Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అపదానపాళి • Apadānapāḷi |
౨. పచ్చేకబుద్ధఅపదానం
2. Paccekabuddhaapadānaṃ
అథ పచ్చేకబుద్ధాపదానం సుణాథ –
Atha paccekabuddhāpadānaṃ suṇātha –
౮౩.
83.
‘‘తథాగతం జేతవనే వసన్తం, అపుచ్ఛి వేదేహమునీ నతఙ్గో;
‘‘Tathāgataṃ jetavane vasantaṃ, apucchi vedehamunī nataṅgo;
‘పచ్చేకబుద్ధా కిర నామ హోన్తి, భవన్తి తే హేతుభి కేహి వీర’ 1.
‘Paccekabuddhā kira nāma honti, bhavanti te hetubhi kehi vīra’ 2.
౮౪.
84.
‘‘తదాహ సబ్బఞ్ఞువరో మహేసీ, ఆనన్దభద్దం మధురస్సరేన;
‘‘Tadāha sabbaññuvaro mahesī, ānandabhaddaṃ madhurassarena;
‘యే పుబ్బబుద్ధేసు 3 కతాధికారా, అలద్ధమోక్ఖా జినసాసనేసు.
‘Ye pubbabuddhesu 4 katādhikārā, aladdhamokkhā jinasāsanesu.
౮౫.
85.
‘‘‘తేనేవ సంవేగముఖేన ధీరా, వినాపి బుద్ధేహి సుతిక్ఖపఞ్ఞా;
‘‘‘Teneva saṃvegamukhena dhīrā, vināpi buddhehi sutikkhapaññā;
ఆరమ్మణేనాపి పరిత్తకేన, పచ్చేకబోధిం అనుపాపుణన్తి.
Ārammaṇenāpi parittakena, paccekabodhiṃ anupāpuṇanti.
౮౬.
86.
‘‘‘సబ్బమ్హి లోకమ్హి మమం ఠపేత్వా, పచ్చేకబుద్ధేహి సమోవ నత్థి;
‘‘‘Sabbamhi lokamhi mamaṃ ṭhapetvā, paccekabuddhehi samova natthi;
తేసం ఇమం వణ్ణపదేసమత్తం, వక్ఖామహం సాధు మహామునీనం.
Tesaṃ imaṃ vaṇṇapadesamattaṃ, vakkhāmahaṃ sādhu mahāmunīnaṃ.
౮౭.
87.
‘‘‘సయమేవ బుద్ధానం మహాఇసీనం, సాధూని వాక్యాని మధూవ 5 ఖుద్దం;
‘‘‘Sayameva buddhānaṃ mahāisīnaṃ, sādhūni vākyāni madhūva 6 khuddaṃ;
అనుత్తరం భేసజం పత్థయన్తా, సుణాథ సబ్బేసు పసన్నచిత్తా.
Anuttaraṃ bhesajaṃ patthayantā, suṇātha sabbesu pasannacittā.
౮౮.
88.
‘‘‘పచ్చేకబుద్ధానం సమాగతానం, పరమ్పరం బ్యాకరణాని యాని;
‘‘‘Paccekabuddhānaṃ samāgatānaṃ, paramparaṃ byākaraṇāni yāni;
ఆదీనవో యఞ్చ విరాగవత్థుం, యథా చ బోధిం అనుపాపుణింసు.
Ādīnavo yañca virāgavatthuṃ, yathā ca bodhiṃ anupāpuṇiṃsu.
౮౯.
89.
‘‘‘సరాగవత్థూసు విరాగసఞ్ఞీ, రత్తమ్హి లోకమ్హి విరత్తచిత్తా;
‘‘‘Sarāgavatthūsu virāgasaññī, rattamhi lokamhi virattacittā;
హిత్వా పపఞ్చే జితఫన్దితాని 7, తథేవ బోధిం అనుపాపుణింసు.
Hitvā papañce jitaphanditāni 8, tatheva bodhiṃ anupāpuṇiṃsu.
౯౦.
90.
‘‘‘సబ్బేసు భూతేసు నిధాయ దణ్డం, అవిహేఠయం అఞ్ఞతరమ్పి తేసం;
‘‘‘Sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ, aviheṭhayaṃ aññatarampi tesaṃ;
మేత్తేన చిత్తేన హితానుకమ్పీ, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Mettena cittena hitānukampī, eko care khaggavisāṇakappo.
౯౧.
91.
‘‘‘సబ్బేసు భూతేసు నిధాయ దణ్డం, అవిహేఠయం అఞ్ఞతరమ్పి తేసం;
‘‘‘Sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ, aviheṭhayaṃ aññatarampi tesaṃ;
న పుత్తమిచ్ఛేయ్య కుతో సహాయం, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Na puttamiccheyya kuto sahāyaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
౯౨.
92.
‘‘‘సంసగ్గజాతస్స భవన్తి స్నేహా, స్నేహన్వయం దుక్ఖమిదం పహోతి;
‘‘‘Saṃsaggajātassa bhavanti snehā, snehanvayaṃ dukkhamidaṃ pahoti;
ఆదీనవం స్నేహజం పేక్ఖమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Ādīnavaṃ snehajaṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౯౩.
93.
‘‘‘మిత్తే సుహజ్జే అనుకమ్పమానో, హాపేతి అత్థం పటిబద్ధచిత్తో;
‘‘‘Mitte suhajje anukampamāno, hāpeti atthaṃ paṭibaddhacitto;
ఏతం భయం సన్థవే పేక్ఖమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Etaṃ bhayaṃ santhave pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౯౪.
94.
‘‘‘వంసో విసాలోవ యథా విసత్తో, పుత్తేసు దారేసు చ యా అపేక్ఖా;
‘‘‘Vaṃso visālova yathā visatto, puttesu dāresu ca yā apekkhā;
వంసే కళీరోవ అసజ్జమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Vaṃse kaḷīrova asajjamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౯౫.
95.
‘‘‘మిగో అరఞ్ఞమ్హి యథా అబద్ధో, యేనిచ్ఛకం గచ్ఛతి గోచరాయ;
‘‘‘Migo araññamhi yathā abaddho, yenicchakaṃ gacchati gocarāya;
విఞ్ఞూ నరో సేరితం పేక్ఖమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Viññū naro seritaṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౯౬.
96.
‘‘‘ఆమన్తనా హోతి సహాయమజ్ఝే, వాసే చ 9 ఠానే గమనే చారికాయ;
‘‘‘Āmantanā hoti sahāyamajjhe, vāse ca 10 ṭhāne gamane cārikāya;
అనభిజ్ఝితం సేరితం పేక్ఖమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Anabhijjhitaṃ seritaṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౯౭.
97.
‘‘‘ఖిడ్డా రతీ హోతి సహాయమజ్ఝే, పుత్తేసు పేమం విపులఞ్చ హోతి;
‘‘‘Khiḍḍā ratī hoti sahāyamajjhe, puttesu pemaṃ vipulañca hoti;
పియవిప్పయోగం విజిగుచ్ఛమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Piyavippayogaṃ vijigucchamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౯౮.
98.
‘‘‘చాతుద్దిసో అప్పటిఘో చ హోతి, సన్తుస్సమానో ఇతరీతరేన;
‘‘‘Cātuddiso appaṭigho ca hoti, santussamāno itarītarena;
పరిస్సయానం సహితా అఛమ్భీ, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Parissayānaṃ sahitā achambhī, eko care khaggavisāṇakappo.
౯౯.
99.
‘‘‘దుస్సఙ్గహా పబ్బజితాపి ఏకే, అథో గహట్ఠా ఘరమావసన్తా;
‘‘‘Dussaṅgahā pabbajitāpi eke, atho gahaṭṭhā gharamāvasantā;
అప్పోస్సుక్కో పరపుత్తేసు హుత్వా, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Appossukko paraputtesu hutvā, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౦౦.
100.
‘‘‘ఓరోపయిత్వా గిహిబ్యఞ్జనాని, సఞ్ఛిన్నపత్తో యథా కోవిళారో;
‘‘‘Oropayitvā gihibyañjanāni, sañchinnapatto yathā koviḷāro;
ఛేత్వాన వీరో గిహిబన్ధనాని, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Chetvāna vīro gihibandhanāni, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౦౧.
101.
‘‘‘సచే లభేథ నిపకం సహాయం, సద్ధిం చరం సాధువిహారిధీరం;
‘‘‘Sace labhetha nipakaṃ sahāyaṃ, saddhiṃ caraṃ sādhuvihāridhīraṃ;
అభిభుయ్య సబ్బాని పరిస్సయాని, చరేయ్య తేనత్తమనో సతీమా.
