Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
੪. ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
੪੪. ਚਤੁਤ੍ਥਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ – ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸਾਤਿ ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸવਾ। ਉਪਾਸਕਾਤਿ વੁਤ੍ਤੇ વਚਨਮ੍ਪਿ ਨ ਸੋਤੁਕਾਮਾ; ਅਨਾਦਰਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਪ੍ਪਤਿਸ੍ਸਯਾ વਾ ਅਨੀਚવੁਤ੍ਤਿਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਸਭਾਗવੁਤ੍ਤਿਕਾਤਿ વਿਸਭਾਗਜੀવਿਕਾ, ਯਥਾ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ વਤ੍ਤਿਤਬ੍ਬਂ; ਏવਂ ਅਪ੍ਪવਤ੍ਤવੁਤ੍ਤਿਨੋਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
44. Catutthasikkhāpade – appatissāti appatissavā. Upāsakāti vutte vacanampi na sotukāmā; anādarāti attho. Appatissayā vā anīcavuttinoti attho. Asabhāgavuttikāti visabhāgajīvikā, yathā bhikkhūsu vattitabbaṃ; evaṃ appavattavuttinoti attho.
੪੫. ਪਦਸੋ ਧਮ੍ਮਂ વਾਚੇਯ੍ਯਾਤਿ ਏਕਤੋ ਪਦਂ ਪਦਂ ਧਮ੍ਮਂ વਾਚੇਯ੍ਯ; ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ ਕੋਟ੍ਠਾਸਂ વਾਚੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯਸ੍ਮਾ ਪਨ ਤਂ ਕੋਟ੍ਠਾਸਨਾਮਕਂ ਪਦਂ ਚਤੁਬ੍ਬਿਧਂ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਪਦਂ ਅਨੁਪਦਂ ਅਨ੍વਕ੍ਖਰਂ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨ’’ਨ੍ਤਿ ਪਦਭਾਜਨਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ਪਦਨ੍ਤਿ ਏਕੋ ਗਾਥਾਪਾਦੋ ਅਧਿਪ੍ਪੇਤੋ। ਅਨੁਪਦਨ੍ਤਿ ਦੁਤਿਯਪਾਦੋ। ਅਨ੍વਕ੍ਖਰਨ੍ਤਿ ਏਕੇਕਮਕ੍ਖਰਂ। ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਪੁਰਿਮਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਨ ਸਦਿਸਂ ਪਚ੍ਛਾਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ। ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ વਾ ਏਕਮਕ੍ਖਰਂ ਅਨ੍વਕ੍ਖਰਂ, ਅਕ੍ਖਰਸਮੂਹੋ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ, ਅਕ੍ਖਰਾਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਸਮੂਹੋ ਪਦਂ। ਪਠਮਪਦਂ ਪਦਮੇવ, ਦੁਤਿਯਂ ਅਨੁਪਦਨ੍ਤਿ ਏવਮੇਤ੍ਥ ਨਾਨਾਕਰਣਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ।
45.Padaso dhammaṃ vāceyyāti ekato padaṃ padaṃ dhammaṃ vāceyya; koṭṭhāsaṃ koṭṭhāsaṃ vāceyyāti attho. Yasmā pana taṃ koṭṭhāsanāmakaṃ padaṃ catubbidhaṃ hoti, tasmā taṃ dassetuṃ ‘‘padaṃ anupadaṃ anvakkharaṃ anubyañjana’’nti padabhājanaṃ vuttaṃ. Tattha padanti eko gāthāpādo adhippeto. Anupadanti dutiyapādo. Anvakkharanti ekekamakkharaṃ. Anubyañjananti purimabyañjanena sadisaṃ pacchābyañjanaṃ. Yaṃ kiñci vā ekamakkharaṃ anvakkharaṃ, akkharasamūho anubyañjanaṃ, akkharānubyañjanasamūho padaṃ. Paṭhamapadaṃ padameva, dutiyaṃ anupadanti evamettha nānākaraṇaṃ veditabbaṃ.
