| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / ද්‌වෙමාතිකාපාළි • Dvemātikāpāḷi |
3. ඔවාදවග්‌ගො
3. Ovādavaggo
1. ඔවාදසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
1. Ovādasikkhāpadavaṇṇanā
ඔවාදවග්‌ගස්‌ස පඨමෙ අසම්‌මතොති යා අට්‌ඨඞ්‌ගසමන්‌නාගතස්‌ස භික්‌ඛුනො භගවතා ඤත්‌තිචතුත්‌ථෙන කම්‌මෙන (පාචි. 146) භික්‌ඛුනොවාදකසම්‌මුති අනුඤ්‌ඤාතා, තාය අසම්‌මතො. ඔවදෙය්‍යාති භික්‌ඛුනිසඞ්‌ඝං වා සම්‌බහුලා වා එකං භික්‌ඛුනිං වා ‘‘වස්‌සසතූපසම්‌පන්‌නාය භික්‌ඛුනියා තදහුපසම්‌පන්‌නස්‌ස භික්‌ඛුනො අභිවාදනං පච්‌චුට්‌ඨානං අඤ්‌ජලිකම්‌මං සාමීචිකම්‌මං කාතබ්‌බ’’න්‌ති ආදිකෙ (චූළව. 403) අට්‌ඨ ගරුධම්‌මෙ ඔවාදවසෙන ඔසාරෙන්‌තො ඔවදෙය්‍ය. පාචිත්‌තියන්‌ති ඔවාදපරියොසානෙ පාචිත්‌තියං.
Ovādavaggassa paṭhame asammatoti yā aṭṭhaṅgasamannāgatassa bhikkhuno bhagavatā ñatticatutthena kammena (pāci. 146) bhikkhunovādakasammuti anuññātā, tāya asammato. Ovadeyyāti bhikkhunisaṅghaṃ vā sambahulā vā ekaṃ bhikkhuniṃ vā ‘‘vassasatūpasampannāya bhikkhuniyā tadahupasampannassa bhikkhuno abhivādanaṃ paccuṭṭhānaṃ añjalikammaṃ sāmīcikammaṃ kātabba’’nti ādike (cūḷava. 403) aṭṭha garudhamme ovādavasena osārento ovadeyya. Pācittiyanti ovādapariyosāne pācittiyaṃ.
සාවත්‌ථියං ඡබ්‌බග්‌ගියෙ භික්‌ඛූ ආරබ්‌භ ඔවදනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, අසාධාරණපඤ්‌ඤත්‌ති, අනාණත්‌තිකං, අඤ්‌ඤෙන වා ධම්‌මෙන භික්‌ඛුනීසු උපසම්‌පන්‌නමත්‌තං වා ඔවදතො දුක්‌කටං. සම්‌මතස්‌සාපි තඤ්‌චෙ සම්‌මුතිකම්‌මං අධම්‌මකම්‌මං හොති, තස්‌මිං අධම්‌මකම්‌මෙ අධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤිනො වග්‌ගෙ භික්‌ඛුනිසඞ්‌ඝෙ ඔවදතො තිකපාචිත්‌තියං, තථා වෙමතිකස්‌ස ධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤිනො චාති නව පාචිත්‌තියානි, සමග්‌ගෙපි භික්‌ඛුනිසඞ්‌ඝෙන වාති අධම්‌මකම්‌මවසෙන අට්‌ඨාරස. සචෙ පන තං ධම්‌මකම්‌මං හොති, ‘‘ධම්‌මකම්‌මෙ ධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤී සමග්‌ගං භික්‌ඛුනිසඞ්‌ඝං සමග්‌ගසඤ්‌ඤී ඔවදතී’’ති (පාචි. 151) ඉදං අවසානපදං ඨපෙත්‌වා තෙනෙව නයෙන සත්‌තරස දුක්‌කටානි, ‘‘සමග්‌ගම්‌හාය්‍යා’’ති ච වුත්‌තෙ අඤ්‌ඤං ධම්‌මං, ‘‘වග්‌ගම්‌හාය්‍යා’’ති ච වුත්‌තෙ අට්‌ඨ ගරුධම්‌මෙ භණන්‌තස්‌ස, ඔවාදඤ්‌ච අනිය්‍යාතෙත්‌වා අඤ්‌ඤං ධම්‌මං භණන්‌තස්‌ස දුක්‌කටමෙව. යො පන ධම්‌මකම්‌මෙ ධම්‌මකම්‌මසඤ්‌ඤී සමග්‌ගං භික්‌ඛුනිසඞ්‌ඝං සමග්‌ගසඤ්‌ඤී ඔවදති, ගරුධම්‌මපාළිං උද්‌දෙසං දෙති, පරිපුච්‌ඡං දෙති, ‘‘ඔසාරෙහි අය්‍යා’’ති වුච්‌චමානො ඔසාරෙති, පඤ්‌හං පුට්‌ඨො කථෙති, භික්‌ඛුනීනං සුණමානානං අඤ්‌ඤස්‌සත්‌ථාය භණති, සික්‌ඛමානාය වා සාමණෙරියා වා භණති, තස්‌ස, උම්‌මත්‌තකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. අසම්‌මතතා, භික්‌ඛුනියා පරිපුණ්‌ණූපසම්‌පන්‌නතා, ඔවාදවසෙන අට්‌ඨගරුධම්‌මභණනන්‌ති ඉමානෙත්‌ථ තීණි අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි පදසොධම්‌මසදිසානෙවාති.