Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi |
౭. పబ్బజ్జాకథా
7. Pabbajjākathā
౨౫. తేన ఖో పన సమయేన బారాణసియం యసో నామ కులపుత్తో సేట్ఠిపుత్తో సుఖుమాలో హోతి. తస్స తయో పాసాదా హోన్తి – ఏకో హేమన్తికో, ఏకో గిమ్హికో, ఏకో వస్సికో. సో వస్సికే పాసాదే చత్తారో మాసే 1 నిప్పురిసేహి తూరియేహి పరిచారయమానో న హేట్ఠాపాసాదం ఓరోహతి. అథ ఖో యసస్స కులపుత్తస్స పఞ్చహి కామగుణేహి సమప్పితస్స సమఙ్గీభూతస్స పరిచారయమానస్స పటికచ్చేవ 2 నిద్దా ఓక్కమి, పరిజనస్సపి నిద్దా ఓక్కమి, సబ్బరత్తియో చ తేలపదీపో ఝాయతి. అథ ఖో యసో కులపుత్తో పటికచ్చేవ పబుజ్ఝిత్వా అద్దస సకం పరిజనం సుపన్తం – అఞ్ఞిస్సా కచ్ఛే వీణం, అఞ్ఞిస్సా కణ్ఠే ముదిఙ్గం, అఞ్ఞిస్సా కచ్ఛే ఆళమ్బరం, అఞ్ఞం వికేసికం, అఞ్ఞం విక్ఖేళికం, అఞ్ఞా విప్పలపన్తియో, హత్థప్పత్తం సుసానం మఞ్ఞే. దిస్వానస్స ఆదీనవో పాతురహోసి, నిబ్బిదాయ చిత్తం సణ్ఠాసి. అథ ఖో యసో కులపుత్తో ఉదానం ఉదానేసి – ‘‘ఉపద్దుతం వత భో, ఉపస్సట్ఠం వత భో’’తి.
25. Tena kho pana samayena bārāṇasiyaṃ yaso nāma kulaputto seṭṭhiputto sukhumālo hoti. Tassa tayo pāsādā honti – eko hemantiko, eko gimhiko, eko vassiko. So vassike pāsāde cattāro māse 3 nippurisehi tūriyehi paricārayamāno na heṭṭhāpāsādaṃ orohati. Atha kho yasassa kulaputtassa pañcahi kāmaguṇehi samappitassa samaṅgībhūtassa paricārayamānassa paṭikacceva 4 niddā okkami, parijanassapi niddā okkami, sabbarattiyo ca telapadīpo jhāyati. Atha kho yaso kulaputto paṭikacceva pabujjhitvā addasa sakaṃ parijanaṃ supantaṃ – aññissā kacche vīṇaṃ, aññissā kaṇṭhe mudiṅgaṃ, aññissā kacche āḷambaraṃ, aññaṃ vikesikaṃ, aññaṃ vikkheḷikaṃ, aññā vippalapantiyo, hatthappattaṃ susānaṃ maññe. Disvānassa ādīnavo pāturahosi, nibbidāya cittaṃ saṇṭhāsi. Atha kho yaso kulaputto udānaṃ udānesi – ‘‘upaddutaṃ vata bho, upassaṭṭhaṃ vata bho’’ti.
అథ ఖో యసో కులపుత్తో సువణ్ణపాదుకాయో ఆరోహిత్వా యేన నివేసనద్వారం తేనుపసఙ్కమి. అమనుస్సా ద్వారం వివరింసు – మా యసస్స కులపుత్తస్స కోచి అన్తరాయమకాసి అగారస్మా అనగారియం పబ్బజ్జాయాతి . అథ ఖో యసో కులపుత్తో యేన నగరద్వారం తేనుపసఙ్కమి. అమనుస్సా ద్వారం వివరింసు – మా యసస్స కులపుత్తస్స కోచి అన్తరాయమకాసి అగారస్మా అనగారియం పబ్బజ్జాయాతి. అథ ఖో యసో కులపుత్తో యేన ఇసిపతనం మిగదాయో తేనుపసఙ్కమి.
Atha kho yaso kulaputto suvaṇṇapādukāyo ārohitvā yena nivesanadvāraṃ tenupasaṅkami. Amanussā dvāraṃ vivariṃsu – mā yasassa kulaputtassa koci antarāyamakāsi agārasmā anagāriyaṃ pabbajjāyāti . Atha kho yaso kulaputto yena nagaradvāraṃ tenupasaṅkami. Amanussā dvāraṃ vivariṃsu – mā yasassa kulaputtassa koci antarāyamakāsi agārasmā anagāriyaṃ pabbajjāyāti. Atha kho yaso kulaputto yena isipatanaṃ migadāyo tenupasaṅkami.
