Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදානපාළි • Apadānapāḷi

    2. පච්‌චෙකබුද්‌ධඅපදානං

    2. Paccekabuddhaapadānaṃ

    අථ පච්‌චෙකබුද්‌ධාපදානං සුණාථ –

    Atha paccekabuddhāpadānaṃ suṇātha –

    83.

    83.

    ‘‘තථාගතං ජෙතවනෙ වසන්‌තං, අපුච්‌ඡි වෙදෙහමුනී නතඞ්‌ගො;

    ‘‘Tathāgataṃ jetavane vasantaṃ, apucchi vedehamunī nataṅgo;

    ‘පච්‌චෙකබුද්‌ධා කිර නාම හොන්‌ති, භවන්‌ති තෙ හෙතුභි කෙහි වීර’ 1.

    ‘Paccekabuddhā kira nāma honti, bhavanti te hetubhi kehi vīra’ 2.

    84.

    84.

    ‘‘තදාහ සබ්‌බඤ්‌ඤුවරො මහෙසී, ආනන්‌දභද්‌දං මධුරස්‌සරෙන;

    ‘‘Tadāha sabbaññuvaro mahesī, ānandabhaddaṃ madhurassarena;

    ‘යෙ පුබ්‌බබුද්‌ධෙසු 3 කතාධිකාරා, අලද්‌ධමොක්‌ඛා ජිනසාසනෙසු.

    ‘Ye pubbabuddhesu 4 katādhikārā, aladdhamokkhā jinasāsanesu.

    85.

    85.

    ‘‘‘තෙනෙව සංවෙගමුඛෙන ධීරා, විනාපි බුද්‌ධෙහි සුතික්‌ඛපඤ්‌ඤා;

    ‘‘‘Teneva saṃvegamukhena dhīrā, vināpi buddhehi sutikkhapaññā;

    ආරම්‌මණෙනාපි පරිත්‌තකෙන, පච්‌චෙකබොධිං අනුපාපුණන්‌ති.

    Ārammaṇenāpi parittakena, paccekabodhiṃ anupāpuṇanti.

    86.

    86.

    ‘‘‘සබ්‌බම්‌හි ලොකම්‌හි මමං ඨපෙත්‌වා, පච්‌චෙකබුද්‌ධෙහි සමොව නත්‌ථි;

    ‘‘‘Sabbamhi lokamhi mamaṃ ṭhapetvā, paccekabuddhehi samova natthi;

    තෙසං ඉමං වණ්‌ණපදෙසමත්‌තං, වක්‌ඛාමහං සාධු මහාමුනීනං.

    Tesaṃ imaṃ vaṇṇapadesamattaṃ, vakkhāmahaṃ sādhu mahāmunīnaṃ.

    87.

    87.

    ‘‘‘සයමෙව බුද්‌ධානං මහාඉසීනං, සාධූනි වාක්‍යානි මධූව 5 ඛුද්‌දං;

    ‘‘‘Sayameva buddhānaṃ mahāisīnaṃ, sādhūni vākyāni madhūva 6 khuddaṃ;

    අනුත්‌තරං භෙසජං පත්‌ථයන්‌තා, සුණාථ සබ්‌බෙසු පසන්‌නචිත්‌තා.

    Anuttaraṃ bhesajaṃ patthayantā, suṇātha sabbesu pasannacittā.

    88.

    88.

    ‘‘‘පච්‌චෙකබුද්‌ධානං සමාගතානං, පරම්‌පරං බ්‍යාකරණානි යානි;

    ‘‘‘Paccekabuddhānaṃ samāgatānaṃ, paramparaṃ byākaraṇāni yāni;

    ආදීනවො යඤ්‌ච විරාගවත්‌ථුං, යථා ච බොධිං අනුපාපුණිංසු.

    Ādīnavo yañca virāgavatthuṃ, yathā ca bodhiṃ anupāpuṇiṃsu.

    89.

    89.