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha ovadanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, aññena vā dhammena bhikkhunīsu upasampannamattaṃ vā ovadato dukkaṭaṃ. Sammatassāpi tañce sammutikammaṃ adhammakammaṃ hoti, tasmiṃ adhammakamme adhammakammasaññino vagge bhikkhunisaṅghe ovadato tikapācittiyaṃ, tathā vematikassa dhammakammasaññino cāti nava pācittiyāni, samaggepi bhikkhunisaṅghena vāti adhammakammavasena aṭṭhārasa. Sace pana taṃ dhammakammaṃ hoti, ‘‘dhammakamme dhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ samaggasaññī ovadatī’’ti (pāci. 151) idaṃ avasānapadaṃ ṭhapetvā teneva nayena sattarasa dukkaṭāni, ‘‘samaggamhāyyā’’ti ca vutte aññaṃ dhammaṃ, ‘‘vaggamhāyyā’’ti ca vutte aṭṭha garudhamme bhaṇantassa, ovādañca aniyyātetvā aññaṃ dhammaṃ bhaṇantassa dukkaṭameva. Yo pana dhammakamme dhammakammasaññī samaggaṃ bhikkhunisaṅghaṃ samaggasaññī ovadati, garudhammapāḷiṃ uddesaṃ deti, paripucchaṃ deti, ‘‘osārehi ayyā’’ti vuccamāno osāreti, pañhaṃ puṭṭho katheti, bhikkhunīnaṃ suṇamānānaṃ aññassatthāya bhaṇati, sikkhamānāya vā sāmaṇeriyā vā bhaṇati, tassa, ummattakādīnañca anāpatti. Asammatatā, bhikkhuniyā paripuṇṇūpasampannatā, ovādavasena aṭṭhagarudhammabhaṇananti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni padasodhammasadisānevāti.
ඔවාදසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Ovādasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
2. අත්‌ථඞ්‌ගතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
2. Atthaṅgatasikkhāpadavaṇṇanā
දුතියෙ ඔවදෙය්‍යාති අට්‌ඨගරුධම්‌මෙහි වා අඤ්‌ඤෙන වා ධම්‌මෙන ඔවදන්‌තස්‌ස සම්‌මතස්‌සාපි පාචිත්‌තියමෙව.
Dutiye ovadeyyāti aṭṭhagarudhammehi vā aññena vā dhammena ovadantassa sammatassāpi pācittiyameva.
සාවත්‌ථියං ආයස්‌මන්‌තං චූළපන්‌ථකං ආරබ්‌භ අත්‌ථඞ්‌ගතෙ සූරියෙ ඔවදනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, අසාධාරණපඤ්‌ඤත්‌ති, අනාණත්‌තිකං, තිකපාචිත්‌තියං, සූරියෙ අත්‌ථඞ්‌ගතෙ අත්‌ථඞ්‌ගතසඤ්‌ඤිනො වෙමතිකස්‌ස වා, එකතොඋපසම්‌පන්‌නං ඔවදන්‌තස්‌ස ච දුක්‌කටං. පුරිමසික්‌ඛාපදෙ විය උද්‌දෙසාදිනයෙන අනාපත්‌ති. අත්‌ථඞ්‌ගතසූරියතා, පරිපුණ්‌ණූපසම්‌පන්‌නතා, ඔවදනන්‌ති ඉමානෙත්‌ථ තීණි අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි පදසොධම්‌මසදිසානෙවාති.
Sāvatthiyaṃ āyasmantaṃ cūḷapanthakaṃ ārabbha atthaṅgate sūriye ovadanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, sūriye atthaṅgate atthaṅgatasaññino vematikassa vā, ekatoupasampannaṃ ovadantassa ca dukkaṭaṃ. Purimasikkhāpade viya uddesādinayena anāpatti. Atthaṅgatasūriyatā, paripuṇṇūpasampannatā, ovadananti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni padasodhammasadisānevāti.
