| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੮. ਪਚਲਾਯਮਾਨਸੁਤ੍ਤਂ
8. Pacalāyamānasuttaṃ
੬੧. ਏવਂ ਮੇ ਸੁਤਂ – ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਭਗ੍ਗੇਸੁ વਿਹਰਤਿ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰੇ ਭੇਸਕਲ਼ਾવਨੇ ਮਿਗਦਾਯੇ। ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਮਗਧੇਸੁ ਕਲ੍ਲવਾਲ਼ਪੁਤ੍ਤਗਾਮੇ 1 ਪਚਲਾਯਮਾਨੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਅਦ੍ਦਸਾ ਖੋ ਭਗવਾ ਦਿਬ੍ਬੇਨ ਚਕ੍ਖੁਨਾ વਿਸੁਦ੍ਧੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਾਨੁਸਕੇਨ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਮਗਧੇਸੁ ਕਲ੍ਲવਾਲ਼ਪੁਤ੍ਤਗਾਮੇ ਪਚਲਾਯਮਾਨਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ। ਦਿਸ੍વਾ – ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਨਾਮ ਬਲવਾ ਪੁਰਿਸੋ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤਂ વਾ ਬਾਹਂ ਪਸਾਰੇਯ੍ਯ, ਪਸਾਰਿਤਂ વਾ ਬਾਹਂ ਸਮਿਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਏવਮੇવਂ – ਭਗ੍ਗੇਸੁ ਸੁਸੁਮਾਰਗਿਰੇ ਭੇਸਕਲ਼ਾવਨੇ ਮਿਗਦਾਯੇ ਅਨ੍ਤਰਹਿਤੋ ਮਗਧੇਸੁ ਕਲ੍ਲવਾਲ਼ਪੁਤ੍ਤਗਾਮੇ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਸ੍ਸ ਸਮ੍ਮੁਖੇ ਪਾਤੁਰਹੋਸਿ। ਨਿਸੀਦਿ ਭਗવਾ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਆਸਨੇ। ਨਿਸਜ੍ਜ ਖੋ ਭਗવਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਂ ਏਤਦવੋਚ –
61. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā bhaggesu viharati susumāragire bhesakaḷāvane migadāye. Tena kho pana samayena āyasmā mahāmoggallāno magadhesu kallavāḷaputtagāme 2 pacalāyamāno nisinno hoti. Addasā kho bhagavā dibbena cakkhunā visuddhena atikkantamānusakena āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ magadhesu kallavāḷaputtagāme pacalāyamānaṃ nisinnaṃ. Disvā – seyyathāpi nāma balavā puriso samiñjitaṃ vā bāhaṃ pasāreyya, pasāritaṃ vā bāhaṃ samiñjeyya, evamevaṃ – bhaggesu susumāragire bhesakaḷāvane migadāye antarahito magadhesu kallavāḷaputtagāme āyasmato mahāmoggallānassa sammukhe pāturahosi. Nisīdi bhagavā paññatte āsane. Nisajja kho bhagavā āyasmantaṃ mahāmoggallānaṃ etadavoca –
‘‘ਪਚਲਾਯਸਿ ਨੋ ਤ੍વਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਪਚਲਾਯਸਿ ਨੋ ਤ੍વਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨਾ’’ਤਿ? ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ । ‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਯਥਾਸਞ੍ਞਿਸ੍ਸ ਤੇ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਓਕ੍ਕਮਤਿ, ਤਂ ਸਞ੍ਞਂ ਮਾ ਮਨਸਾਕਾਸਿ 3, ਤਂ ਸਞ੍ਞਂ ਮਾ ਬਹੁਲਮਕਾਸਿ 4। ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ’’।
‘‘Pacalāyasi no tvaṃ, moggallāna, pacalāyasi no tvaṃ, moggallānā’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’ . ‘‘Tasmātiha, moggallāna, yathāsaññissa te viharato taṃ middhaṃ okkamati, taṃ saññaṃ mā manasākāsi 5, taṃ saññaṃ mā bahulamakāsi 6. Ṭhānaṃ kho panetaṃ, moggallāna, vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha’’.