    ‘‘‘සරාගවත්‌ථූසු විරාගසඤ්‌ඤී, රත්‌තම්‌හි ලොකම්‌හි විරත්‌තචිත්‌තා;

    ‘‘‘Sarāgavatthūsu virāgasaññī, rattamhi lokamhi virattacittā;

    හිත්‌වා පපඤ්‌චෙ ජිතඵන්‌දිතානි 7, තථෙව බොධිං අනුපාපුණිංසු.

    Hitvā papañce jitaphanditāni 8, tatheva bodhiṃ anupāpuṇiṃsu.

    90.

    90.

    ‘‘‘සබ්‌බෙසු භූතෙසු නිධාය දණ්‌ඩං, අවිහෙඨයං අඤ්‌ඤතරම්‌පි තෙසං;

    ‘‘‘Sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ, aviheṭhayaṃ aññatarampi tesaṃ;

    මෙත්‌තෙන චිත්‌තෙන හිතානුකම්‌පී, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Mettena cittena hitānukampī, eko care khaggavisāṇakappo.

    91.

    91.

    ‘‘‘සබ්‌බෙසු භූතෙසු නිධාය දණ්‌ඩං, අවිහෙඨයං අඤ්‌ඤතරම්‌පි තෙසං;

    ‘‘‘Sabbesu bhūtesu nidhāya daṇḍaṃ, aviheṭhayaṃ aññatarampi tesaṃ;

    න පුත්‌තමිච්‌ඡෙය්‍ය කුතො සහායං, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Na puttamiccheyya kuto sahāyaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.

    92.

    92.

    ‘‘‘සංසග්‌ගජාතස්‌ස භවන්‌ති ස්‌නෙහා, ස්‌නෙහන්‌වයං දුක්‌ඛමිදං පහොති;

    ‘‘‘Saṃsaggajātassa bhavanti snehā, snehanvayaṃ dukkhamidaṃ pahoti;

    ආදීනවං ස්‌නෙහජං පෙක්‌ඛමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Ādīnavaṃ snehajaṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    93.

    93.

    ‘‘‘මිත්‌තෙ සුහජ්‌ජෙ අනුකම්‌පමානො, හාපෙති අත්‌ථං පටිබද්‌ධචිත්‌තො;

    ‘‘‘Mitte suhajje anukampamāno, hāpeti atthaṃ paṭibaddhacitto;

    එතං භයං සන්‌ථවෙ පෙක්‌ඛමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Etaṃ bhayaṃ santhave pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    94.

    94.

    ‘‘‘වංසො විසාලොව යථා විසත්‌තො, පුත්‌තෙසු දාරෙසු ච යා අපෙක්‌ඛා;

    ‘‘‘Vaṃso visālova yathā visatto, puttesu dāresu ca yā apekkhā;

    වංසෙ කළීරොව අසජ්‌ජමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Vaṃse kaḷīrova asajjamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    95.

    95.

    ‘‘‘මිගො අරඤ්‌ඤම්‌හි යථා අබද්‌ධො, යෙනිච්‌ඡකං ගච්‌ඡති ගොචරාය;

    ‘‘‘Migo araññamhi yathā abaddho, yenicchakaṃ gacchati gocarāya;

    විඤ්‌ඤූ නරො සෙරිතං පෙක්‌ඛමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Viññū naro seritaṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    96.

    96.

    ‘‘‘ආමන්‌තනා හොති සහායමජ්‌ඣෙ, වාසෙ ච 9 ඨානෙ ගමනෙ චාරිකාය;

    ‘‘‘Āmantanā hoti sahāyamajjhe, vāse ca 10 ṭhāne gamane cārikāya;

    අනභිජ්‌ඣිතං සෙරිතං පෙක්‌ඛමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Anabhijjhitaṃ seritaṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    97.

    97.

    ‘‘‘ඛිඩ්‌ඩා රතී හොති සහායමජ්‌ඣෙ, පුත්‌තෙසු පෙමං විපුලඤ්‌ච හොති;

    ‘‘‘Khiḍḍā ratī hoti sahāyamajjhe, puttesu pemaṃ vipulañca hoti;

    පියවිප්‌පයොගං විජිගුච්‌ඡමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Piyavippayogaṃ vijigucchamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    98.

    98.

