Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³-அட்ட²கதா² • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā |
14. பச்சவெக்க²ணஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா
14. Paccavekkhaṇañāṇaniddesavaṇṇanā
65. பச்சவெக்க²ணஞாணனித்³தே³ஸே மக்³க³க்க²ணேயேவ ஹேதுட்டே²ன பட²மங் மக்³க³ங்கா³னி விஸுங் விஸுங் வத்வா புன மக்³க³ங்க³பூ⁴தே ச அமக்³க³ங்க³பூ⁴தே ச த⁴ம்மே ‘‘பு³ஜ்ஜ²னட்டே²ன போ³தீ⁴’’தி லத்³த⁴னாமஸ்ஸ அரியஸ்ஸ அங்க³பா⁴வேன பொ³ஜ்ஜ²ங்கே³ விஸுங் த³ஸ்ஸேஸி. ஸதித⁴ம்மவிசயவீரியஸமாதி⁴ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கா³ ஹி மக்³க³ங்கா³னேவ, பீதிபஸ்ஸத்³தி⁴உபெக்கா²ஸம்பொ³ஜ்ஜ²ங்கா³ அமக்³க³ங்கா³னி. புன ப³லவஸேன இந்த்³ரியவஸேன ச விஸுங் நித்³தி³ட்டே²ஸு ஸத்³தா⁴ ஏவ அமக்³க³ங்க³பூ⁴தா. புன மக்³க³க்க²ணே ஜாதேயேவ த⁴ம்மே ராஸிவஸேன த³ஸ்ஸெந்தோ ஆதி⁴பதெய்யட்டே²னாதிஆதி³மாஹ. தத்த² உபட்டா²னட்டே²ன ஸதிபட்டா²னாதி ஏகாவ நிப்³பா³னாரம்மணா ஸதி காயவேத³னாசித்தத⁴ம்மேஸு ஸுப⁴ஸுக²னிச்சஅத்தஸஞ்ஞாபஹானகிச்சஸாத⁴னவஸேன சத்தாரோ ஸதிபட்டா²னா நாம. நிப்³பா³னாரம்மணங் ஏகமேவ வீரியங் உப்பன்னானுப்பன்னானங் அகுஸலானங் பஹானானுப்பத்திகிச்சஸ்ஸ, அனுப்பன்னுப்பன்னானங் குஸலானங் உப்பாத³ட்டி²திகிச்சஸ்ஸ ஸாத⁴னவஸேன சத்தாரோ ஸம்மப்பதா⁴னா நாம.
65. Paccavekkhaṇañāṇaniddese maggakkhaṇeyeva hetuṭṭhena paṭhamaṃ maggaṅgāni visuṃ visuṃ vatvā puna maggaṅgabhūte ca amaggaṅgabhūte ca dhamme ‘‘bujjhanaṭṭhena bodhī’’ti laddhanāmassa ariyassa aṅgabhāvena bojjhaṅge visuṃ dassesi. Satidhammavicayavīriyasamādhisambojjhaṅgā hi maggaṅgāneva, pītipassaddhiupekkhāsambojjhaṅgā amaggaṅgāni. Puna balavasena indriyavasena ca visuṃ niddiṭṭhesu saddhā eva amaggaṅgabhūtā. Puna maggakkhaṇe jāteyeva dhamme rāsivasena dassento ādhipateyyaṭṭhenātiādimāha. Tattha upaṭṭhānaṭṭhena satipaṭṭhānāti ekāva nibbānārammaṇā sati kāyavedanācittadhammesu subhasukhaniccaattasaññāpahānakiccasādhanavasena cattāro satipaṭṭhānā nāma. Nibbānārammaṇaṃ ekameva vīriyaṃ uppannānuppannānaṃ akusalānaṃ pahānānuppattikiccassa, anuppannuppannānaṃ kusalānaṃ uppādaṭṭhitikiccassa sādhanavasena cattāro sammappadhānā nāma.
