| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਨਯવਿਨਿਚ੍ਛਯ-ਟੀਕਾ • Vinayavinicchaya-ṭīkā |
ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Pācittiyakathāvaṇṇanā
੨੧੨੯-੩੦. ਏવਂ ਤਿਂਸ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਸੁਦ੍ਧਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਲਸੁਣ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ਲਸੁਣਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਲੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ। ‘‘ਲਸੁਣਂ’’ਇਤਿ ਭਣ੍ਡਿਕਂ વੁਤ੍ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੭੯੩-੭੯੫)। ਚਤੁਪਞ੍ਚਮਿਞ੍ਜਾਦਿਪ੍ਪਭੇਦਂ ਭਣ੍ਡਿਕਂ ਲਸੁਣਂ ਨਾਮ, ਨ ਤਤੋ ਊਨਂ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਏਕਦ੍વਿਤਿਮਿਞ੍ਜਕ’’ਨ੍ਤਿ। ਪਕ੍ਕਲਸੁਣਤੋ, ਸੀਹਲ਼ਦੀਪਸਮ੍ਭવਤੋ ਚ વਿਸੇਸਮਾਹ ‘‘ਆਮਕਂ ਮਾਗਧਂਯੇવਾ’’ਤਿ। ਮਗਧੇਸੁ ਜਾਤਂ ਮਾਗਧਂ, ‘‘વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਯਥਾਹ ‘‘ਮਗਧਰਟ੍ਠੇ ਜਾਤਲਸੁਣਮੇવ ਹਿ ਇਧ ਲਸੁਣਨ੍ਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੭੯੫)। ਤਂ ‘‘ਖਾਦਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਗਣ੍ਹਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਞ੍ਚ ਅਜ੍ਝੋਹਾਰવਸੇਨਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਅਜ੍ਝੋਹਾਰવਸੇਨੇવ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਦੀਪਯੇ’’ਤਿ।
2129-30. Evaṃ tiṃsa nissaggiyapācittiyāni dassetvā idāni suddhapācittiyāni dassetumāha ‘‘lasuṇa’’ntiādi. Lasuṇanti ettha iti-saddo luttaniddiṭṭho. ‘‘Lasuṇaṃ’’iti bhaṇḍikaṃ vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ (pāci. aṭṭha. 793-795). Catupañcamiñjādippabhedaṃ bhaṇḍikaṃ lasuṇaṃ nāma, na tato ūnaṃ. Tenāha ‘‘na ekadvitimiñjaka’’nti. Pakkalasuṇato, sīhaḷadīpasambhavato ca visesamāha ‘‘āmakaṃ māgadhaṃyevā’’ti. Magadhesu jātaṃ māgadhaṃ, ‘‘vutta’’nti iminā sambandho. Yathāha ‘‘magadharaṭṭhe jātalasuṇameva hi idha lasuṇanti adhippeta’’nti (pāci. aṭṭha. 795). Taṃ ‘‘khādissāmī’’ti gaṇhatīti sambandho. Vuttappakāraṃ pācittiyañca ajjhohāravasenāti dassetumāha ‘‘ajjhohāravaseneva, pācittiṃ paridīpaye’’ti.
੨੧੩੧. ਤਦੇવ વਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਦ੍વੇ ਤਯੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ। ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਏਕਤੋ। ਸਙ੍ਖਾਦਿਤ੍વਾਤਿ ਗਲਬਿਲਂ ਅਪ੍ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਦਨ੍ਤੇਹਿ ਸਂਚੁਣ੍ਣਿਯਨ੍ਤੀ ਖਾਦਿਤ੍વਾ। ਅਜ੍ਝੋਹਰਤਿ ਪਰਗਲਂ ਕਰੋਤਿ।
2131. Tadeva vakkhati ‘‘dve tayo’’tiādinā. Saddhinti ekato. Saṅkhāditvāti galabilaṃ appavesetvā dantehi saṃcuṇṇiyantī khāditvā. Ajjhoharati paragalaṃ karoti.
੨੧੩੨. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਭਣ੍ਡਿਕਲਸੁਣੇ। ‘‘ਮਿਞ੍ਜਾਨਂ ਗਣਨਾਯਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਅਜ੍ਝੋਹਾਰਪਯੋਗਗਣਨਾਯੇવ ਦੀਪਿਤਾ। ਯਥਾਹ ‘‘ਭਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਏਕੇਕਂ ਮਿਞ੍ਜਂ ਖਾਦਨ੍ਤਿਯਾ ਪਨ ਪਯੋਗਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੭੯੫)।
2132.Tatthāti tasmiṃ bhaṇḍikalasuṇe. ‘‘Miñjānaṃ gaṇanāyā’’ti iminā ajjhohārapayogagaṇanāyeva dīpitā. Yathāha ‘‘bhinditvā ekekaṃ miñjaṃ khādantiyā pana payogagaṇanāya pācittiyānī’’ti (pāci. aṭṭha. 795).
੨੧੩੩. ਸਭਾવਤੋ વਟ੍ਟਨ੍ਤੇવਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2133. Sabhāvato vaṭṭantevāti yojanā.
੨੧੩੫. ਯਥਾવੁਤ੍ਤਪਲਣ੍ਡੁਕਾਦੀਨਂ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਏਕਾ ਮਿਞ੍ਜਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਇਧ ਮਿਞ੍ਜਾਨਂ વਸੇਨੇવ ਨਾਨਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ। ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ વਣ੍ਣવਸੇਨਾਪਿ। ਯਥਾਹ ‘‘ਪਲਣ੍ਡੁਕੋ ਪਣ੍ਡੁવਣ੍ਣੋ ਹੋਤਿ। ਭਞ੍ਜਨਕੋ ਲੋਹਿਤવਣ੍ਣੋ। ਹਰਿਤਕੋ ਹਰਿਤਪਣ੍ਣવਣ੍ਣੋ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੭੯੭)।
2135. Yathāvuttapalaṇḍukādīnaṃ nānattaṃ dassetumāha ‘‘ekā miñjā’’tiādi. Idha miñjānaṃ vaseneva nānattaṃ dassitaṃ. Aṭṭhakathāyaṃ pana vaṇṇavasenāpi. Yathāha ‘‘palaṇḍuko paṇḍuvaṇṇo hoti. Bhañjanako lohitavaṇṇo. Haritako haritapaṇṇavaṇṇo’’ti (pāci. aṭṭha. 797).
੨੧੩੬. ‘‘ਸਾਲ਼વੇ ਉਤ੍ਤਰਿਭਙ੍ਗਕੇ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ‘‘ਬਦਰਸਾਲ਼વਾਦੀਸੂ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੭੯੭) ਅਟ੍ਠਕਥਾવਚਨਤੋ ਏਤ੍ਥ ਬਦਰ-ਸਦ੍ਦੋ ਸੇਸੋ। ਬਦਰਸਾਲ਼વਂ ਨਾਮ ਬਦਰਫਲਾਨਿ ਸੁਕ੍ਖਾਪੇਤ੍વਾ ਚੁਣ੍ਣੇਤ੍વਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ ਖਾਦਨੀਯવਿਕਤਿ। ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਾ ਗਹਿਤਾ। ਯਥਾਹ ‘‘ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਾਯਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੭੯੭)।
2136. ‘‘Sāḷave uttaribhaṅgake’’ti padacchedo. ‘‘Badarasāḷavādīsū’’ti (pāci. aṭṭha. 797) aṭṭhakathāvacanato ettha badara-saddo seso. Badarasāḷavaṃ nāma badaraphalāni sukkhāpetvā cuṇṇetvā kātabbā khādanīyavikati. Ummattikādīnanti ettha ādi-saddena ādikammikā gahitā. Yathāha ‘‘ummattikāya ādikammikāyā’’ti (pāci. 797).
ਪਠਮਂ।
Paṭhamaṃ.
੨੧੩੭. ਸਮ੍ਬਾਧੇਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੋਕਾਸੇ। ਤਸ੍ਸ વਿਭਾਗਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਉਪਕਚ੍ਛੇਸੁ ਮੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਕਰਣੇਪਿ વਾ’’ਤਿ।
2137.Sambādheti paṭicchannokāse. Tassa vibhāgaṃ dassetumāha ‘‘upakacchesu muttassa karaṇepi vā’’ti.
੨੧੩੮. ਅਸ੍ਸਾ ਤਥਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ‘‘ਨ ਲੋਮਗਣਨਾਯਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਪਯੋਗਗਣਨਾਯਾ’’ਤਿ ਇਦਮੇવ ਸਮਤ੍ਥਯਤਿ।
2138. Assā tathā pācittīti sambandho. ‘‘Na lomagaṇanāyā’’ti iminā ‘‘payogagaṇanāyā’’ti idameva samatthayati.
੨੧੩੯. ਆਬਾਧੇਤਿ ਕਣ੍ਡੁਆਦਿਕੇ ਰੋਗੇ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਆਬਾਧਪਚ੍ਚਯਾਤਿ ਕਣ੍ਡੁਕਚ੍ਛੁਆਦਿਆਬਾਧਪਚ੍ਚਯਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੦੧)। ਮਗ੍ਗਸਂવਿਧਾਨਸਮਾ ਮਤਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਸਂવਿਧਾਯ ਏਕਦ੍ਧਾਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਸਦਿਸਾ ਮਤਾ ਞਾਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2139.Ābādheti kaṇḍuādike roge. Yathāha – ‘‘ābādhapaccayāti kaṇḍukacchuādiābādhapaccayā’’ti (pāci. aṭṭha. 801). Maggasaṃvidhānasamā matāti bhikkhuniyā saṃvidhāya ekaddhānasikkhāpadena sadisā matā ñātāti attho.
ਦੁਤਿਯਂ।
Dutiyaṃ.
੨੧੪੦. ਪਦੁਮਸ੍ਸ વਾ ਪੁਣ੍ਡਰੀਕਸ੍ਸ વਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਕੇਸਰੇਨਾਪਿ ਕਾਮਰਾਗੇਨ ਮੁਤ੍ਤਕਰਣਸ੍ਸ ਤਲਘਾਤਨੇ ਮੁਤ੍ਤਕਰਣਮ੍ਪਿ ਪਹਾਰਦਾਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਕੇਸਰੇਨਾਪੀਤਿ ਅਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਮਹਾਪਦੁਮਪਣ੍ਣੇਹਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਮੇવ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਉਪ੍ਪਲਪਤ੍ਤੇਨਾਪੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਤ੍ਤਂ ਤਾવ ਮਹਨ੍ਤਂ, ਕੇਸਰੇਨਾਪਿ ਪਹਾਰਂ ਦੇਨ੍ਤਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੦੩)।
2140. Padumassa vā puṇḍarīkassa vā antamaso kesarenāpi kāmarāgena muttakaraṇassa talaghātane muttakaraṇampi pahāradāne pācitti hotīti yojanā. Kesarenāpīti api-saddena mahāpadumapaṇṇehi vattabbameva natthīti dīpeti. Yathāha – ‘‘antamaso uppalapattenāpīti ettha pattaṃ tāva mahantaṃ, kesarenāpi pahāraṃ dentiyā āpattiyevā’’ti (pāci. aṭṭha. 803).
੨੧੪੧. ਤਤ੍ਥਾਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮੁਤ੍ਤਕਰਣਤਲੇ।
2141.Tatthāti tasmiṃ muttakaraṇatale.
ਤਤਿਯਂ।
Tatiyaṃ.
੨੧੪੨. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਕਾਮਰਾਗਪਰੇਤਾ ਕਾਮਰਾਗੇਨ ਪੀਲ਼ਿਤਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇ ਮੁਤ੍ਤਪਥੇ ਉਪ੍ਪਲਪਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪવੇਸੇਤਿ, ਨ વਟ੍ਟਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਕੇਸਰਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਨ ਪવੇਸੇਨ੍ਤਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੧੨) ਅਟ੍ਠਕਥਾ ਉਲ੍ਲਿਙ੍ਗਿਤਾ।
2142. Yā pana bhikkhunī kāmarāgaparetā kāmarāgena pīḷitā attano byañjane muttapathe uppalapattampi paveseti, na vaṭṭati pācitti hotīti yojanā. Pi-saddena ‘‘kesaramattampi pana pavesentiyā āpattiyevā’’ti (pāci. aṭṭha. 812) aṭṭhakathā ulliṅgitā.
੨੧੪੩-੪. ਯਦ੍ਯੇવਂ ‘‘ਜਤੁਮਟ੍ਠਕੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਦਂ…ਪੇ॰… ਜਤੁਮਟ੍ਠਕ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਦਂ ਜਤੁਮਟ੍ਠਕਂ વਤ੍ਥੁવਸੇਨੇવ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਜਤੁਮਟ੍ਠਕਂ ਆਦਿਯਿਤ੍વਾ ਧੋવਿਤੁਂ વਿਸ੍ਸਰਿਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਛਡ੍ਡੇਸਿ। ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਮਕ੍ਖਿਕਾਹਿ ਸਮ੍ਪਰਿਕਿਣ੍ਣਂ ਪਸ੍ਸਿਤ੍વਾ ਏવਮਾਹਂਸੁ ‘ਕਸ੍ਸਿਦਂ ਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ। ਸਾ ਏવਮਾਹ ‘ਮਯ੍ਹਿਦਂ ਕਮ੍ਮ’ਨ੍ਤਿ। ਯਾ ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਅਪ੍ਪਿਚ੍ਛਾ, ਤਾ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ વਿਪਾਚੇਨ੍ਤਿ ‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਜਤੁਮਟ੍ਠਕਂ ਆਦਿਯਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੦੬) ਆਗਤવਤ੍ਥੁવਸੇਨੇવ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਤਂ વਿਨਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ વਟ੍ਟਕਸ੍ਸ ਸਮ੍ਭવਤੋਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ਜਤੁਮਟ੍ਠਕਂ ਨਾਮ ਜਤੁਨਾ ਕਤੋ ਮਟ੍ਠਦਣ੍ਡਕੋ।
2143-4. Yadyevaṃ ‘‘jatumaṭṭhake pācittiya’’nti kasmā vuttanti āha ‘‘idaṃ…pe… jatumaṭṭhaka’’nti. Idaṃ jatumaṭṭhakaṃ vatthuvaseneva vuttanti ‘‘atha kho sā bhikkhunī jatumaṭṭhakaṃ ādiyitvā dhovituṃ vissaritvā ekamantaṃ chaḍḍesi. Bhikkhuniyo makkhikāhi samparikiṇṇaṃ passitvā evamāhaṃsu ‘kassidaṃ kamma’nti. Sā evamāha ‘mayhidaṃ kamma’nti. Yā tā bhikkhuniyo appicchā, tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti ‘kathañhi nāma bhikkhunī jatumaṭṭhakaṃ ādiyissatī’’ti (pāci. 806) āgatavatthuvaseneva vuttaṃ, na taṃ vinā aññassa vaṭṭakassa sambhavatoti adhippāyo. Jatumaṭṭhakaṃ nāma jatunā kato maṭṭhadaṇḍako.
ਦਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਯਥਾਹ ‘‘ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਉਪ੍ਪਲਪਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਮੁਤ੍ਤਕਰਣਂ ਪવੇਸੇਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੦੮)। ਏਤਮ੍ਪਿ ਚ ਅਤਿਮਹਨ੍ਤਂ, ਕੇਸਰਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਪਨ ਪવੇਸੇਨ੍ਤਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਏવ। ਏਲ਼ਾਲੁਕਨ੍ਤਿ ਕਕ੍ਕਾਰਿਫਲਂ વਾ। ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਮੁਤ੍ਤਕਰਣੇ।
Daṇḍanti ettha ‘‘yaṃ kiñcī’’ti seso. Yathāha ‘‘antamaso uppalapattampi muttakaraṇaṃ pavesetī’’ti (pāci. 808). Etampi ca atimahantaṃ, kesaramattampi pana pavesentiyā āpatti eva. Eḷālukanti kakkāriphalaṃ vā. Tasminti attano muttakaraṇe.
੨੧੪੫. ਆਬਾਧਪਚ੍ਚਯਾਤਿ ਮੁਤ੍ਤਕਰਣਪ੍ਪਦੇਸੇ ਜਾਤવਣਾਦਿਮ੍ਹਿ વਣਟ੍ਠਾਨਨਿਰੁਪਨਾਦਿਪਚ੍ਚਯਾ।
2145.Ābādhapaccayāti muttakaraṇappadese jātavaṇādimhi vaṇaṭṭhānanirupanādipaccayā.
ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Catutthaṃ.
੨੧੪੬. ਅਗ੍ਗਪਬ੍ਬਦ੍વਯਾਧਿਕਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਪਬ੍ਬਦ੍વਯਤੋ ਕੇਸਗ੍ਗਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਧਿਕਂ। ਯਥਾਹ ‘‘ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਕੇਸਗ੍ਗਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੧੨)। ਦਕਸੁਦ੍ਧਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਮੁਤ੍ਤਕਰਣਟ੍ਠਾਨੇ ਧੋવਨਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ। ਯਥਾਹ ‘‘ਉਦਕਸੁਦ੍ਧਿਕਂ ਨਾਮ ਮੁਤ੍ਤਕਰਣਸ੍ਸ ਧੋવਨਾ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੧੨)।
2146.Aggapabbadvayādhikanti aggapabbadvayato kesaggamattampi adhikaṃ. Yathāha ‘‘antamaso kesaggamattampi atikkāmeti, āpatti pācittiyassā’’ti (pāci. 812). Dakasuddhiṃ karontiyāti muttakaraṇaṭṭhāne dhovanaṃ karontiyā. Yathāha ‘‘udakasuddhikaṃ nāma muttakaraṇassa dhovanā vuccatī’’ti (pāci. 812).
੨੧੪੭. ‘‘ਤੀਣੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਏਕਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਪਬ੍ਬਦ੍વਯਸ੍ਸ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਧੋવਨੇ ਦੋਸਾਭਾવਂ ਦੀਪੇਤਿ। ਦੀਘਤੋਤਿ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਦੀਘਤੋ। ਤੀਣਿ ਪਬ੍ਬਾਨਿ ਗਮ੍ਭੀਰਤੋ ਮੁਤ੍ਤਕਰਣੇ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਉਦਕਸੁਦ੍ਧਿਂ ਆਦਿਯਨ੍ਤਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਭવੇਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2147.‘‘Tīṇī’’ti iminā ekaṅguliyā pabbadvayassa pavesetvā dhovane dosābhāvaṃ dīpeti. Dīghatoti aṅguliyā dīghato. Tīṇi pabbāni gambhīrato muttakaraṇe pavesetvā udakasuddhiṃ ādiyantiyā pācittiyaṃ bhaveti yojanā.
੨੧੪੮. ਤਿਸ੍ਸੋ, ਚਤਸ੍ਸੋ વਾ ਅਙ੍ਗੁਲਿਯੋ ਏਕਤੋ ਕਤ੍વਾ વਿਤ੍ਥਾਰੇਨ ਪવੇਸਨੇ ਏਕਪਬ੍ਬੇਪਿ ਪવਿਟ੍ਠੇ ‘‘ਦ੍વਙ੍ਗੁਲਪਬ੍ਬਪਰਮ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਯਮਿਤਪ੍ਪਮਾਣਾਤਿਕ੍ਕਮਤੋ ਆਹ ‘‘ਏਕਪਬ੍ਬਮ੍ਪਿ ਯਾ ਪਨਾ’’ਤਿ। ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਚਤੁਨ੍ਨਂ વਾਪਿ ਅਙ੍ਗੁਲੀਨਂ ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਂ વਾਪਿ ਅਙ੍ਗੁਲੀਨਂ ਏਕਪਬ੍ਬਮ੍ਪਿ વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਪવੇਸੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2148. Tisso, catasso vā aṅguliyo ekato katvā vitthārena pavesane ekapabbepi paviṭṭhe ‘‘dvaṅgulapabbaparama’’nti niyamitappamāṇātikkamato āha ‘‘ekapabbampi yā panā’’ti. Yā pana bhikkhunī catunnaṃ vāpi aṅgulīnaṃ tissannaṃ vāpi aṅgulīnaṃ ekapabbampi vitthārato paveseti, tassā pācittiyaṃ siyāti yojanā.
੨੧੪੯. ਇਤੀਤਿ ਏવਂ। ਸਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰੇਨਾਤਿ ਗਮ੍ਭੀਰਪવੇਸਨਾਦਿਨਾ ਸਬ੍ਬੇਨ ਪਕਾਰੇਨ। ਅਭਿਬ੍ਯਤ੍ਤਤਰਂ ਕਤ੍વਾਤਿ ਸੁਪਾਕਟਤਰਂ ਕਤ੍વਾ। ਅਯਮਤ੍ਥੋਤਿ ‘‘ਏਕਿਸ੍ਸਙ੍ਗੁਲਿਯਾ ਤੀਣੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ વੁਤ੍ਤੋ ਅਯਮਤ੍ਥੋ।
2149.Itīti evaṃ. Sabbappakārenāti gambhīrapavesanādinā sabbena pakārena. Abhibyattataraṃ katvāti supākaṭataraṃ katvā. Ayamatthoti ‘‘ekissaṅguliyā tīṇī’’tiādinā vutto ayamattho.
੨੧੫੦. ਦ੍વਙ੍ਗੁਲਪਬ੍ਬੇ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਉਦਕਸੁਦ੍ਧਿਪਚ੍ਚਯੇ ਪਨ ਸਤਿਪਿ ਫਸ੍ਸਸਾਦਿਯਨੇ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਪਰਿਚ੍ਛੇਦੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਅਧਿਕਮ੍ਪੀਤਿ ਦ੍વਙ੍ਗੁਲਪਬ੍ਬਤੋ ਅਧਿਕਮ੍ਪਿ। ਉਦਕਸੁਦ੍ਧਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ ਦੋਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2150. Dvaṅgulapabbe doso natthīti yojanā. Udakasuddhipaccaye pana satipi phassasādiyane yathāvuttaparicchede anāpatti. Adhikampīti dvaṅgulapabbato adhikampi. Udakasuddhiṃ karontiyā doso natthīti yojanā.
੨੧੫੧. ਤਥਾ ਉਦਕਸੁਦ੍ਧਿਂ ਕਰੋਨ੍ਤੀਨਂ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਦੀਨਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਪਕਾਸਿਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2151. Tathā udakasuddhiṃ karontīnaṃ ummattikādīnaṃ anāpatti pakāsitāti yojanā.
ਪਞ੍ਚਮਂ।
Pañcamaṃ.
੨੧੫੨. ਭੁਞ੍ਜਤੋ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸਾਤਿ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਭੁਞ੍ਜਤੋ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ। ਯਥਾਹ ‘‘ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੧੭)। ਪਾਨੀਯਂ વਾ વਿਧੂਪਨਂ વਾਤਿ વਕ੍ਖਮਾਨਂ ਪਾਨੀਯਂ, ਬੀਜਨੀਯਞ੍ਚ। ਉਪਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯਾਤਿ ‘‘ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਤਿਟ੍ਠਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੧੭) વਚਨਤੋ ਏਤ੍ਥ ਉਪ-ਸਦ੍ਦੋ ਹਤ੍ਥਪਾਸਸਙ੍ਖਾਤਂ ਸਮੀਪਂ વਦਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
2152.Bhuñjato pana bhikkhussāti pañcannaṃ bhojanānaṃ aññataraṃ bhuñjato bhikkhussa. Yathāha ‘‘bhuñjantassāti pañcannaṃ bhojanānaṃ aññataraṃ bhojanaṃ bhuñjantassā’’ti (pāci. 817). Pānīyaṃ vā vidhūpanaṃvāti vakkhamānaṃ pānīyaṃ, bījanīyañca. Upatiṭṭheyyāti ‘‘hatthapāse tiṭṭhatī’’ti (pāci. 817) vacanato ettha upa-saddo hatthapāsasaṅkhātaṃ samīpaṃ vadatīti veditabbaṃ.
੨੧੫੩. વਤ੍ਥਕੋਣਾਦਿ ਯਾ ਕਾਚਿ ‘‘ਬੀਜਨੀ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ, ਇਮਿਨਾ ‘‘ਬੀਜਨਿਕਿਚ੍ਚਂ ਸਮ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਅਧਿਟ੍ਠਾਯ ਗਹਿਤਚੀવਰਕੋਣਪ੍ਪਕਾਰਂ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ‘‘ਬੀਜਨੀ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2153. Vatthakoṇādi yā kāci ‘‘bījanī’’ti vuccatīti yojanā, iminā ‘‘bījanikiccaṃ sampādessāmī’’ti adhiṭṭhāya gahitacīvarakoṇappakāraṃ yaṃ kiñci ‘‘bījanī’’ti vuccatīti attho.
੨੧੫੪. ‘‘ਅਥ ਖੋ ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਨੀਯੇਨ ਚ વਿਧੂਪਨੇਨ ਚ ਉਪਤਿਟ੍ਠਿਤ੍વਾ ਅਚ੍ਚਾવਦਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਸੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਂ ਅਪਸਾਦੇਤਿ ‘ਮਾ, ਭਗਿਨਿ, ਏવਰੂਪਂ ਅਕਾਸਿ, ਨੇਤਂ ਕਪ੍ਪਤੀ’ਤਿ। ‘ਪੁਬ੍ਬੇ ਮਂ ਤ੍વਂ ਏવਞ੍ਚ ਏવਞ੍ਚ ਕਰੋਸਿ, ਇਦਾਨਿ ਏਤ੍ਤਕਂ ਨ ਸਹਸੀ’ਤਿ ਪਾਨੀਯਥਾਲਕਂ ਮਤ੍ਥਕੇ ਆਸੁਮ੍ਭਿਤ੍વਾ વਿਧੂਪਨੇਨ ਪਹਾਰਂ ਅਦਾਸੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੧੫) ਇਮਸ੍ਮਿਂ વਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਆਰੋਚਿਤੇ ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਹਾਰਂ ਦਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦੀਨਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੧੫) વਤ੍વਾ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਨੀਯੇਨ વਾ વਿਧੂਪਨੇਨ વਾ ਉਪਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੧੬) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਹਾਰਪਚ੍ਚਯਾ ਨੁ ਖੋਤਿ ਆਸਙ੍ਕਂ ਨਿવਤ੍ਤੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਇਧ ਠਾਨਪਚ੍ਚਯਾਪਤ੍ਤਿ ਦੀਪਿਤਾ’’ਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਆਸੁਮ੍ਭਿਤ੍વਾਤਿ ਪਾਤੇਤ੍વਾ। ਇਧਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਹਾਰੋ ਦਾਤਬ੍ਬੋ। ਯਾ ਦਦੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਚੂਲ਼વ॰ ੪੨੦) ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ વੁਤ੍ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਆਹ ‘‘ਪਹਾਰਪਚ੍ਚਯਾ વੁਤ੍ਤਂ, ਖਨ੍ਧਕੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ વਿਸੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਇਮਿਨਾ વੁਤ੍ਤਸ੍ਸੇવਤ੍ਥਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ ਹੋਤਿ।
2154. ‘‘Atha kho sā bhikkhunī tassa bhikkhuno bhuñjantassa pānīyena ca vidhūpanena ca upatiṭṭhitvā accāvadati. Atha kho so bhikkhu taṃ bhikkhuniṃ apasādeti ‘mā, bhagini, evarūpaṃ akāsi, netaṃ kappatī’ti. ‘Pubbe maṃ tvaṃ evañca evañca karosi, idāni ettakaṃ na sahasī’ti pānīyathālakaṃ matthake āsumbhitvā vidhūpanena pahāraṃ adāsī’’ti (pāci. 815) imasmiṃ vatthumhi bhikkhūhi ārocite ‘‘kathañhi nāma, bhikkhave, bhikkhunī bhikkhussa pahāraṃ dassatī’’tiādīni (pāci. 815) vatvā ‘‘yā pana bhikkhunī bhikkhussa bhuñjantassa pānīyena vā vidhūpanena vā upatiṭṭheyya, pācittiya’’nti (pāci. 816) vuttattā pahārapaccayā nu khoti āsaṅkaṃ nivattetumāha ‘‘hatthapāse idha ṭhānapaccayāpatti dīpitā’’ti. Ettha ca āsumbhitvāti pātetvā. Idhāti imasmiṃ sikkhāpade. ‘‘Na, bhikkhave, bhikkhuniyā bhikkhussa pahāro dātabbo. Yā dadeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti (cūḷava. 420) bhikkhunikkhandhake vuttaṃ gahetvā āha ‘‘pahārapaccayā vuttaṃ, khandhake dukkaṭaṃ visu’’nti. Iminā vuttassevatthassa kāraṇaṃ dassitaṃ hoti.
੨੧੫੫. ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਜਹਿਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਤੋ’’ਤਿ ਚ ਖਾਦਨਂ ਖਾਦਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ’’ਤਿ ਚ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ । ਭੋਜਨਂ ਭੁਞ੍ਜਤੋ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਜਹਿਤ੍વਾ ਉਪਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿਯਾ વਾ ਖਾਦਨਂ ਖਾਦਤੋ ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਉਪਤਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿਯਾ વਾ ਹੋਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2155.Hatthapāsaṃ jahitvāti ettha ‘‘bhojanaṃ bhuñjato’’ti ca khādanaṃ khādatoti ettha ‘‘hatthapāse’’ti ca vattabbaṃ . Bhojanaṃ bhuñjato hatthapāsaṃ jahitvā upatiṭṭhantiyā vā khādanaṃ khādato hatthapāse upatiṭṭhantiyā vā hoti āpatti dukkaṭanti yojanā.
੨੧੫੬. ਦੇਤੀਤਿ ਪਾਨੀਯਂ વਾ ਸੂਪਾਦਿਂ વਾ ‘‘ਇਮਂ ਪਿવਥ, ਇਮਿਨਾ ਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ ਦੇਤਿ। ਤਾਲવਣ੍ਟਂ ‘‘ਇਮਿਨਾ ਬੀਜਨ੍ਤਾ ਭੁਞ੍ਜਥਾ’’ਤਿ ਦੇਤਿ। ਦਾਪੇਤੀਤਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਦਾਪੇਤਿ। ਇਦਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤੋ ਏਲ਼ਕਲੋਮੇਨ ਸਮਂ ਮਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2156.Detīti pānīyaṃ vā sūpādiṃ vā ‘‘imaṃ pivatha, iminā bhuñjathā’’ti deti. Tālavaṇṭaṃ ‘‘iminā bījantā bhuñjathā’’ti deti. Dāpetīti aññena ubhayampi dāpeti. Idaṃ sikkhāpadaṃ samuṭṭhānato eḷakalomena samaṃ matanti yojanā.
ਛਟ੍ਠਂ।
Chaṭṭhaṃ.
੨੧੫੭. વਿਞ੍ਞਤ੍વਾਤਿ ਸਯਂ વਿਞ੍ਞਤ੍વਾ, ਅਞ੍ਞਾਯ વਾ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ। ‘‘વਿਞ੍ਞਤ੍વਾ વਾ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ વਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੨੧) ਹਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ। ਆਮਕਂ ਧਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਅਪਕ੍ਕਂ ਅਭਟ੍ਠਂ ਸਾਲਿਆਦਿਕਂ ਸਤ੍ਤવਿਧਂ ਧਞ੍ਞਂ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਆਮਕਧਞ੍ਞਂ ਨਾਮ ਸਾਲਿ વੀਹਿ ਯવੋ ਗੋਧੁਮੋ ਕਙ੍ਗੁ વਰਕੋ ਕੁਦ੍ਰੂਸਕੋ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੨੨)। ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍વਾਤਿ ਮੁਸਲੇਹਿ ਕੋਟ੍ਟੇਤ੍વਾ। ਯਦਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2157.Viññatvāti sayaṃ viññatvā, aññāya vā viññāpetvā. ‘‘Viññatvā vā viññāpetvā vā’’ti (pāci. 821) hi sikkhāpadaṃ. Āmakaṃ dhaññanti apakkaṃ abhaṭṭhaṃ sāliādikaṃ sattavidhaṃ dhaññaṃ. Yathāha – ‘‘āmakadhaññaṃ nāma sāli vīhi yavo godhumo kaṅgu varako kudrūsako’’ti (pāci. 822). Koṭṭetvāti musalehi koṭṭetvā. Yadi paribhuñjatīti yojanā.
੨੧੫੮-੬੦. ‘‘ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾਤਿ ਇਦਂ ਪਯੋਗਦੁਕ੍ਕਟਂ ਨਾਮ, ਤਸ੍ਮਾ ਨ ਕੇવਲਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇਯੇવ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਹੋਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੨੨) ਅਟ੍ਠਕਥਾਗਤਂ વਿਭਾਗਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਨ ਕੇવਲਂ ਤੁ ਧਞ੍ਞਾਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ਪਨਾਤਿ ਅਪਿ-ਸਦ੍ਦਤ੍ਥੇ, ਸੁਕ੍ਖਾਪਨੇਪੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਭਜ੍ਜਨਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘વਦ੍ਦਲਿਦਿવਸੇ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ‘‘ਕਪਲ੍ਲਸਜ੍ਜਨੇ ਉਦ੍ਧਨਸਜ੍ਜਨੇ’’ਤਿ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ। ਦਬ੍ਬਿਸਜ੍ਜਨੇਤਿ ਕਟਚ੍ਛੁਸਮ੍ਪਾਦਨੇ। ਤਤ੍ਥ ਕਪਲ੍ਲਕੇ ਧਞ੍ਞਪਕ੍ਖਿਪਨੇਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਘਟ੍ਟਨਕੋਟ੍ਟਨੇ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ ਨ-ਕਾਰਲੋਪਂ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਘਟ੍ਟਕੋਟ੍ਟਨੇ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
2158-60. ‘‘Bhuñjissāmīti paṭiggaṇhāti, āpatti dukkaṭassāti idaṃ payogadukkaṭaṃ nāma, tasmā na kevalaṃ paṭiggahaṇeyeva dukkaṭaṃ hotī’’tiādinā (pāci. aṭṭha. 822) aṭṭhakathāgataṃ vibhāgaṃ dassetumāha ‘‘na kevalaṃ tu dhaññāna’’ntiādi. Panāti api-saddatthe, sukkhāpanepīti attho. Bhajjanatthāyāti ettha ‘‘vaddalidivase’’ti seso. ‘‘Kapallasajjane uddhanasajjane’’ti paccekaṃ yojetabbaṃ. Dabbisajjaneti kaṭacchusampādane. Tattha kapallake dhaññapakkhipaneti yojanā. ‘‘Ghaṭṭanakoṭṭane’’ti vattabbe gāthābandhavasena na-kāralopaṃ katvā ‘‘ghaṭṭakoṭṭane’’ti vuttaṃ.
੨੧੬੧-੩. ਪਮਾਣ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਆવਤ੍ਤਲਿਙ੍ਗਸਙ੍ਖ੍ਯਤ੍ਤਾ ਆਹ ‘‘ਭੋਜਨਞ੍ਚੇવ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪਮਾਣ’’ਨ੍ਤਿ । ਆવਤ੍ਤਲਿਙ੍ਗਸਙ੍ਖ੍ਯਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਨਿਯਤਲਿਙ੍ਗੇਕਤ੍ਤਬਹੁਤ੍ਤਂ। ਤਥਾ ਹੇਤ੍ਥ ਪਮਾਣ-ਸਦ੍ਦੋ ਨਿਯਤਨਪੁਂਸਕਲਿਙ੍ਗੇ ਨਿਯਤੇਕਤ੍ਤਂ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਭੋਜਨਞ੍ਚੇવ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਚਾਤਿ ਇਦਂ ਦ੍વਯਂ ਹਿ ਯਸ੍ਮਾ ਪਮਾਣਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਯਂ વਿਞ੍ਞਤ੍વਾ વਾ ਅਞ੍ਞਤੋ ਭਜ੍ਜਨਾਦੀਨਿ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ વਾ ਅਞ੍ਞਾਯ ਪਨ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਸਯਂ ਭਜ੍ਜਨਾਦੀਨਿ ਕਤ੍વਾ વਾ ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਜ੍ਝੋਹਰਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਅਜ੍ਝੋਹਾਰਪਯੋਗੇਸੁ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੋ ਸਿਯੁਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2161-3. Pamāṇa-saddassa āvattaliṅgasaṅkhyattā āha ‘‘bhojanañceva viññattipamāṇa’’nti . Āvattaliṅgasaṅkhyattaṃ nāma niyataliṅgekattabahuttaṃ. Tathā hettha pamāṇa-saddo niyatanapuṃsakaliṅge niyatekattaṃ vuccati. Ettha imasmiṃ sikkhāpade bhojanañceva viññatti cāti idaṃ dvayaṃ hi yasmā pamāṇaṃ, tasmā sayaṃ viññatvā vā aññato bhajjanādīni kārāpetvā vā aññāya pana viññāpetvā sayaṃ bhajjanādīni katvā vā yā pana bhikkhunī ajjhoharati, tassā ajjhohārapayogesu pācittiyo siyunti yojanā.
ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੨੩) વੁਤ੍ਤਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਮਾਤਰਂ વਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਮਾਤਰਂ વਾਪਿ ਯਾਚਿਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ વਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਅਤ੍ਥਨ੍ਤਰવਿਕਪ੍ਪਨੇ। ਪਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਸਮ੍ਭਾવਨੇ। ਮਾਤਰਂ વਾ ਪਿਤਰਂ વਾ ਅਞ੍ਞਂ વਾ ਞਾਤਕਂ વਾ ਪવਾਰਿਤਂ વਾ ਆਮਕਧਞ੍ਞਂ ਯਾਚਿਤ੍વਾ વਾ ਅਞ੍ਞਾਯ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ વਾ ਯਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
Mahāpaccariyaṃ (pāci. aṭṭha. 823) vuttaṃ vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘mātaraṃ vā’’tiādi. Mātaraṃ vāpi yācitvāti ettha vā-saddo atthantaravikappane. Pi-saddo sambhāvane. Mātaraṃ vā pitaraṃ vā aññaṃ vā ñātakaṃ vā pavāritaṃ vā āmakadhaññaṃ yācitvā vā aññāya kārāpetvā vā yā paribhuñjati, tassā pācittīti yojanā.
੨੧੬੪. ਅવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਲਦ੍ਧਂ ਸਯਂ વਾ ਭਜ੍ਜਨਾਦੀਨਿ ਕਤ੍વਾ વਾ ਅਞ੍ਞਾਯ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ વਾ ਯਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2164. Aviññattiyā laddhaṃ sayaṃ vā bhajjanādīni katvā vā aññāya kārāpetvā vā yā paribhuñjati, tassā dukkaṭanti yojanā.
੨੧੬੫. ਅਞ੍ਞਾਯ ਪਨ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਲਦ੍ਧਂ ਤਾਯ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾਪਿ ਸਯਂ ਕਤ੍વਾ વਾ ਅਜ੍ਝੋਹਰਨ੍ਤਿਯਾ ਤਥਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਇਦਞ੍ਚ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਾਗਤਨਯਂ ਗਹੇਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਪਨ ‘‘ਅਞ੍ਞਾਯ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੨੨) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਅਞ੍ਞਾਯ ਲਦ੍ਧਂ ਆਮਕਂ ਧਞ੍ਞਂ ਤਾਯ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ વਾ ਸਯਂ ਕਤ੍વਾ વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਦੁਕ੍ਕਟਮੇવ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
2165. Aññāya pana viññattiyā laddhaṃ tāya kārāpetvāpi sayaṃ katvā vā ajjhoharantiyā tathā āpatti dukkaṭanti yojanā. Idañca mahāpaccariyāgatanayaṃ gahetvā vuttaṃ. Mahāaṭṭhakathāyaṃ pana ‘‘aññāya viññattaṃ bhuñjantiyā dukkaṭa’’nti (pāci. aṭṭha. 822) vuttattā viññattiyāpi aññāya laddhaṃ āmakaṃ dhaññaṃ tāya kārāpetvā vā sayaṃ katvā vā paribhuñjantassāpi dukkaṭameva vuttanti veditabbaṃ.
੨੧੬੬-੭. ਸੇਦਕਮ੍ਮਾਦਿਅਤ੍ਥਾਯਾਤਿ વਾਤਰੋਗਾਦਿਨਾ ਆਤੁਰਾਨਂ ਸੇਦਨਾਦਿਪਟਿਕਾਰਤ੍ਥਾਯ। ਇਧ ‘‘ਅਞ੍ਞਾਤਕਅਪ੍ਪવਾਰਿਤਟ੍ਠਾਨੇਪੀ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਭਿਕ੍ਖੂਨਮ੍ਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤ ਧਞ੍ਞਾਨਿ ਞਾਤਕਪવਾਰਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਸੇਸવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਞਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਸੇਸવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਮੁਗ੍ਗਮਾਸਅਲਾਬੁਕੁਮ੍ਭਣ੍ਡਕਾਦੀਨਂ વੁਤ੍ਤਧਞ੍ਞਾવਸੇਸਾਨਂ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ।
2166-7.Sedakammādiatthāyāti vātarogādinā āturānaṃ sedanādipaṭikāratthāya. Idha ‘‘aññātakaappavāritaṭṭhānepī’’ti seso. Bhikkhūnampi eseva nayo. Ṭhapetvā satta dhaññāni ñātakapavāritaṭṭhāne sesaviññattiyāpi anāpattīti ñātabbanti yojanā. Sesaviññattiyāti muggamāsaalābukumbhaṇḍakādīnaṃ vuttadhaññāvasesānaṃ viññattiyā.
ਸਾਲਿਆਦੀਨਂ ਸਤ੍ਤਨ੍ਨਂ ਧਞ੍ਞਾਨਂ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ, ਅਨਾਮਾਸਤ੍ਤਾ ਚ ਸਬ੍ਬੇਨ ਸਬ੍ਬਂ ਨ વਟ੍ਟਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਞਾਤਕਾਨਮ੍ਪੀ’’ਤਿਆਦਿ।
Sāliādīnaṃ sattannaṃ dhaññānaṃ dukkaṭassa vuttattā, anāmāsattā ca sabbena sabbaṃ na vaṭṭantīti dassetumāha ‘‘ñātakānampī’’tiādi.
੨੧੬੮. ਲਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਲਬ੍ਭਮਾਨਂ। ਨવਕਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਨવਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯ, ਨਿਮਿਤ੍ਤਤ੍ਥੇ ਭੁਮ੍ਮਂ। ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿ ਸੇਸੋ। ‘‘ਅવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਲਬ੍ਭਮਾਨਂ ਪਨ ਨવਕਮ੍ਮਤ੍ਥਾਯ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੨੩) ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ।
2168.Laddhanti labbhamānaṃ. Navakammesūti navakammatthāya, nimittatthe bhummaṃ. Ettha ‘‘sampaṭicchitu’’nti seso. ‘‘Aviññattiyā labbhamānaṃ pana navakammatthāya sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti (pāci. aṭṭha. 823) mahāpaccariyaṃ vuttaṃ.
ਸਤ੍ਤਮਂ।
Sattamaṃ.
੨੧੬੯. ਸਙ੍ਕਾਰਨ੍ਤਿ ਕਚવਰਂ। વਿਘਾਸਕਂ વਾਤਿ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਕਮਚ੍ਛਕਣ੍ਟਕਮਂਸਟ੍ਠਿਚਲਕਮੁਖਧੋવਨਾਦਿਕਂ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ। ਛਡ੍ਡੇਯ੍ਯ વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਯ’’ਨ੍ਤਿ ਸੇਸੋ ‘‘ਛਡ੍ਡਾਪੇਯ੍ਯ ਪਰੇਹੀ’’ਤਿ વਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ। ਕੁਟ੍ਟਸ੍ਸ ਤਿਰੋ ਤਿਰੋਕੁਟ੍ਟਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ, ਕੁਟ੍ਟਸ੍ਸ ਪਰਭਾਗੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਪਾਕਾਰੇਪਿ ਅਯਂ ਨਯੋ’’ਤਿ વਕ੍ਖਮਾਨਤ੍ਤਾ ਕੁਟ੍ਟਨ੍ਤਿ વਾ ਬ੍ਯਤਿਰਿਤ੍ਤਾ ਭਿਤ੍ਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ।
2169.Saṅkāranti kacavaraṃ. Vighāsakaṃ vāti ucchiṭṭhakamacchakaṇṭakamaṃsaṭṭhicalakamukhadhovanādikaṃ yaṃ kiñci. Chaḍḍeyya vāti ettha ‘‘saya’’nti seso ‘‘chaḍḍāpeyya parehī’’ti vakkhamānattā. Kuṭṭassa tiro tirokuṭṭaṃ, tasmiṃ, kuṭṭassa parabhāgeti attho. ‘‘Pākārepi ayaṃ nayo’’ti vakkhamānattā kuṭṭanti vā byatirittā bhitti gahetabbā.
੨੧੭੧. ਏਕਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਸੇਸੋ। ‘‘ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
2171.Ekāti ettha āpattīti seso. ‘‘Tassā’’ti iminā sambandho.
੨੧੭੨. ਛਡ੍ਡਨੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਲੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ। ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਸ੍ਸ ਛਡ੍ਡਨੇਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਪਰਿਦੀਪਿਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2172.Chaḍḍaneti ettha pi-saddo luttaniddiṭṭho. Dantakaṭṭhassa chaḍḍanepi bhikkhuniyā pācitti paridīpitāti yojanā.
੨੧੭੩-੪. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ વੁਤ੍ਤਪ੍ਪਕਾਰੇਸੁ ਸਬ੍ਬੇਸੁ વਿਕਪ੍ਪੇਸੁ। ਅਨਾਪਤ੍ਤਿવਿਸਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਅવਲਞ੍ਜੇਪੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਅવਲਞ੍ਜੇ ਠਾਨੇ ਅਨੋਲੋਕੇਤ੍વਾ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਿਯਾਪਿ વਾ વਲਞ੍ਜੇ ਠਾਨੇ ਓਲੋਕੇਤ੍વਾਪਿ વਾ ਪਨ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਛਡ੍ਡਨਂ ਕ੍ਰਿਯਂ। ਅਨੋਲੋਕਨਂ ਅਕ੍ਰਿਯਂ।
2173-4.Sabbatthāti vuttappakāresu sabbesu vikappesu. Anāpattivisayaṃ dassetumāha ‘‘avalañjepī’’tiādi. Avalañje ṭhāne anoloketvā chaḍḍentiyāpi vā valañje ṭhāne oloketvāpi vā pana chaḍḍentiyā anāpattīti yojanā. Chaḍḍanaṃ kriyaṃ. Anolokanaṃ akriyaṃ.
ਅਟ੍ਠਮਂ।
Aṭṭhamaṃ.
੨੧੭੫-੬. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਖੇਤ੍ਤੇ વਾ ਨਾਲ਼ਿਕੇਰਾਦਿਆਰਾਮੇ વਾ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿ ਰੋਪਿਮੇ ਹਰਿਤਟ੍ਠਾਨੇ ਤਾਨਿ વਿਘਾਸੁਚ੍ਚਾਰਸਙ੍ਕਾਰਮੁਤ੍ਤਸਙ੍ਖਾਤਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ વਤ੍ਥੂਨਿ ਸਚੇ ਸਯਂ ਛਡ੍ਡੇਤਿ વਾ, ਤਥਾ ਪਰੇ ਛਡ੍ਡਾਪੇਤਿ વਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿવਿਨਿਚ੍ਛਯੋ વੁਤ੍ਤਨਯੋ ‘‘ਏਕੇਕ’’ਮਿਚ੍ਚਾਦਿਨਾ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਪਕਾਰੋਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2175-6. Yā pana bhikkhunī khette vā nāḷikerādiārāme vā yattha katthaci ropime haritaṭṭhāne tāni vighāsuccārasaṅkāramuttasaṅkhātāni cattāri vatthūni sace sayaṃ chaḍḍeti vā, tathā pare chaḍḍāpeti vā, tassā bhikkhuniyā āpattivinicchayo vuttanayo ‘‘ekeka’’miccādinā yathāvuttapakāroti yojanā.
੨੧੭੭-੮. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਹਰਿਤੇ ਖੇਤ੍ਤੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਮਾਨਾ વਾ ਤਥਾ ਹਰਿਤੇ ਤਤ੍ਥ ਖੇਤ੍ਤੇ ਉਚ੍ਛੁਆਦੀਨਿ ਖਾਦਨ੍ਤਿ ਖਾਦਮਾਨਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ વਾ ਯਦਿ ਉਚ੍ਛਿਟ੍ਠਂ ਉਦਕਂ વਾ ਚਲਕਾਦਿਂ વਾ ਛਡ੍ਡੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਚਲਕਂ ਨਾਮ વਮਿਕਰਂ।
2177-8.Yā pana bhikkhunī harite khette nisīditvā bhuñjamānā vā tathā harite tattha khette ucchuādīni khādanti khādamānā gacchantī vā yadi ucchiṭṭhaṃ udakaṃ vā calakādiṃ vā chaḍḍeti, tassā pācittiyaṃ hotīti yojanā. Calakaṃ nāma vamikaraṃ.
੨੧੭੯. ਤਾਦਿਸੇ ਹਰਿਤੇ ਠਾਨੇ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਮਤ੍ਥਕਛਿਨ੍ਨਂ ਨਾਲ਼ਿਕੇਰਮ੍ਪਿ ਜਲਂ ਪਿવਿਤ੍વਾ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2179.Tādise harite ṭhāne antamaso matthakachinnaṃ nāḷikerampi jalaṃ pivitvā chaḍḍentiyā āpatti siyāti yojanā.
੨੧੮੦. ਸਬ੍ਬੇਸਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ।
2180.Sabbesanti bhikkhubhikkhunīnaṃ.
੨੧੮੧. ਲਾਯਿਤਮ੍ਪਿ ਖੇਤ੍ਤਂ ਪੁਨ ਰੋਹਣਤ੍ਥਾਯ ਮਨੁਸ੍ਸਾ ਰਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ਚੇ, ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਮਿਂ ਖੇਤ੍ਤੇ વਿਘਾਸੁਚ੍ਚਾਰਾਦੀਨਿ ਛਡ੍ਡੇਨ੍ਤਿਯਾ ਅਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਯਥਾવਤ੍ਥੁਕਮੇવ ਹਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਮੇવਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਅਸ੍ਸਾ ਯਥਾવਤ੍ਥੁਕ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਮੇવ ਹੋਤਿ।
2181. Lāyitampi khettaṃ puna rohaṇatthāya manussā rakkhanti ce, tattha tasmiṃ khette vighāsuccārādīni chaḍḍentiyā assā bhikkhuniyā yathāvatthukameva hi pācittiyamevāti yojanā. ‘‘Assā yathāvatthuka’’nti iminā bhikkhussa dukkaṭanti vuttameva hoti.
੨੧੮੨. ਛਡ੍ਡਿਤੇ ਖੇਤ੍ਤੇਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਉਦ੍ਧਟਸਸ੍ਸੇ ਖੇਤ੍ਤੇ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਮਨੁਸ੍ਸੇਸੁ ਸਸ੍ਸਂ ਉਦ੍ਧਰਿਤ੍વਾ ਗਤੇਸੁ ਛਡ੍ਡਿਤਖੇਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਹੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੩੦)। ਏવਂ ਅਕਤੇਪਿ ਖੇਤ੍ਤੇ ਸਾਮਿਕੇ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਯਥਾਹ ‘‘ਸਾਮਿਕੇ ਅਪਲੋਕੇਤ੍વਾ ਛਡ੍ਡੇਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੩੨)। ਇਧ ਖੇਤ੍ਤਪਾਲਕਾ, ਆਰਾਮਾਦਿਗੋਪਕਾ ਚ ਸਾਮਿਕਾ ਏવ। ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਖੇਤ੍ਤੇ, ਆਰਾਮੇ ਚ ਸਚੇ ‘‘ਤਤ੍ਥ ਕਚવਰਂ ਨ ਛਡ੍ਡੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਕਤਿਕਾ ਨਤ੍ਥਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਛਡ੍ਡੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ ਸਙ੍ਘਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ, ਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ। ਤਾਸਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਨ વਟ੍ਟਤਿ, ਨ ਤਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ, ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਸਾਰੁਪ੍ਪવਸੇਨ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ। ਸਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਉਚ੍ਚਾਰਾਦਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ।
2182.Chaḍḍite khetteti manussehi uddhaṭasasse khette. Yathāha – ‘‘manussesu sassaṃ uddharitvā gatesu chaḍḍitakhettaṃ nāma hoti, tattha vaṭṭatī’’ti (pāci. aṭṭha. 830). Evaṃ akatepi khette sāmike āpucchitvā kātuṃ vaṭṭati. Yathāha ‘‘sāmike apaloketvā chaḍḍetī’’ti (pāci. 832). Idha khettapālakā, ārāmādigopakā ca sāmikā eva. Saṅghassa khette, ārāme ca sace ‘‘tattha kacavaraṃ na chaḍḍetabba’’nti katikā natthi, bhikkhussa chaḍḍetuṃ vaṭṭati saṅghapariyāpannattā, na bhikkhunīnaṃ. Tāsaṃ pana bhikkhusaṅghe vuttanayena na vaṭṭati, na tassa bhikkhussa, evaṃ santepi sāruppavasena kātabbanti. Sabbanti uccārādi catubbidhaṃ.
ਨવਮਂ।
Navamaṃ.
੨੧੮੩. ਏਤ੍ਥ ‘‘ਨਚ੍ਚਂ ਨਾਮ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਚ੍ਚਂ। ਗੀਤਂ ਨਾਮ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗੀਤਂ। વਾਦਿਤਂ ਨਾਮ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ વਾਦਿਤ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੩੫) વਚਨਤੋ ‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚੀ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਚ੍ਚਂ વਾ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗੀਤਂ વਾ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ વਾਦਿਤਂ વਾ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਤ੍ਥ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਨਟਾਦਯੋ વਾ ਨਚ੍ਚਨ੍ਤੁ ਸੋਣ੍ਡਾ વਾ, ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਮੋਰਸੁਕਮਕ੍ਕਟਾਦਯੋਪਿ, ਸਬ੍ਬਮ੍ਪੇਤਂ ਨਚ੍ਚਮੇવ। ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗੀਤਨ੍ਤਿ ਨਟਾਦੀਨਂ વਾ ਗੀਤਂ ਹੋਤੁ ਅਰਿਯਾਨਂ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬਾਨਕਾਲੇ ਰਤਨਤ੍ਤਯਗੁਣੂਪਸਂਹਿਤਂ ਸਾਧੁਕੀਲ਼ਿਤਗੀਤਂ વਾ ਅਸਞ੍ਞਤਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਧਮ੍ਮਭਾਣਕਗੀਤਂ વਾ, ਸਬ੍ਬਮ੍ਪੇਤਂ ਗੀਤਮੇવ। ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ વਾਦਿਤਨ੍ਤਿ ਘਨਾਦਿવਾਦਨੀਯਭਣ੍ਡવਾਦਿਤਂ વਾ ਹੋਤੁ ਕੁਟਭੇਰਿવਾਦਿਤਂ વਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਉਦਰਭੇਰਿવਾਦਿਤਮ੍ਪਿ , ਸਬ੍ਬਮ੍ਪੇਤਂ વਾਦਿਤਮੇવ। ‘‘ਦਸ੍ਸਨਸવਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ વਿਰੂਪੇਕਸੇਸਨਯੇਨ ‘‘ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ વਿਞ੍ਞਾਣਾਨਂ ਯਥਾਸਕਂ વਿਸਯਸ੍ਸ ਆਲੋਚਨਸਭਾવਤਾਯ વਾ ‘‘ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ’’ ਇਚ੍ਚੇવ વੁਤ੍ਤਂ।
2183. Ettha ‘‘naccaṃ nāma yaṃ kiñci naccaṃ. Gītaṃ nāma yaṃ kiñci gītaṃ. Vāditaṃ nāma yaṃ kiñci vādita’’nti (pāci. 835) vacanato ‘‘yaṃ kiñcī’’ti seso. Yā pana bhikkhunī yaṃ kiñci naccaṃ vā yaṃ kiñci gītaṃ vā yaṃ kiñci vāditaṃ vā dassanatthāya gaccheyyāti yojanā. Tattha yaṃ kiñci naccanti naṭādayo vā naccantu soṇḍā vā, antamaso morasukamakkaṭādayopi, sabbampetaṃ naccameva. Yaṃ kiñci gītanti naṭādīnaṃ vā gītaṃ hotu ariyānaṃ parinibbānakāle ratanattayaguṇūpasaṃhitaṃ sādhukīḷitagītaṃ vā asaññatabhikkhūnaṃ dhammabhāṇakagītaṃ vā, sabbampetaṃ gītameva. Yaṃ kiñci vāditanti ghanādivādanīyabhaṇḍavāditaṃ vā hotu kuṭabherivāditaṃ vā antamaso udarabherivāditampi , sabbampetaṃ vāditameva. ‘‘Dassanasavanatthāyā’’ti vattabbe virūpekasesanayena ‘‘dassanatthāyā’’ti vuttaṃ. Pañcannaṃ viññāṇānaṃ yathāsakaṃ visayassa ālocanasabhāvatāya vā ‘‘dassanatthāya’’ icceva vuttaṃ.
੨੧੮੪. ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗਦੁਕ੍ਕਟੇਨ ਸਹ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਾਯ ਨਚ੍ਚਸ੍ਸਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਗੀਤਸ੍ਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘વਾਦਿਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪਕਰਣਤੋ ਲਬ੍ਭਤਿ।
2184. Pubbapayogadukkaṭena saha pācittiyaṃ dassetumāha ‘‘dassanatthāya naccassā’’tiādi. Gītassāti ettha ‘‘vāditassā’’ti pakaraṇato labbhati.
੨੧੮੫. ਏਕਪਯੋਗੇਨਾਤਿ ਏਕਦਿਸਾવਲੋਕਨਪਯੋਗੇਨ। ਤੇਨੇવ વਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਮ੍ਪਿ…ਪੇ॰… ਸਿਯੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਨਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਸੇਸੋ। ਤੇਸਨ੍ਤਿ ਯੇਸਂ ਨਚ੍ਚਂ ਪਸ੍ਸਤਿ। ਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ વਾਦਿਤਮ੍ਪਿ ਸਮ੍ਪਿਣ੍ਡੇਤਿ। ਯਥਾਹ ‘‘ਤੇਸਂਯੇવ ਗੀਤવਾਦਿਤਂ ਸੁਣਾਤਿ, ਏਕਮੇવ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੩੬)।
2185.Ekapayogenāti ekadisāvalokanapayogena. Teneva vakkhati ‘‘aññasmimpi…pe… siyu’’nti. Passatīti ettha ‘‘nacca’’nti seso. Tesanti yesaṃ naccaṃ passati. Pi-saddena vāditampi sampiṇḍeti. Yathāha ‘‘tesaṃyeva gītavāditaṃ suṇāti, ekameva pācittiya’’nti (pāci. aṭṭha. 836).
੨੧੮੬. ਅਞ੍ਞਤੋਤਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਦਿਸਾਭਾਗੇ।
2186.Aññatoti aññasmiṃ disābhāge.
੨੧੮੭. ‘‘વਿਸੁਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੋ ਸਿਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਮੇવ ਪਕਾਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਪਯੋਗਗਣਨਾਯੇਤ੍ਥ, ਆਪਤ੍ਤਿਗਣਨਾ ਸਿਯਾ’’ਤਿ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਨਾਨਾਦਿਸਾਭਾਗੇ। ਨਚ੍ਚਗੀਤવਾਦਿਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸਨਸવਨੇ ਅਟ੍ਠਕਥਾਗਤਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਨਚ੍ਚਿਤੁ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ।
2187. ‘‘Visuṃ pācittiyo siyu’’nti idameva pakāsetumāha ‘‘payogagaṇanāyettha, āpattigaṇanā siyā’’ti. Etthāti imasmiṃ nānādisābhāge. Naccagītavāditānaṃ dassanasavane aṭṭhakathāgataṃ vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘naccitu’’ntiādi.
੨੧੮੮. ‘‘ਨਚ੍ਚ ਇਤੀ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ, ‘‘ਨਚ੍ਚਾਹੀ’’ਤਿਪਿ ਪਾਠੋ। ਉਪਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਭੇਰਿਸਦ੍ਦਪੂਜਂ। ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤੁਨ੍ਤਿ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਅਧਿવਾਸੇਤੁਂ। ਇਮਸ੍ਸ ਉਪਲਕ੍ਖਣવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨਚ੍ਚਗੀਤੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।
2188. ‘‘Nacca itī’’ti padacchedo, ‘‘naccāhī’’tipi pāṭho. Upaṭṭhānanti bherisaddapūjaṃ. Sampaṭicchitunti ‘‘sādhū’’ti adhivāsetuṃ. Imassa upalakkhaṇavasena vuttattā naccagītepi eseva nayo.
੨੧੮੯-੯੦. ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਨਚ੍ਚਨਾਦੀਸੁ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ। ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਕਰੋਮਾਤਿ ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ ਚੇਤਿਯਸ੍ਸ ਨਚ੍ਚਾਦੀਹਿ ਉਪਹਾਰਂ ਕਰੋਮਾਤਿ। ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਪਸਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਉਪਟ੍ਠਾਨਕਰਣਂ ਨਾਮ ਸੁਨ੍ਦਰਨ੍ਤਿ।
2189-90.Sabbatthāti naccanādīsu sabbattha. Upaṭṭhānaṃ karomāti tumhākaṃ cetiyassa naccādīhi upahāraṃ karomāti. Upaṭṭhānaṃ pasatthanti upaṭṭhānakaraṇaṃ nāma sundaranti.
ਯਾ ਆਰਾਮੇਯੇવ ਚ ਠਤ੍વਾ ਪਸ੍ਸਤਿ વਾ ਸੁਣਾਤਿ વਾਤਿ ਯੋਜਨਾ, ਇਧ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾਰਾਮੇ વਾ’’ਤਿਆਦਿ ਸੇਸੋ। ‘‘ਆਰਾਮੇ ਠਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਰਾਰਾਮੇ વਾ ਬਹਿਆਰਾਮੇ વਾ ਨਚ੍ਚਾਦੀਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ વਾ ਸੁਣਾਤਿ વਾ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੩੭) ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਠਤ੍વਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁਪਿ ਇਰਿਯਾਪਥੇਸੁ ਲਬ੍ਭਤਿ। ਆਰਾਮੇ ਠਤ੍વਾਤਿ ਨ ਕੇવਲਂ ਠਤ੍વਾવ, ਤਤੋ ਗਨ੍ਤ੍વਾਪਿ ਸਬ੍ਬਿਰਿਯਾਪਥੇਹਿਪਿ ਲਭਤਿ। ‘‘ਆਰਾਮੇ ਠਿਤਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੩੭) ਪਨ ਆਰਾਮਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਇਤਰਥਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਪਿ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯਾਤਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦਾਦੀਸੁ વੁਤ੍ਤਂ। ਭਿਕ੍ਖੂਨਮ੍ਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ।
Yā ārāmeyeva ca ṭhatvā passati vā suṇāti vāti yojanā, idha ‘‘antarārāme vā’’tiādi seso. ‘‘Ārāme ṭhatvā antarārāme vā bahiārāme vā naccādīni passati vā suṇāti vā, anāpattī’’ti (pāci. aṭṭha. 837) aṭṭhakathāya vuttaṃ. ‘‘Ṭhatvā’’ti vuttepi sabbesupi iriyāpathesu labbhati. Ārāme ṭhatvāti na kevalaṃ ṭhatvāva, tato gantvāpi sabbiriyāpathehipi labhati. ‘‘Ārāme ṭhitā’’ti (pāci. 837) pana ārāmapariyāpannadassanatthaṃ vuttaṃ. Itarathā nisinnāpi na labheyyāti gaṇṭhipadādīsu vuttaṃ. Bhikkhūnampi eseva nayo.
੨੧੯੧. ਯਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਠਿਤੋਕਾਸਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਯੋਜਿਤਂ ਪਸ੍ਸਤਿ વਾ ਸੁਣਾਤਿ વਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਠਿਤੋਕਾਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗਤਿਨਿવਤ੍ਤਿਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਸਯਿਤਨਿਸਿਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਗਯ੍ਹਤਿ। ਤਥਾਰੂਪਾ ਹਿ ਕਾਰਣਾ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾ વਾਪੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਕਾਰਣਂ ਨਾਮ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਾਦਿਕਾਰਣਂ। ਯਥਾਹ ‘‘ਸਤਿ ਕਰਣੀਯੇਤਿ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਾਦੀਨਂ વਾ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਞ੍ਞੇਨ વਾ ਕੇਨਚਿ ਕਰਣੀਯੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਗਤਟ੍ਠਾਨੇ ਪਸ੍ਸਤਿ વਾ ਸੁਣਾਤਿ વਾ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੩੭)।
2191. Yā attano ṭhitokāsaṃ āgantvā payojitaṃ passati vā suṇāti vāti yojanā. Ṭhitokāsanti ettha gatinivattisāmaññena sayitanisinnampi gayhati. Tathārūpā hi kāraṇā gantvā passantiyā vāpīti yojanā. Kāraṇaṃ nāma salākabhattādikāraṇaṃ. Yathāha ‘‘sati karaṇīyeti salākabhattādīnaṃ vā atthāya aññena vā kenaci karaṇīyena gantvā gataṭṭhāne passati vā suṇāti vā, anāpattī’’ti (pāci. aṭṭha. 837).
੨੧੯੨. ਮਗ੍ਗਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ ਪਟਿਪਥੇ ਨਚ੍ਚਂ ਅਟ੍ਠਤ੍વਾ ਪਸ੍ਸਤੀਤਿ ਏવਂ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾਪਿ ਚ ਤਥਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਜ੍ਝਾਹਾਰਯੋਜਨਾ। ਪਟਿਪਥੇਤਿ ਗਮਨਮਗ੍ਗਾਭਿਮੁਖੇ। ਆਪਦਾਸੁਪੀਤਿ ਤਾਦਿਸੇਨ ਉਪਦ੍ਦવੇਨ ਉਪਦ੍ਦੁਤਾ ਸਮਜ੍ਜਟ੍ਠਾਨਂ ਪવਿਸਤਿ, ਏવਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾ વਾ ਸੁਣਨ੍ਤਿਯਾ વਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।
2192. Maggaṃ gacchantī paṭipathe naccaṃ aṭṭhatvā passatīti evaṃ passantiyāpi ca tathā anāpattīti ajjhāhārayojanā. Paṭipatheti gamanamaggābhimukhe. Āpadāsupīti tādisena upaddavena upaddutā samajjaṭṭhānaṃ pavisati, evaṃ pavisitvā passantiyā vā suṇantiyā vā anāpatti.
੨੧੯੩. ਇਦਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤੋ ਏਲ਼ਕਲੋਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਸਮਂ ਮਤਂ ‘‘ਸਮਾਨ’’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਤਂ।
2193.Idaṃ sikkhāpadaṃ samuṭṭhānato eḷakalomasikkhāpadena samaṃ mataṃ ‘‘samāna’’nti viññātaṃ.
ਦਸਮਂ।
Dasamaṃ.
ਲਸੁਣવਗ੍ਗੋ ਪਠਮੋ।
Lasuṇavaggo paṭhamo.
੨੧੯੪-੫. ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਰਤ੍ਤਨ੍ਧਕਾਰਸ੍ਮਿਂ ਅਪ੍ਪਦੀਪੇ ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਿਕਾ ਸਚੇ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਰਤ੍ਤਨ੍ਧਕਾਰਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਯਂ। ਰਤ੍ਤਿਪਰਿਯਾਯੋ ਹਿ ਰਤ੍ਤਨ੍ਧਕਾਰ-ਸਦ੍ਦੋ। ਯਥਾਹ ਪਦਭਾਜਨੇ ‘‘ਰਤ੍ਤਨ੍ਧਕਾਰੇਤਿ ਓਗ੍ਗਤੇ ਸੂਰਿਯੇ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੪੦)। ਅਪ੍ਪਦੀਪੇਤਿ ਪਜ੍ਜੋਤਚਨ੍ਦਸੂਰਿਯਅਗ੍ਗੀਸੁ ਏਕੇਨਾਪਿ ਅਨੋਭਾਸਿਤੇ, ਇਮਿਨਾ ਰਤ੍ਤਿਕ੍ਖੇਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ‘‘ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤੀ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਗਮਨਨਿਸਿਨ੍ਨਸਯਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਇਰਿਯਾਪਥਤ੍ਤਿਕਞ੍ਚ ਉਪਲਕ੍ਖਿਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। વੁਤ੍ਤਞ੍ਹਿ વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿਨਾ ‘‘ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਠਾਨਾਪਦੇਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧੋਪਿ ਇਰਿਯਾਪਥੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ, ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਚਙ੍ਕਮਨਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾਪਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਞ੍ਚ ਉਪਲਬ੍ਭਤੀ’’ਤਿ (વਜਿਰ॰ ਟੀ॰ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ ੮੩੯ ਥੋਕਂ વਿਸਦਿਸਂ)। ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਨ੍ਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਿਤੁਂ, ਸਲ੍ਲਪਿਤੁਞ੍ਚ વਿਞ੍ਞੁਨਾ ਮਨੁਸ੍ਸਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ।
2194-5.Idha imasmiṃ sāsane yā pana bhikkhunī rattandhakārasmiṃ appadīpe purisena saddhiṃ ekikā sace santiṭṭhati, tassā pācittiyaṃ vuttanti yojanā. Rattandhakārasminti rattiyaṃ. Rattipariyāyo hi rattandhakāra-saddo. Yathāha padabhājane ‘‘rattandhakāreti oggate sūriye’’ti (pāci. 840). Appadīpeti pajjotacandasūriyaaggīsu ekenāpi anobhāsite, iminā rattikkhettaṃ dasseti. ‘‘Santiṭṭhatī’’ti iminā gamananisinnasayanasaṅkhātaṃ iriyāpathattikañca upalakkhitanti daṭṭhabbaṃ. Vuttañhi vajirabuddhinā ‘‘santiṭṭheyyāti ettha ṭhānāpadesena catubbidhopi iriyāpatho saṅgahito, tasmā purisena saddhiṃ caṅkamanādīni karontiyāpi pācittiyañca upalabbhatī’’ti (vajira. ṭī. pācittiya 839 thokaṃ visadisaṃ). Purisena saddhinti santiṭṭhituṃ, sallapituñca viññunā manussapurisena saddhiṃ.
ਰਹਸ੍ਸਾਦવਸੇਨ ਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਸਮਾਗਨ੍ਤ੍વਾ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਲ੍ਲਪਨ੍ਤਿਯਾ વਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
Rahassādavasena purisassa hatthapāsaṃ samāgantvā tena saddhiṃ sallapantiyā vā pācittiyaṃ vuttanti yojanā.
੨੧੯੬-੭. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸਚੇ ਮਨੁਸ੍ਸਪੁਰਿਸਸ੍ਸ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ વਿਜਹਿਤ੍વਾ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਾ ਸਲ੍ਲਪਤਿ વਾ, ਯਕ੍ਖਪੇਤਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਾਨਂ ਹਤ੍ਥਪਾਸਂ ਅવਿਜਹਿਤ੍વਾ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਾ ਸਲ੍ਲਪਤਿ વਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਰਿਦੀਪਿਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2196-7. Yā pana bhikkhunī sace manussapurisassa hatthapāsaṃ vijahitvā santiṭṭhati vā sallapati vā, yakkhapetatiracchānagatānaṃ hatthapāsaṃ avijahitvā santiṭṭhati vā sallapati vā, tassā dukkaṭaṃ paridīpitanti yojanā.
વਿਞ੍ਞੁਗ੍ਗਹਣੇਨ ਅવਿਞ੍ਞੂ ਪੁਰਿਸੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
Viññuggahaṇena aviññū puriso anāpattiṃ na karotīti dīpeti.
੨੧੯੮. ਅਞ੍ਞવਿਹਿਤਾਯਾਤਿ ਰਹੋਅਸ੍ਸਾਦਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਚਿਨ੍ਤੇਨ੍ਤਿਯਾ। ਯਥਾਹ ‘‘ਰਹੋਅਸ੍ਸਾਦਤੋ ਅਞ੍ਞવਿਹਿਤਾવ ਹੁਤ੍વਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੪੧)। ਚਤੁਤ੍ਥੇਨ, ਛਟ੍ਠੇਨ ਚ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤੋ ਥੇਯ੍ਯਸਤ੍ਥਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ। ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਨਸਲ੍ਲਪਨવਸੇਨ ਕ੍ਰਿਯਂ। ਸਞ੍ਞਾਯ વਿਮੋਕ੍ਖੋ ਏਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਕਂ।
2198.Aññavihitāyāti rahoassādato aññaṃ cintentiyā. Yathāha ‘‘rahoassādato aññavihitāva hutvā’’ti (pāci. aṭṭha. 841). Catutthena, chaṭṭhena ca samuṭṭhānena samuṭṭhānato theyyasatthasamuṭṭhānaṃ. Santiṭṭhanasallapanavasena kriyaṃ. Saññāya vimokkho etasminti saññāvimokkhakaṃ.
ਪਠਮਂ।
Paṭhamaṃ.
੨੧੯੯. ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਓਕਾਸੇਤਿ ਕੁਟ੍ਟਾਦੀਸੁ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨੇ ਓਕਾਸੇ। ਇਦਂ વਚਨਂ।
2199.Paṭicchanne okāseti kuṭṭādīsu yena kenaci paṭicchanne okāse. Idaṃ vacanaṃ.
ਦੁਤਿਯਂ।
Dutiyaṃ.
੨੨੦੦. ਤਤਿਯੇ ‘‘ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ’’ਤਿ ਚ ਚਤੁਤ੍ਥੇ ‘‘ਰਥਿਕਾਯ, ਬ੍ਯੂਹੇ, ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇ’’ਤਿ ਪਦਾਨਿ ਚ વਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਅવਸੇਸਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿਪੀ’’ਤਿ। ਏਤ੍ਥ ‘‘વਤ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਸੇਸੋ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਰਥਿਕਾਯਾਤਿ ਰਚ੍ਛਾਯ। ਬ੍ਯੂਹੇਤਿ ਅਨਿਬ੍ਬਿਦ੍ਧਰਚ੍ਛਾਯ। ਸਿਙ੍ਘਾਟਕੇਤਿ ਚਚ੍ਚਰੇ ਓਕਾਸੇ, ਤਿਕੋਣਂ વਾ ਚਤੁਕੋਣਂ વਾ ਮਗ੍ਗਸਮੋਧਾਨਟ੍ਠਾਨੇਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
2200. Tatiye ‘‘ajjhokāse’’ti ca catutthe ‘‘rathikāya, byūhe, siṅghāṭake’’ti padāni ca vajjetvā avasesaṃ sandhāyāha ‘‘apubbaṃ natthi kiñcipī’’ti. Ettha ‘‘vattabba’’nti seso. Ettha ca rathikāyāti racchāya. Byūheti anibbiddharacchāya. Siṅghāṭaketi caccare okāse, tikoṇaṃ vā catukoṇaṃ vā maggasamodhānaṭṭhāneti vuttaṃ hoti.
ਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਾਨਿ।
Tatiyacatutthāni.
੨੨੦੧-੨. ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਸਾਮਿਕੇ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਪਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੫੫) વਚਨਤੋ ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਕੁਲਾਨਿ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਛਦਨਨ੍ਤੋ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਸਾਮਿਕੇ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਅਨੋવਸ੍ਸਕਪ੍ਪਦੇਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਤਿ, ਯਾ ਚ ਅਜ੍ਝੋਕਾਸੇ વਾ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਸਚੇ ਉਪਚਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਠਮੇ ਪਦੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਹੋਤਿ, ਦੁਤਿਯੇ ਪਦੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਪਰਿਯਾਪੁਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਆਸਨੇ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਮਾਭੁਜਿਤ੍વਾ ਨਿਸੀਦਨਾਰਹਮਾਸਨਂ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤਂ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਆਸਨਂ ਨਾਮ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਸ੍ਸ ਓਕਾਸੋ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੫੬)। ਅਨੋવਸ੍ਸਪ੍ਪਦੇਸਨ੍ਤਿ ਨਿਬ੍ਬਕੋਸਬ੍ਭਨ੍ਤਰਂ। ਅਬ੍ਭੋਕਾਸੇ ਆਪਤ੍ਤਿਖੇਤ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਉਪਚਾਰਮ੍ਪਿ વਾ ਸਚੇ’’ਤਿ। ਉਪਚਾਰਨ੍ਤਿ ਦ੍વਾਦਸਹਤ੍ਥਪ੍ਪਮਾਣਂ ਪਦੇਸਂ। ਯਥਾਹ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ‘‘ਉਪਚਾਰੋ ਦ੍વਾਦਸਹਤ੍ਥੋ’’ਤਿ।
2201-2. ‘‘Yā pana bhikkhunī purebhattaṃ kulāni upasaṅkamitvā āsane nisīditvā sāmike anāpucchā pakkameyya, pācittiya’’nti (pāci. 855) vacanato yā pana bhikkhunī purebhattaṃ kulāni upasaṅkamitvā chadananto āsane nisīditvā sāmike anāpucchā anovassakappadesaṃ atikkameti, yā ca ajjhokāse vā nisīditvā sace upacāraṃ atikkameti, tassā paṭhame pade dukkaṭaṃ hoti, dutiye pade pācitti pariyāputāti yojanā. ‘‘Āsane’’ti iminā pallaṅkamābhujitvā nisīdanārahamāsanaṃ adhippetaṃ. Yathāha – ‘‘āsanaṃ nāma pallaṅkassa okāso vuccatī’’ti (pāci. 856). Anovassappadesanti nibbakosabbhantaraṃ. Abbhokāse āpattikhettaṃ dassetumāha ‘‘upacārampi vā sace’’ti. Upacāranti dvādasahatthappamāṇaṃ padesaṃ. Yathāha gaṇṭhipade ‘‘upacāro dvādasahattho’’ti.
੨੨੦੩. ‘‘ਤਥਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘‘ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਸਮੁਦੀਰਿਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਪਚ੍ਚਾਮਸਤਿ। ਆਪੁਟ੍ਠੇ ਅਨਾਪੁਟ੍ਠਸਞ੍ਞਾਯ ਆਪੁਟ੍ਠੇ વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਤੋ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾ ਤਥਾ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ’’ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਨਿਯਾ ਸਮਾਨਤ੍ਤਾ ‘‘વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਲਿਙ੍ਗવਿਪਲ੍ਲਾਸવਸੇਨ ‘‘વਿਚਿਕਿਚ੍ਛਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ।
2203.‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘dukkaṭaṃ samudīrita’’nti idaṃ paccāmasati. Āpuṭṭhe anāpuṭṭhasaññāya āpuṭṭhe vicikicchato pakkamantiyā tathā dukkaṭanti yojanā. Ettha ca ‘‘bhikkhuniyā’’ti sambandhiniyā samānattā ‘‘vicikicchantiyā’’ti vattabbe liṅgavipallāsavasena ‘‘vicikicchato’’ti vuttanti daṭṭhabbaṃ.
੨੨੦੪. ਗਿਲਾਨਾਯਾਤਿ ਯਾ ਤਾਦਿਸੇਨ ਗੇਲਞ੍ਞੇਨ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤੁਂ ਨ ਸਕ੍ਕੋਤਿ। ਆਪਦਾਸੂਤਿ ਘਰੇ ਅਗ੍ਗਿ ਉਟ੍ਠਿਤੋ ਹੋਤਿ ਚੋਰਾ વਾ, ਏવਰੂਪੇ ਉਪਦ੍ਦવੇ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।
2204.Gilānāyāti yā tādisena gelaññena āpucchituṃ na sakkoti. Āpadāsūti ghare aggi uṭṭhito hoti corā vā, evarūpe upaddave anāpucchā pakkamantiyā anāpatti.
ਪਞ੍ਚਮਂ।
Pañcamaṃ.
੨੨੦੫-੬. ‘‘ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ વਜਨ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ ਚ ਨਿਸੀਦਨਨਿਪਜ੍ਜਨਾવਸਾਨਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਪਨ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਕੇ ‘‘ਇਧ ਨਿਸੀਦਾਮ વਾ ਸਯਾਮ વਾ’’ਤਿ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਨਿਪਨ੍ਨਪਚ੍ਚਯਾ ਹੋਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਸਾਮਿਕੇ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਆਸਨੇ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ ਏਕਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਸ ਨਯੋ ‘‘ਨਿਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ।
2205-6.‘‘Gacchantiyā vajantiyā’’ti ca nisīdananipajjanāvasānadassanatthaṃ vuttaṃ. Pācittiyaṃ pana pacchābhattaṃ sāmike ‘‘idha nisīdāma vā sayāma vā’’ti anāpucchitvā nisinnanipannapaccayā hotīti veditabbaṃ. Pacchābhattaṃ sāmike anāpucchā āsane nisīditvā gacchantiyā ekā pācitti hotīti yojanā. Esa nayo ‘‘nipajjitvā’’tiādīsupi.
ਯਥਾ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਅਸਂਹਾਰਿਮੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਏવਮਿਧ ਧੁવਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ વਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ।
Yathā pana tattha asaṃhārime anāpatti, evamidha dhuvapaññatte vā anāpattīti.
ਛਟ੍ਠਂ।
Chaṭṭhaṃ.
੨੨੦੭. ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿ ਸਚਿਤ੍ਤਕੇਹਿ ਤੀਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨੇਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤੋ।
2207.Tisamuṭṭhānanti sacittakehi tīhi samuṭṭhānehi samuṭṭhānato.
