| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi |
೭. ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ
7. Pabbajjākathā
೨೫. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಯಸೋ ನಾಮ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಸೇಟ್ಠಿಪುತ್ತೋ ಸುಖುಮಾಲೋ ಹೋತಿ। ತಸ್ಸ ತಯೋ ಪಾಸಾದಾ ಹೋನ್ತಿ – ಏಕೋ ಹೇಮನ್ತಿಕೋ, ಏಕೋ ಗಿಮ್ಹಿಕೋ, ಏಕೋ ವಸ್ಸಿಕೋ। ಸೋ ವಸ್ಸಿಕೇ ಪಾಸಾದೇ ಚತ್ತಾರೋ ಮಾಸೇ 1 ನಿಪ್ಪುರಿಸೇಹಿ ತೂರಿಯೇಹಿ ಪರಿಚಾರಯಮಾನೋ ನ ಹೇಟ್ಠಾಪಾಸಾದಂ ಓರೋಹತಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಪಞ್ಚಹಿ ಕಾಮಗುಣೇಹಿ ಸಮಪ್ಪಿತಸ್ಸ ಸಮಙ್ಗೀಭೂತಸ್ಸ ಪರಿಚಾರಯಮಾನಸ್ಸ ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ 2 ನಿದ್ದಾ ಓಕ್ಕಮಿ, ಪರಿಜನಸ್ಸಪಿ ನಿದ್ದಾ ಓಕ್ಕಮಿ, ಸಬ್ಬರತ್ತಿಯೋ ಚ ತೇಲಪದೀಪೋ ಝಾಯತಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಪಟಿಕಚ್ಚೇವ ಪಬುಜ್ಝಿತ್ವಾ ಅದ್ದಸ ಸಕಂ ಪರಿಜನಂ ಸುಪನ್ತಂ – ಅಞ್ಞಿಸ್ಸಾ ಕಚ್ಛೇ ವೀಣಂ, ಅಞ್ಞಿಸ್ಸಾ ಕಣ್ಠೇ ಮುದಿಙ್ಗಂ, ಅಞ್ಞಿಸ್ಸಾ ಕಚ್ಛೇ ಆಳಮ್ಬರಂ, ಅಞ್ಞಂ ವಿಕೇಸಿಕಂ, ಅಞ್ಞಂ ವಿಕ್ಖೇಳಿಕಂ, ಅಞ್ಞಾ ವಿಪ್ಪಲಪನ್ತಿಯೋ, ಹತ್ಥಪ್ಪತ್ತಂ ಸುಸಾನಂ ಮಞ್ಞೇ। ದಿಸ್ವಾನಸ್ಸ ಆದೀನವೋ ಪಾತುರಹೋಸಿ, ನಿಬ್ಬಿದಾಯ ಚಿತ್ತಂ ಸಣ್ಠಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ – ‘‘ಉಪದ್ದುತಂ ವತ ಭೋ, ಉಪಸ್ಸಟ್ಠಂ ವತ ಭೋ’’ತಿ।
25. Tena kho pana samayena bārāṇasiyaṃ yaso nāma kulaputto seṭṭhiputto sukhumālo hoti. Tassa tayo pāsādā honti – eko hemantiko, eko gimhiko, eko vassiko. So vassike pāsāde cattāro māse 3 nippurisehi tūriyehi paricārayamāno na heṭṭhāpāsādaṃ orohati. Atha kho yasassa kulaputtassa pañcahi kāmaguṇehi samappitassa samaṅgībhūtassa paricārayamānassa paṭikacceva 4 niddā okkami, parijanassapi niddā okkami, sabbarattiyo ca telapadīpo jhāyati. Atha kho yaso kulaputto paṭikacceva pabujjhitvā addasa sakaṃ parijanaṃ supantaṃ – aññissā kacche vīṇaṃ, aññissā kaṇṭhe mudiṅgaṃ, aññissā kacche āḷambaraṃ, aññaṃ vikesikaṃ, aññaṃ vikkheḷikaṃ, aññā vippalapantiyo, hatthappattaṃ susānaṃ maññe. Disvānassa ādīnavo pāturahosi, nibbidāya cittaṃ saṇṭhāsi. Atha kho yaso kulaputto udānaṃ udānesi – ‘‘upaddutaṃ vata bho, upassaṭṭhaṃ vata bho’’ti.
ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಸುವಣ್ಣಪಾದುಕಾಯೋ ಆರೋಹಿತ್ವಾ ಯೇನ ನಿವೇಸನದ್ವಾರಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅಮನುಸ್ಸಾ ದ್ವಾರಂ ವಿವರಿಂಸು – ಮಾ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಕೋಚಿ ಅನ್ತರಾಯಮಕಾಸಿ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಯಾತಿ । ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಯೇನ ನಗರದ್ವಾರಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅಮನುಸ್ಸಾ ದ್ವಾರಂ ವಿವರಿಂಸು – ಮಾ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಕೋಚಿ ಅನ್ತರಾಯಮಕಾಸಿ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಯಾತಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಯೇನ ಇಸಿಪತನಂ ಮಿಗದಾಯೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ।
Atha kho yaso kulaputto suvaṇṇapādukāyo ārohitvā yena nivesanadvāraṃ tenupasaṅkami. Amanussā dvāraṃ vivariṃsu – mā yasassa kulaputtassa koci antarāyamakāsi agārasmā anagāriyaṃ pabbajjāyāti . Atha kho yaso kulaputto yena nagaradvāraṃ tenupasaṅkami. Amanussā dvāraṃ vivariṃsu – mā yasassa kulaputtassa koci antarāyamakāsi agārasmā anagāriyaṃ pabbajjāyāti. Atha kho yaso kulaputto yena isipatanaṃ migadāyo tenupasaṅkami.
೨೬. ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಭಗವಾ ರತ್ತಿಯಾ ಪಚ್ಚೂಸಸಮಯಂ ಪಚ್ಚುಟ್ಠಾಯ ಅಜ್ಝೋಕಾಸೇ ಚಙ್ಕಮತಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಚಙ್ಕಮಾ ಓರೋಹಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಭಗವತೋ ಅವಿದೂರೇ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ – ‘‘ಉಪದ್ದುತಂ ವತ ಭೋ, ಉಪಸ್ಸಟ್ಠಂ ವತ ಭೋ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇದಂ ಖೋ, ಯಸ, ಅನುಪದ್ದುತಂ, ಇದಂ ಅನುಪಸ್ಸಟ್ಠಂ। ಏಹಿ ಯಸ, ನಿಸೀದ, ಧಮ್ಮಂ ತೇ ದೇಸೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ – ಇದಂ ಕಿರ ಅನುಪದ್ದುತಂ , ಇದಂ ಅನುಪಸ್ಸಟ್ಠನ್ತಿ ಹಟ್ಠೋ ಉದಗ್ಗೋ ಸುವಣ್ಣಪಾದುಕಾಹಿ ಓರೋಹಿತ್ವಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಖೋ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ, ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ, ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತಂ, ಮುದುಚಿತ್ತಂ, ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತಂ, ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತಂ, ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಂ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ – ದುಕ್ಖಂ, ಸಮುದಯಂ, ನಿರೋಧಂ, ಮಗ್ಗಂ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ।
26. Tena kho pana samayena bhagavā rattiyā paccūsasamayaṃ paccuṭṭhāya ajjhokāse caṅkamati. Addasā kho bhagavā yasaṃ kulaputtaṃ dūratova āgacchantaṃ, disvāna caṅkamā orohitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho yaso kulaputto bhagavato avidūre udānaṃ udānesi – ‘‘upaddutaṃ vata bho, upassaṭṭhaṃ vata bho’’ti. Atha kho bhagavā yasaṃ kulaputtaṃ etadavoca – ‘‘idaṃ kho, yasa, anupaddutaṃ, idaṃ anupassaṭṭhaṃ. Ehi yasa, nisīda, dhammaṃ te desessāmī’’ti. Atha kho yaso kulaputto – idaṃ kira anupaddutaṃ , idaṃ anupassaṭṭhanti haṭṭho udaggo suvaṇṇapādukāhi orohitvā yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnassa kho yasassa kulaputtassa bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ, kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā bhagavā aññāsi yasaṃ kulaputtaṃ kallacittaṃ, muducittaṃ, vinīvaraṇacittaṃ, udaggacittaṃ, pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva yasassa kulaputtassa tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti.