தத²ட்டே²ன ஸச்சாதி து³க்க²பா⁴வாதீ³ஸு அவிஸங்வாத³கட்டே²ன சத்தாரி அரியஸச்சானி. ஏதானேவ செத்த² படிவேத⁴ட்டே²ன ததா³ ஸமுதா³க³தானி, ‘‘அமதோக³த⁴ங் நிப்³பா³ன’’ந்தி விஸுங் வுத்தங் நிப்³பா³னஞ்ச, ஸேஸா பன த⁴ம்மா படிலாப⁴ட்டே²ன ததா³ ஸமுதா³க³தா. ‘‘தத²ட்டே²ன ஸச்சா ததா³ ஸமுதா³க³தா’’தி வசனதோ மக்³க³ப²லபரியோஸானே அவஸ்ஸங் சத்தாரி ஸச்சானி பச்சவெக்க²தீதி நிட்ட²மெத்த² க³ந்தப்³ப³ங். ‘‘கதங் கரணீயங் நாபரங் இத்த²த்தாயாதி பஜானாதீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 1.248) வசனதோ ச ‘‘து³க்க²ங் மே பரிஞ்ஞாதங், ஸமுத³யோ மே பஹீனோ, நிரோதோ⁴ மே ஸச்சி²கதோ, மக்³கோ³ ச மே பா⁴விதோ’’தி பச்சவெக்க²ணங் வுத்தமேவ ஹோதி. ததா² பச்சவெக்க²ணங் யுஜ்ஜதி ச. ஸமுத³யோதி செத்த² தங்தங்மக்³க³வஜ்ஜோ²யேவ வேதி³தப்³போ³. எத்த² வுத்தஸமுத³யபச்சவெக்க²ணவஸேனேவ அட்ட²கதா²யங் து³வித⁴ங் கிலேஸபச்சவெக்க²ணங் மக்³க³ப²லனிப்³பா³னபச்சவெக்க²ணானி இத⁴ ஸரூபேனேவ ஆக³தானீதி வுத்தானி. கேவலங் து³க்க²பச்சவெக்க²ணமேவ ந வுத்தங். கிஞ்சாபி ந வுத்தங், அத² கோ² பாட²ஸப்³பா⁴வதோ யுத்திஸப்³பா⁴வதோ ச க³ஹேதப்³ப³மேவ. ஸச்சபடிவேத⁴த்த²ஞ்ஹி படிபன்னஸ்ஸ நிட்டி²தே ஸச்சபடிவேதே⁴ ஸயங் கதகிச்சபச்சவெக்க²ணங் யுத்தமேவாதி. அவிக்கே²பட்டே²ன ஸமதோ²திஆதி³ மக்³க³ஸம்பயுத்தே ஏவ ஸமத²விபஸ்ஸனாத⁴ம்மே ஏகரஸட்டே²ன அனதிவத்தனட்டே²ன ச த³ஸ்ஸேதுங் வுத்தங். ஸங்வரட்டே²ன ஸீலவிஸுத்³தீ⁴தி ஸம்மாவாசாகம்மந்தாஜீவா ஏவ. அவிக்கே²பட்டே²ன சித்தவிஸுத்³தீ⁴தி ஸம்மாஸமாதி⁴ ஏவ. த³ஸ்ஸனட்டே²ன தி³ட்டி²விஸுத்³தீ⁴தி ஸம்மாதி³ட்டி²யேவ. விமுத்தட்டே²னாதி ஸமுச்சே²த³வஸேன மக்³க³வஜ்ஜ²கிலேஸேஹி முச்சனட்டே²ன, நிப்³பா³னாரம்மணே வா அதி⁴முச்சனட்டே²ன. விமொக்கோ²தி ஸமுச்சே²த³விமொக்கோ², அரியமக்³கோ³யேவ. படிவேத⁴ட்டே²ன விஜ்ஜாதி ஸச்சபடிவேத⁴ட்டே²ன விஜ்ஜா, ஸம்மாதி³ட்டி²யேவ. பரிச்சாக³ட்டே²ன விமுத்தீதி மக்³க³வஜ்ஜ²கிலேஸானங் பஜஹனட்டே²ன ததோ முச்சனதோ விமுத்தி, அரியமக்³கோ³யேவ. ஸமுச்சே²த³ட்டே²ன க²யே ஞாணந்தி கிலேஸஸமுச்சி²ந்த³னட்டே²ன கிலேஸக்க²யகரே அரியமக்³கே³ ஞாணங், ஸம்மாதி³ட்டி²யேவ.
