| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အနုဋီကာ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
ပစ္စယနိဒ္ဒေသပကိဏ္ဏကဝိနိစ္ဆယကထာဝဏ္ဏနာ
Paccayaniddesapakiṇṇakavinicchayakathāvaṇṇanā
အာဒိမပာဌောတိ ပုရိမပာဌော။ တထာ စ သတီတိ ဒောသသ္သပိ သတ္တရသဟိ ပစ္စယေဟိ ပစ္စယဘာဝေ သတိ။ အဓိပတိပစ္စယဘာဝောပိသ္သ အနုညာတော ဟောတီတိ အာဟ ‘‘ဒောသသ္သပိ ဂရုကရဏံ ပာဠိယံ ဝတ္တဗ္ဗံ သိယာ’’တိ။ ‘‘သေသာန’’န္တိ ဝစနေနေဝ နိဝာရိတောတိ ကဒာစိ အာသင္ကေယ္ယာတိ တံနိဝတ္တနတ္ထမာဟ ‘‘န စ သေသာန’’န္တိအာဒိ။ ပုရေဇာတာဒီဟီတိ ပုရေဇာတကမ္မာဟာရဈာနိန္ဒ္ရိယမဂ္ဂဝိပာကပစ္စယေဟိ။ တန္နိဝာရဏတ္ထန္တိ တသ္သ ယထာဝုတ္တဒောသသ္သ နိဝာရဏတ္ထံ။ ဝိသုဉ္စ အဂ္ဂဟေတ္ဝာတိ လောဘမောဟာ ဝိပာကပစ္စယာပိ န ဟောန္တိ, တထာ ဒောသောတိ ဧဝံ ဝိသုဉ္စ အဂ္ဂဟေတ္ဝာ။ ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနံ ကာယဝိညာဏဓာတုယာ အာရမ္မဏာဒိပစ္စယော ဟောန္တံယေဝ ပထဝီအာဒိသဘာဝတ္တာ အတ္တနာ သဟဇာတာနံ သဟဇာတာဒိပစ္စယာ ဟောန္တိယေဝာတိ ဝုတ္တံ ‘‘ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနသ္သ သဟဇာတာဒိပစ္စယဘာဝံ ဒသ္သေတီ’’တိ။ ‘‘သဗ္ဗဓမ္မာန’’န္တိ ‘‘သဗ္ဗေ ဓမ္မာ မနောဝိညာဏဓာတုယာ တံသမ္ပယုတ္တကာနဉ္စ ဓမ္မာနံ အာရမ္မဏပစ္စယေန ပစ္စယော’’တိ ဧတ္ထ ဝုတ္တေ သဗ္ဗဓမ္မေ သန္ဓာယာဟ ‘‘သဗ္ဗဓမ္မာနံ ယထာယောဂံ ဟေတာဒိပစ္စယဘာဝံ ဒသ္သေတီ’’တိ။ န ဟိ ဧတံ။ပေ.။ ဘာဝဒသ္သနံ, အထ ခော ဧကဓမ္မသ္သ အနေကပစ္စယဘာဝဒသ္သနံ, တသ္မာ ‘‘ဧတေန ဖောဋ္ဌဗ္ဗာယတနသ္သာ’’တိအာဒိ ဝုတ္တန္တိ အဓိပ္ပာယော။ ရူပာဒီနန္တိ ရူပာယတနာဒီနံ။
Ādimapāṭhoti purimapāṭho. Tathā ca satīti dosassapi sattarasahi paccayehi paccayabhāve sati. Adhipatipaccayabhāvopissa anuññāto hotīti āha ‘‘dosassapi garukaraṇaṃ pāḷiyaṃ vattabbaṃ siyā’’ti. ‘‘Sesāna’’nti vacaneneva nivāritoti kadāci āsaṅkeyyāti taṃnivattanatthamāha ‘‘na ca sesāna’’ntiādi. Purejātādīhīti purejātakammāhārajhānindriyamaggavipākapaccayehi. Tannivāraṇatthanti tassa yathāvuttadosassa nivāraṇatthaṃ. Visuñca aggahetvāti lobhamohā