| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
2. பச்சயபச்சனீயவண்ணனா
2. Paccayapaccanīyavaṇṇanā
42-44. இதா³னி பச்சனீயங் ஹோதி. தங் த³ஸ்ஸேதுங் ஸியா குஸலங் த⁴ம்மங் படிச்ச குஸலோ த⁴ம்மோ உப்பஜ்ஜெய்ய ந ஹேதுபச்சயாதிஆதி³ ஆரத்³த⁴ங். தத்த² அனுலோமபுச்சா²ஹி ஸமப்பமாணோவ புச்சா²பரிச்சே²தோ³. தேனேவெத்த² ‘‘யதா² அனுலோமே ஹேதுபச்சயோ வித்தா²ரிதோ, ஏவங் பச்சனீயேபி நஹேதுபச்சயோ வித்தா²ரேதப்³போ³’’தி வத்வா புன பரியோஸானே ‘‘யதா² அனுலோமே ஏகேகஸ்ஸ பத³ஸ்ஸ ஏகமூலகங், து³மூலகங், திமூலகங், சதுமூலகங் யாவ தேவீஸதிமூலகங், ஏவங் பச்சனீயேபி வித்தா²ரேதப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். தேவீஸதிமூலகந்தி இத³ஞ்செத்த² து³மூலகங்யேவ ஸந்தா⁴ய வுத்தங். பரியோஸானே பன ஸப்³ப³மூலகங் சதுவீஸதிமூலகம்பி ஹோதியேவ. தங் ஸப்³ப³ங் ஸங்கி²த்தமேவாதி.
42-44. Idāni paccanīyaṃ hoti. Taṃ dassetuṃ siyā kusalaṃ dhammaṃ paṭicca kusalo dhammo uppajjeyya na hetupaccayātiādi āraddhaṃ. Tattha anulomapucchāhi samappamāṇova pucchāparicchedo. Tenevettha ‘‘yathā anulome hetupaccayo vitthārito, evaṃ paccanīyepi nahetupaccayo vitthāretabbo’’ti vatvā puna pariyosāne ‘‘yathā anulome ekekassa padassa ekamūlakaṃ, dumūlakaṃ, timūlakaṃ, catumūlakaṃ yāva tevīsatimūlakaṃ, evaṃ paccanīyepi vitthāretabba’’nti vuttaṃ. Tevīsatimūlakanti idañcettha dumūlakaṃyeva sandhāya vuttaṃ. Pariyosāne pana sabbamūlakaṃ catuvīsatimūlakampi hotiyeva. Taṃ sabbaṃ saṅkhittamevāti.
திகஞ்ச பட்டா²னவரங்…பே॰… ச² பச்சனீயம்ஹி நயா ஸுக³ம்பீ⁴ராதி எத்தா²பி த்³வே பச்சனீயானி – த⁴ம்மபச்சனீயஞ்ச பச்சயபச்சனீயஞ்ச. தத்த² ‘‘குஸலா த⁴ம்மா’’தி ஏவங் அபி⁴த⁴ம்மமாதிகாபதே³ஹி ஸங்க³ஹிதானங் த⁴ம்மானங் ‘‘ந குஸலங் த⁴ம்மங் படிச்ச ந குஸலோ த⁴ம்மோ’’தி பச்சனீயதே³ஸனாவஸேன பவத்தங் த⁴ம்மபச்சனீயங் நாம. ‘‘நஹேதுபச்சயா நாரம்மணபச்சயா’’தி ஏவங் சதுவீஸதியா பச்சயானங் பச்சனீயதே³ஸனாவஸேன பவத்தங் பச்சயபச்சனீயங் நாம. தத்த² ஹெட்டா² அட்ட²கதா²யங் ‘‘திகஞ்ச பட்டா²னவரங்…பே॰… ச² பச்சனீயம்ஹி நயா ஸுக³ம்பீ⁴ரா’’தி அயங் கா³தா² த⁴ம்மபச்சனீயங் ஸந்தா⁴ய வுத்தா. இத⁴ பன அயங் கா³தா² த⁴ம்மானுலோமேயேவ பச்சயபச்சனீயங் ஸந்தா⁴ய வுத்தா. தஸ்மா ‘‘ச² பச்சனீயம்ஹி நயா ஸுக³ம்பீ⁴ரா’’தி அட்ட²கதா²கா³தா²ய த⁴ம்மபச்சனீயே திகபட்டா²னாத³யோ ச² நயா ஸுக³ம்பீ⁴ராதி ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³. இமஸ்மிங் பனோகாஸே ந ஹேதுபச்சயா நாரம்மணபச்சயாதி ஏவங் பவத்தே பச்சயபச்சனீயே ஏதே த⁴ம்மானுலோமேயேவ திகபட்டா²னாத³யோ ச² நயா ஸுக³ம்பீ⁴ராதி ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³.
