| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
3. பச்சயவாரவண்ணனா
3. Paccayavāravaṇṇanā
243. பச்சயாதி எத்த² பதி அயோ பச்சயோ. பதி-ஸத்³தோ³ பதிட்ட²த்த²ங் தீ³பேதி, அய-ஸத்³தோ³ க³திங், பதிட்டா²பூ⁴தா க³தி நிஸ்ஸயோ பச்சயோதி வுத்தங் ஹோதி, ததோ பச்சயா, பச்சயகரணதோ ததா³யத்தபா⁴வக³மனதோ வாதி அத்தோ².
243. Paccayāti ettha pati ayo paccayo. Pati-saddo patiṭṭhatthaṃ dīpeti, aya-saddo gatiṃ, patiṭṭhābhūtā gati nissayo paccayoti vuttaṃ hoti, tato paccayā, paccayakaraṇato tadāyattabhāvagamanato vāti attho.
‘‘மஹாபூ⁴தே பச்சயா சித்தஸமுட்டா²னங் ரூப’’ந்தி (பட்டா²॰ 1.1.245) பூ⁴துபாதா³ரூபானி ஸஹ ஸங்க³ண்ஹித்வா வுத்தங். அட்ட²கதா²யங் பன சித்தஸமுட்டா²னே ச மஹாபூ⁴தே நிஸ்ஸாய சித்தஸமுட்டா²னங் உபாதா³ரூபந்தி ஸயங் நிஸ்ஸயோ அஹுத்வா நிஸ்ஸயே உப்பஜ்ஜமானேன உபாதா³ரூபேன நித³ஸ்ஸனங் கதந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
‘‘Mahābhūte paccayā cittasamuṭṭhānaṃ rūpa’’nti (paṭṭhā. 1.1.245) bhūtupādārūpāni saha saṅgaṇhitvā vuttaṃ. Aṭṭhakathāyaṃ pana cittasamuṭṭhāne ca mahābhūte nissāya cittasamuṭṭhānaṃ upādārūpanti sayaṃ nissayo ahutvā nissaye uppajjamānena upādārūpena nidassanaṃ katanti daṭṭhabbaṃ.
255. அஸஞ்ஞ…பே॰… கடத்தாரூபங் உபாதா³ரூபந்தி எத்த² யோ படிச்சவாரே ஸஹஜாதே கம்மஉதுஜானங், கம்மே ச ஏகந்தானேகந்தகம்மஜானங் வஸேன அத்தோ² வுத்தோ, ஸோ நாதி⁴ப்பேதோ ஏவ ‘‘கடத்தாரூப’’ந்தி கம்மஸமுட்டா²னரூபஸ்ஸேவ ஸப்³ப³ஸ்ஸ ச க³ஹிதத்தாதி தங் பஹாய யதா²க³ஹிதஸ்ஸ கடத்தாரூபஸ்ஸ விஸேஸனவஸேன ‘‘உபாதா³ரூபஸங்கா²தங் கடத்தாரூப’’ந்தி அத்த²மாஹ. மஹாபூ⁴தே பன படிச்ச பச்சயா ச மஹாபூ⁴தானங் உப்பத்தி ந நிவாரேதப்³பா³தி உபாதா³ரூபக்³க³ஹணேன கடத்தாரூபக்³க³ஹணங் அவிஸேஸெத்வா உபாதா³ரூபானங் நிவத்தேதப்³பா³னங் அத்தி²தாய கடத்தாரூபக்³க³ஹணேனேவ உபாதா³ரூபக்³க³ஹணஸ்ஸ விஸேஸனங் த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
255. Asañña…pe… kaṭattārūpaṃ upādārūpanti ettha yo paṭiccavāre sahajāte kammautujānaṃ, kamme ca ekantānekantakammajānaṃ vasena attho vutto, so nādhippeto eva ‘‘kaṭattārūpa’’nti kammasamuṭṭhānarūpasseva sabbassa ca gahitattāti taṃ pahāya yathāgahitassa kaṭattārūpassa visesanavasena ‘‘upādārūpasaṅkhātaṃ kaṭattārūpa’’nti atthamāha. Mahābhūte pana paṭicca paccayā ca mahābhūtānaṃ uppatti na nivāretabbāti upādārūpaggahaṇena kaṭattārūpaggahaṇaṃ avisesetvā upādārūpānaṃ nivattetabbānaṃ atthitāya kaṭattārūpaggahaṇeneva upādārūpaggahaṇassa visesanaṃ daṭṭhabbaṃ.
