| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
೪. ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
೪೪. ಚತುತ್ಥಸಿಕ್ಖಾಪದೇ – ಅಪ್ಪತಿಸ್ಸಾತಿ ಅಪ್ಪತಿಸ್ಸವಾ। ಉಪಾಸಕಾತಿ ವುತ್ತೇ ವಚನಮ್ಪಿ ನ ಸೋತುಕಾಮಾ; ಅನಾದರಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಪ್ಪತಿಸ್ಸಯಾ ವಾ ಅನೀಚವುತ್ತಿನೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಸಭಾಗವುತ್ತಿಕಾತಿ ವಿಸಭಾಗಜೀವಿಕಾ, ಯಥಾ ಭಿಕ್ಖೂಸು ವತ್ತಿತಬ್ಬಂ; ಏವಂ ಅಪ್ಪವತ್ತವುತ್ತಿನೋತಿ ಅತ್ಥೋ।
44. Catutthasikkhāpade – appatissāti appatissavā. Upāsakāti vutte vacanampi na sotukāmā; anādarāti attho. Appatissayā vā anīcavuttinoti attho. Asabhāgavuttikāti visabhāgajīvikā, yathā bhikkhūsu vattitabbaṃ; evaṃ appavattavuttinoti attho.
೪೫. ಪದಸೋ ಧಮ್ಮಂ ವಾಚೇಯ್ಯಾತಿ ಏಕತೋ ಪದಂ ಪದಂ ಧಮ್ಮಂ ವಾಚೇಯ್ಯ; ಕೋಟ್ಠಾಸಂ ಕೋಟ್ಠಾಸಂ ವಾಚೇಯ್ಯಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ಯಸ್ಮಾ ಪನ ತಂ ಕೋಟ್ಠಾಸನಾಮಕಂ ಪದಂ ಚತುಬ್ಬಿಧಂ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಾ ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಪದಂ ಅನುಪದಂ ಅನ್ವಕ್ಖರಂ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನ’’ನ್ತಿ ಪದಭಾಜನಂ ವುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಪದನ್ತಿ ಏಕೋ ಗಾಥಾಪಾದೋ ಅಧಿಪ್ಪೇತೋ। ಅನುಪದನ್ತಿ ದುತಿಯಪಾದೋ। ಅನ್ವಕ್ಖರನ್ತಿ ಏಕೇಕಮಕ್ಖರಂ। ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನನ್ತಿ ಪುರಿಮಬ್ಯಞ್ಜನೇನ ಸದಿಸಂ ಪಚ್ಛಾಬ್ಯಞ್ಜನಂ। ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ವಾ ಏಕಮಕ್ಖರಂ ಅನ್ವಕ್ಖರಂ, ಅಕ್ಖರಸಮೂಹೋ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಂ, ಅಕ್ಖರಾನುಬ್ಯಞ್ಜನಸಮೂಹೋ ಪದಂ। ಪಠಮಪದಂ ಪದಮೇವ, ದುತಿಯಂ ಅನುಪದನ್ತಿ ಏವಮೇತ್ಥ ನಾನಾಕರಣಂ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
45.Padaso dhammaṃ vāceyyāti ekato padaṃ padaṃ dhammaṃ vāceyya; koṭṭhāsaṃ koṭṭhāsaṃ vāceyyāti attho. Yasmā pana taṃ koṭṭhāsanāmakaṃ padaṃ catubbidhaṃ hoti, tasmā taṃ dassetuṃ ‘‘padaṃ anupadaṃ anvakkharaṃ anubyañjana’’nti padabhājanaṃ vuttaṃ. Tattha padanti eko gāthāpādo adhippeto. Anupadanti dutiyapādo. Anvakkharanti ekekamakkharaṃ. Anubyañjananti purimabyañjanena sadisaṃ pacchābyañjanaṃ. Yaṃ kiñci vā ekamakkharaṃ anvakkharaṃ, akkharasamūho anubyañjanaṃ, akkharānubyañjanasamūho padaṃ. Paṭhamapadaṃ padameva, dutiyaṃ anupadanti evamettha nānākaraṇaṃ veditabbaṃ.