    ‘‘‘චාතුද්‌දිසො අප්‌පටිඝො ච හොති, සන්‌තුස්‌සමානො ඉතරීතරෙන;

    ‘‘‘Cātuddiso appaṭigho ca hoti, santussamāno itarītarena;

    පරිස්‌සයානං සහිතා අඡම්‌භී, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Parissayānaṃ sahitā achambhī, eko care khaggavisāṇakappo.

    99.

    99.

    ‘‘‘දුස්‌සඞ්‌ගහා පබ්‌බජිතාපි එකෙ, අථො ගහට්‌ඨා ඝරමාවසන්‌තා;

    ‘‘‘Dussaṅgahā pabbajitāpi eke, atho gahaṭṭhā gharamāvasantā;

    අප්‌පොස්‌සුක්‌කො පරපුත්‌තෙසු හුත්‌වා, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Appossukko paraputtesu hutvā, eko care khaggavisāṇakappo.

    100.

    100.

    ‘‘‘ඔරොපයිත්‌වා ගිහිබ්‍යඤ්‌ජනානි, සඤ්‌ඡින්‌නපත්‌තො යථා කොවිළාරො;

    ‘‘‘Oropayitvā gihibyañjanāni, sañchinnapatto yathā koviḷāro;

    ඡෙත්‌වාන වීරො ගිහිබන්‌ධනානි, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Chetvāna vīro gihibandhanāni, eko care khaggavisāṇakappo.

    101.

    101.

    ‘‘‘සචෙ ලභෙථ නිපකං සහායං, සද්‌ධිං චරං සාධුවිහාරිධීරං;

    ‘‘‘Sace labhetha nipakaṃ sahāyaṃ, saddhiṃ caraṃ sādhuvihāridhīraṃ;

    අභිභුය්‍ය සබ්‌බානි පරිස්‌සයානි, චරෙය්‍ය තෙනත්‌තමනො සතීමා.

    Abhibhuyya sabbāni parissayāni, careyya tenattamano satīmā.

    102.

    102.

    ‘‘‘නො චෙ ලභෙථ නිපකං සහායං, සද්‌ධිං චරං සාධුවිහාරිධීරං;

    ‘‘‘No ce labhetha nipakaṃ sahāyaṃ, saddhiṃ caraṃ sādhuvihāridhīraṃ;

    රාජාව රට්‌ඨං විජිතං පහාය, එකො චරෙ මාතඞ්‌ගරඤ්‌ඤෙව නාගො.

    Rājāva raṭṭhaṃ vijitaṃ pahāya, eko care mātaṅgaraññeva nāgo.

    103.

    103.

    ‘‘‘අද්‌ධා පසංසාම සහායසම්‌පදං, සෙට්‌ඨා සමා සෙවිතබ්‌බා සහායා;

    ‘‘‘Addhā pasaṃsāma sahāyasampadaṃ, seṭṭhā samā sevitabbā sahāyā;

    එතෙ අලද්‌ධා අනවජ්‌ජභොජී, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Ete aladdhā anavajjabhojī, eko care khaggavisāṇakappo.

    104.

    104.

    ‘‘‘දිස්‌වා සුවණ්‌ණස්‌ස පභස්‌සරානි, කම්‌මාරපුත්‌තෙන සුනිට්‌ඨිතානි;

    ‘‘‘Disvā suvaṇṇassa pabhassarāni, kammāraputtena suniṭṭhitāni;

    සඞ්‌ඝට්‌ටමානානි දුවෙ භුජස්‌මිං, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Saṅghaṭṭamānāni duve bhujasmiṃ, eko care khaggavisāṇakappo.

    105.

    105.

    ‘‘‘එවං දුතීයෙන සහා මමස්‌ස, වාචාභිලාපො අභිසජ්‌ජනා වා;

    ‘‘‘Evaṃ dutīyena sahā mamassa, vācābhilāpo abhisajjanā vā;

    එතං භයං ආයතිං පෙක්‌ඛමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Etaṃ bhayaṃ āyatiṃ pekkhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    106.

    106.