vipākapaccayāpi na honti, tathā dosoti evaṃ visuñca aggahetvā. Phoṭṭhabbāyatanaṃ kāyaviññāṇadhātuyā ārammaṇādipaccayo hontaṃyeva pathavīādisabhāvattā attanā sahajātānaṃ sahajātādipaccayā hontiyevāti vuttaṃ ‘‘phoṭṭhabbāyatanassa sahajātādipaccayabhāvaṃ dassetī’’ti. ‘‘Sabbadhammāna’’nti ‘‘sabbe dhammā manoviññāṇadhātuyā taṃsampayuttakānañca dhammānaṃ ārammaṇapaccayena paccayo’’ti ettha vutte sabbadhamme sandhāyāha ‘‘sabbadhammānaṃ yathāyogaṃ hetādipaccayabhāvaṃ dassetī’’ti. Na hi etaṃ…pe… bhāvadassanaṃ, atha kho ekadhammassa anekapaccayabhāvadassanaṃ, tasmā ‘‘etena phoṭṭhabbāyatanassā’’tiādi vuttanti adhippāyo. Rūpādīnanti rūpāyatanādīnaṃ.
ဘေဒာတိ ဝိသေသာ။ ဘေဒံ အနာမသိတ္ဝာတိ စက္ခုဝိညာဏဓာတုအာဒိဝိသေသံ အဂ္ဂဟေတ္ဝာ။ တေ ဧဝာတိ ယထာဝုတ္တဝိသေသာနံ သာမညဘူတေ ခန္ဓေ ဧဝ။ ယံ သန္ဓာယ ‘‘ဧဝံ န သက္ကာ ဝတ္တု’’န္တိ ဝုတ္တံ, တံ ဝိဘာဝေတုံ ‘‘န ဟီ’’တိအာဒိ ဝုတ္တံ။ ပဋ္ဌာနသံဝဏ္ဏနာ ဟေသာတိ ဧတေန သုတ္တေ ဝုတ္တပရိယာယမဂ္ဂဘာဝေနေတ္ထ န သက္ကာ မိစ္ဆာဝာစာဒီနံ မဂ္ဂပစ္စယံ ဝတ္တုန္တိ ဒသ္သေတိ။ သေသပစ္စယဘာဝောတိ မဂ္ဂပစ္စယံ ဌပေတ္ဝာ ယထာဝုတ္တေဟိ သေသေဟိ အဋ္ဌာရသဟိ ပစ္စယေဟိ ပစ္စယဘာဝော။ အဓိပတိပစ္စယော န ဟောတီတိ အာရမ္မဏာဓိပတိပစ္စယော န ဟောတိ။ တန္တိ ဝိစိကိစ္ဆံ။ တတ္ထာတိ ယထာဝုတ္တေသု အဟိရိကာဒီသု။
Bhedāti visesā. Bhedaṃ anāmasitvāti cakkhuviññāṇadhātuādivisesaṃ aggahetvā. Te evāti yathāvuttavisesānaṃ sāmaññabhūte khandhe eva. Yaṃ sandhāya ‘‘evaṃ na sakkā vattu’’nti vuttaṃ, taṃ vibhāvetuṃ ‘‘na hī’’tiādi vuttaṃ. Paṭṭhānasaṃvaṇṇanā hesāti etena sutte vuttapariyāyamaggabhāvenettha na sakkā micchāvācādīnaṃ maggapaccayaṃ vattunti dasseti. Sesapaccayabhāvoti maggapaccayaṃ ṭhapetvā yathāvuttehi sesehi aṭṭhārasahi paccayehi paccayabhāvo. Adhipatipaccayo na hotīti ārammaṇādhipatipaccayo na hoti. Tanti vicikicchaṃ. Tatthāti yathāvuttesu ahirikādīsu.