౨౬. తేన ఖో పన సమయేన భగవా రత్తియా పచ్చూససమయం పచ్చుట్ఠాయ అజ్ఝోకాసే చఙ్కమతి. అద్దసా ఖో భగవా యసం కులపుత్తం దూరతోవ ఆగచ్ఛన్తం, దిస్వాన చఙ్కమా ఓరోహిత్వా పఞ్ఞత్తే ఆసనే నిసీది. అథ ఖో యసో కులపుత్తో భగవతో అవిదూరే ఉదానం ఉదానేసి – ‘‘ఉపద్దుతం వత భో, ఉపస్సట్ఠం వత భో’’తి. అథ ఖో భగవా యసం కులపుత్తం ఏతదవోచ – ‘‘ఇదం ఖో, యస, అనుపద్దుతం, ఇదం అనుపస్సట్ఠం. ఏహి యస, నిసీద, ధమ్మం తే దేసేస్సామీ’’తి. అథ ఖో యసో కులపుత్తో – ఇదం కిర అనుపద్దుతం , ఇదం అనుపస్సట్ఠన్తి హట్ఠో ఉదగ్గో సువణ్ణపాదుకాహి ఓరోహిత్వా యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నస్స ఖో యసస్స కులపుత్తస్స భగవా అనుపుబ్బిం కథం కథేసి, సేయ్యథిదం – దానకథం సీలకథం సగ్గకథం, కామానం ఆదీనవం ఓకారం సంకిలేసం, నేక్ఖమ్మే ఆనిసంసం పకాసేసి. యదా భగవా అఞ్ఞాసి యసం కులపుత్తం కల్లచిత్తం, ముదుచిత్తం, వినీవరణచిత్తం, ఉదగ్గచిత్తం, పసన్నచిత్తం, అథ యా బుద్ధానం సాముక్కంసికా ధమ్మదేసనా తం పకాసేసి – దుక్ఖం, సముదయం, నిరోధం, మగ్గం. సేయ్యథాపి నామ సుద్ధం వత్థం అపగతకాళకం సమ్మదేవ రజనం పటిగ్గణ్హేయ్య, ఏవమేవ యసస్స కులపుత్తస్స తస్మింయేవ ఆసనే విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది – యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం, సబ్బం తం నిరోధధమ్మన్తి.
26. Tena kho pana samayena bhagavā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya ajjhokāse caṅkamati. Addasā kho bhagavā yasaṃ kulaputtaṃ dūratova āgacchantaṃ, disvāna caṅkamā orohitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho yaso kulaputto bhagavato avidūre udānaṃ udānesi – ‘‘upaddutaṃ vata bho, upassaṭṭhaṃ vata bho’’ti. Atha kho bhagavā yasaṃ kulaputtaṃ etadavoca – ‘‘idaṃ kho, yasa, anupaddutaṃ, idaṃ anupassaṭṭhaṃ. Ehi yasa, nisīda, dhammaṃ te desessāmī’’ti. Atha kho yaso kulaputto – idaṃ kira anupaddutaṃ , idaṃ anupassaṭṭhanti haṭṭho udaggo suvaṇṇapādukāhi orohitvā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnassa kho yasassa kulaputtassa bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ, kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā bhagavā aññāsi yasaṃ kulaputtaṃ kallacittaṃ, muducittaṃ, vinīvaraṇacittaṃ, udaggacittaṃ, pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva yasassa kulaputtassa tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti.