අත්‌ථඞ්‌ගතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Atthaṅgatasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
3. භික්‌ඛුනුපස්‌සයසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
3. Bhikkhunupassayasikkhāpadavaṇṇanā
තතියෙ භික්‌ඛුනුපස්‌සයන්‌ති භික්‌ඛුනියා එකරත්‌තං වසනට්‌ඨානම්‌පි. ඔවදෙය්‍යාති ඉධ ගරුධම්‌මෙහි ඔවදන්‌තස්‌සෙව පාචිත්‌තියං. සචෙ පන අසම්‌මතො හොති, ද්‌වෙ පාචිත්‌තියානි. සචෙ පන සූරියෙපි අත්‌ථඞ්‌ගතෙ ඔවදති, තීණි හොන්‌ති. සම්‌මතස්‌ස පන රත්‌තිං ඔවදන්‌තස්‌සපි ද්‌වෙ එව හොන්‌ති. සම්‌මතත්‌තා හි භික්‌ඛුස්‌ස ගරුධම්‌මොවාදමූලකං පාචිත්‌තියං නත්‌ථි. ගිලානාති න සක්‌කොති ඔවාදාය වා සංවාසාය වා ගන්‌තුං.
Tatiye bhikkhunupassayanti bhikkhuniyā ekarattaṃ vasanaṭṭhānampi. Ovadeyyāti idha garudhammehi ovadantasseva pācittiyaṃ. Sace pana asammato hoti, dve pācittiyāni. Sace pana sūriyepi atthaṅgate ovadati, tīṇi honti. Sammatassa pana rattiṃ ovadantassapi dve eva honti. Sammatattā hi bhikkhussa garudhammovādamūlakaṃ pācittiyaṃ natthi. Gilānāti na sakkoti ovādāya vā saṃvāsāya vā gantuṃ.
සක්‌කෙසු ඡබ්‌බග්‌ගියෙ භික්‌ඛූ ආරබ්‌භ භික්‌ඛුනුපස්‌සයං උපසඞ්‌කමිත්‌වා ඔවදනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, ‘‘අඤ්‌ඤත්‍ර සමයා’’ති අයමෙත්‌ථ අනුපඤ්‌ඤත්‌ති, අසාධාරණපඤ්‌ඤත්‌ති, අනාණත්‌තිකං, තිකපාචිත්‌තියං, අනුපසම්‌පන්‌නාය උපසම්‌පන්‌නසඤ්‌ඤිනො වෙමතිකස්‌ස වා, එකතොඋපසම්‌පන්‌නං යෙන කෙනචි, ඉතරං අඤ්‌ඤෙන ධම්‌මෙන ඔවදන්‌තස්‌ස ච දුක්‌කටං. සමයෙ, අනුපසම්‌පන්‌නාය, පුරිමසික්‌ඛාපදෙ විය උද්‌දෙසාදිනයෙන ච අනාපත්‌ති. උපස්‌සයූපගමනං, පරිපුණ්‌ණූපසම්‌පන්‌නතා, සමයාභාවො, ගරුධම්‌මෙහි ඔවදනන්‌ති ඉමානෙත්‌ථ චත්‌තාරි අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි පඨමකථිනසදිසානි, ඉදං පන කිරියං හොතීති.
Sakkesu chabbaggiye bhikkhū ārabbha bhikkhunupassayaṃ upasaṅkamitvā ovadanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra samayā’’ti ayamettha anupaññatti, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, anupasampannāya upasampannasaññino vematikassa vā, ekatoupasampannaṃ yena kenaci, itaraṃ aññena dhammena ovadantassa ca dukkaṭaṃ. Samaye, anupasampannāya, purimasikkhāpade viya uddesādinayena ca anāpatti. Upassayūpagamanaṃ, paripuṇṇūpasampannatā, samayābhāvo, garudhammehi ovadananti imānettha cattāri aṅgāni. Samuṭṭhānādīni paṭhamakathinasadisāni, idaṃ pana kiriyaṃ hotīti.
භික්‌ඛුනුපස්‌සයසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Bhikkhunupassayasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
4. ආමිසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
4. Āmisasikkhāpadavaṇṇanā
චතුත්‌ථෙ ආමිසහෙතූති චීවරාදීනං අඤ්‌ඤතරහෙතු. භික්‌ඛූති සම්‌මතා භික්‌ඛූ ඉධාධිප්‌පෙතා. පාචිත්‌තියන්‌ති එවරූපෙ භික්‌ඛූ අවණ්‌ණකාමතාය එවං භණන්‌තස්‌ස පාචිත්‌තියං.
Catutthe āmisahetūti cīvarādīnaṃ aññatarahetu. Bhikkhūti sammatā bhikkhū idhādhippetā. Pācittiyanti evarūpe bhikkhū avaṇṇakāmatāya evaṃ bhaṇantassa pācittiyaṃ.