ဒသဓာ ပစ္စယာ ဟောန္တိ, ပုန တထာ ဟဒယဝတ္ထုန္တိ ဣဒံ အတ္ထမတ္တဝစနံ။ ပာဌော ပန ‘‘ဟဒယဝတ္ထု တေသဉ္စေဝ ဝိပ္ပယုတ္တသ္သ စ ဝသေန ဒသဓာ ပစ္စယော ဟောတီ’’တိ ဝေဒိတဗ္ဗော။ ရူပသဒ္ဒဂန္ဓရသာယတနမတ္တမေဝာတိ ဣဒံ ရူပာဒီနံ သဟဇာတပစ္စယတာယ ဝိယ နိသ္သယပစ္စယတာယ စ အဘာဝတော, ပုရေဇာတပစ္စယတာယ စ ဘာဝတော ဝုတ္တံ။ ဧတာနီတိ ယထာဝုတ္တာနိ ရူပသဒ္ဒဂန္ဓရသာရမ္မဏာနိ။ သဗ္ဗာတိက္ကန္တပစ္စယာပေက္ခာတိ ‘‘ဧကဓမ္မသ္သ အနေကပစ္စယဘာဝတော’’တိ ဧတသ္မိံ ဝိစာရေ ဟေတုအာဒိအတိက္ကန္တပစ္စယာပေက္ခာ ဧတေသံ ရူပာဒီနံ အပုဗ္ဗတာ နတ္ထိ, အထ ခော အာရမ္မဏအာရမ္မဏာဓိပတိအာရမ္မဏူပနိသ္သယပစ္စယာပေက္ခာ။ န ဟိ ရူပာဒီနိ ဟေတုသဟဇာတာဓိပတိအာဒိဝသေန ပစ္စယာ ဟောန္တီတိ။ တသ္သာတိ ရူပဇီဝိတိန္ဒ္ရိယသ္သ ပုရေဇာတပစ္စယဘာဝတော အပုဗ္ဗတာ, တသ္မာ တံ ဧကူနဝီသတိဝိဓော ပစ္စယော ဟောတီတိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ သတ္တဓာ ပစ္စယဘာဝော ယောဇေတဗ္ဗော, န ဟိ ဩဇာ ပုရေဇာတပစ္စယော န ဟောတီတိ။
Dasadhā paccayā honti, puna tathā hadayavatthunti idaṃ atthamattavacanaṃ. Pāṭho pana ‘‘hadayavatthu tesañceva vippayuttassa ca vasena dasadhā paccayo hotī’’ti veditabbo. Rūpasaddagandharasāyatanamattamevāti idaṃ rūpādīnaṃ sahajātapaccayatāya viya nissayapaccayatāya ca abhāvato, purejātapaccayatāya ca bhāvato vuttaṃ. Etānīti yathāvuttāni rūpasaddagandharasārammaṇāni. Sabbātikkantapaccayāpekkhāti ‘‘ekadhammassa anekapaccayabhāvato’’ti etasmiṃ vicāre hetuādiatikkantapaccayāpekkhā etesaṃ rūpādīnaṃ apubbatā natthi, atha kho ārammaṇaārammaṇādhipatiārammaṇūpanissayapaccayāpekkhā. Na hi rūpādīni hetusahajātādhipatiādivasena paccayā hontīti. Tassāti rūpajīvitindriyassa purejātapaccayabhāvato apubbatā, tasmā taṃ ekūnavīsatividho paccayo hotīti vuttaṃ hoti. Sattadhā paccayabhāvo yojetabbo, na hi ojā purejātapaccayo na hotīti.