Abhibhuyya sabbāni parissayāni, careyya tenattamano satīmā.
౧౦౨.
102.
‘‘‘నో చే లభేథ నిపకం సహాయం, సద్ధిం చరం సాధువిహారిధీరం;
‘‘‘No ce labhetha nipakaṃ sahāyaṃ, saddhiṃ caraṃ sādhuvihāridhīraṃ;
రాజావ రట్ఠం విజితం పహాయ, ఏకో చరే మాతఙ్గరఞ్ఞేవ నాగో.
Rājāva raṭṭhaṃ vijitaṃ pahāya, eko care mātaṅgaraññeva nāgo.
౧౦౩.
103.
‘‘‘అద్ధా పసంసామ సహాయసమ్పదం, సేట్ఠా సమా సేవితబ్బా సహాయా;
‘‘‘Addhā pasaṃsāma sahāyasampadaṃ, seṭṭhā samā sevitabbā sahāyā;
ఏతే అలద్ధా అనవజ్జభోజీ, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Ete aladdhā anavajjabhojī, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౦౪.
104.
‘‘‘దిస్వా సువణ్ణస్స పభస్సరాని, కమ్మారపుత్తేన సునిట్ఠితాని;
‘‘‘Disvā suvaṇṇassa pabhassarāni, kammāraputtena suniṭṭhitāni;
సఙ్ఘట్టమానాని దువే భుజస్మిం, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Saṅghaṭṭamānāni duve bhujasmiṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౦౫.
105.
‘‘‘ఏవం దుతీయేన సహా మమస్స, వాచాభిలాపో అభిసజ్జనా వా;
‘‘‘Evaṃ dutīyena sahā mamassa, vācābhilāpo abhisajjanā vā;
ఏతం భయం ఆయతిం పేక్ఖమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Etaṃ bhayaṃ āyatiṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౦౬.
106.
‘‘‘కామా హి చిత్రా మధురా మనోరమా, విరూపరూపేన మథేన్తి చిత్తం;
‘‘‘Kāmā hi citrā madhurā manoramā, virūparūpena mathenti cittaṃ;
ఆదీనవం కామగుణేసు దిస్వా, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Ādīnavaṃ kāmaguṇesu disvā, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౦౭.
107.
‘‘‘ఈతీ చ గణ్డో చ ఉపద్దవో చ, రోగో చ సల్లఞ్చ భయఞ్చ మేతం;
‘‘‘Ītī ca gaṇḍo ca upaddavo ca, rogo ca sallañca bhayañca metaṃ;
ఏతం భయం కామగుణేసు దిస్వా, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Etaṃ bhayaṃ kāmaguṇesu disvā, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౦౮.
108.
‘‘‘సీతఞ్చ ఉణ్హఞ్చ ఖుదం పిపాసం, వాతాతపే డంససరీసపే 11 చ;
‘‘‘Sītañca uṇhañca khudaṃ pipāsaṃ, vātātape ḍaṃsasarīsape 12 ca;
సబ్బానిపేతాని అభిబ్భవిత్వా 13, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Sabbānipetāni abhibbhavitvā 14, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౦౯.
109.
‘‘‘నాగోవ యూథాని వివజ్జయిత్వా, సఞ్జాతఖన్ధో పదుమీ ఉళారో;
‘‘‘Nāgova yūthāni vivajjayitvā, sañjātakhandho padumī uḷāro;
యథాభిరన్తం విహరం అరఞ్ఞే, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Yathābhirantaṃ viharaṃ araññe, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౧౦.
110.
‘‘‘అట్ఠానతం సఙ్గణికారతస్స, యం ఫస్సయే 15 సామయికం విముత్తిం;
‘‘‘Aṭṭhānataṃ saṅgaṇikāratassa, yaṃ phassaye 16 sāmayikaṃ vimuttiṃ;
ఆదిచ్చబన్ధుస్స వచో నిసమ్మ, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Ādiccabandhussa vaco nisamma, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౧౧.
111.
‘‘‘దిట్ఠీవిసూకాని ఉపాతివత్తో, పత్తో నియామం పటిలద్ధమగ్గో;
‘‘‘Diṭṭhīvisūkāni upātivatto, patto niyāmaṃ paṭiladdhamaggo;
ఉప్పన్నఞాణోమ్హి అనఞ్ఞనేయ్యో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Uppannañāṇomhi anaññaneyyo, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౧౨.
112.