ਇਦਾਨਿ ਪਦਂ ਨਾਮ ਏਕਤੋ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਏਕਤੋ ਓਸਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਗਾਥਾਬਨ੍ਧਂ ਧਮ੍ਮਂ વਾਚੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ ਏਕਮੇਕਂ ਪਦਂ ਸਾਮਣੇਰੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਆਰਭਿਤ੍વਾ ਏਕਤੋਯੇવ ਨਿਟ੍ਠਾਪੇਤਿ। ਏવਂ વਾਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਪਦਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਅਨੁਪਦਂ ਨਾਮ ਪਾਟੇਕ੍ਕਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਏਕਤੋ ਓਸਾਪੇਨ੍ਤੀਤਿ ਥੇਰੇਨ ‘‘ਮਨੋਪੁਬ੍ਬਙ੍ਗਮਾ ਧਮ੍ਮਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਸਾਮਣੇਰੋ ਤਂ ਪਦਂ ਅਪਾਪੁਣਿਤ੍વਾ ‘‘ਮਨੋਸੇਟ੍ਠਾ ਮਨੋਮਯਾ’’ਤਿ ਦੁਤਿਯਪਦਂ ਏਕਤੋ ਭਣਤਿ, ਇਮੇ ਪਾਟੇਕ੍ਕਂ ਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਏਕਤੋ ਓਸਾਪੇਨ੍ਤਿ ਨਾਮ। ਏવਂ વਾਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਨੁਪਦਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾ। ਅਨ੍વਕ੍ਖਰਂ ਨਾਮ ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ‘‘ਰੂ’’ਤਿ ਓਪਾਤੇਤੀਤਿ ‘‘ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ ਭਣ ਸਾਮਣੇਰਾ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਰੂਕਾਰਮਤ੍ਤਮੇવ ਏਕਤੋ વਤ੍વਾ ਤਿਟ੍ਠਤਿ। ਏવਂ વਾਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਨ੍વਕ੍ਖਰਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾ। ਗਾਥਾਬਨ੍ਧੇਪਿ ਚ ਏਸ ਨਯੋ ਲਬ੍ਭਤਿਯੇવ। ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਨਾਮ ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨੋ વੇਦਨਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਤੀਤਿ ‘‘ਰੂਪਂ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਨਿਚ੍ਚਂ, વੇਦਨਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਇਮਂ ਸੁਤ੍ਤਂ વਾਚਯਮਾਨੋ ਥੇਰੇਨ ‘‘ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ વੁਚ੍ਚਮਾਨੋ ਸਾਮਣੇਰੋ ਸੀਘਪਞ੍ਞਤਾਯ ‘‘વੇਦਨਾ ਅਨਿਚ੍ਚਾ’’ਤਿ ਇਮਂ ਅਨਿਚ੍ਚਪਦਂ ਥੇਰਸ੍ਸ ‘‘ਰੂਪਂ ਅਨਿਚ੍ਚ’’ਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨ ਅਨਿਚ੍ਚਪਦੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਭਣਨ੍ਤੋ વਾਚਂ ਨਿਚ੍ਛਾਰੇਤਿ। ਏવਂ વਾਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਅਨੁਬ੍ਯਞ੍ਜਨਗਣਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਾ। ਅਯਂ ਪਨੇਤ੍ਥ ਸਙ੍ਖੇਪੋ – ਇਮੇਸੁ ਪਦਾਦੀਸੁ ਯਂ ਯਂ ਏਕਤੋ ਭਣਤਿ ਤੇਨ ਤੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਤੀਤਿ।