සාවත්‌ථියං ඡබ්‌බග්‌ගියෙ භික්‌ඛූ ආරබ්‌භ ‘‘ආමිසහෙතු ඔවදන්‌තී’’ති භණනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, අසාධාරණපඤ්‌ඤත්‌ති, අනාණත්‌තිකං, ධම්‌මකම්‌මෙ තිකපාචිත්‌තියං, අධම්‌මකම්‌මෙ තිකදුක්‌කටං, අසම්‌මතං උපසම්‌පන්‌නඤ්‌ච, අනුපසම්‌පන්‌නඤ්‌ච සම්‌මතං වා අසම්‌මතං වා එවං භණන්‌තස්‌ස දුක්‌කටමෙව. තත්‌ථ යො භික්‌ඛු කාලෙ සම්‌මුතිං ලභිත්‌වා සාමණෙරභූමියං සණ්‌ඨිතො, අයං සම්‌මතො නාම අනුපසම්‌පන්‌නො. පකතියා චීවරාදිහෙතු ඔවදන්‌තං පන එවං භණන්‌තස්‌ස , උම්‌මත්‌තකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. උපසම්‌පන්‌නතා, ධම්‌මෙන ලද්‌ධසම්‌මුතිතා, අනාමිසන්‌තරතා, අවණ්‌ණකාමතාය එවං භණනන්‌ති ඉමානෙත්‌ථ චත්‌තාරි අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි අදින්‌නාදානසදිසානි, ඉදං පන දුක්‌ඛවෙදනමෙවාති.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha ‘‘āmisahetu ovadantī’’ti bhaṇanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, dhammakamme tikapācittiyaṃ, adhammakamme tikadukkaṭaṃ, asammataṃ upasampannañca, anupasampannañca sammataṃ vā asammataṃ vā evaṃ bhaṇantassa dukkaṭameva. Tattha yo bhikkhu kāle sammutiṃ labhitvā sāmaṇerabhūmiyaṃ saṇṭhito, ayaṃ sammato nāma anupasampanno. Pakatiyā cīvarādihetu ovadantaṃ pana evaṃ bhaṇantassa , ummattakādīnañca anāpatti. Upasampannatā, dhammena laddhasammutitā, anāmisantaratā, avaṇṇakāmatāya evaṃ bhaṇananti imānettha cattāri aṅgāni. Samuṭṭhānādīni adinnādānasadisāni, idaṃ pana dukkhavedanamevāti.
ආමිසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Āmisasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
5. චීවරදානසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
5. Cīvaradānasikkhāpadavaṇṇanā
පඤ්‌චමෙ සාවත්‌ථියං අඤ්‌ඤතරං භික්‌ඛුං ආරබ්‌භ චීවරදානවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, සෙසකථාමග්‌ගො පනෙත්‌ථ චීවරප්‌පටිග්‌ගහණසික්‌ඛාපදෙ වුත්‌තනයෙනෙව වෙදිතබ්‌බො. තත්‍ර හි භික්‌ඛු පටිග්‌ගාහකො, ඉධ භික්‌ඛුනී, අයං විසෙසො, සෙසං තාදිසමෙවාති.
Pañcame sāvatthiyaṃ aññataraṃ bhikkhuṃ ārabbha cīvaradānavatthusmiṃ paññattaṃ, sesakathāmaggo panettha cīvarappaṭiggahaṇasikkhāpade vuttanayeneva veditabbo. Tatra hi bhikkhu paṭiggāhako, idha bhikkhunī, ayaṃ viseso, sesaṃ tādisamevāti.
චීවරදානසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Cīvaradānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
6. චීවරසිබ්‌බනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
6. Cīvarasibbanasikkhāpadavaṇṇanā
ඡට්‌ඨෙ චීවරන්‌ති නිවාසනපාරුපනුපගං. සිබ්‌බෙය්‍ය වා සිබ්‌බාපෙය්‍යා වාති එත්‌ථ සයං සිබ්‌බන්‌තස්‌ස සූචිං පවෙසෙත්‌වා පවෙසෙත්‌වා නීහරණෙ පාචිත්‌තියං, සතක්‌ඛත්‌තුම්‌පි විජ්‌ඣිත්‌වා සකිං නීහරන්‌තස්‌ස එකමෙව පාචිත්‌තියං. ‘සිබ්‌බා’ති වුත්‌තො පන සචෙපි සබ්‌බං සූචිකම්‌මං නිට්‌ඨාපෙති, ආණාපකස්‌ස එකමෙව පාචිත්‌තියං. අථ ‘‘යං එත්‌ථ චීවරෙ කත්‌තබ්‌බං, සබ්‌බං තං තව භාරො’’ති වුත්‌තො නිට්‌ඨාපෙති, තස්‌ස ආරාපථෙ ආරාපථෙ පාචිත්‌තියං. ආණාපකස්‌ස එකවාචාය සම්‌බහුලානිපි, පුනප්‌පුනං ආණත්‌තියං පන වත්‌තබ්‌බමෙව නත්‌ථි.