౨౭. అథ ఖో యసస్స కులపుత్తస్స మాతా పాసాదం అభిరుహిత్వా యసం కులపుత్తం అపస్సన్తీ యేన సేట్ఠి గహపతి తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా సేట్ఠిం గహపతిం ఏతదవోచ – ‘‘పుత్తో తే, గహపతి, యసో న దిస్సతీ’’తి. అథ ఖో సేట్ఠి గహపతి చతుద్దిసా అస్సదూతే ఉయ్యోజేత్వా సామంయేవ యేన ఇసిపతనం మిగదాయో తేనుపసఙ్కమి. అద్దసా ఖో సేట్ఠి గహపతి సువణ్ణపాదుకానం నిక్ఖేపం, దిస్వాన తంయేవ అనుగమాసి 5. అద్దసా ఖో భగవా సేట్ఠిం గహపతిం దూరతోవ ఆగచ్ఛన్తం, దిస్వాన భగవతో ఏతదహోసి – ‘‘యంనూనాహం తథారూపం ఇద్ధాభిసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరేయ్యం యథా సేట్ఠి గహపతి ఇధ నిసిన్నో ఇధ నిసిన్నం యసం కులపుత్తం న పస్సేయ్యా’’తి. అథ ఖో భగవా తథారూపం ఇద్ధాభిసఙ్ఖారం అభిసఙ్ఖరేసి. అథ ఖో సేట్ఠి గహపతి యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అపి, భన్తే, భగవా యసం కులపుత్తం పస్సేయ్యా’’తి? తేన హి, గహపతి, నిసీద, అప్పేవ నామ ఇధ నిసిన్నో ఇధ నిసిన్నం యసం కులపుత్తం పస్సేయ్యాసీతి. అథ ఖో సేట్ఠి గహపతి – ఇధేవ కిరాహం నిసిన్నో ఇధ నిసిన్నం యసం కులపుత్తం పస్సిస్సామీతి హట్ఠో ఉదగ్గో భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నస్స ఖో సేట్ఠిస్స గహపతిస్స భగవా అనుపుబ్బిం కథం కథేసి, సేయ్యథిదం – దానకథం సీలకథం సగ్గకథం, కామానం ఆదీనవం ఓకారం సంకిలేసం, నేక్ఖమ్మే ఆనిసంసం పకాసేసి. యదా భగవా అఞ్ఞాసి సేట్ఠిం గహపతిం కల్లచిత్తం, ముదుచిత్తం, వినీవరణచిత్తం, ఉదగ్గచిత్తం, పసన్నచిత్తం, అథ యా బుద్ధానం సాముక్కంసికా ధమ్మదేసనా, తం పకాసేసి – దుక్ఖం, సముదయం, నిరోధం, మగ్గం. సేయ్యథాపి నామ సుద్ధం వత్థం అపగతకాళకం సమ్మదేవ రజనం పటిగ్గణ్హేయ్య ఏవమేవ సేట్ఠిస్స గహపతిస్స తస్మింయేవ ఆసనే విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది – యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం, సబ్బం తం నిరోధధమ్మన్తి. అథ ఖో సేట్ఠి గహపతి దిట్ఠధమ్మో పత్తధమ్మో విదితధమ్మో పరియోగాళ్హధమ్మో తిణ్ణవిచికిచ్ఛో విగతకథంకథో వేసారజ్జప్పత్తో అపరప్పచ్చయో సత్థుసాసనే భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘అభిక్కన్తం, భన్తే, అభిక్కన్తం, భన్తే, సేయ్యథాపి, భన్తే, నిక్కుజ్జితం 6 వా ఉక్కుజ్జేయ్య, పటిచ్ఛన్నం వా వివరేయ్య, మూళ్హస్స వా మగ్గం ఆచిక్ఖేయ్య, అన్ధకారే వా తేలపజ్జోతం ధారేయ్య – చక్ఖుమన్తో రూపాని దక్ఖన్తీతి – ఏవమేవం భగవతా అనేకపరియాయేన ధమ్మో పకాసితో. ఏసాహం, భన్తే, భగవన్తం సరణం గచ్ఛామి, ధమ్మఞ్చ, భిక్ఖుసఙ్ఘఞ్చ. ఉపాసకం మం భగవా ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతం సరణం గత’’న్తి . సోవ లోకే పఠమం ఉపాసకో అహోసి తేవాచికో .
27. Atha kho yasassa kulaputtassa mātā pāsādaṃ abhiruhitvā yasaṃ kulaputtaṃ apassantī yena seṭṭhi gahapati tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā seṭṭhiṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘putto te, gahapati, yaso na dissatī’’ti. Atha kho seṭṭhi gahapati catuddisā assadūte uyyojetvā sāmaṃyeva yena isipatanaṃ migadāyo tenupasaṅkami. Addasā kho seṭṭhi gahapati suvaṇṇapādukānaṃ nikkhepaṃ, disvāna taṃyeva anugamāsi 7. Addasā kho bhagavā seṭṭhiṃ gahapatiṃ dūratova āgacchantaṃ, disvāna bhagavato etadahosi – ‘‘yaṃnūnāhaṃ tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkhareyyaṃ yathā seṭṭhi gahapati idha nisinno idha nisinnaṃ yasaṃ kulaputtaṃ na passeyyā’’ti. Atha kho bhagavā tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkharesi. Atha kho seṭṭhi gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘api, bhante, bhagavā yasaṃ kulaputtaṃ passeyyā’’ti? Tena hi, gahapati, nisīda, appeva nāma idha nisinno idha nisinnaṃ yasaṃ kulaputtaṃ passeyyāsīti. Atha kho seṭṭhi gahapati – idheva kirāhaṃ nisinno idha nisinnaṃ yasaṃ kulaputtaṃ passissāmīti haṭṭho udaggo bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnassa kho seṭṭhissa gahapatissa bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ, kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā bhagavā aññāsi seṭṭhiṃ gahapatiṃ kallacittaṃ, muducittaṃ, vinīvaraṇacittaṃ, udaggacittaṃ, pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya evameva seṭṭhissa gahapatissa tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti. Atha kho seṭṭhi gahapati diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante, seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ 8 vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti – evamevaṃ bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti . Sova loke paṭhamaṃ upāsako ahosi tevāciko .
