साति।

    202. Anāpatti yo koci viññū dutiyo hoti, tiṭṭhati na nisīdati, arahopekkho, aññavihito nisīdati, ummattakassa, ādikammikassāti.

    रहोनिसज्‍जसिक्खापदं निट्ठितं दसमं।

    Rahonisajjasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ dasamaṃ.

    ओवादवग्गो ततियो।

    Ovādavaggo tatiyo.

    तस्सुद्दानं –

    Tassuddānaṃ –

    असम्मतअत्थङ्गतू , पस्सयामिसदानेन।

    Asammataatthaṅgatū , passayāmisadānena;

    सिब्बति अद्धानं नावं भुञ्‍जेय्य, एको एकाय ते दसाति॥

    Sibbati addhānaṃ nāvaṃ bhuñjeyya, eko ekāya te dasāti.




    Next: ४. भोजनवग्गो • 4. Bhojanavaggo




    Footnotes:
    1. पन तं (?)
    2. pana taṃ (?)
    3. निय्यातेतब्बो (इतिपि)
    4. पच्‍चासिंसितब्बा (इतिपि)
    5. niyyātetabbo (itipi)
    6. paccāsiṃsitabbā (itipi)
    7. उदा॰ ३७
    8. udā. 37
    9. तञ्‍ञेव (इतिपि)
    10. taññeva (itipi)
    11. यं हि (क॰)
    12. छब्बग्गिया भिक्खुनियो ओवादं न गच्छिस्सन्तीति (सी॰)
    13. yaṃ hi (ka.)
    14. chabbaggiyā bhikkhuniyo ovādaṃ na gacchissantīti (sī.)
    15. पटिविंसो (सी॰), पटिविसो (इतिपि)
    16. paṭiviṃso (sī.), paṭiviso (itipi)
    17. पारिवट्टकं (इतिपि)
    18. pārivaṭṭakaṃ (itipi)
    19. विकप्पनुपगपच्छिमं (सी॰)
    20. vikappanupagapacchimaṃ (sī.)
    21. पट्ठो (सी॰ स्या॰)
    22. paṭṭho (sī. syā.)
    23. यस्मिं मग्गे (?)
    24. yasmiṃ magge (?)
    25. एकनावं (स्या॰)
    26. एकनावाय (स्या॰)
    27. ekanāvaṃ (syā.)
    28. ekanāvāya (syā.)
    29. एकनावं (स्या॰)
    30. ekanāvaṃ (syā.)
    31. उत्तरितब्बा (स्या॰)
    32. uttaritabbā (syā.)
    33. कटमोरकतिस्सको (सी॰) कतमोरकतिस्सको (स्या॰)
    34. kaṭamorakatissako (sī.) katamorakatissako (syā.)
    35. पाचि॰ २८६, २९१; पारा॰ ४४५,४५४
    36. pāci. 286, 291; pārā. 445,454



    Related texts:



    अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महाविभङ्ग-अट्ठकथा • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā
    १. ओवादसिक्खापदवण्णना • 1. Ovādasikkhāpadavaṇṇanā
    २. अत्थङ्गतसिक्खापदवण्णना • 2. Atthaṅgatasikkhāpadavaṇṇanā
    ३. भिक्खुनुपस्सयसिक्खापदवण्णना • 3. Bhikkhunupassayasikkhāpadavaṇṇanā
    ४. आमिससिक्खापदवण्णना • 4. Āmisasikkhāpadavaṇṇanā
    ५. चीवरदानसिक्खापदवण्णना • 5. Cīvaradānasikkhāpadavaṇṇanā
    ६. चीवरसिब्बनसिक्खापदवण्णना • 6. Cīvarasibbanasikkhāpadavaṇṇanā
    ७. संविधानसिक्खापदवण्णना • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
    ८. नावाभिरुहनसिक्खापदवण्णना • 8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
    ९. परिपाचितसिक्खापदवण्णना • 9. Paripācitasikkhāpadavaṇṇanā
    १०. रहोनिसज्‍जसिक्खापदवण्णना • 10. Rahonisajjasikkhāpadavaṇṇanā

    टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā
    १. ओवादसिक्खापदवण्णना • 1. Ovādasikkhāpadavaṇṇanā
    २. अत्थङ्गतसिक्खापदवण्णना • 2. Atthaṅgatasikkhāpadavaṇṇanā
    ३. भिक्खुनुपस्सयसिक्खापदवण्णना • 3. Bhikkhunupassayasikkhāpadavaṇṇanā
    ४. आमिससिक्खापदवण्णना • 4. Āmisasikkhāpadavaṇṇanā
    ६. चीवरसिब्बापनसिक्खापदवण्णना • 6. Cīvarasibbāpanasikkhāpadavaṇṇanā
    ७. संविदहनसिक्खापदवण्णना • 7. Saṃvidahanasikkhāpadavaṇṇanā
    ८. नावाभिरुहनसिक्खापदवण्णना • 8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
    ९. परिपाचितसिक्खापदवण्णना • 9. Paripācitasikkhāpadavaṇṇanā
    १०. रहोनिसज्‍जसिक्खापदवण्णना • 10. Rahonisajjasikkhāpadavaṇṇanā

    टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā
    १. ओवादसिक्खापदवण्णना • 1. Ovādasikkhāpadavaṇṇanā
    २. अत्थङ्गतसिक्खापदवण्णना • 2. Atthaṅgatasikkhāpadavaṇṇanā
    ३. भिक्खुनुपस्सयसिक्खापदवण्णना • 3. Bhikkhunupassayasikkhāpadavaṇṇanā
    ४. आमिससिक्खापदवण्णना • 4. Āmisasikkhāpadavaṇṇanā
    ५. चीवरदानसिक्खापदवण्णना • 5. Cīvaradānasikkhāpadavaṇṇanā
    ६. चीवरसिब्बनसिक्खापदवण्णना • 6. Cīvarasibbanasikkhāpadavaṇṇanā
    ७. संविधानसिक्खापदवण्णना • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
    ८. नावाभिरुहनसिक्खापदवण्णना • 8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
    ९. परिपाचितसिक्खापदवण्णना • 9. Paripācitasikkhāpadavaṇṇanā
    १०. रहोनिसज्‍जसिक्खापदवण्णना • 10. Rahonisajjasikkhāpadavaṇṇanā

    टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā
    १. ओवादसिक्खापदवण्णना • 1. Ovādasikkhāpadavaṇṇanā
    २. अत्थङ्गतसिक्खापदवण्णना • 2. Atthaṅgatasikkhāpadavaṇṇanā
    ३. भिक्खुनुपस्सयसिक्खापदवण्णना • 3. Bhikkhunupassayasikkhāpadavaṇṇanā
    ४. आमिससिक्खापदवण्णना • 4. Āmisasikkhāpadavaṇṇanā
    ६. चीवरसिब्बनसिक्खापदवण्णना • 6. Cīvarasibbanasikkhāpadavaṇṇanā
    ७. संविधानसिक्खापदवण्णना • 7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
    ८. नावाभिरुहनसिक्खापदवण्णना • 8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
    ९. परिपाचितसिक्खापदवण्णना • 9. Paripācitasikkhāpadavaṇṇanā
    १०. रहोनिसज्‍जसिक्खापदवण्णना • 10. Rahonisajjasikkhāpadavaṇṇanā

    टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi
    १. ओवादसिक्खापद-अत्थयोजना • 1. Ovādasikkhāpada-atthayojanā
    २. अत्थङ्गतसिक्खापदं • 2. Atthaṅgatasikkhāpadaṃ
    ३. भिक्खुनुपस्सयसिक्खापदं • 3. Bhikkhunupassayasikkhāpadaṃ
    ४. आमिससिक्खापदं • 4. Āmisasikkhāpadaṃ
    ५. चीवरदानसिक्खापदं • 5. Cīvaradānasikkhāpadaṃ
    ६. चीवरसिब्बनसिक्खापदं • 6. Cīvarasibbanasikkhāpadaṃ
    ७. संविधानसिक्खापदं • 7. Saṃvidhānasikkhāpadaṃ
    ८. नावाभिरुहनसिक्खापदं • 8. Nāvābhiruhanasikkhāpadaṃ
    ९. परिपाचितसिक्खापदं • 9. Paripācitasikkhāpadaṃ
    १०. रहोनिसज्‍जसिक्खापदं • 10. Rahonisajjasikkhāpadaṃ


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact