Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā |
පදභාජනීයවණ්ණනා
Padabhājanīyavaṇṇanā
303. සහ පරිදණ්ඩෙන වත්තමානාති අත්ථො. ඡන්දවාසිනී නාම ‘‘පියා පියං වසෙතී’’ති පාළි, පුරිසං වාසෙතීති අධිප්පායො. ‘‘පියො පියං වාසෙතී’’ති අට්ඨකථා.
303. Saha paridaṇḍena vattamānāti attho. Chandavāsinī nāma ‘‘piyā piyaṃ vasetī’’ti pāḷi, purisaṃ vāsetīti adhippāyo. ‘‘Piyo piyaṃ vāsetī’’ti aṭṭhakathā.
තං කිරියං සම්පාදෙස්සතීති අවස්සං ආරොචෙන්තියා චෙ ආරොචෙතීති අත්ථො. ද්වින්නං මාතාපිතූනං චෙ ආරොචෙති, සඞ්ඝාදිසෙසොති විනයවිනිච්ඡයෙ ‘‘වත්ථු ඔලොකෙතබ්බ’’න්ති වුත්තං. වත්ථුම්හි ච ‘‘උදායිත්ථෙරො ගණිකාය ආරොචෙසී’’ති වුත්තං. තං ‘‘මාතාදීනම්පි වදතො විසඞ්කෙතො නත්ථී’’ති අට්ඨකථාවචනතො නිප්පයොජනං. තං පනෙතන්ති ආචරියස්ස වචනං. මාතුරක්ඛිතං බ්රූහීති පෙසිතස්ස ගන්ත්වා මාතාපිතුරක්ඛිතං වදතො තස්ස තස්සා මාතුරක්ඛිතභාවෙපි සති විසඞ්කෙතමෙව, කස්මා? ‘‘පිතුරක්ඛිතාදීසු අඤ්ඤතරං වදන්තස්ස විසඞ්කෙත’’න්ති වුත්තත්තා ඉතරථා ආදි-සද්දො නිරත්ථකො සියා. එකං දසකං ඉතරෙන දසකෙන යොජෙත්වා පුබ්බෙ සුක්කවිස්සට්ඨියං වුත්තනයත්තා මාතුරක්ඛිතාය මාතා අත්තනො ධීතුසන්තිකං පහිණතීති ගහෙතබ්බං.
Taṃ kiriyaṃ sampādessatīti avassaṃ ārocentiyā ce ārocetīti attho. Dvinnaṃ mātāpitūnaṃ ce āroceti, saṅghādisesoti vinayavinicchaye ‘‘vatthu oloketabba’’nti vuttaṃ. Vatthumhi ca ‘‘udāyitthero gaṇikāya ārocesī’’ti vuttaṃ. Taṃ ‘‘mātādīnampi vadato visaṅketo natthī’’ti aṭṭhakathāvacanato nippayojanaṃ. Taṃ panetanti ācariyassa vacanaṃ. Māturakkhitaṃ brūhīti pesitassa gantvā mātāpiturakkhitaṃ vadato tassa tassā māturakkhitabhāvepi sati visaṅketameva, kasmā? ‘‘Piturakkhitādīsu aññataraṃ vadantassa visaṅketa’’nti vuttattā itarathā ādi-saddo niratthako siyā. Ekaṃ dasakaṃ itarena dasakena yojetvā pubbe sukkavissaṭṭhiyaṃ vuttanayattā māturakkhitāya mātā attano dhītusantikaṃ pahiṇatīti gahetabbaṃ.
338. අනභිනන්දිත්වාති වචනමත්තමෙව, යදිපි අභිනන්දති, යාව සාසනං නාරොචෙති, තාව ‘‘වීමංසිතො’’ති න වුච්චති. සාසනාරොචනකාලෙති ආණාපකස්ස සාසනවචනක්ඛණෙ. තතියපදෙ වුත්තනයෙනාති එකඞ්ගසම්පත්තියා දුක්කටන්ති අත්ථො. වත්ථුගණනාය සඞ්ඝාදිසෙසොති උභයවත්ථුගණනාය කිර.
338.Anabhinanditvāti vacanamattameva, yadipi abhinandati, yāva sāsanaṃ nāroceti, tāva ‘‘vīmaṃsito’’ti na vuccati. Sāsanārocanakāleti āṇāpakassa sāsanavacanakkhaṇe. Tatiyapade vuttanayenāti ekaṅgasampattiyā dukkaṭanti attho. Vatthugaṇanāya saṅghādisesoti ubhayavatthugaṇanāya kira.
339. චතුත්ථෙ අනාපත්තීති එත්ථ පන ‘‘පටිග්ගණ්හාති න වීමංසති න පච්චාහරති, අනාපත්තීති එත්ථ විය ‘ගච්ඡන්තො න සම්පාදෙති, ආගච්ඡන්තො විසංවාදෙතී’ති අනාපත්තිපාළියාපි භවිතබ්බන්ති දස්සනත්ථං වුත්ත’’න්ති වදන්ති, එකච්චෙසු පොත්ථකෙසු ‘‘අත්ථී’’තිපි.
339.Catutthe anāpattīti ettha pana ‘‘paṭiggaṇhāti na vīmaṃsati na paccāharati, anāpattīti ettha viya ‘gacchanto na sampādeti, āgacchanto visaṃvādetī’ti anāpattipāḷiyāpi bhavitabbanti dassanatthaṃ vutta’’nti vadanti, ekaccesu potthakesu ‘‘atthī’’tipi.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්ග • Mahāvibhaṅga / 5. සඤ්චරිත්තසික්ඛාපදං • 5. Sañcarittasikkhāpadaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 5. සඤ්චරිත්තසික්ඛාපදවණ්ණනා • 5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 5. සඤ්චරිත්තසික්ඛාපදවණ්ණනා • 5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 5. සඤ්චරිත්තසික්ඛාපදවණ්ණනා • 5. Sañcarittasikkhāpadavaṇṇanā