౨౮. అథ ఖో యసస్స కులపుత్తస్స పితునో ధమ్మే దేసియమానే యథాదిట్ఠం యథావిదితం భూమిం పచ్చవేక్ఖన్తస్స అనుపాదాయ ఆసవేహి చిత్తం విముచ్చి. అథ ఖో భగవతో ఏతదహోసి – ‘‘యసస్స ఖో కులపుత్తస్స పితునో ధమ్మే దేసియమానే యథాదిట్ఠం యథావిదితం భూమిం పచ్చవేక్ఖన్తస్స అనుపాదాయ ఆసవేహి చిత్తం విముత్తం. అభబ్బో ఖో యసో కులపుత్తో హీనాయావత్తిత్వా కామే పరిభుఞ్జితుం, సేయ్యథాపి పుబ్బే అగారికభూతో; యంనూనాహం తం ఇద్ధాభిసఙ్ఖారం పటిప్పస్సమ్భేయ్య’’న్తి. అథ ఖో భగవా తం ఇద్ధాభిసఙ్ఖారం పటిప్పస్సమ్భేసి. అద్దసా ఖో సేట్ఠి గహపతి యసం కులపుత్తం నిసిన్నం, దిస్వాన యసం కులపుత్తం ఏతదవోచ – ‘‘మాతా తే తాత, యస, పరిదేవ 9 సోకసమాపన్నా, దేహి మాతుయా జీవిత’’న్తి. అథ ఖో యసో కులపుత్తో భగవన్తం ఉల్లోకేసి. అథ ఖో భగవా సేట్ఠిం గహపతిం ఏతదవోచ – ‘‘తం కిం మఞ్ఞసి, గహపతి, యస్స సేక్ఖేన ఞాణేన సేక్ఖేన దస్సనేన ధమ్మో దిట్ఠో విదితో సేయ్యథాపి తయా? తస్స యథాదిట్ఠం యథావిదితం భూమిం పచ్చవేక్ఖన్తస్స అనుపాదాయ ఆసవేహి చిత్తం విముత్తం. భబ్బో ను ఖో సో, గహపతి, హీనాయావత్తిత్వా కామే పరిభుఞ్జితుం సేయ్యథాపి పుబ్బే అగారికభూతో’’తి? ‘‘నో హేతం, భన్తే’’. ‘‘యసస్స ఖో, గహపతి, కులపుత్తస్స సేక్ఖేన ఞాణేన సేక్ఖేన దస్సనేన ధమ్మో దిట్ఠో విదితో సేయ్యథాపి తయా. తస్స యథాదిట్ఠం యథావిదితం భూమిం పచ్చవేక్ఖన్తస్స అనుపాదాయ ఆసవేహి చిత్తం విముత్తం. అభబ్బో ఖో, గహపతి, యసో కులపుత్తో హీనాయావత్తిత్వా కామే పరిభుఞ్జితుం సేయ్యథాపి పుబ్బే అగారికభూతో’’తి. ‘‘లాభా, భన్తే, యసస్స కులపుత్తస్స, సులద్ధం, భన్తే, యసస్స కులపుత్తస్స, యథా యసస్స కులపుత్తస్స అనుపాదాయ ఆసవేహి చిత్తం విముత్తం. అధివాసేతు మే, భన్తే, భగవా అజ్జతనాయ భత్తం యసేన కులపుత్తేన పచ్ఛాసమణేనా’’తి. అధివాసేసి భగవా తుణ్హీభావేన. అథ ఖో సేట్ఠి గహపతి భగవతో అధివాసనం విదిత్వా ఉట్ఠాయాసనా భగవన్తం అభివాదేత్వా పదక్ఖిణం కత్వా పక్కామి. అథ ఖో యసో కులపుత్తో అచిరపక్కన్తే సేట్ఠిమ్హి గహపతిమ్హి భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘లభేయ్యాహం, భన్తే, భగవతో సన్తికే పబ్బజ్జం, లభేయ్యం ఉపసమ్పద’’న్తి. ‘‘ఏహి భిక్ఖూ’’తి భగవా అవోచ – ‘‘స్వాక్ఖాతో ధమ్మో, చర బ్రహ్మచరియం సమ్మా దుక్ఖస్స అన్తకిరియాయా’’తి. సావ తస్స ఆయస్మతో ఉపసమ్పదా అహోసి. తేన ఖో పన సమయేన సత్త లోకే అరహన్తో హోన్తి.
