Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā |
பத³பா⁴ஜனீயவண்ணனா
Padabhājanīyavaṇṇanā
199. ஏவந்தி ச பட²மஜ்ஜா²னாதி³பராமஸனங் பட²மஜ்ஜா²னங் ஜானாமி து³தியாதி³ஜா²னந்தி. அஸுப⁴ஜ்ஜா²னாதீ³னீதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன காயக³தாஸதிஜ்ஜா²னங் கஸிணஜ்ஜா²னங் கஸிணமூலகானி ஆருப்பஜ்ஜா²னானி ச ஸங்க³ண்ஹாதி. விமொக்கோ²தி சதுப்³பி³தோ⁴ மக்³கோ³, தஸ்ஸ ஸகு³ணதோ ஸுஞ்ஞதாதி³னாமங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஆஹ ஸோ பனாயந்திஆதி³. மக்³கோ³ ஹி நாம பஞ்சஹி காரணேஹி நாமங் லப⁴தி ஸரஸேன வா பச்சனீகேன வா ஸகு³ணேன வா ஆரம்மணேன வா ஆக³மனேன வா. ஸசே ஹி ஸங்கா²ருபெக்கா² அனிச்சதோ ஸங்கா²ரே ஸம்மஸித்வா வுட்டா²தி, மக்³கோ³ அனிமித்தவிமொக்கே²ன விமுச்சதி. ஸசே து³க்க²தோ ஸம்மஸித்வா வுட்டா²தி, அப்பணிஹிதவிமொக்கே²ன விமுச்சதி. ஸசே அனத்ததோ ஸம்மஸித்வா வுட்டா²தி, ஸுஞ்ஞதவிமொக்கே²ன விமுச்சதி, இத³ங் ஸரஸதோ நாமங் நாம. யஸ்மா பனேஸ ஸங்கா²ரேஸு அனிச்சானுபஸ்ஸனாய நிச்சனிமித்தங் பஜஹந்தோ ஆக³தோ, தஸ்மா அனிமித்தோ. து³க்கா²னுபஸ்ஸனாய ஸுக²ஸஞ்ஞங் பணிதி⁴ங் பத்த²னங் பஹாய ஆக³தத்தா அப்பணிஹிதோ. அனத்தானுபஸ்ஸனாய அத்தஸஞ்ஞங் பஹாய அத்தஸுஞ்ஞதாத³ஸ்ஸனவஸேன ஸுஞ்ஞதா ஹோதி, இத³ங் பச்சனீகதோ நாமங் நாம. ராகா³தீ³ஹி பனேஸ ஸுஞ்ஞதத்தா ஸுஞ்ஞதோ, ரூபனிமித்தாதீ³னங், ராக³னிமித்தாதீ³னங் ஏவ வா அபா⁴வேன அனிமித்தோ, ராக³பணிதி⁴ஆதீ³னங் அபா⁴வதோ அப்பணிஹிதோதி வுச்சதி, இத³ங் அஸ்ஸ ஸகு³ணதோ நாமங். ராகா³தி³ஸுஞ்ஞங் அனிமித்தங் அப்பணிஹிதஞ்ச நிப்³பா³னங் ஆரம்மணங் கரோதீதி ஸுஞ்ஞதோ அனிமித்தோ அப்பணிஹிதோதி வுச்சதி, இத³மஸ்ஸ ஆரம்மணதோ நாமங். ஆக³மனங் பன து³வித⁴ங் விபஸ்ஸனாக³மனங் மக்³கா³க³மனஞ்ச. தத்த² மக்³கே³ விபஸ்ஸனாக³மனமேவ, ப²லே பன மக்³கா³னந்தரே மக்³கா³க³மனங், ப²லஸமாபத்தியங் விபஸ்ஸனாக³மனம்பி. அனத்தானுபஸ்ஸனாவஸேன மக்³கோ³ ஸுஞ்ஞதோ அனிச்சது³க்கா²னுபஸ்ஸனாஹி அனிமித்தோ அப்பணிஹிதோதி ஏவங் விபஸ்ஸனா அத்தனோ நாமங் மக்³க³ஸ்ஸ தே³தி, மக்³கோ³ ப²லஸ்ஸாதி இத³ங் ஆக³மனதோ நாமங்.