‘‘‘నిల్లోలుపో నిక్కుహో నిప్పిపాసో, నిమ్మక్ఖ 17 నిద్ధన్తకసావమోహో;
‘‘‘Nillolupo nikkuho nippipāso, nimmakkha 18 niddhantakasāvamoho;
నిరాసయో 19 సబ్బలోకే భవిత్వా, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Nirāsayo 20 sabbaloke bhavitvā, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౧౩.
113.
‘‘‘పాపం సహాయం పరివజ్జయేథ, అనత్థదస్సిం విసమే నివిట్ఠం;
‘‘‘Pāpaṃ sahāyaṃ parivajjayetha, anatthadassiṃ visame niviṭṭhaṃ;
సయం న సేవే పసుతం పమత్తం, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Sayaṃ na seve pasutaṃ pamattaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౧౪.
114.
‘‘‘బహుస్సుతం ధమ్మధరం భజేథ, మిత్తం ఉళారం పటిభానవన్తం;
‘‘‘Bahussutaṃ dhammadharaṃ bhajetha, mittaṃ uḷāraṃ paṭibhānavantaṃ;
అఞ్ఞాయ అత్థాని వినేయ్య కఙ్ఖం, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Aññāya atthāni vineyya kaṅkhaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౧౫.
115.
‘‘‘ఖిడ్డం రతిం కామసుఖఞ్చ లోకే, అనలఙ్కరిత్వా అనపేక్ఖమానో;
‘‘‘Khiḍḍaṃ ratiṃ kāmasukhañca loke, analaṅkaritvā anapekkhamāno;
విభూసట్ఠానా విరతో సచ్చవాదీ, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Vibhūsaṭṭhānā virato saccavādī, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౧౬.
116.
‘‘‘పుత్తఞ్చ దారం పితరఞ్చ మాతరం, ధనాని ధఞ్ఞాని చ బన్ధవాని;
‘‘‘Puttañca dāraṃ pitarañca mātaraṃ, dhanāni dhaññāni ca bandhavāni;
హిత్వాన కామాని యథోధికాని, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Hitvāna kāmāni yathodhikāni, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౧౭.
117.
‘‘‘సఙ్గో ఏసో పరిత్తమేత్థ సోఖ్యం, అప్పస్సాదో దుక్ఖమేవేత్థ భియ్యో;
‘‘‘Saṅgo eso parittamettha sokhyaṃ, appassādo dukkhamevettha bhiyyo;
గళో 21 ఏసో ఇతి ఞత్వా మతిమా, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Gaḷo 22 eso iti ñatvā matimā, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౧౮.
118.
‘‘‘సన్దాలయిత్వాన సంయోజనాని, జాలంవ భేత్వా సలిలమ్బుచారీ;
‘‘‘Sandālayitvāna saṃyojanāni, jālaṃva bhetvā salilambucārī;
అగ్గీవ దడ్ఢం అనివత్తమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Aggīva daḍḍhaṃ anivattamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౧౯.
119.
‘‘‘ఓక్ఖిత్తచక్ఖూ న చ పాదలోలో, గుత్తిన్ద్రియో రక్ఖితమానసానో;
‘‘‘Okkhittacakkhū na ca pādalolo, guttindriyo rakkhitamānasāno;
అనవస్సుతో అపరిడయ్హమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Anavassuto apariḍayhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౨౦.
120.
‘‘‘ఓహారయిత్వా గిహిబ్యఞ్జనాని, సఞ్ఛన్నపత్తో యథా పారిఛత్తో;
‘‘‘Ohārayitvā gihibyañjanāni, sañchannapatto yathā pārichatto;
కాసాయవత్థో అభినిక్ఖమిత్వా, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Kāsāyavattho abhinikkhamitvā, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౨౧.
121.
‘‘‘రసేసు గేధం అకరం అలోలో, అనఞ్ఞపోసీ సపదానచారీ;
‘‘‘Rasesu gedhaṃ akaraṃ alolo, anaññaposī sapadānacārī;
కులే కులే అప్పటిబద్ధచిత్తో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Kule kule appaṭibaddhacitto, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౨౨.
122.
‘‘‘పహాయ పఞ్చావరణాని చేతసో, ఉపక్కిలేసే బ్యపనుజ్జ సబ్బే;
‘‘‘Pahāya pañcāvaraṇāni cetaso, upakkilese byapanujja sabbe;
అనిస్సితో ఛేజ్జ సినేహదోసం, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Anissito chejja sinehadosaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౨౩.
