Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / បញ្ចបករណ-អដ្ឋកថា • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
៧-១២. បច្ចនីយបដ្ឋានវណ្ណនា
7-12. Paccanīyapaṭṭhānavaṇṇanā
១. ឥទានិ កុសលាទីនំ បទានំ បដិក្ខេបវសេន ធម្មានំ បច្ចនីយតាយ លទ្ធនាមំ បច្ចនីយបដ្ឋានំ ទស្សេតុំ នកុសលំ ធម្មំ បដិច្ច នកុសលោ ធម្មោ ឧប្បជ្ជតិ ហេតុបច្ចយាតិអាទិ អារទ្ធំ។ តត្ថ នកុសលំ ធម្មំ បដិច្ចាតិ កុសលស្ស បច្ចយភាវំ វារេតិ។ នកុសលោ ធម្មោ ឧប្បជ្ជតីតិ កុសលស្ស ឧប្បត្តិំ វារេតិ, តស្មា ‘‘អកុសលាព្យាកតំ ឯកំ ខន្ធំ បដិច្ច អកុសលាព្យាកតា តយោ ខន្ធា ចិត្តសមុដ្ឋានញ្ច រូប’’ន្តិ ឯវមាទិនា នយេនេត្ថ បញ្ហំ វិស្សជ្ជិតព្ពំ។ តស្មិំ តស្មិំ បច្ចយេ លទ្ធគណនា បន បាឡិយំ វុត្តាយេវ។ យេបិ វារា សទិសវិស្សជ្ជនា, តេបិ តត្ថេវ ទស្សិតា។ តស្មា សព្ពមេត្ថ ហេដ្ឋា វុត្តនយានុសារេន បាឡិំ ឧបបរិក្ខិត្វា វេទិតព្ពំ។ យថា ចេត្ថ, ឯវំ ទុកបដ្ឋានេ, ទុកតិកបដ្ឋានេ, តិកទុកបដ្ឋានេ តិកតិកបដ្ឋានេ, ទុកទុកបដ្ឋានេ ច។
1. Idāni kusalādīnaṃ padānaṃ paṭikkhepavasena dhammānaṃ paccanīyatāya laddhanāmaṃ paccanīyapaṭṭhānaṃ dassetuṃ nakusalaṃ dhammaṃ paṭicca nakusalo dhammo uppajjati hetupaccayātiādi āraddhaṃ. Tattha nakusalaṃ dhammaṃ paṭiccāti kusalassa paccayabhāvaṃ vāreti. Nakusalo dhammo uppajjatīti kusalassa uppattiṃ vāreti, tasmā ‘‘akusalābyākataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca akusalābyākatā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpa’’nti evamādinā nayenettha pañhaṃ vissajjitabbaṃ. Tasmiṃ tasmiṃ paccaye laddhagaṇanā pana pāḷiyaṃ vuttāyeva. Yepi vārā sadisavissajjanā, tepi tattheva dassitā. Tasmā sabbamettha heṭṭhā vuttanayānusārena pāḷiṃ upaparikkhitvā veditabbaṃ. Yathā cettha, evaṃ dukapaṭṭhāne, dukatikapaṭṭhāne, tikadukapaṭṭhāne tikatikapaṭṭhāne, dukadukapaṭṭhāne ca.
ឯត្តាវតា –
Ettāvatā –
តិកញ្ច បដ្ឋានវរំ ទុកុត្តមំ,
Tikañca paṭṭhānavaraṃ dukuttamaṃ,
ទុកំ តិកញ្ចេវ តិកំ ទុកញ្ច;
Dukaṃ tikañceva tikaṃ dukañca;
តិកំ តិកញ្ចេវ, ទុកំ ទុកញ្ច,
Tikaṃ tikañceva, dukaṃ dukañca,
ឆ បច្ចនីយម្ហិ នយា សុគម្ភីរាតិ។ –
Cha paccanīyamhi nayā sugambhīrāti. –
អដ្ឋកថាយំ វុត្តគាថាយ ទីបិតា។ ធម្មបច្ចនីយបដ្ឋានេ ឆ នយា និទ្ទិដ្ឋា ហោន្តិ។ បច្ចយវសេន បនេត្ថ ឯកេកស្មិំ បដ្ឋានេ អនុលោមាទយោ ចត្តារោ ចត្តារោ នយាតិ ឯកេន បរិយាយេន ចតុវីសតិនយបដិមណ្ឌិតំ បច្ចនីយបដ្ឋានញ្ញេវ វេទិតព្ពំ។
Aṭṭhakathāyaṃ vuttagāthāya dīpitā. Dhammapaccanīyapaṭṭhāne cha nayā niddiṭṭhā honti. Paccayavasena panettha ekekasmiṃ paṭṭhāne anulomādayo cattāro cattāro nayāti ekena pariyāyena catuvīsatinayapaṭimaṇḍitaṃ paccanīyapaṭṭhānaññeva veditabbaṃ.
បច្ចនីយបដ្ឋានវណ្ណនា។
Paccanīyapaṭṭhānavaṇṇanā.