೨೭. ಅಥ ಖೋ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಮಾತಾ ಪಾಸಾದಂ ಅಭಿರುಹಿತ್ವಾ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಅಪಸ್ಸನ್ತೀ ಯೇನ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಸೇಟ್ಠಿಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಪುತ್ತೋ ತೇ, ಗಹಪತಿ, ಯಸೋ ನ ದಿಸ್ಸತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಚತುದ್ದಿಸಾ ಅಸ್ಸದೂತೇ ಉಯ್ಯೋಜೇತ್ವಾ ಸಾಮಂಯೇವ ಯೇನ ಇಸಿಪತನಂ ಮಿಗದಾಯೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಸುವಣ್ಣಪಾದುಕಾನಂ ನಿಕ್ಖೇಪಂ, ದಿಸ್ವಾನ ತಂಯೇವ ಅನುಗಮಾಸಿ 5। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಭಗವಾ ಸೇಟ್ಠಿಂ ಗಹಪತಿಂ ದೂರತೋವ ಆಗಚ್ಛನ್ತಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಯಂನೂನಾಹಂ ತಥಾರೂಪಂ ಇದ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ಅಭಿಸಙ್ಖರೇಯ್ಯಂ ಯಥಾ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಇಧ ನಿಸಿನ್ನೋ ಇಧ ನಿಸಿನ್ನಂ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ನ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಾ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತಥಾರೂಪಂ ಇದ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ಅಭಿಸಙ್ಖರೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಪಿ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಾ’’ತಿ? ತೇನ ಹಿ, ಗಹಪತಿ, ನಿಸೀದ, ಅಪ್ಪೇವ ನಾಮ ಇಧ ನಿಸಿನ್ನೋ ಇಧ ನಿಸಿನ್ನಂ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಪಸ್ಸೇಯ್ಯಾಸೀತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ – ಇಧೇವ ಕಿರಾಹಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಇಧ ನಿಸಿನ್ನಂ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಪಸ್ಸಿಸ್ಸಾಮೀತಿ ಹಟ್ಠೋ ಉದಗ್ಗೋ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ, ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ, ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಸೇಟ್ಠಿಂ ಗಹಪತಿಂ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತಂ, ಮುದುಚಿತ್ತಂ, ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತಂ, ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತಂ, ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಂ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ – ದುಕ್ಖಂ, ಸಮುದಯಂ, ನಿರೋಧಂ, ಮಗ್ಗಂ। ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ ಏವಮೇವ ಸೇಟ್ಠಿಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮೋ ಪತ್ತಧಮ್ಮೋ ವಿದಿತಧಮ್ಮೋ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮೋ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛೋ ವಿಗತಕಥಂಕಥೋ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತೋ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯೋ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ, ಭನ್ತೇ, ನಿಕ್ಕುಜ್ಜಿತಂ 6 ವಾ ಉಕ್ಕುಜ್ಜೇಯ್ಯ, ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಂ ವಾ ವಿವರೇಯ್ಯ, ಮೂಳ್ಹಸ್ಸ ವಾ ಮಗ್ಗಂ ಆಚಿಕ್ಖೇಯ್ಯ, ಅನ್ಧಕಾರೇ ವಾ ತೇಲಪಜ್ಜೋತಂ ಧಾರೇಯ್ಯ – ಚಕ್ಖುಮನ್ತೋ ರೂಪಾನಿ ದಕ್ಖನ್ತೀತಿ – ಏವಮೇವಂ ಭಗವತಾ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಧಮ್ಮೋ ಪಕಾಸಿತೋ। ಏಸಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮಿ, ಧಮ್ಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಕಂ ಮಂ ಭಗವಾ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಂ ಸರಣಂ ಗತ’’ನ್ತಿ । ಸೋವ ಲೋಕೇ ಪಠಮಂ ಉಪಾಸಕೋ ಅಹೋಸಿ ತೇವಾಚಿಕೋ ।
27. Atha kho yasassa kulaputtassa mātā pāsādaṃ abhiruhitvā yasaṃ kulaputtaṃ apassantī yena seṭṭhi gahapati tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā seṭṭhiṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘putto te, gahapati, yaso na dissatī’’ti. Atha kho seṭṭhi gahapati catuddisā assadūte uyyojetvā sāmaṃyeva yena isipatanaṃ migadāyo tenupasaṅkami. Addasā kho seṭṭhi gahapati suvaṇṇapādukānaṃ nikkhepaṃ, disvāna taṃyeva anugamāsi 7. Addasā kho bhagavā seṭṭhiṃ gahapatiṃ dūratova āgacchantaṃ, disvāna bhagavato etadahosi – ‘‘yaṃnūnāhaṃ tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkhareyyaṃ yathā seṭṭhi gahapati idha nisinno idha nisinnaṃ yasaṃ kulaputtaṃ na passeyyā’’ti. Atha kho bhagavā tathārūpaṃ iddhābhisaṅkhāraṃ abhisaṅkharesi. Atha kho seṭṭhi gahapati yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘api, bhante, bhagavā yasaṃ kulaputtaṃ passeyyā’’ti? Tena hi, gahapati, nisīda, appeva nāma idha nisinno idha nisinnaṃ yasaṃ kulaputtaṃ passeyyāsīti. Atha kho seṭṭhi gahapati – idheva kirāhaṃ nisinno idha nisinnaṃ yasaṃ kulaputtaṃ passissāmīti haṭṭho udaggo bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnassa kho seṭṭhissa gahapatissa bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ, kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā bhagavā aññāsi seṭṭhiṃ gahapatiṃ kallacittaṃ, muducittaṃ, vinīvaraṇacittaṃ, udaggacittaṃ, pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya evameva seṭṭhissa gahapatissa tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti. Atha kho seṭṭhi gahapati diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante, seyyathāpi, bhante, nikkujjitaṃ 8 vā ukkujjeyya, paṭicchannaṃ vā vivareyya, mūḷhassa vā maggaṃ ācikkheyya, andhakāre vā telapajjotaṃ dhāreyya – cakkhumanto rūpāni dakkhantīti – evamevaṃ bhagavatā anekapariyāyena dhammo pakāsito. Esāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāmi, dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsakaṃ maṃ bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti . Sova loke paṭhamaṃ upāsako ahosi tevāciko .
೨೮. ಅಥ ಖೋ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಪಿತುನೋ ಧಮ್ಮೇ ದೇಸಿಯಮಾನೇ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾವಿದಿತಂ ಭೂಮಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುಚ್ಚಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವತೋ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಯಸಸ್ಸ ಖೋ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಪಿತುನೋ ಧಮ್ಮೇ ದೇಸಿಯಮಾನೇ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾವಿದಿತಂ ಭೂಮಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುತ್ತಂ। ಅಭಬ್ಬೋ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಹೀನಾಯಾವತ್ತಿತ್ವಾ ಕಾಮೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಪುಬ್ಬೇ ಅಗಾರಿಕಭೂತೋ; ಯಂನೂನಾಹಂ ತಂ ಇದ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇಯ್ಯ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತಂ ಇದ್ಧಾಭಿಸಙ್ಖಾರಂ ಪಟಿಪ್ಪಸ್ಸಮ್ಭೇಸಿ। ಅದ್ದಸಾ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಂ, ದಿಸ್ವಾನ ಯಸಂ ಕುಲಪುತ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಮಾತಾ ತೇ ತಾತ, ಯಸ, ಪರಿದೇವ 9 ಸೋಕಸಮಾಪನ್ನಾ, ದೇಹಿ ಮಾತುಯಾ ಜೀವಿತ’’ನ್ತಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಭಗವನ್ತಂ ಉಲ್ಲೋಕೇಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಸೇಟ್ಠಿಂ ಗಹಪತಿಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ತಂ ಕಿಂ ಮಞ್ಞಸಿ, ಗಹಪತಿ, ಯಸ್ಸ ಸೇಕ್ಖೇನ ಞಾಣೇನ ಸೇಕ್ಖೇನ ದಸ್ಸನೇನ ಧಮ್ಮೋ ದಿಟ್ಠೋ ವಿದಿತೋ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ತಯಾ? ತಸ್ಸ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾವಿದಿತಂ ಭೂಮಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುತ್ತಂ। ಭಬ್ಬೋ ನು ಖೋ ಸೋ, ಗಹಪತಿ, ಹೀನಾಯಾವತ್ತಿತ್ವಾ ಕಾಮೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಪುಬ್ಬೇ ಅಗಾರಿಕಭೂತೋ’’ತಿ? ‘‘ನೋ ಹೇತಂ, ಭನ್ತೇ’’। ‘‘ಯಸಸ್ಸ ಖೋ, ಗಹಪತಿ, ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಸೇಕ್ಖೇನ ಞಾಣೇನ ಸೇಕ್ಖೇನ ದಸ್ಸನೇನ ಧಮ್ಮೋ ದಿಟ್ಠೋ ವಿದಿತೋ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ತಯಾ। ತಸ್ಸ ಯಥಾದಿಟ್ಠಂ ಯಥಾವಿದಿತಂ ಭೂಮಿಂ ಪಚ್ಚವೇಕ್ಖನ್ತಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುತ್ತಂ। ಅಭಬ್ಬೋ ಖೋ, ಗಹಪತಿ, ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಹೀನಾಯಾವತ್ತಿತ್ವಾ ಕಾಮೇ ಪರಿಭುಞ್ಜಿತುಂ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಪುಬ್ಬೇ ಅಗಾರಿಕಭೂತೋ’’ತಿ। ‘‘ಲಾಭಾ, ಭನ್ತೇ, ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ, ಸುಲದ್ಧಂ, ಭನ್ತೇ, ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ, ಯಥಾ ಯಸಸ್ಸ ಕುಲಪುತ್ತಸ್ಸ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಂ ವಿಮುತ್ತಂ। ಅಧಿವಾಸೇತು ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವಾ ಅಜ್ಜತನಾಯ ಭತ್ತಂ ಯಸೇನ ಕುಲಪುತ್ತೇನ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇನಾ’’ತಿ। ಅಧಿವಾಸೇಸಿ ಭಗವಾ ತುಣ್ಹೀಭಾವೇನ। ಅಥ ಖೋ ಸೇಟ್ಠಿ ಗಹಪತಿ ಭಗವತೋ ಅಧಿವಾಸನಂ ವಿದಿತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಪದಕ್ಖಿಣಂ ಕತ್ವಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ। ಅಥ ಖೋ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಅಚಿರಪಕ್ಕನ್ತೇ ಸೇಟ್ಠಿಮ್ಹಿ ಗಹಪತಿಮ್ಹಿ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಂ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಹಿ ಭಿಕ್ಖೂ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತಸ್ಸ ಆಯಸ್ಮತೋ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಸತ್ತ ಲೋಕೇ ಅರಹನ್ತೋ ಹೋನ್ತಿ।
28. Atha kho yasassa kulaputtassa pituno dhamme desiyamāne yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ bhūmiṃ paccavekkhantassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimucci. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘yasassa kho kulaputtassa pituno dhamme desiyamāne yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ bhūmiṃ paccavekkhantassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttaṃ. Abhabbo kho yaso kulaputto hīnāyāvattitvā kāme paribhuñjituṃ, seyyathāpi pubbe agārikabhūto; yaṃnūnāhaṃ taṃ iddhābhisaṅkhāraṃ paṭippassambheyya’’nti. Atha kho bhagavā taṃ iddhābhisaṅkhāraṃ paṭippassambhesi. Addasā kho seṭṭhi gahapati yasaṃ kulaputtaṃ nisinnaṃ, disvāna yasaṃ kulaputtaṃ etadavoca – ‘‘mātā te tāta, yasa, parideva 10 sokasamāpannā, dehi mātuyā jīvita’’nti. Atha kho yaso kulaputto bhagavantaṃ ullokesi. Atha kho bhagavā seṭṭhiṃ gahapatiṃ etadavoca – ‘‘taṃ kiṃ maññasi, gahapati, yassa sekkhena ñāṇena sekkhena dassanena dhammo diṭṭho vidito seyyathāpi tayā? Tassa yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ bhūmiṃ paccavekkhantassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttaṃ. Bhabbo nu kho so, gahapati, hīnāyāvattitvā kāme paribhuñjituṃ seyyathāpi pubbe agārikabhūto’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Yasassa kho, gahapati, kulaputtassa sekkhena ñāṇena sekkhena dassanena dhammo diṭṭho vidito seyyathāpi tayā. Tassa yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ bhūmiṃ paccavekkhantassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttaṃ. Abhabbo kho, gahapati, yaso kulaputto hīnāyāvattitvā kāme paribhuñjituṃ seyyathāpi pubbe agārikabhūto’’ti. ‘‘Lābhā, bhante, yasassa kulaputtassa, suladdhaṃ, bhante, yasassa kulaputtassa, yathā yasassa kulaputtassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimuttaṃ. Adhivāsetu me, bhante, bhagavā ajjatanāya bhattaṃ yasena kulaputtena pacchāsamaṇenā’’ti. Adhivāsesi bhagavā tuṇhībhāvena. Atha kho seṭṭhi gahapati bhagavato adhivāsanaṃ viditvā uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho yaso kulaputto acirapakkante seṭṭhimhi gahapatimhi bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘labheyyāhaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyaṃ upasampada’’nti. ‘‘Ehi bhikkhū’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, cara brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tassa āyasmato upasampadā ahosi. Tena kho pana samayena satta loke arahanto honti.
ಯಸಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Yasassa pabbajjā niṭṭhitā.
೨೯. ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಆಯಸ್ಮತಾ ಯಸೇನ ಪಚ್ಛಾಸಮಣೇನ ಯೇನ ಸೇಟ್ಠಿಸ್ಸ ಗಹಪತಿಸ್ಸ ನಿವೇಸನಂ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಪಞ್ಞತ್ತೇ ಆಸನೇ ನಿಸೀದಿ। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸ ಮಾತಾ ಚ ಪುರಾಣದುತಿಯಿಕಾ ಚ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ತಾಸಂ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ, ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ, ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ತಾ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತಾ, ಮುದುಚಿತ್ತಾ, ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತಾ, ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತಾ, ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಾ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ – ದುಕ್ಖಂ, ಸಮುದಯಂ, ನಿರೋಧಂ, ಮಗ್ಗಂ । ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ತಾಸಂ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ – ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ। ತಾ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಾ ಪತ್ತಧಮ್ಮಾ ವಿದಿತಧಮ್ಮಾ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮಾ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ವಿಗತಕಥಂಕಥಾ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತಾ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ, ಅಭಿಕ್ಕನ್ತಂ, ಭನ್ತೇ…ಪೇ॰… ಏತಾ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವನ್ತಂ ಸರಣಂ ಗಚ್ಛಾಮ, ಧಮ್ಮಞ್ಚ, ಭಿಕ್ಖುಸಙ್ಘಞ್ಚ। ಉಪಾಸಿಕಾಯೋ ನೋ ಭಗವಾ ಧಾರೇತು ಅಜ್ಜತಗ್ಗೇ ಪಾಣುಪೇತಾ ಸರಣಂ ಗತಾ’’ತಿ। ತಾ ಚ ಲೋಕೇ ಪಠಮಂ ಉಪಾಸಿಕಾ ಅಹೇಸುಂ ತೇವಾಚಿಕಾ।
29. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya āyasmatā yasena pacchāsamaṇena yena seṭṭhissa gahapatissa nivesanaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho āyasmato yasassa mātā ca purāṇadutiyikā ca yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Tāsaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ, kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā tā bhagavā aññāsi kallacittā, muducittā, vinīvaraṇacittā, udaggacittā, pasannacittā, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ . Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva tāsaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti. Tā diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante…pe… etā mayaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāma, dhammañca, bhikkhusaṅghañca. Upāsikāyo no bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetā saraṇaṃ gatā’’ti. Tā ca loke paṭhamaṃ upāsikā ahesuṃ tevācikā.
ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸ ಮಾತಾ ಚ ಪಿತಾ ಚ ಪುರಾಣದುತಿಯಿಕಾ ಚ ಭಗವನ್ತಞ್ಚ ಆಯಸ್ಮನ್ತಞ್ಚ ಯಸಂ ಪಣೀತೇನ ಖಾದನೀಯೇನ ಭೋಜನೀಯೇನ ಸಹತ್ಥಾ ಸನ್ತಪ್ಪೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪವಾರೇತ್ವಾ, ಭಗವನ್ತಂ ಭುತ್ತಾವಿಂ ಓನೀತಪತ್ತಪಾಣಿಂ, ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸ ಮಾತರಞ್ಚ ಪಿತರಞ್ಚ ಪುರಾಣದುತಿಯಿಕಞ್ಚ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಸನ್ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಸಮಾದಪೇತ್ವಾ ಸಮುತ್ತೇಜೇತ್ವಾ ಸಮ್ಪಹಂಸೇತ್ವಾ ಉಟ್ಠಾಯಾಸನಾ ಪಕ್ಕಾಮಿ।
Atha kho āyasmato yasassa mātā ca pitā ca purāṇadutiyikā ca bhagavantañca āyasmantañca yasaṃ paṇītena khādanīyena bhojanīyena sahatthā santappetvā sampavāretvā, bhagavantaṃ bhuttāviṃ onītapattapāṇiṃ, ekamantaṃ nisīdiṃsu. Atha kho bhagavā āyasmato yasassa mātarañca pitarañca purāṇadutiyikañca dhammiyā kathāya sandassetvā samādapetvā samuttejetvā sampahaṃsetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi.
೩೦. ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸ ಚತ್ತಾರೋ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕಾ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಸೇಟ್ಠಾನುಸೇಟ್ಠೀನಂ ಕುಲಾನಂ ಪುತ್ತಾ – ವಿಮಲೋ, ಸುಬಾಹು , ಪುಣ್ಣಜಿ, ಗವಮ್ಪತಿ – ಯಸೋ ಕಿರ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋತಿ। ಸುತ್ವಾನ ನೇಸಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನ ಹಿ ನೂನ ಸೋ ಓರಕೋ ಧಮ್ಮವಿನಯೋ, ನ ಸಾ ಓರಕಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ಯತ್ಥ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ’’ತಿ। ತೇ 11 ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಯಸಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ತೇ ಚತ್ತಾರೋ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕೇ ಆದಾಯ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಮೇ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಚತ್ತಾರೋ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕಾ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ಸೇಟ್ಠಾನುಸೇಟ್ಠೀನಂ ಕುಲಾನಂ ಪುತ್ತಾ – ವಿಮಲೋ, ಸುಬಾಹು, ಪುಣ್ಣಜಿ, ಗವಮ್ಪತಿ। ಇಮೇ 12 ಭಗವಾ ಓವದತು ಅನುಸಾಸತೂ’’ತಿ । ತೇಸಂ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ, ಯದಾ ತೇ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತೇ ಮುದುಚಿತ್ತೇ ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತೇ ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತೇ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೇ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ ದುಕ್ಖಂ ಸಮುದಯಂ ನಿರೋಧಂ ಮಗ್ಗಂ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ತೇಸಂ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ ‘‘ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮ’’ನ್ತಿ। ತೇ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಾ ಪತ್ತಧಮ್ಮಾ ವಿದಿತಧಮ್ಮಾ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮಾ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ವಿಗತಕಥಂಕಥಾ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತಾ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಓವದಿ ಅನುಸಾಸಿ। ತೇಸಂ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಓವದಿಯಮಾನಾನಂ ಅನುಸಾಸಿಯಮಾನಾನಂ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ವಿಮುಚ್ಚಿಂಸು। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಏಕಾದಸ ಲೋಕೇ ಅರಹನ್ತೋ ಹೋನ್ತಿ।
30. Assosuṃ kho āyasmato yasassa cattāro gihisahāyakā bārāṇasiyaṃ seṭṭhānuseṭṭhīnaṃ kulānaṃ puttā – vimalo, subāhu , puṇṇaji, gavampati – yaso kira kulaputto kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitoti. Sutvāna nesaṃ etadahosi – ‘‘na hi nūna so orako dhammavinayo, na sā orakā pabbajjā, yattha yaso kulaputto kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito’’ti. Te 13 yenāyasmā yaso tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ yasaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Atha kho āyasmā yaso te cattāro gihisahāyake ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā yaso bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ime me, bhante, cattāro gihisahāyakā bārāṇasiyaṃ seṭṭhānuseṭṭhīnaṃ kulānaṃ puttā – vimalo, subāhu, puṇṇaji, gavampati. Ime 14 bhagavā ovadatu anusāsatū’’ti . Tesaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi, yadā te bhagavā aññāsi kallacitte muducitte vinīvaraṇacitte udaggacitte pasannacitte, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ, seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva tesaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti. Te diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘labheyyāma mayaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyāma upasampada’’nti. ‘‘Etha bhikkhavo’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ upasampadā ahosi. Atha kho bhagavā te bhikkhū dhammiyā kathāya ovadi anusāsi. Tesaṃ bhagavatā dhammiyā kathāya ovadiyamānānaṃ anusāsiyamānānaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu. Tena kho pana samayena ekādasa loke arahanto honti.
ಚತುಗಿಹಿಸಹಾಯಕಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Catugihisahāyakapabbajjā niṭṭhitā.
೩೧. ಅಸ್ಸೋಸುಂ ಖೋ ಆಯಸ್ಮತೋ ಯಸಸ್ಸ ಪಞ್ಞಾಸಮತ್ತಾ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕಾ ಜಾನಪದಾ ಪುಬ್ಬಾನುಪುಬ್ಬಕಾನಂ ಕುಲಾನಂ ಪುತ್ತಾ – ಯಸೋ ಕಿರ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋತಿ। ಸುತ್ವಾನ ನೇಸಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ನ ಹಿ ನೂನ ಸೋ ಓರಕೋ ಧಮ್ಮವಿನಯೋ, ನ ಸಾ ಓರಕಾ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾ, ಯತ್ಥ ಯಸೋ ಕುಲಪುತ್ತೋ ಕೇಸಮಸ್ಸುಂ ಓಹಾರೇತ್ವಾ ಕಾಸಾಯಾನಿ ವತ್ಥಾನಿ ಅಚ್ಛಾದೇತ್ವಾ ಅಗಾರಸ್ಮಾ ಅನಗಾರಿಯಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ’’ತಿ। ತೇ ಯೇನಾಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಆಯಸ್ಮನ್ತಂ ಯಸಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ಅಟ್ಠಂಸು। ಅಥ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ತೇ ಪಞ್ಞಾಸಮತ್ತೇ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕೇ ಆದಾಯ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿ, ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿ। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಖೋ ಆಯಸ್ಮಾ ಯಸೋ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚ – ‘‘ಇಮೇ ಮೇ, ಭನ್ತೇ, ಪಞ್ಞಾಸಮತ್ತಾ ಗಿಹಿಸಹಾಯಕಾ ಜಾನಪದಾ ಪುಬ್ಬಾನುಪುಬ್ಬಕಾನಂ ಕುಲಾನಂ ಪುತ್ತಾ। ಇಮೇ ಭಗವಾ ಓವದತು ಅನುಸಾಸತೂ’’ತಿ। ತೇಸಂ ಭಗವಾ ಅನುಪುಬ್ಬಿಂ ಕಥಂ ಕಥೇಸಿ, ಸೇಯ್ಯಥಿದಂ – ದಾನಕಥಂ ಸೀಲಕಥಂ ಸಗ್ಗಕಥಂ ಕಾಮಾನಂ ಆದೀನವಂ ಓಕಾರಂ ಸಂಕಿಲೇಸಂ ನೇಕ್ಖಮ್ಮೇ ಆನಿಸಂಸಂ ಪಕಾಸೇಸಿ। ಯದಾ ತೇ ಭಗವಾ ಅಞ್ಞಾಸಿ ಕಲ್ಲಚಿತ್ತೇ ಮುದುಚಿತ್ತೇ ವಿನೀವರಣಚಿತ್ತೇ ಉದಗ್ಗಚಿತ್ತೇ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೇ, ಅಥ ಯಾ ಬುದ್ಧಾನಂ ಸಾಮುಕ್ಕಂಸಿಕಾ ಧಮ್ಮದೇಸನಾ, ತಂ ಪಕಾಸೇಸಿ ದುಕ್ಖಂ ಸಮುದಯಂ ನಿರೋಧಂ ಮಗ್ಗಂ, ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ನಾಮ ಸುದ್ಧಂ ವತ್ಥಂ ಅಪಗತಕಾಳಕಂ ಸಮ್ಮದೇವ ರಜನಂ ಪಟಿಗ್ಗಣ್ಹೇಯ್ಯ, ಏವಮೇವ ತೇಸಂ ತಸ್ಮಿಂಯೇವ ಆಸನೇ ವಿರಜಂ ವೀತಮಲಂ ಧಮ್ಮಚಕ್ಖುಂ ಉದಪಾದಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಸಮುದಯಧಮ್ಮಂ, ಸಬ್ಬಂ ತಂ ನಿರೋಧಧಮ್ಮನ್ತಿ। ತೇ ದಿಟ್ಠಧಮ್ಮಾ ಪತ್ತಧಮ್ಮಾ ವಿದಿತಧಮ್ಮಾ ಪರಿಯೋಗಾಳ್ಹಧಮ್ಮಾ ತಿಣ್ಣವಿಚಿಕಿಚ್ಛಾ ವಿಗತಕಥಂಕಥಾ ವೇಸಾರಜ್ಜಪ್ಪತ್ತಾ ಅಪರಪ್ಪಚ್ಚಯಾ ಸತ್ಥುಸಾಸನೇ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ – ‘‘ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಮಯಂ, ಭನ್ತೇ, ಭಗವತೋ ಸನ್ತಿಕೇ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ, ಲಭೇಯ್ಯಾಮ ಉಪಸಮ್ಪದ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಏಥ ಭಿಕ್ಖವೋ’’ತಿ ಭಗವಾ ಅವೋಚ – ‘‘ಸ್ವಾಕ್ಖಾತೋ ಧಮ್ಮೋ, ಚರಥ ಬ್ರಹ್ಮಚರಿಯಂ ಸಮ್ಮಾ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅನ್ತಕಿರಿಯಾಯಾ’’ತಿ। ಸಾವ ತೇಸಂ ಆಯಸ್ಮನ್ತಾನಂ ಉಪಸಮ್ಪದಾ ಅಹೋಸಿ। ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಓವದಿ ಅನುಸಾಸಿ। ತೇಸಂ ಭಗವತಾ ಧಮ್ಮಿಯಾ ಕಥಾಯ ಓವದಿಯಮಾನಾನಂ ಅನುಸಾಸಿಯಮಾನಾನಂ ಅನುಪಾದಾಯ ಆಸವೇಹಿ ಚಿತ್ತಾನಿ ವಿಮುಚ್ಚಿಂಸು। ತೇನ ಖೋ ಪನ ಸಮಯೇನ ಏಕಸಟ್ಠಿ ಲೋಕೇ ಅರಹನ್ತೋ ಹೋನ್ತಿ।
31. Assosuṃ kho āyasmato yasassa paññāsamattā gihisahāyakā jānapadā pubbānupubbakānaṃ kulānaṃ puttā – yaso kira kulaputto kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajitoti. Sutvāna nesaṃ etadahosi – ‘‘na hi nūna so orako dhammavinayo, na sā orakā pabbajjā, yattha yaso kulaputto kesamassuṃ ohāretvā kāsāyāni vatthāni acchādetvā agārasmā anagāriyaṃ pabbajito’’ti. Te yenāyasmā yaso tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā āyasmantaṃ yasaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Atha kho āyasmā yaso te paññāsamatte gihisahāyake ādāya yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā yaso bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘ime me, bhante, paññāsamattā gihisahāyakā jānapadā pubbānupubbakānaṃ kulānaṃ puttā. Ime bhagavā ovadatu anusāsatū’’ti. Tesaṃ bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi, seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā te bhagavā aññāsi kallacitte muducitte vinīvaraṇacitte udaggacitte pasannacitte, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā, taṃ pakāsesi dukkhaṃ samudayaṃ nirodhaṃ maggaṃ, seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya, evameva tesaṃ tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhammanti. Te diṭṭhadhammā pattadhammā viditadhammā pariyogāḷhadhammā tiṇṇavicikicchā vigatakathaṃkathā vesārajjappattā aparappaccayā satthusāsane bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘labheyyāma mayaṃ, bhante, bhagavato santike pabbajjaṃ, labheyyāma upasampada’’nti. ‘‘Etha bhikkhavo’’ti bhagavā avoca – ‘‘svākkhāto dhammo, caratha brahmacariyaṃ sammā dukkhassa antakiriyāyā’’ti. Sāva tesaṃ āyasmantānaṃ upasampadā ahosi. Atha kho bhagavā te bhikkhū dhammiyā kathāya ovadi anusāsi. Tesaṃ bhagavatā dhammiyā kathāya ovadiyamānānaṃ anusāsiyamānānaṃ anupādāya āsavehi cittāni vimucciṃsu. Tena kho pana samayena ekasaṭṭhi loke arahanto honti.
ಪಞ್ಞಾಸಗಿಹಿಸಹಾಯಕಪಬ್ಬಜ್ಜಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Paññāsagihisahāyakapabbajjā niṭṭhitā.
ನಿಟ್ಠಿತಾ ಚ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ।
Niṭṭhitā ca pabbajjākathā.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ • Pabbajjākathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ಯಸಸ್ಸ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Yasassa pabbajjākathāvaṇṇanā
ಚತುಗಿಹಿಸಹಾಯಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Catugihisahāyapabbajjākathāvaṇṇanā
ಪಞ್ಞಾಸಗಿಹಿಸಹಾಯಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Paññāsagihisahāyapabbajjākathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Pabbajjākathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Pabbajjākathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೭. ಪಬ್ಬಜ್ಜಾಕಥಾ • 7. Pabbajjākathā