199.Evanti ca paṭhamajjhānādiparāmasanaṃ paṭhamajjhānaṃ jānāmi dutiyādijhānanti. Asubhajjhānādīnīti ādi-saddena kāyagatāsatijjhānaṃ kasiṇajjhānaṃ kasiṇamūlakāni āruppajjhānāni ca saṅgaṇhāti. Vimokkhoti catubbidho maggo, tassa saguṇato suññatādināmaṃ dassento āha so panāyantiādi. Maggo hi nāma pañcahi kāraṇehi nāmaṃ labhati sarasena vā paccanīkena vā saguṇena vā ārammaṇena vā āgamanena vā. Sace hi saṅkhārupekkhā aniccato saṅkhāre sammasitvā vuṭṭhāti, maggo animittavimokkhena vimuccati. Sace dukkhato sammasitvā vuṭṭhāti, appaṇihitavimokkhena vimuccati. Sace anattato sammasitvā vuṭṭhāti, suññatavimokkhena vimuccati, idaṃ sarasato nāmaṃ nāma. Yasmā panesa saṅkhāresu aniccānupassanāya niccanimittaṃ pajahanto āgato, tasmā animitto. Dukkhānupassanāya sukhasaññaṃ paṇidhiṃ patthanaṃ pahāya āgatattā appaṇihito. Anattānupassanāya attasaññaṃ pahāya attasuññatādassanavasena suññatā hoti, idaṃ paccanīkato nāmaṃ nāma. Rāgādīhi panesa suññatattā suññato, rūpanimittādīnaṃ, rāganimittādīnaṃ eva vā abhāvena animitto, rāgapaṇidhiādīnaṃ abhāvato appaṇihitoti vuccati, idaṃ assa saguṇato nāmaṃ. Rāgādisuññaṃ animittaṃ appaṇihitañca nibbānaṃ ārammaṇaṃ karotīti suññato animitto appaṇihitoti vuccati, idamassa ārammaṇato nāmaṃ. Āgamanaṃ pana duvidhaṃ vipassanāgamanaṃ maggāgamanañca. Tattha magge vipassanāgamanameva, phale pana maggānantare maggāgamanaṃ, phalasamāpattiyaṃ vipassanāgamanampi. Anattānupassanāvasena maggo suññato aniccadukkhānupassanāhi animitto appaṇihitoti evaṃ vipassanā attano nāmaṃ maggassa deti, maggo phalassāti idaṃ āgamanato nāmaṃ.
ஸுஞ்ஞத்தாதி விவித்தத்தா. ராகா³த³யோவ பதிட்டா²னட்டே²ன பணிதீ⁴தி ஆஹ ‘‘ராக³தோ³ஸமோஹபணிதீ⁴ன’’ந்தி. இமிஸ்ஸா விஜ்ஜாயாதி தி³ப்³ப³சக்கு²விஜ்ஜாயாதிஆதி³னா ஏகேகவிஜ்ஜங் ஸந்தா⁴ய வத³ந்தி. ஏவங் ஏகிஸ்ஸாபி நாமங் அக்³க³ஹெத்வாபி தா ஏவ ஸந்தா⁴ய ‘‘விஜ்ஜானங் லாபி⁴ம்ஹீ’’தி ப⁴ணந்தோபி பாராஜிகோ ஹோதீதி ஸங்கே²பட்ட²கதா²யங் அதி⁴ப்பாயோ. வத்து²விஜ்ஜாதீ³னி பன ஸந்தா⁴ய வத³ந்தோ ந ஹோதி. ஏகேககொட்டா²ஸவஸேனாதி மஹாஅட்ட²கதா²யங் வுத்தனயேன லோகுத்தரவிஸேஸங் அகத்வா கேவலங் ‘‘ஸதிபட்டா²னானங் லாபீ⁴’’தி ஏகேககொட்டா²ஸவஸேனாதி அதி⁴ப்பாயோ. தத்தா²தி தேஸு கொட்டா²ஸேஸு. கிலேஸானங் பஹானங் நாம அபா⁴வமத்தம்பி லோகுத்தரகிச்சத்தா லோகுத்தரந்தி ஸமத்தே²துங் தங் பனாதிஆதி³ வுத்தங். ராகா³ சித்தங் வினீவரணதாதி ராக³தோ சித்தஸ்ஸ வினீவரணதா, ததோ ராக³தோ விமுத்தத்தா ஏவ வீதராக³னீவரணதாதி அத்தோ², யா ச பஞ்ச விஜ்ஜாதி யோஜேதப்³ப³ங். ந ஆக³தாதி இத⁴ பத³பா⁴ஜனே ‘‘ஞாணந்தி திஸ்ஸோ விஜ்ஜா’’தி (பாரா॰ 199) வுத்தத்தா ஸேஸா பஞ்ச விஜ்ஜா ந ஆக³தாதி அத்தோ². நிப்³ப³த்திதலோகுத்தரத்தாதி லோகியத⁴ம்மஸாதா⁴ரணஸங்க²தஸ்ஸாபி அபா⁴வா லோகியேஹி ஸப்³ப³தா² அஸம்மிஸ்ஸலோகுத்தரத்தா. அஞ்ஞந்தி ஸங்கே²பட்ட²கதா²தி³ங் வத³ந்தி, தம்பி தத்தே²வ படிக்கி²த்தந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
Suññattāti vivittattā. Rāgādayova patiṭṭhānaṭṭhena paṇidhīti āha ‘‘rāgadosamohapaṇidhīna’’nti. Imissā vijjāyāti dibbacakkhuvijjāyātiādinā ekekavijjaṃ sandhāya vadanti. Evaṃ ekissāpi nāmaṃ aggahetvāpi tā eva sandhāya ‘‘vijjānaṃ lābhimhī’’ti bhaṇantopi pārājiko hotīti saṅkhepaṭṭhakathāyaṃ adhippāyo. Vatthuvijjādīni pana sandhāya vadanto na hoti. Ekekakoṭṭhāsavasenāti mahāaṭṭhakathāyaṃ vuttanayena lokuttaravisesaṃ akatvā kevalaṃ ‘‘satipaṭṭhānānaṃ lābhī’’ti ekekakoṭṭhāsavasenāti adhippāyo. Tatthāti tesu koṭṭhāsesu. Kilesānaṃ pahānaṃ nāma abhāvamattampi lokuttarakiccattā lokuttaranti samatthetuṃ taṃ panātiādi vuttaṃ. Rāgā cittaṃ vinīvaraṇatāti rāgato cittassa vinīvaraṇatā, tato rāgato vimuttattā eva vītarāganīvaraṇatāti attho, yā ca pañca vijjāti yojetabbaṃ. Na āgatāti idha padabhājane ‘‘ñāṇanti tisso vijjā’’ti (pārā. 199) vuttattā sesā pañca vijjā na āgatāti attho. Nibbattitalokuttarattāti lokiyadhammasādhāraṇasaṅkhatassāpi abhāvā lokiyehi sabbathā asammissalokuttarattā. Aññanti saṅkhepaṭṭhakathādiṃ vadanti, tampi tattheva paṭikkhittanti sambandho.