အတ္ထောတိ ဝာ ဟေတုအာဒိဓမ္မာနံ သဘာဝော ဝေဒိတဗ္ဗော။ သော ဟိ အတ္တနော ပစ္စယုပ္ပန္နေဟိ အရဏီယတော ဥပဂန္တဗ္ဗတော, ဉာဏေန ဝာ ဉာတဗ္ဗတော ‘‘အတ္ထော’’တိ ဝုစ္စတိ။ အာကာရောတိ တသ္သေဝ ပဝတ္တိအာကာရော, ယေန အတ္တနော ပစ္စယုပ္ပန္နာနံ ပစ္စယဘာဝံ ဥပဂစ္ဆတီတိ ဧဝမေတ္ထ အတ္ထော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ တံ ပန ဝိပ္ပယုတ္တံ။ ‘‘သတ္တဟာကာရေဟီ’’တိ ပဌာနသ္သ ကာရဏမာဟ ‘‘ဥက္ကဋ္ဌပရိစ္ဆေဒော ဟီ’’တိအာဒိနာ။
Atthoti vā hetuādidhammānaṃ sabhāvo veditabbo. So hi attano paccayuppannehi araṇīyato upagantabbato, ñāṇena vā ñātabbato ‘‘attho’’ti vuccati. Ākāroti tasseva pavattiākāro, yena attano paccayuppannānaṃ paccayabhāvaṃ upagacchatīti evamettha attho daṭṭhabbo. Taṃ pana vippayuttaṃ. ‘‘Sattahākārehī’’ti paṭhānassa kāraṇamāha ‘‘ukkaṭṭhaparicchedo hī’’tiādinā.
ယံ ကမ္မပစ္စယော။ပေ.။ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ အာသေဝနကမ္မပစ္စယာနံ ပစ္စယုပ္ပန္နသ္သ အနန္တရဋ္ဌာနတာယ။ သဟဇာတမ္ပိ ဟိ အနန္တရမေဝာတိ။ ကောစိ ပနေတ္ထာတိ ဧတ္ထ ဧတသ္မိံ ပကတူပနိသ္သယသမုဒာယေ ကောစိ တဒေကဒေသဘူတော ကမ္မသဘာဝော ပကတူပနိသ္သယောတိ အတ္ထော။ တတ္ထာတိ ‘‘ယဒိဒံ အာရမ္မဏပုရေဇာတေ ပနေတ္ထ ဣန္ဒ္ရိယဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယတာ န လဗ္ဘတီ’’တိ ဝုတ္တံ, တသ္မိံ, တသ္မိံ ဝာ အာရမ္မဏပုရေဇာတဂ္ဂဟဏေ။ ဝတ္ထုသ္သ ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယတာ လဗ္ဘတီတိ န ဝတ္တဗ္ဗာ။ န ဟိ အာရမ္မဏဘူတံ ဝတ္ထု ဝိပ္ပယုတ္တပစ္စယော ဟောတိ, အထ ခော နိသ္သယဘူတမေဝာတိ။ ဣတော ဥတ္တရီတိ ဧတ္ထ ‘‘ဣတော’’တိ ဣဒံ ပစ္စာမသနံ ပုရေဇာတံ ဝာ သန္ဓာယ အာရမ္မဏပုရေဇာတံ ဝာ။ တတ္ထ ပဌမနယံ အပေက္ခိတ္ဝာ ဝုတ္တံ ‘‘ပုရေဇာတတော ပရတောပီ’’တိ။ တေန ကမ္မာဒိပစ္စယေသုပိ ဝက္ခမာနေသု လဗ္ဘမာနာလဗ္ဘမာနံ ဝေဒိတဗ္ဗန္တိ ဝုတ္တံ ဟောတိ။ ဒုတိယံ ပန နယံ အနပေက္ခိတ္ဝာ အဋ္ဌကထာယံ အာဂတဝသေန ဝုတ္တံ ‘‘ဣတော ဝာ ဣန္ဒ္ရိယဝိပ္ပယုတ္တတော’’တိ, အတ္တနာ ဝုတ္တနယေန ပန ‘‘နိသ္သယိန္ဒ္ရိယဝိပ္ပယုတ္တတော ဝာ’’တိ။ တတ္ထ ဝတ္တဗ္ဗံ သယမေဝာဟ ‘‘အာရမ္မဏာဓိပတီ’’တိအာဒိ။ ကမ္မာဒီသု လဗ္ဘမာနာလဗ္ဘမာနံ န ဝက္ခတိ ‘‘ဣတော ဥတ္တရီ’’တိအာဒိနာ ပဂေဝ အတိဒေသသ္သ ကတတ္တာ, တသ္မာ ပုရိမောယေဝ ပုရေဇာတတောပီတိ ဝုတ္တအတ္ထောယေဝ အဓိပ္ပေတော။