‘‘ਨੋ ਚੇ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ, ਤਤੋ ਤ੍વਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਯਥਾਸੁਤਂ ਯਥਾਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ ਚੇਤਸਾ ਅਨੁવਿਤਕ੍ਕੇਯ੍ਯਾਸਿ ਅਨੁવਿਚਾਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਮਨਸਾ ਅਨੁਪੇਕ੍ਖੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ।
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ cetasā anuvitakkeyyāsi anuvicāreyyāsi, manasā anupekkheyyāsi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘ਨੋ ਚੇ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ, ਤਤੋ ਤ੍વਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਯਥਾਸੁਤਂ ਯਥਾਪਰਿਯਤ੍ਤਂ ਧਮ੍ਮਂ વਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ।
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, yathāsutaṃ yathāpariyattaṃ dhammaṃ vitthārena sajjhāyaṃ kareyyāsi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘ਨੋ ਚੇ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ, ਤਤੋ ਤ੍વਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਉਭੋ ਕਣ੍ਣਸੋਤਾਨਿ ਆવਿਞ੍ਛੇਯ੍ਯਾਸਿ 7, ਪਾਣਿਨਾ ਗਤ੍ਤਾਨਿ ਅਨੁਮਜ੍ਜੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ।
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, ubho kaṇṇasotāni āviñcheyyāsi 8, pāṇinā gattāni anumajjeyyāsi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘ਨੋ ਚੇ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ, ਤਤੋ ਤ੍વਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਉਦਕੇਨ ਅਕ੍ਖੀਨਿ ਅਨੁਮਜ੍ਜਿਤ੍વਾ 9 ਦਿਸਾ ਅਨੁવਿਲੋਕੇਯ੍ਯਾਸਿ , ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਾਨਿ ਤਾਰਕਰੂਪਾਨਿ ਉਲ੍ਲੋਕੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ।
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, uṭṭhāyāsanā udakena akkhīni anumajjitvā 10 disā anuvilokeyyāsi , nakkhattāni tārakarūpāni ullokeyyāsi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘ਨੋ ਚੇ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ, ਤਤੋ ਤ੍વਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਆਲੋਕਸਞ੍ਞਂ ਮਨਸਿ ਕਰੇਯ੍ਯਾਸਿ, ਦਿવਾਸਞ੍ਞਂ ਅਧਿਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯਾਸਿ – ਯਥਾ ਦਿવਾ ਤਥਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਯਥਾ ਰਤ੍ਤਿਂ ਤਥਾ ਦਿવਾ। ਇਤਿ વਿવਟੇਨ 11 ਚੇਤਸਾ ਅਪਰਿਯੋਨਦ੍ਧੇਨ ਸਪ੍ਪਭਾਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਭਾવੇਯ੍ਯਾਸਿ। ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ।
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, ālokasaññaṃ manasi kareyyāsi, divāsaññaṃ adhiṭṭhaheyyāsi – yathā divā tathā rattiṃ yathā rattiṃ tathā divā. Iti vivaṭena 12 cetasā apariyonaddhena sappabhāsaṃ cittaṃ bhāveyyāsi. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘ਨੋ ਚੇ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ, ਤਤੋ ਤ੍વਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਪਚ੍ਛਾਪੁਰੇਸਞ੍ਞੀ 13 ਚਙ੍ਕਮਂ ਅਧਿਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯਾਸਿ ਅਨ੍ਤੋਗਤੇਹਿ ਇਨ੍ਦ੍ਰਿਯੇਹਿ ਅਬਹਿਗਤੇਨ ਮਾਨਸੇਨ। ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ।
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, pacchāpuresaññī 14 caṅkamaṃ adhiṭṭhaheyyāsi antogatehi indriyehi abahigatena mānasena. Ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha.
‘‘ਨੋ ਚੇ ਤੇ ਏવਂ વਿਹਰਤੋ ਤਂ ਮਿਦ੍ਧਂ ਪਹੀਯੇਥ, ਤਤੋ ਤ੍વਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਦਕ੍ਖਿਣੇਨ ਪਸ੍ਸੇਨ ਸੀਹਸੇਯ੍ਯਂ ਕਪ੍ਪੇਯ੍ਯਾਸਿ ਪਾਦੇ ਪਾਦਂ ਅਚ੍ਚਾਧਾਯ ਸਤੋ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਉਟ੍ਠਾਨਸਞ੍ਞਂ ਮਨਸਿ ਕਰਿਤ੍વਾ। ਪਟਿਬੁਦ੍ਧੇਨ ਚ 15 ਤੇ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਖਿਪ੍ਪਞ੍ਞੇવ ਪਚ੍ਚੁਟ੍ਠਾਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਸੇਯ੍ਯਸੁਖਂ ਨ ਪਸ੍ਸਸੁਖਂ ਨ ਮਿਦ੍ਧਸੁਖਂ ਅਨੁਯੁਤ੍ਤੋ વਿਹਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ।