28. Atha kho yasassa kulaputtassa pituno dhamme desiyamāne yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ bhūmiṃ paccavekkhantassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimucci. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘yasassa kho kulaputtassa pituno dhamme desiyamāne yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ bhūmiṃ paccavekkhantassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttaṃ. Abhabbo kho yaso kulaputto hīnāyāvattitvā kāme paribhuñjituṃ, seyyathāpi pubbe agārikabhūto; yaṃnūnāhaṃ taṃ iddhābhisaṅkhāraṃ paṭippassambheyya’’nti. Atha kho bhagavā taṃ iddhābhisaṅkhāraṃ paṭippassambhesi. Addasā kho seṭṭhi gahapati yasaṃ kulaputtaṃ nisinnaṃ, disvāna yasaṃ kulaputtaṃ etadavoca – ‘‘mātā te tāta, yasa, parideva 10 sokasamāpannā, dehi mātuyā jīvita’’nti. Atha kho yaso kulaputto bhagavantaṃ ullokesi. Atha kho bhagavā seṭṭhiṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘taṃ kiṃ maññasi, gahapati, yassa sekkhena ñāṇena sekkhena dassanena dhammo diṭṭho vidito seyyathāpi tayā? Tassa yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ bhūmiṃ paccavekkhantassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttaṃ. Bhabbo nu kho so, gahapati, hīnāyāvattitvā kāme paribhuñjituṃ seyyathāpi pubbe agārikabhūto’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Yasassa kho, gahapati, kulaputtassa sekkhena ñāṇena sekkhena dassanena dhammo diṭṭho vidito seyyathāpi tayā. Tassa yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ bhūmiṃ paccavekkhantassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttaṃ. Abhabbo kho, gahapati, yaso kulaputto hīnāyāvattitvā kāme paribhuñjituṃ seyyathāpi pubbe agārikabhūto’’ti. ‘‘Lābhā, bhante, yasassa kulaputtassa, suladdhaṃ, bhante, yasassa kulaputtassa, yathā yasassa kulaputtassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttaṃ. Adhivāsetu me, bhante, bhagavā ajjatanāya bhattaṃ yasena kulaputtena pacchāsamaṇenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho seṭṭhi gahapati bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho yaso kulaputto acirapakkante seṭṭhimhi gahapatimhi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘labheyyāhaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. ‘‘Ehi bhikkhū’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, cara brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tassa āyasmato upasampadā ahosi. Tena kho pana samayena satta loke arahanto honti.
యసస్స పబ్బజ్జా నిట్ఠితా.
Yasassa pabbajjā niṭṭhitā.
౨౯. అథ ఖో భగవా పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ ఆయస్మతా యసేన పచ్ఛాసమణేన యేన సేట్ఠిస్స గహపతిస్స నివేసనం తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా పఞ్ఞత్తే ఆసనే నిసీది. అథ ఖో ఆయస్మతో యసస్స మాతా చ పురాణదుతియికా చ యేన భగవా తేనుపసఙ్కమింసు, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీదింసు. తాసం భగవా అనుపుబ్బిం కథం కథేసి, సేయ్యథిదం – దానకథం సీలకథం సగ్గకథం, కామానం ఆదీనవం ఓకారం సంకిలేసం, నేక్ఖమ్మే ఆనిసంసం పకాసేసి. యదా తా భగవా అఞ్ఞాసి కల్లచిత్తా, ముదుచిత్తా, వినీవరణచిత్తా, ఉదగ్గచిత్తా, పసన్నచిత్తా, అథ యా బుద్ధానం సాముక్కంసికా ధమ్మదేసనా తం పకాసేసి – దుక్ఖం, సముదయం, నిరోధం, మగ్గం . సేయ్యథాపి నామ సుద్ధం వత్థం అపగతకాళకం సమ్మదేవ రజనం పటిగ్గణ్హేయ్య, ఏవమేవ తాసం తస్మింయేవ ఆసనే విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది – యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం, సబ్బం తం నిరోధధమ్మన్తి. తా దిట్ఠధమ్మా పత్తధమ్మా విదితధమ్మా పరియోగాళ్హధమ్మా తిణ్ణవిచికిచ్ఛా విగతకథంకథా వేసారజ్జప్పత్తా అపరప్పచ్చయా సత్థుసాసనే భగవన్తం ఏతదవోచుం – ‘‘అభిక్కన్తం, భన్తే, అభిక్కన్తం, భన్తే…పే॰… ఏతా మయం, భన్తే, భగవన్తం సరణం గచ్ఛామ, ధమ్మఞ్చ, భిక్ఖుసఙ్ఘఞ్చ. ఉపాసికాయో నో భగవా ధారేతు అజ్జతగ్గే పాణుపేతా సరణం గతా’’తి. తా చ లోకే పఠమం ఉపాసికా అహేసుం తేవాచికా.
29. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya āyasmatā yasena pacchāsamaṇena yena seṭṭhissa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho āyasmato yasassa mātā ca purāṇadutiyikā ca yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Tāsaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ, kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā tā bhagavā aññāsi kallacittā, muducittā, vinīvaraṇacittā, udaggacittā, pasannacittā, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ . Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva tāsaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti. Tā diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante…pe… etā mayaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāma, dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsikāyo no bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetā saraṇaṃ gatā’’ti. Tā ca loke paṭhamaṃ upāsikā ahesuṃ tevācikā.
అథ ఖో ఆయస్మతో యసస్స మాతా చ పితా చ పురాణదుతియికా చ భగవన్తఞ్చ ఆయస్మన్తఞ్చ యసం పణీతేన ఖాదనీయేన భోజనీయేన సహత్థా సన్తప్పేత్వా సమ్పవారేత్వా, భగవన్తం భుత్తావిం ఓనీతపత్తపాణిం, ఏకమన్తం నిసీదింసు. అథ ఖో భగవా ఆయస్మతో యసస్స మాతరఞ్చ పితరఞ్చ పురాణదుతియికఞ్చ ధమ్మియా కథాయ సన్దస్సేత్వా సమాదపేత్వా సముత్తేజేత్వా సమ్పహంసేత్వా ఉట్ఠాయాసనా పక్కామి.
Atha kho āyasmato yasassa mātā ca pitā ca purāṇadutiyikā ca bhagavantañca āyasmantañca yasaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappetvā sampavāretvā, bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ, ekamantaṃ nisīdiṃsu. Atha kho bhagavā āyasmato yasassa mātarañca pitarañca purāṇadutiyikañca dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.
౩౦. అస్సోసుం ఖో ఆయస్మతో యసస్స చత్తారో గిహిసహాయకా బారాణసియం సేట్ఠానుసేట్ఠీనం కులానం పుత్తా – విమలో, సుబాహు , పుణ్ణజి, గవమ్పతి – యసో కిర కులపుత్తో కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితోతి. సుత్వాన నేసం ఏతదహోసి – ‘‘న హి నూన సో ఓరకో ధమ్మవినయో, న సా ఓరకా పబ్బజ్జా, యత్థ యసో కులపుత్తో కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితో’’తి. తే 11 యేనాయస్మా యసో తేనుపసఙ్కమింసు, ఉపసఙ్కమిత్వా ఆయస్మన్తం యసం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం అట్ఠంసు. అథ ఖో ఆయస్మా యసో తే చత్తారో గిహిసహాయకే ఆదాయ యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో ఆయస్మా యసో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘ఇమే మే, భన్తే, చత్తారో గిహిసహాయకా బారాణసియం సేట్ఠానుసేట్ఠీనం కులానం పుత్తా – విమలో, సుబాహు, పుణ్ణజి, గవమ్పతి. ఇమే 12 భగవా ఓవదతు అనుసాసతూ’’తి . తేసం భగవా అనుపుబ్బిం కథం కథేసి, సేయ్యథిదం – దానకథం సీలకథం సగ్గకథం కామానం ఆదీనవం ఓకారం సంకిలేసం నేక్ఖమ్మే ఆనిసంసం పకాసేసి, యదా తే భగవా అఞ్ఞాసి