| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā |
ปาจิตฺติยวณฺณนา
Pācittiyavaṇṇanā
๔๗๖. สพฺพานิ นานาวตฺถุกานีติ สปฺปินวนีตาทีนํ ปญฺจนฺนํ วตฺถูนํ เภเทน ปาจิตฺติยานิ ปญฺจ นานาวตฺถุกานิฯ เอส นโย ปณีตโภชนวิสเย นว ปาจิตฺติยานีติอาทีสุปิฯ เอเตน เภสชฺชปณีตโภชนสิกฺขาปทานิ เอเกกสิกฺขาปทวเสน ปญฺญตฺตานิปิ วตฺถุเภเทน ปเจฺจกํ ปญฺจสิกฺขาปทนวสิกฺขาปทสทิสานิ ภิกฺขุนีนํ ปาฎิเทสนียาปตฺติโย วิยาติ ทเสฺสติฯ เตเนว ‘‘นานาวตฺถุกานี’’ติ วุตฺตํฯ สปฺปิํ เอว ปฎิคฺคเหตฺวา อเนกภาชเนสุ ฐเปตฺวา สตฺตาหํ อติกฺกาเมนฺตสฺส ภาชนคณนาย สมฺภวนฺติโย พหุกาปิ อาปตฺติโย เอกวตฺถุกา เอว โหนฺติ, เอวํ สปฺปิโภชนเมว พหูสุ ฐาเนสุ วิญฺญาเปตฺวา เอกโต วา วิสุํ วิสุเมว วา ภุญฺชนฺตสฺส อาปตฺติโย เอกวตฺถุกา เอวาติ ทฎฺฐพฺพาฯ
476.Sabbāninānāvatthukānīti sappinavanītādīnaṃ pañcannaṃ vatthūnaṃ bhedena pācittiyāni pañca nānāvatthukāni. Esa nayo paṇītabhojanavisaye nava pācittiyānītiādīsupi. Etena bhesajjapaṇītabhojanasikkhāpadāni ekekasikkhāpadavasena paññattānipi vatthubhedena paccekaṃ pañcasikkhāpadanavasikkhāpadasadisāni bhikkhunīnaṃ pāṭidesanīyāpattiyo viyāti dasseti. Teneva ‘‘nānāvatthukānī’’ti vuttaṃ. Sappiṃ eva paṭiggahetvā anekabhājanesu ṭhapetvā sattāhaṃ atikkāmentassa bhājanagaṇanāya sambhavantiyo bahukāpi āpattiyo ekavatthukā eva honti, evaṃ sappibhojanameva bahūsu ṭhānesu viññāpetvā ekato vā visuṃ visumeva vā bhuñjantassa āpattiyo ekavatthukā evāti daṭṭhabbā.
ปาฬิยํ เอกวาจาย เทเสยฺย, วุตฺตา อาทิจฺจพนฺธุนาติ เอตฺถ ‘‘เทเสยฺยาติ วุตฺตา’’ติ อิติ-สทฺทํ อชฺฌาหริตฺวา โยเชตพฺพํฯ เอวํ เสเสสุปิฯ
Pāḷiyaṃ ekavācāya deseyya, vuttā ādiccabandhunāti ettha ‘‘deseyyāti vuttā’’ti iti-saddaṃ ajjhāharitvā yojetabbaṃ. Evaṃ sesesupi.
เภทานุวตฺตกานนฺติ เอตฺถ อาทิ-สโทฺท ลุตฺตนิทฺทิโฎฺฐฯ ยาวตติยกา จ สเพฺพ อุภโตวิภเงฺค อาคตา, สงฺฆาทิเสสสามเญฺญน เอกํ, ปาจิตฺติยสามเญฺญน จ เอกํ กตฺวา ‘‘ยาวตติยเก ติโสฺส’’ติ วุตฺตนฺติ ทฎฺฐพฺพํฯ เอตฺถ จ ญตฺติยา ทุกฺกฎํ, ทฺวีหิ กมฺมวาจาหิ ถุลฺลจฺจยาปิ สนฺติ เอวฯ ตานิ มาติกาย น อาคตานิฯ มาติกาคตวเสน เหตฺถ ‘‘ติโสฺส’’ติ วุตฺตํฯ
Bhedānuvattakānanti ettha ādi-saddo luttaniddiṭṭho. Yāvatatiyakā ca sabbe ubhatovibhaṅge āgatā, saṅghādisesasāmaññena ekaṃ, pācittiyasāmaññena ca ekaṃ katvā ‘‘yāvatatiyake tisso’’ti vuttanti daṭṭhabbaṃ. Ettha ca ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi thullaccayāpi santi eva. Tāni mātikāya na āgatāni. Mātikāgatavasena hettha ‘‘tisso’’ti vuttaṃ.
