Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯવਣ੍ਣਨਾ
Pācittiyavaṇṇanā
੪੭੬. ਸਬ੍ਬਾਨਿ ਨਾਨਾવਤ੍ਥੁਕਾਨੀਤਿ ਸਪ੍ਪਿਨવਨੀਤਾਦੀਨਂ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ વਤ੍ਥੂਨਂ ਭੇਦੇਨ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨਿ ਪਞ੍ਚ ਨਾਨਾવਤ੍ਥੁਕਾਨਿ। ਏਸ ਨਯੋ ਪਣੀਤਭੋਜਨવਿਸਯੇ ਨવ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾਨੀਤਿਆਦੀਸੁਪਿ। ਏਤੇਨ ਭੇਸਜ੍ਜਪਣੀਤਭੋਜਨਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਏਕੇਕਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਸੇਨ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਾਨਿਪਿ વਤ੍ਥੁਭੇਦੇਨ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਪਞ੍ਚਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨવਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਦਿਸਾਨਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਪਾਟਿਦੇਸਨੀਯਾਪਤ੍ਤਿਯੋ વਿਯਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤੇਨੇવ ‘‘ਨਾਨਾવਤ੍ਥੁਕਾਨੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਪ੍ਪਿਂ ਏવ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਅਨੇਕਭਾਜਨੇਸੁ ਠਪੇਤ੍વਾ ਸਤ੍ਤਾਹਂ ਅਤਿਕ੍ਕਾਮੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਭਾਜਨਗਣਨਾਯ ਸਮ੍ਭવਨ੍ਤਿਯੋ ਬਹੁਕਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਏਕવਤ੍ਥੁਕਾ ਏવ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਏવਂ ਸਪ੍ਪਿਭੋਜਨਮੇવ ਬਹੂਸੁ ਠਾਨੇਸੁ વਿਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਏਕਤੋ વਾ વਿਸੁਂ વਿਸੁਮੇવ વਾ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ ਏਕવਤ੍ਥੁਕਾ ਏવਾਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ।
476.Sabbāninānāvatthukānīti sappinavanītādīnaṃ pañcannaṃ vatthūnaṃ bhedena pācittiyāni pañca nānāvatthukāni. Esa nayo paṇītabhojanavisaye nava pācittiyānītiādīsupi. Etena bhesajjapaṇītabhojanasikkhāpadāni ekekasikkhāpadavasena paññattānipi vatthubhedena paccekaṃ pañcasikkhāpadanavasikkhāpadasadisāni bhikkhunīnaṃ pāṭidesanīyāpattiyo viyāti dasseti. Teneva ‘‘nānāvatthukānī’’ti vuttaṃ. Sappiṃ eva paṭiggahetvā anekabhājanesu ṭhapetvā sattāhaṃ atikkāmentassa bhājanagaṇanāya sambhavantiyo bahukāpi āpattiyo ekavatthukā eva honti, evaṃ sappibhojanameva bahūsu ṭhānesu viññāpetvā ekato vā visuṃ visumeva vā bhuñjantassa āpattiyo ekavatthukā evāti daṭṭhabbā.
ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਏਕવਾਚਾਯ ਦੇਸੇਯ੍ਯ, વੁਤ੍ਤਾ ਆਦਿਚ੍ਚਬਨ੍ਧੁਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ‘‘ਦੇਸੇਯ੍ਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤਾ’’ਤਿ ਇਤਿ-ਸਦ੍ਦਂ ਅਜ੍ਝਾਹਰਿਤ੍વਾ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ। ਏવਂ ਸੇਸੇਸੁਪਿ।
Pāḷiyaṃ ekavācāya deseyya, vuttā ādiccabandhunāti ettha ‘‘deseyyāti vuttā’’ti iti-saddaṃ ajjhāharitvā yojetabbaṃ. Evaṃ sesesupi.