Tathaṭṭhena saccāti dukkhabhāvādīsu avisaṃvādakaṭṭhena cattāri ariyasaccāni. Etāneva cettha paṭivedhaṭṭhena tadā samudāgatāni, ‘‘amatogadhaṃ nibbāna’’nti visuṃ vuttaṃ nibbānañca, sesā pana dhammā paṭilābhaṭṭhena tadā samudāgatā. ‘‘Tathaṭṭhena saccā tadā samudāgatā’’ti vacanato maggaphalapariyosāne avassaṃ cattāri saccāni paccavekkhatīti niṭṭhamettha gantabbaṃ. ‘‘Kataṃ karaṇīyaṃ nāparaṃ itthattāyāti pajānātī’’ti (dī. ni. 1.248) vacanato ca ‘‘dukkhaṃ me pariññātaṃ, samudayo me pahīno, nirodho me sacchikato, maggo ca me bhāvito’’ti paccavekkhaṇaṃ vuttameva hoti. Tathā paccavekkhaṇaṃ yujjati ca. Samudayoti cettha taṃtaṃmaggavajjhoyeva veditabbo. Ettha vuttasamudayapaccavekkhaṇavaseneva aṭṭhakathāyaṃ duvidhaṃ kilesapaccavekkhaṇaṃ maggaphalanibbānapaccavekkhaṇāni idha sarūpeneva āgatānīti vuttāni. Kevalaṃ dukkhapaccavekkhaṇameva na vuttaṃ. Kiñcāpi na vuttaṃ, atha kho pāṭhasabbhāvato yuttisabbhāvato ca gahetabbameva. Saccapaṭivedhatthañhi paṭipannassa niṭṭhite saccapaṭivedhe sayaṃ katakiccapaccavekkhaṇaṃ yuttamevāti. Avikkhepaṭṭhena samathotiādi maggasampayutte eva samathavipassanādhamme ekarasaṭṭhena anativattanaṭṭhena ca dassetuṃ vuttaṃ. Saṃvaraṭṭhena sīlavisuddhīti sammāvācākammantājīvā eva. Avikkhepaṭṭhena cittavisuddhīti sammāsamādhi eva. Dassanaṭṭhena diṭṭhivisuddhīti sammādiṭṭhiyeva. Vimuttaṭṭhenāti samucchedavasena maggavajjhakilesehi muccanaṭṭhena, nibbānārammaṇe vā adhimuccanaṭṭhena. Vimokkhoti samucchedavimokkho, ariyamaggoyeva. Paṭivedhaṭṭhena vijjāti saccapaṭivedhaṭṭhena vijjā, sammādiṭṭhiyeva. Pariccāgaṭṭhena vimuttīti maggavajjhakilesānaṃ pajahanaṭṭhena tato muccanato vimutti, ariyamaggoyeva. Samucchedaṭṭhena khaye ñāṇanti kilesasamucchindanaṭṭhena kilesakkhayakare ariyamagge ñāṇaṃ, sammādiṭṭhiyeva.