Chaṭṭhe cīvaranti nivāsanapārupanupagaṃ. Sibbeyya vā sibbāpeyyā vāti ettha sayaṃ sibbantassa sūciṃ pavesetvā pavesetvā nīharaṇe pācittiyaṃ, satakkhattumpi vijjhitvā sakiṃ nīharantassa ekameva pācittiyaṃ. ‘Sibbā’ti vutto pana sacepi sabbaṃ sūcikammaṃ niṭṭhāpeti, āṇāpakassa ekameva pācittiyaṃ. Atha ‘‘yaṃ ettha cīvare kattabbaṃ, sabbaṃ taṃ tava bhāro’’ti vutto niṭṭhāpeti, tassa ārāpathe ārāpathe pācittiyaṃ. Āṇāpakassa ekavācāya sambahulānipi, punappunaṃ āṇattiyaṃ pana vattabbameva natthi.
සාවත්‌ථියං උදායිත්‌ථෙරං ආරබ්‌භ චීවරසිබ්‌බනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, අසාධාරණපඤ්‌ඤත්‌ති, සාණත්‌තිකං, තිකපාචිත්‌තියං, ඤාතිකාය අඤ්‌ඤාතිකසඤ්‌ඤිනො වා වෙමතිකස්‌ස වා, එකතොඋපසම්‌පන්‌නාය සිබ්‌බන්‌තස්‌ස ච දුක්‌කටං. අඤ්‌ඤං ථවිකාදිපරික්‌ඛාරං සිබ්‌බන්‌තස්‌ස, ඤාතිකාය, සික්‌ඛමානසාමණෙරීනඤ්‌ච චීවරම්‌පි සිබ්‌බන්‌තස්‌ස, උම්‌මත්‌තකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. අඤ්‌ඤාතිකාය භික්‌ඛුනියා සන්‌තකතා , නිවාසනපාරුපනුපගතා, වුත්‌තලක්‌ඛණං සිබ්‌බනං වා සිබ්‌බාපනං වාති ඉමානෙත්‌ථ තීණි අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි සඤ්‌චරිත්‌තසදිසානෙවාති.
Sāvatthiyaṃ udāyittheraṃ ārabbha cīvarasibbanavatthusmiṃ paññattaṃ, asādhāraṇapaññatti, sāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, ñātikāya aññātikasaññino vā vematikassa vā, ekatoupasampannāya sibbantassa ca dukkaṭaṃ. Aññaṃ thavikādiparikkhāraṃ sibbantassa, ñātikāya, sikkhamānasāmaṇerīnañca cīvarampi sibbantassa, ummattakādīnañca anāpatti. Aññātikāya bhikkhuniyā santakatā , nivāsanapārupanupagatā, vuttalakkhaṇaṃ sibbanaṃ vā sibbāpanaṃ vāti imānettha tīṇi aṅgāni. Samuṭṭhānādīni sañcarittasadisānevāti.
චීවරසිබ්‌බනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Cīvarasibbanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
7. සංවිධානසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
7. Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā
සත්‌තමෙ සංවිධායාති සංවිදහිත්‌වා, ගමනකාලෙ සඞ්‌කෙතං කත්‌වාති අත්‌ථො. එකද්‌ධානමග්‌ගන්‌ති එකං අද්‌ධානසඞ්‌ඛාතං මග්‌ගං, එකතො වා අද්‌ධානමග්‌ගං. සත්‌ථගමනීයොති සත්‌ථෙන සද්‌ධිං ගන්‌තබ්‌බො, සෙසං උත්‌තානපදත්‌ථමෙව. අයං පනෙත්‌ථ විනිච්‌ඡයො – අකප්‌පියභූමියං සංවිදහන්‌තස්‌ස සංවිදහනපච්‌චයා තාව දුක්‌කටං. තත්‌ථ ඨපෙත්‌වා භික්‌ඛුනුපස්‌සයං අන්‌තරාරාමං ආසනසාලං තිත්‌ථියසෙය්‍යඤ්‌ච සෙසා අකප්‌පියභූමි, තත්‌ථ ඨත්‌වා සංවිදහන්‌තස්‌සාති අත්‌ථො. සංවිදහිත්‌වා පන ‘‘අජ්‌ජ වා ස්‌වෙ වා’’ති නියමිතං කාලං විසඞ්‌කෙතං අකත්‌වා, ද්‌වාරවිසඞ්‌කෙතං පන මග්‌ගවිසඞ්‌කෙතං වා කත්‌වාපි භික්‌ඛුනියා සද්‌ධිං ගච්‌ඡන්‌තස්‌ස යාව ආසන්‌නස්‌සාපි අඤ්‌ඤස්‌ස ගාමස්‌ස ‘‘අයං ඉමස්‌ස උපචාරො’’ති මනුස්‌සෙහි ඨපිතං උපචාරං න ඔක්‌කමති, තාව අනාපත්‌ති. තං ඔක්‌කමන්‌තස්‌ස පන පඨමපාදෙ දුක්‌කටං, දුතියපාදෙ පාචිත්‌තියං, ඉති ගාමූපචාරොක්‌කමනගණනාය පාචිත්‌තියානි. අද්‌ධයොජනාතික්‌කමෙ පන ගාමෙ අසති අද්‌ධයොජනගණනාය පාචිත්‌තියං.
