| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೪. ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದಂ
4. Padasodhammasikkhāpadaṃ
೪೪. ಚತುತ್ಥೇ ಪಟಿಮುಖಂ ಆದರೇನ ಸುಣನ್ತೀತಿ ಪತಿಸ್ಸಾ, ನ ಪತಿಸ್ಸಾ ಅಪ್ಪತಿಸ್ಸಾತಿ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಪ್ಪತಿಸ್ಸವಾ’’ತಿ।
44. Catutthe paṭimukhaṃ ādarena suṇantīti patissā, na patissā appatissāti dassento āha ‘‘appatissavā’’ti.
೪೫. ‘‘ಪದಸೋ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಸೋ-ಪಚ್ಚಯೋ ವಿಚ್ಛತ್ಥವಾಚಕೋತಿ ಆಹ ‘‘ಪದಂ ಪದ’’ನ್ತಿ। ತತ್ಥಾತಿ ತೇಸು ಚತುಬ್ಬಿಧೇಸು। ಪದಂ ನಾಮ ಇಧ ಅತ್ಥಜೋತಕಂ ವಾ ವಿಭತ್ಯನ್ತಂ ವಾ ನ ಹೋತಿ, ಅಥ ಖೋ ಲೋಕಿಯೇಹಿ ಲಕ್ಖಿತೋ ಗಾಥಾಯ ಚತುತ್ಥಂಸೋ ಪಾದೋವ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋತಿ ಆಹ ‘‘ಪದನ್ತಿ ಏಕೋ ಗಾಥಾಪಾದೋ’’ತಿ। ಅನು ಪಚ್ಛಾ ವುತ್ತಪದತ್ತಾ ದುತಿಯಪಾದೋ ಅನುಪದಂ ನಾಮ। ಅನು ಸದಿಸಂ ಬ್ಯಞ್ಜನಂ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನನ್ತಿ ಅತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ ‘‘ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ। ಬ್ಯಞ್ಜನಸದ್ದೋ ಪದ-ಪರಿಯಾಯೋ। ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಪದಂ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಂ ನಾಮ ನ ಹೋತಿ, ಪುರಿಮಪದೇನ ಪನ ಸದಿಸಂ ಪಚ್ಛಿಮಪದಮೇವ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಂ ನಾಮ।
45. ‘‘Padaso’’ti ettha so-paccayo vicchatthavācakoti āha ‘‘padaṃ pada’’nti. Tatthāti tesu catubbidhesu. Padaṃ nāma idha atthajotakaṃ vā vibhatyantaṃ vā na hoti, atha kho lokiyehi lakkhito gāthāya catutthaṃso pādova adhippetoti āha ‘‘padanti eko gāthāpādo’’ti. Anu pacchā vuttapadattā dutiyapādo anupadaṃ nāma. Anu sadisaṃ byañjanaṃ anubyañjananti atthaṃ dasseti ‘‘anubyañjana’’ntiādinā. Byañjanasaddo pada-pariyāyo. Yaṃkiñci padaṃ anubyañjanaṃ nāma na hoti, purimapadena pana sadisaṃ pacchimapadameva anubyañjanaṃ nāma.