ਭੇਦਾਨੁવਤ੍ਤਕਾਨਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੋ ਲੁਤ੍ਤਨਿਦ੍ਦਿਟ੍ਠੋ। ਯਾવਤਤਿਯਕਾ ਚ ਸਬ੍ਬੇ ਉਭਤੋવਿਭਙ੍ਗੇ ਆਗਤਾ, ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਏਕਂ, ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਸਾਮਞ੍ਞੇਨ ਚ ਏਕਂ ਕਤ੍વਾ ‘‘ਯਾવਤਤਿਯਕੇ ਤਿਸ੍ਸੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਦ੍વੀਹਿ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਹਿ ਥੁਲ੍ਲਚ੍ਚਯਾਪਿ ਸਨ੍ਤਿ ਏવ। ਤਾਨਿ ਮਾਤਿਕਾਯ ਨ ਆਗਤਾਨਿ। ਮਾਤਿਕਾਗਤવਸੇਨ ਹੇਤ੍ਥ ‘‘ਤਿਸ੍ਸੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ।
Bhedānuvattakānanti ettha ādi-saddo luttaniddiṭṭho. Yāvatatiyakā ca sabbe ubhatovibhaṅge āgatā, saṅghādisesasāmaññena ekaṃ, pācittiyasāmaññena ca ekaṃ katvā ‘‘yāvatatiyake tisso’’ti vuttanti daṭṭhabbaṃ. Ettha ca ñattiyā dukkaṭaṃ, dvīhi kammavācāhi thullaccayāpi santi eva. Tāni mātikāya na āgatāni. Mātikāgatavasena hettha ‘‘tisso’’ti vuttaṃ.
ਸਙ੍ਘਾਦੀਹੀਤਿ ਸਙ੍ਘਗਣਪੁਗ੍ਗਲੇਹਿ ਕਾਰਣਭੂਤੇਹਿ। ਅਬ੍ਭੁਣ੍ਹਸੀਲੋਤਿ ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਭਾવੂਪਗਮਨੇਨ ਅਭਿਨવੁਪ੍ਪਨ੍ਨਸੀਲੋ। ਅਭਿਨવੁਪ੍ਪਨ੍ਨਞ੍ਹਿ ‘‘ਅਬ੍ਭੁਣ੍ਹ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਸੀਲੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਪਾਕਤਿਕੋ’’ਤਿ।
Saṅghādīhīti saṅghagaṇapuggalehi kāraṇabhūtehi. Abbhuṇhasīloti parisuddhabhāvūpagamanena abhinavuppannasīlo. Abhinavuppannañhi ‘‘abbhuṇha’’nti vuccati, parisuddhasīloti attho. Tenāha ‘‘pākatiko’’ti.
‘‘ਕੋਸਮ੍ਬਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ વੁਤ੍ਤਾਨਿਸਂਸੇ’’ਤਿ ਇਦਂ ਕੋਸਮ੍ਬਕਕ੍ਖਨ੍ਧਕੇ ‘‘ਸਚੇ ਮਂ ਇਮੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਉਕ੍ਖਿਪਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ, ਨ ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪੋਸਥਂ ਕਰਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿਆਦਿਨਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਦਸ੍ਸਨੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਪਰੇਸਮ੍ਪਿ ਸਦ੍ਧਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਦੇਸਨਾવਿਧਾਨਮੁਖੇਨ ਸਾਮਤ੍ਥਿਯਤੋ ਪਕਾਸਿਤੋ। ਏਕਤੋ ਉਪੋਸਥਕਰਣ, ਪવਾਰਣਾਕਰਣ, ਸਙ੍ਘਕਮ੍ਮਕਰਣ, ਆਸਨੇਨਿਸੀਦਨ, ਯਾਗੁਪਾਨੇਨਿਸੀਦਨ, ਭਤ੍ਤਗ੍ਗੇਨਿਸੀਦਨ, ਏਕਚ੍ਛਨ੍ਨੇਸਯਨ, ਯਥਾવੁਡ੍ਢਅਭਿવਾਦਨਾਦਿਕਰਣਸਙ੍ਖਾਤੇ ਅਟ੍ਠਾਨਿਸਂਸੇ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ।
‘‘Kosambakakkhandhake vuttānisaṃse’’ti idaṃ kosambakakkhandhake ‘‘sace maṃ ime bhikkhū āpattiyā adassane ukkhipissanti, na mayā saddhiṃ uposathaṃ karissantī’’tiādinā āpattiyā adassane ādīnavaṃ dassetvā paresampi saddhāya āpattidesanāvidhānamukhena sāmatthiyato pakāsito. Ekato uposathakaraṇa, pavāraṇākaraṇa, saṅghakammakaraṇa, āsanenisīdana, yāgupānenisīdana, bhattaggenisīdana, ekacchannesayana, yathāvuḍḍhaabhivādanādikaraṇasaṅkhāte aṭṭhānisaṃse sandhāya vuttaṃ.