    ‘‘‘කාමා හි චිත්‍රා මධුරා මනොරමා, විරූපරූපෙන මථෙන්‌ති චිත්‌තං;

    ‘‘‘Kāmā hi citrā madhurā manoramā, virūparūpena mathenti cittaṃ;

    ආදීනවං කාමගුණෙසු දිස්‌වා, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Ādīnavaṃ kāmaguṇesu disvā, eko care khaggavisāṇakappo.

    107.

    107.

    ‘‘‘ඊතී ච ගණ්‌ඩො ච උපද්‌දවො ච, රොගො ච සල්‌ලඤ්‌ච භයඤ්‌ච මෙතං;

    ‘‘‘Ītī ca gaṇḍo ca upaddavo ca, rogo ca sallañca bhayañca metaṃ;

    එතං භයං කාමගුණෙසු දිස්‌වා, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Etaṃ bhayaṃ kāmaguṇesu disvā, eko care khaggavisāṇakappo.

    108.

    108.

    ‘‘‘සීතඤ්‌ච උණ්‌හඤ්‌ච ඛුදං පිපාසං, වාතාතපෙ ඩංසසරීසපෙ 11 ච;

    ‘‘‘Sītañca uṇhañca khudaṃ pipāsaṃ, vātātape ḍaṃsasarīsape 12 ca;

    සබ්‌බානිපෙතානි අභිබ්‌භවිත්‌වා 13, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Sabbānipetāni abhibbhavitvā 14, eko care khaggavisāṇakappo.

    109.

    109.

    ‘‘‘නාගොව යූථානි විවජ්‌ජයිත්‌වා, සඤ්‌ජාතඛන්‌ධො පදුමී උළාරො;

    ‘‘‘Nāgova yūthāni vivajjayitvā, sañjātakhandho padumī uḷāro;

    යථාභිරන්‌තං විහරං අරඤ්‌ඤෙ, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Yathābhirantaṃ viharaṃ araññe, eko care khaggavisāṇakappo.

    110.

    110.

    ‘‘‘අට්‌ඨානතං සඞ්‌ගණිකාරතස්‌ස, යං ඵස්‌සයෙ 15 සාමයිකං විමුත්‌තිං;

    ‘‘‘Aṭṭhānataṃ saṅgaṇikāratassa, yaṃ phassaye 16 sāmayikaṃ vimuttiṃ;

    ආදිච්‌චබන්‌ධුස්‌ස වචො නිසම්‌ම, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Ādiccabandhussa vaco nisamma, eko care khaggavisāṇakappo.

    111.

    111.

    ‘‘‘දිට්‌ඨීවිසූකානි උපාතිවත්‌තො, පත්‌තො නියාමං පටිලද්‌ධමග්‌ගො;

    ‘‘‘Diṭṭhīvisūkāni upātivatto, patto niyāmaṃ paṭiladdhamaggo;

    උප්‌පන්‌නඤාණොම්‌හි අනඤ්‌ඤනෙය්‍යො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Uppannañāṇomhi anaññaneyyo, eko care khaggavisāṇakappo.

    112.

    112.

    ‘‘‘නිල්‌ලොලුපො නික්‌කුහො නිප්‌පිපාසො, නිම්‌මක්‌ඛ 17 නිද්‌ධන්‌තකසාවමොහො;

    ‘‘‘Nillolupo nikkuho nippipāso, nimmakkha 18 niddhantakasāvamoho;

    නිරාසයො 19 සබ්‌බලොකෙ භවිත්‌වා, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Nirāsayo 20 sabbaloke bhavitvā, eko care khaggavisāṇakappo.

    113.

    113.

    ‘‘‘පාපං සහායං පරිවජ්‌ජයෙථ, අනත්‌ථදස්‌සිං විසමෙ නිවිට්‌ඨං;

    ‘‘‘Pāpaṃ sahāyaṃ parivajjayetha, anatthadassiṃ visame niviṭṭhaṃ;

    සයං න සෙවෙ පසුතං පමත්‌තං, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Sayaṃ na seve pasutaṃ pamattaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.

    114.

    114.