కల్లచిత్తే ముదుచిత్తే వినీవరణచిత్తే ఉదగ్గచిత్తే పసన్నచిత్తే, అథ యా బుద్ధానం సాముక్కంసికా ధమ్మదేసనా, తం పకాసేసి దుక్ఖం సముదయం నిరోధం మగ్గం, సేయ్యథాపి నామ సుద్ధం వత్థం అపగతకాళకం సమ్మదేవ రజనం పటిగ్గణ్హేయ్య, ఏవమేవ తేసం తస్మింయేవ ఆసనే విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది ‘‘యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం, సబ్బం తం నిరోధధమ్మ’’న్తి. తే దిట్ఠధమ్మా పత్తధమ్మా విదితధమ్మా పరియోగాళ్హధమ్మా తిణ్ణవిచికిచ్ఛా విగతకథంకథా వేసారజ్జప్పత్తా అపరప్పచ్చయా సత్థుసాసనే భగవన్తం ఏతదవోచుం – ‘‘లభేయ్యామ మయం, భన్తే, భగవతో సన్తికే పబ్బజ్జం, లభేయ్యామ ఉపసమ్పద’’న్తి. ‘‘ఏథ భిక్ఖవో’’తి భగవా అవోచ – ‘‘స్వాక్ఖాతో ధమ్మో, చరథ బ్రహ్మచరియం సమ్మా దుక్ఖస్స అన్తకిరియాయా’’తి. సావ తేసం ఆయస్మన్తానం ఉపసమ్పదా అహోసి. అథ ఖో భగవా తే భిక్ఖూ ధమ్మియా కథాయ ఓవది అనుసాసి. తేసం భగవతా ధమ్మియా కథాయ ఓవదియమానానం అనుసాసియమానానం అనుపాదాయ ఆసవేహి చిత్తాని విముచ్చింసు. తేన ఖో పన సమయేన ఏకాదస లోకే అరహన్తో హోన్తి.
30. Assosuṃ kho āyasmato yasassa cattāro gihisahāyakā bārāṇasiyaṃ seṭṭhānuseṭṭhīnaṃ kulānaṃ puttā – vimalo, subāhu , puṇṇaji, gavampati – yaso kira kulaputto kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitoti. Sutvāna nesaṃ etadahosi – ‘‘na hi nūna so orako dhammavinayo, na sā orakā pabbajjā, yattha yaso kulaputto kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito’’ti. Te 13 yenāyasmā yaso tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ yasaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Atha kho āyasmā yaso te cattāro gihisahāyake ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā yaso bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ime me, bhante, cattāro gihisahāyakā bārāṇasiyaṃ seṭṭhānuseṭṭhīnaṃ kulānaṃ puttā – vimalo, subāhu, puṇṇaji, gavampati. Ime 14 bhagavā ovadatu anusāsatū’’ti . Tesaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi, yadā te bhagavā aññāsi kallacitte muducitte vinīvaraṇacitte udaggacitte pasannacitte, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ, seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva tesaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti. Te diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘labheyyāma mayaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyāma upasampada’’nti. ‘‘Etha bhikkhavo’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ upasampadā ahosi. Atha kho bhagavā te bhikkhū dhammiyā kathāya ovadi anusāsi. Tesaṃ bhagavatā dhammiyā kathāya ovadiyamānānaṃ anusāsiyamānānaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu. Tena kho pana samayena ekādasa loke arahanto honti.
చతుగిహిసహాయకపబ్బజ్జా నిట్ఠితా.
Catugihisahāyakapabbajjā niṭṭhitā.
