| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๒. ปทสญฺญกเตฺถรอปทานวณฺณนา
2. Padasaññakattheraapadānavaṇṇanā
อกฺกนฺตญฺจ ปทํ ทิสฺวาติอาทิกํ อายสฺมโต ปทสญฺญกเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมพุเทฺธสุ กตาธิกาโร อุปฺปนฺนุปฺปนฺนภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต ติสฺสสฺส ภควโต กาเล เอกสฺมิํ สทฺธาสมฺปเนฺน อุปาสกเคเห นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปโตฺต รตนตฺตเย ปสโนฺน ภควตา ตสฺส อนุกมฺปาย ทสฺสิตํ ปทเจติยํ ทิสฺวา ปสโนฺน โลมหฎฺฐชาโต วนฺทนปูชนาทิพหุมานมกาสิฯ โส เตเนว สุเขเตฺต สุกเตน ปุเญฺญน ตโต จุโต สเคฺค นิพฺพโตฺต ตตฺถ ทิพฺพสุขมนุภวิตฺวา อปรภาเค มนุเสฺสสุ ชาโต มนุสฺสสมฺปตฺติํ สพฺพมนุภวิตฺวา อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท วิภวสมฺปนฺนกุเล นิพฺพโตฺต วุทฺธิมนฺวาย สทฺธาชาโต ปพฺพชิตฺวา นจิรเสฺสว อรหา อโหสิ, ปุรากตปุญฺญนาเมน ปทสญฺญกเตฺถโรติ ปากโฎฯ
Akkantañca padaṃ disvātiādikaṃ āyasmato padasaññakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro uppannuppannabhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto tissassa bhagavato kāle ekasmiṃ saddhāsampanne upāsakagehe nibbatto viññutaṃ patto ratanattaye pasanno bhagavatā tassa anukampāya dassitaṃ padacetiyaṃ disvā pasanno lomahaṭṭhajāto vandanapūjanādibahumānamakāsi. So teneva sukhette sukatena puññena tato cuto sagge nibbatto tattha dibbasukhamanubhavitvā aparabhāge manussesu jāto manussasampattiṃ sabbamanubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde vibhavasampannakule nibbatto vuddhimanvāya saddhājāto pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi, purākatapuññanāmena padasaññakattheroti pākaṭo.
๕. โส เอกทิวสํ อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ สริตฺวา ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต อกฺกนฺตญฺจ ปทํ ทิสฺวาติอาทิมาหฯ ตตฺถ อกฺกนฺตนฺติ อกฺกมิตํ ทสฺสิตํฯ สพฺพพุทฺธานํ สพฺพทา จตุรงฺคุโลปริเยว คมนํ, อยํ ปน ตสฺส สทฺธาสมฺปนฺนตํ ญตฺวา ‘‘เอโส อิมํ ปสฺสตู’’ติ ปทเจติยํ ทเสฺสสิ, ตสฺมา โส ตสฺมิํ ปสีทิตฺวา วนฺทนปูชนาทิสกฺการมกาสีติ อโตฺถฯ เสสํ สพฺพตฺถ อุตฺตานตฺถเมวาติฯ
5. So ekadivasaṃ attano pubbakammaṃ saritvā pubbacaritāpadānaṃ pakāsento akkantañca padaṃ disvātiādimāha. Tattha akkantanti akkamitaṃ dassitaṃ. Sabbabuddhānaṃ sabbadā caturaṅgulopariyeva gamanaṃ, ayaṃ pana tassa saddhāsampannataṃ ñatvā ‘‘eso imaṃ passatū’’ti padacetiyaṃ dassesi, tasmā so tasmiṃ pasīditvā vandanapūjanādisakkāramakāsīti attho. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
ปทสญฺญกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Padasaññakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๒. ปทสญฺญกเตฺถรอปทานํ • 2. Padasaññakattheraapadānaṃ