‘‘No ce te evaṃ viharato taṃ middhaṃ pahīyetha, tato tvaṃ, moggallāna, dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeyyāsi pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā. Paṭibuddhena ca 16 te, moggallāna, khippaññeva paccuṭṭhātabbaṃ – ‘na seyyasukhaṃ na passasukhaṃ na middhasukhaṃ anuyutto viharissāmī’ti. Evañhi te, moggallāna, sikkhitabbaṃ.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ ਉਚ੍ਚਾਸੋਣ੍ਡਂ ਪਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। ਸਚੇ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਉਚ੍ਚਾਸੋਣ੍ਡਂ ਪਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਤਿ, ਸਨ੍ਤਿ ਹਿ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਕੁਲੇਸੁ ਕਿਚ੍ਚਕਰਣੀਯਾਨਿ। ਯੇਹਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਆਗਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਨ ਮਨਸਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਏવਂ ਹੋਤਿ – ‘ਕੋਸੁ ਨਾਮ ਇਦਾਨਿ ਮਂ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਕੁਲੇ ਪਰਿਭਿਨ੍ਦਿ, વਿਰਤ੍ਤਰੂਪਾ ਦਾਨਿਮੇ ਮਯਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾ’ਤਿ। ਇਤਿਸ੍ਸ ਅਲਾਭੇਨ ਮਙ੍ਕੁਭਾવੋ, ਮਙ੍ਕੁਭੂਤਸ੍ਸ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਂ, ਉਦ੍ਧਤਸ੍ਸ ਅਸਂવਰੋ, ਅਸਂવੁਤਸ੍ਸ ਆਰਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਾ।
‘‘Tasmātiha, moggallāna, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na uccāsoṇḍaṃ paggahetvā kulāni upasaṅkamissāmī’ti. Evañhi te, moggallāna, sikkhitabbaṃ. Sace, moggallāna, bhikkhu uccāsoṇḍaṃ paggahetvā kulāni upasaṅkamati, santi hi, moggallāna, kulesu kiccakaraṇīyāni. Yehi manussā āgataṃ bhikkhuṃ na manasi karonti, tatra bhikkhussa evaṃ hoti – ‘kosu nāma idāni maṃ imasmiṃ kule paribhindi, virattarūpā dānime mayi manussā’ti. Itissa alābhena maṅkubhāvo, maṅkubhūtassa uddhaccaṃ, uddhatassa asaṃvaro, asaṃvutassa ārā cittaṃ samādhimhā.
‘‘ਤਸ੍ਮਾਤਿਹ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਏવਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ – ‘ਨ વਿਗ੍ਗਾਹਿਕਕਥਂ ਕਥੇਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ। ਏવਞ੍ਹਿ ਤੇ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸਿਕ੍ਖਿਤਬ੍ਬਂ। વਿਗ੍ਗਾਹਿਕਾਯ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਕਥਾਯ ਸਤਿ ਕਥਾਬਾਹੁਲ੍ਲਂ ਪਾਟਿਕਙ੍ਖਂ, ਕਥਾਬਾਹੁਲ੍ਲੇ ਸਤਿ ਉਦ੍ਧਚ੍ਚਂ, ਉਦ੍ਧਤਸ੍ਸ ਅਸਂવਰੋ, ਅਸਂવੁਤਸ੍ਸ ਆਰਾ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਧਿਮ੍ਹਾ 17। ਨਾਹਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਸਂਸਗ੍ਗਂ વਣ੍ਣਯਾਮਿ। ਨ ਪਨਾਹਂ , ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸਬ੍ਬੇਹੇવ ਸਂਸਗ੍ਗਂ ਨ વਣ੍ਣਯਾਮਿ। ਸਗਹਟ੍ਠਪਬ੍ਬਜਿਤੇਹਿ ਖੋ ਅਹਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਸਂਸਗ੍ਗਂ ਨ વਣ੍ਣਯਾਮਿ 18। ਯਾਨਿ ਚ ਖੋ ਤਾਨਿ ਸੇਨਾਸਨਾਨਿ ਅਪ੍ਪਸਦ੍ਦਾਨਿ ਅਪ੍ਪਨਿਗ੍ਘੋਸਾਨਿ વਿਜਨવਾਤਾਨਿ ਮਨੁਸ੍ਸਰਾਹਸ੍ਸੇਯ੍ਯਕਾਨਿ 19 ਪਟਿਸਲ੍ਲਾਨਸਾਰੁਪ੍ਪਾਨਿ ਤਥਾਰੂਪੇਹਿ ਸੇਨਾਸਨੇਹਿ ਸਂਸਗ੍ਗਂ 20 વਣ੍ਣਯਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Tasmātiha, moggallāna, evaṃ sikkhitabbaṃ – ‘na viggāhikakathaṃ kathessāmī’ti. Evañhi te, moggallāna, sikkhitabbaṃ. Viggāhikāya, moggallāna, kathāya sati kathābāhullaṃ pāṭikaṅkhaṃ, kathābāhulle sati uddhaccaṃ, uddhatassa asaṃvaro, asaṃvutassa ārā cittaṃ samādhimhā 21. Nāhaṃ, moggallāna, sabbeheva saṃsaggaṃ vaṇṇayāmi. Na panāhaṃ , moggallāna, sabbeheva saṃsaggaṃ na vaṇṇayāmi. Sagahaṭṭhapabbajitehi kho ahaṃ, moggallāna, saṃsaggaṃ na vaṇṇayāmi 22. Yāni ca kho tāni senāsanāni appasaddāni appanigghosāni vijanavātāni manussarāhasseyyakāni 23 paṭisallānasāruppāni tathārūpehi senāsanehi saṃsaggaṃ 24 vaṇṇayāmī’’ti.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤੇ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਕਿਤ੍ਤਾવਤਾ ਨੁ ਖੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਨਿਟ੍ਠੋ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ?
