| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੭-੧੨. ਪਚ੍ਚਨੀਯਪਟ੍ਠਾਨવਣ੍ਣਨਾ
7-12. Paccanīyapaṭṭhānavaṇṇanā
੧. ਇਦਾਨਿ ਕੁਸਲਾਦੀਨਂ ਪਦਾਨਂ ਪਟਿਕ੍ਖੇਪવਸੇਨ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਪਚ੍ਚਨੀਯਤਾਯ ਲਦ੍ਧਨਾਮਂ ਪਚ੍ਚਨੀਯਪਟ੍ਠਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ਨਕੁਸਲਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਨਕੁਸਲੋ ਧਮ੍ਮੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ ਹੇਤੁਪਚ੍ਚਯਾਤਿਆਦਿ ਆਰਦ੍ਧਂ। ਤਤ੍ਥ ਨਕੁਸਲਂ ਧਮ੍ਮਂ ਪਟਿਚ੍ਚਾਤਿ ਕੁਸਲਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਯਭਾવਂ વਾਰੇਤਿ। ਨਕੁਸਲੋ ਧਮ੍ਮੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਕੁਸਲਸ੍ਸ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿਂ વਾਰੇਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਂ ਏਕਂ ਖਨ੍ਧਂ ਪਟਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲਾਬ੍ਯਾਕਤਾ ਤਯੋ ਖਨ੍ਧਾ ਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਞ੍ਚ ਰੂਪ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਮਾਦਿਨਾ ਨਯੇਨੇਤ੍ਥ ਪਞ੍ਹਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਚ੍ਚਯੇ ਲਦ੍ਧਗਣਨਾ ਪਨ ਪਾਲ਼ਿਯਂ વੁਤ੍ਤਾਯੇવ। ਯੇਪਿ વਾਰਾ ਸਦਿਸવਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਾ, ਤੇਪਿ ਤਤ੍ਥੇવ ਦਸ੍ਸਿਤਾ। ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਮੇਤ੍ਥ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਨਯਾਨੁਸਾਰੇਨ ਪਾਲ਼ਿਂ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍વਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਯਥਾ ਚੇਤ੍ਥ, ਏવਂ ਦੁਕਪਟ੍ਠਾਨੇ, ਦੁਕਤਿਕਪਟ੍ਠਾਨੇ, ਤਿਕਦੁਕਪਟ੍ਠਾਨੇ ਤਿਕਤਿਕਪਟ੍ਠਾਨੇ, ਦੁਕਦੁਕਪਟ੍ਠਾਨੇ ਚ।
1. Idāni kusalādīnaṃ padānaṃ paṭikkhepavasena dhammānaṃ paccanīyatāya laddhanāmaṃ paccanīyapaṭṭhānaṃ dassetuṃ nakusalaṃ dhammaṃ paṭicca nakusalo dhammo uppajjati hetupaccayātiādi āraddhaṃ. Tattha nakusalaṃ dhammaṃ paṭiccāti kusalassa paccayabhāvaṃ vāreti. Nakusalo dhammo uppajjatīti kusalassa uppattiṃ vāreti, tasmā ‘‘akusalābyākataṃ ekaṃ khandhaṃ paṭicca akusalābyākatā tayo khandhā cittasamuṭṭhānañca rūpa’’nti evamādinā nayenettha pañhaṃ vissajjitabbaṃ. Tasmiṃ tasmiṃ paccaye laddhagaṇanā pana pāḷiyaṃ vuttāyeva. Yepi vārā sadisavissajjanā, tepi tattheva dassitā. Tasmā sabbamettha heṭṭhā vuttanayānusārena pāḷiṃ upaparikkhitvā veditabbaṃ. Yathā cettha, evaṃ dukapaṭṭhāne, dukatikapaṭṭhāne, tikadukapaṭṭhāne tikatikapaṭṭhāne, dukadukapaṭṭhāne ca.
ਏਤ੍ਤਾવਤਾ –
Ettāvatā –
ਤਿਕਞ੍ਚ ਪਟ੍ਠਾਨવਰਂ ਦੁਕੁਤ੍ਤਮਂ,
Tikañca paṭṭhānavaraṃ dukuttamaṃ,
ਦੁਕਂ ਤਿਕਞ੍ਚੇવ ਤਿਕਂ ਦੁਕਞ੍ਚ।
Dukaṃ tikañceva tikaṃ dukañca;
ਤਿਕਂ ਤਿਕਞ੍ਚੇવ, ਦੁਕਂ ਦੁਕਞ੍ਚ,
Tikaṃ tikañceva, dukaṃ dukañca,
ਛ ਪਚ੍ਚਨੀਯਮ੍ਹਿ ਨਯਾ ਸੁਗਮ੍ਭੀਰਾਤਿ॥ –
Cha paccanīyamhi nayā sugambhīrāti. –
ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤਗਾਥਾਯ ਦੀਪਿਤਾ। ਧਮ੍ਮਪਚ੍ਚਨੀਯਪਟ੍ਠਾਨੇ ਛ ਨਯਾ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਪਚ੍ਚਯવਸੇਨ ਪਨੇਤ੍ਥ ਏਕੇਕਸ੍ਮਿਂ ਪਟ੍ਠਾਨੇ ਅਨੁਲੋਮਾਦਯੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਨਯਾਤਿ ਏਕੇਨ ਪਰਿਯਾਯੇਨ ਚਤੁવੀਸਤਿਨਯਪਟਿਮਣ੍ਡਿਤਂ ਪਚ੍ਚਨੀਯਪਟ੍ਠਾਨਞ੍ਞੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
Aṭṭhakathāyaṃ vuttagāthāya dīpitā. Dhammapaccanīyapaṭṭhāne cha nayā niddiṭṭhā honti. Paccayavasena panettha ekekasmiṃ paṭṭhāne anulomādayo cattāro cattāro nayāti ekena pariyāyena catuvīsatinayapaṭimaṇḍitaṃ paccanīyapaṭṭhānaññeva veditabbaṃ.
ਪਚ੍ਚਨੀਯਪਟ੍ਠਾਨવਣ੍ਣਨਾ।
Paccanīyapaṭṭhānavaṇṇanā.