200. புன ஆனெத்வா பட²மஜ்ஜா²னாதீ³ஹி ந யோஜிதந்தி எத்த² ‘‘பட²மஜ்ஜா²னேனாதி பாடோ²’’தி கேசி வத³ந்தி, தங் யுத்தமேவ ஆதி³-ஸத்³தே³ன க³ஹேதப்³ப³ஸ்ஸ ஜா²னஸ்ஸ அபா⁴வா. பட²மஜ்ஜா²னமூலகஞ்ஹி ஏகமேவ க²ண்ட³சக்கங். கத்துஸாத⁴னோபி ப⁴ணித-ஸத்³தோ³ ஹோதீதி ஆஹ அத² வாதிஆதி³. யேன சித்தேன முஸா ப⁴ணதி, தேனேவ சித்தேன ந ஸக்கா ‘‘முஸா ப⁴ணாமீ’’தி ஜானிதுங், அந்தரந்தரா பன அஞ்ஞாஹி மனொத்³வாரவீதீ²ஹி ‘‘முஸா ப⁴ணாமீ’’தி ஜானாதீதி வுத்தங் ‘‘ப⁴ணந்தஸ்ஸ ஹோதி முஸா ப⁴ணாமீ’’தி. அயமெத்த² அத்தோ² த³ஸ்ஸிதோதி தீஹி அங்கே³ஹி ஸமன்னாக³தோ முஸாவாதோ³தி அயமத்தோ² த³ஸ்ஸிதோ. த³வாதி ஸஹஸா. ரவாதி அஞ்ஞங் வத்துகாமஸ்ஸ க²லித்வா அஞ்ஞப⁴ணனங். தங் ஜானாதீதி தங்ஞாணங், தஸ்ஸ பா⁴வோ தங்ஞாணதா, ஞாணஸ்ஸ விஸயவிஸயீபா⁴வேன அத்தஸங்வேத³னந்தி அத்தோ². ஞாணஸமோதா⁴னந்தி ப³ஹூனங் ஞாணானங் ஏகஸ்மிங் க²ணே ஸமோதா⁴னங், ஸஹுப்பத்தீதி அத்தோ². யேன சித்தேன ‘‘முஸா ப⁴ணிஸ்ஸ’’ந்தி ஜானாதீதி இத³ங் புப்³ப³பா⁴க³சேதனஞ்ச ஸன்னிட்டா²னசேதனஞ்ச ஏகதோ கத்வா வுத்தங். யேன சித்தேன புப்³ப³பா⁴க³சேதனாபூ⁴தேன ஸன்னிட்டா²னசேதனாபூ⁴தேன ச விஸங்வாதி³தப்³ப³ஸத்தஸங்கா²ரே ஜானாதி, யேன சித்தேன முஸா ப⁴ணிஸ்ஸந்தி அத்தோ². தேனேவ…பே॰… பரிச்சஜிதப்³பா³தி தேனேவ சித்தேன ‘‘ஏவங் அஹங் முஸா ப⁴ணாமீ’’தி வா ‘‘ப⁴ணித’’ந்தி வா ததே³வ முஸாவாத³சித்தமாரம்மணங் கத்வா பி⁴க்கு² ஜானாதீதி ஏவங் புப்³பா³பரஸன்னிட்டா²னசேதனாக்க²ணேஸு தீஸு ஏகேனேவ சித்தேன ஞாணவிஸயஞ்ச ஞாணஞ்சாதி உப⁴யம்பி ஏகக்க²ணே புக்³க³லோ ஜானாதீதி அயங் தங்ஞாணதா பரிச்சஜிதப்³பா³ விஸயஸ்ஸேவ ததா³ பகாஸனதோதி அதி⁴ப்பாயோ, தேனாஹ ந ஹீதிஆதி³. யதி³ ஞாணஸ்ஸ அத்தனோ ஸரூபங் ந ஞாயதி, கத²ங் பச்சி²மங் சித்தங் ஜானாதீதி ஆஹ புரிமங் புரிமந்திஆதி³. தத்த² ப⁴ணிஸ்ஸாமீதிஆதி³னா தீஸு காலேஸு உப்பன்னங் புரிமபுரிமசித்தங் அத்தானங் விஸயங் கத்வா உப்பஜ்ஜமானஸ்ஸ பச்சி²மஸ்ஸ பச்சி²மஸ்ஸ சித்தஸ்ஸ ததா² உப்பத்தியா பச்சயோ ஹோதீதி அத்தோ². தேனாதி யேன காரணேன தீஸு க²ணேஸு சித்தானி தத³ஞ்ஞேஹேவ சித்தேஹி ஜானிதப்³பா³னி, தானி ச புரிமபுரிமசித்தேனேவ அவஸ்ஸங் உப்பஜ்ஜந்தி, தேன காரணேனாதி அத்தோ². தஸ்மிங் ஸதீதி ப⁴ணிஸ்ஸாமீதி புப்³ப³பா⁴கே³ ஸதி. ஸேஸத்³வயந்தி ப⁴ணாமி, ப⁴ணிதந்தி இத³ங் த்³வயங் ந ஹெஸ்ஸதீதி ஏதங் நத்தீ²தி யோஜனா ஹோதியேவாதி அத்தோ². ஏகங் விய பகாஸதீதி பி⁴ன்னக்க²ணானம்பி நிரந்தருப்பத்தியா ‘‘ததே³வேத³’’ந்தி க³ஹேதப்³ப³தங் ஸந்தா⁴ய வத³தி.