Idāni padaṃ nāma ekato paṭṭhapetvā ekato osāpentīti gāthābandhaṃ dhammaṃ vācento ‘‘manopubbaṅgamā dhammā’’ti ekamekaṃ padaṃ sāmaṇerena saddhiṃ ekato ārabhitvā ekatoyeva niṭṭhāpeti. Evaṃ vācentassa padagaṇanāya pācittiyā veditabbā. Anupadaṃ nāma pāṭekkaṃ paṭṭhapetvā ekato osāpentīti therena ‘‘manopubbaṅgamā dhammā’’ti vutte sāmaṇero taṃ padaṃ apāpuṇitvā ‘‘manoseṭṭhā manomayā’’ti dutiyapadaṃ ekato bhaṇati, ime pāṭekkaṃ paṭṭhapetvā ekato osāpenti nāma. Evaṃ vācentassāpi anupadagaṇanāya pācittiyā. Anvakkharaṃ nāma rūpaṃ aniccantivuccamāno ‘‘rū’’ti opātetīti ‘‘rūpaṃ aniccanti bhaṇa sāmaṇerā’’ti vuccamāno rūkāramattameva ekato vatvā tiṭṭhati. Evaṃ vācentassāpi anvakkharagaṇanāya pācittiyā. Gāthābandhepi ca esa nayo labbhatiyeva. Anubyañjanaṃ nāma rūpaṃ aniccanti vuccamāno vedanā aniccāti saddaṃ nicchāretīti ‘‘rūpaṃ, bhikkhave, aniccaṃ, vedanā aniccā’’ti imaṃ suttaṃ vācayamāno therena ‘‘rūpaṃ anicca’’nti vuccamāno sāmaṇero sīghapaññatāya ‘‘vedanā aniccā’’ti imaṃ aniccapadaṃ therassa ‘‘rūpaṃ anicca’’nti etena aniccapadena saddhiṃ ekato bhaṇanto vācaṃ nicchāreti. Evaṃ vācentassāpi anubyañjanagaṇanāya pācittiyā. Ayaṃ panettha saṅkhepo – imesu padādīsu yaṃ yaṃ ekato bhaṇati tena tena āpattiṃ āpajjatīti.
ਬੁਦ੍ਧਭਾਸਿਤੋਤਿ ਸਕਲਂ વਿਨਯਪਿਟਕਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕਂ ਧਮ੍ਮਪਦਂ ਚਰਿਯਾਪਿਟਕਂ ਉਦਾਨਂ ਇਤਿવੁਤ੍ਤਕਂ ਜਾਤਕਂ ਸੁਤ੍ਤਨਿਪਾਤੋ વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ ਪੇਤવਤ੍ਥੁ ਬ੍ਰਹ੍ਮਜਾਲਾਦੀਨਿ ਚ ਸੁਤ੍ਤਾਨਿ। ਸਾવਕਭਾਸਿਤੋਤਿ ਚਤੁਪਰਿਸਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਹਿ ਸਾવਕੇਹਿ ਭਾਸਿਤੋ ਅਨਙ੍ਗਣਸਮ੍ਮਾਦਿਟ੍ਠਿਅਨੁਮਾਨਸੁਤ੍ਤਚੁਲ਼વੇਦਲ੍ਲਮਹਾવੇਦਲ੍ਲਾਦਿਕੋ। ਇਸਿਭਾਸਿਤੋਤਿ ਬਾਹਿਰਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕੇਹਿ ਭਾਸਿਤੋ ਸਕਲੋ ਪਰਿਬ੍ਬਾਜਕવਗ੍ਗੋ, ਬਾવਰਿਯਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੇવਾਸਿਕਾਨਂ ਸੋਲ਼ਸਨ੍ਨਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ਪੁਚ੍ਛਾਤਿ ਏવਮਾਦਿ। ਦੇવਤਾਭਾਸਿਤੋਤਿ ਦੇવਤਾਹਿ ਭਾਸਿਤੋ; ਸੋ ਦੇવਤਾਸਂਯੁਤ੍ਤਦੇવਪੁਤ੍ਤਸਂਯੁਤ੍ਤਮਾਰਸਂਯੁਤ੍ਤਬ੍ਰਹ੍ਮਸਂਯੁਤ੍ਤਸਕ੍ਕਸਂਯੁਤ੍ਤਾਦਿવਸੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ।
Buddhabhāsitoti sakalaṃ vinayapiṭakaṃ abhidhammapiṭakaṃ dhammapadaṃ cariyāpiṭakaṃ udānaṃ itivuttakaṃ jātakaṃ suttanipāto vimānavatthu petavatthu brahmajālādīni ca suttāni. Sāvakabhāsitoti catuparisapariyāpannehi sāvakehi bhāsito anaṅgaṇasammādiṭṭhianumānasuttacuḷavedallamahāvedallādiko. Isibhāsitoti bāhiraparibbājakehi bhāsito sakalo paribbājakavaggo, bāvariyassa antevāsikānaṃ soḷasannaṃ brāhmaṇānaṃ pucchāti evamādi. Devatābhāsitoti devatāhi bhāsito; so devatāsaṃyuttadevaputtasaṃyuttamārasaṃyuttabrahmasaṃyuttasakkasaṃyuttādivasena veditabbo.
ਅਤ੍ਥੂਪਸਞ੍ਹਿਤੋਤਿ ਅਟ੍ਠਕਥਾਨਿਸ੍ਸਿਤੋ। ਧਮ੍ਮੂਪਸਞ੍ਹਿਤੋਤਿ ਪਾਲ਼ਿਨਿਸ੍ਸਿਤੋ; ਉਭਯੇਨਾਪਿ વਿવਟ੍ਟੂਪਨਿਸ੍ਸਿਤਮੇવ વਦਤਿ। ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ વਿવਟ੍ਟੂਪਨਿਸ੍ਸਿਤਂ વਦਤਿ, ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯੋ ਆਰੁਲ਼੍ਹਧਮ੍ਮਂਯੇવ ਪਨ ਪਦਸੋ વਾਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ । વਿવਟ੍ਟੂਪਨਿਸ੍ਸਿਤੇਪਿ ਨਾਨਾਭਾਸਾવਸੇਨ ਗਾਥਾਸਿਲੋਕਬਨ੍ਧਾਦੀਹਿ ਅਭਿਸਙ੍ਖਤੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਤਿਸ੍ਸੋ ਸਙ੍ਗੀਤਿਯੋ ਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹੇਪਿ ਕੁਲੁਮ੍ਬਸੁਤ੍ਤਂ ਰਾਜੋવਾਦਸੁਤ੍ਤਂ ਤਿਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਂ ਚਤੁਪਰਿવਟ੍ਟਂ ਨਨ੍ਦੋਪਨਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਈਦਿਸੇ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવ। ਅਪਲਾਲਦਮਨਮ੍ਪਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਮ੍ਪਨ ਪਟਿਸਿਦ੍ਧਂ। ਮੇਣ੍ਡਕਮਿਲਿਨ੍ਦਪਞ੍ਹੇਸੁ ਥੇਰਸ੍ਸ ਸਕਪਟਿਭਾਨੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਯਂ ਰਞ੍ਞੋ ਸਞ੍ਞਾਪਨਤ੍ਥਂ ਆਹਰਿਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤਿ। વਣ੍ਣਪਿਟਕਅਙ੍ਗੁਲਿਮਾਲਪਿਟਕਰਟ੍ਠਪਾਲਗਅਜਤਆਲ਼વਕਗਜ੍ਜਿਤਗੁਲ਼੍ਹਮਗ੍ਗਗੁਲ਼੍ਹવੇਸ੍ਸਨ੍ਤਰਗੁਲ਼੍ਹવਿਨਯવੇਦਲ੍ਲਪਿਟਕਾਨਿ ਪਨ ਅਬੁਦ੍ਧવਚਨਾਨਿਯੇવਾਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸੀਲੂਪਦੇਸੋ ਨਾਮ ਧਮ੍ਮਸੇਨਾਪਤਿਨਾ વੁਤ੍ਤੋਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવ। ਅਞ੍ਞਾਨਿਪਿ ਮਗ੍ਗਕਥਾਆਰਮ੍ਮਣਕਥਾਬੁਦ੍ਧਿਕਦਣ੍ਡਕ ਞਾਣવਤ੍ਥੁਅਸੁਭਕਥਾਦੀਨਿ ਅਤ੍ਥਿ, ਤੇਸੁ ਸਤ੍ਤਤਿਂਸ ਬੋਧਿਪਕ੍ਖਿਯਧਮ੍ਮਾ વਿਭਤ੍ਤਾ, ਧੁਤਙ੍ਗਪਞ੍ਹੇ ਪਟਿਪਦਾ વਿਭਤ੍ਤਾ; ਤਸ੍ਮਾ ਤੇਸੁ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਾਦੀਸੁ ਪਨ ਸਙ੍ਗੀਤਿਂ ਅਨਾਰੁਲ਼੍ਹੇਸੁ ਰਾਜੋવਾਦਤਿਕ੍ਖਿਨ੍ਦ੍ਰਿਯਚਤੁਪਰਿવਟ੍ਟਨਨ੍ਦੋਪਨਨ੍ਦਕੁਲੁਮ੍ਬਸੁਤ੍ਤੇਸੁਯੇવ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ વਤ੍વਾ ਅવਸੇਸੇਸੁ ਯਂ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਤੋ ਆਹਰਿਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਦੇવ ਆਪਤ੍ਤਿવਤ੍ਥੁ ਹੋਤਿ, ਨ ਇਤਰਨ੍ਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ ਪਰਿਗ੍ਗਹਿਤੋ।