Sattame saṃvidhāyāti saṃvidahitvā, gamanakāle saṅketaṃ katvāti attho. Ekaddhānamagganti ekaṃ addhānasaṅkhātaṃ maggaṃ, ekato vā addhānamaggaṃ. Satthagamanīyoti satthena saddhiṃ gantabbo, sesaṃ uttānapadatthameva. Ayaṃ panettha vinicchayo – akappiyabhūmiyaṃ saṃvidahantassa saṃvidahanapaccayā tāva dukkaṭaṃ. Tattha ṭhapetvā bhikkhunupassayaṃ antarārāmaṃ āsanasālaṃ titthiyaseyyañca sesā akappiyabhūmi, tattha ṭhatvā saṃvidahantassāti attho. Saṃvidahitvā pana ‘‘ajja vā sve vā’’ti niyamitaṃ kālaṃ visaṅketaṃ akatvā, dvāravisaṅketaṃ pana maggavisaṅketaṃ vā katvāpi bhikkhuniyā saddhiṃ gacchantassa yāva āsannassāpi aññassa gāmassa ‘‘ayaṃ imassa upacāro’’ti manussehi ṭhapitaṃ upacāraṃ na okkamati, tāva anāpatti. Taṃ okkamantassa pana paṭhamapāde dukkaṭaṃ, dutiyapāde pācittiyaṃ, iti gāmūpacārokkamanagaṇanāya pācittiyāni. Addhayojanātikkame pana gāme asati addhayojanagaṇanāya pācittiyaṃ.
සාවත්‌ථියං ඡබ්‌බග්‌ගියෙ භික්‌ඛූ ආරබ්‌භ එකද්‌ධානමග්‌ගප්‌පටිපජ්‌ජනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, ‘‘අඤ්‌ඤත්‍ර සමයා’’ති අයමෙත්‌ථ අනුපඤ්‌ඤත්‌ති, අසාධාරණපඤ්‌ඤත්‌ති, අනාණත්‌තිකං, තිකපාචිත්‌තියං, අසංවිදහිතෙ සංවිදහිතසඤ්‌ඤිනො වෙමතිකස්‌ස වා, යො ච භික්‌ඛුනියා අසංවිදහන්‌තියා කෙවලං අත්‌තනාව සංවිදහති, තස්‌ස දුක්‌කටං. සමයෙ සංවිදහිත්‌වාපි ගච්‌ඡන්‌තස්‌ස, අත්‌තනා අසංවිදහන්‌තස්‌ස, විසඞ්‌කෙතෙන වා, ආපදාසු ගච්‌ඡන්‌තස්‌ස, උම්‌මත්‌තකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. ද්‌වින්‌නම්‌පි සංවිදහිත්‌වා මග්‌ගප්‌පටිපත්‌ති, අවිසඞ්‌කෙතතා, සමයාභාවො, අනාපදා, ගාමන්‌තරොක්‌කමනං වා අද්‌ධයොජනාතික්‌කමො වාති ඉමානෙත්‌ථ පඤ්‌ච අඞ්‌ගානි. එකතොඋපසම්‌පන්‌නාදීහි පන සද්‌ධිං මාතුගාමසික්‌ඛාපදෙන ආපත්‌ති, අද්‌ධානසමුට්‌ඨානං, කිරියං, නොසඤ්‌ඤාවිමොක්‌ඛං, අචිත්‌තකං, පණ්‌ණත්‌තිවජ්‌ජං, කායකම්‌මං, වචීකම්‌මං, තිචිත්‌තං, තිවෙදනන්‌ති.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha ekaddhānamaggappaṭipajjanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra samayā’’ti ayamettha anupaññatti, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, tikapācittiyaṃ, asaṃvidahite saṃvidahitasaññino vematikassa vā, yo ca bhikkhuniyā asaṃvidahantiyā kevalaṃ attanāva saṃvidahati, tassa dukkaṭaṃ. Samaye saṃvidahitvāpi gacchantassa, attanā asaṃvidahantassa, visaṅketena vā, āpadāsu gacchantassa, ummattakādīnañca anāpatti. Dvinnampi saṃvidahitvā maggappaṭipatti, avisaṅketatā, samayābhāvo, anāpadā, gāmantarokkamanaṃ vā addhayojanātikkamo vāti imānettha pañca aṅgāni. Ekatoupasampannādīhi pana saddhiṃ mātugāmasikkhāpadena āpatti, addhānasamuṭṭhānaṃ, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
සංවිධානසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Saṃvidhānasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
8. නාවාභිරුහනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
8. Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā
අට්‌ඨමෙ සංවිධායාති කීළාපුරෙක්‌ඛාරො සංවිදහිත්‌වා, අභිරුහනකාලෙ සඞ්‌කෙතං කත්‌වාති අත්‌ථො. උද්‌ධංගාමිනින්‌ති කීළාවසෙන උද්‌ධං නදියා පටිසොතං ගච්‌ඡන්‌තිං. අධොගාමිනින්‌ති තථෙව අධො අනුසොතං ගච්‌ඡන්‌තිං. යං පන තිත්‌ථප්‌පටිපාදනත්‌ථං උද්‌ධං වා අධො වා හරන්‌ති, එත්‌ථ අනාපත්‌ති. අඤ්‌ඤත්‍ර තිරියං තරණායාති උපයොගත්‌ථෙ නිස්‌සක්‌කවචනං, යා තිරියං තරණා, තං ඨපෙත්‌වාති අත්‌ථො. පාචිත්‌තියන්‌ති සගාමකතීරපස්‌සෙන ගමනකාලෙ ගාමන්‌තරගණනාය, අගාමකතීරපස්‌සෙන වා යොජනවිත්‌ථතාය නදියා මජ්‌ඣෙන වා ගමනකාලෙ අද්‌ධයොජනගණනාය පාචිත්‌තියං, සමුද්‌දෙ පන යථාසුඛං ගන්‌තුං වට්‌ටති.