Yaṃ kammapaccayo…pe… daṭṭhabbaṃ āsevanakammapaccayānaṃ paccayuppannassa anantaraṭṭhānatāya. Sahajātampi hi anantaramevāti. Koci panetthāti ettha etasmiṃ pakatūpanissayasamudāye koci tadekadesabhūto kammasabhāvo pakatūpanissayoti attho. Tatthāti ‘‘yadidaṃ ārammaṇapurejāte panettha indriyavippayuttapaccayatā na labbhatī’’ti vuttaṃ, tasmiṃ, tasmiṃ vā ārammaṇapurejātaggahaṇe. Vatthussa vippayuttapaccayatā labbhatīti na vattabbā. Na hi ārammaṇabhūtaṃ vatthu vippayuttapaccayo hoti, atha kho nissayabhūtamevāti. Ito uttarīti ettha ‘‘ito’’ti idaṃ paccāmasanaṃ purejātaṃ vā sandhāya ārammaṇapurejātaṃ vā. Tattha paṭhamanayaṃ apekkhitvā vuttaṃ ‘‘purejātato paratopī’’ti. Tena kammādipaccayesupi vakkhamānesu labbhamānālabbhamānaṃ veditabbanti vuttaṃ hoti. Dutiyaṃ pana nayaṃ anapekkhitvā aṭṭhakathāyaṃ āgatavasena vuttaṃ ‘‘ito vā indriyavippayuttato’’ti, attanā vuttanayena pana ‘‘nissayindriyavippayuttato vā’’ti. Tattha vattabbaṃ sayamevāha ‘‘ārammaṇādhipatī’’tiādi. Kammādīsu labbhamānālabbhamānaṃ na vakkhati ‘‘ito uttarī’’tiādinā pageva atidesassa katattā, tasmā purimoyeva purejātatopīti vuttaatthoyeva adhippeto.
‘‘မဂ္ဂပစ္စယတံ အဝိဇဟန္တောဝာ’’တိ ဣမိနာ စ မဂ္ဂပစ္စယော ဝုတ္တောတိ ‘‘မဂ္ဂဝဇ္ဇာနံ နဝန္န’’န္တိ ဝုတ္တံ ပစ္ဆိမပာဌေ, ပုရိမပာဌေ ပန ‘‘မဂ္ဂပစ္စယတံ အဝိဇဟန္တောဝာ’’တိ ဝုတ္တတ္တာ ဧဝ မဂ္ဂပစ္စယေန သဒ္ဓိံ သဟဇာတာဒိပစ္စယာ ဂဟေတဗ္ဗာတိ ‘‘ဒသန္န’’န္တိ ဝုတ္တံ။ တတ္ထ ပစ္ဆိမပာဌေ ‘‘ဧကာဒသဟာကာရေဟီ’’တိ ဝတ္တဗ္ဗံ, ပုရိမပာဌေ ‘‘ဒ္ဝာဒသဟီ’’တိ။
‘‘Maggapaccayataṃ avijahantovā’’ti iminā ca maggapaccayo vuttoti ‘‘maggavajjānaṃ navanna’’nti vuttaṃ pacchimapāṭhe, purimapāṭhe pana ‘‘maggapaccayataṃ avijahantovā’’ti vuttattā eva maggapaccayena saddhiṃ sahajātādipaccayā gahetabbāti ‘‘dasanna’’nti vuttaṃ. Tattha pacchimapāṭhe ‘‘ekādasahākārehī’’ti vattabbaṃ, purimapāṭhe ‘‘dvādasahī’’ti.