ಇದಾನಿ ಪದಂ ನಾಮ ಏಕತೋ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಏಕತೋ ಓಸಾಪೇನ್ತೀತಿ ಗಾಥಾಬನ್ಧಂ ಧಮ್ಮಂ ವಾಚೇನ್ತೋ ‘‘ಮನೋಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಾ ಧಮ್ಮಾ’’ತಿ ಏಕಮೇಕಂ ಪದಂ ಸಾಮಣೇರೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕತೋ ಆರಭಿತ್ವಾ ಏಕತೋಯೇವ ನಿಟ್ಠಾಪೇತಿ। ಏವಂ ವಾಚೇನ್ತಸ್ಸ ಪದಗಣನಾಯ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾ ವೇದಿತಬ್ಬಾ। ಅನುಪದಂ ನಾಮ ಪಾಟೇಕ್ಕಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಏಕತೋ ಓಸಾಪೇನ್ತೀತಿ ಥೇರೇನ ‘‘ಮನೋಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಾ ಧಮ್ಮಾ’’ತಿ ವುತ್ತೇ ಸಾಮಣೇರೋ ತಂ ಪದಂ ಅಪಾಪುಣಿತ್ವಾ ‘‘ಮನೋಸೇಟ್ಠಾ ಮನೋಮಯಾ’’ತಿ ದುತಿಯಪದಂ ಏಕತೋ ಭಣತಿ, ಇಮೇ ಪಾಟೇಕ್ಕಂ ಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಏಕತೋ ಓಸಾಪೇನ್ತಿ ನಾಮ। ಏವಂ ವಾಚೇನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಅನುಪದಗಣನಾಯ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾ। ಅನ್ವಕ್ಖರಂ ನಾಮ ರೂಪಂ ಅನಿಚ್ಚನ್ತಿ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ‘‘ರೂ’’ತಿ ಓಪಾತೇತೀತಿ ‘‘ರೂಪಂ ಅನಿಚ್ಚನ್ತಿ ಭಣ ಸಾಮಣೇರಾ’’ತಿ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ರೂಕಾರಮತ್ತಮೇವ ಏಕತೋ ವತ್ವಾ ತಿಟ್ಠತಿ। ಏವಂ ವಾಚೇನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಅನ್ವಕ್ಖರಗಣನಾಯ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾ। ಗಾಥಾಬನ್ಧೇಪಿ ಚ ಏಸ ನಯೋ ಲಬ್ಭತಿಯೇವ। ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಂ ನಾಮ ರೂಪಂ ಅನಿಚ್ಚನ್ತಿ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ವೇದನಾ ಅನಿಚ್ಚಾತಿ ಸದ್ದಂ ನಿಚ್ಛಾರೇತೀತಿ ‘‘ರೂಪಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅನಿಚ್ಚಂ, ವೇದನಾ ಅನಿಚ್ಚಾ’’ತಿ ಇಮಂ ಸುತ್ತಂ ವಾಚಯಮಾನೋ ಥೇರೇನ ‘‘ರೂಪಂ ಅನಿಚ್ಚ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚಮಾನೋ ಸಾಮಣೇರೋ ಸೀಘಪಞ್ಞತಾಯ ‘‘ವೇದನಾ ಅನಿಚ್ಚಾ’’ತಿ ಇಮಂ ಅನಿಚ್ಚಪದಂ ಥೇರಸ್ಸ ‘‘ರೂಪಂ ಅನಿಚ್ಚ’’ನ್ತಿ ಏತೇನ ಅನಿಚ್ಚಪದೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕತೋ ಭಣನ್ತೋ ವಾಚಂ ನಿಚ್ಛಾರೇತಿ। ಏವಂ ವಾಚೇನ್ತಸ್ಸಾಪಿ ಅನುಬ್ಯಞ್ಜನಗಣನಾಯ ಪಾಚಿತ್ತಿಯಾ। ಅಯಂ ಪನೇತ್ಥ ಸಙ್ಖೇಪೋ – ಇಮೇಸು ಪದಾದೀಸು ಯಂ ಯಂ ಏಕತೋ ಭಣತಿ ತೇನ ತೇನ ಆಪತ್ತಿಂ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ।