123.
‘‘‘విపిట్ఠికత్వాన సుఖఞ్చ దుక్ఖం, పుబ్బేవ సోమనస్సదోమనస్సం;
‘‘‘Vipiṭṭhikatvāna sukhañca dukkhaṃ, pubbeva somanassadomanassaṃ;
లద్ధానుపేక్ఖం సమథం విసుద్ధం, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Laddhānupekkhaṃ samathaṃ visuddhaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౨౪.
124.
‘‘‘ఆరద్ధవీరియో పరమత్థపత్తియా, అలీనచిత్తో అకుసీతవుత్తి;
‘‘‘Āraddhavīriyo paramatthapattiyā, alīnacitto akusītavutti;
దళ్హనిక్కమో థామబలూపపన్నో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Daḷhanikkamo thāmabalūpapanno, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౨౫.
125.
‘‘‘పటిసల్లానం ఝానమరిఞ్చమానో, ధమ్మేసు నిచ్చం అనుధమ్మచారీ;
‘‘‘Paṭisallānaṃ jhānamariñcamāno, dhammesu niccaṃ anudhammacārī;
ఆదీనవం సమ్మసితా భవేసు, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Ādīnavaṃ sammasitā bhavesu, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౨౬.
126.
‘‘‘తణ్హక్ఖయం పత్థయమప్పమత్తో, అనేళమూగో సుతవా సతీమా;
‘‘‘Taṇhakkhayaṃ patthayamappamatto, aneḷamūgo sutavā satīmā;
సఙ్ఖాతధమ్మో నియతో పధానవా, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Saṅkhātadhammo niyato padhānavā, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౨౭.
127.
‘‘‘సీహోవ సద్దేసు అసన్తసన్తో, వాతోవ జాలమ్హి అసజ్జమానో;
‘‘‘Sīhova saddesu asantasanto, vātova jālamhi asajjamāno;
పదుమంవ తోయేన అలిమ్పమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Padumaṃva toyena alimpamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౨౮.
128.
‘‘‘సీహో యథా దాఠబలీ పసయ్హ, రాజా మిగానం అభిభుయ్య చారీ;
‘‘‘Sīho yathā dāṭhabalī pasayha, rājā migānaṃ abhibhuyya cārī;
సేవేథ పన్తాని సేనాసనాని, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Sevetha pantāni senāsanāni, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౨౯.
129.
‘‘‘మేత్తం ఉపేక్ఖం కరుణం విముత్తిం, ఆసేవమానో ముదితఞ్చ కాలే;
‘‘‘Mettaṃ upekkhaṃ karuṇaṃ vimuttiṃ, āsevamāno muditañca kāle;
సబ్బేన లోకేన అవిరుజ్ఝమానో, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Sabbena lokena avirujjhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౩౦.
130.
‘‘‘రాగఞ్చ దోసఞ్చ పహాయ మోహం, సన్దాలయిత్వాన సంయోజనాని;
‘‘‘Rāgañca dosañca pahāya mohaṃ, sandālayitvāna saṃyojanāni;
అసన్తసం జీవితసఙ్ఖయమ్హి, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Asantasaṃ jīvitasaṅkhayamhi, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౩౧.
131.
‘‘‘భజన్తి సేవన్తి చ కారణత్థా, నిక్కారణా దుల్లభా అజ్జ మిత్తా;
‘‘‘Bhajanti sevanti ca kāraṇatthā, nikkāraṇā dullabhā ajja mittā;
అత్తత్థపఞ్ఞా అసుచీమనుస్సా, ఏకో చరే ఖగ్గవిసాణకప్పో.
Attatthapaññā asucīmanussā, eko care khaggavisāṇakappo.
౧౩౨.
132.
‘‘‘విసుద్ధసీలా సువిసుద్ధపఞ్ఞా, సమాహితా జాగరియానుయుత్తా;
‘‘‘Visuddhasīlā suvisuddhapaññā, samāhitā jāgariyānuyuttā;
విపస్సకా ధమ్మవిసేసదస్సీ, మగ్గఙ్గబోజ్ఝఙ్గగతే విజఞ్ఞా.
Vipassakā dhammavisesadassī, maggaṅgabojjhaṅgagate vijaññā.
౧౩౩.
133.