သမနန္တရနိရုဒ္ဓတာယ အာရမ္မဏဘာဝေန စာတိ ဝိဇ္ဇမာနမ္ပိ ဝိသေသမနာမသိတ္ဝာ ကေဝလံ သမနန္တရနိရုဒ္ဓတာယ အာရမ္မဏဘာဝေန, န စ သမနန္တရနိရုဒ္ဓတာအာရမ္မဏဘာဝသာမညေနာတိ အတ္ထော။ ‘‘ဣမိနာ ဥပာယေနာ’’တိ ပစ္စယသဘာဂတာဒသ္သနေန ပစ္စယဝိသဘာဂတာဒသ္သနေန စ ဝုတ္တံ ပဒဒ္ဝယံ ဧကဇ္ဈံ ကတ္ဝာ ပဒုဒ္ဓာရော ကတောတိ ဒသ္သေန္တော ‘‘ဟေတုအာဒီနံ သဟဇာတာနံ။ပေ.။ ယောဇေတဗ္ဗာ’’တိ အာဟ။ ဟေတုအာရမ္မဏာဒီနံ သဟဇာတာသဟဇာတဘာဝေန အညမညဝိသဘာဂတာတိ ယောဇနာ။ ဧဝမာဒိနာတိ အာဒိ-သဒ္ဒေန ပုရေဇာတာနံ စက္ခာဒီနံ ရူပာဒီနဉ္စ ပုရေဇာတဘာဝေန သဘာဂတာ, ပဝတ္တိယံ ဝတ္ထုခန္ဓာဒီနံ ပုရေဇာတပစ္ဆာဇာတာနံ ပုရေဇာတပစ္ဆာဇာတဘာဝေန ဝိသဘာဂတာတိ ဧဝမာဒီနမ္ပိ သင္ဂဟော ဒဋ္ဌဗ္ဗော။ ဟေတုနဟေတုအာဒိဘာဝတောပိ စေတ္ထ ယုဂဠကတော ဝိညာတဗ္ဗော ဝိနိစ္ဆယော။ ဟေတုပစ္စယော ဟိ ဟေတုဘာဝေန ပစ္စယော, ဣတရေ တဒညဘာဝေန။ ဧဝမိတရေသုပိ ယထာရဟံ ယုဂဠကတော ဝေဒိတဗ္ဗော။
Samanantaraniruddhatāya ārammaṇabhāvena cāti vijjamānampi visesamanāmasitvā kevalaṃ samanantaraniruddhatāya ārammaṇabhāvena, na ca samanantaraniruddhatāārammaṇabhāvasāmaññenāti attho. ‘‘Iminā upāyenā’’ti paccayasabhāgatādassanena paccayavisabhāgatādassanena ca vuttaṃ padadvayaṃ ekajjhaṃ katvā paduddhāro katoti dassento ‘‘hetuādīnaṃ sahajātānaṃ…pe… yojetabbā’’ti āha. Hetuārammaṇādīnaṃ sahajātāsahajātabhāvena aññamaññavisabhāgatāti yojanā. Evamādināti ādi-saddena purejātānaṃ cakkhādīnaṃ rūpādīnañca purejātabhāvena sabhāgatā, pavattiyaṃ vatthukhandhādīnaṃ purejātapacchājātānaṃ purejātapacchājātabhāvena visabhāgatāti evamādīnampi saṅgaho daṭṭhabbo. Hetunahetuādibhāvatopi cettha yugaḷakato viññātabbo vinicchayo. Hetupaccayo hi hetubhāvena paccayo, itare tadaññabhāvena. Evamitaresupi yathārahaṃ yugaḷakato veditabbo.