Idāni padaṃ nāma ekato paṭṭhapetvā ekato osāpentīti gāthābandhaṃ dhammaṃ vācento ‘‘manopubbaṅgamā dhammā’’ti ekamekaṃ padaṃ sāmaṇerena saddhiṃ ekato ārabhitvā ekatoyeva niṭṭhāpeti. Evaṃ vācentassa padagaṇanāya pācittiyā veditabbā. Anupadaṃ nāma pāṭekkaṃ paṭṭhapetvā ekato osāpentīti therena ‘‘manopubbaṅgamā dhammā’’ti vutte sāmaṇero taṃ padaṃ apāpuṇitvā ‘‘manoseṭṭhā manomayā’’ti dutiyapadaṃ ekato bhaṇati, ime pāṭekkaṃ paṭṭhapetvā ekato osāpenti nāma. Evaṃ vācentassāpi anupadagaṇanāya pācittiyā. Anvakkharaṃ nāma rūpaṃ aniccantivuccamāno ‘‘rū’’ti opātetīti ‘‘rūpaṃ aniccanti bhaṇa sāmaṇerā’’ti vuccamāno rūkāramattameva ekato vatvā tiṭṭhati. Evaṃ vācentassāpi anvakkharagaṇanāya pācittiyā. Gāthābandhepi ca esa nayo labbhatiyeva. Anubyañjanaṃ nāma rūpaṃ aniccanti vuccamāno vedanā aniccāti saddaṃ nicchāretīti ‘‘rūpaṃ, bhikkhave, aniccaṃ, vedanā aniccā’’ti imaṃ suttaṃ vācayamāno therena ‘‘rūpaṃ anicca’’nti vuccamāno sāmaṇero sīghapaññatāya ‘‘vedanā aniccā’’ti imaṃ aniccapadaṃ therassa ‘‘rūpaṃ anicca’’nti etena aniccapadena saddhiṃ ekato bhaṇanto vācaṃ nicchāreti. Evaṃ vācentassāpi anubyañjanagaṇanāya pācittiyā. Ayaṃ panettha saṅkhepo – imesu padādīsu yaṃ yaṃ ekato bhaṇati tena tena āpattiṃ āpajjatīti.
ಬುದ್ಧಭಾಸಿತೋತಿ ಸಕಲಂ ವಿನಯಪಿಟಕಂ ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕಂ ಧಮ್ಮಪದಂ ಚರಿಯಾಪಿಟಕಂ ಉದಾನಂ ಇತಿವುತ್ತಕಂ ಜಾತಕಂ ಸುತ್ತನಿಪಾತೋ ವಿಮಾನವತ್ಥು ಪೇತವತ್ಥು ಬ್ರಹ್ಮಜಾಲಾದೀನಿ ಚ ಸುತ್ತಾನಿ। ಸಾವಕಭಾಸಿತೋತಿ ಚತುಪರಿಸಪರಿಯಾಪನ್ನೇಹಿ ಸಾವಕೇಹಿ ಭಾಸಿತೋ ಅನಙ್ಗಣಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಅನುಮಾನಸುತ್ತಚುಳವೇದಲ್ಲಮಹಾವೇದಲ್ಲಾದಿಕೋ। ಇಸಿಭಾಸಿತೋತಿ ಬಾಹಿರಪರಿಬ್ಬಾಜಕೇಹಿ ಭಾಸಿತೋ ಸಕಲೋ ಪರಿಬ್ಬಾಜಕವಗ್ಗೋ, ಬಾವರಿಯಸ್ಸ ಅನ್ತೇವಾಸಿಕಾನಂ ಸೋಳಸನ್ನಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ಪುಚ್ಛಾತಿ ಏವಮಾದಿ। ದೇವತಾಭಾಸಿತೋತಿ ದೇವತಾಹಿ ಭಾಸಿತೋ; ಸೋ ದೇವತಾಸಂಯುತ್ತದೇವಪುತ್ತಸಂಯುತ್ತಮಾರಸಂಯುತ್ತಬ್ರಹ್ಮಸಂಯುತ್ತಸಕ್ಕಸಂಯುತ್ತಾದಿವಸೇನ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Buddhabhāsitoti sakalaṃ vinayapiṭakaṃ abhidhammapiṭakaṃ dhammapadaṃ cariyāpiṭakaṃ udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ suttanipāto vimānavatthu petavatthu brahmajālādīni ca suttāni. Sāvakabhāsitoti catuparisapariyāpannehi sāvakehi bhāsito anaṅgaṇasammādiṭṭhianumānasuttacuḷavedallamahāvedallādiko. Isibhāsitoti bāhiraparibbājakehi bhāsito sakalo paribbājakavaggo, bāvariyassa antevāsikānaṃ soḷasannaṃ brāhmaṇānaṃ pucchāti evamādi. Devatābhāsitoti devatāhi bhāsito; so devatāsaṃyuttadevaputtasaṃyuttamārasaṃyuttabrahmasaṃyuttasakkasaṃyuttādivasena veditabbo.
