| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पञ्चपकरण-अट्ठकथा • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
११. पच्छाजातपच्चयनिद्देसवण्णना
11. Pacchājātapaccayaniddesavaṇṇanā
११. पच्छाजातपच्चयनिद्देसे पच्छाजाताति यस्स कायस्स पच्चया होन्ति, तस्मिं उप्पज्जित्वा ठिते जाता। पुरेजातस्साति तेसं उप्पादतो पठमतरं जातस्स जातिक्खणं अतिक्कमित्वा ठितिप्पत्तस्स। इमस्स कायस्साति इमस्स चतुसमुट्ठानिकतिसमुट्ठानिकभूतउपादारूपसङ्खातस्स कायस्स। एत्थ च तिसमुट्ठानिककायोति आहारसमुट्ठानस्स अभावतो ब्रह्मपारिसज्जादीनं कायो वेदितब्बो। अयमेत्थ पाळिवण्णना। अयं पन पच्छाजातपच्चयो नाम सङ्खेपतो ठपेत्वा आरुप्पविपाके अवसेसा चतुभूमका अरूपक्खन्धा। सो जातिवसेन कुसलाकुसलविपाककिरियभेदेन चतुधा भिज्जतीति एवमेत्थ नानप्पकारभेदतो विञ्ञातब्बो विनिच्छयो।
11. Pacchājātapaccayaniddese pacchājātāti yassa kāyassa paccayā honti, tasmiṃ uppajjitvā ṭhite jātā. Purejātassāti tesaṃ uppādato paṭhamataraṃ jātassa jātikkhaṇaṃ atikkamitvā ṭhitippattassa. Imassa kāyassāti imassa catusamuṭṭhānikatisamuṭṭhānikabhūtaupādārūpasaṅkhātassa kāyassa. Ettha ca tisamuṭṭhānikakāyoti āhārasamuṭṭhānassa abhāvato brahmapārisajjādīnaṃ kāyo veditabbo. Ayamettha pāḷivaṇṇanā. Ayaṃ pana pacchājātapaccayo nāma saṅkhepato ṭhapetvā āruppavipāke avasesā catubhūmakā arūpakkhandhā. So jātivasena kusalākusalavipākakiriyabhedena catudhā bhijjatīti evamettha nānappakārabhedato viññātabbo vinicchayo.
एवं भिन्ने पनेत्थ पञ्चवोकारभवे उप्पन्नं चतुभूमककुसलञ्च अकुसलञ्च उप्पादक्खणं अतिक्कमित्वा ठितिप्पत्तस्स चतुसमुट्ठानिकतिसमुट्ठानिकरूपकायस्स पच्छाजातपच्चयो होति। विपाकेपि ठपेत्वा पटिसन्धिविपाकं अवसेसो कामावचररूपावचरविपाको तस्सेव एकन्तेन पच्छाजातपच्चयो होति। लोकुत्तरोपि पञ्चवोकारे उप्पन्नविपाको तस्सेव पच्छाजातपच्चयो होति। तेभूमककिरियापि पञ्चवोकारे उप्पन्नाव वुत्तप्पकारस्स कायस्स पच्छाजातपच्चयो होतीति एवमेत्थ पच्चयुप्पन्नतोपि विञ्ञातब्बो विनिच्छयोति।
Evaṃ bhinne panettha pañcavokārabhave uppannaṃ catubhūmakakusalañca akusalañca uppādakkhaṇaṃ atikkamitvā ṭhitippattassa catusamuṭṭhānikatisamuṭṭhānikarūpakāyassa pacchājātapaccayo hoti. Vipākepi ṭhapetvā paṭisandhivipākaṃ avaseso kāmāvacararūpāvacaravipāko tasseva ekantena pacchājātapaccayo hoti. Lokuttaropi pañcavokāre uppannavipāko tasseva pacchājātapaccayo hoti. Tebhūmakakiriyāpi pañcavokāre uppannāva vuttappakārassa kāyassa pacchājātapaccayo hotīti evamettha paccayuppannatopi viññātabbo vinicchayoti.
पच्छाजातपच्चयनिद्देसवण्णना।
Pacchājātapaccayaniddesavaṇṇanā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / अभिधम्मपिटक • Abhidhammapiṭaka / पट्ठानपाळि • Paṭṭhānapāḷi / (२) पच्चयनिद्देसो • (2) Paccayaniddeso