Tikañcapaṭṭhānavaraṃ…pe… cha paccanīyamhi nayā sugambhīrāti etthāpi dve paccanīyāni – dhammapaccanīyañca paccayapaccanīyañca. Tattha ‘‘kusalā dhammā’’ti evaṃ abhidhammamātikāpadehi saṅgahitānaṃ dhammānaṃ ‘‘na kusalaṃ dhammaṃ paṭicca na kusalo dhammo’’ti paccanīyadesanāvasena pavattaṃ dhammapaccanīyaṃ nāma. ‘‘Nahetupaccayā nārammaṇapaccayā’’ti evaṃ catuvīsatiyā paccayānaṃ paccanīyadesanāvasena pavattaṃ paccayapaccanīyaṃ nāma. Tattha heṭṭhā aṭṭhakathāyaṃ ‘‘tikañca paṭṭhānavaraṃ…pe… cha paccanīyamhi nayā sugambhīrā’’ti ayaṃ gāthā dhammapaccanīyaṃ sandhāya vuttā. Idha pana ayaṃ gāthā dhammānulomeyeva paccayapaccanīyaṃ sandhāya vuttā. Tasmā ‘‘cha paccanīyamhi nayā sugambhīrā’’ti aṭṭhakathāgāthāya dhammapaccanīye tikapaṭṭhānādayo cha nayā sugambhīrāti evamattho veditabbo. Imasmiṃ panokāse na hetupaccayā nārammaṇapaccayāti evaṃ pavatte paccayapaccanīye ete dhammānulomeyeva tikapaṭṭhānādayo cha nayā sugambhīrāti evamattho veditabbo.
தேஸு அனுலோமதிகபட்டா²னேயேவ குஸலத்திகமத்தஸ்ஸ வஸேன அயங் இமஸ்மிங் படிச்சவாரஸ்ஸ பண்ணத்திவாரே ஸங்கி²பித்வா புச்சா²பபே⁴தோ³ த³ஸ்ஸிதோ. ஸேஸேஸு பன திகேஸு ஸேஸபட்டா²னேஸு ச ஏகாபி புச்சா² ந த³ஸ்ஸிதா. ததோ பரேஸு பன ஸஹஜாதவாராதீ³ஸு குஸலத்திகஸ்ஸாபி வஸேன புச்ச²ங் அனுத்³த⁴ரித்வா லப்³ப⁴மானகவஸேன விஸ்ஸஜ்ஜனமேவ த³ஸ்ஸிதங். ‘‘ச² பச்சனீயம்ஹி நயா ஸுக³ம்பீ⁴ரா’’தி வசனதோ பன இமஸ்மிங் பச்சயபச்சனீயே ச²பி ஏதே பட்டா²னநயா புச்சா²வஸேன உத்³த⁴ரித்வா த³ஸ்ஸேதப்³பா³. பட்டா²னங் வண்ணயந்தானஞ்ஹி ஆசரியானங் பா⁴ரோ ஏஸோதி.
Tesu anulomatikapaṭṭhāneyeva kusalattikamattassa vasena ayaṃ imasmiṃ paṭiccavārassa paṇṇattivāre saṅkhipitvā pucchāpabhedo dassito. Sesesu pana tikesu sesapaṭṭhānesu ca ekāpi pucchā na dassitā. Tato paresu pana sahajātavārādīsu kusalattikassāpi vasena pucchaṃ anuddharitvā labbhamānakavasena vissajjanameva dassitaṃ. ‘‘Cha paccanīyamhi nayā sugambhīrā’’ti vacanato pana imasmiṃ paccayapaccanīye chapi ete paṭṭhānanayā pucchāvasena uddharitvā dassetabbā. Paṭṭhānaṃ vaṇṇayantānañhi ācariyānaṃ bhāro esoti.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / பட்டா²னபாளி • Paṭṭhānapāḷi / 3. புச்சா²வாரோ • 3. Pucchāvāro