ဥဘယပ္ပဓာနတာတိ ဇနနောပတ္ထမ္ဘနပ္ပဓာနတာ။ ဌာနန္တိ ပဒသ္သ အတ္ထဝစနံ ကာရဏဘာဝောတိ ဝိနာပိ ဘာဝပစ္စယံ ဘာဝပစ္စယသ္သ အတ္ထော ဉာယတီတိ။ ဥပနိသ္သယံ ဘိန္ဒန္တေနာတိ အနန္တရူပနိသ္သယပကတူပနိသ္သယဝိဘာဂေန ဝိဘဇန္တေန။ တယောပိ ဥပနိသ္သယာ ဝတ္တဗ္ဗာ ဥပနိသ္သယဝိဘာဂဘာဝတော။ ဥပနိသ္သယဂ္ဂဟဏမေဝ ကာတဗ္ဗံ သာမညရူပေန။ တတ္ထာတိ ဧဝမဝဋ္ဌိတေ အနန္တရူပနိသ္သယပကတူပနိသ္သယောတိ ဘိန္ဒနံ ဝိဘာဂကရဏံ ယဒိ ပကတူပနိသ္သယသ္သ ရူပာနံ ပစ္စယတ္တာဘာဝဒသ္သနတ္ထံ, နနု အာရမ္မဏူပနိသ္သယအနန္တရူပနိသ္သယာပိ ရူပာနံ ပစ္စယာ န ဟောန္တိယေဝာတိ? သစ္စံ န ဟောန္တိ, တေ ပန ဒသ္သိတနယာတိ တဒေကဒေသေန ဣတရမ္ပိ ဒသ္သိတမေဝ ဟောတီတိ ဣမမတ္ထံ ဒသ္သေန္တော ‘‘အာရမ္မဏံ။ပေ.။ ဒဋ္ဌဗ္ဗ’’န္တိ အာဟ။ တံသမာနဂတိကတ္တာတိ တေဟိ အနန္တရာဒီဟိ သမာနဂတိကတ္တာ အရူပာနံယေဝ ပစ္စယဘာဝတော။ တန္တိ ပုရေဇာတပစ္စယံ။ တတ္ထာတိ အနန္တရာဒီသု ပဌိတ္ဝာ။
Ubhayappadhānatāti jananopatthambhanappadhānatā. Ṭhānanti padassa atthavacanaṃ kāraṇabhāvoti vināpi bhāvapaccayaṃ bhāvapaccayassa attho ñāyatīti. Upanissayaṃ bhindantenāti anantarūpanissayapakatūpanissayavibhāgena vibhajantena. Tayopi upanissayā vattabbā upanissayavibhāgabhāvato. Upanissayaggahaṇameva kātabbaṃ sāmaññarūpena. Tatthāti evamavaṭṭhite anantarūpanissayapakatūpanissayoti bhindanaṃ vibhāgakaraṇaṃ yadi pakatūpanissayassa rūpānaṃ paccayattābhāvadassanatthaṃ, nanu ārammaṇūpanissayaanantarūpanissayāpi rūpānaṃ paccayā na hontiyevāti? Saccaṃ na honti, te pana dassitanayāti tadekadesena itarampi dassitameva hotīti imamatthaṃ dassento ‘‘ārammaṇaṃ…pe… daṭṭhabba’’nti āha. Taṃsamānagatikattāti tehi anantarādīhi samānagatikattā arūpānaṃyeva paccayabhāvato. Tanti purejātapaccayaṃ. Tatthāti anantarādīsu paṭhitvā.
ပစ္စယနိဒ္ဒေသပကိဏ္ဏကဝိနိစ္ဆယကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Paccayaniddesapakiṇṇakavinicchayakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