ಅತ್ಥೂಪಸಞ್ಹಿತೋತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾನಿಸ್ಸಿತೋ। ಧಮ್ಮೂಪಸಞ್ಹಿತೋತಿ ಪಾಳಿನಿಸ್ಸಿತೋ; ಉಭಯೇನಾಪಿ ವಿವಟ್ಟೂಪನಿಸ್ಸಿತಮೇವ ವದತಿ। ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ವಿವಟ್ಟೂಪನಿಸ್ಸಿತಂ ವದತಿ, ತಿಸ್ಸೋ ಸಙ್ಗೀತಿಯೋ ಆರುಳ್ಹಧಮ್ಮಂಯೇವ ಪನ ಪದಸೋ ವಾಚೇನ್ತಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿ । ವಿವಟ್ಟೂಪನಿಸ್ಸಿತೇಪಿ ನಾನಾಭಾಸಾವಸೇನ ಗಾಥಾಸಿಲೋಕಬನ್ಧಾದೀಹಿ ಅಭಿಸಙ್ಖತೇ ಅನಾಪತ್ತಿ। ತಿಸ್ಸೋ ಸಙ್ಗೀತಿಯೋ ಅನಾರುಳ್ಹೇಪಿ ಕುಲುಮ್ಬಸುತ್ತಂ ರಾಜೋವಾದಸುತ್ತಂ ತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯಂ ಚತುಪರಿವಟ್ಟಂ ನನ್ದೋಪನನ್ದನ್ತಿ ಈದಿಸೇ ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ಅಪಲಾಲದಮನಮ್ಪಿ ವುತ್ತಂ, ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಮ್ಪನ ಪಟಿಸಿದ್ಧಂ। ಮೇಣ್ಡಕಮಿಲಿನ್ದಪಞ್ಹೇಸು ಥೇರಸ್ಸ ಸಕಪಟಿಭಾನೇ ಅನಾಪತ್ತಿ, ಯಂ ರಞ್ಞೋ ಸಞ್ಞಾಪನತ್ಥಂ ಆಹರಿತ್ವಾ ವುತ್ತಂ, ತತ್ಥ ಆಪತ್ತಿ। ವಣ್ಣಪಿಟಕಅಙ್ಗುಲಿಮಾಲಪಿಟಕರಟ್ಠಪಾಲಗಅಜತಆಳವಕಗಜ್ಜಿತಗುಳ್ಹಮಗ್ಗಗುಳ್ಹವೇಸ್ಸನ್ತರಗುಳ್ಹವಿನಯವೇದಲ್ಲಪಿಟಕಾನಿ ಪನ ಅಬುದ್ಧವಚನಾನಿಯೇವಾತಿ ವುತ್ತಂ। ಸೀಲೂಪದೇಸೋ ನಾಮ ಧಮ್ಮಸೇನಾಪತಿನಾ ವುತ್ತೋತಿ ವದನ್ತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ಆಪತ್ತಿಯೇವ। ಅಞ್ಞಾನಿಪಿ ಮಗ್ಗಕಥಾಆರಮ್ಮಣಕಥಾಬುದ್ಧಿಕದಣ್ಡಕ ಞಾಣವತ್ಥುಅಸುಭಕಥಾದೀನಿ ಅತ್ಥಿ, ತೇಸು ಸತ್ತತಿಂಸ ಬೋಧಿಪಕ್ಖಿಯಧಮ್ಮಾ ವಿಭತ್ತಾ, ಧುತಙ್ಗಪಞ್ಹೇ ಪಟಿಪದಾ ವಿಭತ್ತಾ; ತಸ್ಮಾ ತೇಸು ಆಪತ್ತೀತಿ ವುತ್ತಂ। ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಾದೀಸು ಪನ ಸಙ್ಗೀತಿಂ ಅನಾರುಳ್ಹೇಸು ರಾಜೋವಾದತಿಕ್ಖಿನ್ದ್ರಿಯಚತುಪರಿವಟ್ಟನನ್ದೋಪನನ್ದಕುಲುಮ್ಬಸುತ್ತೇಸುಯೇವ ಆಪತ್ತೀತಿ ವತ್ವಾ ಅವಸೇಸೇಸು ಯಂ ಬುದ್ಧವಚನತೋ ಆಹರಿತ್ವಾ ವುತ್ತಂ, ತದೇವ ಆಪತ್ತಿವತ್ಥು ಹೋತಿ, ನ ಇತರನ್ತಿ ಅಯಮತ್ಥೋ ಪರಿಗ್ಗಹಿತೋ।
Atthūpasañhitoti aṭṭhakathānissito. Dhammūpasañhitoti pāḷinissito; ubhayenāpi vivaṭṭūpanissitameva vadati. Kiñcāpi vivaṭṭūpanissitaṃ vadati, tisso saṅgītiyo āruḷhadhammaṃyeva pana padaso vācentassa āpatti . Vivaṭṭūpanissitepi nānābhāsāvasena gāthāsilokabandhādīhi abhisaṅkhate anāpatti. Tisso saṅgītiyo anāruḷhepi kulumbasuttaṃ rājovādasuttaṃ tikkhindriyaṃ catuparivaṭṭaṃ nandopanandanti īdise āpattiyeva. Apalāladamanampi vuttaṃ, mahāpaccariyampana paṭisiddhaṃ. Meṇḍakamilindapañhesu therassa sakapaṭibhāne anāpatti, yaṃ rañño saññāpanatthaṃ āharitvā vuttaṃ, tattha āpatti. Vaṇṇapiṭakaaṅgulimālapiṭakaraṭṭhapālagaajataāḷavakagajjitaguḷhamaggaguḷhavessantaraguḷhavinayavedallapiṭakāni pana abuddhavacanāniyevāti vuttaṃ. Sīlūpadeso nāma dhammasenāpatinā vuttoti vadanti, tasmiṃ āpattiyeva. Aññānipi maggakathāārammaṇakathābuddhikadaṇḍaka ñāṇavatthuasubhakathādīni atthi, tesu sattatiṃsa bodhipakkhiyadhammā vibhattā, dhutaṅgapañhe paṭipadā vibhattā; tasmā tesu āpattīti vuttaṃ. Mahāpaccariyādīsu pana saṅgītiṃ anāruḷhesu rājovādatikkhindriyacatuparivaṭṭanandopanandakulumbasuttesuyeva āpattīti vatvā avasesesu yaṃ buddhavacanato āharitvā vuttaṃ, tadeva āpattivatthu hoti, na itaranti ayamattho pariggahito.
೪೮. ಏಕತೋ ಉದ್ದಿಸಾಪೇನ್ತೋತಿ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕತೋ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಣ್ಹನ್ತೋಪಿ ಏಕತೋ ವದತಿ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ।
48.Ekato uddisāpentoti anupasampannena saddhiṃ ekato uddesaṃ gaṇhantopi ekato vadati anāpattīti attho.