    ‘‘‘බහුස්‌සුතං ධම්‌මධරං භජෙථ, මිත්‌තං උළාරං පටිභානවන්‌තං;

    ‘‘‘Bahussutaṃ dhammadharaṃ bhajetha, mittaṃ uḷāraṃ paṭibhānavantaṃ;

    අඤ්‌ඤාය අත්‌ථානි විනෙය්‍ය කඞ්‌ඛං, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Aññāya atthāni vineyya kaṅkhaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.

    115.

    115.

    ‘‘‘ඛිඩ්‌ඩං රතිං කාමසුඛඤ්‌ච ලොකෙ, අනලඞ්‌කරිත්‌වා අනපෙක්‌ඛමානො;

    ‘‘‘Khiḍḍaṃ ratiṃ kāmasukhañca loke, analaṅkaritvā anapekkhamāno;

    විභූසට්‌ඨානා විරතො සච්‌චවාදී, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Vibhūsaṭṭhānā virato saccavādī, eko care khaggavisāṇakappo.

    116.

    116.

    ‘‘‘පුත්‌තඤ්‌ච දාරං පිතරඤ්‌ච මාතරං, ධනානි ධඤ්‌ඤානි ච බන්‌ධවානි;

    ‘‘‘Puttañca dāraṃ pitarañca mātaraṃ, dhanāni dhaññāni ca bandhavāni;

    හිත්‌වාන කාමානි යථොධිකානි, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Hitvāna kāmāni yathodhikāni, eko care khaggavisāṇakappo.

    117.

    117.

    ‘‘‘සඞ්‌ගො එසො පරිත්‌තමෙත්‌ථ සොඛ්‍යං, අප්‌පස්‌සාදො දුක්‌ඛමෙවෙත්‌ථ භිය්‍යො;

    ‘‘‘Saṅgo eso parittamettha sokhyaṃ, appassādo dukkhamevettha bhiyyo;

    ගළො 21 එසො ඉති ඤත්‌වා මතිමා, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Gaḷo 22 eso iti ñatvā matimā, eko care khaggavisāṇakappo.

    118.

    118.

    ‘‘‘සන්‌දාලයිත්‌වාන සංයොජනානි, ජාලංව භෙත්‌වා සලිලම්‌බුචාරී;

    ‘‘‘Sandālayitvāna saṃyojanāni, jālaṃva bhetvā salilambucārī;

    අග්‌ගීව දඩ්‌ඪං අනිවත්‌තමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Aggīva daḍḍhaṃ anivattamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    119.

    119.

    ‘‘‘ඔක්‌ඛිත්‌තචක්‌ඛූ න ච පාදලොලො, ගුත්‌තින්‌ද්‍රියො රක්‌ඛිතමානසානො;

    ‘‘‘Okkhittacakkhū na ca pādalolo, guttindriyo rakkhitamānasāno;

    අනවස්‌සුතො අපරිඩය්‌හමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Anavassuto apariḍayhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    120.

    120.

    ‘‘‘ඔහාරයිත්‌වා ගිහිබ්‍යඤ්‌ජනානි, සඤ්‌ඡන්‌නපත්‌තො යථා පාරිඡත්‌තො;

    ‘‘‘Ohārayitvā gihibyañjanāni, sañchannapatto yathā pārichatto;

    කාසායවත්‌ථො අභිනික්‌ඛමිත්‌වා, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Kāsāyavattho abhinikkhamitvā, eko care khaggavisāṇakappo.

    121.

    121.

    ‘‘‘රසෙසු ගෙධං අකරං අලොලො, අනඤ්‌ඤපොසී සපදානචාරී;

    ‘‘‘Rasesu gedhaṃ akaraṃ alolo, anaññaposī sapadānacārī;

    කුලෙ කුලෙ අප්‌පටිබද්‌ධචිත්‌තො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Kule kule appaṭibaddhacitto, eko care khaggavisāṇakappo.

    122.

    122.

    ‘‘‘පහාය පඤ්‌චාවරණානි චෙතසො, උපක්‌කිලෙසෙ බ්‍යපනුජ්‌ජ සබ්‌බෙ;

    ‘‘‘Pahāya pañcāvaraṇāni cetaso, upakkilese byapanujja sabbe;

    අනිස්‌සිතො ඡෙජ්‌ජ සිනෙහදොසං, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Anissito chejja sinehadosaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.