ਅਟ੍ਠਮਂ।
Aṭṭhamaṃ.
੨੨੦੮. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਤ੍ਤਾਨਮ੍ਪਿ વਾ ਪਰਮ੍ਪਿ વਾ ਨਿਰਯਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯੇਹਿ ਅਭਿਸਪੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸਾ વਾਚਤੋ વਾਚਤੋ ਸਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਤ੍ਥ ਅਭਿਸਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸਪਥਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ‘‘ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਮਿ, ਅવੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ વਾ ‘‘ਨਿਰਯੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤੁ, ਅવੀਚਿਮ੍ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਤੂ’’ਤਿ ਪਰਂ વਾ ‘‘ਗਿਹਿਨੀ ਹੋਮਿ, ਓਦਾਤવਤ੍ਥਾ ਹੋਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ વਾ ‘‘ਗਿਹਿਨੀ ਹੋਤੁ, ਓਦਾਤવਤ੍ਥਾ ਹੋਤੂ’’ਤਿ ਪਰਂ વਾ ਅਭਿਸਪੇਯ੍ਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
2208. Yā pana bhikkhunī attānampi vā parampi vā nirayabrahmacariyehi abhisapeyya, tassā vācato vācato siyā pācittīti yojanā. Tattha abhisapeyyāti sapathaṃ kareyya, ‘‘niraye nibbattāmi, avīcimhi nibbattāmī’’ti attānaṃ vā ‘‘niraye nibbattatu, avīcimhi nibbattatū’’ti paraṃ vā ‘‘gihinī homi, odātavatthā homī’’ti attānaṃ vā ‘‘gihinī hotu, odātavatthā hotū’’ti paraṃ vā abhisapeyyāti vuttaṃ hoti.
੨੨੧੦. ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ ਅਤ੍ਤਾਨਂ વਾ ਪਰਂ વਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾવੇਮਤਿਕਾਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾવਸੇਨ। ਸੇਸਾਯਾਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ। ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾ, વੇਮਤਿਕਾ, ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ, ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਏવਂ ਤਿਕਦੁਕ੍ਕਟਂ।
2210. Akkosati attānaṃ vā paraṃ vāti sambandho. Tikapācittiyanti upasampannāya upasampannasaññāvematikāanupasampannasaññāvasena. Sesāyāti anupasampannāya. Anupasampannāya upasampannasaññā, vematikā, anupasampannasaññā akkosati, dukkaṭanti evaṃ tikadukkaṭaṃ.
੨੨੧੧. ਅਤ੍ਥਧਮ੍ਮਾਨੁਸਾਸਨਿਂ ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍વਾ વਦਨ੍ਤੀਨਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਥਾਹ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਅਤ੍ਥਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਾਯਾਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿਯਾ। ਧਮ੍ਮਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਾਯਾਤਿ ਪਾਲ਼ਿਂ વਾਚੇਨ੍ਤਿਯਾ। ਅਨੁਸਾਸਨਿਪੁਰੇਕ੍ਖਾਰਾਯਾਤਿ ‘ਇਦਾਨਿਪਿ ਤ੍વਂ ਏਦਿਸਾ, ਸਾਧੁ વਿਰਮਸ੍ਸੁ, ਨੋ ਚੇ વਿਰਮਸਿ, ਅਦ੍ਧਾ ਪੁਨ ਏવਰੂਪਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਤ੍વਾ ਨਿਰਯੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਸਿ, ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਯੋਨਿਯਾ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਸੀ’ਤਿ ਏવਂ ਅਨੁਸਾਸਨਿਯਂ ਠਤ੍વਾ વਦਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੭੮)।
2211. Atthadhammānusāsaniṃ purakkhatvā vadantīnaṃ anāpattīti yojanā. Yathāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘atthapurekkhārāyāti aṭṭhakathaṃ kathentiyā. Dhammapurekkhārāyāti pāḷiṃ vācentiyā. Anusāsanipurekkhārāyāti ‘idānipi tvaṃ edisā, sādhu viramassu, no ce viramasi, addhā puna evarūpāni kammāni katvā niraye uppajjissasi, tiracchānayoniyā uppajjissasī’ti evaṃ anusāsaniyaṃ ṭhatvā vadantiyā anāpattī’’ti (pāci. aṭṭha. 878).
ਨવਮਂ।
Navamaṃ.
੨੨੧੨. વਧਿਤ੍વਾਤਿ ਸਤ੍ਥਾਦੀਹਿ ਪਹਰਿਤ੍વਾ। વਧਿਤ੍વਾ વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ વਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘વਧਿਤ੍વਾ વਧਿਤ੍વਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੮੦) વੁਤ੍ਤਂ ਆਮੇਡਿਤਂ ਸੂਚੇਤਿ।
2212.Vadhitvāti satthādīhi paharitvā. Vadhitvā vāti ettha vā-saddo pāḷiyaṃ ‘‘vadhitvā vadhitvā’’ti (pāci. 880) vuttaṃ āmeḍitaṃ sūceti.
੨੨੧੩. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ਕਾਯવਾਚਾਚਿਤ੍ਤਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ, ਸਮਨੁਭਾਸਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਨ੍ਤਿਪਿ ਏਤਸ੍ਸੇવ ਨਾਮਂ।
2213.Etthāti imasmiṃ sikkhāpade. Kāyavācācittasamuṭṭhānaṃ dhuranikkhepasamuṭṭhānaṃ nāma, samanubhāsanasamuṭṭhānantipi etasseva nāmaṃ.
ਦਸਮਂ।
Dasamaṃ.
ਅਨ੍ਧਕਾਰવਗ੍ਗੋ ਦੁਤਿਯੋ।
Andhakāravaggo dutiyo.
੨੨੧੪. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਨਗ੍ਗਾ ਅਨਿવਤ੍ਥਾ ਅਪਾਰੁਤਾ ਹੁਤ੍વਾ ਨਹਾਯਤਿ, ਅਸ੍ਸਾ ਸਬ੍ਬਪਯੋਗੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਤਸ੍ਸ ਨਹਾਨਸ੍ਸ વੋਸਾਨੇ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਜਿਨવੁਤ੍ਤਂ ਜਿਨੇਨ ਭਗવਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਦੋਸਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਮੁਪੇਤਿ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਭਿਕ੍ਖੁਨਿ ਦੋਸਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ ਰਸ੍ਸੋ ਕਤੋ।
2214. Yā pana bhikkhunī naggā anivatthā apārutā hutvā nahāyati, assā sabbapayoge dukkaṭaṃ. Tassa nahānassa vosāne pariyosāne sā bhikkhunī jinavuttaṃ jinena bhagavatā bhikkhunīnaṃ paññattaṃ dosaṃ pācittiyāpattiṃ samupeti āpajjatīti yojanā. Bhikkhuni dosanti ettha gāthābandhavasena rasso kato.
੨੨੧੫. ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਚੀવਰਾਤਿ ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਉਦਕਸਾਟਿਕਚੀવਰਾ। ਨਟ੍ਠਚੀવਰਾਤਿ ਚੋਰਾਦੀਹਿ ਨਟ੍ਠਉਦਕਸਾਟਿਕਚੀવਰਾ। ਆਪਦਾਸੁ વਾਤਿ ‘‘ਮਹਗ੍ਘਂ ਇਮਂ ਦਿਸ੍વਾ ਚੋਰਾਪਿ ਹਰੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਰੂਪਾਸੁ ਆਪਦਾਸੁ વਾ ਨਗ੍ਗਾਯ ਨਹਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਨ ਦੋਸੋ।
2215.Acchinnacīvarāti acchinnaudakasāṭikacīvarā. Naṭṭhacīvarāti corādīhi naṭṭhaudakasāṭikacīvarā. Āpadāsu vāti ‘‘mahagghaṃ imaṃ disvā corāpi hareyyu’’nti evarūpāsu āpadāsu vā naggāya nahāyantiyā na doso.
ਪਠਮਂ।
Paṭhamaṃ.
੨੨੧੬. ਦੁਤਿਯੇਤਿ ‘‘ਉਦਕਸਾਟਿਕਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਕਾਰਯਮਾਨਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ (ਪਾਚਿ॰ ੮੮੮)।
2216.Dutiyeti ‘‘udakasāṭikaṃ pana bhikkhuniyā kārayamānāyā’’tiādisikkhāpade (pāci. 888).
ਦੁਤਿਯਂ।
Dutiyaṃ.
੨੨੧੭-੮. ਦੁਸ੍ਸਿਬ੍ਬਿਤਂ ਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਅਸਕ੍ਕਚ੍ਚਸਿਬ੍ਬਿਤਂ ਚੀવਰਂ। વਿਸਿਬ੍ਬੇਤ੍વਾਤਿ ਦੁਸ੍ਸਿਬ੍ਬਿਤਂ ਪੁਨ ਸਿਬ੍ਬਨਤ੍ਥਾਯ ਸਯਂ વਾ વਿਗਤਸਿਬ੍ਬਨਂ ਕਤ੍વਾ। ‘‘વਿਸਿਬ੍ਬਾਪੇਤ੍વਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਯਥਾਹ ‘‘વਿਸਿਬ੍ਬੇਤ੍વਾ વਾ વਿਸਿਬ੍ਬਾਪੇਤ੍વਾ વਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੯੩)। ਅਨਨ੍ਤਰਾਯਾਤਿ ਦਸਸੁ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਨ੍ਤਰਾਯਰਹਿਤਾ। ਤਂ વਿਸਿਬ੍ਬਿਤਂ, વਿਸਿਬ੍ਬਾਪਿਤਂ વਾ ਚੀવਰਂ। ‘‘ਅਨਨ੍ਤਰਾਯਾ ਤਂ ਪਚ੍ਛਾ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ ਰਸ੍ਸੋ ਕਤੋ। ਨ ਸਿਬ੍ਬੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਨ ਸਿਬ੍ਬਾਪੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਯਥਾਹ ‘‘ਨੇવ ਸਿਬ੍ਬੇਯ੍ਯ, ਨ ਸਿਬ੍ਬਾਪਨਾਯ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਰੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੯੩)।
2217-8.Dussibbitaṃ cīvaranti asakkaccasibbitaṃ cīvaraṃ. Visibbetvāti dussibbitaṃ puna sibbanatthāya sayaṃ vā vigatasibbanaṃ katvā. ‘‘Visibbāpetvā’’ti seso. Yathāha ‘‘visibbetvā vā visibbāpetvā vā’’ti (pāci. 893). Anantarāyāti dasasu antarāyesu aññatarantarāyarahitā. Taṃ visibbitaṃ, visibbāpitaṃ vā cīvaraṃ. ‘‘Anantarāyā taṃ pacchā’’ti vattabbe gāthābandhavasena rasso kato. Na sibbeyyāti etthāpi ‘‘na sibbāpeyyā’’ti seso. Yathāha ‘‘neva sibbeyya, na sibbāpanāya ussukkaṃ kareyyā’’ti (pāci. 893).
ਚਤੁਪਞ੍ਚਾਹਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਉਤ੍ਤਰਿਛਪ੍ਪਞ੍ਚવਾਚਾਹਿ (ਪਾਚਿ॰ ੬੨-੬੪), ਉਤ੍ਤਰਿਦਿਰਤ੍ਤਤਿਰਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ (ਪਾਚਿ॰ ੫੧-੫੨) વਿਯ ਅਪ੍ਪਸਙ੍ਖ੍ਯਾਯ ਬਹੁਸਙ੍ਖ੍ਯਾਯਂ ਅਨ੍ਤੋਗਧਤ੍ਤੇਪਿ ਉਭਯવਚਨਂ ਲੋਕવੋਹਾਰવਸੇਨ વਚਨਸਿਲਿਟ੍ਠਤਾਯਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਧੁਰੇਤਿ ਸਿਬ੍ਬਨੁਸ੍ਸਾਹੇ। ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਤਿ વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਮਤ੍ਤੇ।
Catupañcāhanti ettha ‘‘uttarichappañcavācāhi (pāci. 62-64), uttaridirattatiratta’’ntiādīsu (pāci. 51-52) viya appasaṅkhyāya bahusaṅkhyāyaṃ antogadhattepi ubhayavacanaṃ lokavohāravasena vacanasiliṭṭhatāyāti daṭṭhabbaṃ. Dhureti sibbanussāhe. Nikkhittamatteti vissaṭṭhamatte.
੨੨੧੯. ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾ, વੇਮਤਿਕਾ, ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾਤਿ ਤੀਸੁ વਾਰੇਸੁ ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਸੇਸਾਯਾਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ। ਤਿਕਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ વਾਰਤ੍ਤਯੇ ਦੁਕ੍ਕਟਤ੍ਤਯਂ।
2219.Tikapācittiyaṃ vuttanti upasampannāya upasampannasaññā, vematikā, anupasampannasaññāti tīsu vāresu tikapācittiyaṃ vuttaṃ. Sesāyāti anupasampannāya. Tikadukkaṭanti vārattaye dukkaṭattayaṃ.
੨੨੨੦. ਉਭਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ। ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਚੀવਰਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ। ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਪਿ વਾ ਸਤੀਤਿ ਰਾਜਚੋਰਾਦਿਅਨ੍ਤਰਾਯਾਨਂ ਦਸਨ੍ਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇ ਸਤਿ।
2220.Ubhinnanti upasampannānupasampannānaṃ. Aññasminti cīvarato aññasmiṃ. Antarāyepi vā satīti rājacorādiantarāyānaṃ dasannaṃ aññatare sati.
੨੨੨੧. ‘‘ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਨਂ ਨਾਮ, ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਮਿਦਂ ਮਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ ‘‘ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਸਮੁਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੯੩) વੁਤ੍ਤਮੇવ ਗਹੇਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ, ਤੇਰਸਸੁ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸੇਸੁ ‘‘ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਸਮੁਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ વਿਸੁਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸਂ ਨਾਮ ਨਤ੍ਥਿ। ਮਾਤਿਕਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ‘‘ਸਮਨੁਭਾਸਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਕਙ੍ਖਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ਚੀવਰਸਿਬ੍ਬਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ, ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਮਾਨਂ) વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸੀਸੇਸੁ ਅਨ੍ਤੋਗਧਮੇવ। ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਸਮੁਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਮਨੁਭਾਸਨਸਮੁਟ੍ਠਾਨਸ੍ਸੇવ ਪਰਿਯਾਯੋਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।
2221.‘‘Dhuranikkhepanaṃ nāma, samuṭṭhānamidaṃ mata’’nti idaṃ aṭṭhakathāya ‘‘dhuranikkhepasamuṭṭhāna’’nti (pāci. aṭṭha. 893) vuttameva gahetvā vuttaṃ, terasasu samuṭṭhānasīsesu ‘‘dhuranikkhepasamuṭṭhāna’’nti visuṃ samuṭṭhānasīsaṃ nāma natthi. Mātikaṭṭhakathāyañca ‘‘samanubhāsanasamuṭṭhāna’’nti (kaṅkhā. aṭṭha. cīvarasibbanasikkhāpadavaṇṇanā, atthato samānaṃ) vuttaṃ, taṃ samuṭṭhānasīsesu antogadhameva. Tasmā ‘‘dhuranikkhepasamuṭṭhāna’’nti idaṃ samanubhāsanasamuṭṭhānasseva pariyāyoti gahetabbaṃ.
ਤਤਿਯਂ।
Tatiyaṃ.
੨੨੨੨. ਪਞ੍ਚ ਅਹਾਨਿ ਪਞ੍ਚਾਹਂ, ਪਞ੍ਚਾਹਮੇવ ਪਞ੍ਚਾਹਿਕਂ। ‘‘ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਕਿਰਿਯਾਯ ਦ੍વਿਕਮ੍ਮਕਤ੍ਤਾ ‘‘ਪਞ੍ਚਾਹਿਕ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ‘‘ਸਙ੍ਘਾਟਿਚਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਚ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਏવ ਉਪਯੋਗવਚਨਂ। ਸਙ੍ਘਟਿਤਟ੍ਠੇਨ ਸਙ੍ਘਾਟਿ, ਇਤਿ વਕ੍ਖਮਾਨਾਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਚੀવਰਾਨਮੇવਾਧਿવਚਨਂ, ਸਙ੍ਘਾਟੀਨਂ ਚਾਰੋ ਸਙ੍ਘਾਟਿਚਾਰੋ, ਪਰਿਭੋਗવਸੇਨ વਾ ਓਤਾਪਨવਸੇਨ વਾ ਪਰਿવਤ੍ਤਨਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਪਞ੍ਚਾਹਿਕਂ ਸਙ੍ਘਾਟਿਚਾਰਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾਤਿ ਪਞ੍ਚਮਂ ਦਿવਸਂ ਪਞ੍ਚ ਚੀવਰਾਨਿ ਨੇવ ਨਿવਾਸੇਤਿ ਨ ਪਾਰੁਪਤਿ ਨ ਓਤਾਪੇਤਿ ਪਞ੍ਚਮਂ ਦਿવਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੯੯) વਚਨਤੋ ਪਞ੍ਚਦਿવਸਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਕਤ੍વਾ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਿਯਾ ਚੀવਰਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਯਾਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿਆਦਿ।
2222. Pañca ahāni pañcāhaṃ, pañcāhameva pañcāhikaṃ. ‘‘Atikkameyyā’’ti kiriyāya dvikammakattā ‘‘pañcāhika’’nti ca ‘‘saṅghāṭicāra’’nti ca upayogatthe eva upayogavacanaṃ. Saṅghaṭitaṭṭhena saṅghāṭi, iti vakkhamānānaṃ pañcannaṃ cīvarānamevādhivacanaṃ, saṅghāṭīnaṃ cāro saṅghāṭicāro, paribhogavasena vā otāpanavasena vā parivattananti attho. ‘‘Pañcāhikaṃ saṅghāṭicāraṃ atikkameyyāti pañcamaṃ divasaṃ pañca cīvarāni neva nivāseti na pārupati na otāpeti pañcamaṃ divasaṃ atikkāmeti, āpatti pācittiyassā’’ti (pāci. 899) vacanato pañcadivasabbhantare yaṃ kiñci akatvā atikkāmentiyā cīvaragaṇanāya pācitti hotīti dassetumāha ‘‘yātikkameyyā’’tiādi.
੨੨੨੩. ਤਿਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਅਨ੍ਤਰવਾਸਕਉਤ੍ਤਰਾਸਙ੍ਗਸਙ੍ਘਾਟਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਤਿਚੀવਰਞ੍ਚ। ਸਂਕਚ੍ਚੀਤਿ ਥਨવੇਠਨਸਙ੍ਖਾਤਂ ਚੀવਰਞ੍ਚ। ਦਕਸਾਟੀਤਿ ਉਤੁਨਿਕਾਲੇ ਨਿવਾਸੇਤਬ੍ਬਉਦਕਸਾਟਿਚੀવਰਞ੍ਚ। ਇਤਿ ਇਮੇ ਪਞ੍ਚ। ਪਞ੍ਚ ਤੂਤਿ ਪਞ੍ਚ ਚੀવਰਾਨਿ ਨਾਮ।
2223.Ticīvaranti antaravāsakauttarāsaṅgasaṅghāṭisaṅkhātaṃ ticīvarañca. Saṃkaccīti thanaveṭhanasaṅkhātaṃ cīvarañca. Dakasāṭīti utunikāle nivāsetabbaudakasāṭicīvarañca. Iti ime pañca. Pañca tūti pañca cīvarāni nāma.
੨੨੨੪-੫. ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤੀਤਿ ਪਞ੍ਚਾਹਾਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸਞ੍ਞਾ, વੇਮਤਿਕਾ, ਅਨਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸਞ੍ਞਾਤਿ વਿਕਪ੍ਪਤ੍ਤਯੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਤ੍ਤਯਂ ਹੋਤਿ। ਪਞ੍ਚਾਹਾਨਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਸਞ੍ਞਾવੇਮਤਿਕਾਨਂ વਸੇਨ ਦ੍વਿਕਦੁਕ੍ਕਟਂ।
2224-5.Tikapācittīti pañcāhātikkantasaññā, vematikā, anatikkantasaññāti vikappattaye pācittiyattayaṃ hoti. Pañcāhānatikkante atikkantasaññāvematikānaṃ vasena dvikadukkaṭaṃ.
‘‘ਪਞ੍ਚਮੇ ਦਿવਸੇ’’ਤਿਆਦਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿવਾਰਸਨ੍ਦਸ੍ਸਨਂ। ਨਿਸੇવਤੀਤਿ ਨਿવਾਸੇਤਿ વਾ ਪਾਰੁਪਤਿ વਾ। ਓਤਾਪੇਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ વਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਲੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ, ਓਤਾਪੇਤਿ વਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਆਪਦਾਸੁਪੀਤਿ ਮਹਗ੍ਘਂ ਚੀવਰਂ, ਨ ਸਕ੍ਕਾ ਹੋਤਿ ਚੋਰਭਯਾਦੀਸੁ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ, ਏવਰੂਪੇ ਉਪਦ੍ਦવੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।
‘‘Pañcame divase’’tiādi anāpattivārasandassanaṃ. Nisevatīti nivāseti vā pārupati vā. Otāpetīti ettha vā-saddo luttaniddiṭṭho, otāpeti vāti attho. Āpadāsupīti mahagghaṃ cīvaraṃ, na sakkā hoti corabhayādīsu paribhuñjituṃ, evarūpe upaddave anāpatti.
ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Catutthaṃ.
੨੨੨੬. ਅਞ੍ਞਿਸ੍ਸਾ ਸਙ੍ਕਮੇਤਬ੍ਬਚੀવਰਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਗਹੇਤ੍વਾ ਯਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ, ਅਞ੍ਞਿਸ੍ਸਾ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਸਨ੍ਤਕਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਚੀવਰਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਤਸ੍ਸਾ ਅવਤ੍વਾ ਆਦਾਯ ਪੁਨ ਤਸ੍ਸਾ ਦਾਤਬ੍ਬਂ, ਅਦਤ੍વਾ ਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪਟਿਸੇવਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਸਙ੍ਕਮੇਤਬ੍ਬਚੀવਰਂ ਸਙ੍ਕਮਨੀਯ’’ਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯਾਯਸਦ੍ਦਾ ਏਤੇ। ਯਥਾਹ ‘‘ਚੀવਰਸਙ੍ਕਮਨੀਯਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਕਮੇਤਬ੍ਬਚੀવਰਂ, ਅਞ੍ਞਿਸ੍ਸਾ ਸਨ੍ਤਕਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਗਹਿਤਂ ਪੁਨ ਪਟਿਦਾਤਬ੍ਬਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੯੦੩)।
2226. Aññissā saṅkametabbacīvaraṃ anāpucchā gahetvā yā paribhuñjati, tassā pācittiyaṃ siyāti yojanā, aññissā upasampannāya santakaṃ pañcannaṃ cīvarānaṃ aññataraṃ tassā avatvā ādāya puna tassā dātabbaṃ, adatvā yā bhikkhunī paṭisevati, tassā pācittiyaṃ hotīti attho. ‘‘Saṅkametabbacīvaraṃ saṅkamanīya’’nti pariyāyasaddā ete. Yathāha ‘‘cīvarasaṅkamanīyanti saṅkametabbacīvaraṃ, aññissā santakaṃ anāpucchā gahitaṃ puna paṭidātabbacīvaranti attho’’ti (pāci. aṭṭha. 903).
੨੨੨੭. ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾ…ਪੇ॰… વੇਮਤਿਕਾ …ਪੇ॰… ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾ ਚੀવਰਸਙ੍ਕਮਨੀਯਂ ਧਾਰੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੦੫) ਏવਂ ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਪਾਲ਼ਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਸੇਸਾਯਾਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ। ‘‘ਤਿਕਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ। ਆਪਦਾਸੂਤਿ ਸਚੇ ਅਪਾਰੁਤਂ વਾ ਅਨਿવਤ੍ਥਂ વਾ ਚੋਰਾ ਹਰਨ੍ਤਿ, ਏવਰੂਪਾਸੁ ਆਪਦਾਸੁ વਾ।
2227.Tikapācittiyaṃ vuttanti ‘‘upasampannāya upasampannasaññā…pe… vematikā …pe… anupasampannasaññā cīvarasaṅkamanīyaṃ dhāreti, āpatti pācittiyassā’’ti (pāci. 905) evaṃ tikapācittiyaṃ pāḷiyaṃ vuttaṃ. Sesāyāti anupasampannāya. ‘‘Tikadukkaṭa’’nti idañca vuttanayameva. Āpadāsūti sace apārutaṃ vā anivatthaṃ vā corā haranti, evarūpāsu āpadāsu vā.
੨੨੨੮. ਏਤਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਕਥਿਨੇਨ ਤੁਲ੍ਯਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਗਹਣਂ, ਪਰਿਭੋਗੋ ਚ ਕ੍ਰਿਯਂ। ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਨਂ ਅਕ੍ਰਿਯਂ।
2228. Etaṃ samuṭṭhānaṃ kathinena tulyanti yojanā. Gahaṇaṃ, paribhogo ca kriyaṃ. Anāpucchanaṃ akriyaṃ.
ਪਞ੍ਚਮਂ।
Pañcamaṃ.
੨੨੨੯. ਲਭਿਤਬ੍ਬਂ ਤੁ ਚੀવਰਨ੍ਤਿ ਲਭਿਤਬ੍ਬਂ વਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਂ ਚੀવਰਂ। ਨਿવਾਰੇਤੀਤਿ ਯਥਾ ਤੇ ਦਾਤੁਕਾਮਾ ਨ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਂ ਪਰਕ੍ਕਮਤਿ। ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਦੀਪਯੇਤਿ ਸਚੇ ਤਸ੍ਸਾ વਚਨੇਨ ਤੇ ਨ ਦੇਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2229.Labhitabbaṃ tu cīvaranti labhitabbaṃ vikappanupagaṃ cīvaraṃ. Nivāretīti yathā te dātukāmā na denti, evaṃ antarāyaṃ parakkamati. Pācittiṃ paridīpayeti sace tassā vacanena te na denti, bhikkhuniyā pācittiyaṃ vadeyyāti attho.
੨੨੩੦. ਏਤ੍ਥ ਪਠਮਂ ‘‘ਸਙ੍ਘਸ੍ਸਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਗਣਸ੍ਸਾਤਿ ਦ੍વੇ ਤਯੋવ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾ। ਲਾਭੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਨਿવਾਰਿਤੇ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਸਚੇ ਅਞ੍ਞਂ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਂ ਨਿવਾਰੇਤਿ, ਤਥੇવ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਞ੍ਞਨ੍ਤਿ વਿਕਪ੍ਪਨੁਪਗਚੀવਰਤੋ ਅਞ੍ਞਂ। ਪਰਿਕ੍ਖਾਰਨ੍ਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਥਾਲਕਾਦੀਨਂ વਾ ਸਪ੍ਪਿਤੇਲਾਦੀਨਂ વਾ ਅਞ੍ਞਤਰਂ।
2230. Ettha paṭhamaṃ ‘‘saṅghassā’’ti vuttattā gaṇassāti dve tayova gahetabbā. Lābheti ettha ‘‘nivārite’’ti seso. Sace aññaṃ parikkhāraṃ nivāreti, tatheva dukkaṭanti yojanā. Aññanti vikappanupagacīvarato aññaṃ. Parikkhāranti yaṃ kiñci thālakādīnaṃ vā sappitelādīnaṃ vā aññataraṃ.
੨੨੩੧. ਆਨਿਸਂਸਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਕਿਤ੍ਤਕਂ ਅਗ੍ਘਨਕਂ ਦਾਤੁਕਾਮਤ੍ਥਾਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ‘ਏਤ੍ਤਕਂ ਨਾਮਾ’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ‘ਆਗਮੇਥ ਤਾવ, ਇਦਾਨਿ વਤ੍ਥੁ ਮਹਗ੍ਘਂ, ਕਤਿਪਾਹੇਨ ਕਪ੍ਪਾਸੇ ਆਗਤੇ ਸਮਗ੍ਘਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਆਨਿਸਂਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ। ਨ ਦੋਸਤਾਤਿ ਨ ਦੋਸੋ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2231.Ānisaṃsaṃ nidassetvāti ‘‘kittakaṃ agghanakaṃ dātukāmatthāti pucchati, ‘ettakaṃ nāmā’ti vadanti, ‘āgametha tāva, idāni vatthu mahagghaṃ, katipāhena kappāse āgate samagghaṃ bhavissatī’’ti evaṃ ānisaṃsaṃ dassetvā. Na dosatāti na doso, anāpattīti attho.
ਛਟ੍ਠਂ।
Chaṭṭhaṃ.
੨੨੩੨-੩. ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਸਮਗ੍ਗੇਨ ਸਙ੍ਘੇਨ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ ਕਰਿਯਮਾਨਂ ਚੀવਰਾਨਂ વਿਭਙ੍ਗਂ ਭਾਜਨਂ ਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪਟਿਸੇਧੇਯ੍ਯ ਪਟਿਬਾਹੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸਾ ਏવਂ ਪਟਿਸੇਧੇਨ੍ਤਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਧਮ੍ਮੇ ਧਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾਯ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਰਿਦੀਪਿਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਉਭੋ વੇਮਤਿਕਾਯ વਾਤਿ ਉਭੋਸੁ વੇਮਤਿਕਾਯ। ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ ਸੁ-ਸਦ੍ਦਲੋਪੋ। ਧਮ੍ਮਿਕੇ ਅਧਮ੍ਮਿਕੇ ਚੀવਰવਿਭਙ੍ਗੇ વੇਮਤਿਕਾਯ ਪਟਿਬਾਹਨ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਰਿਦੀਪਿਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਥਾਹ ‘‘ਧਮ੍ਮਿਕੇ વੇਮਤਿਕਾ ਪਟਿਬਾਹਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ। ਅਧਮ੍ਮਿਕੇ વੇਮਤਿਕਾ ਪਟਿਬਾਹਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ। ਆਨਿਸਂਸਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਏਕਂ ਸਾਟਕਂ ਨਪ੍ਪਹੋਤਿ, ਆਗਮੇਥ ਤਾવ, ਕਤਿਪਾਹੇਨੇવ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਿਸ੍ਸਤਿ, ਤਤੋ ਭਾਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੧੪) ਏવਂ ਆਨਿਸਂਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ।
2232-3.Dhammikaṃ samaggena saṅghena sannipatitvā kariyamānaṃ cīvarānaṃ vibhaṅgaṃ bhājanaṃ yā bhikkhunī paṭisedheyya paṭibāheyya, tassā evaṃ paṭisedhentiyā pācittiyaṃ hotīti yojanā. Adhamme dhammasaññāya dukkaṭaṃ paridīpitanti yojanā. Ubho vematikāya vāti ubhosu vematikāya. Gāthābandhavasena su-saddalopo. Dhammike adhammike cīvaravibhaṅge vematikāya paṭibāhantiyā dukkaṭaṃ paridīpitanti yojanā. Yathāha ‘‘dhammike vematikā paṭibāhati, āpatti dukkaṭassa. Adhammike vematikā paṭibāhati, āpatti dukkaṭassā’’ti. Ānisaṃsaṃ nidassetvāti ‘‘ekissā ekaṃ sāṭakaṃ nappahoti, āgametha tāva, katipāheneva uppajjissati, tato bhājessāmī’’ti (pāci. 914) evaṃ ānisaṃsaṃ dassetvā.
ਸਤ੍ਤਮਂ।
Sattamaṃ.
੨੨੩੫-੬. ਨਿવਾਸਨੁਪਗਂ વਾ ਤਥਾ ਪਾਰੁਪਨੁਪਗਂ વਾ ਕਪ੍ਪਬਿਨ੍ਦੁਕਤਂ વਾ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਚੀવਰਂ ਪਞ੍ਚ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇ ਚ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋਪਿ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਗਹਟ੍ਠਸ੍ਸ વਾ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਸ੍ਸ વਾ ਯਦਿ ਦਦੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਪਰਿਯਾਪੁਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ‘‘ਪਿਤਰੋ’’ਤਿ ਮਾਤਾ ਚ ਪਿਤਾ ਚ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ વਿਰੂਪੇਕਸੇਸવਸੇਨ ਨਿਦ੍ਦੇਸੋ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ।
2235-6. Nivāsanupagaṃ vā tathā pārupanupagaṃ vā kappabindukataṃ vā yaṃ kiñci cīvaraṃ pañca sahadhammike ca mātāpitaropi muñcitvā aññassa yassa kassaci gahaṭṭhassa vā paribbājakassa vā yadi dadeyya, tassāpi pācittiyaṃ pariyāputanti yojanā. Ettha ca ‘‘pitaro’’ti mātā ca pitā ca mātāpitaroti vattabbe virūpekasesavasena niddeso daṭṭhabbo.
੨੨੩੭. ਏਤ੍ਥ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਤਾ ਪਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੋ ਚੀવਰਾਨਂ ਗਣਨਾਯ વਸੇਨ ਗਣੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2237.Ettha imasmiṃ sikkhāpade tā pana pācittiyo cīvarānaṃ gaṇanāya vasena gaṇetabbāti yojanā.
੨੨੩੮. ਤਾવ ਸਮ੍ਪਟਿਚ੍ਛਿਤੋ ਕਾਲੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਤਾવਕਾਲਿਕਂ, ਚੀવਰਂ। ‘‘ਅਞ੍ਞਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਸ੍ਸ ਦੂਰਤ੍ਤਾ ਪੁਨਪਿ ‘‘ਅਞ੍ਞੇਸ’’ਨ੍ਤਿ ਆਹ, ਸੋਯੇવਤ੍ਥੋ।
2238. Tāva sampaṭicchito kālo etassāti tāvakālikaṃ, cīvaraṃ. ‘‘Aññassā’’ti pubbe vuttassa dūrattā punapi ‘‘aññesa’’nti āha, soyevattho.
ਅਟ੍ਠਮਂ।
Aṭṭhamaṃ.
੨੨੩੯. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ‘‘ਸਚੇ ਮਯਂ ਸਕ੍ਕੋਮ, ਦਸ੍ਸਾਮ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾਤਿ ਏવਂ વਾਚਾ ਭਿਨ੍ਨਾ ਹੋਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾਯ ਦੁਬ੍ਬਲਾਯ ਚੀવਰਪਚ੍ਚਾਸਾਯ ਚੀવਰਸ੍ਸ વਿਭਙ੍ਗਂ ਨਿਸੇਧੇਤ੍વਾ ਚੀવਰੇ ਕਾਲਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ, ਅਸ੍ਸਾ ਦੋਸਤਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਚੀવਰੇ ਕਾਲਨ੍ਤਿ ‘‘ਚੀવਰਕਾਲਸਮਯੋ ਨਾਮ ਅਨਤ੍ਥਤੇ ਕਥਿਨੇ વਸ੍ਸਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮੋ ਮਾਸੋ, ਅਤ੍ਥਤੇ ਕਥਿਨੇ ਪਞ੍ਚਮਾਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੨੨) ਪਦਭਾਜਨੇ વੁਤ੍ਤਂ ਚੀવਰਕਾਲਂ। ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾਤਿ ‘‘ਅਨਤ੍ਥਤੇ ਕਥਿਨੇ વਸ੍ਸਾਨਸ੍ਸ ਪਚ੍ਛਿਮਂ ਦਿવਸਂ, ਅਤ੍ਥਤੇ ਕਥਿਨੇ ਕਥਿਨੁਦ੍ਧਾਰਦਿવਸਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤવਿਧਿਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਯ੍ਯ।
2239. Yā pana bhikkhunī ‘‘sace mayaṃ sakkoma, dassāma karissāmāti evaṃ vācā bhinnā hotī’’ti vuttāya dubbalāya cīvarapaccāsāya cīvarassa vibhaṅgaṃ nisedhetvā cīvare kālaṃ atikkameyya, assā dosatā pācittiyāpatti hotīti yojanā. Cīvare kālanti ‘‘cīvarakālasamayo nāma anatthate kathine vassānassa pacchimo māso, atthate kathine pañcamāsā’’ti (pāci. 922) padabhājane vuttaṃ cīvarakālaṃ. Atikkameyyāti ‘‘anatthate kathine vassānassa pacchimaṃ divasaṃ, atthate kathine kathinuddhāradivasaṃ atikkāmetī’’ti vuttavidhiṃ atikkāmeyya.
੨੨੪੦. ‘‘ਅਦੁਬ੍ਬਲਚੀવਰੇ ਦੁਬ੍ਬਲਚੀવਰਸਞ੍ਞਾ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ વਚਨਤੋ ਸੁਦੁਬ੍ਬਲਨ੍ਤਿ ਚੇਤਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਸੁ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਦਪੂਰਣੇ। ਉਭੋਸੂਤਿ ਦੁਬ੍ਬਲੇ, ਅਦੁਬ੍ਬਲੇ ਚ। ਕਙ੍ਖਿਤਾਯ વਾਤਿ વੇਮਤਿਕਾਯ વਾ।
2240. ‘‘Adubbalacīvare dubbalacīvarasaññā, āpatti dukkaṭassā’’ti vacanato sudubbalanti cetasāti ettha su-saddo padapūraṇe. Ubhosūti dubbale, adubbale ca. Kaṅkhitāya vāti vematikāya vā.
੨੨੪੧. ਆਨਿਸਂਸਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ‘ਨ ਮਯਂ ਅਯ੍ਯੇ ਸਕ੍ਕੋਮਾ’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਇਦਾਨਿ ਪਨ ਤੇਸਂ ਕਪ੍ਪਾਸੋ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ, ਸਦ੍ਧੋ ਪਸਨ੍ਨੋ ਪੁਰਿਸੋ ਆਗਮਿਸ੍ਸਤਿ , ਅਦ੍ਧਾ ਦਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੯੨੧) ਏવਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਆਨਿਸਂਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ।
2241.Ānisaṃsaṃ nidassetvāti ‘‘kiñcāpi ‘na mayaṃ ayye sakkomā’ti vadanti, idāni pana tesaṃ kappāso āgamissati, saddho pasanno puriso āgamissati , addhā dassatī’’ti (pāci. aṭṭha. 921) evaṃ aṭṭhakathāya vuttanayena ānisaṃsaṃ dassetvā.
ਨવਮਂ।
Navamaṃ.
੨੨੪੨. ਧਮ੍ਮਿਕਂ ਕਥਿਨੁਦ੍ਧਾਰਨ੍ਤਿ ‘‘ਧਮ੍ਮਿਕੋ ਨਾਮ ਕਥਿਨੁਦ੍ਧਾਰੋ ਸਮਗ੍ਗੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘੋ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ ਉਦ੍ਧਰਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੨੯) વੁਤ੍ਤਂ ਕਥਿਨੁਦ੍ਧਾਰਂ।
2242.Dhammikaṃ kathinuddhāranti ‘‘dhammiko nāma kathinuddhāro samaggo bhikkhunisaṅgho sannipatitvā uddharatī’’ti (pāci. 929) vuttaṃ kathinuddhāraṃ.
੨੨੪੩. ਯਸ੍ਸਾਤਿ ਯਸ੍ਸ ਕਥਿਨਸ੍ਸ। ਅਤ੍ਥਾਰਮੂਲਕੋ ਆਨਿਸਂਸੋ ਨਾਮ ‘‘ਯੋ ਚ ਤਤ੍ਥ ਚੀવਰੁਪ੍ਪਾਦੋ, ਸੋ ਨੇਸਂ ਭવਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੩੦੬) ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਤਸ੍ਮਿਂ વਿਹਾਰੇ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਨਕਚੀવਰવਤ੍ਥਾਨਿਸਂਸੋ। ਉਦ੍ਧਾਰਮੂਲਕੋ ਨਾਮ ਅਨ੍ਤਰੁਬ੍ਭਾਰਂ ਕਾਰਾਪੇਨ੍ਤੇਹਿ ਉਪਾਸਕੇਹਿ ਦਿਯ੍ਯਮਾਨਚੀવਰવਤ੍ਥਾਨਿਸਂਸੋ।
2243.Yassāti yassa kathinassa. Atthāramūlako ānisaṃso nāma ‘‘yo ca tattha cīvaruppādo, so nesaṃ bhavissatī’’ti (mahāva. 306) anuññāto tasmiṃ vihāre uppajjanakacīvaravatthānisaṃso. Uddhāramūlako nāma antarubbhāraṃ kārāpentehi upāsakehi diyyamānacīvaravatthānisaṃso.