Evaṃ vutte āyasmā mahāmoggallāno bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘kittāvatā nu kho, bhante, bhikkhu saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussāna’’nti?
‘‘ਇਧ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸੁਤਂ ਹੋਤਿ – ‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਲਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਾਯਾ’ਤਿ; ਏવਞ੍ਚੇਤਂ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਸੁਤਂ ਹੋਤਿ – ‘ਸਬ੍ਬੇ ਧਮ੍ਮਾ ਨਾਲਂ ਅਭਿਨਿવੇਸਾਯਾ’ਤਿ। ਸੋ ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਜਾਨਾਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਯ ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਜਾਨਾਤਿ। ਸਬ੍ਬਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਰਿਞ੍ਞਾਯ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ વੇਦਨਂ વੇਦਿਯਤਿ ਸੁਖਂ વਾ ਦੁਕ੍ਖਂ વਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ વਾ। ਸੋ ਤਾਸੁ વੇਦਨਾਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ, ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਤਿ। ਸੋ ਤਾਸੁ વੇਦਨਾਸੁ ਅਨਿਚ੍ਚਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ વਿਰਾਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨਿਰੋਧਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਾਨੁਪਸ੍ਸੀ વਿਹਰਨ੍ਤੋ ਨ ਕਿਞ੍ਚਿ 25 ਲੋਕੇ ਉਪਾਦਿਯਤਿ, ਅਨੁਪਾਦਿਯਂ ਨ ਪਰਿਤਸ੍ਸਤਿ, ਅਪਰਿਤਸ੍ਸਂ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤਂਯੇવ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਯਤਿ। ‘ਖੀਣਾ ਜਾਤਿ, વੁਸਿਤਂ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਂ, ਕਤਂ ਕਰਣੀਯਂ, ਨਾਪਰਂ ਇਤ੍ਥਤ੍ਤਾਯਾ’ਤਿ ਪਜਾਨਾਤਿ। ਏਤ੍ਤਾવਤਾ ਖੋ, ਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਂਖਿਤ੍ਤੇਨ ਤਣ੍ਹਾਸਙ੍ਖਯવਿਮੁਤ੍ਤੋ ਹੋਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਨਿਟ੍ਠੋ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਯੋਗਕ੍ਖੇਮੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰੀ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਪਰਿਯੋਸਾਨੋ ਸੇਟ੍ਠੋ ਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਟ੍ਠਮਂ।
‘‘Idha, moggallāna, bhikkhuno sutaṃ hoti – ‘sabbe dhammā nālaṃ abhinivesāyā’ti; evañcetaṃ, moggallāna, bhikkhuno sutaṃ hoti – ‘sabbe dhammā nālaṃ abhinivesāyā’ti. So sabbaṃ dhammaṃ abhijānāti, sabbaṃ dhammaṃ abhiññāya sabbaṃ dhammaṃ parijānāti. Sabbaṃ dhammaṃ pariññāya yaṃkiñci vedanaṃ vediyati sukhaṃ vā dukkhaṃ vā adukkhamasukhaṃ vā. So tāsu vedanāsu aniccānupassī viharati, virāgānupassī viharati, nirodhānupassī viharati, paṭinissaggānupassī viharati. So tāsu vedanāsu aniccānupassī viharanto virāgānupassī viharanto nirodhānupassī viharanto paṭinissaggānupassī viharanto na kiñci 26 loke upādiyati, anupādiyaṃ na paritassati, aparitassaṃ paccattaṃyeva parinibbāyati. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānāti. Ettāvatā kho, moggallāna, bhikkhu saṃkhittena taṇhāsaṅkhayavimutto hoti accantaniṭṭho accantayogakkhemī accantabrahmacārī accantapariyosāno seṭṭho devamanussāna’’nti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੮. ਪਚਲਾਯਮਾਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Pacalāyamānasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੮. ਪਚਲਾਯਮਾਨਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 8. Pacalāyamānasuttavaṇṇanā