    123.

    123.

    ‘‘‘විපිට්‌ඨිකත්‌වාන සුඛඤ්‌ච දුක්‌ඛං, පුබ්‌බෙව සොමනස්‌සදොමනස්‌සං;

    ‘‘‘Vipiṭṭhikatvāna sukhañca dukkhaṃ, pubbeva somanassadomanassaṃ;

    ලද්‌ධානුපෙක්‌ඛං සමථං විසුද්‌ධං, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Laddhānupekkhaṃ samathaṃ visuddhaṃ, eko care khaggavisāṇakappo.

    124.

    124.

    ‘‘‘ආරද්‌ධවීරියො පරමත්‌ථපත්‌තියා, අලීනචිත්‌තො අකුසීතවුත්‌ති;

    ‘‘‘Āraddhavīriyo paramatthapattiyā, alīnacitto akusītavutti;

    දළ්‌හනික්‌කමො ථාමබලූපපන්‌නො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Daḷhanikkamo thāmabalūpapanno, eko care khaggavisāṇakappo.

    125.

    125.

    ‘‘‘පටිසල්‌ලානං ඣානමරිඤ්‌චමානො, ධම්‌මෙසු නිච්‌චං අනුධම්‌මචාරී;

    ‘‘‘Paṭisallānaṃ jhānamariñcamāno, dhammesu niccaṃ anudhammacārī;

    ආදීනවං සම්‌මසිතා භවෙසු, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Ādīnavaṃ sammasitā bhavesu, eko care khaggavisāṇakappo.

    126.

    126.

    ‘‘‘තණ්‌හක්‌ඛයං පත්‌ථයමප්‌පමත්‌තො, අනෙළමූගො සුතවා සතීමා;

    ‘‘‘Taṇhakkhayaṃ patthayamappamatto, aneḷamūgo sutavā satīmā;

    සඞ්‌ඛාතධම්‌මො නියතො පධානවා, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Saṅkhātadhammo niyato padhānavā, eko care khaggavisāṇakappo.

    127.

    127.

    ‘‘‘සීහොව සද්‌දෙසු අසන්‌තසන්‌තො, වාතොව ජාලම්‌හි අසජ්‌ජමානො;

    ‘‘‘Sīhova saddesu asantasanto, vātova jālamhi asajjamāno;

    පදුමංව තොයෙන අලිම්‌පමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Padumaṃva toyena alimpamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    128.

    128.

    ‘‘‘සීහො යථා දාඨබලී පසය්‌හ, රාජා මිගානං අභිභුය්‍ය චාරී;

    ‘‘‘Sīho yathā dāṭhabalī pasayha, rājā migānaṃ abhibhuyya cārī;

    සෙවෙථ පන්‌තානි සෙනාසනානි, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Sevetha pantāni senāsanāni, eko care khaggavisāṇakappo.

    129.

    129.

    ‘‘‘මෙත්‌තං උපෙක්‌ඛං කරුණං විමුත්‌තිං, ආසෙවමානො මුදිතඤ්‌ච කාලෙ;

    ‘‘‘Mettaṃ upekkhaṃ karuṇaṃ vimuttiṃ, āsevamāno muditañca kāle;

    සබ්‌බෙන ලොකෙන අවිරුජ්‌ඣමානො, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Sabbena lokena avirujjhamāno, eko care khaggavisāṇakappo.

    130.

    130.

    ‘‘‘රාගඤ්‌ච දොසඤ්‌ච පහාය මොහං, සන්‌දාලයිත්‌වාන සංයොජනානි;

    ‘‘‘Rāgañca dosañca pahāya mohaṃ, sandālayitvāna saṃyojanāni;

    අසන්‌තසං ජීවිතසඞ්‌ඛයම්‌හි, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Asantasaṃ jīvitasaṅkhayamhi, eko care khaggavisāṇakappo.

    131.

    131.