੨੨੪੫. ਸਮਾਨਿਸਂਸੋਪੀਤਿ ਅਤ੍ਥਾਰਆਨਿਸਂਸੇਨ ਸਮਾਨਿਸਂਸੋਪਿ ਉਬ੍ਭਾਰੋ। ਸਦ੍ਧਾਪਾਲਨਕਆਰਣਾਤਿ ਪਸਾਦਾਨੁਰਕ੍ਖਨਤ੍ਥਾਯ ਦਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਆਨਿਸਂਸਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘੋ ਜਿਣ੍ਣਚੀવਰੋ, ਕਥਿਨਾਨਿਸਂਸਮੂਲਕੋ ਮਹਾਲਾਭੋ’’ਤਿ ਏવਰੂਪਂ ਆਨਿਸਂਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ।
2245.Samānisaṃsopīti atthāraānisaṃsena samānisaṃsopi ubbhāro. Saddhāpālanakaāraṇāti pasādānurakkhanatthāya dātabboti yojanā. Ānisaṃsaṃ nidassetvāti ‘‘bhikkhunisaṅgho jiṇṇacīvaro, kathinānisaṃsamūlako mahālābho’’ti evarūpaṃ ānisaṃsaṃ dassetvā.
੨੨੪੬. ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸੇਸਂ ਪਨ વਿਨਿਚ੍ਛਯਜਾਤਂ ਅਸੇਸੇਨ ਸਬ੍ਬਾਕਾਰੇਨ ਸਤ੍ਤਮੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਸਮਂ ਮਤਂ ‘‘ਸਦਿਸ’’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਤਂ। ਕਿਞ੍ਚਿਪਿ ਅਪ੍ਪਕਮ੍ਪਿ ਅਪੁਬ੍ਬਂ ਤਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯਤੋ ਅਞ੍ਞਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2246. Samuṭṭhānādinā saddhiṃ sesaṃ pana vinicchayajātaṃ asesena sabbākārena sattamena sikkhāpadena samaṃ mataṃ ‘‘sadisa’’nti viññātaṃ. Kiñcipi appakampi apubbaṃ tattha vuttanayato aññaṃ natthīti yojanā.
ਦਸਮਂ।
Dasamaṃ.
ਨਗ੍ਗવਗ੍ਗੋ ਤਤਿਯੋ।
Naggavaggo tatiyo.
੨੨੪੭. ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਦ੍વੇ ਏਕਮਞ੍ਚੇ ਤੁવਟ੍ਟੇਯ੍ਯੁਂ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੩੩) ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਏਕਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਏਕਾਯਾਤਿ ਏਕਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ। ਅਪਰਾਤਿ ਅਞ੍ਞਾ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾ। ਨਿਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯੁਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਏਕਮਞ੍ਚੇ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਦ੍વੇਤਿ ਦ੍વੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ।
2247. ‘‘Yā pana bhikkhuniyo dve ekamañce tuvaṭṭeyyuṃ, pācittiya’’nti (pāci. 933) paññattasikkhāpade vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘ekāyā’’tiādi. Ekāyāti ekāya bhikkhuniyā. Aparāti aññā upasampannā. Nipajjeyyunti ettha ‘‘ekamañce’’ti seso. Dveti dve bhikkhuniyo.
੨੨੪੮-੯. ‘‘ਏਕਾਯ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿવਾਰਨਿਦ੍ਦੇਸੋ। ਉਭੋ વਾਪਿ ਸਮਂ ਨਿਸੀਦਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਲ਼ਕੇਨਾਤਿ ਏਲ਼ਕਲੋਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ।
2248-9.‘‘Ekāya cā’’tiādi anāpattivāraniddeso. Ubho vāpi samaṃ nisīdantīti yojanā. Eḷakenāti eḷakalomasikkhāpadena.
ਪਠਮਂ।
Paṭhamaṃ.
੨੨੫੦-੧. ਪਾવਾਰਕਟਸਾਰਾਦਿਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭੁਮ੍ਮੇਕવਚਨਂ। ‘‘ਸਂਹਾਰਿਮੇਸੂ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮਾਨਾਧਿਕਰਣਤ੍ਤਾ ਬਹੁવਚਨਪ੍ਪਸਙ੍ਗੇ વਚਨવਿਪਲ੍ਲਾਸੇਨੇਤ੍ਥ ਏਕવਚਨਨਿਦ੍ਦੇਸੋਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਪਾવਾਰੋ ਚ ਕਟਸਾਰੋ ਚ ਤੇ ਆਦਿ ਯਸ੍ਸਾਤਿ વਿਗ੍ਗਹੋ, ਨਿਦ੍ਧਾਰਣੇ ਚੇਤਂ ਭੁਮ੍ਮਂ। ਏਕਕਨ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਧਾਰਿਤਬ੍ਬਨਿਦਸ੍ਸਨਂ। ਏਕਮੇવ ਏਕਕਂ। ਸਂਹਾਰਿਮੇਸੁ ਪਾવਾਰਾਦੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਪਾવਾਰੋਤਿ ਕੋਜવਾਦਯੋ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਕਟਸਾਰੋਤਿ ਕਟੋਯੇવ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਸਯਨਾਰਹਂ ਸਬ੍ਬਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਤੇਨੇવਾਤਿ ਯਂ ਅਤ੍ਥਤਂ, ਤੇਨੇવ। ਪਾਰੁਪਿਤ੍વਾ ਸਚੇ ਯਾ ਪਨ ਦ੍વੇ ਸਹੇવ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਤਾਸਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਅਤ੍ਥਰਣਪਾવੁਰਣਕਿਚ੍ਚੇ ਏਕਸ੍ਸੇવ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਏਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਰਣਞ੍ਚ ਏਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਾਰੁਪਨਞ੍ਚ વਿਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਯਥਾਹ ‘‘ਸਂਹਾਰਿਮਾਨਂ ਪਾવਾਰਤ੍ਥਰਣਕਟਸਾਰਕਾਦੀਨਂ ਏਕਂ ਅਨ੍ਤਂ ਅਤ੍ਥਰਿਤ੍વਾ ਏਕਂ ਪਾਰੁਪਿਤ੍વਾ ਤੁવਟ੍ਟੇਨ੍ਤੀਨਮੇਤਂ ਅਧਿવਚਨ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੯੩੭)।
2250-1.Pāvārakaṭasārādinti ettha bhummekavacanaṃ. ‘‘Saṃhārimesū’’ti iminā samānādhikaraṇattā bahuvacanappasaṅge vacanavipallāsenettha ekavacananiddesoti daṭṭhabbo. Pāvāro ca kaṭasāro ca te ādi yassāti viggaho, niddhāraṇe cetaṃ bhummaṃ. Ekakanti niddhāritabbanidassanaṃ. Ekameva ekakaṃ. Saṃhārimesu pāvārādīsu aññataranti attho. ‘‘Pāvāroti kojavādayo’’ti vadanti. Kaṭasāroti kaṭoyeva. Ādi-saddena attharitvā sayanārahaṃ sabbaṃ saṅgaṇhāti. Tenevāti yaṃ atthataṃ, teneva. Pārupitvā sace yā pana dve saheva nipajjanti, tāsaṃ pācittiyaṃ siyāti yojanā. Ettha ca attharaṇapāvuraṇakicce ekasseva niddiṭṭhattā ekassa antassa attharaṇañca ekassa antassa pārupanañca viññāyati. Yathāha ‘‘saṃhārimānaṃ pāvārattharaṇakaṭasārakādīnaṃ ekaṃ antaṃ attharitvā ekaṃ pārupitvā tuvaṭṭentīnametaṃ adhivacana’’nti (pāci. aṭṭha. 937).
ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਏਕਤ੍ਥਰਣੇ વਾ ਏਕਪਾવੁਰਣੇ વਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨੇ ਸਤਿ ਤਾਸਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਦ੍વਿਕਦੁਕ੍ਕਟਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਨਾਨਤ੍ਥਰਣਪਾવੁਰਣੇ ਏਕਤ੍ਥਰਣਪਾવੁਰਣਸਞ੍ਞਾ…ਪੇ॰… વੇਮਤਿਕਾ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੩੯) વੁਤ੍ਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਦ੍વਯਂ।
Ekasmiṃ ekattharaṇe vā ekapāvuraṇe vā nipajjane sati tāsaṃ dvinnaṃ bhikkhunīnaṃ dukkaṭanti sambandho. Dvikadukkaṭaṃ vuttanti ‘‘nānattharaṇapāvuraṇe ekattharaṇapāvuraṇasaññā…pe… vematikā, āpatti dukkaṭassā’’ti (pāci. 939) vuttaṃ dukkaṭadvayaṃ.
੨੨੫੨. વવਤ੍ਥਾਨਂ ਨਿਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾਤਿ ਮਜ੍ਝੇ ਕਾਸਾવਂ વਾ ਕਤ੍ਤਰਯਟ੍ਠਿਂ વਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਕਾਯਬਨ੍ਧਨਮ੍ਪਿ ਠਪੇਤ੍વਾ ਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸੇਸਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦਿવਿਧਾਨਂ। ਆਦਿਨਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ વਗ੍ਗੇ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ। ਤੁਲ੍ਯਨ੍ਤਿ ਸਮਾਨਂ।
2252.Vavatthānaṃ nidassetvāti majjhe kāsāvaṃ vā kattarayaṭṭhiṃ vā antamaso kāyabandhanampi ṭhapetvā nipajjanti, anāpattīti attho. Sesaṃ samuṭṭhānādividhānaṃ. Ādināti imasmiṃyeva vagge paṭhamasikkhāpadena. Tulyanti samānaṃ.
ਦੁਤਿਯਂ।
Dutiyaṃ.
੨੨੫੩. ਅਞ੍ਞਿਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ। ਅਫਾਸੁਕਾਰਣਾਤਿ ਅਫਾਸੁਕਰਣਹੇਤੁ। ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾਤਿ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ। ਤਸ੍ਸਾ ਪੁਰਤੋ ਚ ਚਙ੍ਕਮਨਾਦਯੋ ਯਦਿ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਏવਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਚਙ੍ਕਮਨਾਦਯੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਾ ਨਿਸੀਦਤਿ વਾ ਸੇਯ੍ਯਂ વਾ ਕਪ੍ਪੇਤਿ ਉਦ੍ਦਿਸਤਿ વਾ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪੇਤਿ વਾ ਸਜ੍ਝਾਯਂ વਾ ਕਰੋਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੪੩) ਪਦਭਾਜਨੇ વੁਤ੍ਤਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ।
2253.Aññissā bhikkhuniyā. Aphāsukāraṇāti aphāsukaraṇahetu. Anāpucchāti anāpucchitvā. Tassā purato ca caṅkamanādayo yadi kareyya, evaṃ karontiyā pācittiyāpatti hotīti yojanā. Caṅkamanādayoti ettha ādi-saddena ‘‘tiṭṭhati vā nisīdati vā seyyaṃ vā kappeti uddisati vā uddisāpeti vā sajjhāyaṃ vā karotī’’ti (pāci. 943) padabhājane vuttānaṃ saṅgaho.
੨੨੫੪. ਨਿવਤ੍ਤਨਾਨਂ ਗਣਨਾਯਾਤਿ ਚਙ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾ ਚਙ੍ਕਮਸ੍ਸ ਉਭਯਕੋਟਿਂ ਪਤ੍વਾ ਨਿવਤ੍ਤਨ੍ਤਿਯਾ ਨਿવਤ੍ਤਨਗਣਨਾਯ। ਪਯੋਗਤੋਯੇવਾਤਿ ਪਯੋਗਗਣਨਾਯੇવ, ਇਰਿਯਾਪਥਪਰਿવਤ੍ਤਨਗਣਨਾਯੇવਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਦੋਸਾਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿਯੋ।
2254.Nivattanānaṃ gaṇanāyāti caṅkamantiyā caṅkamassa ubhayakoṭiṃ patvā nivattantiyā nivattanagaṇanāya. Payogatoyevāti payogagaṇanāyeva, iriyāpathaparivattanagaṇanāyevāti vuttaṃ hoti. Dosāti pācittiyāpattiyo.
੨੨੫੫. ਪਦਾਨਂ ਗਣਨਾવਸਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਲੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ। ਯਥਾਹ ‘‘ਪਦਾਦਿਗਣਨਾਯਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੯੪੩)। ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾ, વੇਮਤਿਕਾ, ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾਤਿ વਿਕਪ੍ਪਤ੍ਤਯਸ੍ਸ વਸੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਤ੍ਤਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਸੇਸਾਯਾਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ।
2255.Padānaṃ gaṇanāvasāti ettha ādi-saddo luttaniddiṭṭho. Yathāha ‘‘padādigaṇanāyā’’ti (pāci. aṭṭha. 943). Tikapācittiyaṃ vuttanti upasampannāya upasampannasaññā, vematikā, anupasampannasaññāti vikappattayassa vasena pācittiyattayaṃ vuttaṃ. Sesāyāti anupasampannāya.
੨੨੫੬. ਨ ਚ ਅਫਾਸੁਕਾਮਾਯਾਤਿ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਪੁਰਤੋ ਚਙ੍ਕਮਨਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2256.Naca aphāsukāmāyāti āpucchitvā tassā bhikkhuniyā purato caṅkamanādīni karontiyā anāpattīti yojanā.
੨੨੫੭. ਕ੍ਰਿਯਾਕ੍ਰਿਯਨ੍ਤਿ ਚਙ੍ਕਮਨਾਦਿਕਰਣਂ ਕਿਰਿਯਂ। ਆਪੁਚ੍ਛਾਯ ਅਕਰਣਂ ਅਕਿਰਿਯਂ। ਪਾਪਮਾਨਸਨ੍ਤਿ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਂ।
2257.Kriyākriyanti caṅkamanādikaraṇaṃ kiriyaṃ. Āpucchāya akaraṇaṃ akiriyaṃ. Pāpamānasanti akusalacittaṃ.
ਤਤਿਯਂ।
Tatiyaṃ.
੨੨੫੮-੯. ਅਨਨ੍ਤਰਾਯਾਤਿ વਕ੍ਖਮਾਨੇਸੁ ਰਾਜਨ੍ਤਰਾਯਾਦੀਸੁ ਦਸਸੁ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਰਹਿਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ। ਦੁਕ੍ਖਿਤਨ੍ਤਿ ਗਿਲਾਨਂ। ਯਥਾਹ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਿਤਾ ਨਾਮ ਗਿਲਾਨਾ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੪੮)। ਸਹਜੀવਿਨਿਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਨਿਂ। ਯਥਾਹ ‘‘ਸਹਜੀવਿਨੀ ਨਾਮ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਨੀ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ। ਅਞ੍ਞਾਯ વਾ ਨੁਪਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਞ੍ਞਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ, ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਯ, ਸਾਮਣੇਰਿਯਾ વਾ ਗਿਹਿਨਿਯਾ વਾ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਕਾਰਾਪੇਯ੍ਯ। ਨੁਪਟ੍ਠੇਯ੍ਯ ਸਯਮ੍ਪਿ વਾਤਿ ਯਾ ਉਪਟ੍ਠਾਨਂ ਨ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਧੁਰੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇ વਾਤਿ ‘‘ਨੇવ ਉਪਟ੍ਠੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਨ ਉਪਟ੍ਠਾਪਨਾਯ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਧੁਰੇ ਉਸ੍ਸਾਹੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇਯੇવ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾਯ।
2258-9.Anantarāyāti vakkhamānesu rājantarāyādīsu dasasu antarāyesu aññatararahitā bhikkhunī. Dukkhitanti gilānaṃ. Yathāha ‘‘dukkhitā nāma gilānā vuccatī’’ti (pāci. 948). Sahajīvininti saddhivihāriniṃ. Yathāha ‘‘sahajīvinī nāma saddhivihārinī vuccatī’’ti. Aññāya vā nupaṭṭhāpeyyāti aññāya bhikkhuniyā, sikkhamānāya, sāmaṇeriyā vā gihiniyā vā upaṭṭhānaṃ na kārāpeyya. Nupaṭṭheyya sayampi vāti yā upaṭṭhānaṃ na kareyya. Dhure nikkhittamatte vāti ‘‘neva upaṭṭhessāmi, na upaṭṭhāpanāya ussukkaṃ karissāmī’’ti dhure ussāhe nikkhittamatteyeva. Tassāti upajjhāyāya.
ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਨਿਯਾ વਾਪੀਤਿ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਉਪਸਮ੍ਪਦਾਧਮ੍ਮਨਿਸ੍ਸਯવਸੇਨ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾਸੁ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਨੀਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਾਯ। ਇਤਰਾਯਾਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ।
Antevāsiniyā vāpīti pabbajjāupasampadādhammanissayavasena catubbidhāsu antevāsinīsu aññatarāya. Itarāyāti anupasampannāya.
੨੨੬੦. ਗਿਲਾਨਾਯਾਤਿ ਸਯਂ ਗਿਲਾਨਾਯ। ‘‘ਗવੇਸਿਤ੍વਾ ਅਲਭਨ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ, ਅਞ੍ਞਂ ਉਪਟ੍ਠਾਯਿਕਂ ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ ਅਲਭਮਾਨਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਆਪਦਾਸੁ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਦੀਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ વਣ੍ਣਲੋਪੋਪਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ। ਆਪਦਾਸੂਤਿ ਤਥਾਰੂਪੇ ਉਪਦ੍ਦવੇ ਸਤਿ। ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਨੋਦਯਨ੍ਤਿ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ। ਯਦੇਤ੍ਥ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਮੇવ।
2260.Gilānāyāti sayaṃ gilānāya. ‘‘Gavesitvā alabhantiyā’’ti padacchedo, aññaṃ upaṭṭhāyikaṃ pariyesitvā alabhamānāyāti attho. ‘‘Āpadāsu ummattikādīna’’nti padacchedo. Gāthābandhavasena vaṇṇalopopi daṭṭhabbo. Āpadāsūti tathārūpe upaddave sati. Dhuranikkhepanodayanti dhuranikkhepasamuṭṭhānaṃ. Yadettha vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā vuttameva.
ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Catutthaṃ.
੨੨੬੧-੨. ਪੁਗ੍ਗਲਿਕਸ੍ਸ ਅਤ੍ਤਾਯਤ੍ਤਪਰਾਯਤ੍ਤવਸੇਨ ਅਨਿਯਮਿਤਤ੍ਤਾ ‘‘ਸਕ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨਿਯਮੇਤਿ। ਸਕਂ ਪੁਗ੍ਗਲਿਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪੁਗ੍ਗਲਿਕਂ। ਦਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਸਕવਾਟਨ੍ਤਿ ਪਰਿવਤ੍ਤਕਦ੍વਾਰਕવਾਟਸਹਿਤਂ। ਉਪਸ੍ਸਯਨ੍ਤਿ ਗੇਹਂ। ਦ੍વਾਰਾਦੀਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਗਬ੍ਭਪਮੁਖਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ, ਨਿਦ੍ਧਾਰਣੇ ਚੇਤਂ ਭੁਮ੍ਮਂ। ਬਹੂਨਿਪੀਤਿ ਨਿਦ੍ਧਾਰੇਤਬ੍ਬਨਿਦਸ੍ਸਨਂ। ਬਹੂਨਿਪਿ ਦ੍વਾਰਾਨਿ વਾ ਬਹੂ ਗਬ੍ਭੇ વਾ ਬਹੂਨਿ ਪਮੁਖਾਨਿ વਾ। ਤਨ੍ਤਿ ਯਸ੍ਸਾ ਉਪਸ੍ਸਯੋ ਦਿਨ੍ਨੋ, ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਂ। ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਿਯਾ। ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਯਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ।
2261-2. Puggalikassa attāyattaparāyattavasena aniyamitattā ‘‘saka’’nti iminā niyameti. Sakaṃ puggalikanti attano puggalikaṃ. Datvāti ettha ‘‘bhikkhuniyā’’ti seso. Sakavāṭanti parivattakadvārakavāṭasahitaṃ. Upassayanti gehaṃ. Dvārādīsūti ettha ādi-saddena gabbhapamukhānaṃ saṅgaho, niddhāraṇe cetaṃ bhummaṃ. Bahūnipīti niddhāretabbanidassanaṃ. Bahūnipi dvārāni vā bahū gabbhe vā bahūni pamukhāni vā. Tanti yassā upassayo dinno, taṃ bhikkhuniṃ. Nikkaḍḍhantiyāti atikkāmentiyā. Tassāti yā nikkaḍḍhati, tassā.
੨੨੬੩. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਨੇ। ਏਸੇવ ਨਯੋਤਿ ‘‘ਪਯੋਗਗਣਨਾਯ ਆਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸਿਤਨਯੋ। ਏਤ੍ਥ ਪਯੋਗੋ ਨਾਮ ਆਣਾਪਨਂ, ਇਮਿਨਾ ‘‘ਏਕਾਯਾਣਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੇਕੇਸੁ ਦ੍વਾਰੇਸੁ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮਿਤੇਸੁਪਿ ਏਕਾવ ਆਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀ’’ਤਿ ਏવਮਾਦਿਕਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਗਤવਿਨਿਚ੍ਛਯਂ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੯੪੩, ੯੫੨ ਅਤ੍ਥਤੋ ਸਮਾਨਂ) ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ।
2263.Etthāti nikkaḍḍhane. Eseva nayoti ‘‘payogagaṇanāya āpattī’’ti dassitanayo. Ettha payogo nāma āṇāpanaṃ, iminā ‘‘ekāyāṇattiyā anekesu dvāresu atikkāmitesupi ekāva āpatti hotī’’ti evamādikaṃ aṭṭhakathāgatavinicchayaṃ (pāci. aṭṭha. 943, 952 atthato samānaṃ) saṅgaṇhāti.
੨੨੬੪. ਤੇਸੁ વਿਨਿਚ੍ਛਯੇਸੁ ਏਕਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯવਿਸੇਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਏਤ੍ਤਕਾવ ਇਮਂ ਦ੍વਾਰਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਦ੍વਾਰਗਣਨਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਦ੍વਾਰਗਣਨਾਪਤ੍ਤਿਯੋ।
2264. Tesu vinicchayesu ekaṃ vinicchayavisesaṃ dassetumāha ‘‘ettakāva imaṃ dvārā’’tiādi. Dvāragaṇanāya āpattiyo dvāragaṇanāpattiyo.
੨੨੬੫. ਅਕવਾਟਮ੍ਹਾਤਿ ਅਕવਾਟਬਨ੍ਧਤੋ ਉਪਸ੍ਸਯਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਨ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਸੇਸਾਯਾਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ। ਤਿਕਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਯ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾਯ, વੇਮਤਿਕਾਯ, ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾਯ ਚ વਸੇਨ ਤਿਕਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਉਭਿਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਾਨਂ। ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਸੂਤਿ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਾਦੀਸੁ ਪਰਿਕ੍ਖਾਰੇਸੁ । ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਸਬ੍ਬੇਸੁ ਪਯੋਗੇਸੁ, ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਿਯਮਾਨੇਸੁ, ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਾਪਿਯਮਾਨੇਸੁ ਚਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ।
2265.Akavāṭamhāti akavāṭabandhato upassayā nikkaḍḍhantiyā dukkaṭanti yojanā. Sesāyāti anupasampannāya. Tikadukkaṭanti anupasampannāya upasampannasaññāya, vematikāya, anupasampannasaññāya ca vasena tikadukkaṭaṃ. Ubhinnanti upasampannānupasampannānaṃ. Parikkhāresūti pattacīvarādīsu parikkhāresu . Sabbatthāti sabbesu payogesu, nikkaḍḍhiyamānesu, nikkaḍḍhāpiyamānesu cāti vuttaṃ hoti.
੨੨੬੬. ਏਤ੍ਥ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦਿવਿਨਿਚ੍ਛਯੇਨ ਸਹ ਸੇਸਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯਜਾਤਂ ਅਸੇਸੇਨ ਸਬ੍ਬਪ੍ਪਕਾਰੇਨ ਸਙ੍ਘਿਕਾ વਿਹਾਰਸ੍ਮਾ ਨਿਕ੍ਕਡ੍ਢਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਸਮਂ ਮਤਂ ‘‘ਸਦਿਸ’’ਨ੍ਤਿ ਸਲ੍ਲਕ੍ਖਿਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2266.Ettha imasmiṃ sikkhāpade samuṭṭhānādivinicchayena saha sesaṃ vinicchayajātaṃ asesena sabbappakārena saṅghikā vihārasmā nikkaḍḍhanasikkhāpadena samaṃ mataṃ ‘‘sadisa’’nti sallakkhitanti yojanā.
ਪਞ੍ਚਮਂ।
Pañcamaṃ.
੨੨੬੭. ਛਟ੍ਠੇਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸਂਸਟ੍ਠਾ વਿਹਰੇਯ੍ਯ ਗਹਪਤਿਨਾ વਾ ਗਹਪਤਿਪੁਤ੍ਤੇਨ વਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਤਿਕਾਯ (ਪਾਚਿ॰ ੯੫੬) ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੇ ਛਟ੍ਠਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ਇਧ વਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ વਿਨਯવਿਨਿਚ੍ਛਯੇ ਕਥੇਤਬ੍ਬਂ। ਅਰਿਟ੍ਠਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨਾਤਿ ਅਰਿਟ੍ਠਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ। વਿਨਿਚ੍ਛਯੋਤਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦਿਕੋ।
2267.Chaṭṭheti ‘‘yā pana bhikkhunī saṃsaṭṭhā vihareyya gahapatinā vā gahapatiputtena vā’’tiādimātikāya (pāci. 956) niddiṭṭhe chaṭṭhasikkhāpade. Idha vattabbanti imasmiṃ vinayavinicchaye kathetabbaṃ. Ariṭṭhassa sikkhāpadenāti ariṭṭhasikkhāpadena. Vinicchayoti samuṭṭhānādiko.
ਛਟ੍ਠਂ।
Chaṭṭhaṃ.
੨੨੬੮. ਸਾਸਙ੍ਕਸਮ੍ਮਤੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਪ੍ਪਟਿਭਯੇ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਉਭਯਮ੍ਪਿ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥਮੇવ। ਅਨ੍ਤੋਰਟ੍ਠੇਤਿ ਯਸ੍ਸ વਿਜਿਤੇ વਿਹਰਤਿ, ਤਸ੍ਸੇવ ਰਟ੍ਠੇ। ਸਾਸਙ੍ਕਸਮ੍ਮਤੇ ਸਪ੍ਪਟਿਭਯੇ ਅਨ੍ਤੋਰਟ੍ਠੇ ਸਤ੍ਥੇਨ વਿਨਾ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰਨ੍ਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2268.Sāsaṅkasammateti ettha ‘‘sappaṭibhaye’’ti seso. Ubhayampi heṭṭhā vuttatthameva. Antoraṭṭheti yassa vijite viharati, tasseva raṭṭhe. Sāsaṅkasammate sappaṭibhaye antoraṭṭhe satthena vinā cārikaṃ carantiyā bhikkhuniyā āpatti siyāti yojanā.
੨੨੬੯. ਏવਂ ਚਰਨ੍ਤਿਯਾ ਸਗਾਮਕਟ੍ਠਾਨੇ ਗਾਮਨ੍ਤਰਪ੍ਪવੇਸੇ ਚ ਅਗਾਮਕੇ ਅਰਞ੍ਞੇ ਅਦ੍ਧਯੋਜਨੇ ਚ વਿਨਯਞ੍ਞੁਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨਯੋ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿવਿਧਾਨਕ੍ਕਮੋ ਞੇਯ੍ਯੋ ਞਾਤਬ੍ਬੋਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2269. Evaṃ carantiyā sagāmakaṭṭhāne gāmantarappavese ca agāmake araññe addhayojane ca vinayaññunā bhikkhunā pācittiyanayo pācittiyāpattividhānakkamo ñeyyo ñātabboti yojanā.
੨੨੭੦. ਸਹ ਸਤ੍ਥੇਨ ਚਰਨ੍ਤਿਯਾ ਨ ਦੋਸੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਖੇਮਟ੍ਠਾਨੇ ਚਰਨ੍ਤਿਯਾ, ਆਪਦਾਸੁ વਾ ਚਰਨ੍ਤਿਯਾ ਨ ਦੋਸੋਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2270. Saha satthena carantiyā na dosoti yojanā. Khemaṭṭhāne carantiyā, āpadāsu vā carantiyā na dosoti yojanā.
ਸਤ੍ਤਮਂ।
Sattamaṃ.
੨੨੭੧. ਅਟ੍ਠਮੇ ਨવਮੇ વਾਪੀਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਤਿਰੋਰਟ੍ਠੇ’’ਤਿਆਦਿਕੇ (ਪਾਚਿ॰ ੯੬੬) ਅਟ੍ਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਚ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਨ੍ਤੋવਸ੍ਸਂ ਚਾਰਿਕਂ ਚਰੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੭੦) વੁਤ੍ਤਨવਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਚ। ਅਨੁਤ੍ਤਾਨਂ ਨ વਿਜ੍ਜਤਿ, ਸਬ੍ਬਂ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਤ੍ਥ ਮਯਾ ਨ વਿਚਾਰੀਯਤੀਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ।
2271.Aṭṭhamenavame vāpīti ‘‘yā pana bhikkhunī tiroraṭṭhe’’tiādike (pāci. 966) aṭṭhamasikkhāpade ca ‘‘yā pana bhikkhunī antovassaṃ cārikaṃ careyya, pācittiya’’nti (pāci. 970) vuttanavamasikkhāpade ca. Anuttānaṃ na vijjati, sabbaṃ uttānameva, tasmā ettha mayā na vicārīyatīti adhippāyo.
ਅਟ੍ਠਮਨવਮਾਨਿ।
Aṭṭhamanavamāni.
੨੨੭੨. ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ વਸ੍ਸਂવੁਤ੍ਥਾ ਚਾਰਿਕਂ ਨ ਪਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਛਪ੍ਪਞ੍ਚਯੋਜਨਾਨਿਪਿ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੭੪) વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਪਾਚਿਤ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਅਹਂ ਨ ਗਮਿਸ੍ਸਾਮਿ ਨ ਪਕ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇ ਕਤੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਥਾਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ।
2272. ‘‘Yā pana bhikkhunī vassaṃvutthā cārikaṃ na pakkameyya antamaso chappañcayojanānipi, pācittiya’’nti (pāci. 974) vuttasikkhāpade vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘pācittī’’tiādi. Ahaṃ na gamissāmi na pakkamissāmīti dhuranikkhepe kate pācittīti yojanā. Tathāti pācitti.
੨੨੭੩. વਸ੍ਸਂવੁਤ੍ਥਾਯ ਪવਾਰੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਪਞ੍ਚ ਯੋਜਨਾਨਿ ਗਨ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਅਪਿ-ਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਸਮ੍ਭਾવਨਤ੍ਥਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਛਸੂ’’ਤਿਆਦਿ। ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿવਾਰੇ ਛਸੁ ਯੋਜਨੇਸੁ ਯਦਤ੍ਥਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਕਿਨ੍ਨੁ ਨਾਮ ਸਿਯਾ, ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪવਾਰੇਤ੍વਾ ਛ ਯੋਜਨਾਨਿ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਭਾવੋ ਅવੁਤ੍ਤਸਿਦ੍ਧੋવਾਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
2273. Vassaṃvutthāya pavāretvā antamaso pañca yojanāni gantuṃ vaṭṭati. Ettha api-saddassa sambhāvanatthataṃ dassetumāha ‘‘chasū’’tiādi. Idha imasmiṃ anāpattivāre chasu yojanesu yadatthi vattabbaṃ, taṃ kinnu nāma siyā, natthi kiñci vattabbanti attho. Pavāretvā cha yojanāni gacchantiyā anāpattibhāvo avuttasiddhovāti dīpeti.
੨੨੭੪. ਤੀਣਿ ਯੋਜਨਾਨਿ। ਤੇਨੇવਾਤਿ ਯੇਨ ਗਤਾ, ਤੇਨੇવ ਮਗ੍ਗੇਨ। ਅਞ੍ਞੇਨ ਮਗ੍ਗੇਨਾਤਿ ਗਤਮਗ੍ਗਤੋ ਅਞ੍ਞੇਨ ਪਥੇਨ।
2274.Tīṇi yojanāni. Tenevāti yena gatā, teneva maggena. Aññena maggenāti gatamaggato aññena pathena.
੨੨੭੫. ਦਸવਿਧੇ ਅਨ੍ਤਰਾਯਸ੍ਮਿਂ ਸਤੀਤਿ વਕ੍ਖਮਾਨੇਸੁ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਸੁ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ। ਤਸ੍ਸਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਆਪਦਾਸੂਤਿ ਅਟ੍ਟਾਦਿਕਾਰਣੇਨ ਕੇਨਚਿ ਪਲਿਬੁਦ੍ਧਾਦਿਭਾવਸਙ੍ਖਾਤਾਸੁ ਆਪਦਾਸੁ। ਗਿਲਾਨਾਯਾਤਿ ਸਯਂ ਗਿਲਾਨਾਯ। ਦੁਤਿਯਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਅਲਾਭੇ વਾ ਅਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।
2275.Dasavidhe antarāyasmiṃ satīti vakkhamānesu antarāyesu aññatarasmiṃ sati. Tassā anāpattīti yojanā. Āpadāsūti aṭṭādikāraṇena kenaci palibuddhādibhāvasaṅkhātāsu āpadāsu. Gilānāyāti sayaṃ gilānāya. Dutiyāya bhikkhuniyā alābhe vā apakkamantiyā anāpatti.
੨੨੭੬. ਰਾਜਾ ਚ ਚੋਰਾ ਚ ਅਮਨੁਸ੍ਸਾ ਚ ਅਗ੍ਗਿ ਚ ਤੋਯਞ੍ਚ વਾਲ਼ਾ ਚ ਸਰੀਸਪਾ ਚਾਤਿ વਿਗ੍ਗਹੋ। ਮਨੁਸ੍ਸੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ ਪੁਬ੍ਬਪਦਲੋਪੋ ‘‘ਲਾਬੂਨਿ ਸੀਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁ (ਜਾ॰ ੧.੧.੭੭) વਿਯ। ਜੀવਿਤਞ੍ਚ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਾ ਚ ਜੀવਿਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਨ੍ਤਿ ਸਮਾਹਾਰਦ੍વਨ੍ਦੇ ਸਮਾਸੋ, ਤਸ੍ਸ ਜੀવਿਤਬ੍ਰਹ੍ਮਚਰਿਯਸ੍ਸ। ਅਨ੍ਤਰਾਯਾ ਏવ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕਾ। ਏਤੇਸਂ ਦਸਨ੍ਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਅਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਯਥਾਹ ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾਯੇਤਿ ਦਸવਿਧੇ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇ। ‘ਪਰਂ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾ, ਨਦਿਪੂਰੋ ਪਨ ਆਗਤੋ, ਚੋਰਾ વਾ ਮਗ੍ਗੇ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਮੇਘੋ વਾ ਉਟ੍ਠਾਤਿ, ਨਿવਤ੍ਤਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੯੭੬)।
2276. Rājā ca corā ca amanussā ca aggi ca toyañca vāḷā ca sarīsapā cāti viggaho. Manussoti ettha gāthābandhavasena pubbapadalopo ‘‘lābūni sīdantī’’tiādīsu (jā. 1.1.77) viya. Jīvitañca brahmacariyā ca jīvitabrahmacariyanti samāhāradvande samāso, tassa jīvitabrahmacariyassa. Antarāyā eva antarāyikā. Etesaṃ dasannaṃ aññatarasmiṃ apakkamantiyā anāpatti. Yathāha ‘‘antarāyeti dasavidhe antarāye. ‘Paraṃ gacchissāmī’ti nikkhantā, nadipūro pana āgato, corā vā magge honti, megho vā uṭṭhāti, nivattituṃ vaṭṭatī’’ti (pāci. aṭṭha. 976).
੨੨੭੭. ਅਪਕ੍ਕਮਨਂ ਅਕ੍ਰਿਯਂ। ਅਨਾਦਰਿਯੇਨ ਆਪਜ੍ਜਨਤੋ ਆਹ ‘‘ਦੁਕ੍ਖવੇਦਨ’’ਨ੍ਤਿ।
2277. Apakkamanaṃ akriyaṃ. Anādariyena āpajjanato āha ‘‘dukkhavedana’’nti.
ਦਸਮਂ।
Dasamaṃ.
ਤੁવਟ੍ਟવਗ੍ਗੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ।
Tuvaṭṭavaggo catuttho.
੨੨੭੮-੮੦. ਰਾਜਾਗਾਰਨ੍ਤਿ ਰਞ੍ਞੋ ਕੀਲ਼ਨਘਰਂ। ਚਿਤ੍ਤਾਗਾਰਨ੍ਤਿ ਕੀਲ਼ਨਚਿਤ੍ਤਸਾਲਂ। ਆਰਾਮਨ੍ਤਿ ਕੀਲ਼ਨਉਪવਨਂ। ਕੀਲ਼ੁਯ੍ਯਾਨਨ੍ਤਿ ਕੀਲ਼ਨਤ੍ਥਾਯ ਕਤਂ ਉਯ੍ਯਾਨਂ। ਕੀਲ਼ਾવਾਪਿਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ (ਪਾਚਿ॰ ੯੭੯) ਪੋਕ੍ਖਰਣੀ વੁਤ੍ਤਾ, ਸਾ ਪਨ ਸਬ੍ਬਜਲਾਸਯਾਨਂ ਕੀਲ਼ਾਯ ਕਤਾਨਂ ਉਪਲਕ੍ਖਣવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਕੀਲ਼ਾવਾਪਿ’’ਨ੍ਤਿ, ਕੀਲ਼ਨਤ੍ਥਾਯ ਕਤવਾਪਿਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਨਾਨਾਕਾਰ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਪਦੇਹਿ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ। ਸਬ੍ਬਸਙ੍ਗਾਹਿਕવਸੇਨ ‘‘ਤਾਨੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਨਾਨਾਕਾਰਂ ਰਾਜਾਗਾਰਂ ਚਿਤ੍ਤਾਗਾਰਂ ਆਰਾਮਂ ਕੀਲ਼ੁਯ੍ਯਾਨਂ વਾ ਕੀਲ਼ਾવਾਪਿਂ ਦਟ੍ਠੁਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਨਂ ਤਾਨਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਏਕਤੋ ਦਟ੍ਠੁਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਨਂ ਤਾਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਪਦੇ ਪਦੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਮੁਨਿਨਾ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2278-80.Rājāgāranti rañño kīḷanagharaṃ. Cittāgāranti kīḷanacittasālaṃ. Ārāmanti kīḷanaupavanaṃ. Kīḷuyyānanti kīḷanatthāya kataṃ uyyānaṃ. Kīḷāvāpinti ettha kiñcāpi pāḷiyaṃ (pāci. 979) pokkharaṇī vuttā, sā pana sabbajalāsayānaṃ kīḷāya katānaṃ upalakkhaṇavasena vuttāti āha ‘‘kīḷāvāpi’’nti, kīḷanatthāya katavāpinti attho. ‘‘Nānākāra’’nti idaṃ yathāvuttapadehi paccekaṃ yojetabbaṃ. Sabbasaṅgāhikavasena ‘‘tānī’’ti vuttaṃ. Nānākāraṃ rājāgāraṃ cittāgāraṃ ārāmaṃ kīḷuyyānaṃ vā kīḷāvāpiṃ daṭṭhuṃ gacchantīnaṃ tāni sabbāni ekato daṭṭhuṃ gacchantīnaṃ tāsaṃ bhikkhunīnaṃ pade pade dukkaṭaṃ muninā niddiṭṭhanti yojanā.
ਪਞ੍ਚਪੀਤਿ ਰਾਜਾਗਾਰਾਦੀਨਿ ਪਞ੍ਚਪਿ। ਏਕਾਯੇવ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਰਿਦੀਪਿਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਂ ਤਂ ਦਿਸਾਭਾਗਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਚੇ, ਪਾਟੇਕ੍ਕਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਪਯੋਗਗਣਨਾਯ ਸਿਯੁਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
Pañcapīti rājāgārādīni pañcapi. Ekāyeva pācitti āpatti paridīpitāti yojanā. Taṃ taṃ disābhāgaṃ gantvā passanti ce, pāṭekkāpattiyo payogagaṇanāya siyunti yojanā.
੨੨੮੧. ਗਮਨਬਾਹੁਲ੍ਲੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਬਾਹੁਲ੍ਲਂ ਪਕਾਸੇਤ੍વਾ ਗੀવਾਪਰਿવਤ੍ਤਨਸਙ੍ਖਾਤੇਨ ਪਯੋਗਬਾਹੁਲ੍ਲੇਨਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਬਾਹੁਲ੍ਲਂ ਪਕਾਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਪਯੋਗਬਹੁਤਾਯਾਪਿ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਬਹੁਤਾ ਸਿਯਾ’’ਤਿ। ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਤਿ ਯਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਤ੍ਥ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ।
2281. Gamanabāhullena āpattibāhullaṃ pakāsetvā gīvāparivattanasaṅkhātena payogabāhullenāpi āpattibāhullaṃ pakāsetumāha ‘‘payogabahutāyāpi, pācittibahutā siyā’’ti. Sabbatthāti yattha bhikkhuniyā pācittiyaṃ vuttaṃ, tattha sabbattha.