สงฺฆาทีหีติ สงฺฆคณปุคฺคเลหิ การณภูเตหิฯ อพฺภุณฺหสีโลติ ปริสุทฺธภาวูปคมเนน อภินวุปฺปนฺนสีโลฯ อภินวุปฺปนฺนญฺหิ ‘‘อพฺภุณฺห’’นฺติ วุจฺจติ, ปริสุทฺธสีโลติ อโตฺถฯ เตนาห ‘‘ปากติโก’’ติฯ
Saṅghādīhīti saṅghagaṇapuggalehi kāraṇabhūtehi. Abbhuṇhasīloti parisuddhabhāvūpagamanena abhinavuppannasīlo. Abhinavuppannañhi ‘‘abbhuṇha’’nti vuccati, parisuddhasīloti attho. Tenāha ‘‘pākatiko’’ti.
‘‘โกสมฺพกกฺขนฺธเก วุตฺตานิสํเส’’ติ อิทํ โกสมฺพกกฺขนฺธเก ‘‘สเจ มํ อิเม ภิกฺขู อาปตฺติยา อทสฺสเน อุกฺขิปิสฺสนฺติ, น มยา สทฺธิํ อุโปสถํ กริสฺสนฺตี’’ติอาทินา อาปตฺติยา อทสฺสเน อาทีนวํ ทเสฺสตฺวา ปเรสมฺปิ สทฺธาย อาปตฺติเทสนาวิธานมุเขน สามตฺถิยโต ปกาสิโตฯ เอกโต อุโปสถกรณ, ปวารณากรณ, สงฺฆกมฺมกรณ, อาสเนนิสีทน, ยาคุปาเนนิสีทน, ภตฺตเคฺคนิสีทน, เอกจฺฉเนฺนสยน, ยถาวุฑฺฒอภิวาทนาทิกรณสงฺขาเต อฎฺฐานิสํเส สนฺธาย วุตฺตํฯ
‘‘Kosambakakkhandhake vuttānisaṃse’’ti idaṃ kosambakakkhandhake ‘‘sace maṃ ime bhikkhū āpattiyā adassane ukkhipissanti, na mayā saddhiṃ uposathaṃ karissantī’’tiādinā āpattiyā adassane ādīnavaṃ dassetvā paresampi saddhāya āpattidesanāvidhānamukhena sāmatthiyato pakāsito. Ekato uposathakaraṇa, pavāraṇākaraṇa, saṅghakammakaraṇa, āsanenisīdana, yāgupānenisīdana, bhattaggenisīdana, ekacchannesayana, yathāvuḍḍhaabhivādanādikaraṇasaṅkhāte aṭṭhānisaṃse sandhāya vuttaṃ.
จตุนฺนนฺติ วินยปิฎเก อาคตานํ วเสน วุตฺตํฯ กตมา ปน สาติ สา จตุพฺพิธา อจฺจยเทสนา กตมาติ อโตฺถฯ อภิมารานนฺติ มารณตฺถาย ปโยชิตธนุคฺคหานํฯ อุปฎฺฐายิกายาติ สหเสยฺยสิกฺขาปทวตฺถุสฺมิํ อาคตายฯ
Catunnanti vinayapiṭake āgatānaṃ vasena vuttaṃ. Katamā pana sāti sā catubbidhā accayadesanā katamāti attho. Abhimārānanti māraṇatthāya payojitadhanuggahānaṃ. Upaṭṭhāyikāyāti sahaseyyasikkhāpadavatthusmiṃ āgatāya.
อฎฺฐนฺนํ ภิกฺขุนีนนฺติ เถราสนโต ปฎฺฐาย อฎฺฐหิ ภิกฺขุนีหิ อิตราย อาคตาย วุฑฺฒาย ภิกฺขุนิยา อาสนํ ทาตพฺพํฯ อฎฺฐนฺนํ ปน ภิกฺขุนีนํ นวกาย อาคตาย อทาตุมฺปิ วฎฺฎติฯ ตาย ปน สงฺฆนวกาสเน ลโทฺธกาเส นิสีทิตพฺพํฯ อถ วา อฎฺฐนฺนํ วุฑฺฒานํ ภิกฺขุนีนํ อิตราย นวกตราย อาสนํ ทาตพฺพํฯ กมฺมานิ นวาติ โอสารณาทีนิ นว เอวฯ
Aṭṭhannaṃ bhikkhunīnanti therāsanato paṭṭhāya aṭṭhahi bhikkhunīhi itarāya āgatāya vuḍḍhāya bhikkhuniyā āsanaṃ dātabbaṃ. Aṭṭhannaṃ pana bhikkhunīnaṃ navakāya āgatāya adātumpi vaṭṭati. Tāya pana saṅghanavakāsane laddhokāse nisīditabbaṃ. Atha vā aṭṭhannaṃ vuḍḍhānaṃ bhikkhunīnaṃ itarāya navakatarāya āsanaṃ dātabbaṃ. Kammāni navāti osāraṇādīni nava eva.
ปาจิตฺติยวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Pācittiyavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ปริวารปาฬิ • Parivārapāḷi / ๓. ปาจิตฺติยํ • 3. Pācittiyaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปริวาร-อฎฺฐกถา • Parivāra-aṭṭhakathā / (๓) ปาจิตฺติยวณฺณนา • (3) Pācittiyavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ปาจิตฺติยวณฺณนา • Pācittiyavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ปาจิตฺติยวณฺณนา • Pācittiyavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / (๓) ปาจิตฺติยวณฺณนา • (3) Pācittiyavaṇṇanā