269-276. ‘‘அப்³யாகதேன அப்³யாகதங், குஸலங், அகுஸல’’ந்தி வத்தப்³பே³ ‘‘அப்³யாகதேன குஸலங், அகுஸலங், அப்³யாகத’’ந்தி, ‘‘குஸலங் த⁴ம்மங் படிச்ச குஸலோ ச அகுஸலோ ச த⁴ம்மா குஸலஸ்ஸாதி அனாமஸித்வா’’தி ச புரிமபாடே² பமாத³லேகா² த³ட்ட²ப்³பா³.
269-276. ‘‘Abyākatena abyākataṃ, kusalaṃ, akusala’’nti vattabbe ‘‘abyākatena kusalaṃ, akusalaṃ, abyākata’’nti, ‘‘kusalaṃ dhammaṃ paṭicca kusalo ca akusalo ca dhammā kusalassāti anāmasitvā’’ti ca purimapāṭhe pamādalekhā daṭṭhabbā.
286-287. நஹேதுபச்சயா நபுரேஜாதே த்³வேதி எத்த² அட்ட²கதா²யங் ‘‘ஆருப்பே பன அஹேதுகமோஹஸ்ஸ அஹேதுககிரியஸ்ஸ ச வஸேன த்³வேதி வுத்தா, நவிப்பயுத்தே த்³வேதி ஆருப்பே அஹேதுகாகுஸலகிரியவஸேனா’’தி வுத்தங், தங் லப்³ப⁴மானேஸு ஏகதே³ஸேன நித³ஸ்ஸனவஸேன வுத்தந்தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். ஆருப்பே பன அஹேதுகமோஹஸ்ஸ அஹேதுககிரியாய அஹேதுகபடிஸந்தி⁴யா ஏகச்சஸ்ஸ ச ரூபஸ்ஸ வஸேன த்³வே வுத்தாதி, நவிப்பயுத்தே த்³வேதி ஆருப்பே அஹேதுகாகுஸலகிரியாஏகச்சரூபானங் வஸேனாதி வுத்தந்தி. ‘‘நோனத்தி²னோவிக³தேஸு ஏகந்தி ஸப்³ப³ரூபஸ்ஸ வஸேனா’’தி வுத்தங், நஹேதுமூலகத்தா இமஸ்ஸ நயஸ்ஸ ஹேதுபச்சயங் லப⁴ந்தங் ந லப்³ப⁴தீதி ‘‘ஏகச்சஸ்ஸ ரூபஸ்ஸ வஸேனா’’தி ப⁴விதப்³ப³ங். சக்கா²தி³த⁴ம்மவஸேன பன சித்தஸமுட்டா²னாதி³கொட்டா²ஸவஸேன வா ஸப்³ப³ங் லப்³ப⁴தீதி ‘‘ஸப்³ப³ரூபஸ்ஸா’’தி வுத்தங் ஸியா.
286-287. Nahetupaccayā napurejāte dveti ettha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘āruppe pana ahetukamohassa ahetukakiriyassa ca vasena dveti vuttā, navippayutte dveti āruppe ahetukākusalakiriyavasenā’’ti vuttaṃ, taṃ labbhamānesu ekadesena nidassanavasena vuttanti daṭṭhabbaṃ. Āruppe pana ahetukamohassa ahetukakiriyāya ahetukapaṭisandhiyā ekaccassa ca rūpassa vasena dve vuttāti, navippayutte dveti āruppe ahetukākusalakiriyāekaccarūpānaṃ vasenāti vuttanti. ‘‘Nonatthinovigatesu ekanti sabbarūpassa vasenā’’ti vuttaṃ, nahetumūlakattā imassa nayassa hetupaccayaṃ labhantaṃ na labbhatīti ‘‘ekaccassa rūpassa vasenā’’ti bhavitabbaṃ. Cakkhādidhammavasena pana cittasamuṭṭhānādikoṭṭhāsavasena vā sabbaṃ labbhatīti ‘‘sabbarūpassā’’ti vuttaṃ siyā.
289-296. ஆக³தானாக³தந்தி பஞ்ஹவஸேன வுத்தங், லப்³ப⁴மானாலப்³ப⁴மானந்தி ஆக³தே ச பஞ்ஹே லப்³ப⁴மானாலப்³ப⁴மானத⁴ம்மவஸேன.
289-296. Āgatānāgatanti pañhavasena vuttaṃ, labbhamānālabbhamānanti āgate ca pañhe labbhamānālabbhamānadhammavasena.
பச்சயவாரவண்ணனா நிட்டி²தா.
Paccayavāravaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / பட்டா²னபாளி • Paṭṭhānapāḷi / 1. குஸலத்திகங் • 1. Kusalattikaṃ
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 3. பச்சயவாரவண்ணனா • 3. Paccayavāravaṇṇanā