੨੨੮੨. ‘‘ਅવਸੇਸੋਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਚ ਕਥਾਮਗ੍ਗੋ ਚ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਕਥਾਮਗ੍ਗੋ, ਤੇਸਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਕਥਾਮਗ੍ਗવਿਨਿਚ੍ਛਯੋ, ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਆਰਾਮੇ ਠਿਤਾ ਪਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿਆਦਿਕੋ (ਪਾਚਿ॰ ੯੮੧) ਅਨਾਪਤ੍ਤਿવਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਗਤੋ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੯੮੧) ਅવਸੇਸવਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਚਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ‘‘ਆਰਾਮੇ ਠਿਤਾ’’ਤਿ ਏਤੇਨ ਅਜ੍ਝਾਰਾਮੇ ਰਾਜਾਗਾਰਾਦੀਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਯਮਨਾਪਤ੍ਤਿવਾਰੋ ਦਸ੍ਸਿਤੋ। ਏਤੇਨੇવ ਅਨ੍ਤੋਆਰਾਮੇ ਤਤ੍ਥ ਤਤ੍ਥ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਚ੍ਚਾਦੀਨਿ વਿਯ ਰਾਜਾਗਾਰਾਦੀਨਿਪਿ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ ਲਭਤੀਤਿਪਿ ਸਿਦ੍ਧਂ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਾਦੀਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ ਮਗ੍ਗੇ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਨਿ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਰਞ੍ਞੋ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਕੇਨਚਿ ਕਰਣੀਯੇਨ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਕੇਨਚਿ ਉਪਦ੍ਦੁਤਾ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ ਏਤੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿવਾਰਾ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ। ਨਚ੍ਚਦਸ੍ਸਨ…ਪੇ॰… ਸਹਾਤਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦਿਨਾ વਿਨਿਚ੍ਛਯੇਨ ਸਹ ਨਚ੍ਚਦਸ੍ਸਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਦਿਸੋવ।
2282. ‘‘Avasesopi anāpattī’’ti padacchedo. Anāpatti ca kathāmaggo ca anāpattikathāmaggo, tesaṃ vinicchayo anāpattikathāmaggavinicchayo, ‘‘anāpatti ārāme ṭhitā passatī’’tiādiko (pāci. 981) anāpattivinicchayo ca aṭṭhakathāgato (pāci. aṭṭha. 981) avasesavinicchayo cāti attho. ‘‘Ārāme ṭhitā’’ti etena ajjhārāme rājāgārādīni karonti, tāni passantiyā anāpattīti ayamanāpattivāro dassito. Eteneva antoārāme tattha tattha gantvā naccādīni viya rājāgārādīnipi passituṃ labhatītipi siddhaṃ. Ādi-saddena ‘‘piṇḍapātādīnaṃ atthāya gacchantiyā magge honti, tāni passati, anāpatti. Rañño santikaṃ kenaci karaṇīyena gantvā passati, anāpatti. Kenaci upaddutā pavisitvā passati, anāpattī’’ti ete anāpattivārā saṅgahitā. Naccadassana…pe… sahāti samuṭṭhānādinā vinicchayena saha naccadassanasikkhāpadasadisova.
ਪਠਮਂ।
Paṭhamaṃ.
੨੨੮੩. ਮਾਨਤੋ ਪਮਾਣਤੋ ਅਤੀਤਾ ਅਪੇਤਾ ਮਾਨਾਤੀਤਾ, ਆਸਨ੍ਦੀ, ਤਂ। વਾਲ਼ੇਹਿ ਉਪੇਤੋ વਾਲ਼ੂਪੇਤੋ, ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ, ਤਂ। ‘‘ਆਸਨ੍ਦੀ ਨਾਮ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣਾ વੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿ વਚਨਤੋ ਹੇਟ੍ਠਾ ਅਟ੍ਟਨਿਯਾ વਡ੍ਢਕਿਹਤ੍ਥਤੋ ਉਚ੍ਚਤਰਪਾਦੋ ਆਯਾਮਚਤੁਰਸ੍ਸੋ ਮਞ੍ਚਪੀਠવਿਸੇਸੋ ਆਸਨ੍ਦੀ ਨਾਮ ਸਮਚਤੁਰਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਪ੍ਪਮਾਣਾਨਮ੍ਪਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤ੍ਤਾ। ‘‘ਪਲ੍ਲਙ੍ਕੋ ਨਾਮ ਆਹਰਿਮੇਹਿ વਾਲ਼ੇਹਿ ਕਤੋ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੮੪) વਚਨਤੋ ਪਮਾਣਯੁਤ੍ਤੋਪਿ ਏવਰੂਪੋ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਆਹਰਿਤ੍વਾ ਯਥਾਨੁਰੂਪਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤਬ੍ਬવਾਲ਼ਰੂਪਾਨਿ ਆਹਰਿਮવਾਲ਼ਾ ਨਾਮ, ਸਂਹਰਿਮવਾਲ਼ਰੂਪਯੁਤ੍ਤੋਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਮਾਨਾਤੀਤਂ ਆਸਨ੍ਦਿਂ વਾ વਾਲ਼ੂਪੇਤਂ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਂ વਾ ਸੇવਨ੍ਤੀਨਂ ਅਭਿਨਿਸੀਦਨ੍ਤੀਨਂ, ਅਭਿਨਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤੀਨਞ੍ਚ ਯਾਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿਂ ਆਹ।
2283. Mānato pamāṇato atītā apetā mānātītā, āsandī, taṃ. Vāḷehi upeto vāḷūpeto, pallaṅko, taṃ. ‘‘Āsandī nāma atikkantappamāṇā vuccatī’’ti vacanato heṭṭhā aṭṭaniyā vaḍḍhakihatthato uccatarapādo āyāmacaturasso mañcapīṭhaviseso āsandī nāma samacaturassānaṃ atikkantappamāṇānampi anuññātattā. ‘‘Pallaṅko nāma āharimehi vāḷehi kato’’ti (pāci. 984) vacanato pamāṇayuttopi evarūpo na vaṭṭati. Āharitvā yathānurūpaṭṭhāne ṭhapetabbavāḷarūpāni āharimavāḷā nāma, saṃharimavāḷarūpayuttoti vuttaṃ hoti. Mānātītaṃ āsandiṃ vā vāḷūpetaṃ pallaṅkaṃ vā sevantīnaṃ abhinisīdantīnaṃ, abhinipajjantīnañca yāsaṃ bhikkhunīnaṃ satthā pācittiyāpattiṃ āha.
੨੨੮੪. ਤਾਸਂ ਨਿਸੀਦਨਸ੍ਸਾਪਿ ਨਿਪਜ੍ਜਨਸ੍ਸਾਪਿ ਪਯੋਗਬਾਹੁਲ੍ਲવਸੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਂ ਗਣਨਾ ਹੋਤਿ ਇਤਿ ਏવਂ ਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾ ਏવਂ ਅਯਂ ਗਣਨਾ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਯਸੇਨ ਅਨਨ੍ਤਪਰਿવਾਰੇਨ ਭਗવਤਾ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਇਚ੍ਚੇવਨ੍ਤਿ ਨਿਪਾਤਸਮੁਦਾਯੋ, ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਨਿਦਸ੍ਸਨੇ, ਏવਂ-ਸਦ੍ਦੋ ਇਦਮਤ੍ਥੇ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬੋ।
2284. Tāsaṃ nisīdanassāpi nipajjanassāpi payogabāhullavasena pācittiyānaṃ gaṇanā hoti iti evaṃ niddiṭṭhā evaṃ ayaṃ gaṇanā accantayasena anantaparivārena bhagavatā vuttāti yojanā. Ettha ca iccevanti nipātasamudāyo, iti-saddo nidassane, evaṃ-saddo idamatthe daṭṭhabbo.
੨੨੮੫. ਪਾਦੇ ਆਸਨ੍ਦਿਯਾ ਛੇਤ੍વਾਤਿ ਆਸਨ੍ਦਿਯਾ ਪਾਦੇ ਪਮਾਣਤੋ ਅਧਿਕਟ੍ਠਾਨਛਿਨ੍ਦਨੇਨ ਛੇਤ੍વਾ। ਪਲ੍ਲਙ੍ਕਸ੍ਸ ਪਾਦੇ વਾਲ਼ਕਾ ਪਲ੍ਲਙ੍ਕવਾਲ਼ਕਾ, ਤੇ ਹਿਤ੍વਾ ਅਪਨੇਤ੍વਾ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਸੇવਨ੍ਤੀਨਂ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।
2285.Pāde āsandiyā chetvāti āsandiyā pāde pamāṇato adhikaṭṭhānachindanena chetvā. Pallaṅkassa pāde vāḷakā pallaṅkavāḷakā, te hitvā apanetvā, anāpattīti sevantīnaṃ anāpatti.
ਦੁਤਿਯਂ।
Dutiyaṃ.
੨੨੮੬-੭. ਛਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਖੋਮਾਦੀਨਂ ਛਨ੍ਨਂ, ਨਿਦ੍ਧਾਰਣੇ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਨਿਦ੍ਧਾਰਿਤਬ੍ਬਨਿਦਸ੍ਸਨਂ। ਹਤ੍ਥਾਤਿ ਹਤ੍ਥੇਨ, ਕਰਣਤ੍ਥੇ ਚੇਤਂ ਨਿਸ੍ਸਕ੍ਕવਚਨਂ। ਅਞ੍ਚਿਤਨ੍ਤਿ ਹਤ੍ਥਾਯਾਮੇਨ ਆਕਡ੍ਢਿਤਂ । ਤਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਞ੍ਛਿਤੇ ਸੁਤ੍ਤਪ੍ਪਦੇਸੇ। ਤਕ੍ਕਮ੍ਹੀਤਿ ਕਨ੍ਤਨਸੂਚਿਮ੍ਹਿ। વੇਠਿਤੇਤਿ ਪਲਿવੇਠਿਤੇ।
2286-7.Channanti khomādīnaṃ channaṃ, niddhāraṇe sāmivacanaṃ. Aññataraṃ suttanti niddhāritabbanidassanaṃ. Hatthāti hatthena, karaṇatthe cetaṃ nissakkavacanaṃ. Añcitanti hatthāyāmena ākaḍḍhitaṃ . Tasminti tasmiṃ añchite suttappadese. Takkamhīti kantanasūcimhi. Veṭhiteti paliveṭhite.
ਸੁਤ੍ਤਕਨ੍ਤਨਤੋ ਸਬ੍ਬਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇਸੂਤਿ ਸੁਤ੍ਤਕਨ੍ਤਨਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇਸੁ ਕਪ੍ਪਾਸવਿਚਿਨਨਾਦਿਸਬ੍ਬਪਯੋਗੇਸੁ। ਹਤ੍ਥવਾਰਤੋਤਿ ਹਤ੍ਥવਾਰਗਣਨਾਯ। ਯਥਾਹ ‘‘ਕਪ੍ਪਾਸવਿਚਿਨਨਂ ਆਦਿਂ ਕਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇਸੁ ਹਤ੍ਥવਾਰਗਣਨਾਯ ਦੁਕ੍ਕਟ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੯੮੮)।
Suttakantanato sabbapubbapayogesūti suttakantanato pubbesu kappāsavicinanādisabbapayogesu. Hatthavāratoti hatthavāragaṇanāya. Yathāha ‘‘kappāsavicinanaṃ ādiṃ katvā sabbapubbapayogesu hatthavāragaṇanāya dukkaṭa’’nti (pāci. aṭṭha. 988).
੨੨੮੮. ਕਨ੍ਤਿਤਂ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਠਮਮੇવ ਕਨ੍ਤਿਤਂ ਦਸਿਕਸੁਤ੍ਤਾਦਿਂ। ਪੁਨ ਕਨ੍ਤਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਕੋਟਿਯਾ ਕੋਟਿਂ ਸਙ੍ਘਾਟੇਤ੍વਾ ਪੁਨ ਕਨ੍ਤਨ੍ਤਿਯਾ।
2288.Kantitaṃ suttanti paṭhamameva kantitaṃ dasikasuttādiṃ. Puna kantantiyāti koṭiyā koṭiṃ saṅghāṭetvā puna kantantiyā.
ਤਤਿਯਂ।
Tatiyaṃ.
੨੨੮੯. ਤਣ੍ਡੁਲਾਨਂ ਕੋਟ੍ਟਨਂ ਤੁ ਆਦਿਂ ਕਤ੍વਾ ਗਿਹੀਨਂ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ ਸਬ੍ਬਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇਸੁ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2289. Taṇḍulānaṃ koṭṭanaṃ tu ādiṃ katvā gihīnaṃ veyyāvaccaṃ karontiyā sabbapubbapayogesu dukkaṭanti yojanā.
੨੨੯੦. ਯਾਗੁਆਦਿਸੁ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤਬ੍ਬੇਸੁ ਤਦਾਧਾਰਾਨਿ ਭਾਜਨਾਨਿ ਗਣੇਤ੍વਾવ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਦੀਪਯੇ, ਖਜ੍ਜਕਾਦੀਸੁ ਰੂਪਾਨਂ ਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਂ ਪਰਿਦੀਪਯੇਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਾਗੁਆਦਿਸੂਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਭਤ੍ਤਸੂਪਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ। ਖਜ੍ਜਕਾਦੀਸੂਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਮਚ੍ਛਮਂਸਾਦਿਉਤ੍ਤਰਿਭਙ੍ਗਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ।
2290.Yāguādisu nipphādetabbesu tadādhārāni bhājanāni gaṇetvāva pācittiṃ paridīpaye, khajjakādīsu rūpānaṃ gaṇanāya pācittiṃ paridīpayeti yojanā. Yāguādisūti ettha ādi-saddena bhattasūpādīnaṃ saṅgaho. Khajjakādīsūti ādi-saddena macchamaṃsādiuttaribhaṅgānaṃ saṅgaho.
੨੨੯੧. ‘‘ਸਚੇਪਿ ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਬੀਜਨਿਂ વਾ ਸਮ੍ਮਜ੍ਜਨਿਦਣ੍ਡਂ વਾ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਕਰਟ੍ਠਾਨੇ ਠਪੇਤ੍વਾવ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਚਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਗਤਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਸਚੇ’’ਤਿਆਦਿ। ਸਚੇਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਮਾਤਾਪਿਤਰੋ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਅਤ੍ਤਨੋ ਏવਮਾਗਤਾਨਂ ਮਾਤਾਪਿਤੂਨਮ੍ਪਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਮ੍ਮਂ ਅਕਾਰੇਤ੍વਾ ਕਿਞ੍ਚਿ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਪਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਸਮ੍ਭਾવਨੇ, ਤੇਨ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਕਥਾਯੇવ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
2291. ‘‘Sacepi mātāpitaro āgacchanti, yaṃkiñci bījaniṃ vā sammajjanidaṇḍaṃ vā kārāpetvā veyyāvaccakaraṭṭhāne ṭhapetvāva yaṃ kiñci pacituṃ vaṭṭatī’’ti aṭṭhakathāgataṃ vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘sace’’tiādi. Saceti ettha ‘‘mātāpitaro āgacchantī’’ti seso. Attano evamāgatānaṃ mātāpitūnampi kiñci kammaṃ akāretvā kiñci kammaṃ kātuṃ na vaṭṭatīti yojanā. Api-saddo sambhāvane, tena aññesaṃ kathāyeva natthīti dīpeti.
੨੨੯੨-੩. ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਯਾਗੁਪਾਨੇ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤੇਪੀ’’ਤਿਆਦੀਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਅਤ੍ਤਨੋ વੇਯ੍ਯਾવਚ੍ਚਕਰਸ੍ਸ વਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਯਥਾਹ ‘‘ਯਾਗੁਪਾਨੇਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸੇਹਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਕਰਿਯਮਾਨੇ ਯਾਗੁਪਾਨੇ વਾ ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤੇ વਾ ਤੇਸਂ ਸਹਾਯਿਕਭਾવੇਨ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਚਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਚੇਤਿਯਪੂਜਾਯ ਸਹਾਯਿਕਾ ਹੁਤ੍વਾ ਗਨ੍ਧਮਾਲਾਦੀਨਿ ਪੂਜੇਤਿ, વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੯੯੩)।
2292-3. Saṅghassa yāgupāne veyyāvaccaṃ karontiyā anāpattīti yojanā. ‘‘Saṅghabhattepī’’tiādīsupi eseva nayo. Attano veyyāvaccakarassa vāti sambandho. Yathāha ‘‘yāgupāneti manussehi saṅghassatthāya kariyamāne yāgupāne vā saṅghabhatte vā tesaṃ sahāyikabhāvena yaṃ kiñci pacantiyā anāpatti. Cetiyapūjāya sahāyikā hutvā gandhamālādīni pūjeti, vaṭṭatī’’ti (pāci. aṭṭha. 993).
ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Catutthaṃ.
੨੨੯੪. ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ‘ਏਹਾਯ੍ਯੇ ਇਮਂ ਅਧਿਕਰਣਂ વੂਪਸਮੇਹੀ’ਤਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨਾ ‘ਸਾਧੂ’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍વਾ ਸਾ ਪਚ੍ਛਾ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯਿਕਿਨੀ ਨੇવ વੂਪਸਮੇਯ੍ਯ ਨ વੂਪਸਮਾਯ ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਕਰੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੯੯੫) ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇ’’ਤਿਆਦਿ। ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪੇਤਿ ਨ ਦਾਨਿ ਤਂ વੂਪਸਮੇਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਞ੍ਞਾਹਿ વਾ ਨ વੂਪਸਮਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਧੁਰਸ੍ਸ ਉਸ੍ਸਾਹਸ੍ਸ ਨਿਕ੍ਖੇਪੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਚੀવਰਸਿਬ੍ਬਨੇ ਯਥਾ ਪਞ੍ਚਾਹਪਰਿਹਾਰੋ ਲਬ੍ਭਤਿ, ਇਧ ਪਨ ਤਥਾ ਏਕਾਹਮ੍ਪਿ ਪਰਿਹਾਰੋ ਨ ਲਬ੍ਭਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2294. ‘‘Yā pana bhikkhunī ‘ehāyye imaṃ adhikaraṇaṃ vūpasamehī’ti vuccamānā ‘sādhū’ti paṭissuṇitvā sā pacchā anantarāyikinī neva vūpasameyya na vūpasamāya ussukkaṃ kareyya, pācittiya’’nti (pāci. 995) sikkhāpadassa vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘pācitti dhuranikkhepe’’tiādi. Dhuranikkhepeti na dāni taṃ vūpasamessāmi, aññāhi vā na vūpasamāpessāmī’’ti evaṃ dhurassa ussāhassa nikkhepe pācittīti yojanā. Cīvarasibbane yathā pañcāhaparihāro labbhati, idha pana tathā ekāhampi parihāro na labbhatīti yojanā.
੨੨੯੫. ਸੇਸਨ੍ਤਿ ‘‘ਧੁਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾ વਿਨਿਚ੍ਛਿਨਨ੍ਤੀ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾવ વਿਨਿਚ੍ਛਿਨਾਤੀ’’ਤਿਆਦਿਕਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯਜਾਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਚੀવਰਸਿਬ੍ਬਨੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2295.Sesanti ‘‘dhuraṃ nikkhipitvā pacchā vinicchinantī āpattiṃ āpajjitvāva vinicchinātī’’tiādikaṃ vinicchayajātaṃ. Tattha cīvarasibbane vuttanayeneva veditabbanti yojanā.
ਪਞ੍ਚਮਂ।
Pañcamaṃ.
੨੨੯੬-੭. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਗਿਹੀਨਂ વਾ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇ ਠਪੇਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞੇਸਂ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕਪਰਿਬ੍ਬਾਜਿਕਾਨਂ વਾ ਦਨ੍ਤਪੋਨੋਦਕਂ વਿਨਾ ਅਞ੍ਞਂ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣੀਯਂ ਖਾਦਨੀਯਂ, ਭੋਜਨੀਯਂ વਾ ਕਾਯੇਨ વਾ ਕਾਯਪਟਿਬਦ੍ਧੇਨ વਾ ਨਿਸ੍ਸਗ੍ਗਿਯੇਨ વਾ ਦਦਾਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2296-7.Yāpana bhikkhunī gihīnaṃ vā sahadhammike ṭhapetvā aññesaṃ paribbājakaparibbājikānaṃ vā dantaponodakaṃ vinā aññaṃ yaṃ kiñci ajjhoharaṇīyaṃ khādanīyaṃ, bhojanīyaṃ vā kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā nissaggiyena vā dadāti, tassā pācittiyaṃ hotīti yojanā.
੨੨੯੮-੯. ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਮੁਨਿਨਾ ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠੋਦਕੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਕਾਯਾਦੀਹਿ ਸਯਂ ਨ ਦੇਤਿ ਅਞ੍ਞੇਨ ਦਾਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਕਾਯਾਦੀਹਿ ਅਦਤ੍વਾ ਭੂਮਿਯਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਦੇਨ੍ਤਿਯਾਪਿ ਯਾ ਬਾਹਿਰਲੇਪਂ વਾ ਦੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ ਚ ਨ ਦੋਸੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2298-9.Idha imasmiṃ sikkhāpade muninā dantakaṭṭhodake dukkaṭaṃ vuttanti yojanā. Yā pana bhikkhunī kāyādīhi sayaṃ na deti aññena dāpeti, tassā ca kāyādīhi adatvā bhūmiyaṃ nikkhipitvā dentiyāpi yā bāhiralepaṃ vā deti, tassāpi ummattikāya ca na doso anāpattīti yojanā.
ਛਟ੍ਠਂ।
Chaṭṭhaṃ.
੨੩੦੦-੧. ਆવਸਥਚੀવਰਨ੍ਤਿ ‘‘ਉਤੁਨਿਯੋ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੂ’’ਤਿ ਦਿਨ੍ਨਂ ਚੀવਰਂ। ਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਯਂ ‘‘ਆવਸਥਚੀવਰ’’ਨ੍ਤਿ ਨਿਯਮਿਤਂ ਚੀવਰਂ, ਤਂ ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਦਿવਸੇ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਉਤੁਨਿਯਾ ਸਾਮਣੇਰਾਯ વਾ ਅਦਤ੍વਾ ਸਚੇ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਿਯਾਤਿ ‘‘ਅਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤੇ ਅਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਸਞ੍ਞਾ…ਪੇ॰… વੇਮਤਿਕਾ…ਪੇ॰… ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਸਞ੍ਞਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੦੬) વੁਤ੍ਤਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2300-1.Āvasathacīvaranti ‘‘utuniyo bhikkhuniyo paribhuñjantū’’ti dinnaṃ cīvaraṃ. Yā bhikkhunī yaṃ ‘‘āvasathacīvara’’nti niyamitaṃ cīvaraṃ, taṃ catutthe divase dhovitvā antamaso utuniyā sāmaṇerāya vā adatvā sace paribhuñjeyya, tassā pācittiyaṃ vuttanti yojanā. Tikapācittiyaṃ siyāti ‘‘anissajjite anissajjitasaññā…pe… vematikā…pe… nissajjitasaññā paribhuñjati, āpatti pācittiyassā’’ti (pāci. 1006) vuttaṃ pācittiyaṃ hotīti yojanā.
੨੩੦੨-੩. ਤਸ੍ਮਿਂ ਚੀવਰੇ ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤੇ ਅਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਸਞ੍ਞਾਯ વਾ વੇਮਤਿਕਾਯ વਾ ਤਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਦ੍વਿਕਦੁਕ੍ਕਟਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਞ੍ਞਾਸਂ ਉਤੁਨੀਨਂ ਅਭਾવੇ ਅਦਤ੍વਾਪਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਪੁਨ ਪਰਿਯਯੇਤਿ ਪੁਨ ਉਤੁਨਿવਾਰੇ ਯਥਾਕਾਲਂ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਚੀવਰਾਦੀਨਞ੍ਚ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪਰਿਯਯੇਤਿ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨ ਰਸ੍ਸਤ੍ਤਂ । ਅਚ੍ਛਿਨ੍ਨਚੀવਰਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਨਟ੍ਠਚੀવਰਾਦੀਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ। ਆਪਦਾਸੁਪੀਤਿ ਮਹਗ੍ਘਚੀવਰਂ ਸਰੀਰਤੋ ਮੋਚੇਤ੍વਾ ਸੁਪ੍ਪਟਿਸਾਮਿਤਮ੍ਪਿ ਚੋਰਾ ਹਰਨ੍ਤਿ, ਏવਰੂਪਾਸੁ ਆਪਦਾਸੁ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2302-3.Tasmiṃ cīvare nissajjite anissajjitasaññāya vā vematikāya vā tassā bhikkhuniyā dvikadukkaṭaṃ vuttanti yojanā. Aññāsaṃ utunīnaṃ abhāve adatvāpi paribhuñjantiyā anāpatti. Puna pariyayeti puna utunivāre yathākālaṃ paribhuñjantiyā anāpatti. Acchinnacīvarādīnañca anāpattīti yojanā. Pariyayeti gāthābandhavasena rassattaṃ . Acchinnacīvarādīnanti ettha ādi-saddena naṭṭhacīvarādīnaṃ saṅgaho. Āpadāsupīti mahagghacīvaraṃ sarīrato mocetvā suppaṭisāmitampi corā haranti, evarūpāsu āpadāsu paribhuñjantiyā anāpattīti yojanā.
ਸਤ੍ਤਮਂ।
Sattamaṃ.
੨੩੦੪. ਸਕવਾਟਕਂ વਿਹਾਰਨ੍ਤਿ ਕવਾਟਬਨ੍ਧવਿਹਾਰਂ, ਦ੍વਾਰਕવਾਟਯੁਤ੍ਤਂ ਸੁਗੁਤ੍ਤਸੇਨਾਸਨਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਰਕ੍ਖਨਤ੍ਥਾਯ ਅਦਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਇਮਂ ਜਗ੍ਗੇਯ੍ਯਾਸੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ।
2304.Sakavāṭakaṃvihāranti kavāṭabandhavihāraṃ, dvārakavāṭayuttaṃ suguttasenāsananti vuttaṃ hoti. Rakkhanatthāya adatvāti ‘‘imaṃ jaggeyyāsī’’ti evaṃ anāpucchitvā.
੨੩੦੫-੬. ‘‘ਹੋਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਤਸ੍ਸਾ, ਚਾਰਿਕਂ ਪਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਮੇવ ਪਕਾਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਾਮਤੋ’’ਤਿਆਦਿ। ਅਤ੍ਤਨੋ ਗਾਮਤੋਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ વਸਨਕਗਾਮਤੋ। ਤਥਾ ਇਤਰਸ੍ਸਾਤਿ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਹਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਉਪਚਾਰਂ। ਤਨ੍ਤਿਆਦਿਪਦਤ੍ਤਯੇ ਭੁਮ੍ਮਤ੍ਥੇ ਉਪਯੋਗવਚਨਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਹਾਰਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੇ ਪਠਮੇਨ ਪਦੇਨ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਤਥਾ ਇਤਰਸ੍ਸ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ વਿਹਾਰਸ੍ਸ ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਪਚਾਰੇ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਦੁਤਿਯੇਨ ਪਦੇਨ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੇ, ਉਪਚਾਰੇ ਸਮਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2305-6. ‘‘Hoti pācittiyaṃ tassā, cārikaṃ pakkamantiyā’’ti vuttameva pakāsetumāha ‘‘attano gāmato’’tiādi. Attano gāmatoti attano vasanakagāmato. Tathā itarassāti aparikkhittassa vihārassa parikkhepaṃ upacāraṃ. Tantiādipadattaye bhummatthe upayogavacanaṃ veditabbaṃ. Parikkhittassa vihārassa parikkhepe paṭhamena padena samatikkante dukkaṭaṃ, tathā itarassa aparikkhittassa vihārassa tasmiṃ upacāre atikkante dukkaṭaṃ. Dutiyena padena parikkhepe, upacāre samatikkantamatte pācittīti yojanā.
੨੩੦੭. ਅਕવਾਟਬਨ੍ਧਨਸ੍ਮਿਂ ਕવਾਟਬਨ੍ਧਰਹਿਤੇ વਿਹਾਰੇ ਤਥਾ ਅਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਰਿਦੀਪਿਤਂ। ਜਗ੍ਗਿਕਂ ਅਲਭਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਰਿਯੇਸਿਤ੍વਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਜਗ੍ਗਿਕਨ੍ਤਿ વਿਹਾਰਪਟਿਜਗ੍ਗਿਕਂ।
2307.Akavāṭabandhanasmiṃ kavāṭabandharahite vihāre tathā anissajjantiyā dukkaṭaṃ paridīpitaṃ. Jaggikaṃ alabhantiyāti ettha ‘‘pariyesitvā’’ti seso. Jaggikanti vihārapaṭijaggikaṃ.
੨੩੦੮. ਆਪਦਾਸੂਤਿ ਰਟ੍ਠੇ ਭਿਜ੍ਜਨ੍ਤੇ ਆવਾਸੇ ਛਡ੍ਡੇਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਏવਰੂਪਾਸੁ ਆਪਦਾਸੁ। ਗਿਲਾਨਾਯਾਤਿ વਚੀਭੇਦਂ ਕਾਤੁਂ ਅਸਮਤ੍ਥਾਯਾਤਿ।
2308.Āpadāsūti raṭṭhe bhijjante āvāse chaḍḍetvā gacchanti, evarūpāsu āpadāsu. Gilānāyāti vacībhedaṃ kātuṃ asamatthāyāti.
ਅਟ੍ਠਮਂ।
Aṭṭhamaṃ.
੨੩੦੯-੧੦. ਹਤ੍ਥੀ ਚ ਅਸ੍ਸੋ ਚ ਰਥੋ ਚ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਰਥਾ, ਤੇ ਆਦਿ ਯੇਸਂ ਤੇ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਰਥਾਦਯੋ, ਤੇਹਿ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਧਨੁ ਥਰੂਤਿ ਪਦਦ੍વਯਂ ਗਹਿਤਂ। ਸਂਯੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯਥਾવੁਤ੍ਤੇਹਿ ਹਤ੍ਥਿਅਸ੍ਸਾਦਿਪਦੇਹਿ ਸਂਯੋਜਿਤਂ, ‘‘ਹਤ੍ਥੀਨਂ ਸਿਪ੍ਪਂ ਹਤ੍ਥਿਸਿਪ੍ਪ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਨਾ ਕਤਸਮਾਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ‘‘ਹਤ੍ਥਿਸਿਪ੍ਪਂ ਅਸ੍ਸਸਿਪ੍ਪਂ ਰਥਸਿਪ੍ਪਂ ਧਨੁਸਿਪ੍ਪਂ ਥਰੁਸਿਪ੍ਪ’’ਨ੍ਤਿ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਂ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਪ੍ਪਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਹਤ੍ਥਿਸਿਕ੍ਖਾਦਿਸਿਪ੍ਪਂ ਸਨ੍ਦੀਪਕੋ ਗਨ੍ਥੋ વਚ੍ਚવਾਚਕਾਨਂ ਅਭੇਦੋਪਚਾਰੇਨ ਏવਂ વੁਤ੍ਤੋਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਤੇਨੇવ વਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਪਦਾਦੀਨਂ વਸੇਨਿਧਾ’’ਤਿ। ਪਰੂਪਘਾਤਕਂ ਮਨ੍ਤਾਗਦਯੋਗਪ੍ਪਭੇਦਕਂ ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਪਰੇਸਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਕਰਂ ਖਿਲਨવਸੀਕਰਣਸੋਸਾਪਨਾਦਿਭੇਦਂ ਆਥਬ੍ਬਣਮਨ੍ਤਞ੍ਚ વਿਸਯੋਗਾਦਿਪ੍ਪਭੇਦਕਞ੍ਚ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਿਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2309-10. Hatthī ca asso ca ratho ca hatthiassarathā, te ādi yesaṃ te hatthiassarathādayo, tehi. Ādi-saddena dhanu tharūti padadvayaṃ gahitaṃ. Saṃyuttanti yathāvuttehi hatthiassādipadehi saṃyojitaṃ, ‘‘hatthīnaṃ sippaṃ hatthisippa’’ntiādinā katasamāsanti attho, ‘‘hatthisippaṃ assasippaṃ rathasippaṃ dhanusippaṃ tharusippa’’nti evaṃ vuttaṃ yaṃ kiñci sippanti vuttaṃ hoti. Hatthisikkhādisippaṃ sandīpako gantho vaccavācakānaṃ abhedopacārena evaṃ vuttoti gahetabbaṃ. Teneva vakkhati ‘‘padādīnaṃ vasenidhā’’ti. Parūpaghātakaṃ mantāgadayogappabhedakaṃ kiñcīti paresaṃ antarāyakaraṃ khilanavasīkaraṇasosāpanādibhedaṃ āthabbaṇamantañca visayogādippabhedakañca yaṃ kiñci sippanti attho.
ਏਤ੍ਥ ਚ ਖਿਲਨਮਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਦਾਰੁਸਾਰਖਿਲਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਪਥવਿਯਂ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਮਾਰਣਮਨ੍ਤੋ। વਸੀਕਰਣਮਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਪਰਂ ਅਤ੍ਤਨੋ વਸੇ વਤ੍ਤਾਪਨਕਮਨ੍ਤੋ। ਸੋਸਾਪਨਕਮਨ੍ਤੋ ਨਾਮ ਪਰਸਰੀਰਂ ਰਸਾਦਿਧਾਤੁਕ੍ਖਯੇਨ ਸੁਕ੍ਖਭਾવਂ ਪਾਪਨਕਮਨ੍ਤੋ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ વਿਦੇਸ੍ਸਨਾਦਿਮਨ੍ਤਾਨਂ ਸਙ੍ਗਹੋ। વਿਦੇਸ੍ਸਨਂ ਨਾਮ ਮਿਤ੍ਤਾਨਂ ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਸ੍ਸ વੇਰਿਭਾવਾਪਾਦਨਂ। ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਹਤ੍ਥਿ…ਪੇ॰… ਕਿਞ੍ਚਿ ਯਸ੍ਸ ਕਸ੍ਸਚਿ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਪਦਾਦੀਨਂ વਸੇਨ ਪਰਿਯਾਪੁਣੇਯ੍ਯ ਅਧੀਯੇਯ੍ਯ ਚੇ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
Ettha ca khilanamanto nāma dārusārakhilaṃ mantetvā pathaviyaṃ pavesetvā māraṇamanto. Vasīkaraṇamanto nāma paraṃ attano vase vattāpanakamanto. Sosāpanakamanto nāma parasarīraṃ rasādidhātukkhayena sukkhabhāvaṃ pāpanakamanto. Ādi-saddena videssanādimantānaṃ saṅgaho. Videssanaṃ nāma mittānaṃ aññamaññassa veribhāvāpādanaṃ. Idha imasmiṃ sāsane yā bhikkhunī hatthi…pe… kiñci yassa kassaci santike padādīnaṃ vasena pariyāpuṇeyya adhīyeyya ce, tassā pācittiyaṃ hotīti yojanā.
੨੩੧੧. ਲੇਖੇਤਿ ਲਿਖਿਤਸਿਪ੍ਪੇ। ਧਾਰਣਾਯ ਚਾਤਿ ਧਾਰਣਸਤ੍ਥੇ, ਯਸ੍ਮਿਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨ੍ਤਾ ਬਹੂਨਿਪਿ ਗਨ੍ਥਾਨਿ ਧਾਰੇਨ੍ਤਿ। ਗੁਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ વਾ ਪਰੇਸਂ વਾ ਗੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਯ। ਪਰਿਤ੍ਤੇਸੁ ਚ ਸਬ੍ਬੇਸੂਤਿ ਯਕ੍ਖਪਰਿਤ੍ਤਚੋਰવਾਲ਼ਾਦਿਸਬ੍ਬੇਸੁ ਪਰਿਤ੍ਤੇਸੁ ਚ।
2311.Lekheti likhitasippe. Dhāraṇāya cāti dhāraṇasatthe, yasmiṃ vuttanayena paṭipajjantā bahūnipi ganthāni dhārenti. Guttiyāti attano vā paresaṃ vā guttatthāya. Parittesu ca sabbesūti yakkhaparittacoravāḷādisabbesu parittesu ca.
ਨવਮਂ।
Navamaṃ.
੨੩੧੨. ਦਸਮੇਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨવਿਜ੍ਜਂ વਾਚੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੧੮) ਸਮੁਦ੍ਦਿਟ੍ਠੇ ਦਸਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ਇਦਂ ਦਸਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ।
2312.Dasameti ‘‘yā pana bhikkhunī tiracchānavijjaṃ vāceyya, pācittiya’’nti (pāci. 1018) samuddiṭṭhe dasamasikkhāpade. Idaṃ dasamasikkhāpadaṃ.
ਦਸਮਂ।
Dasamaṃ.
ਚਿਤ੍ਤਾਗਾਰવਗ੍ਗੋ ਪਞ੍ਚਮੋ।
Cittāgāravaggo pañcamo.
੨੩੧੩. ਸਭਿਕ੍ਖੁਕਂ ਆਰਾਮਨ੍ਤਿ ਯਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇਪਿ વਸਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਪਦੇਸਂ। ਜਾਨਿਤ੍વਾਤਿ ‘‘ਸਭਿਕ੍ਖੁਕ’’ਨ੍ਤਿ ਜਾਨਿਤ੍વਾ। ਯਂ ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਂ વਾ ਸਾਮਣੇਰਂ વਾ ਆਰਾਮਿਕਂ વਾ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ।
2313.Sabhikkhukaṃ ārāmanti yattha bhikkhū rukkhamūlepi vasanti, taṃ padesaṃ. Jānitvāti ‘‘sabhikkhuka’’nti jānitvā. Yaṃ kiñcīti bhikkhuṃ vā sāmaṇeraṃ vā ārāmikaṃ vā yaṃ kiñci.
੨੩੧੪-੫. ‘‘ਸਭਿਕ੍ਖੁਕੋ ਨਾਮ ਆਰਾਮੋ ਯਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇਪਿ વਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੨੫) વਚਨਤੋ ਆਹ ‘‘ਸਚੇ ਅਨ੍ਤਮਸੋ’’ਤਿਆਦਿ। ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲਸ੍ਸਪਿ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਸਚੇ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਠਮੇ ਪਾਦੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸ વਿਹਾਰਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰੋਕ੍ਕਮੇ વਾਪਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਪਾਦੇ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮਿਤੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2314-5. ‘‘Sabhikkhuko nāma ārāmo yattha bhikkhū rukkhamūlepi vasantī’’ti (pāci. 1025) vacanato āha ‘‘sace antamaso’’tiādi. Yā pana bhikkhunī antamaso rukkhamūlassapi anāpucchā sace parikkhepaṃ atikkāmeti, tassā paṭhame pāde dukkaṭaṃ, aparikkhitte tassa vihārassa upacārokkame vāpi bhikkhuniyā dukkaṭaṃ, dutiye pāde atikkāmite pācitti siyāti yojanā.
੨੩੧੬. ਅਭਿਕ੍ਖੁਕੇ ਆਰਾਮੇ ਸਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਉਭੋਸੁਪਿ ਸਭਿਕ੍ਖੁਕਾਭਿਕ੍ਖੁਕੇਸੁ ਆਰਾਮੇਸੁ ਜਾਤਕਙ੍ਖਾਯ ਸਞ੍ਜਾਤવਿਚਿਕਿਚ੍ਛਾਯ, વੇਮਤਿਕਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2316.Abhikkhuke ārāme sabhikkhūti saññāya ubhosupi sabhikkhukābhikkhukesu ārāmesu jātakaṅkhāya sañjātavicikicchāya, vematikāyāti attho. Tassā āpatti dukkaṭaṃ hotīti yojanā.
੨੩੧੭. ਸੀਸਾਨੁਲੋਕਿਕਾ ਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਪਕਾਸਿਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏવਮੁਪਰਿਪਿ। ਤਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਯਤ੍ਥ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਾਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ‘‘ਗਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਯਥਾਹ ‘‘ਯਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਪਠਮਤਰਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ ਸਜ੍ਝਾਯਂ વਾ ਚੇਤਿਯવਨ੍ਦਨਾਦੀਨਿ વਾ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਤਾਸਂ ਸਨ੍ਤਿਕਂ ਗਚ੍ਛਾਮੀਤਿ ਗਨ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧੦੨੭)।
2317. Sīsānulokikā yā bhikkhunī gacchati, tassā ca anāpatti pakāsitāti yojanā. Evamuparipi. Tā bhikkhuniyo yattha sannipatitā honti, tāsaṃ santikaṃ ‘‘gacchāmī’’ti gacchati. Yathāha ‘‘yattha bhikkhuniyo paṭhamataraṃ pavisitvā sajjhāyaṃ vā cetiyavandanādīni vā karonti, tattha tāsaṃ santikaṃ gacchāmīti gantuṃ vaṭṭatī’’ti (pāci. aṭṭha. 1027).