ವಾಚೇನ್ತೋ ಹುತ್ವಾ ನಿಟ್ಠಾಪೇತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ‘‘ಏಕಮೇಕಂ ಪದ’’ನ್ತಿ ಪದಂ ‘‘ನಿಟ್ಠಾಪೇತೀ’’ತಿ ಪದೇ ಕಾರಿತಕಮ್ಮಂ। ‘‘ಥೇರೇನಾ’’ತಿ ಪದಂ ‘‘ವುತ್ತೇ’’ತಿ ಪದೇ ಕತ್ತಾ, ‘‘ಏಕತೋ’’ತಿ ಪದೇ ಸಹತ್ಥೋ। ಸಾಮಣೇರೋ ಅಪಾಪುಣಿತ್ವಾ ಭಣತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಮತ್ತಮೇವಾತಿ ಏತ್ಥ ಏವಸದ್ದೋ ಮತ್ತಸದ್ದಸ್ಸ ಅವಧಾರಣತ್ಥಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ತೇನ ಪಕಾರಂ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ‘‘ಅನಿಚ್ಚ’’ನ್ತಿ ಚ ‘‘ಅನಿಚ್ಚಾ’’ತಿ ಚ ದ್ವಿನ್ನಂ ಪದಾನಂ ಸತಿಪಿ ಲಿಙ್ಗವಿಸೇಸತ್ತೇ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನತ್ತಾ ಆಪತ್ತಿಮೋಕ್ಖೋ ನತ್ಥೀತಿ ಆಹ ‘‘ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಗಣನಾಯ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾ’’ತಿ।
Vācento hutvā niṭṭhāpetīti yojanā. ‘‘Ekamekaṃ pada’’nti padaṃ ‘‘niṭṭhāpetī’’ti pade kāritakammaṃ. ‘‘Therenā’’ti padaṃ ‘‘vutte’’ti pade kattā, ‘‘ekato’’ti pade sahattho. Sāmaṇero apāpuṇitvā bhaṇatīti sambandho. Mattamevāti ettha evasaddo mattasaddassa avadhāraṇatthaṃ dasseti, tena pakāraṃ paṭikkhipati. ‘‘Anicca’’nti ca ‘‘aniccā’’ti ca dvinnaṃ padānaṃ satipi liṅgavisesatte anubyañjanattā āpattimokkho natthīti āha ‘‘anubyañjanagaṇanāya pācittiyā’’ti.
ಬ್ರಹ್ಮಜಾಲಾದೀನೀತಿ ಏತ್ಥ ಆದಿಸದ್ದೇನ ಸಾಮಞ್ಞಫಲಸುತ್ತಾದೀನಿ ದೀಘಸುತ್ತಾನಿ (ದೀ॰ ನಿ॰ ೧.೧೫೦ ಆದಯೋ) ಸಙ್ಗಹಿತಾನಿ। ಚಸದ್ದೇನ ಓಘತರಣಸುತ್ತಾದೀನಿ ಸಂಯುತ್ತಸುತ್ತಾನಿ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೧.೧) ಚ ಚಿತ್ತಪರಿಯಾದಾನಸುತ್ತಾದೀನಿ ಅಙ್ಗುತ್ತರಸುತ್ತಾನಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೧.೨ ಆದಯೋ) ಚ ಸಙ್ಗಹಿತಾನಿ। ಸೋತಿ ದೇವತಾಭಾಸಿತೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋತಿ ಯೋಜನಾ।
Brahmajālādīnīti ettha ādisaddena sāmaññaphalasuttādīni dīghasuttāni (dī. ni. 1.150 ādayo) saṅgahitāni. Casaddena oghataraṇasuttādīni saṃyuttasuttāni (saṃ. ni. 1.1) ca cittapariyādānasuttādīni aṅguttarasuttāni (a. ni. 1.2 ādayo) ca saṅgahitāni. Soti devatābhāsito veditabboti yojanā.
ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ವದತೀತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಏತ್ಥ ಚ ಕಿಞ್ಚಾಪಿಸದ್ದೋ ಗರಹತ್ಥವಾಚಕೋ, ಪನಸದ್ದೋ ಅನುಗ್ಗಹತ್ಥವಾಚಕೋ। ಮೇಣ್ಡಕಮಿಲಿನ್ದಪಞ್ಹೇಸೂತಿ ಮೇಣ್ಡಕಪಞ್ಹೇ ಚ ಮಿಲಿನ್ದಪಞ್ಹೇ ಚ। ಯನ್ತಿ ಸುತ್ತಂ ವುತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಆರಮ್ಮಣಕಥಾ ಬುದ್ಧಿಕಕಥಾ ದಣ್ಡಕಕಥಾ ಞಾಣವತ್ಥುಕಥಾತಿ ಯೋಜೇತಬ್ಬಂ ಪೇಯ್ಯಾಲವಸೇನ ವುತ್ತತ್ತಾ। ಇಮಾಯೋ ಪಕರಣಾನಿ ನಾಮಾತಿ ವದನ್ತಿ। ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಾದೀಸು ವತ್ವಾ ಪರಿಗ್ಗಹಿತೋತಿ ಯೋಜನಾ। ಯನ್ತಿ ಸುತ್ತಂ।
Kiñcāpi vadatīti sambandho. Ettha ca kiñcāpisaddo garahatthavācako, panasaddo anuggahatthavācako. Meṇḍakamilindapañhesūti meṇḍakapañhe ca milindapañhe ca. Yanti suttaṃ vuttanti sambandho. Ārammaṇakathā buddhikakathā daṇḍakakathā ñāṇavatthukathāti yojetabbaṃ peyyālavasena vuttattā. Imāyo pakaraṇāni nāmāti vadanti. Mahāpaccariyādīsu vatvā pariggahitoti yojanā. Yanti suttaṃ.
೪೮. ತತ್ರಾತಿ ‘‘ಏಕತೋ ಉದ್ದಿಸಾಪೇನ್ತೋ’’ತಿ ವಚನೇ। ಉದ್ದಿಸಾಪೇನ್ತೀತಿ ಆಚರಿಯಂ ದೇಸಾಪೇನ್ತಿ ಬಹುಕತ್ತಾರಮಪೇಕ್ಖಿಯ ಬಹುವಚನವಸೇನ ವುತ್ತಂ। ತೇಹೀತಿ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಾನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇಹಿ। ದ್ವೇಪೀತಿ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಚ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಚ।
48.Tatrāti ‘‘ekato uddisāpento’’ti vacane. Uddisāpentīti ācariyaṃ desāpenti bahukattāramapekkhiya bahuvacanavasena vuttaṃ. Tehīti upasampannānupasampannehi. Dvepīti upasampanno ca anupasampanno ca.
ಉಪಚಾರನ್ತಿ ದ್ವಾದಸಹತ್ಥೂಪಚಾರಂ। ಯೇಸನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ। ಪಲಾಯನಕಗನ್ಥನ್ತಿ ಪರಿವಜ್ಜೇತ್ವಾ ಗಚ್ಛನ್ತಂ ಪಕರಣಂ। ಸಾಮಣೇರೋ ಗಣ್ಹಾತೀತಿ ಯೋಜನಾ।
Upacāranti dvādasahatthūpacāraṃ. Yesanti bhikkhūnaṃ. Palāyanakaganthanti parivajjetvā gacchantaṃ pakaraṇaṃ. Sāmaṇero gaṇhātīti yojanā.
ಓಪಾತೇತೀತಿ ಅವಪಾತೇತಿ, ಗಳಿತಾಪೇತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಸುತ್ತೇಪೀತಿ ವೇಯ್ಯಾಕರಣಸುತ್ತೇಪಿ। ತನ್ತಿ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ಪಗುಣಗನ್ಥಂ। ಪರಿಸಙ್ಕಮಾನನ್ತಿ ಸಾರಜ್ಜಮಾನಂ। ಯಂ ಪನ ವಚನಂ ವುತ್ತನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಕಿರಿಯಸಮುಟ್ಠಾನತ್ತಾತಿ ಇಮಸ್ಸ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಕಿರಿಯಸಮುಟ್ಠಾನತ್ತಾತಿ। ಚತುತ್ಥಂ।
Opātetīti avapāteti, gaḷitāpetīti attho. Suttepīti veyyākaraṇasuttepi. Tanti yebhuyyena paguṇaganthaṃ. Parisaṅkamānanti sārajjamānaṃ. Yaṃ pana vacanaṃ vuttanti sambandho. Kiriyasamuṭṭhānattāti imassa sikkhāpadassa kiriyasamuṭṭhānattāti. Catutthaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೧. ಮುಸಾವಾದವಗ್ಗೋ • 1. Musāvādavaggo
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೪. ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೪. ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೪. ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೪. ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