    ‘‘‘භජන්‌ති සෙවන්‌ති ච කාරණත්‌ථා, නික්‌කාරණා දුල්‌ලභා අජ්‌ජ මිත්‌තා;

    ‘‘‘Bhajanti sevanti ca kāraṇatthā, nikkāraṇā dullabhā ajja mittā;

    අත්‌තත්‌ථපඤ්‌ඤා අසුචීමනුස්‌සා, එකො චරෙ ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පො.

    Attatthapaññā asucīmanussā, eko care khaggavisāṇakappo.

    132.

    132.

    ‘‘‘විසුද්‌ධසීලා සුවිසුද්‌ධපඤ්‌ඤා, සමාහිතා ජාගරියානුයුත්‌තා;

    ‘‘‘Visuddhasīlā suvisuddhapaññā, samāhitā jāgariyānuyuttā;

    විපස්‌සකා ධම්‌මවිසෙසදස්‌සී, මග්‌ගඞ්‌ගබොජ්‌ඣඞ්‌ගගතෙ විජඤ්‌ඤා.

    Vipassakā dhammavisesadassī, maggaṅgabojjhaṅgagate vijaññā.

    133.

    133.

    ‘‘‘සුඤ්‌ඤප්‌පණිධිඤ්‌ච තථානිමිත්‌තං 23, ආසෙවයිත්‌වා ජිනසාසනම්‌හි;

    ‘‘‘Suññappaṇidhiñca tathānimittaṃ 24, āsevayitvā jinasāsanamhi;

    යෙ සාවකත්‌තං න වජන්‌ති ධීරා, භවන්‌ති පච්‌චෙකජිනා සයම්‌භූ.

    Ye sāvakattaṃ na vajanti dhīrā, bhavanti paccekajinā sayambhū.

    134.

    134.

    ‘‘‘මහන්‌තධම්‌මා බහුධම්‌මකායා, චිත්‌තිස්‌සරා සබ්‌බදුක්‌ඛොඝතිණ්‌ණා;

    ‘‘‘Mahantadhammā bahudhammakāyā, cittissarā sabbadukkhoghatiṇṇā;

    උදග්‌ගචිත්‌තා පරමත්‌ථදස්‌සී, සීහොපමා ඛග්‌ගවිසාණකප්‌පා.

    Udaggacittā paramatthadassī, sīhopamā khaggavisāṇakappā.

    135.

    135.

    ‘‘‘සන්‌තින්‌ද්‍රියා සන්‌තමනා සමාධී, පච්‌චන්‌තසත්‌තෙසු පතිප්‌පචාරා 25;

    ‘‘‘Santindriyā santamanā samādhī, paccantasattesu patippacārā 26;

    දීපා පරත්‌ථ ඉධ විජ්‌ජලන්‌තා, පච්‌චෙකබුද්‌ධා සතතං හිතාමෙ.

    Dīpā parattha idha vijjalantā, paccekabuddhā satataṃ hitāme.

    136.

    136.

    ‘‘‘පහීනසබ්‌බාවරණා ජනින්‌දා, ලොකප්‌පදීපා ඝනකඤ්‌චනාභා;

    ‘‘‘Pahīnasabbāvaraṇā janindā, lokappadīpā ghanakañcanābhā;

    නිස්‌සංසයං ලොකසුදක්‌ඛිණෙය්‍යා, පච්‌චෙකබුද්‌ධා සතතප්‌පිතාමෙ.

    Nissaṃsayaṃ lokasudakkhiṇeyyā, paccekabuddhā satatappitāme.

    137.

    137.

    ‘‘‘පච්‌චෙකබුද්‌ධානං සුභාසිතානි, චරන්‌ති ලොකම්‌හි සදෙවකම්‌හි;

    ‘‘‘Paccekabuddhānaṃ subhāsitāni, caranti lokamhi sadevakamhi;

    සුත්‌වා තථා යෙ න කරොන්‌ති බාලා, චරන්‌ති දුක්‌ඛෙසු පුනප්‌පුනං තෙ.

    Sutvā tathā ye na karonti bālā, caranti dukkhesu punappunaṃ te.