੨੩੧੮. ‘‘ਸਨ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ’’ਤਿ વਚਨੇਨੇવ ਅਭਿਕ੍ਖੁਕਂ ਆਰਾਮਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਪવਿਸਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪਿਤਂ ਹੋਤਿ। ਆਰਾਮਮਜ੍ਝਤੋ વਾ ਮਗ੍ਗੋ ਹੋਤਿ, ਤੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾਪਿ। ਆਪਦਾਸੂਤਿ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਉਪਦ੍ਦੁਤਾ ਹੋਤਿ, ਏવਰੂਪਾਸੁ ਆਪਦਾਸੁ ਪવਿਸਨ੍ਤਿਯਾ।
2318.‘‘Santaṃ bhikkhuṃ anāpucchā’’ti vacaneneva abhikkhukaṃ ārāmaṃ kiñci anāpucchā pavisantiyā anāpattīti dīpitaṃ hoti. Ārāmamajjhato vā maggo hoti, tena gacchantiyāpi. Āpadāsūti yena kenaci upaddutā hoti, evarūpāsu āpadāsu pavisantiyā.
ਪਠਮਂ।
Paṭhamaṃ.
੨੩੨੦. ਅਕ੍ਕੋਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਦਸਨ੍ਨਂ ਅਕ੍ਕੋਸવਤ੍ਥੂਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਸਮ੍ਮੁਖਾ, ਪਰਮ੍ਮੁਖਾ વਾ ਅਕ੍ਕੋਸੇਯ੍ਯ વਾ। ਪਰਿਭਾਸੇਯ੍ਯ વਾਤਿ ਭਯ’ਮਸ੍ਸ ਉਪਦਂਸੇਯ੍ਯ વਾ। ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ‘‘ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾ…ਪੇ॰… વੇਮਤਿਕਾ…ਪੇ॰… ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸਞ੍ਞਾ ਅਕ੍ਕੋਸਤਿ વਾ ਪਰਿਭਾਸਤਿ વਾ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੩੧) ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਸੇਸੇਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇ। ਤਿਕਦੁਕ੍ਕਟਂ ਤਸ੍ਸਾ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2320.Akkoseyyāti dasannaṃ akkosavatthūnaṃ aññatarena sammukhā, parammukhā vā akkoseyya vā. Paribhāseyya vāti bhaya’massa upadaṃseyya vā. Tikapācittiyanti ‘‘upasampanne upasampannasaññā…pe… vematikā…pe… anupasampannasaññā akkosati vā paribhāsati vā, āpatti pācittiyassā’’ti (pāci. 1031) tikapācittiyaṃ vuttaṃ. Seseti anupasampanne. Tikadukkaṭaṃ tassā hotīti yojanā.
੨੩੨੧. ‘‘ਪੁਰਕ੍ਖਤ੍વਾ’’ਤਿਆਦੀਸੁ ਯਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ‘‘ਅਭਿਸਪੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੮੭੫) વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ।
2321.‘‘Purakkhatvā’’tiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ ‘‘abhisapeyyā’’ti (pāci. 875) vuttasikkhāpade vuttanayameva.
ਦੁਤਿਯਂ।
Dutiyaṃ.
੨੩੨੨-੩. ਸਙ੍ਘਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘਂ। ਪਰਿਭਾਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ‘‘ਬਾਲਾ ਏਤਾ, ਅਬ੍ਯਤ੍ਤਾ ਏਤਾ, ਨੇਤਾ ਜਾਨਨ੍ਤਿ ਕਮ੍ਮਂ વਾ ਕਮ੍ਮਦੋਸਂ વਾ ਕਮ੍ਮવਿਪਤ੍ਤਿਂ વਾ ਕਮ੍ਮਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ વਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੩੫) ਆਗਤਨਯੇਨ ਪਰਿਭਾਸੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਤਰਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਉਪਯੋਗਤ੍ਥੇ ਕਰਣવਚਨਂ। ਏਕਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਂ વਾ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ વਾ ਤਥੇવ ਇਤਰਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ વਾ ਪਰਿਭਾਸਨ੍ਤਿਯਾ ਤਸ੍ਸਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਪਰਿਦੀਪਿਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2322-3.Saṅghanti bhikkhunisaṅghaṃ. Paribhāseyyāti ‘‘bālā etā, abyattā etā, netā jānanti kammaṃ vā kammadosaṃ vā kammavipattiṃ vā kammasampattiṃ vā’’ti (pāci. 1035) āgatanayena paribhāseyyāti attho. Itarāyāti ettha upayogatthe karaṇavacanaṃ. Ekaṃ bhikkhuniṃ vā sambahulā bhikkhuniyo vā tatheva itaraṃ anupasampannaṃ vā paribhāsantiyā tassā dukkaṭaṃ paridīpitanti yojanā.
ਤਤਿਯਂ।
Tatiyaṃ.
੨੩੨੪-੬. ਯਾ ਨਿਮਨ੍ਤਨਪવਾਰਣਾ ਉਭੋਪਿ ਗਣਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ (ਪਾਚਿ॰ ੨੧੭-੨੧੯), ਪવਾਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ (ਪਾਚਿ॰ ੨੩੮-੨੩੯) ਚ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਾ, ਤਾਹਿ ਉਭੋਹਿ ਨਿਮਨ੍ਤਨਪવਾਰਣਾਹਿ ਯਾ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸਚੇ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾਪਿ વਾ ਪવਾਰਿਤਾਪਿ વਾ ਭવੇਯ੍ਯ, ਸਾ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਂ ਯਾਗੁਞ੍ਚ ਯਾਮਕਾਲਿਕਾਦਿਕਾਲਿਕਤ੍ਤਯਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍વਾ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਆਮਿਸਂ ਯਾવਕਾਲਿਕਂ ਅਜ੍ਝੋਹਰਣਤ੍ਥਾਯ ਪਟਿਗ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ ਚੇ, ਤਸ੍ਸਾ ਗਹਣੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਸਿਯਾ, ਅਜ੍ਝੋਹਾਰવਸੇਨ ਏਤ੍ਥ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਪਰਿਦੀਪਿਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2324-6. Yā nimantanapavāraṇā ubhopi gaṇabhojanasikkhāpade (pāci. 217-219), pavāraṇasikkhāpade (pāci. 238-239) ca vuttalakkhaṇā, tāhi ubhohi nimantanapavāraṇāhi yā ca bhikkhunī sace nimantitāpi vā pavāritāpi vā bhaveyya, sā purebhattaṃ yāguñca yāmakālikādikālikattayañca ṭhapetvā yaṃ kiñci āmisaṃ yāvakālikaṃ ajjhoharaṇatthāya paṭiggaṇhāti ce, tassā gahaṇe dukkaṭaṃ siyā, ajjhohāravasena ettha imasmiṃ sikkhāpade pācitti paridīpitāti yojanā.
ਏਤ੍ਥ ਚ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ ਨਾਮ ‘‘ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਭੋਜਨਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰੇਨ ਭੋਜਨੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ’’ਤਿ ਗਣਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਾ। ਪવਾਰਣਾ ਚ ‘‘ਪવਾਰਿਤੋ ਨਾਮ ਅਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਭੋਜਨਂ ਪਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਹਤ੍ਥਪਾਸੇ ਠਿਤੋ ਅਭਿਹਰਤਿ, ਪਟਿਕ੍ਖੇਪੋ ਪਞ੍ਞਾਯਤੀ’’ਤਿ ਪવਾਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Ettha ca nimantitā nāma ‘‘pañcannaṃ bhojanānaṃ aññatarena bhojanena nimantitā’’ti gaṇabhojanasikkhāpade vuttalakkhaṇā. Pavāraṇā ca ‘‘pavārito nāma asanaṃ paññāyati, bhojanaṃ paññāyati, hatthapāse ṭhito abhiharati, paṭikkhepo paññāyatī’’ti pavāraṇasikkhāpade vuttalakkhaṇāti veditabbā.
੨੩੨੭. ਕਾਲਿਕਾਨਿ ਚ ਤੀਣੇવਾਤਿ ਯਾਮਕਾਲਿਕਾਦੀਨਿ ਤੀਣਿ ਕਾਲਿਕਾਨਿ ਏવ।
2327.Kālikāni ca tīṇevāti yāmakālikādīni tīṇi kālikāni eva.
੨੩੨੮-੯. ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਪવਾਰਿਤਾਨਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਸਾਧਾਰਣਾਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ ਅਪ੍ਪવਾਰਿਤਾ ਸਚੇ ਯਾਗੁਂ ਪਿવਤਿ, વਟ੍ਟਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਾਮਿਕਸ੍ਸਾਤਿ ਯੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ, ਤਸ੍ਸ ਨਿਮਨ੍ਤਨਸਾਮਿਕਸ੍ਸੇવ। ਅਞ੍ਞਭੋਜਨਨ੍ਤਿ ਯੇਨ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ, ਤਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਭੋਜਨਂ। ਸਚੇ ਸਾ ਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਤਥਾ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2328-9. Nimantitapavāritānaṃ dvinnaṃ sādhāraṇāpattiṃ dassetvā anāpattiṃ dassetumāha ‘‘nimantitā’’tiādi. Idha imasmiṃ sāsane yā pana bhikkhunī nimantitā appavāritā sace yāguṃ pivati, vaṭṭati anāpattīti attho. Sāmikassāti yena nimantitā, tassa nimantanasāmikasseva. Aññabhojananti yena nimantitā, tato aññassa bhojanaṃ. Sace sā bhuñjati, tathā vaṭṭatīti yojanā.
ਕਾਲਿਕਾਨਿ ਚ ਤੀਣੇવਾਤਿ ਯਾਮਕਾਲਿਕਾਦੀਨਿ ਤੀਣਿ ਕਾਲਿਕਾਨੇવ। ਪਚ੍ਚਯੇ ਸਤੀਤਿ ਪਿਪਾਸਾਦਿਪਚ੍ਚਯੇ ਸਤਿ।
Kālikāni ca tīṇevāti yāmakālikādīni tīṇi kālikāneva. Paccaye satīti pipāsādipaccaye sati.
੨੩੩੦. ਇਮਸ੍ਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸ੍ਸ ਇਦਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਅਦ੍ਧਾਨੇਨ ਤੁਲ੍ਯਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਪવਾਰਿਤਾਯ, ਅਪ੍ਪવਾਰਿਤਾਯ વਾ ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾਯ વਸੇਨ ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਨਿਮਨ੍ਤਿਤਾ ਪਨ ਸਾਮਿਕਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ ਭੁਞ੍ਜਤਿ ਚੇ, ਤਸ੍ਸਾ વਸੇਨ ਇਦਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਂ ਹੋਤਿ। ਏਤ੍ਥ ਭੁਞ੍ਜਨਂ ਕ੍ਰਿਯਂ। ਸਾਮਿਕਸ੍ਸ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਨਂ ਅਕ੍ਰਿਯਂ।
2330. Imassa sikkhāpadassa idaṃ samuṭṭhānaṃ addhānena tulyanti yojanā. Pavāritāya, appavāritāya vā nimantitāya vasena kiriyākiriyataṃ dassetumāha ‘‘nimantitā’’tiādi. Nimantitā pana sāmikaṃ anāpucchā bhuñjati ce, tassā vasena idaṃ sikkhāpadaṃ kiriyākiriyaṃ hoti. Ettha bhuñjanaṃ kriyaṃ. Sāmikassa anāpucchanaṃ akriyaṃ.
੨੩੩੧. ‘‘ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ’’ਤਿਆਦਿਂ ਪવਾਰਿਤਮੇવ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ। ਯਾ ਯਦਿ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਚ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ ਕਿਰਿਯਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਸਿਯਾਤਿ ਅવਸ੍ਸਂ। ਪવਾਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ ਕਪ੍ਪਿਯਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ વਾ ਅਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ વਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿਯਾ ਤਸ੍ਸਾ ਪਰਿਭੋਗੇਨੇવ ਇਮਿਨਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਅવਸ੍ਸਂ ਆਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2331.‘‘Kappiyaṃ kārāpetvā’’tiādiṃ pavāritameva sandhāyāha. Yā yadi paribhuñjati, tassā ca pācitti siyā kiriyato hotīti yojanā. Siyāti avassaṃ. Pavāraṇasikkhāpade vuttanayena kappiyaṃ kāretvā vā akārāpetvā vā paribhuñjantiyā tassā paribhogeneva iminā sikkhāpadena avassaṃ āpatti hotīti attho.
ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Catutthaṃ.
੨੩੩੨. ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਕੁਲਮਚ੍ਛਰਿਨੀ ਅਸ੍ਸ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੪੩) ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿ। ਕੁਲਸਨ੍ਤਿਕੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਅવਣ੍ਣਂ વਦਨ੍ਤਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਕੁਲਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਅવਣ੍ਣਂ ਭਾਸਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਕੁਲਸ੍ਸਾવਣ੍ਣਨਂ વਾਪੀਤਿ ‘‘ਤਂ ਕੁਲਂ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਂ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨ’’ਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਕੁਲਸ੍ਸ ਅવਣ੍ਣਂ ਅਗੁਣਂ વਦਨ੍ਤਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
2332. ‘‘Yā pana bhikkhunī kulamaccharinī assa, pācittiya’’nti (pāci. 1043) imasmiṃ sikkhāpade vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘bhikkhunīna’’ntiādi. Kulasantike bhikkhunīnaṃ avaṇṇaṃ vadantiyā pācittīti sambandho, kulassa santike ‘‘bhikkhuniyo dussīlā pāpadhammā’’ti bhikkhunīnaṃ avaṇṇaṃ bhāsantiyāti attho. Kulassāvaṇṇanaṃ vāpīti ‘‘taṃ kulaṃ assaddhaṃ appasanna’’nti bhikkhunīnaṃ santike kulassa avaṇṇaṃ aguṇaṃ vadantiyā pācittīti sambandho.
੨੩੩੩. ਸਨ੍ਤਂ ਭਾਸਨ੍ਤਿਯਾ ਦੋਸਨ੍ਤਿ ਅਮਚ੍ਛਰਾਯਿਤ੍વਾ ਕੁਲਸ੍ਸ વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ વਾ ਸਨ੍ਤਂ ਦੋਸਂ ਆਦੀਨવਂ ਕਥੇਨ੍ਤਿਯਾ।
2333.Santaṃbhāsantiyā dosanti amaccharāyitvā kulassa vā bhikkhunīnaṃ vā santaṃ dosaṃ ādīnavaṃ kathentiyā.
ਪਞ੍ਚਮਂ।
Pañcamaṃ.
੨੩੩੪-੫. ਓવਾਦਦਾਯਕੋਤਿ ਅਟ੍ਠਹਿ ਗਰੁਧਮ੍ਮੇਹਿ ਓવਾਦਂ ਦੇਨ੍ਤੋ। વਸ੍ਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾਤਿ વਸ੍ਸਂ વਸਨ੍ਤਿਯਾ।
2334-5.Ovādadāyakoti aṭṭhahi garudhammehi ovādaṃ dento. Vassaṃ upagacchantiyāti vassaṃ vasantiyā.
੨੩੩੬. ਭਿਕ੍ਖੂਤਿ ਓવਾਦਦਾਯਕਾ ਭਿਕ੍ਖੂ।
2336.Bhikkhūti ovādadāyakā bhikkhū.
ਛਟ੍ਠਂ।
Chaṭṭhaṃ.
੨੩੩੮. ਯਾ ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ વਸ੍ਸਂ વੁਤ੍ਥਾ ਪੁਰਿਮਂ વਾ ਪਚ੍ਛਿਮਂ વਾ ਤੇਮਾਸਂ વੁਤ੍ਥਾ ਤਤੋ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਉਭਤੋਸਙ੍ਘੇ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘੇ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘੇ ਚ ‘‘ਨਾਹਂ ਪવਾਰੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਧੁਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਚੇਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2338. Yā sā bhikkhunī vassaṃ vutthā purimaṃ vā pacchimaṃ vā temāsaṃ vutthā tato anantaraṃ ubhatosaṅghe bhikkhunisaṅghe ca bhikkhusaṅghe ca ‘‘nāhaṃ pavāressāmī’’ti dhuraṃ nikkhipati ceti yojanā.
ਸਤ੍ਤਮਂ।
Sattamaṃ.
੨੩੪੧. ਓવਾਦਾਦੀਨਮਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਅਟ੍ਠਗਰੁਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਾਦੀਨਮਤ੍ਥਾਯ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਉਪੋਸਥਪੁਚ੍ਛਨਪવਾਰਣਾਨਂ ਗਹਣਂ।
2341.Ovādādīnamatthāyāti aṭṭhagarudhammassavanādīnamatthāya. Ādi-saddena uposathapucchanapavāraṇānaṃ gahaṇaṃ.
੨੩੪੨. ਓવਾਦਾਦੀਨਮਤ੍ਥਾਯ ਅਗਮਨੇਨ ਅਕ੍ਰਿਯਂ। ਕਾਯਿਕਨ੍ਤਿ ਕਾਯਕਮ੍ਮਂ।
2342. Ovādādīnamatthāya agamanena akriyaṃ. Kāyikanti kāyakammaṃ.
ਅਟ੍ਠਮਂ।
Aṭṭhamaṃ.
੨੩੪੩. ‘‘ਅਨ੍વਦ੍ਧਮਾਸਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਤੋ ਦ੍વੇ ਧਮ੍ਮਾ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਿਤਬ੍ਬਾ ਉਪੋਸਥਪੁਚ੍ਛਨਞ੍ਚ ਓવਾਦੂਪਸਙ੍ਕਮਨਞ੍ਚ, ਤਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਿਯਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੫੯) ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વਿਨਿਚ੍ਛਯਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਨ ਯਾਚਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવ।
2343. ‘‘Anvaddhamāsaṃ bhikkhuniyā bhikkhusaṅghato dve dhammā paccāsīsitabbā uposathapucchanañca ovādūpasaṅkamanañca, taṃ atikkāmentiyā pācittiya’’nti (pāci. 1059) imasmiṃ sikkhāpade vinicchayaṃ dassetumāha ‘‘na yācissāmī’’tiādi. Taṃ uttānatthameva.
ਨવਮਂ।
Navamaṃ.
੨੩੪੬-੭. ਪਸਾਖੋ ਨਾਮ ਨਾਭਿਯਾ ਹੇਟ੍ਠਾ, ਜਾਣੁਮਣ੍ਡਲਾਨਂ ਉਪਰਿ ਪਦੇਸੋ। ਤਥਾ ਹਿ ਯਸ੍ਮਾ ਰੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਸਾਖਾ વਿਯ ਉਭੋ ਊਰੂ ਪਭਿਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਗਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਸੋ ਪਸਾਖੋਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਸਾਖੇ। ਸਞ੍ਜਾਤਨ੍ਤਿ ਉਟ੍ਠਿਤਂ। ਗਣ੍ਡਨ੍ਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਗਣ੍ਡਂ। ਰੁਧਿਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ વਣਂ। ਸਙ੍ਘਂ વਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘਂ વਾ। ਗਣਂ વਾਤਿ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ વਾ। ਏਕੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪੁਰਿਸੇਨਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ, ਸਹਤ੍ਥੇ ਇਦਂ ਕਰਣવਚਨਂ। ਯਥਾਹ ‘‘ਪੁਰਿਸੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕੇਨੇਕਾ’’ਤਿ। ਪੁਰਿਸੋਤਿ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਪੁਰਿਸੋવ ਗਹੇਤਬ੍ਬੋ।
2346-7.Pasākho nāma nābhiyā heṭṭhā, jāṇumaṇḍalānaṃ upari padeso. Tathā hi yasmā rukkhassa sākhā viya ubho ūrū pabhijjitvā gatā, tasmā so pasākhoti vuccati, tasmiṃ pasākhe. Sañjātanti uṭṭhitaṃ. Gaṇḍanti yaṃ kiñci gaṇḍaṃ. Rudhitanti yaṃ kiñci vaṇaṃ. Saṅghaṃ vāti bhikkhunisaṅghaṃ vā. Gaṇaṃ vāti sambahulā bhikkhuniyo vā. Ekenāti ettha ‘‘purisenā’’ti seso, sahatthe idaṃ karaṇavacanaṃ. Yathāha ‘‘purisena saddhiṃ ekenekā’’ti. Purisoti ca manussapurisova gahetabbo.
ਧੋવਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਅਤ੍ਥੇ વਤ੍ਤਮਾਨੇਨ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਆਲਿਮ੍ਪਾਪੇਯ੍ਯ વਾ ਬਨ੍ਧਾਪੇਯ੍ਯ વਾ ਮੋਚਾਪੇਯ੍ਯ વਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੬੩) ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਗਤਾਨਂ ਇਤਰੇਸਂ ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਨਤੋ ‘‘ਆਲਿਮ੍ਪ ਬਨ੍ਧ ਮੋਚੇਹੀ’’ਤਿ ਆਣਤ੍ਤਿਤ੍ਤਯਂ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ। ਤੇਨੇવ વਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਦੁਕ੍ਕਟਾਨਿਚ੍ਛ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੋ ਛ ਚਾ’’ਤਿ।
Dhovāti ettha ādi-atthe vattamānena iti-saddena ‘‘ālimpāpeyya vā bandhāpeyya vā mocāpeyya vā’’ti (pāci. 1063) sikkhāpadāgatānaṃ itaresaṃ tiṇṇaṃ saṅgaṇhanato ‘‘ālimpa bandha mocehī’’ti āṇattittayaṃ saṅgahitaṃ. Teneva vakkhati ‘‘dukkaṭāniccha pācittiyo cha cā’’ti.
ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪਸਾਖੇ ਜਾਤਂ ਗਣ੍ਡਂ વਾ ਰੁਧਿਤਂ વਾ ਸਙ੍ਘਂ વਾ ਗਣਂ વਾ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਏਕੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨ ਏਕਿਕਾ ‘‘ਭਿਨ੍ਦ ਫਾਲੇਹਿ ਧੋવ ਆਲਿਮ੍ਪ ਬਨ੍ਧ ਮੋਚੇਹੀ’’ਤਿ ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਕਾਤਬ੍ਬਾਨਿ ਆਣਾਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਛ ਦੁਕ੍ਕਟਾਨਿ, ਕਤੇਸੁ ਭਿਨ੍ਦਨਾਦੀਸੁ ਛਸੁ ਕਿਚ੍ਚੇਸੁ ਤਸ੍ਸਾ ਛ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯੋ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
Yā pana bhikkhunī pasākhe jātaṃ gaṇḍaṃ vā rudhitaṃ vā saṅghaṃ vā gaṇaṃ vā anāpucchitvā ekena purisena ekikā ‘‘bhinda phālehi dhova ālimpa bandha mocehī’’ti sabbāni kātabbāni āṇāpeti, tassā cha dukkaṭāni, katesu bhindanādīsu chasu kiccesu tassā cha pācittiyo hontīti yojanā.
੨੩੪੮-੯. ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਗਣ੍ਡੇ વਾ વਣੇ વਾ। ‘‘ਯਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਤ੍વਂ ਕਰੋਹਿ’’ਇਤਿ ਸਚੇ ਏવਂ ਯਾ ਆਣਾਪੇਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਸ੍ਸਾ ਏਕਾਯ ਆਣਾਪਨવਾਚਾਯ ਛ ਦੁਕ੍ਕਟਾਨਿ ਚ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਚ੍ਛਕ੍ਕਞ੍ਚੇਤਿ ਦ੍વਾਦਸਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਿਯੁਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2348-9.Etthāti gaṇḍe vā vaṇe vā. ‘‘Yaṃ kātabbaṃ atthi, taṃ sabbaṃ tvaṃ karohi’’iti sace evaṃ yā āṇāpetīti yojanā. Tassā ekāya āṇāpanavācāya cha dukkaṭāni ca pācittiyacchakkañceti dvādasāpattiyo siyunti yojanā.
੨੩੫੧. ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ વਾਤਿ ਸਙ੍ਘਂ વਾ ਗਣਂ વਾ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ। ਦੁਤਿਯਨ੍ਤਿ ਦੁਤਿਯਿਕਂ। વਿਞ੍ਞੁਂ ਦੁਤਿਯਂ ਗਹੇਤ੍વਾਪਿ વਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2351.Āpucchitvāvāti saṅghaṃ vā gaṇaṃ vā āpucchitvā. Dutiyanti dutiyikaṃ. Viññuṃ dutiyaṃ gahetvāpi vāti yojanā.
ਦਸਮਂ।
Dasamaṃ.
ਆਰਾਮવਗ੍ਗੋ ਛਟ੍ਠੋ।
Ārāmavaggo chaṭṭho.
੨੩੫੩. ‘‘ਗਣਪਰਿਯੇਸਨਾਦਿਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਛਨ੍ਦਾਨੁਰਕ੍ਖਨਤ੍ਥਂ ਨਿਗ੍ਗਹਿਤਾਗਮੋ। ਗਬ੍ਭਿਨਿਨ੍ਤਿ ਆਪਨ੍ਨਸਤ੍ਤਂ, ਕੁਚ੍ਛਿਪવਿਟ੍ਠਸਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿਯਾ। ਕਮ੍ਮવਾਚਾਹੀਤਿ ਦ੍વੀਹਿ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਹਿ।
2353. ‘‘Gaṇapariyesanādismi’’nti vattabbe chandānurakkhanatthaṃ niggahitāgamo. Gabbhininti āpannasattaṃ, kucchipaviṭṭhasattanti attho. Vuṭṭhāpentiyāti upasampādentiyā. Kammavācāhīti dvīhi kammavācāhi.
੨੩੫੪-੫. ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਓਸਾਨੇਤਿ ਤਤਿਯਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਪਰਿਯੋਸਾਨੇ, ਯ੍ਯਕਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤੇਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਗਬ੍ਭਿਨਿਸਞ੍ਞਾਯ ਨ ਚ ਗਬ੍ਭਿਨਿਯਾਤਿ ਅਗਬ੍ਭਿਨਿਯਾ ਗਬ੍ਭਿਨਿਸਞ੍ਞਾਯ ਚ। ਉਭੋ ਸਞ੍ਜਾਤਕਙ੍ਖਾਯਾਤਿ ਉਭੋਸੁ ਸਮੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸਂਸਯਾਯ, ਗਬ੍ਭਿਨਿਯਾ, ਅਗਬ੍ਭਿਨਿਯਾ ਚ વੇਮਤਿਕਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਗਾਥਾਬਨ੍ਧવਸੇਨੇਤ੍ਥ ਸੁ-ਸਦ੍ਦਲੋਪੋ। ਤਥਾ વੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿਯਾ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਆਚਰਿਨਿਯਾ ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾ ਗਬ੍ਭਿਨਿਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਕਮ੍ਮવਾਚਂ ਸਾવੇਨ੍ਤਿਯਾ ਆਚਰਿਨਿਯਾ ਚ। ਗਣਸ੍ਸਾਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾਚਰਿਨੀਹਿ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਗਣਸ੍ਸ ਚ। ਤਥਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ ਦੀਪਿਤਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2354-5.Kammavācāya osāneti tatiyakammavācāya pariyosāne, yyakārappatteti attho. Gabbhinisaññāya na ca gabbhiniyāti agabbhiniyā gabbhinisaññāya ca. Ubho sañjātakaṅkhāyāti ubhosu samuppannasaṃsayāya, gabbhiniyā, agabbhiniyā ca vematikāyāti attho. Gāthābandhavasenettha su-saddalopo. Tathā vuṭṭhāpentiyā upajjhāyāya āpatti dukkaṭaṃ hotīti yojanā. Ācariniyā tassāti upajjhāyā gabbhiniṃ vuṭṭhāpeti, tassā kammavācaṃ sāventiyā ācariniyā ca. Gaṇassāti upajjhāyācarinīhi aññassa bhikkhunigaṇassa ca. Tathā dukkaṭaṃ dīpitanti yojanā.
੨੩੫੬. ‘‘ਦ੍વੀਸੁ ਅਗਬ੍ਭਿਨਿਸਞ੍ਞਾਯਾ’’ਤਿ ਪਦਚ੍ਛੇਦੋ। ਦ੍વੀਸੂਤਿ ਗਬ੍ਭਿਨਿਯਾ, ਅਗਬ੍ਭਿਨਿਯਾ ਚ।
2356. ‘‘Dvīsu agabbhinisaññāyā’’ti padacchedo. Dvīsūti gabbhiniyā, agabbhiniyā ca.
ਪਠਮਂ।
Paṭhamaṃ.
੨੩੫੭. ਦੁਤਿਯੇਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪਾਯਨ੍ਤਿਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੭੩) ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਪਾਯਨ੍ਤੀ ਨਾਮ ਮਾਤਾ વਾ ਹੋਤਿ ਧਾਤਿ વਾਤਿ ਅਯਂ વਿਸੇਸੋ।
2357.Dutiyeti ‘‘yā pana bhikkhunī pāyantiṃ vuṭṭhāpeyya, pācittiya’’nti (pāci. 1073) sikkhāpade. Imasmiṃ sikkhāpade pāyantī nāma mātā vā hoti dhāti vāti ayaṃ viseso.
ਦੁਤਿਯਂ।
Dutiyaṃ.
੨੩੫੮. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨਿ ਛਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਅਸਿਕ੍ਖਿਤਸਿਕ੍ਖਂ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਂ ਸਚੇ વੁਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਤ੍ਥ ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨੀਤਿ ਪવਾਰਣવਸੇਨ ਦ੍વੇ ਸਂવਚ੍ਛਰਾਨਿ। ਛਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੂਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾવੇਰਮਣਿਆਦੀਸੁ વਿਕਾਲਭੋਜਨਾવੇਰਮਣਿਪਰਿਯੋਸਾਨੇਸੁ ਛਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ। ਅਸਿਕ੍ਖਿਤਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ ‘‘ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾવੇਰਮਣਿਂ ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨਿ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਮਾਦਾਨਂ ਸਮਾਦਿਯਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੭੯) ਨਯੇਨ ਅਨਾਦਿਨ੍ਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ વਾ ਏવਂ ਸਮਾਦਿਯਿਤ੍વਾਪਿ ਕੁਪਿਤਸਿਕ੍ਖਂ વਾ। ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਂ ਤੇਸੁ ਛਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਨਤੋ વਾ ਤੇ વਾ ਸਿਕ੍ਖਾਸਙ੍ਖਾਤੇ ਧਮ੍ਮੇ ਮਾਨਨਤੋ ਏવਂ ਲਦ੍ਧਨਾਮਂ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ। વੁਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਯ੍ਯ। ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਪਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2358. Yā pana bhikkhunī dve vassāni chasu dhammesu asikkhitasikkhaṃ sikkhamānaṃ sace vuṭṭhāpeyya, pācitti siyāti yojanā. Tattha dve vassānīti pavāraṇavasena dve saṃvaccharāni. Chasu dhammesūti pāṇātipātāveramaṇiādīsu vikālabhojanāveramaṇipariyosānesu chasu dhammesu. Asikkhitasikkhanti ‘‘pāṇātipātāveramaṇiṃ dve vassāni avītikkamma samādānaṃ samādiyāmī’’tiādinā (pāci. 1079) nayena anādinnasikkhāpadaṃ vā evaṃ samādiyitvāpi kupitasikkhaṃ vā. Sikkhamānaṃ tesu chasu dhammesu sikkhanato vā te vā sikkhāsaṅkhāte dhamme mānanato evaṃ laddhanāmaṃ anupasampannaṃ. Vuṭṭhāpeyyāti upasampādeyya. Āpatti siyāti paṭhamasikkhāpade vuttanayeneva kammavācāpariyosāne pācitti āpatti siyā, pācitti hotīti attho.
੨੩੫੯. ‘‘ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇ ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ। ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇ વੇਮਤਿਕਾ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ। ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇ ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਏવਂ ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇ ਸਤ੍ਥੁਨਾ ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇ ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ। ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇ વੇਮਤਿਕਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸ। ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇ ਅਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮਸਞ੍ਞਾ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੦੮੨) ਏવਂ ਅਧਮ੍ਮੇ ਪਨ ਕਮ੍ਮਸ੍ਮਿਂ ਸਤ੍ਥੁਨਾ ਤਿਕਦੁਕ੍ਕਟਂ ਦੀਪਿਤਂ।
2359. ‘‘Dhammakamme dhammakammasaññā vuṭṭhāpeti, āpatti pācittiyassa. Dhammakamme vematikā vuṭṭhāpeti, āpatti pācittiyassa. Dhammakamme adhammakammasaññā vuṭṭhāpeti, āpatti pācittiyassā’’ti evaṃ dhammakamme satthunā tikapācittiyaṃ vuttaṃ. ‘‘Adhammakamme dhammakammasaññā, āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme vematikā āpatti dukkaṭassa. Adhammakamme adhammakammasaññā vuṭṭhāpeti, āpatti dukkaṭassā’’ti (pāci. 1082) evaṃ adhamme pana kammasmiṃ satthunā tikadukkaṭaṃ dīpitaṃ.
੨੩੬੦. ਅਖਣ੍ਡਤੋ ਖਣ੍ਡਂ ਅਕਤ੍વਾ।
2360.Akhaṇḍato khaṇḍaṃ akatvā.
੨੩੬੧. ਸਚੇ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਪੇਕ੍ਖਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਯ ਸਟ੍ਠਿવਸ੍ਸਾਪਿ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਇਮਾ ਛ ਸਿਕ੍ਖਾਯੋ ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨਿ ਅવੀਤਿਕ੍ਕਮਨੀਯਾ ਪਦਾਤਬ੍ਬਾ, ਇਮਾ ਅਦਤ੍વਾ ਨ ਕਾਰਯੇ ਨੇવ વੁਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2361. Sace upasampadāpekkhā pabbajjāya saṭṭhivassāpi hoti, tassā imā cha sikkhāyo dve vassāni avītikkamanīyā padātabbā, imā adatvā na kāraye neva vuṭṭhāpeyyāti yojanā.
ਤਤਿਯਂ।
Tatiyaṃ.
੨੩੬੨. ਚਤੁਤ੍ਥੇ ਨਤ੍ਥਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ વਕ੍ਖਮਾਨવਿਸੇਸਤੋ ਅਞ੍ਞਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਯਥਾવੁਤ੍ਤਨਯਮੇવਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ। ‘‘ਇਧਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਲਬ੍ਭਮਾਨવਿਸੇਸਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਸਙ੍ਘੇਨ ਸਮ੍ਮਤਂ ਤਂ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2362.Catutthe natthi vattabbanti vakkhamānavisesato aññaṃ vattabbaṃ natthīti yathāvuttanayamevāti adhippāyo. ‘‘Idhā’’tiādinā imasmiṃ sikkhāpade labbhamānavisesaṃ dasseti. Idha imasmiṃ sikkhāpade saṅghena sammataṃ taṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpentiyā bhikkhuniyā anāpatti hotīti yojanā.
੨੩੬੩. ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨਿ ਛਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਿਤਸਿਕ੍ਖਾਯ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਦਤੋ ਪਠਮਂ ਞਤ੍ਤਿਦੁਤਿਯਾਯ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਯਾ વੁਟ੍ਠਾਨਸਮ੍ਮੁਤਿ ਦਾਤਬ੍ਬਾ ਹੋਤਿ, ਸਾ વੁਟ੍ਠਾਨਸਮ੍ਮੁਤਿ ਸਚੇ ਪਠਮਂ ਅਦਿਨ੍ਨਾ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਮਾਲ਼ਕੇਪਿ ਪਦਾਤਬ੍ਬਾਯੇવਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2363. Dve vassāni chasu dhammesu sikkhitasikkhāya sikkhamānāya bhikkhunisaṅghena upasampadato paṭhamaṃ ñattidutiyāya kammavācāya yā vuṭṭhānasammuti dātabbā hoti, sā vuṭṭhānasammuti sace paṭhamaṃ adinnā hoti. Tattha tasmiṃ upasampadamāḷakepi padātabbāyevāti yojanā.
੨੩੬੪. ਤਤਿਯਞ੍ਚਾਤਿ ਤਤਿਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦਞ੍ਚ। ਚਤੁਤ੍ਥਞ੍ਚਾਤਿ ਇਦਂ ਚਤੁਤ੍ਥਸਿਕ੍ਖਾਪਦਞ੍ਚ। ਪਠਮੇਨ ਸਮਂ ਞੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿ ਪਠਮੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦਿਨਾ વਿਨਿਚ੍ਛਯੇਨ ਸਮਾਨਨ੍ਤਿ ਞਾਤਬ੍ਬਂ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ વੁਟ੍ਠਾਪਨਸਮ੍ਮੁਤਿਂ ਅਦਾਪੇਤ੍વਾ વੁਟ੍ਠਾਪਨવਸੇਨ ਕ੍ਰਿਯਾਕ੍ਰਿਯਂ ਹੋਤਿ।
2364.Tatiyañcāti tatiyasikkhāpadañca. Catutthañcāti idaṃ catutthasikkhāpadañca. Paṭhamena samaṃ ñeyyanti paṭhamena sikkhāpadena samuṭṭhānādinā vinicchayena samānanti ñātabbaṃ. Catutthaṃ pana sikkhāpadaṃ vuṭṭhāpanasammutiṃ adāpetvā vuṭṭhāpanavasena kriyākriyaṃ hoti.
ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Catutthaṃ.
੨੩੬੫. ਗਿਹਿਗਤਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਸਨ੍ਤਰਗਤਂ, ਪੁਰਿਸਸਮਾਗਮਪ੍ਪਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਦ੍વਾਦਸવਸ੍ਸਾ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਾ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਨ ਦੋਸੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। વੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾ ਹੁਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਿਯਾ।
2365.Gihigatanti purisantaragataṃ, purisasamāgamappattanti attho. Paripuṇṇadvādasavassā paripuṇṇā uttarapadalopena. Kiñcāpi na dosoti yojanā. Vuṭṭhāpentiyāti upajjhāyā hutvā upasampādentiyā.
੨੩੬੬. ਸੇਸਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਸੇਸੇਨ ਸਬ੍ਬਸੋ।
2366.Sesanti vuttaṃ. Asesena sabbaso.
ਪਞ੍ਚਮਂ।
Pañcamaṃ.
੨੩੬੮. ਦੁਕ੍ਖਿਤਂ ਸਹਜੀવਿਨਿਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਪਦ’’ਨ੍ਤਿ ਸੇਸੋ। ਤੁવਟ੍ਟਕવਗ੍ਗਸ੍ਮਿਂ ‘‘ਦੁਕ੍ਖਿਤਂ ਸਹਜੀવਿਨਿ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮੇਹਿ ਪਦੇਹਿ ਯੁਤ੍ਤਂ ਯਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਤੇਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਨ ਅਟ੍ਠਮਂ ਸਮਂ ਞੇਯ੍ਯਂ, ਨ વਿਸੇਸਤਾ વਿਸੇਸੋ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਟ੍ਠਮਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸਹਜੀવਿਨਿਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨਿ ਨੇવ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ ਨ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੧੦੮) વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ। ਤਤ੍ਥ ਸਹਜੀવਿਨਿਨ੍ਤਿ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਨਿਂ। ਨੇવ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸਯਂ ਉਦ੍ਦੇਸਾਦੀਹਿ ਨਾਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹੇਯ੍ਯ। ਨ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਯ੍ਯਾਤਿ ‘‘ਇਮਿਸ੍ਸਾ ਅਯ੍ਯੇ ਉਦ੍ਦੇਸਾਦੀਨਿ ਦੇਹੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਨ ਅਞ੍ਞਾਯ ਅਨੁਗ੍ਗਣ੍ਹਾਪੇਯ੍ਯ। ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਧੁਰੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ।
2368.Dukkhitaṃ sahajīvininti ettha ‘‘sikkhāpada’’nti seso. Tuvaṭṭakavaggasmiṃ ‘‘dukkhitaṃ sahajīvini’’nti imehi padehi yuttaṃ yaṃ sikkhāpadaṃ vuttaṃ, tena sikkhāpadena aṭṭhamaṃ samaṃ ñeyyaṃ, na visesatā viseso natthīti yojanā. Aṭṭhamanti ‘‘yā pana bhikkhunī sahajīviniṃ vuṭṭhāpetvā dve vassāni neva anuggaṇheyya na anuggaṇhāpeyya, pācittiya’’nti (pāci. 1108) vuttasikkhāpadaṃ. Tattha sahajīvininti saddhivihāriniṃ. Neva anuggaṇheyyāti sayaṃ uddesādīhi nānuggaṇheyya. Na anuggaṇhāpeyyāti ‘‘imissā ayye uddesādīni dehī’’ti evaṃ na aññāya anuggaṇhāpeyya. Pācittiyanti dhure nikkhittamatte pācittiyaṃ.
ਅਟ੍ਠਮਂ।
Aṭṭhamaṃ.