ತತ್ರಾಯಂ ವಿನಿಚ್ಛಯೋ – ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಚ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಚ ನಿಸೀದಿತ್ವಾ ಉದ್ದಿಸಾಪೇನ್ತಿ। ಆಚರಿಯೋ ನಿಸಿನ್ನಾನಂ ಭಣಾಮೀತಿ ತೇಹಿ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕತೋ ವದತಿ, ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಆಪತ್ತಿ। ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ। ದ್ವೇಪಿ ಠಿತಾ ಗಣ್ಹನ್ತಿ, ಏಸೇವ ನಯೋ। ದಹರಭಿಕ್ಖು ನಿಸಿನ್ನೋ, ಸಾಮಣೇರೋ ಠಿತೋ, ನಿಸಿನ್ನಸ್ಸ ಭಣಾಮೀತಿ ಭಣತೋ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಸಚೇ ದಹರೋ ತಿಟ್ಠತಿ, ಇತರೋ ನಿಸೀದತಿ, ಠಿತಸ್ಸ ಭಣಾಮೀತಿ ಭಣತೋಪಿ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಸಚೇ ಬಹೂನಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಅನ್ತರೇ ಏಕೋ ಸಾಮಣೇರೋ ನಿಸಿನ್ನೋ ಹೋತಿ, ತಸ್ಮಿಂ ನಿಸಿನ್ನೇ ಪದಸೋ ಧಮ್ಮಂ ವಾಚೇನ್ತಸ್ಸ ಆಚರಿಯಸ್ಸ ಅಚಿತ್ತಕಾಪತ್ತಿ। ಸಚೇ ಸಾಮಣೇರೋ ಉಪಚಾರಂ ಮುಞ್ಚಿತ್ವಾ ಠಿತೋ ವಾ ನಿಸಿನ್ನೋ ವಾ ಹೋತಿ, ಯೇಸಂ ವಾಚೇತಿ, ತೇಸು ಅಪರಿಯಾಪನ್ನತ್ತಾ ಏಕೇನ ದಿಸಾಭಾಗೇನ ಪಲಾಯನಕಗನ್ಥಂ ನಾಮ ಗಣ್ಹಾತೀತಿ ಸಙ್ಖ್ಯಂ ಗಚ್ಛತಿ, ತಸ್ಮಾ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಏಕತೋ ಸಜ್ಝಾಯಂ ಕರೋನ್ತೋಪಿ ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಏಕತೋ ಸಜ್ಝಾಯಂ ಕರೋನ್ತೋ ತೇನ ಸದ್ಧಿಂಯೇವ ಭಣತಿ, ಅನಾಪತ್ತಿ। ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ ಸನ್ತಿಕೇ ಉದ್ದೇಸಂ ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸಪಿ ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕತೋ ಭಣನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಅಯಮ್ಪಿ ಹಿ ಏಕತೋ ಸಜ್ಝಾಯಂ ಕರೋತಿಚ್ಚೇವ ಸಙ್ಖ್ಯಂ ಗಚ್ಛತಿ।
Tatrāyaṃ vinicchayo – upasampanno ca anupasampanno ca nisīditvā uddisāpenti. Ācariyo nisinnānaṃ bhaṇāmīti tehi saddhiṃ ekato vadati, ācariyassa āpatti. Anupasampannena saddhiṃ gaṇhantassa anāpatti. Dvepi ṭhitā gaṇhanti, eseva nayo. Daharabhikkhu nisinno, sāmaṇero ṭhito, nisinnassa bhaṇāmīti bhaṇato anāpatti. Sace daharo tiṭṭhati, itaro nisīdati, ṭhitassa bhaṇāmīti bhaṇatopi anāpatti. Sace bahūnaṃ bhikkhūnaṃ antare eko sāmaṇero nisinno hoti, tasmiṃ nisinne padaso dhammaṃ vācentassa ācariyassa acittakāpatti. Sace sāmaṇero upacāraṃ muñcitvā ṭhito vā nisinno vā hoti, yesaṃ vāceti, tesu apariyāpannattā ekena disābhāgena palāyanakaganthaṃ nāma gaṇhātīti saṅkhyaṃ gacchati, tasmā anāpatti. Ekato sajjhāyaṃ karontopi anupasampannena saddhiṃ upasampanno ekato sajjhāyaṃ karonto tena saddhiṃyeva bhaṇati, anāpatti. Anupasampannassa santike uddesaṃ gaṇhantassapi tena saddhiṃ ekato bhaṇantassa anāpatti. Ayampi hi ekato sajjhāyaṃ karoticceva saṅkhyaṃ gacchati.
ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ಪಗುಣಂ ಗನ್ಥಂ ಭಣನ್ತಂ ಓಪಾತೇತೀತಿ ಸಚೇ ಏಕಗಾಥಾಯ ಏಕೋ ಪಾದೋ ನ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಸೇಸಂ ಆಗಚ್ಛತಿ, ಅಯಂ ಯೇಭುಯ್ಯೇನ ಪಗುಣಗನ್ಥೋ ನಾಮ। ಏತೇನ ನಯೇನ ಸುತ್ತೇಪಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ತಂ ಓಪಾತೇನ್ತಸ್ಸ ಏವಂ ಭಣಾಹೀತಿ ಏಕತೋಪಿ ಭಣನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಓಸಾರೇನ್ತಂ ಓಪಾತೇತೀತಿ ಸುತ್ತಂ ಉಚ್ಚಾರೇನ್ತಂ ಪರಿಸಮಜ್ಝೇ ಪರಿಸಙ್ಕಮಾನಂ ಏವಂ ವದೇಹೀತಿ ತೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಏಕತೋಪಿ ವದನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಯಂ ಪನ ಮಹಾಪಚ್ಚರಿಯಾದೀಸು ‘‘ಮಯಾ ಸದ್ಧಿಂ ಮಾ ವದಾ’’ತಿ ವುತ್ತೋ ಯದಿ ವದತಿ, ‘‘ಅನಾಪತ್ತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ತಂ ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ನತ್ಥಿ, ನತ್ಥಿಭಾವೋಯೇವ ಚಸ್ಸ ಯುತ್ತೋ। ಕಸ್ಮಾ? ಕಿರಿಯಸಮುಟ್ಠಾನತ್ತಾ। ಇತರಥಾ ಹಿ ಕಿರಿಯಾಕಿರಿಯಂ ಭವೇಯ್ಯ। ಸೇಸಂ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವ।
Yebhuyyena paguṇaṃ ganthaṃ bhaṇantaṃ opātetīti sace ekagāthāya eko pādo na āgacchati, sesaṃ āgacchati, ayaṃ yebhuyyena paguṇagantho nāma. Etena nayena suttepi veditabbo. Taṃ opātentassa evaṃ bhaṇāhīti ekatopi bhaṇantassa anāpatti. Osārentaṃ opātetīti suttaṃ uccārentaṃ parisamajjhe parisaṅkamānaṃ evaṃ vadehīti tena saddhiṃ ekatopi vadantassa anāpatti. Yaṃ pana mahāpaccariyādīsu ‘‘mayā saddhiṃ mā vadā’’ti vutto yadi vadati, ‘‘anāpattī’’ti vuttaṃ, taṃ mahāaṭṭhakathāyaṃ natthi, natthibhāvoyeva cassa yutto. Kasmā? Kiriyasamuṭṭhānattā. Itarathā hi kiriyākiriyaṃ bhaveyya. Sesaṃ uttānatthameva.
ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಮುಟ್ಠಾನಂ – ವಾಚತೋ ಚ ವಾಚಾಚಿತ್ತತೋ ಚ ಸಮುಟ್ಠಾತಿ, ಕಿರಿಯಂ, ನೋಸಞ್ಞಾವಿಮೋಕ್ಖಂ, ಅಚಿತ್ತಕಂ, ಪಣ್ಣತ್ತಿವಜ್ಜಂ, ವಚೀಕಮ್ಮಂ, ತಿಚಿತ್ತಂ, ತಿವೇದನನ್ತಿ।
Padasodhammasamuṭṭhānaṃ – vācato ca vācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಚತುತ್ಥಂ।
Padasodhammasikkhāpadaṃ catutthaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಿಭಙ್ಗ • Mahāvibhaṅga / ೧. ಮುಸಾವಾದವಗ್ಗೋ • 1. Musāvādavaggo
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೪. ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೪. ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೪. ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೪. ಪದಸೋಧಮ್ಮಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 4. Padasodhammasikkhāpadaṃ