ਚਤੁਨ੍ਨਨ੍ਤਿ વਿਨਯਪਿਟਕੇ ਆਗਤਾਨਂ વਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਕਤਮਾ ਪਨ ਸਾਤਿ ਸਾ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਾ ਅਚ੍ਚਯਦੇਸਨਾ ਕਤਮਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਭਿਮਾਰਾਨਨ੍ਤਿ ਮਾਰਣਤ੍ਥਾਯ ਪਯੋਜਿਤਧਨੁਗ੍ਗਹਾਨਂ। ਉਪਟ੍ਠਾਯਿਕਾਯਾਤਿ ਸਹਸੇਯ੍ਯਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਤ੍ਥੁਸ੍ਮਿਂ ਆਗਤਾਯ।
Catunnanti vinayapiṭake āgatānaṃ vasena vuttaṃ. Katamā pana sāti sā catubbidhā accayadesanā katamāti attho. Abhimārānanti māraṇatthāya payojitadhanuggahānaṃ. Upaṭṭhāyikāyāti sahaseyyasikkhāpadavatthusmiṃ āgatāya.
ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਨ੍ਤਿ ਥੇਰਾਸਨਤੋ ਪਟ੍ਠਾਯ ਅਟ੍ਠਹਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਹਿ ਇਤਰਾਯ ਆਗਤਾਯ વੁਡ੍ਢਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਆਸਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ। ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ ਪਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਨવਕਾਯ ਆਗਤਾਯ ਅਦਾਤੁਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ। ਤਾਯ ਪਨ ਸਙ੍ਘਨવਕਾਸਨੇ ਲਦ੍ਧੋਕਾਸੇ ਨਿਸੀਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਅਥ વਾ ਅਟ੍ਠਨ੍ਨਂ વੁਡ੍ਢਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਇਤਰਾਯ ਨવਕਤਰਾਯ ਆਸਨਂ ਦਾਤਬ੍ਬਂ। ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਨવਾਤਿ ਓਸਾਰਣਾਦੀਨਿ ਨવ ਏવ।
Aṭṭhannaṃ bhikkhunīnanti therāsanato paṭṭhāya aṭṭhahi bhikkhunīhi itarāya āgatāya vuḍḍhāya bhikkhuniyā āsanaṃ dātabbaṃ. Aṭṭhannaṃ pana bhikkhunīnaṃ navakāya āgatāya adātumpi vaṭṭati. Tāya pana saṅghanavakāsane laddhokāse nisīditabbaṃ. Atha vā aṭṭhannaṃ vuḍḍhānaṃ bhikkhunīnaṃ itarāya navakatarāya āsanaṃ dātabbaṃ. Kammāni navāti osāraṇādīni nava eva.
ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Pācittiyavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਪਰਿવਾਰਪਾਲ਼ਿ • Parivārapāḷi / ੩. ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ • 3. Pācittiyaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਰਿવਾਰ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Parivāra-aṭṭhakathā / (੩) ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯવਣ੍ਣਨਾ • (3) Pācittiyavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯવਣ੍ਣਨਾ • Pācittiyavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯવਣ੍ਣਨਾ • Pācittiyavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / (੩) ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯવਣ੍ਣਨਾ • (3) Pācittiyavaṇṇanā