੨੩੬੯. ਯਾ ਕਾਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ વੁਟ੍ਠਾਪਿਤਪવਤ੍ਤਿਨਿਂ ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨਿ ਨਾਨੁਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯ ਚੇ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਪਰਿਯਾਪੁਤਾ ਕਥਿਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। વੁਟ੍ਠਾਪੇਤੀਤਿ વੁਟ੍ਠਾਪਿਤਾ, ਪવਤ੍ਤੇਤਿ ਸੁਸਿਕ੍ਖਾਪੇਤੀਤਿ ਪવਤ੍ਤਿਨੀ, વੁਟ੍ਠਾਪਿਤਾ ਚ ਸਾ ਪવਤ੍ਤਿਨੀ ਚਾਤਿ વੁਟ੍ਠਾਪਿਤਪવਤ੍ਤਿਨੀ, ਉਪਜ੍ਝਾਯਾਯੇਤਂ ਅਧਿવਚਨਂ, ਤਂ, ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ। ਨਾਨੁਬਨ੍ਧੇਯ੍ਯਾਤਿ ਚੁਣ੍ਣੇਨ, ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ, ਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠੇਨ, ਮੁਖੋਦਕੇਨਾਤਿ ਏવਂ ਤੇਨ ਤੇਨ ਕਰਣੀਯੇਨ ਉਪਟ੍ਠਹੇਯ੍ਯ।
2369.Yā kāci bhikkhunī vuṭṭhāpitapavattiniṃ dve vassāni nānubandheyya ce, tassā pācitti pariyāputā kathitāti yojanā. Vuṭṭhāpetīti vuṭṭhāpitā, pavatteti susikkhāpetīti pavattinī, vuṭṭhāpitā ca sā pavattinī cāti vuṭṭhāpitapavattinī, upajjhāyāyetaṃ adhivacanaṃ, taṃ, upajjhāyaṃ. Nānubandheyyāti cuṇṇena, mattikāya, dantakaṭṭhena, mukhodakenāti evaṃ tena tena karaṇīyena upaṭṭhaheyya.
੨੩੭੦. ‘‘ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨਿ ਅਹਂ ਨਾਨੁਬਨ੍ਧਿਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਧੁਰਂ ਨਿਕ੍ਖਿਪਤਿ ਚੇ, ਏવਂ ਧੁਰੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2370. ‘‘Dve vassāni ahaṃ nānubandhissāmī’’ti dhuraṃ nikkhipati ce, evaṃ dhure nikkhittamattasmiṃ pana tassā pācittiyaṃ siyāti yojanā.
੨੩੭੧. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਉਪਜ੍ਝਾਯਂ ਬਾਲਂ વਾ ਅਲਜ੍ਜਿਂ વਾ ਨਾਨੁਬਨ੍ਧਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ, ਗਿਲਾਨਾਯ વਾ ਆਪਦਾਸੁ વਾ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ વਾ ਨਾਨੁਬਨ੍ਧਨ੍ਤਿਯਾ ਨ ਦੋਸੋਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2371. Yā pana bhikkhunī upajjhāyaṃ bālaṃ vā alajjiṃ vā nānubandhati, tassā, gilānāya vā āpadāsu vā ummattikāya vā nānubandhantiyā na dosoti yojanā.
੨੩੭੨. ਅਨੁਪਟ੍ਠਾਨੇਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਅਕ੍ਰਿਯਂ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ।
2372. Anupaṭṭhānena hotīti āha ‘‘akriyaṃ vutta’’nti.
ਨવਮਂ।
Navamaṃ.
੨੩੭੩-੫. ਯਾ ਕਾਚਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸਹਜੀવਿਨਿਂ ਸਦ੍ਧਿવਿਹਾਰਿਨਿਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤ੍વਾ ਤਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਛਪ੍ਪਞ੍ਚਯੋਜਨਾਨਿਪਿ ਨ ਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ ਨ ਚਞ੍ਞਂ ਆਣਾਪੇਯ੍ਯ ‘‘ਇਮਂ, ਅਯ੍ਯੇ, ਗਹੇਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਾ’’ਤਿ ਅਞ੍ਞਞ੍ਚ ਨ ਨਿਯੋਜੇਯ੍ਯ ਚੇ, ਧੁਰੇ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮਤ੍ਤਸ੍ਮਿਂ ‘‘ਨ ਦਾਨਿ ਗਚ੍ਛਿਸ੍ਸਾਮਿ, ਅਞ੍ਞਞ੍ਚ ਗਹੇਤ੍વਾ ਗਨ੍ਤੁਂ ਨ ਨਿਯੋਜੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ ਉਸ੍ਸਾਹੇ વਿਸ੍ਸਟ੍ਠਮਤ੍ਤੇ ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2373-5. Yā kāci bhikkhunī sahajīviniṃ saddhivihāriniṃ vuṭṭhāpetvā upasampādetvā taṃ gahetvā antamaso chappañcayojanānipi na gaccheyya na caññaṃ āṇāpeyya ‘‘imaṃ, ayye, gahetvā gacchā’’ti aññañca na niyojeyya ce, dhure nikkhittamattasmiṃ ‘‘na dāni gacchissāmi, aññañca gahetvā gantuṃ na niyojessāmī’’ti ussāhe vissaṭṭhamatte tassā pācittiyaṃ siyāti yojanā.
ਅਨ੍ਤਰਾਯਸ੍ਮਿਂ ਸਤਿ વਾ ਦੁਤਿਯਂ ਅਲਭਨ੍ਤਿਯਾ વਾ ਆਪਦਾਸੁ વਾ ਗਿਲਾਨਾਯ વਾ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਿਕਾਯ વਾ ਨ ਦੋਸੋਤਿ ਯੋਜਨਾ।
Antarāyasmiṃ sati vā dutiyaṃ alabhantiyā vā āpadāsu vā gilānāya vā ummattikāya vā na dosoti yojanā.
ਦਸਮਂ।
Dasamaṃ.
ਗਬ੍ਭਿਨਿવਗ੍ਗੋ ਸਤ੍ਤਮੋ।
Gabbhinivaggo sattamo.
੨੩੭੬. ਗਿਹਿਗਤੇਹਿ ਤੀਹੇવਾਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰੇ ਗਬ੍ਭਿਨਿવਗ੍ਗੇ ਗਿਹਿਗਤਪਦਯੁਤ੍ਤੇਹਿ ਪਞ੍ਚਮਛਟ੍ਠਸਤ੍ਤਮੇਹਿ ਤੀਹੇવ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਹਿ। ਸਦਿਸਾਨੀਤਿ ਇਧ વੀਸਤਿવਸ੍ਸવਚਨਞ੍ਚ ਕੁਮਾਰਿਭੂਤવਚਨਞ੍ਚ ਤਤ੍ਥ ਦ੍વਾਦਸવਸ੍ਸવਚਨਞ੍ਚ ਗਿਹਿਗਤવਚਨਞ੍ਚ ਠਪੇਤ੍વਾ ਅવਸੇਸੇਹਿ વਿਨਿਚ੍ਛਯੇਹਿ ਯਥਾਕ੍ਕਮਂ ਸਦਿਸਾਨੇવਾਤਿ।
2376.Gihigatehi tīhevāti anantare gabbhinivagge gihigatapadayuttehi pañcamachaṭṭhasattamehi tīheva sikkhāpadehi. Sadisānīti idha vīsativassavacanañca kumāribhūtavacanañca tattha dvādasavassavacanañca gihigatavacanañca ṭhapetvā avasesehi vinicchayehi yathākkamaṃ sadisānevāti.
੨੩੭੭. ਮਹੂਪਪਦਾਤਿ ਮਹਾ ਉਪਪਦੋ ਯਾਸਂ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਨਂ ਤਾ ਮਹੂਪਪਦਾ। ਉਪਪਦਂ ਨਾਮ ਪਦਾਨਮੇવ ਯੁਜ੍ਜਤਿ, ਨ ਅਤ੍ਥਾਨਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਾਸ’’ਨ੍ਤਿ ਅਞ੍ਞਪਦੇਨ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਦਿਪਦਾਨਂ ਗਹਣਂ, ਸਦ੍ਦਤ੍ਥਾਨਮਭੇਦੋਪਚਾਰਸ੍ਸ ਪਨ ਇਚ੍ਛਿਤਤ੍ਤਾ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਪਦਗਹਿਤਾਨਮੇਤ੍ਥ ਗਹਣਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ, ਮਹਾਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਆਦਿਤੋਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘વੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ, ਗਬ੍ਭਿਨਿવਗ੍ਗੇ ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਂ ਗਿਹਿਗਤਾਨਂ ਪੁਰਿਮੇਸੁ ਤਤਿਯਚਤੁਤ੍ਥਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਆਗਤਾ ਦ੍વੇ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਗਿਹਿਗਤਾਯ ‘‘ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਦ੍વਾਦਸવਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਚ ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਾਯ ‘‘ਪਰਿਪੁਣ੍ਣવੀਸਤਿવਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਚ વਸ੍ਸવਸੇਨ ਨਾਨਾਕਰਣਸ੍ਸ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਤਾਹਿ ਦ੍વੀਹਿ ਮਹਾਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਯ વਸ੍ਸવਸੇਨੇવ ਨਾਨਾਕਰਣਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਗਤਾ વੀਸਤਿવਸ੍ਸਾਤਿ, વਿਞ੍ਞਾਤਬ੍ਬਾ વਿਭਾવਿਨਾ’’ਤਿ, ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤવੀਸਤਿવਸ੍ਸਾ ਮਹਾਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2377.Mahūpapadāti mahā upapado yāsaṃ sikkhamānānaṃ tā mahūpapadā. Upapadaṃ nāma padānameva yujjati, na atthānanti ‘‘yāsa’’nti aññapadena sikkhamānādipadānaṃ gahaṇaṃ, saddatthānamabhedopacārassa pana icchitattā sikkhamānapadagahitānamettha gahaṇaṃ veditabbaṃ, mahāsikkhamānāti vuttaṃ hoti. Āditoti ettha ‘‘vuttā’’ti seso, gabbhinivagge tissannaṃ gihigatānaṃ purimesu tatiyacatutthasikkhāpadesu āgatā dve sikkhamānāti attho. Gihigatāya ‘‘paripuṇṇadvādasavassā’’ti ca kumāribhūtāya ‘‘paripuṇṇavīsativassā’’ti ca vassavasena nānākaraṇassa vuttattā tāhi dvīhi mahāsikkhamānāya vassavaseneva nānākaraṇaṃ dassetumāha ‘‘gatā vīsativassāti, viññātabbā vibhāvinā’’ti, atikkantavīsativassā mahāsikkhamānā nāma hotīti attho.
੨੩੭੮. ਤਾ ਦ੍વੇ ਮਹਾਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ ਸਚੇ ਗਿਹਿਗਤਾ વਾ ਹੋਨ੍ਤੁ, ਨ ਚ ਪੁਰਿਸਗਤਾ વਾ ਹੋਨ੍ਤੁ , ਸਮ੍ਮੁਤਿਆਦਿਸੁ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਸਮ੍ਮੁਤਿ ਨਾਮ ਞਤ੍ਤਿਦੁਤਿਯਾਯ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਕਾਤਬ੍ਬਾਯ ਸਿਕ੍ਖਾਯ ਸਮ੍ਮੁਤਿ ਚੇવ વੁਟ੍ਠਾਨਸਮ੍ਮੁਤਿ ਚ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਕਮ੍ਮਂ ਗਹਿਤਂ।
2378.Tā dve mahāsikkhamānā sace gihigatā vā hontu, na ca purisagatā vā hontu , sammutiādisu kammavācāya ‘‘sikkhamānā’’ti vattabbāti yojanā. Ettha ca sammuti nāma ñattidutiyāya kammavācāya kātabbāya sikkhāya sammuti ceva vuṭṭhānasammuti ca. Ādi-saddena upasampadākammaṃ gahitaṃ.
੨੩੭੯. ਇਮਾਸਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਸਮ੍ਮੁਤਿਦਾਨਾਦੀਸੁ ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਚ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਇਦਾਨਿ ਅવਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਨ ਤਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਤਾ ਏਤਾ ਉਭੋਪਿ ਮਹਾਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ ‘‘ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਾ’’ਤਿ વਾ ਤਥਾ ‘‘ਗਿਹਿਗਤਾ’’ਤਿ વਾ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ਯਸ੍ਮਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਏવਂ વਤ੍ਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਤਥਾ ਚੇ ਕਮ੍ਮવਾਚਾ વੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ, ਤਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕੁਪ੍ਪਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਇਧ ਪਨ-ਸਦ੍ਦੋ ਯਸ੍ਮਾ-ਪਦਤ੍ਥੋਤਿ ਤਦਤ੍ਥવਸੇਨ ਯੋਜਨਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ।
2379. Imāsaṃ dvinnaṃ sammutidānādīsu ñattiyā ca kammavācāya ca vattabbaṃ dassetvā idāni avattabbaṃ dassetumāha ‘‘na tā’’tiādi. Tā etā ubhopi mahāsikkhamānā ‘‘kumāribhūtā’’ti vā tathā ‘‘gihigatā’’ti vā kammavācāya na vattabbā yasmā, tasmā evaṃ vattuṃ na vaṭṭatīti yojanā. ‘‘Na vattabbā’’ti iminā tathā ce kammavācā vucceyya, taṃ kammaṃ kuppatīti dīpeti. Idha pana-saddo yasmā-padatthoti tadatthavasena yojanā dassitā.
੨੩੮੦. ਸਮ੍ਮੁਤਿਨ੍ਤਿ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਸਮ੍ਮੁਤਿਂ। ਦਸવਸ੍ਸਾਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਗਿਹਿਗਤਾਯਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਗਿਹਿਗਤਾਯ ਦਸવਸ੍ਸਕਾਲੇ ਸਿਕ੍ਖਾਸਮ੍ਮੁਤਿਂ ਦਤ੍વਾ ਦ੍વਾਦਸવਸ੍ਸਕਾਲੇ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ ਕਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧੧੧੯)। ਸੇਸਾਸੁਪੀਤਿ ਏਕਾਦਸવਸ੍ਸਕਾਲੇ ਦਤ੍વਾ ਤੇਰਸવਸ੍ਸਕਾਲੇ ਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਦ੍વਾਦਸ, ਤੇਰਸ, ਚੁਦ੍ਦਸ, ਪਨ੍ਨਰਸ, ਸੋਲ਼ਸ, ਸਤ੍ਤਰਸ, ਅਟ੍ਠਾਰਸવਸ੍ਸਕਾਲੇ ਸਿਕ੍ਖਾਸਮ੍ਮੁਤਿਂ ਦਤ੍વਾ વੀਸਤਿવਸ੍ਸਕਾਲੇ ਕਾਤਬ੍ਬਾਤਿ ਏવਂ ਅਟ੍ਠਾਰਸવਸ੍ਸਪਰਿਯਨ੍ਤਾਸੁ ਸੇਸਾਸੁਪਿ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਸੁ। ਅਯਂ ਨਯੋਤਿ ‘‘ਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ ਦਿਨ੍ਨਸਂવਚ੍ਛਰਤੋ ਆਗਾਮਿਨਿ ਦੁਤਿਯੇ ਸਂવਚ੍ਛਰੇ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਅਯਂ ਨਯੋ। ਤੇਨੇવ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਏਕਾਦਸવਸ੍ਸਕਾਲੇ ਦਤ੍વਾ ਤੇਰਸવਸ੍ਸਕਾਲੇ ਕਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿਆਦਿ।
2380.Sammutinti sikkhamānasammutiṃ. Dasavassāyāti ettha ‘‘gihigatāyā’’ti seso. Yathāha – ‘‘gihigatāya dasavassakāle sikkhāsammutiṃ datvā dvādasavassakāle upasampadā kātabbā’’ti (pāci. aṭṭha. 1119). Sesāsupīti ekādasavassakāle datvā terasavassakāle kātabbā, dvādasa, terasa, cuddasa, pannarasa, soḷasa, sattarasa, aṭṭhārasavassakāle sikkhāsammutiṃ datvā vīsativassakāle kātabbāti evaṃ aṭṭhārasavassapariyantāsu sesāsupi sikkhamānāsu. Ayaṃ nayoti ‘‘sammutiyā dinnasaṃvaccharato āgāmini dutiye saṃvacchare upasampādetabbā’’ti ayaṃ nayo. Teneva vuttaṃ ‘‘ekādasavassakāle datvā terasavassakāle kātabbā’’tiādi.
੨੩੮੧. ‘‘ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਾ’’ਤਿਪਿ ‘‘ਗਿਹਿਗਤਾ’’ਤਿਪਿ વਤ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ વੁਤ੍ਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2381. ‘‘Kumāribhūtā’’tipi ‘‘gihigatā’’tipi vattuṃ vaṭṭatīti aṭṭhakathāyaṃ vuttāti yojanā.
੨੩੮੨. ਯਾ ਪਨ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣવੀਸਤਿવਸ੍ਸਾ ਸਾਮਣੇਰੀ ‘‘ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ, ਸਾ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਯ ‘‘ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਾ’’ਇਚ੍ਚੇવ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ, ਅਞ੍ਞਥਾ ਪਨ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ ‘‘ਗਿਹਿਗਤਾ’’ਤਿ વਾ ‘‘ਪੁਰਿਸਨ੍ਤਰਗਤਾ’’ਤਿ વਾ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਥਾਹ ‘‘ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਾ ਪਨ ‘ਗਿਹਿਗਤਾ’ਤਿ ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ, ‘ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਾ’ਇਚ੍ਚੇવ વਤ੍ਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ।
2382.Yā pana paripuṇṇavīsativassā sāmaṇerī ‘‘kumāribhūtā’’ti vuttā, sā kammavācāya ‘‘kumāribhūtā’’icceva vattabbā, aññathā pana na vattabbā ‘‘gihigatā’’ti vā ‘‘purisantaragatā’’ti vā na vattabbāti yojanā. Yathāha ‘‘kumāribhūtā pana ‘gihigatā’ti na vattabbā, ‘kumāribhūtā’icceva vattabbā’’ti.
੨੩੮੩. ਏਤਾ ਤੁ ਪਨ ਤਿਸ੍ਸੋਪੀਤਿ ਮਹਾਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ ਗਿਹਿਗਤਾ, ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਾਤਿ વੁਤ੍ਤਾ ਪਨ ਏਤਾ ਤਿਸ੍ਸੋਪਿ। ਅਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਗਿਹਿਗਤਾ ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਾ ਦ੍વੇ ਸਕਸਕਨਾਮੇਨਾਪਿ વਤ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਨ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ‘‘ਕੁਮਾਰਿਭੂਤਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਯਾ’’ਤਿ ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਅવੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਕੋਚਿ ਮਞ੍ਞੇਯ੍ਯਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਨ ਸਂਸਯੋ’’ਤਿ। ਤਥਾ વਤ੍ਤਬ੍ਬਤਾਹੇਤੁਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਮਾਹ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਾਸਮ੍ਮੁਤਿਦਾਨਤੋ’’ਤਿ।
2383.Etā tu pana tissopīti mahāsikkhamānā gihigatā, kumāribhūtāti vuttā pana etā tissopi. Api-saddena gihigatā kumāribhūtā dve sakasakanāmenāpi vattuṃ vaṭṭantīti dīpeti. ‘‘Kumāribhūtasikkhamānāyā’’ti pāḷiyaṃ avuttattā na vaṭṭatīti koci maññeyyāti āha ‘‘na saṃsayo’’ti. Tathā vattabbatāhetudassanatthamāha ‘‘sikkhāsammutidānato’’ti.
ਪਠਮਦੁਤਿਯਤਤਿਯਾਨਿ।
Paṭhamadutiyatatiyāni.
੨੩੮੪-੫. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਊਨਦ੍વਾਦਸવਸ੍ਸਾવ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾવਸੇਨ ਅਪਰਿਪੁਣ੍ਣਦ੍વਾਦਸવਸ੍ਸਾ ਏવ ਸਯਂ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾ ਹੁਤ੍વਾ ਪਰਂ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਂ ਸਚੇ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਗਣਪਰਿਯੇਸਨਾਦਿਦੁਤਿਯਾਨੁਸ੍ਸਾવਨਪਰਿਯੋਸਾਨੇਸੁ ਆਪਨ੍ਨਾਨਂ ਦੁਕ੍ਕਟਾਨਂ ਅਨਨ੍ਤਰਂ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਨਂ ਓਸਾਨੇ ਤਤਿਯਾਨੁਸ੍ਸਾવਨਾਯ ਯ੍ਯਤਾਰਪ੍ਪਤ੍ਤਾਯ ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿ ਪਰਿਦੀਪਿਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2384-5. Yā pana bhikkhunī ūnadvādasavassāva upasampadāvasena aparipuṇṇadvādasavassā eva sayaṃ upajjhāyā hutvā paraṃ sikkhamānaṃ sace vuṭṭhāpeti, pubbe vuttanayeneva gaṇapariyesanādidutiyānussāvanapariyosānesu āpannānaṃ dukkaṭānaṃ anantaraṃ kammavācānaṃ osāne tatiyānussāvanāya yyatārappattāya tassā pācitti paridīpitāti yojanā.
ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Catutthaṃ.
੨੩੮੬. ਪਞ੍ਚਮੇਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣਦ੍વਾਦਸવਸ੍ਸਾ ਸਙ੍ਘੇਨ ਅਸਮ੍ਮਤਾ વੁਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੧੪੨) ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ਕਾਯਚਿਤ੍ਤવਾਚਾਚਿਤ੍ਤਕਾਯવਾਚਾਚਿਤ੍ਤવਸੇਨ ਤਿਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ। ਕ੍ਰਿਯਾਕ੍ਰਿਯਨ੍ਤਿ વੁਟ੍ਠਾਪਨਂ ਕਿਰਿਯਂ, ਸਙ੍ਘਸਮ੍ਮੁਤਿਯਾ ਅਗ੍ਗਹਣਂ ਅਕਿਰਿਯਂ।
2386.Pañcameti ‘‘yā pana bhikkhunī paripuṇṇadvādasavassā saṅghena asammatā vuṭṭhāpeyya, pācittiya’’nti (pāci. 1142) sikkhāpade. Kāyacittavācācittakāyavācācittavasena tisamuṭṭhānaṃ. Kriyākriyanti vuṭṭhāpanaṃ kiriyaṃ, saṅghasammutiyā aggahaṇaṃ akiriyaṃ.
ਪਞ੍ਚਮਂ।
Pañcamaṃ.
੨੩੮੭. ਸਙ੍ਘੇਨਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘੇਨ। ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍વਾਤਿ ਅਲਜ੍ਜਿਭਾવਾਦਿਂ ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍વਾ। ਅਲਂ ਤਾવਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਤੇ ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। વਾਰਿਤਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਸਾਧੂਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍વਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ‘‘ਅਲਂ ਤਾવ ਤੇ, ਅਯ੍ਯੇ, ਉਪਸਮ੍ਪਾਦਿਤੇਨਾ’’ਤਿ વਾਰਿਤਾ ‘‘ਸਾਧੂ’’ਤਿ ਪਟਿਸ੍ਸੁਣਿਤ੍વਾ ਏਤ੍ਥ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪવਾਰਣੇ ਪਚ੍ਛਾ ਖੀਯਤਿ ‘‘ਅਹਮੇવ ਨੂਨ ਬਾਲਾ, ਅਹਮੇવ ਨੂਨ ਅਲਜ੍ਜਿਨੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਅવਣ੍ਣਂ ਪਕਾਸੇਤਿ, ਦੋਸਤਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2387.Saṅghenāti bhikkhunisaṅghena. Upaparikkhitvāti alajjibhāvādiṃ upaparikkhitvā. Alaṃ tāvāti ettha ‘‘te ayye’’ti seso. Vāritāti ettha ‘‘sādhūti paṭissuṇitvā’’ti seso. ‘‘Alaṃ tāva te, ayye, upasampāditenā’’ti vāritā ‘‘sādhū’’ti paṭissuṇitvā ettha etasmiṃ pavāraṇe pacchā khīyati ‘‘ahameva nūna bālā, ahameva nūna alajjinī’’tiādinā avaṇṇaṃ pakāseti, dosatā pācittiyāpatti hotīti yojanā.
੨੩੮੮. ਛਨ੍ਦਦੋਸਾਦੀਹਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਪਕਤਿਯਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ। ਪਕਤਿਯਾ ਛਨ੍ਦਦੋਸਾਦੀਹਿ ਅਗਤਿਗਮਨੇਹਿ ਨਿવਾਰਣਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ ਸਚੇ ਉਜ੍ਝਾਯਤਿ, ਨ ਦੋਸੋਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2388.Chandadosādīhikarontiyāti ettha ‘‘pakatiyā’’ti seso. Pakatiyā chandadosādīhi agatigamanehi nivāraṇaṃ karontiyā sace ujjhāyati, na dosoti yojanā.
ਛਟ੍ਠਂ।
Chaṭṭhaṃ.
੨੩੮੯-੯੦. ਲਦ੍ਧੇ ਚੀવਰੇਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਮਾਨਾਯ ‘‘ਸਚੇ ਮੇ ਤ੍વਂ, ਅਯ੍ਯੇ, ਚੀવਰਂ ਦਸ੍ਸਸਿ, ਏવਾਹਂ ਤਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਯਾਚਿਤੇ ਤਸ੍ਮਿਂ ਚੀવਰੇ ਲਦ੍ਧੇ। ਪਚ੍ਛਾਤਿ ਚੀવਰਲਾਭਤੋ ਪਚ੍ਛਾ। ਅਸਨ੍ਤੇ ਅਨ੍ਤਰਾਯਿਕੇਤਿ ਦਸਨ੍ਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯਾਨਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਅਨ੍ਤਰਾਯੇ ਅવਿਜ੍ਜਮਾਨੇ। વੁਟ੍ਠਾਪੇਸ੍ਸਾਮਿਨਾਹਨ੍ਤਿ ਅਹਂ ਤਂ ਨ ਸਮੁਟ੍ਠਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀਤਿ ਧੁਰਨਿਕ੍ਖੇਪਨੇ ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2389-90.Laddhecīvareti sikkhāmānāya ‘‘sace me tvaṃ, ayye, cīvaraṃ dassasi, evāhaṃ taṃ vuṭṭhāpessāmī’’ti vatvā yācite tasmiṃ cīvare laddhe. Pacchāti cīvaralābhato pacchā. Asante antarāyiketi dasannaṃ antarāyānaṃ aññatarasmiṃ antarāye avijjamāne. Vuṭṭhāpessāmināhanti ahaṃ taṃ na samuṭṭhāpessāmīti dhuranikkhepane tassā pācittiyaṃ hotīti yojanā.
੨੩੯੧. ਇਦਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ। ਅવੁਟ੍ਠਾਪਨੇਨ ਅਕ੍ਰਿਯਂ।
2391.Idanti idaṃ sikkhāpadaṃ. Avuṭṭhāpanena akriyaṃ.
ਸਤ੍ਤਮਂ।
Sattamaṃ.
੨੩੯੨. ਅਟ੍ਠਮਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਂ ‘ਸਚੇ ਮਂ ਤ੍વਂ, ਅਯ੍ਯੇ, ਦ੍વੇ વਸ੍ਸਾਨਿ ਅਨੁਬਨ੍ਧਿਸ੍ਸਸਿ, ਏવਾਹਂ ਤਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿਆਦਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੧੫੫) ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ। ਨવਮੇਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪੁਰਿਸਸਂਸਟ੍ਠਂ ਕੁਮਾਰਕਸਂਸਟ੍ਠਂ ਚਣ੍ਡਿਂ ਸੋਕਾવਾਸਂ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੧੫੯) વੁਤ੍ਤਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ‘‘વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਨਤ੍ਥੀ’’ਤਿ ਇਦਂ ਸਦ੍ਦਤ੍ਥવਿਸੇਸਮਨ੍ਤਰੇਨ વਿਨਿਚ੍ਛਯਸ੍ਸ ਸੁવਿਞ੍ਞੇਯ੍ਯਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇਨੇવਾਹ ‘‘ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવਿਦ’’ਨ੍ਤਿ।
2392.Aṭṭhamanti ‘‘yā pana bhikkhunī sikkhamānaṃ ‘sace maṃ tvaṃ, ayye, dve vassāni anubandhissasi, evāhaṃ taṃ vuṭṭhāpessāmī’’tiādi (pāci. 1155) sikkhāpadaṃ. Navameti ‘‘yā pana bhikkhunī purisasaṃsaṭṭhaṃ kumārakasaṃsaṭṭhaṃ caṇḍiṃ sokāvāsaṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpeyya, pācittiya’’nti (pāci. 1159) vuttasikkhāpade. ‘‘Vattabbaṃ natthī’’ti idaṃ saddatthavisesamantarena vinicchayassa suviññeyyattā vuttaṃ. Tenevāha ‘‘uttānamevida’’nti.
ਸਦ੍ਦਤ੍ਥੋ ਪਨ ਏવਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ – ਪੁਰਿਸਸਂਸਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣવੀਸਤਿવਸ੍ਸੇਨ ਪੁਰਿਸੇਨ ਅਨਨੁਲੋਮਿਕੇਨ ਕਾਯવਚੀਕਮ੍ਮੇਨ ਸਂਸਟ੍ਠਂ। ਕੁਮਾਰਕਸਂਸਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ਊਨવੀਸਤਿવਸ੍ਸੇਨ ਕੁਮਾਰੇਨ ਤਥੇવ ਸਂਸਟ੍ਠਂ। ਚਣ੍ਡਿਨ੍ਤਿ ਕੋਧਨਂ। ਸੋਕਾવਾਸਨ੍ਤਿ ਸਙ੍ਕੇਤਂ ਕਤ੍વਾ ਆਗਚ੍ਛਮਾਨਾ ਪੁਰਿਸਾਨਂ ਅਨ੍ਤੋ ਸੋਕਂ ਪવੇਸੇਤੀਤਿ ਸੋਕਾવਾਸਾ, ਤਂ ਸੋਕਾવਾਸਂ। ਅਥ વਾ ਘਰਂ વਿਯ ਘਰਸਾਮਿਕਾ, ਅਯਮ੍ਪਿ ਪੁਰਿਸਸਮਾਗਮਂ ਅਲਭਮਾਨਾ ਸੋਕਂ ਆવਿਸਤਿ, ਇਤਿ ਯਂ ਆવਿਸਤਿ, ਸ੍વਾਸ੍ਸਾ ਆવਾਸੋ ਹੋਤੀਤਿ ਸੋਕਾવਾਸਾ। ਤੇਨੇવਸ੍ਸ ਪਦਭਾਜਨੇ ‘‘ਸੋਕਾવਾਸਾ ਨਾਮ ਪਰੇਸਂ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਸੋਕਂ ਆવਿਸਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੧੬੦) ਦ੍વੇਧਾ ਅਤ੍ਥੋ વੁਤ੍ਤੋ। ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਏવਰੂਪਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿਯਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਉਪਜ੍ਝਾਯਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ।
Saddattho pana evaṃ veditabbo – purisasaṃsaṭṭhanti paripuṇṇavīsativassena purisena ananulomikena kāyavacīkammena saṃsaṭṭhaṃ. Kumārakasaṃsaṭṭhanti ūnavīsativassena kumārena tatheva saṃsaṭṭhaṃ. Caṇḍinti kodhanaṃ. Sokāvāsanti saṅketaṃ katvā āgacchamānā purisānaṃ anto sokaṃ pavesetīti sokāvāsā, taṃ sokāvāsaṃ. Atha vā gharaṃ viya gharasāmikā, ayampi purisasamāgamaṃ alabhamānā sokaṃ āvisati, iti yaṃ āvisati, svāssā āvāso hotīti sokāvāsā. Tenevassa padabhājane ‘‘sokāvāsā nāma paresaṃ dukkhaṃ uppādeti, sokaṃ āvisatī’’ti (pāci. 1160) dvedhā attho vutto. Pācittiyanti evarūpaṃ vuṭṭhāpentiyā vuttanayeneva kammavācāpariyosāne upajjhāyāya pācittiyaṃ.
੨੩੯੩. ‘‘ਨਤ੍ਥਿ ਅਜਾਨਨ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿ ਪਚ੍ਛੇਦੋ, ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਯ ਪੁਰਿਸਸਂਸਟ੍ਠਾਦਿਭਾવਂ ਅਜਾਨਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2393. ‘‘Natthi ajānantiyā’’ti pacchedo, sikkhamānāya purisasaṃsaṭṭhādibhāvaṃ ajānantiyāti attho.
ਅਟ੍ਠਮਨવਮਾਨਿ।
Aṭṭhamanavamāni.
੨੩੯੪. વਿਜਾਤਮਾਤਰਾ વਾ ਜਨਕਪਿਤਰਾ વਾ ਸਾਮਿਨਾ ਪਰਿਗ੍ਗਾਹਕਸਾਮਿਨਾ વਾ ਨਾਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਤ੍ਥਾਯ ਅਨਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਤਂ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿਯਾ ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2394. Vijātamātarāvā janakapitarā vā sāminā pariggāhakasāminā vā nānuññātaṃ upasampadatthāya ananuññātaṃ taṃ sikkhamānaṃ vuṭṭhāpentiyā tassā pācittiyāpatti siyāti yojanā.
੨੩੯੫. ਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਦ੍વਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਨ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ, ਸਕਿਮੇવ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਯਥਾਹ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਦ੍વਿਕ੍ਖਤ੍ਤੁਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾਕਾਲੇ ਚ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾਕਾਲੇ ਚ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਨ ਸਕਿਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤੇਪਿ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧੧੬੨)।
2395.Na bhikkhunāti bhikkhunā dvikkhattuṃ na pucchitabbaṃ, sakimeva pucchitabbanti vuttaṃ hoti. Yathāha ‘‘bhikkhunīhi dvikkhattuṃ āpucchitabbaṃ pabbajjākāle ca upasampadākāle ca, bhikkhūnaṃ pana sakiṃ āpucchitepi vaṭṭatī’’ti (pāci. aṭṭha. 1162).
੨੩੯੬-੭. ਅਤ੍ਥਿਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥਿਭਾવਂ। ਚਤੂਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਚਤ੍ਤਾਰਿ વਾ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਨਿ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਚਤੁਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ। ਕਤਮੇਹਿ ਚਤੂਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘વਾਚਤੋ…ਪੇ॰… ਕਾਯવਾਚਾਦਿਤੋਪਿ ਚਾ’’ਤਿ। ਕਥਂ વਾਚਾਦੀਹਿ ਚਤੂਹਿ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ? ਅਬ੍ਭਾਨਕਮ੍ਮਾਦੀਸੁ ਕੇਨਚਿਦੇવ ਕਰਣੀਯੇਨ ਖਣ੍ਡਸੀਮਾਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ‘‘ਪਕ੍ਕੋਸਥ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਂ, ਇਧੇવ ਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਤਿ, ਏવਂ વਾਚਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ। ‘‘ਉਪਸ੍ਸਯਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਸ੍ਸਾਮੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਖਣ੍ਡਸੀਮਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ ਕਾਯવਾਚਤੋ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਦ੍વੀਸੁਪਿ ਠਾਨੇਸੁ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿਂ ਜਾਨਿਤ੍વਾ વੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ વਾਚਾਚਿਤ੍ਤਤੋ, ਕਾਯવਾਚਾਚਿਤ੍ਤਤੋ ਚ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ। ਉਪਸਮ੍ਪਾਦਨਂ ਕ੍ਰਿਯਂ, ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਨਂ ਅਕ੍ਰਿਯਂ।
2396-7.Atthitanti atthibhāvaṃ. Catūhi samuṭṭhāti, cattāri vā samuṭṭhānāni etassāti catusamuṭṭhānaṃ. Katamehi catūhi samuṭṭhātīti āha ‘‘vācato…pe… kāyavācāditopi cā’’ti. Kathaṃ vācādīhi catūhi samuṭṭhāti? Abbhānakammādīsu kenacideva karaṇīyena khaṇḍasīmāyaṃ nisinnā ‘‘pakkosatha sikkhamānaṃ, idheva naṃ upasampādessāmā’’ti upasampādeti, evaṃ vācato samuṭṭhāti. ‘‘Upassayato paṭṭhāya upasampādessāmī’’ti vatvā khaṇḍasīmaṃ gacchantiyā kāyavācato samuṭṭhāti. Dvīsupi ṭhānesu paṇṇattiṃ jānitvā vītikkamaṃ karontiyā vācācittato, kāyavācācittato ca samuṭṭhāti. Upasampādanaṃ kriyaṃ, anāpucchanaṃ akriyaṃ.
ਦਸਮਂ।
Dasamaṃ.
੨੩੯੮. ਏਤ੍ਥ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਾਸਨੇ ਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਪਾਰਿવਾਸਿਕੇਨ ਛਨ੍ਦਦਾਨੇਨ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਂ ਸਚੇ વੁਟ੍ਠਾਪੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤਤ੍ਥ ਪਾਰਿવਾਸਿਕੇਨ ਛਨ੍ਦਦਾਨੇਨਾਤਿ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਪਾਰਿવਾਸਿਯਂ ਪਰਿਸਪਾਰਿવਾਸਿਯਂ, ਰਤ੍ਤਿਪਾਰਿવਾਸਿਯਂ, ਛਨ੍ਦਪਾਰਿવਾਸਿਯਂ, ਅਜ੍ਝਾਸਯਪਾਰਿવਾਸਿਯਨ੍ਤਿ।
2398.Ettha imasmiṃ sāsane yā bhikkhunī pārivāsikena chandadānena sikkhamānaṃ sace vuṭṭhāpeti, tassā pācittiyaṃ siyāti yojanā. Tattha pārivāsikena chandadānenāti catubbidhaṃ pārivāsiyaṃ parisapārivāsiyaṃ, rattipārivāsiyaṃ, chandapārivāsiyaṃ, ajjhāsayapārivāsiyanti.
ਤਤ੍ਥ ਪਰਿਸਪਾਰਿવਾਸਿਯਂ ਨਾਮ ਭਿਕ੍ਖੂ ਕੇਨਚਿਦੇવ ਕਰਣੀਯੇਨ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਥ ਮੇਘੋ વਾ ਉਟ੍ਠਹਤਿ, ਉਸ੍ਸਾਰਣਾ વਾ ਕਰੀਯਤਿ, ਮਨੁਸ੍ਸਾ વਾ ਅਜ੍ਝੋਤ੍ਥਰਨ੍ਤਾ ਆਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਅਨੋਕਾਸੋ ਅਯਂ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਗਚ੍ਛਾਮਾ’’ਤਿ ਛਨ੍ਦਂ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾવ ਉਟ੍ਠਹਨ੍ਤਿ। ਇਦਂ ਪਰਿਸਪਾਰਿવਾਸਿਯਂ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਪਰਿਸਪਾਰਿવਾਸਿਯਂ, ਛਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਨ ਅવਿਸ੍ਸਟ੍ਠਤ੍ਤਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ।
Tattha parisapārivāsiyaṃ nāma bhikkhū kenacideva karaṇīyena sannipatitā honti, atha megho vā uṭṭhahati, ussāraṇā vā karīyati, manussā vā ajjhottharantā āgacchanti, bhikkhū ‘‘anokāso ayaṃ, aññatra gacchāmā’’ti chandaṃ avissajjetvāva uṭṭhahanti. Idaṃ parisapārivāsiyaṃ. Kiñcāpi parisapārivāsiyaṃ, chandassa pana avissaṭṭhattā kammaṃ kātuṃ vaṭṭati.
ਪੁਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਉਪੋਸਥਾਦੀਨਿ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਰਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਨਿਪਤਿਤ੍વਾ ‘‘ਯਾવ ਸਬ੍ਬੇ ਸਨ੍ਨਿਪਤਨ੍ਤਿ, ਤਾવ ਧਮ੍ਮਂ ਸੁਣਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਏਕਂ ਅਜ੍ਝੇਸਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ ਕਥੇਨ੍ਤੇਯੇવ ਅਰੁਣੋ ਉਗ੍ਗਚ੍ਛਤਿ। ਸਚੇ ‘‘ਚਾਤੁਦ੍ਦਸਿਕਂ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ‘‘ਪਨ੍ਨਰਸੋ’’ਤਿ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਸਚੇ ਪਨ੍ਨਰਸਿਕਂ ਕਾਤੁਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ, ਪਾਟਿਪਦੇ ਅਨੁਪੋਸਥੇ ਉਪੋਸਥਂ ਕਾਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਅਞ੍ਞਂ ਪਨ ਸਙ੍ਘਕਿਚ੍ਚਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਇਦਂ ਪਨ ਰਤ੍ਤਿਪਾਰਿવਾਸਿਯਂ ਨਾਮ।
Puna bhikkhū ‘‘uposathādīni karissāmā’’ti rattiṃ sannipatitvā ‘‘yāva sabbe sannipatanti, tāva dhammaṃ suṇissāmā’’ti ekaṃ ajjhesanti, tasmiṃ dhammakathaṃ kathenteyeva aruṇo uggacchati. Sace ‘‘cātuddasikaṃ uposathaṃ karissāmā’’ti nisinnā, ‘‘pannaraso’’ti kātuṃ vaṭṭati. Sace pannarasikaṃ kātuṃ nisinnā, pāṭipade anuposathe uposathaṃ kātuṃ na vaṭṭati. Aññaṃ pana saṅghakiccaṃ kātuṃ vaṭṭati. Idaṃ pana rattipārivāsiyaṃ nāma.