ச²ந்தா³த³யோ ஹெட்டா² வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³பா³. கேவலஞ்ஹெத்த² மக்³க³க்க²ணேயேவ மக்³க³ஸ்ஸ ஆதி³மஜ்ஜ²பரியோஸானாகாரேன த³ஸ்ஸிதா. விமுத்தீதி செத்த² மக்³க³விமுத்தியேவ. ‘‘தத²ட்டே²ன ஸச்சா’’தி எத்த² க³ஹிதம்பி ச நிப்³பா³னங் இத⁴ பரியோஸானபா⁴வத³ஸ்ஸனத்த²ங் புன வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ப²லக்க²ணேபி ஏஸேவ நயோ. எத்த² பன ஹேதுட்டே²ன மக்³கோ³தி ப²லமக்³க³பா⁴வேனேவ. ஸம்மப்பதா⁴னாதி மக்³க³க்க²ணே சதுகிச்சஸாத⁴கஸ்ஸ வீரியகிச்சஸ்ஸ ப²லஸ்ஸ உப்பாத³க்க²ணே ஸித்³த⁴த்தா வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். அஞ்ஞதா² ஹி ப²லக்க²ணே ஸம்மப்பதா⁴னா ஏவ ந லப்³ப⁴ந்தி. வுத்தஞ்ஹி மக்³க³க்க²ணே ஸத்ததிங்ஸ போ³தி⁴பக்கி²யத⁴ம்மே உத்³த⁴ரந்தேன தே²ரேன ‘‘ப²லக்க²ணே ட²பெத்வா சத்தாரோ ஸம்மப்பதா⁴னே அவஸேஸா தெத்திங்ஸ த⁴ம்மா லப்³ப⁴ந்தீ’’தி. ஏவமேவ படிவேத⁴கிச்சாதி³ஸித்³தி⁴வஸேன ஸச்சாதீ³னிபி யதா²யோக³ங் வேதி³தப்³பா³னி. விமொக்கோ²தி ச ப²லவிமொக்கோ². விமுத்தீதி ப²லவிமுத்தி. படிப்பஸ்ஸத்³த⁴ட்டே²ன அனுப்பாதே³ ஞாணங் வுத்தத்த²மேவ. வுட்ட²ஹித்வாதி அந்தரா வுட்டா²னாபா⁴வா ப²லாவஸானேன ஏவங் வுத்தங். இமே த⁴ம்மா ததா³ ஸமுதா³க³தாதி இமே வுத்தப்பகாரா த⁴ம்மா மக்³க³க்க²ணே ப²லக்க²ணே ச ஸமுதா³க³தாதி பச்சவெக்க²தீதி இதி-ஸத்³த³ங் பாட²ஸேஸங் கத்வா ஸம்ப³ந்தோ⁴ வேதி³தப்³போ³.
Chandādayo heṭṭhā vuttanayeneva veditabbā. Kevalañhettha maggakkhaṇeyeva maggassa ādimajjhapariyosānākārena dassitā. Vimuttīti cettha maggavimuttiyeva. ‘‘Tathaṭṭhena saccā’’ti ettha gahitampi ca nibbānaṃ idha pariyosānabhāvadassanatthaṃ puna vuttanti veditabbaṃ. Phalakkhaṇepi eseva nayo. Ettha pana hetuṭṭhena maggoti phalamaggabhāveneva. Sammappadhānāti maggakkhaṇe catukiccasādhakassa vīriyakiccassa phalassa uppādakkhaṇe siddhattā vuttanti veditabbaṃ. Aññathā hi phalakkhaṇe sammappadhānā eva na labbhanti. Vuttañhi maggakkhaṇe sattatiṃsa bodhipakkhiyadhamme uddharantena therena ‘‘phalakkhaṇe ṭhapetvā cattāro sammappadhāne avasesā tettiṃsa dhammā labbhantī’’ti. Evameva paṭivedhakiccādisiddhivasena saccādīnipi yathāyogaṃ veditabbāni. Vimokkhoti ca phalavimokkho. Vimuttīti phalavimutti. Paṭippassaddhaṭṭhena anuppāde ñāṇaṃ vuttatthameva. Vuṭṭhahitvāti antarā vuṭṭhānābhāvā phalāvasānena evaṃ vuttaṃ. Ime dhammā tadā samudāgatāti ime vuttappakārā dhammā maggakkhaṇe phalakkhaṇe ca samudāgatāti paccavekkhatīti iti-saddaṃ pāṭhasesaṃ katvā sambandho veditabbo.
பச்சவெக்க²ணஞாணனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Paccavekkhaṇañāṇaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / படிஸம்பி⁴தா³மக்³க³பாளி • Paṭisambhidāmaggapāḷi / 14. பச்சவெக்க²ணஞாணனித்³தே³ஸோ • 14. Paccavekkhaṇañāṇaniddeso