౩౧. అస్సోసుం ఖో ఆయస్మతో యసస్స పఞ్ఞాసమత్తా గిహిసహాయకా జానపదా పుబ్బానుపుబ్బకానం కులానం పుత్తా – యసో కిర కులపుత్తో కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితోతి. సుత్వాన నేసం ఏతదహోసి – ‘‘న హి నూన సో ఓరకో ధమ్మవినయో, న సా ఓరకా పబ్బజ్జా, యత్థ యసో కులపుత్తో కేసమస్సుం ఓహారేత్వా కాసాయాని వత్థాని అచ్ఛాదేత్వా అగారస్మా అనగారియం పబ్బజితో’’తి. తే యేనాయస్మా యసో తేనుపసఙ్కమింసు, ఉపసఙ్కమిత్వా ఆయస్మన్తం యసం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం అట్ఠంసు. అథ ఖో ఆయస్మా యసో తే పఞ్ఞాసమత్తే గిహిసహాయకే ఆదాయ యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి, ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో ఆయస్మా యసో భగవన్తం ఏతదవోచ – ‘‘ఇమే మే, భన్తే, పఞ్ఞాసమత్తా గిహిసహాయకా జానపదా పుబ్బానుపుబ్బకానం కులానం పుత్తా. ఇమే భగవా ఓవదతు అనుసాసతూ’’తి. తేసం భగవా అనుపుబ్బిం కథం కథేసి, సేయ్యథిదం – దానకథం సీలకథం సగ్గకథం కామానం ఆదీనవం ఓకారం సంకిలేసం నేక్ఖమ్మే ఆనిసంసం పకాసేసి. యదా తే భగవా అఞ్ఞాసి కల్లచిత్తే ముదుచిత్తే వినీవరణచిత్తే ఉదగ్గచిత్తే పసన్నచిత్తే, అథ యా బుద్ధానం సాముక్కంసికా ధమ్మదేసనా, తం పకాసేసి దుక్ఖం సముదయం నిరోధం మగ్గం, సేయ్యథాపి నామ సుద్ధం వత్థం అపగతకాళకం సమ్మదేవ రజనం పటిగ్గణ్హేయ్య, ఏవమేవ తేసం తస్మింయేవ ఆసనే విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం, సబ్బం తం నిరోధధమ్మన్తి. తే దిట్ఠధమ్మా పత్తధమ్మా విదితధమ్మా పరియోగాళ్హధమ్మా తిణ్ణవిచికిచ్ఛా విగతకథంకథా వేసారజ్జప్పత్తా అపరప్పచ్చయా సత్థుసాసనే భగవన్తం ఏతదవోచుం – ‘‘లభేయ్యామ మయం, భన్తే, భగవతో సన్తికే పబ్బజ్జం, లభేయ్యామ ఉపసమ్పద’’న్తి. ‘‘ఏథ భిక్ఖవో’’తి భగవా అవోచ – ‘‘స్వాక్ఖాతో ధమ్మో, చరథ బ్రహ్మచరియం సమ్మా దుక్ఖస్స అన్తకిరియాయా’’తి. సావ తేసం ఆయస్మన్తానం ఉపసమ్పదా అహోసి. అథ ఖో భగవా తే భిక్ఖూ ధమ్మియా కథాయ ఓవది అనుసాసి. తేసం భగవతా ధమ్మియా కథాయ ఓవదియమానానం అనుసాసియమానానం అనుపాదాయ ఆసవేహి చిత్తాని విముచ్చింసు. తేన ఖో పన సమయేన ఏకసట్ఠి లోకే అరహన్తో హోన్తి.
31. Assosuṃ kho āyasmato yasassa paññāsamattā gihisahāyakā jānapadā pubbānupubbakānaṃ kulānaṃ puttā – yaso kira kulaputto kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitoti. Sutvāna nesaṃ etadahosi – ‘‘na hi nūna so orako dhammavinayo, na sā orakā pabbajjā, yattha yaso kulaputto kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito’’ti. Te yenāyasmā yaso tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ yasaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Atha kho āyasmā yaso te paññāsamatte gihisahāyake ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā yaso bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ime me, bhante, paññāsamattā gihisahāyakā jānapadā pubbānupubbakānaṃ kulānaṃ puttā. Ime bhagavā ovadatu anusāsatū’’ti. Tesaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā te bhagavā aññāsi kallacitte muducitte vinīvaraṇacitte udaggacitte pasannacitte, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ, seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva tesaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti. Te diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘labheyyāma mayaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyāma upasampada’’nti. ‘‘Etha bhikkhavo’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ upasampadā ahosi. Atha kho bhagavā te bhikkhū dhammiyā kathāya ovadi anusāsi. Tesaṃ bhagavatā dhammiyā kathāya ovadiyamānānaṃ anusāsiyamānānaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu. Tena kho pana samayena ekasaṭṭhi loke arahanto honti.
పఞ్ఞాసగిహిసహాయకపబ్బజ్జా నిట్ఠితా.
Paññāsagihisahāyakapabbajjā niṭṭhitā.
నిట్ఠితా చ పబ్బజ్జాకథా.
Niṭṭhitā ca pabbajjākathā.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / పబ్బజ్జాకథా • Pabbajjākathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā
యసస్స పబ్బజ్జాకథావణ్ణనా • Yasassa pabbajjākathāvaṇṇanā
చతుగిహిసహాయపబ్బజ్జాకథావణ్ణనా • Catugihisahāyapabbajjākathāvaṇṇanā
పఞ్ఞాసగిహిసహాయపబ్బజ్జాకథావణ్ణనా • Paññāsagihisahāyapabbajjākathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / పబ్బజ్జాకథావణ్ణనా • Pabbajjākathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / పబ్బజ్జాకథావణ్ణనా • Pabbajjākathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౭. పబ్బజ్జాకథా • 7. Pabbajjākathā