ਪੁਨ ਭਿਕ੍ਖੂ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਿਦੇવ ਅਬ੍ਭਾਨਾਦਿਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਤਤ੍ਰੇਕੋ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਪਾਠਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਏવਂ વਦਤਿ ‘‘ਅਜ੍ਜ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਦਾਰੁਣਂ, ਮਾ ਇਦਂ ਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ, ਤੇ ਤਸ੍ਸ વਚਨੇਨ ਛਨ੍ਦਂ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥੇવ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਅਥਞ੍ਞੋ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ –
Puna bhikkhū ‘‘kiñcideva abbhānādisaṅghakammaṃ karissāmā’’ti nisinnā honti, tatreko nakkhattapāṭhako bhikkhu evaṃ vadati ‘‘ajja nakkhattaṃ dāruṇaṃ, mā idaṃ kammaṃ karothā’’ti, te tassa vacanena chandaṃ vissajjetvā tattheva nisinnā honti, athañño āgantvā –
‘‘ਨਕ੍ਖਤ੍ਤਂ ਪਟਿਮਾਨੇਨ੍ਤਂ, ਅਤ੍ਥੋ ਬਾਲਂ ਉਪਚ੍ਚਗਾ’’ਤਿ॥ (ਜਾ॰ ੧.੧.੪੯) –
‘‘Nakkhattaṃ paṭimānentaṃ, attho bālaṃ upaccagā’’ti. (jā. 1.1.49) –
વਤ੍વਾ ‘‘ਕਿਂ ਨਕ੍ਖਤ੍ਤੇਨ, ਕਰੋਥਾ’’ਤਿ વਦਤਿ। ਇਦਂ ਛਨ੍ਦਪਾਰਿવਾਸਿਯਞ੍ਚੇવ ਅਜ੍ਝਾਸਯਪਾਰਿવਾਸਿਯਞ੍ਚ। ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਰਿવਾਸਿਯੇ ਪੁਨ ਛਨ੍ਦਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਅਨਾਹਰਿਤ੍વਾ ਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ ਨ વਟ੍ਟਤਿ। ਇਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਪਾਰਿવਾਸਿਕੇਨ ਛਨ੍ਦਦਾਨੇਨਾ’’ਤਿ।
Vatvā ‘‘kiṃ nakkhattena, karothā’’ti vadati. Idaṃ chandapārivāsiyañceva ajjhāsayapārivāsiyañca. Etasmiṃ pārivāsiye puna chandapārisuddhiṃ anāharitvā kammaṃ kātuṃ na vaṭṭati. Idaṃ sandhāya vuttaṃ ‘‘pārivāsikena chandadānenā’’ti.
ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਿਯਾਤਿ ਏવਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿਯਾ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਸਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Pācittiyaṃ siyāti evaṃ vuṭṭhāpentiyā vuttanayeneva kammavācāpariyosāne pācittiyaṃ siyāti attho.
੨੩੯੯. ਛਨ੍ਦਂ ਅવਿਹਾਯ વਾ ਅવਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤ੍વਾવ ਅવੁਟ੍ਠਿਤਾਯ ਪਰਿਸਾਯ ਤੁ ਯਥਾਨਿਸਿਨ੍ਨਾਯ ਪਰਿਸਾਯ વੁਟ੍ਠਾਪੇਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। વਾ-ਸਦ੍ਦੋ ਏવਕਾਰਤ੍ਥੋ।
2399. Chandaṃ avihāya vā avissajjetvāva avuṭṭhitāya parisāya tu yathānisinnāya parisāya vuṭṭhāpentiyā anāpattīti yojanā. Vā-saddo evakārattho.
ਏਕਾਦਸਮਂ।
Ekādasamaṃ.
੨੪੦੦. ਦ੍વਾਦਸੇਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਨੁવਸ੍ਸਂ વੁਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੧੭੧) ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ਤੇਰਸੇਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਏਕਂ વਸ੍ਸਂ ਦ੍વੇ વੁਟ੍ਠਾਪੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੧੭੫) ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ।
2400.Dvādaseti ‘‘yā pana bhikkhunī anuvassaṃ vuṭṭhāpeyya, pācittiya’’nti (pāci. 1171) sikkhāpade. Teraseti ‘‘yā pana bhikkhunī ekaṃ vassaṃ dve vuṭṭhāpeyya, pācittiya’’nti (pāci. 1175) sikkhāpade.
ਦ੍વਾਦਸਮਤੇਰਸਮਾਨਿ।
Dvādasamaterasamāni.
ਕੁਮਾਰਿਭੂਤવਗ੍ਗੋ ਅਟ੍ਠਮੋ।
Kumāribhūtavaggo aṭṭhamo.
੨੪੦੧. ਅਗਿਲਾਨਾਤਿ ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨੇਨ વੂਪਸਮੇਤਬ੍ਬਰੋਗਰਹਿਤਾ। ਯਥਾਹ ‘‘ਅਗਿਲਾਨਾ ਨਾਮ ਯਸ੍ਸਾ વਿਨਾ ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਾ ਫਾਸੁ ਹੋਤੀ’’ਤਿ। ਛਤ੍ਤਞ੍ਚ ਉਪਾਹਨਾ ਚ ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਂ। ਤਤ੍ਥ ਛਤ੍ਤਂ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਂ, ਉਪਾਹਨਾ વਕ੍ਖਮਾਨਲਕ੍ਖਣਾ। ਧਾਰੇਯ੍ਯਾਤਿ ਉਭਯਂ ਏਕਤੋ ਧਾਰੇਯ੍ਯ। વਿਸੁਂ ਧਾਰੇਨ੍ਤਿਯਾ ਹਿ ਦੁਕ੍ਕਟਂ વਕ੍ਖਤਿ।
2401.Agilānāti chattupāhanena vūpasametabbarogarahitā. Yathāha ‘‘agilānā nāma yassā vinā chattupāhanā phāsu hotī’’ti. Chattañca upāhanā ca chattupāhanaṃ. Tattha chattaṃ vuttalakkhaṇaṃ, upāhanā vakkhamānalakkhaṇā. Dhāreyyāti ubhayaṃ ekato dhāreyya. Visuṃ dhārentiyā hi dukkaṭaṃ vakkhati.
੨੪੦੨. ਦਿવਸਨ੍ਤਿ ਅਚ੍ਚਨ੍ਤਸਂਯੋਗੇ ਉਪਯੋਗવਚਨਂ। ਸਚੇ ਧਾਰੇਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2402.Divasanti accantasaṃyoge upayogavacanaṃ. Sace dhāretīti yojanā.
੨੪੦੩. ਕਦ੍ਦਮਾਦੀਨੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਮਹਾવਾਲੁਕਾਦੀਨਂ ਗਹਣਂ।
2403.Kaddamādīnīti ettha ādi-saddena mahāvālukādīnaṃ gahaṇaṃ.
੨੪੦੪. ਸਚੇ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਦਿਸ੍વਾ ਗਚ੍ਛਾਦਿਕਨ੍ਤਿ ਛਤ੍ਤੇ ਲਗ੍ਗਨਯੋਗ੍ਗਂ ਨੀਚਤਰਂ ਗਚ੍ਛਾਦਿਕਂ ਦਿਸ੍વਾ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਗੁਮ੍ਬਾਦੀਨਂ ਗਹਣਂ। ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ ਉਪਾਹਨਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਧਾਰਣੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ।
2404. Sace gacchatīti sambandho. Disvā gacchādikanti chatte lagganayoggaṃ nīcataraṃ gacchādikaṃ disvā. Ādi-saddena gumbādīnaṃ gahaṇaṃ. Dukkaṭanti upāhanamattasseva dhāraṇe dukkaṭaṃ.
੨੪੦੫. ਅਪਨਾਮੇਤ੍વਾਤਿ ਸੀਸਤੋ ਅਪਨਾਮੇਤ੍વਾ। ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾਤਿ ਪਾਦਤੋ ਓਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ। ਹੋਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਪੁਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤਿ।
2405.Apanāmetvāti sīsato apanāmetvā. Omuñcitvāti pādato omuñcitvā. Hoti pācittiyanti puna pācittiyaṃ hoti.
੨੪੦੬. ਪਯੋਗਗਣਨਾਯੇવਾਤਿ ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਸ੍ਸ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਏਕਤੋ ਧਾਰਣਪਯੋਗਗਣਨਾਯ। ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ‘‘ਅਗਿਲਾਨਾ ਅਗਿਲਾਨਸਞ੍ਞਾ, વੇਮਤਿਕਾ, ਗਿਲਾਨਸਞ੍ਞਾ ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਂ ਧਾਰੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੧੮੧) ਏવਂ ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਗਿਲਾਨਾ ਅਗਿਲਾਨਸਞ੍ਞਾ, ਗਿਲਾਨਾ વੇਮਤਿਕਾ, ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਂ ਧਾਰੇਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੧੮੨) ਏવਂ ਦ੍વਿਕਦੁਕ੍ਕਟਂ ਤਥੇવ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
2406.Payogagaṇanāyevāti chattupāhanassa apanetvā apanetvā ekato dhāraṇapayogagaṇanāya. Tikapācittiyaṃ vuttanti ‘‘agilānā agilānasaññā, vematikā, gilānasaññā chattupāhanaṃ dhāreti, āpatti pācittiyassā’’ti (pāci. 1181) evaṃ tikapācittiyaṃ vuttaṃ. ‘‘Gilānā agilānasaññā, gilānā vematikā, chattupāhanaṃ dhāreti, āpatti dukkaṭassā’’ti (pāci. 1182) evaṃ dvikadukkaṭaṃ tatheva vuttanti sambandho.
੨੪੦੭. ਯਤ੍ਥ ਭਿਕ੍ਖੂ વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ વਾ ਨਿવਸਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਰਾਮੇ વਾ ਉਪਚਾਰੇ વਾ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਆਰਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰੇ વਾ। ਆਪਦਾਸੂਤਿ ਰਟ੍ਠਭੇਦਾਦਿਆਪਦਾਸੁ।
2407. Yattha bhikkhū vā bhikkhuniyo vā nivasanti, tasmiṃ ārāme vā upacāre vā aparikkhittassa ārāmassa upacāre vā. Āpadāsūti raṭṭhabhedādiāpadāsu.
ਪਠਮਂ।
Paṭhamaṃ.
੨੪੦੮. ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਅਗਿਲਾਨਾਯਾ’’ਤਿ ਸੇਸੋ, ਪਾਦੇਨ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਾਯ ਅਗਿਲਾਨਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਥਾਹ ‘‘ਅਗਿਲਾਨਾ ਨਾਮ ਸਕ੍ਕੋਤਿ ਪਦਸਾ ਗਨ੍ਤੁ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੧੮੭)। ਯਾਨਂ ਨਾਮ ਰਥਾਦਿ, ਤਂ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਸਰੂਪਮੇવ।
2408.Bhikkhuniyāti ettha ‘‘agilānāyā’’ti seso, pādena gantuṃ samatthāya agilānāya bhikkhuniyāti attho. Yathāha ‘‘agilānā nāma sakkoti padasā gantu’’nti (pāci. 1187). Yānaṃ nāma rathādi, taṃ heṭṭhā vuttasarūpameva.
੨੪੦੯. ਆਪਦਾਸੂਤਿ ਰਟ੍ਠਭੇਦਾਦਿਆਪਦਾਸੁ। ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਆਰਾਮੇ, ਆਰਾਮੂਪਚਾਰੇ ਚ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ, ਇਧ ਤਥਾ ਅવੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
2409.Āpadāsūti raṭṭhabhedādiāpadāsu. Chattupāhanasikkhāpade ārāme, ārāmūpacāre ca anāpatti vuttā, idha tathā avuttattā sabbatthāpi āpattiyeva veditabbā.
ਦੁਤਿਯਂ।
Dutiyaṃ.
੨੪੧੦. ‘‘ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿਪਿ ਕਟੂਪਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ‘‘ਸਙ੍ਘਾਣਿ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਅਤ੍ਥਪਦਂ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਸਙ੍ਘਾਣਿ ਨਾਮ ਯਾ ਕਾਚਿ ਕਟੂਪਗਾ’’ਤਿ। ਸਙ੍ਘਾਣਿ ਨਾਮ ਮੇਖਲਾਦਿਕਟਿਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਂ। ਕਟੂਪਿਯਨ੍ਤਿ ਕਟਿਪ੍ਪਦੇਸੋਪਗਂ।
2410.‘‘Yaṃ kiñcipi kaṭūpiya’’nti idaṃ ‘‘saṅghāṇi’’nti etassa atthapadaṃ. Yathāha – ‘‘saṅghāṇi nāma yā kāci kaṭūpagā’’ti. Saṅghāṇi nāma mekhalādikaṭipiḷandhanaṃ. Kaṭūpiyanti kaṭippadesopagaṃ.
੨੪੧੨. ਕਟਿਸੁਤ੍ਤਂ ਨਾਮ ਕਟਿਯਂ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਰਜ੍ਜੁਸੁਤ੍ਤਕਂ।
2412.Kaṭisuttaṃ nāma kaṭiyaṃ piḷandhanarajjusuttakaṃ.
੨੪੧੩. ਇਧ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਅਕੁਸਲਂ, ਇਦਂ ਪਨ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਲੋਕવਜ੍ਜਂ, ਇਤਿ ਇਦਂ ਉਭਯਮੇવ વਿਸੇਸਤਾ ਪੁਰਿਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਤੋ ਇਮਸ੍ਸ ਨਾਨਾਕਰਣਂ।
2413.Idha imasmiṃ sikkhāpade cittaṃ akusalaṃ, idaṃ pana sikkhāpadaṃ lokavajjaṃ, iti idaṃ ubhayameva visesatā purimasikkhāpadato imassa nānākaraṇaṃ.
ਤਤਿਯਂ।
Tatiyaṃ.
੨੪੧੪. ਸੀਸੂਪਗਾਦਿਸੁ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਸਚੇ ਯਾ ਧਾਰੇਤਿ, ਤਸ੍ਸਾ ਤਸ੍ਸ વਤ੍ਥੁਸ੍ਸ ਗਣਨਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਸਿਯੁਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਸੀਸਂ ਉਪਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਸੀਸੂਪਗਂ, ਸੀਸੇ ਪਿਲ਼ਨ੍ਧਨਾਰਹਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ਗੀવੂਪਗਾਦੀਨਂ ਗਹਣਂ। ਯਥਾਹ – ‘‘ਇਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰੋ ਨਾਮ ਸੀਸੂਪਗੋ ਗੀવੂਪਗੋ ਹਤ੍ਥੂਪਗੋ ਪਾਦੂਪਗੋ ਕਟੂਪਗੋ’’ਤਿ।
2414. Sīsūpagādisu yaṃ kiñci sace yā dhāreti, tassā tassa vatthussa gaṇanāya āpattiyo siyunti yojanā. Sīsaṃ upagacchatīti sīsūpagaṃ, sīse piḷandhanārahanti attho. Ādi-saddena gīvūpagādīnaṃ gahaṇaṃ. Yathāha – ‘‘itthālaṅkāro nāma sīsūpago gīvūpago hatthūpago pādūpago kaṭūpago’’ti.
੨੪੧੫. ਨ ਚ ਦੋਸੋਤਿ ਯੋਜਨਾ। ‘‘ਸਦਿਸਨ੍ਤਿ ਪਰਿਦੀਪਿਤ’’ਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਲੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ।
2415. Na ca dosoti yojanā. ‘‘Sadisanti paridīpita’’nti vattabbe iti-saddo luttaniddiṭṭho.
ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Catutthaṃ.
੨੪੧੬. ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਗਨ੍ਧੇਨਾਤਿ ਚਨ੍ਦਨਤਗਰਾਦਿਨਾ ਯੇਨ ਕੇਨਚਿ ਗਨ੍ਧਕਕ੍ਕੇਨ। ਸવਣ੍ਣਾવਣ੍ਣਕੇਨ ਚਾਤਿ વਣ੍ਣੇਨ ਸਹ વਤ੍ਤਤੀਤਿ ਸવਣ੍ਣਕਂ, ਹਲਿਦ੍ਦਿਕਕ੍ਕਾਦਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਏਤਸ੍ਸ ਉਬ੍ਬਟ੍ਟਨਪਚ੍ਚਯਾ ਦਿਸ੍ਸਮਾਨੋ વਣ੍ਣવਿਸੇਸੋਤਿ ਅવਣ੍ਣਕਂ, ਸਾਸਪਕਕ੍ਕਾਦਿ, ਸવਣ੍ਣਕਞ੍ਚ ਅવਣ੍ਣਕਞ੍ਚ ਸવਣ੍ਣਾવਣ੍ਣਕਂ, ਤੇਨ ਸવਣ੍ਣਾવਣ੍ਣਕੇਨ ਚ। ਉਬ੍ਬਟ੍ਟੇਤ੍વਾ ਨ੍ਹਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਨ੍ਹਾਨੋਸਾਨੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਪਕਾਸਿਤਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2416.Yenakenaci gandhenāti candanatagarādinā yena kenaci gandhakakkena. Savaṇṇāvaṇṇakena cāti vaṇṇena saha vattatīti savaṇṇakaṃ, haliddikakkādi, natthi etassa ubbaṭṭanapaccayā dissamāno vaṇṇavisesoti avaṇṇakaṃ, sāsapakakkādi, savaṇṇakañca avaṇṇakañca savaṇṇāvaṇṇakaṃ, tena savaṇṇāvaṇṇakena ca. Ubbaṭṭetvā nhāyantiyā nhānosāne pācittiyāpatti pakāsitāti yojanā.
੨੪੧੭. ਸਬ੍ਬਪਯੋਗੇਤਿ ਸਬ੍ਬਸ੍ਮਿਂ ਪੁਬ੍ਬਪਯੋਗੇ। ਆਬਾਧਪਚ੍ਚਯਾਤਿ ਦਦ੍ਦੁਕੁਟ੍ਠਾਦਿਰੋਗਪਚ੍ਚਯਾ।
2417.Sabbapayogeti sabbasmiṃ pubbapayoge. Ābādhapaccayāti daddukuṭṭhādirogapaccayā.
੨੪੧੮. ਛਟ੍ਠਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ વਾਸਿਤਕੇਨ ਪਿਞ੍ਞਾਕੇਨ ਨਹਾਯੇਯ੍ਯ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ (ਪਾਚਿ॰ ੧੨੦੩) ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ।
2418.Chaṭṭhanti ‘‘yā pana bhikkhunī vāsitakena piññākena nahāyeyya, pācittiya’’nti (pāci. 1203) sikkhāpadaṃ.
ਪਞ੍ਚਮਛਟ੍ਠਾਨਿ।
Pañcamachaṭṭhāni.
੨੪੧੯. ਯਾ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਅਞ੍ਞਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਸਚੇ ਉਬ੍ਬਟ੍ਟਾਪੇਯ੍ਯ વਾ ਸਮ੍ਬਾਹਾਪੇਯ੍ਯ વਾ, ਤਸ੍ਸਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਤਥਾ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2419. Yā pana bhikkhunī aññāya bhikkhuniyā sace ubbaṭṭāpeyya vā sambāhāpeyya vā, tassā bhikkhuniyā tathā pācittiyāpatti hotīti yojanā.
੨੪੨੦. ਏਤ੍ਥ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਉਬ੍ਬਟ੍ਟਨੇ, ਸਮ੍ਬਾਹਨੇ ਚ ਹਤ੍ਥਂ ਅਮੋਚੇਤ੍વਾ ਉਬ੍ਬਟ੍ਟਨੇ ਏਕਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਸਿਯਾ, ਹਤ੍ਥਂ ਮੋਚੇਤ੍વਾ ਮੋਚੇਤ੍વਾ ਉਬ੍ਬਟ੍ਟਨੇ ਪਯੋਗਗਣਨਾਯ ਸਿਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ।
2420.Ettha imasmiṃ ubbaṭṭane, sambāhane ca hatthaṃ amocetvā ubbaṭṭane ekā āpatti siyā, hatthaṃ mocetvā mocetvā ubbaṭṭane payogagaṇanāya siyāti yojanā.
੨੪੨੧. ਆਪਦਾਸੂਤਿ ਚੋਰਭਯਾਦੀਹਿ ਸਰੀਰਕਮ੍ਪਨਾਦੀਸੁ। ਗਿਲਾਨਾਯਾਤਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਮਗ੍ਗਗਮਨਪਰਿਸ੍ਸਮੇਨਾਪਿ ਆਬਾਧਿਕਾਯ।
2421.Āpadāsūti corabhayādīhi sarīrakampanādīsu. Gilānāyāti antamaso maggagamanaparissamenāpi ābādhikāya.
੨੪੨੨. ਅਟ੍ਠਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾਯਾ’’ਤਿ ਚ ਨવਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ‘‘ਸਾਮਣੇਰਿਯਾ’’ਤਿ ਚ ਦਸਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ‘‘ਗਿਹਿਨਿਯਾ’’ਤਿ ਚ વਿਸੇਸਂ વਜ੍ਜੇਤ੍વਾ ਅવਸੇਸવਿਨਿਚ੍ਛਯੋ ਸਤ੍ਤਮੇਨੇવ ਸਮਾਨੋਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘ਅਟ੍ਠਮਾਦੀਨਿ ਤੀਣਿਪੀ’’ਤਿ।
2422. Aṭṭhamasikkhāpade ‘‘sikkhamānāyā’’ti ca navamasikkhāpade ‘‘sāmaṇeriyā’’ti ca dasamasikkhāpade ‘‘gihiniyā’’ti ca visesaṃ vajjetvā avasesavinicchayo sattameneva samānoti dassetumāha ‘‘aṭṭhamādīni tīṇipī’’ti.
ਸਤ੍ਤਮਟ੍ਠਮਨવਮਦਸਮਾਨਿ।
Sattamaṭṭhamanavamadasamāni.
੨੪੨੩. ਅਨ੍ਤੋਉਪਚਾਰਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਦ੍વਾਦਸਰਤਨਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇ। ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ’’ਤਿ ਇਦਂ ਉਪਲਕ੍ਖਣਂ। ਤਸ੍ਮਾ ਪੁਰਤੋ વਾ ਹੋਤੁ ਪਚ੍ਛਤੋ વਾ ਪਸ੍ਸਤੋ વਾ, ਸਮਨ੍ਤਤੋ ਦ੍વਾਦਸਰਤਨਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇਤਿ ਨਿਦਸ੍ਸਨਪਦਮੇਤਂ। ਛਮਾਯਪੀਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰਹਿਤਾਯ ਭੂਮਿਯਾਪਿ। ਯਾ ਨਿਸੀਦੇਯ੍ਯਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਨ વਟ੍ਟਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ ਹੋਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2423.Antoupacārasminti dvādasaratanabbhantare. ‘‘Bhikkhussa purato’’ti idaṃ upalakkhaṇaṃ. Tasmā purato vā hotu pacchato vā passato vā, samantato dvādasaratanabbhantareti nidassanapadametaṃ. Chamāyapīti anantarahitāya bhūmiyāpi. Yā nisīdeyyāti sambandho. Na vaṭṭati pācittiyāpatti hotīti attho.
੨੪੨੪. ਤਿਕਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤਸਞ੍ਞਾ, વੇਮਤਿਕਾ, ਆਪੁਚ੍ਛਿਤਸਞ੍ਞਾਤਿ ਤੀਸੁ વਿਕਪ੍ਪੇਸੁ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਤ੍ਤਯਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਆਪੁਚ੍ਛਿਤੇ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਿਤਸਞ੍ਞਾ, વੇਮਤਿਕਾ વਾ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪੁਰਤੋ ਨਿਸੀਦੇਯ੍ਯਾਤਿ વਿਕਪ੍ਪਦ੍વਯੇ ਦੁਕ੍ਕਟਦ੍વਯਂ ਹੋਤਿ। ਆਪਦਾਸੂਤਿ ਰਟ੍ਠਭੇਦਾਦਿਆਪਦਾਸੁ। ਆਪੁਚ੍ਛਿਤੁਞ੍ਚ ਠਾਤੁਞ੍ਚ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਿਯਾ ਗਿਲਾਨਾਯ।
2424.Tikapācittiyaṃ vuttanti anāpucchite anāpucchitasaññā, vematikā, āpucchitasaññāti tīsu vikappesu pācittiyattayaṃ vuttaṃ. Āpucchite anāpucchitasaññā, vematikā vā bhikkhussa purato nisīdeyyāti vikappadvaye dukkaṭadvayaṃ hoti. Āpadāsūti raṭṭhabhedādiāpadāsu. Āpucchituñca ṭhātuñca asakkontiyā gilānāya.
੨੪੨੫. ਨਿਪਜ੍ਜਨਂ ਕ੍ਰਿਯਂ। ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਨਂ ਅਕ੍ਰਿਯਂ।
2425. Nipajjanaṃ kriyaṃ. Anāpucchanaṃ akriyaṃ.
ਏਕਾਦਸਮਂ।
Ekādasamaṃ.
੨੪੨੬. ਓਕਾਸੋ ਕਤੋ ਯੇਨ ਸੋ ਓਕਾਸਕਤੋ, ਨ ਓਕਾਸਕਤੋ ਅਨੋਕਾਸਕਤੋ, ਤਂ, ਅਕਤੋਕਾਸਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ, ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਨਾਮ ਠਾਨੇ ਪੁਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬવਿਨਯਾਦੀਨਂ ਨਾਮਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ਓਕਾਸਂ ਕਾਰਾਪਨਕਾਲੇ ਅਧਿવਾਸਨવਸੇਨ ਅਕਤੋਕਾਸਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਦੋਸਤਾਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਪਤ੍ਤਿ। ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਿਟਕੇ ਓਕਾਸਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਪਿਟਕੇ ਪਞ੍ਹਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾਪਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤੁਮਾਹ ‘‘વਿਨਯੇ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿ।
2426. Okāso kato yena so okāsakato, na okāsakato anokāsakato, taṃ, akatokāsanti attho, ‘‘asukasmiṃ nāma ṭhāne pucchāmī’’ti attanā pucchitabbavinayādīnaṃ nāmaṃ gahetvā okāsaṃ kārāpanakāle adhivāsanavasena akatokāsanti vuttaṃ hoti. Dosatāti pācittiyāpatti. Ekasmiṃ piṭake okāsaṃ kārāpetvā aññasmiṃ piṭake pañhaṃ pucchantiyāpi pācittiyaṃ hotīti dassetumāha ‘‘vinaye cā’’tiādi.
ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾਪਿ ਚਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਅਭਿਧਮ੍ਮਂ ਪੁਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾਪੀ’’ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਅਨੁਤ੍ਤਸਮੁਚ੍ਚਯਤ੍ਥੇਨ ਚ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੇ ਓਕਾਸਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ વਿਨਯਂ વਾ ਅਭਿਧਮ੍ਮਂ વਾ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸ। ਅਭਿਧਮ੍ਮੇ ਓਕਾਸਂ ਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤਂ વਾ વਿਨਯਂ વਾ ਪੁਚ੍ਛਤਿ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਇਦਞ੍ਚ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ।
Pucchantiyāpi cāti ettha pi-saddena ‘‘abhidhammaṃ pucchantiyāpī’’ti idañca anuttasamuccayatthena ca-saddena ‘‘suttante okāsaṃ kārāpetvā vinayaṃ vā abhidhammaṃ vā pucchati, āpatti pācittiyassa. Abhidhamme okāsaṃ kārāpetvā suttantaṃ vā vinayaṃ vā pucchati, āpatti pācittiyassā’’ti idañca saṅgahitaṃ.
੨੪੨੭. ਅਨੋਦਿਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਅਸੁਕਸ੍ਮਿਂ ਨਾਮ ਪੁਚ੍ਛਾਮੀ’’ਤਿ ਏવਂ ਅਨਿਯਮੇਤ੍વਾ ਕੇવਲਂ ‘‘ਪੁਚ੍ਛਿਤਬ੍ਬਂ ਅਤ੍ਥਿ, ਪੁਚ੍ਛਾਮਿ ਅਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਏવਂ વਤ੍વਾ।
2427.Anodissāti ‘‘asukasmiṃ nāma pucchāmī’’ti evaṃ aniyametvā kevalaṃ ‘‘pucchitabbaṃ atthi, pucchāmi ayyā’’ti evaṃ vatvā.
ਦ੍વਾਦਸਮਂ।
Dvādasamaṃ.
੨੪੨੮-੯. ਸਂਕਚ੍ਚਿਕਨ੍ਤਿ ਥਨવੇਠਨਚੀવਰਂ, ਤਂ ਪਨ ਪਾਰੁਪਨ੍ਤਿਯਾ ਅਧਕ੍ਖਕਂ ਉਬ੍ਭਨਾਭਿਮਣ੍ਡਲਂ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦੇਨ੍ਤਿਯਾ ਪਾਰੁਪਿਤਬ੍ਬਂ। ਤੇਨਾਹ ਮਾਤਿਕਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਅਸਂਕਚ੍ਚਿਕਾਤਿ ਅਧਕ੍ਖਕਉਬ੍ਭਨਾਭਿਮਣ੍ਡਲਸਙ੍ਖਾਤਸ੍ਸ ਸਰੀਰਸ੍ਸ ਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਤ੍ਥਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਸਂਕਚ੍ਚਿਕਚੀવਰਰਹਿਤਾ’’ਤਿ (ਕਙ੍ਖਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ਅਸਂਕਚ੍ਚਿਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ)। ‘‘ਸਂਕਚ੍ਚਿਕਾਯ ਪਮਾਣਂ ਤਿਰਿਯਂ ਦਿਯਡ੍ਢਹਤ੍ਥਨ੍ਤਿ ਪੋਰਾਣਗਣ੍ਠਿਪਦੇ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ (વਜਿਰ॰ ਟੀ॰ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ ੧੨੨੪-੧੨੨੬) વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿਤ੍ਥੇਰੋ। ਪਰਿਕ੍ਖੇਪੋਕ੍ਕਮੇਤਿ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋਪવੇਸਨੇ। ਉਪਚਾਰੋਕ੍ਕਮੇਪੀਤਿ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਬ੍ਭਨ੍ਤਰਪવੇਸਨੇਪਿ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ਏਸੇવ ਨਯੋਤਿ ‘‘ਪਠਮੇ ਪਾਦੇ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਦੁਤਿਯੇ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਯਥਾવੁਤ੍ਤੋਯੇવ ਨਯੋ ਮਤੋ વਿਞ੍ਞਾਤੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
2428-9.Saṃkaccikanti thanaveṭhanacīvaraṃ, taṃ pana pārupantiyā adhakkhakaṃ ubbhanābhimaṇḍalaṃ paṭicchādentiyā pārupitabbaṃ. Tenāha mātikaṭṭhakathāyaṃ ‘‘asaṃkaccikāti adhakkhakaubbhanābhimaṇḍalasaṅkhātassa sarīrassa paṭicchādanatthaṃ anuññātasaṃkaccikacīvararahitā’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. asaṃkaccikasikkhāpadavaṇṇanā). ‘‘Saṃkaccikāya pamāṇaṃ tiriyaṃ diyaḍḍhahatthanti porāṇagaṇṭhipade vutta’’nti (vajira. ṭī. pācittiya 1224-1226) vajirabuddhitthero. Parikkhepokkameti parikkhepassa antopavesane. Upacārokkamepīti aparikkhittassa gāmassa dutiyaleḍḍupātabbhantarapavesanepi. Etthāti imasmiṃ sikkhāpade. Eseva nayoti ‘‘paṭhame pāde dukkaṭaṃ, dutiye pācittiya’’nti yathāvuttoyeva nayo mato viññātoti attho.
੨੪੩੦. ਆਪਦਾਸੁਪੀਤਿ ਮਹਗ੍ਘਂ ਹੋਤਿ ਸਂਕਚ੍ਚਿਕਂ, ਪਾਰੁਪਿਤ੍વਾ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿਯਾ ਚ ਉਪਦ੍ਦવੋ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜਤਿ, ਏવਰੂਪਾਸੁ ਆਪਦਾਸੁ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ।
2430.Āpadāsupīti mahagghaṃ hoti saṃkaccikaṃ, pārupitvā gacchantiyā ca upaddavo uppajjati, evarūpāsu āpadāsu anāpatti.
੨੪੩੧. ਸੇਸਨ੍ਤਿ ਇਧ ਸਰੂਪਤੋ ਅਦਸ੍ਸਿਤਞ੍ਚ। વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવਾਤਿ ਮਾਤਿਕਾਪਦਭਾਜਨਾਦੀਸੁ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ। ਸੁਨਿਪੁਣਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮਜਾਤਂ, ਅਤ੍ਥਜਾਤਞ੍ਚ વਿਭਾવੇਤਿ વਿવਿਧੇਨਾਕਾਰੇਨ ਪਕਾਸੇਤੀਤਿ વਿਭਾવੀ, ਤੇਨ વਿਭਾવਿਨਾ।
2431.Sesanti idha sarūpato adassitañca. Vuttanayenevāti mātikāpadabhājanādīsu vuttanayeneva. Sunipuṇasmiṃ dhammajātaṃ, atthajātañca vibhāveti vividhenākārena pakāsetīti vibhāvī, tena vibhāvinā.
ਤੇਰਸਮਂ।
Terasamaṃ.
ਛਤ੍ਤੁਪਾਹਨવਗ੍ਗੋ ਨવਮੋ।
Chattupāhanavaggo navamo.
ਏવਂ ਨવਹਿ વਗ੍ਗੇਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਅਸਾਧਾਰਣਾਨਿ ਛਨ੍ਨવੁਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਇਤੋ ਪਰੇਸੁ ਮੁਸਾવਾਦવਗ੍ਗਾਦੀਸੁ ਸਤ੍ਤਸੁ વਗ੍ਗੇਸੁ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਸਾਧਾਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖવਿਨਿਚ੍ਛਯਕਥਾਯ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨੀਤਿ ਤਾਨਿ ਇਧ ਨ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਿ।
Evaṃ navahi vaggehi bhikkhunīnaṃ bhikkhūhi asādhāraṇāni channavuti sikkhāpadāni dassetvā ito paresu musāvādavaggādīsu sattasu vaggesu bhikkhūhi sādhāraṇasikkhāpadāni bhikkhupātimokkhavinicchayakathāya vuttanayeneva veditabbānīti tāni idha na dassitāni.
ਸਬ੍ਬਾਨੇવ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਖੁਦ੍ਦਕੇਸੁ ਛਨ੍ਨવੁਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਦ੍વੇਨવੁਤੀਤਿ ਅਟ੍ਠਾਸੀਤਿਸਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ। ਤਤੋ ਪਰਂ ਸਕਲਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿવਗ੍ਗਂ, ਪਰਮ੍ਪਰਭੋਜਨਂ, ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤਭੋਜਨਂ, ਅਨਤਿਰਿਤ੍ਤੇਨ ਅਭਿਹਟ੍ਠੁਂ ਪવਾਰਣਂ, ਪਣੀਤਭੋਜਨવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ, ਅਚੇਲਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ, ਦੁਟ੍ਠੁਲ੍ਲਪਅਚ੍ਛਾਦਨਂ, ਊਨવੀਸਤਿવਸ੍ਸਉਪਸਮ੍ਪਾਦਨਂ, ਮਾਤੁਗਾਮੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਿਧਾਯ ਅਦ੍ਧਾਨਗਮਨਂ, ਰਾਜਨ੍ਤੇਪੁਰਪ੍ਪવੇਸਨਂ , ਸਨ੍ਤਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨਾਪੁਚ੍ਛਾ વਿਕਾਲੇ ਗਾਮਪ੍ਪવੇਸਨਂ, ਨਿਸੀਦਨਂ, વਸ੍ਸਿਕਸਾਟਿਕਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਬਾવੀਸਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਅਪਨੇਤ੍વਾ ਸੇਸਾਨਿ ਸਤਞ੍ਚ ਛਸਟ੍ਠਿ ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸਮਗ੍ਗੇਨ ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠਾਨੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾਨਿ।
Sabbāneva bhikkhunīnaṃ khuddakesu channavuti, bhikkhūnaṃ dvenavutīti aṭṭhāsītisataṃ sikkhāpadāni. Tato paraṃ sakalaṃ bhikkhunivaggaṃ, paramparabhojanaṃ, anatirittabhojanaṃ, anatirittena abhihaṭṭhuṃ pavāraṇaṃ, paṇītabhojanaviññatti, acelakasikkhāpadaṃ, duṭṭhullapaacchādanaṃ, ūnavīsativassaupasampādanaṃ, mātugāmena saddhiṃ saṃvidhāya addhānagamanaṃ, rājantepurappavesanaṃ , santaṃ bhikkhuṃ anāpucchā vikāle gāmappavesanaṃ, nisīdanaṃ, vassikasāṭikanti imāni bāvīsati sikkhāpadāni apanetvā sesāni satañca chasaṭṭhi ca sikkhāpadāni bhikkhunipātimokkhuddesamaggena uddiṭṭhānīti veditabbāni.
ਤਤ੍ਰਾਯਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ ਅਸਾਧਾਰਣਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨવਿਨਿਚ੍ਛਯੋ – ਗਿਰਗ੍ਗਸਮਜ੍ਜਾ, ਚਿਤ੍ਤਾਗਾਰਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ, ਸਙ੍ਘਾਣਿ, ਇਤ੍ਥਾਲਙ੍ਕਾਰੋ, ਗਨ੍ਧવਣ੍ਣਕੋ, વਾਸਿਤਕਪਿਞ੍ਞਾਕੋ, ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਆਦੀਹਿ ਉਮ੍ਮਦ੍ਦਨਪਰਿਮਦ੍ਦਨਾਨੀਤਿ ਇਮਾਨਿ ਦਸ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ, ਲੋਕવਜ੍ਜਾਨਿ, ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਾਨਿ। ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੋ – વਿਨਾਪਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ, ਚਿਤ੍ਤੇ ਪਨ ਸਤਿ ਅਕੁਸਲੇਨੇવ ਆਪਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬਤ੍ਤਾ ਲੋਕવਜ੍ਜਾਨਿ ਚੇવ ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤਾਨਿ ਚ। ਅવਸੇਸਾਨਿ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿવਜ੍ਜਾਨੇવ। ਚੋਰਿવੁਟ੍ਠਾਪਨਂ, ਗਾਮਨ੍ਤਰਂ, ਆਰਾਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ, ਗਬ੍ਭਿਨਿવਗ੍ਗੇ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਸਤ੍ਤ, ਕੁਮਾਰਿਭੂਤવਗ੍ਗੇ ਆਦਿਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਪਞ੍ਚ, ਪੁਰਿਸਸਂਸਟ੍ਠਂ, ਪਾਰਿવਾਸਿਯਛਨ੍ਦਦਾਨਂ, ਅਨੁવਸ੍ਸવੁਟ੍ਠਾਪਨਂ, ਏਕਨ੍ਤਰਿਕવੁਟ੍ਠਾਪਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨਿ ਏਕੂਨવੀਸਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ, ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿવਜ੍ਜਾਨਿ। ਅવਸੇਸਾਨਿ ਸਚਿਤ੍ਤਕਾਨਿ ਲੋਕવਜ੍ਜਾਨੇવਾਤਿ।
Tatrāyaṃ saṅkhepato asādhāraṇasikkhāpadesu samuṭṭhānavinicchayo – giraggasamajjā, cittāgārasikkhāpadaṃ, saṅghāṇi, itthālaṅkāro, gandhavaṇṇako, vāsitakapiññāko, bhikkhuniādīhi ummaddanaparimaddanānīti imāni dasa sikkhāpadāni acittakāni, lokavajjāni, akusalacittāni. Ayaṃ panettha adhippāyo – vināpi cittena āpajjitabbattā acittakāni, citte pana sati akusaleneva āpajjitabbattā lokavajjāni ceva akusalacittāni ca. Avasesāni acittakāni paṇṇattivajjāneva. Corivuṭṭhāpanaṃ, gāmantaraṃ, ārāmasikkhāpadaṃ, gabbhinivagge ādito paṭṭhāya satta, kumāribhūtavagge ādito paṭṭhāya pañca, purisasaṃsaṭṭhaṃ, pārivāsiyachandadānaṃ, anuvassavuṭṭhāpanaṃ, ekantarikavuṭṭhāpananti imāni ekūnavīsati sikkhāpadāni sacittakāni, paṇṇattivajjāni. Avasesāni sacittakāni lokavajjānevāti.
ਇਤਿ વਿਨਯਤ੍ਥਸਾਰਸਨ੍ਦੀਪਨਿਯਾ વਿਨਯવਿਨਿਚ੍ਛਯવਣ੍ਣਨਾਯ
Iti vinayatthasārasandīpaniyā vinayavinicchayavaṇṇanāya
ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pācittiyakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