Aṭṭhame saṃvidhāyāti kīḷāpurekkhāro saṃvidahitvā, abhiruhanakāle saṅketaṃ katvāti attho. Uddhaṃgāmininti kīḷāvasena uddhaṃ nadiyā paṭisotaṃ gacchantiṃ. Adhogāmininti tatheva adho anusotaṃ gacchantiṃ. Yaṃ pana titthappaṭipādanatthaṃ uddhaṃ vā adho vā haranti, ettha anāpatti. Aññatra tiriyaṃ taraṇāyāti upayogatthe nissakkavacanaṃ, yā tiriyaṃ taraṇā, taṃ ṭhapetvāti attho. Pācittiyanti sagāmakatīrapassena gamanakāle gāmantaragaṇanāya, agāmakatīrapassena vā yojanavitthatāya nadiyā majjhena vā gamanakāle addhayojanagaṇanāya pācittiyaṃ, samudde pana yathāsukhaṃ gantuṃ vaṭṭati.
සාවත්‌ථියං ඡබ්‌බග්‌ගියෙ භික්‌ඛූ ආරබ්‌භ නාවාභිරුහනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, ‘‘අඤ්‌ඤත්‍ර තිරියං තරණායා’’ති අයමෙත්‌ථ අනුපඤ්‌ඤත්‌ති, සෙසං අනන්‌තරසික්‌ඛාපදෙ වුත්‌තනයෙනෙව වෙදිතබ්‌බන්‌ති.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiye bhikkhū ārabbha nāvābhiruhanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra tiriyaṃ taraṇāyā’’ti ayamettha anupaññatti, sesaṃ anantarasikkhāpade vuttanayeneva veditabbanti.
නාවාභිරුහනසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Nāvābhiruhanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
9. පරිපාචිතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
9. Paripācitasikkhāpadavaṇṇanā
නවමෙ භික්‌ඛුනිපරිපාචිතන්‌ති භික්‌ඛුනියා පරිපාචිතං, නෙව තස්‌ස නාත්‌තනො ඤාතකප්‌පවාරිතානං ගිහීනං සන්‌තිකෙ භික්‌ඛුස්‌ස ගුණං පකාසෙත්‌වා ‘‘දෙථ අය්‍යස්‌ස, කරොථ අය්‍යස්‌සා’’ති එවං නිප්‌ඵාදිතං ලද්‌ධබ්‌බං කතන්‌ති අත්‌ථො. පුබ්‌බෙ ගිහිසමාරම්‌භාති එත්‌ථ සමාරම්‌භොති සමාරද්‌ධං, පටියාදිතස්‌සෙතං නාමං. ගිහීනං සමාරම්‌භො ගිහිසමාරම්‌භො, භික්‌ඛුනියා පරිපාචනතො පුබ්‌බෙ පඨමතරංයෙව යං භික්‌ඛූනං අත්‌ථාය ගිහීනං පටියාදිතභත්‌තං, ඤාතකප්‌පවාරිතානං වා සන්‌තකං, තං ඨපෙත්‌වා අඤ්‌ඤං ජානං භුඤ්‌ජන්‌තස්‌ස පාචිත්‌තියන්‌ති අත්‌ථො. තඤ්‌ච ඛො අජ්‌ඣොහරණගණනාය, පටිග්‌ගහණෙ පනස්‌ස දුක්‌කටං.