Atthūpasañhitoti aṭṭhakathānissito. Dhammūpasañhitoti pāḷinissito; ubhayenāpi vivaṭṭūpanissitameva vadati. Kiñcāpi vivaṭṭūpanissitaṃ vadati, tisso saṅgītiyo āruḷhadhammaṃyeva pana padaso vācentassa āpatti . Vivaṭṭūpanissitepi nānābhāsāvasena gāthāsilokabandhādīhi abhisaṅkhate anāpatti. Tisso saṅgītiyo anāruḷhepi kulumbasuttaṃ rājovādasuttaṃ tikkhindriyaṃ catuparivaṭṭaṃ nandopanandanti īdise āpattiyeva. Apalāladamanampi vuttaṃ, mahāpaccariyampana paṭisiddhaṃ. Meṇḍakamilindapañhesu therassa sakapaṭibhāne anāpatti, yaṃ rañño saññāpanatthaṃ āharitvā vuttaṃ, tattha āpatti. Vaṇṇapiṭakaaṅgulimālapiṭakaraṭṭhapālagaajataāḷavakagajjitaguḷhamaggaguḷhavessantaraguḷhavinayavedallapiṭakāni pana abuddhavacanāniyevāti vuttaṃ. Sīlūpadeso nāma dhammasenāpatinā vuttoti vadanti, tasmiṃ āpattiyeva. Aññānipi maggakathāārammaṇakathābuddhikadaṇḍaka ñāṇavatthuasubhakathādīni atthi, tesu sattatiṃsa bodhipakkhiyadhammā vibhattā, dhutaṅgapañhe paṭipadā vibhattā; tasmā tesu āpattīti vuttaṃ. Mahāpaccariyādīsu pana saṅgītiṃ anāruḷhesu rājovādatikkhindriyacatuparivaṭṭanandopanandakulumbasuttesuyeva āpattīti vatvā avasesesu yaṃ buddhavacanato āharitvā vuttaṃ, tadeva āpattivatthu hoti, na itaranti ayamattho pariggahito.
੪੮. ਏਕਤੋ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪੇਨ੍ਤੋਤਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤੋਪਿ ਏਕਤੋ વਦਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
48.Ekato uddisāpentoti anupasampannena saddhiṃ ekato uddesaṃ gaṇhantopi ekato vadati anāpattīti attho.