    138.

    138.

    ‘‘‘පච්‌චෙකබුද්‌ධානං සුභාසිතානි, මධුං යථා ඛුද්‌දමවස්‌සවන්‌තං;

    ‘‘‘Paccekabuddhānaṃ subhāsitāni, madhuṃ yathā khuddamavassavantaṃ;

    සුත්‌වා තථා යෙ පටිපත්‌තියුත්‌තා, භවන්‌ති තෙ සච්‌චදසා සපඤ්‌ඤා’.

    Sutvā tathā ye paṭipattiyuttā, bhavanti te saccadasā sapaññā’.

    139.

    139.

    ‘‘පච්‌චෙකබුද්‌ධෙහි ජිනෙහි භාසිතා, කථා 27 උළාරා අභිනික්‌ඛමිත්‌වා;

    ‘‘Paccekabuddhehi jinehi bhāsitā, kathā 28 uḷārā abhinikkhamitvā;

    තා සක්‍යසීහෙන නරුත්‌තමෙන, පකාසිතා ධම්‌මවිජානනත්‌ථං.

    Tā sakyasīhena naruttamena, pakāsitā dhammavijānanatthaṃ.

    140.

    140.

    ‘‘ලොකානුකම්‌පාය ඉමානි තෙසං, පච්‌චෙකබුද්‌ධාන විකුබ්‌බිතානි;

    ‘‘Lokānukampāya imāni tesaṃ, paccekabuddhāna vikubbitāni;

    සංවෙගසඞ්‌ගමතිවඩ්‌ඪනත්‌ථං, සයම්‌භුසීහෙන පකාසිතානී’’ති.

    Saṃvegasaṅgamativaḍḍhanatthaṃ, sayambhusīhena pakāsitānī’’ti.

    පච්‌චෙකබුද්‌ධාපදානං සමත්‌තං.

    Paccekabuddhāpadānaṃ samattaṃ.







    Footnotes:
    1. ධීර (සී.) ධීරා (ස්‍යා.)
    2. dhīra (sī.) dhīrā (syā.)
    3. සබ්‌බබුද්‌ධෙසු (ස්‍යා. ක.)
    4. sabbabuddhesu (syā. ka.)
    5. මධුංව (සී.)
    6. madhuṃva (sī.)
    7. විදිය ඵන්‌දිතානි (සී.) ජිතබන්‌ධිතානි (ක.)
    8. vidiya phanditāni (sī.) jitabandhitāni (ka.)
    9. වාසෙ (සී. ස්‍යා.) සුත්‌තනිපාතෙපි ‘‘ච‘‘කාරො නත්‌ථි
    10. vāse (sī. syā.) suttanipātepi ‘‘ca‘‘kāro natthi
    11. ඩංසසිරිංසපෙ (සී. ස්‍යා.)
    12. ḍaṃsasiriṃsape (sī. syā.)
    13. අභිසංභවිත්‌වා (සුත්‌තනිපාතෙ)
    14. abhisaṃbhavitvā (suttanipāte)
    15. ඵුස්‌සයෙ (ස්‍යා.)
    16. phussaye (syā.)
    17. නිම්‌මක්‌ඛො (ස්‍යා.)
    18. nimmakkho (syā.)
    19. නිරාසාසො (ක.)
    20. nirāsāso (ka.)
    21. ගාහො (සී.) කණ්‌ඩො (ස්‍යා.) ගාළ්‌හො (ක.)
    22. gāho (sī.) kaṇḍo (syā.) gāḷho (ka.)
    23. සුඤ්‌ඤතප්‌පණීහිතඤ්‌චානිමිත්‌තං (සී.)
    24. suññatappaṇīhitañcānimittaṃ (sī.)
    25. පච්‌චත්‌තගම්‌භීරමතප්‌පචාරා (සී.)
    26. paccattagambhīramatappacārā (sī.)
    27. ගාථා (සී. ස්‍යා.)
    28. gāthā (sī. syā.)



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā / 2.පච්‌චෙකබුද්‌ධඅපදානවණ්‌ණනා • 2.Paccekabuddhaapadānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact