Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੫. ਪਬ੍ਬਤੂਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
5. Pabbatūpamasuttavaṇṇanā
੧੩੬. ਖਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਭਿਸੇਕਪ੍ਪਤ੍ਤਾ। ਇਸ੍ਸਰਿਯਮਦੋ ਕਾਮਗੇਧੋ। ਪਥવਿਮਣ੍ਡਲਸ੍ਸ ਮਹਨ੍ਤਤਾ ਤਂਨਿવਾਸਿਨਂ ਅਨੁਯਨ੍ਤਤਾਤਿ ਸਬ੍ਬਮਿਦਂ ਯਥਿਚ੍ਛਿਤਸ੍ਸ ਰਾਜਕਿਚ੍ਚਸ੍ਸ ਸੁਖੇਨ ਸਮਿਜ੍ਝਨਸ੍ਸ ਕਾਰਣਕਿਤ੍ਤਨਂ। ਯਾਦਿਸੇ ਰਾਜਕਿਚ੍ਚੇ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਆਪਨ੍ਨੋ, ਤਂ વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਏਸ ਕਿਰਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਨ੍ਤਰਗਮਨਾਨੀਤਿ ਤਿਣ੍ਣਂ ਨਿਰਨ੍ਤਰਗਮਨਾਨਂ ਅਨ੍ਤਰਨ੍ਤਰਾ ਗਮਨਾਨਿ। ਚੋਰਾ ਚਿਨ੍ਤਯਿਂਸੂਤਿ ਏਕੋ ਅਨ੍ਤਰਭੋਗਿਕੋ ਰਾਜਾਪਰਾਧਿਕੋ ਪਞ੍ਚਸਤਮਨੁਸ੍ਸਪਰਿવਾਰੋ ਚੋਰਿਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ વਿਚਰਤਿ, ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ।
136.Khattiyāti abhisekappattā. Issariyamado kāmagedho. Pathavimaṇḍalassa mahantatā taṃnivāsinaṃ anuyantatāti sabbamidaṃ yathicchitassa rājakiccassa sukhena samijjhanassa kāraṇakittanaṃ. Yādise rājakicce ussukkaṃ āpanno, taṃ vitthārato dassetuṃ ‘‘esa kirā’’tiādi vuttaṃ. Antaragamanānīti tiṇṇaṃ nirantaragamanānaṃ antarantarā gamanāni. Corā cintayiṃsūti eko antarabhogiko rājāparādhiko pañcasatamanussaparivāro coriyaṃ karonto vicarati, te sandhāya vuttaṃ.
‘‘ਅਯੁਤ੍ਤਂ ਤੇ ਕਤ’’ਨ੍ਤਿ ਸਚਾਹਂ વਕ੍ਖਾਮੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਧੁਰવਿਹਾਰੇਤਿ ਰਥਸ੍ਸ ਧੁਰਂ વਿਯ ਨਗਰਸ੍ਸ ਧੁਰਭੂਤੇ વਿਹਾਰੇ। ਸਨ੍ਥਮ੍ਭਿਤੁਨ੍ਤਿ વਿਸ੍ਸਾਸਭਾવੇਨ ਉਪਟ੍ਠਾਤੁਂ। ਸਦ੍ਧਾਯਿਕੋਤਿ ਸਦ੍ਧਾਯ ਅਯਿਤਬ੍ਬੋ, ਸਦ੍ਧੇਯ੍ਯੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਸਦ੍ਧਾਤਬ੍ਬੋ’’ਤਿ। ਪਚ੍ਚਯਿਕੋਤਿ ਪਤ੍ਤਿਯਾਯਿਤਬ੍ਬੋ। ਅਬ੍ਭਸਮਂ ਪੁਥੁਲਭਾવੇਨ। ਨਿਪ੍ਪੋਥੇਨ੍ਤੋਤਿ ਨਿਮ੍ਮਦ੍ਦੇਨ੍ਤੋ। ਸਣ੍ਹਕਰਣੀਯਂ ਅਤਿਸਣ੍ਹਂ ਪਿਸਨ੍ਤੋ ਨਿਸਦਪੋਤੋ વਿਯ ਪਿਸਨ੍ਤੋ।
‘‘Ayuttaṃ te kata’’nti sacāhaṃ vakkhāmīti yojanā. Dhuravihāreti rathassa dhuraṃ viya nagarassa dhurabhūte vihāre. Santhambhitunti vissāsabhāvena upaṭṭhātuṃ. Saddhāyikoti saddhāya ayitabbo, saddheyyoti attho. Tenāha ‘‘saddhātabbo’’ti. Paccayikoti pattiyāyitabbo. Abbhasamaṃ puthulabhāvena. Nippothentoti nimmaddento. Saṇhakaraṇīyaṃ atisaṇhaṃ pisanto nisadapoto viya pisanto.
ਧਮ੍ਮਚਰਿਯਾਤਿਆਦਿਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਸੀਸਂ ਚੇਲਞ੍ਚ ਅਜ੍ਝੁਪੇਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿ ਏવ ਕਾਤਬ੍ਬਾ ਤਸ੍ਸਾ ਏવ ਪਰਲੋਕੇ ਪਤਿਟ੍ਠਾਭਾવਤੋ। ਆਚਿਕ੍ਖਾਮੀਤਿ ਕਥੇਮਿ, ਕਥੇਨ੍ਤੋ ਚ ਯਥਾ ਤਮਤ੍ਥਂ ਸਮ੍ਮਦੇવ ਰਾਜਾ ਜਾਨਾਤਿ, ਏવਂ ਜਾਨਾਪੇਮੀਤਿ । ਨਿਪ੍ਫਤ੍ਤਿ ਯੁਦ੍ਧੇਨ ਕਾਤਬ੍ਬਅਤ੍ਥਸਿਦ੍ਧਿ। વਿਸਿਨੋਤਿ ਬਨ੍ਧਤਿ ਯਥਾਧਿਪ੍ਪੇਤਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਤੇਨਾਤਿ વਿਸਯੋ, ਸਮਤ੍ਥਭਾવੋ। ਮਨ੍ਤਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਤਿ ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਰਾਜਮਨ੍ਤਾ। ਮਹਾਅਮਚ੍ਚਾਤਿ ਮਹੋਸਧਾਦਿਸਦਿਸਾ ਨੀਤਿਸਤ੍ਥਛੇਕਾ ਅਮਚ੍ਚਪੁਰਿਸਾ। ਉਪਲਾਪੇਤੁਨ੍ਤਿ ਪਰੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰੇ વਿਰੋਧਤ੍ਥਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਿਤੁਂ।
Dhammacariyātiādittampi sīsaṃ celañca ajjhupekkhitvā sammāpaṭipatti eva kātabbā tassā eva paraloke patiṭṭhābhāvato. Ācikkhāmīti kathemi, kathento ca yathā tamatthaṃ sammadeva rājā jānāti, evaṃ jānāpemīti . Nipphatti yuddhena kātabbaatthasiddhi. Visinoti bandhati yathādhippetaṃ cittaṃ etenāti visayo, samatthabhāvo. Mantasampannāti sampannarājamantā. Mahāamaccāti mahosadhādisadisā nītisatthachekā amaccapurisā. Upalāpetunti paresaṃ antare virodhatthaṃ saṅgaṇhituṃ.
ਦ੍વੇਯੇવ ਪਬ੍ਬਤਾਤਿ ਪਬ੍ਬਤਸਦਿਸਾ ਦ੍વੇਯੇવ ਗਹਿਤਾ। ਰਾਜੋવਾਦੇਤਿ ਰਾਜੋવਾਦਸੁਤ੍ਤੇ। ਆਗਤਾવ ਤਤ੍ਤਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਰੂਪਤ੍ਥਂ। વਿਲੁਮ੍ਪਮਾਨਾਤਿ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਆਦਿਅਤ੍ਥੋ। વਿਪਤ੍ਤੀਤਿ ਭੋਗਪਰਿਹਾਨਾਦਿવਿਨਾਸੋ। ਹਤ੍ਥਿਯੁਦ੍ਧਾਦੀਹਿ ਜਰਾਮਰਣਂ ਜਿਨਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਸਤ੍ਤਸ੍ਸ ਅવਿਸਯਭਾવਤੋ। ਯੇਨ ਪਨ ਜਿਨਿਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਭਗવਾ ‘‘ਬੁਦ੍ਧੇ…ਪੇ॰… ਨਿવੇਸਯੇ’’ਤਿ ਆਹ। ਰਤਨਤ੍ਤਯੇ ਹਿ ਸਦ੍ਧਾ ਨਿવਿਟ੍ਠਾ ਮੂਲਜਾਤਾ ਪਤਿਟ੍ਠਿਤਾ ਏਕਨ੍ਤਤੋ ਜਰਾਮਰਣવਿਜਯਾਯ ਹੋਤਿ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਸਦ੍ਧ’’ਨ੍ਤਿ।
Dveyeva pabbatāti pabbatasadisā dveyeva gahitā. Rājovādeti rājovādasutte. Āgatāva tattantiyā anurūpatthaṃ. Vilumpamānāti iti-saddo ādiattho. Vipattīti bhogaparihānādivināso. Hatthiyuddhādīhi jarāmaraṇaṃ jinituṃ na sakkā sattassa avisayabhāvato. Yena pana jinituṃ sakkā, taṃ dassento bhagavā ‘‘buddhe…pe… nivesaye’’ti āha. Ratanattaye hi saddhā niviṭṭhā mūlajātā patiṭṭhitā ekantato jarāmaraṇavijayāya hoti. Tenāha ‘‘tasmā saddha’’nti.
ਪਬ੍ਬਤੂਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pabbatūpamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਤਤਿਯવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Tatiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
ਸਾਰਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਿਨਿਯਾ ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ-ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ
Sāratthappakāsiniyā saṃyuttanikāya-aṭṭhakathāya
ਕੋਸਲਸਂਯੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾਯ ਲੀਨਤ੍ਥਪ੍ਪਕਾਸਨਾ ਸਮਤ੍ਤਾ।
Kosalasaṃyuttavaṇṇanāya līnatthappakāsanā samattā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੫. ਪਬ੍ਬਤੂਪਮਸੁਤ੍ਤਂ • 5. Pabbatūpamasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੫. ਪਬ੍ਬਤੂਪਮਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 5. Pabbatūpamasuttavaṇṇanā