Navame bhikkhuniparipācitanti bhikkhuniyā paripācitaṃ, neva tassa nāttano ñātakappavāritānaṃ gihīnaṃ santike bhikkhussa guṇaṃ pakāsetvā ‘‘detha ayyassa, karotha ayyassā’’ti evaṃ nipphāditaṃ laddhabbaṃ katanti attho. Pubbe gihisamārambhāti ettha samārambhoti samāraddhaṃ, paṭiyāditassetaṃ nāmaṃ. Gihīnaṃ samārambho gihisamārambho, bhikkhuniyā paripācanato pubbe paṭhamataraṃyeva yaṃ bhikkhūnaṃ atthāya gihīnaṃ paṭiyāditabhattaṃ, ñātakappavāritānaṃ vā santakaṃ, taṃ ṭhapetvā aññaṃ jānaṃ bhuñjantassa pācittiyanti attho. Tañca kho ajjhoharaṇagaṇanāya, paṭiggahaṇe panassa dukkaṭaṃ.
රාජගහෙ දෙවදත්‌තං ආරබ්‌භ භික්‌ඛුනිපරිපාචිතපිණ්‌ඩපාතභුඤ්‌ජනවත්‌ථුස්‌මිං පඤ්‌ඤත්‌තං, ‘‘අඤ්‌ඤත්‍ර පුබ්‌බෙ ගිහිසමාරම්‌භා’’ති අයමෙත්‌ථ අනුපඤ්‌ඤත්‌ති, අසාධාරණපඤ්‌ඤත්‌ති, අනාණත්‌තිකං, එකතොඋපසම්‌පන්‌නාය පරිපාචිතං භුඤ්‌ජන්‌තස්‌ස , අපරිපාචිතෙ පරිපාචිතසඤ්‌ඤිනො, උභයත්‌ථ වෙමතිකස්‌ස ච දුක්‌කටං. උභයත්‌ථ අපරිපාචිතසඤ්‌ඤිනො, ගිහිසමාරම්‌භෙ, සික්‌ඛමානසාමණෙරාදීහි පරිපාචිතෙ, පඤ්‌ච භොජනානි ඨපෙත්‌වා අවසෙසෙ, උම්‌මත්‌තකාදීනඤ්‌ච අනාපත්‌ති. භික්‌ඛුනියා පරිපාචිතතා, පරිපාචිතභාවජානනං, ගිහිසමාරම්‌භාභාවො, ඔදනාදීනං අඤ්‌ඤතරතා, තස්‌ස අජ්‌ඣොහරණන්‌ති ඉමානෙත්‌ථ පඤ්‌ච අඞ්‌ගානි. සමුට්‌ඨානාදීනි පඨමපාරාජිකසඅසානි, ඉදං පන පණ්‌ණත්‌තිවජ්‌ජං, තිචිත්‌තං, තිවෙදනන්‌ති.
Rājagahe devadattaṃ ārabbha bhikkhuniparipācitapiṇḍapātabhuñjanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘aññatra pubbe gihisamārambhā’’ti ayamettha anupaññatti, asādhāraṇapaññatti, anāṇattikaṃ, ekatoupasampannāya paripācitaṃ bhuñjantassa , aparipācite paripācitasaññino, ubhayattha vematikassa ca dukkaṭaṃ. Ubhayattha aparipācitasaññino, gihisamārambhe, sikkhamānasāmaṇerādīhi paripācite, pañca bhojanāni ṭhapetvā avasese, ummattakādīnañca anāpatti. Bhikkhuniyā paripācitatā, paripācitabhāvajānanaṃ, gihisamārambhābhāvo, odanādīnaṃ aññataratā, tassa ajjhoharaṇanti imānettha pañca aṅgāni. Samuṭṭhānādīni paṭhamapārājikasaasāni, idaṃ pana paṇṇattivajjaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
පරිපාචිතසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Paripācitasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
10. රහොනිසජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා
10. Rahonisajjasikkhāpadavaṇṇanā
දසමෙ සබ්‌බොපි කථාමග්‌ගො දුතියඅනියතෙ වුත්‌තනයෙනෙව වෙදිතබ්‌බො. ඉදඤ්‌හි සික්‌ඛාපදං දුතියඅනියතෙන ච උපරි උපනන්‌දස්‌ස චතුත්‌ථසික්‌ඛාපදෙන ච එකපරිච්‌ඡෙදං, අට්‌ඨුප්‌පත්‌තිවසෙන පන විසුං පඤ්‌ඤත්‌තන්‌ති.
Dasame sabbopi kathāmaggo dutiyaaniyate vuttanayeneva veditabbo. Idañhi sikkhāpadaṃ dutiyaaniyatena ca upari upanandassa catutthasikkhāpadena ca ekaparicchedaṃ, aṭṭhuppattivasena pana visuṃ paññattanti.
රහොනිසජ්‌ජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Rahonisajjasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
ඔවාදවග්‌ගො තතියො.
Ovādavaggo tatiyo.