200.Punaānetvā paṭhamajjhānādīhi na yojitanti ettha ‘‘paṭhamajjhānenāti pāṭho’’ti keci vadanti, taṃ yuttameva ādi-saddena gahetabbassa jhānassa abhāvā. Paṭhamajjhānamūlakañhi ekameva khaṇḍacakkaṃ. Kattusādhanopi bhaṇita-saddo hotīti āha atha vātiādi. Yena cittena musā bhaṇati, teneva cittena na sakkā ‘‘musā bhaṇāmī’’ti jānituṃ, antarantarā pana aññāhi manodvāravīthīhi ‘‘musā bhaṇāmī’’ti jānātīti vuttaṃ ‘‘bhaṇantassa hoti musā bhaṇāmī’’ti. Ayamettha attho dassitoti tīhi aṅgehi samannāgato musāvādoti ayamattho dassito. Davāti sahasā. Ravāti aññaṃ vattukāmassa khalitvā aññabhaṇanaṃ. Taṃ jānātīti taṃñāṇaṃ, tassa bhāvo taṃñāṇatā, ñāṇassa visayavisayībhāvena attasaṃvedananti attho. Ñāṇasamodhānanti bahūnaṃ ñāṇānaṃ ekasmiṃ khaṇe samodhānaṃ, sahuppattīti attho. Yena cittena ‘‘musā bhaṇissa’’nti jānātīti idaṃ pubbabhāgacetanañca sanniṭṭhānacetanañca ekato katvā vuttaṃ. Yena cittena pubbabhāgacetanābhūtena sanniṭṭhānacetanābhūtena ca visaṃvāditabbasattasaṅkhāre jānāti, yena cittena musā bhaṇissanti attho. Teneva…pe… pariccajitabbāti teneva cittena ‘‘evaṃ ahaṃ musā bhaṇāmī’’ti vā ‘‘bhaṇita’’nti vā tadeva musāvādacittamārammaṇaṃ katvā bhikkhu jānātīti evaṃ pubbāparasanniṭṭhānacetanākkhaṇesu tīsu ekeneva cittena ñāṇavisayañca ñāṇañcāti ubhayampi ekakkhaṇe puggalo jānātīti ayaṃ taṃñāṇatā pariccajitabbā visayasseva tadā pakāsanatoti adhippāyo, tenāha na hītiādi. Yadi ñāṇassa attano sarūpaṃ na ñāyati, kathaṃ pacchimaṃ cittaṃ jānātīti āha purimaṃ purimantiādi. Tattha bhaṇissāmītiādinā tīsu kālesu uppannaṃ purimapurimacittaṃ attānaṃ visayaṃ katvā uppajjamānassa pacchimassa pacchimassa cittassa tathā uppattiyā paccayo hotīti attho. Tenāti yena kāraṇena tīsu khaṇesu cittāni tadaññeheva cittehi jānitabbāni, tāni ca purimapurimacitteneva avassaṃ uppajjanti, tena kāraṇenāti attho. Tasmiṃ satīti bhaṇissāmīti pubbabhāge sati. Sesadvayanti bhaṇāmi, bhaṇitanti idaṃ dvayaṃ na hessatīti etaṃ natthīti yojanā hotiyevāti attho. Ekaṃ viya pakāsatīti bhinnakkhaṇānampi nirantaruppattiyā ‘‘tadeveda’’nti gahetabbataṃ sandhāya vadati.
ப³லவத⁴ம்மவினிதா⁴னவஸேனாதி ப³லவகா³ஹஸ்ஸ வினிதா⁴னவஸேன. து³ப்³ப³லது³ப்³ப³லானந்தி து³ப்³ப³லது³ப்³ப³லானங் கா³ஹானங். ஸகபா⁴வபரிச்சஜனவஸேனாதி அத்தனோ ஸந்தகபா⁴வஸ்ஸ பரிச்சஜனவஸேன.
Balavadhammavinidhānavasenāti balavagāhassa vinidhānavasena. Dubbaladubbalānanti dubbaladubbalānaṃ gāhānaṃ. Sakabhāvapariccajanavasenāti attano santakabhāvassa pariccajanavasena.
207. உத்தாஸிதத்தாதி ப⁴யங் ஜனெத்வா விய பலாபிதத்தா. ஏவங் பலாபிதோ ந புன தங் டா²னங் ஆக³ச்ச²தீதி ஆஹ ‘‘புன அனல்லீயனபா⁴வத³ஸ்ஸனவஸேனா’’தி. கே²ட-ஸத்³த³ங் ஸத்³த³த்த²விதூ³ உத்தாஸத்தே² பட²ந்தீதி ஆஹ ஸ்வாயமத்தோ²திஆதி³. அணு ஏவ அணுஸஹக³தங், அணுத்தேன வா யுத்தந்தி அத்தோ².
207.Uttāsitattāti bhayaṃ janetvā viya palāpitattā. Evaṃ palāpito na puna taṃ ṭhānaṃ āgacchatīti āha ‘‘puna anallīyanabhāvadassanavasenā’’ti. Kheṭa-saddaṃ saddatthavidū uttāsatthe paṭhantīti āha svāyamatthotiādi. Aṇu eva aṇusahagataṃ, aṇuttena vā yuttanti attho.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / மஹாவிப⁴ங்க³ • Mahāvibhaṅga / 4. சதுத்த²பாராஜிகங் • 4. Catutthapārājikaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / மஹாவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 4. சதுத்த²பாராஜிகங் • 4. Catutthapārājikaṃ
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā
பத³பா⁴ஜனீயவண்ணனா • Padabhājanīyavaṇṇanā
ஸுத்³தி⁴கவாரகதா²வண்ணனா • Suddhikavārakathāvaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / பத³பா⁴ஜனீயவண்ணனா • Padabhājanīyavaṇṇanā