‘‘‘సుఞ్ఞప్పణిధిఞ్చ తథానిమిత్తం 23, ఆసేవయిత్వా జినసాసనమ్హి;
‘‘‘Suññappaṇidhiñca tathānimittaṃ 24, āsevayitvā jinasāsanamhi;
యే సావకత్తం న వజన్తి ధీరా, భవన్తి పచ్చేకజినా సయమ్భూ.
Ye sāvakattaṃ na vajanti dhīrā, bhavanti paccekajinā sayambhū.
౧౩౪.
134.
‘‘‘మహన్తధమ్మా బహుధమ్మకాయా, చిత్తిస్సరా సబ్బదుక్ఖోఘతిణ్ణా;
‘‘‘Mahantadhammā bahudhammakāyā, cittissarā sabbadukkhoghatiṇṇā;
ఉదగ్గచిత్తా పరమత్థదస్సీ, సీహోపమా ఖగ్గవిసాణకప్పా.
Udaggacittā paramatthadassī, sīhopamā khaggavisāṇakappā.
౧౩౫.
135.
‘‘‘సన్తిన్ద్రియా సన్తమనా సమాధీ, పచ్చన్తసత్తేసు పతిప్పచారా 25;
‘‘‘Santindriyā santamanā samādhī, paccantasattesu patippacārā 26;
దీపా పరత్థ ఇధ విజ్జలన్తా, పచ్చేకబుద్ధా సతతం హితామే.
Dīpā parattha idha vijjalantā, paccekabuddhā satataṃ hitāme.
౧౩౬.
136.
‘‘‘పహీనసబ్బావరణా జనిన్దా, లోకప్పదీపా ఘనకఞ్చనాభా;
‘‘‘Pahīnasabbāvaraṇā janindā, lokappadīpā ghanakañcanābhā;
నిస్సంసయం లోకసుదక్ఖిణేయ్యా, పచ్చేకబుద్ధా సతతప్పితామే.
Nissaṃsayaṃ lokasudakkhiṇeyyā, paccekabuddhā satatappitāme.
౧౩౭.
137.
‘‘‘పచ్చేకబుద్ధానం సుభాసితాని, చరన్తి లోకమ్హి సదేవకమ్హి;
‘‘‘Paccekabuddhānaṃ subhāsitāni, caranti lokamhi sadevakamhi;
సుత్వా తథా యే న కరోన్తి బాలా, చరన్తి దుక్ఖేసు పునప్పునం తే.
Sutvā tathā ye na karonti bālā, caranti dukkhesu punappunaṃ te.
౧౩౮.
138.
‘‘‘పచ్చేకబుద్ధానం సుభాసితాని, మధుం యథా ఖుద్దమవస్సవన్తం;
‘‘‘Paccekabuddhānaṃ subhāsitāni, madhuṃ yathā khuddamavassavantaṃ;
సుత్వా తథా యే పటిపత్తియుత్తా, భవన్తి తే సచ్చదసా సపఞ్ఞా’.
Sutvā tathā ye paṭipattiyuttā, bhavanti te saccadasā sapaññā’.
౧౩౯.
139.
‘‘పచ్చేకబుద్ధేహి జినేహి భాసితా, కథా 27 ఉళారా అభినిక్ఖమిత్వా;
‘‘Paccekabuddhehi jinehi bhāsitā, kathā 28 uḷārā abhinikkhamitvā;
తా సక్యసీహేన నరుత్తమేన, పకాసితా ధమ్మవిజాననత్థం.
Tā sakyasīhena naruttamena, pakāsitā dhammavijānanatthaṃ.
౧౪౦.
140.
‘‘లోకానుకమ్పాయ ఇమాని తేసం, పచ్చేకబుద్ధాన వికుబ్బితాని;
‘‘Lokānukampāya imāni tesaṃ, paccekabuddhāna vikubbitāni;
సంవేగసఙ్గమతివడ్ఢనత్థం, సయమ్భుసీహేన పకాసితానీ’’తి.
Saṃvegasaṅgamativaḍḍhanatthaṃ, sayambhusīhena pakāsitānī’’ti.
పచ్చేకబుద్ధాపదానం సమత్తం.
Paccekabuddhāpadānaṃ samattaṃ.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / అపదాన-అట్ఠకథా • Apadāna-aṭṭhakathā / ౨.పచ్చేకబుద్ధఅపదానవణ్ణనా • 2.Paccekabuddhaapadānavaṇṇanā