ਤਤ੍ਰਾਯਂ વਿਨਿਚ੍ਛਯੋ – ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਚ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਚ ਨਿਸੀਦਿਤ੍વਾ ਉਦ੍ਦਿਸਾਪੇਨ੍ਤਿ। ਆਚਰਿਯੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਨਂ ਭਣਾਮੀਤਿ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ વਦਤਿ, ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿ। ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਦ੍વੇਪਿ ਠਿਤਾ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਿ, ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਦਹਰਭਿਕ੍ਖੁ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ, ਸਾਮਣੇਰੋ ਠਿਤੋ, ਨਿਸਿਨ੍ਨਸ੍ਸ ਭਣਾਮੀਤਿ ਭਣਤੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਸਚੇ ਦਹਰੋ ਤਿਟ੍ਠਤਿ, ਇਤਰੋ ਨਿਸੀਦਤਿ, ਠਿਤਸ੍ਸ ਭਣਾਮੀਤਿ ਭਣਤੋਪਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਸਚੇ ਬਹੂਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਨ੍ਤਰੇ ਏਕੋ ਸਾਮਣੇਰੋ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਪਦਸੋ ਧਮ੍ਮਂ વਾਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਚਰਿਯਸ੍ਸ ਅਚਿਤ੍ਤਕਾਪਤ੍ਤਿ। ਸਚੇ ਸਾਮਣੇਰੋ ਉਪਚਾਰਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤ੍વਾ ਠਿਤੋ વਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ વਾ ਹੋਤਿ, ਯੇਸਂ વਾਚੇਤਿ, ਤੇਸੁ ਅਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ ਏਕੇਨ ਦਿਸਾਭਾਗੇਨ ਪਲਾਯਨਕਗਨ੍ਥਂ ਨਾਮ ਗਣ੍ਹਾਤੀਤਿ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਏਕਤੋ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋਪਿ ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨੋ ਏਕਤੋ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤੋ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂਯੇવ ਭਣਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਸ੍ਸ ਸਨ੍ਤਿਕੇ ਉਦ੍ਦੇਸਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸਪਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਅਯਮ੍ਪਿ ਹਿ ਏਕਤੋ ਸਜ੍ਝਾਯਂ ਕਰੋਤਿਚ੍ਚੇવ ਸਙ੍ਖ੍ਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ।
Tatrāyaṃ vinicchayo – upasampanno ca anupasampanno ca nisīditvā uddisāpenti. Ācariyo nisinnānaṃ bhaṇāmīti tehi saddhiṃ ekato vadati, ācariyassa āpatti. Anupasampannena saddhiṃ gaṇhantassa anāpatti. Dvepi ṭhitā gaṇhanti, eseva nayo. Daharabhikkhu nisinno, sāmaṇero ṭhito, nisinnassa bhaṇāmīti bhaṇato anāpatti. Sace daharo tiṭṭhati, itaro nisīdati, ṭhitassa bhaṇāmīti bhaṇatopi anāpatti. Sace bahūnaṃ bhikkhūnaṃ antare eko sāmaṇero nisinno hoti, tasmiṃ nisinne padaso dhammaṃ vācentassa ācariyassa acittakāpatti. Sace sāmaṇero upacāraṃ muñcitvā ṭhito vā nisinno vā hoti, yesaṃ vāceti, tesu apariyāpannattā ekena disābhāgena palāyanakaganthaṃ nāma gaṇhātīti saṅkhyaṃ gacchati, tasmā anāpatti. Ekato sajjhāyaṃ karontopi anupasampannena saddhiṃ upasampanno ekato sajjhāyaṃ karonto tena saddhiṃyeva bhaṇati, anāpatti. Anupasampannassa santike uddesaṃ gaṇhantassapi tena saddhiṃ ekato bhaṇantassa anāpatti. Ayampi hi ekato sajjhāyaṃ karoticceva saṅkhyaṃ gacchati.
ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਪਗੁਣਂ ਗਨ੍ਥਂ ਭਣਨ੍ਤਂ ਓਪਾਤੇਤੀਤਿ ਸਚੇ ਏਕਗਾਥਾਯ ਏਕੋ ਪਾਦੋ ਨ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਸੇਸਂ ਆਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਯਂ ਯੇਭੁਯ੍ਯੇਨ ਪਗੁਣਗਨ੍ਥੋ ਨਾਮ। ਏਤੇਨ ਨਯੇਨ ਸੁਤ੍ਤੇਪਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬੋ। ਤਂ ਓਪਾਤੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਏવਂ ਭਣਾਹੀਤਿ ਏਕਤੋਪਿ ਭਣਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਓਸਾਰੇਨ੍ਤਂ ਓਪਾਤੇਤੀਤਿ ਸੁਤ੍ਤਂ ਉਚ੍ਚਾਰੇਨ੍ਤਂ ਪਰਿਸਮਜ੍ਝੇ ਪਰਿਸਙ੍ਕਮਾਨਂ ਏવਂ વਦੇਹੀਤਿ ਤੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਏਕਤੋਪਿ વਦਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਯਂ ਪਨ ਮਹਾਪਚ੍ਚਰਿਯਾਦੀਸੁ ‘‘ਮਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਾ વਦਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੋ ਯਦਿ વਦਤਿ, ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਨਤ੍ਥਿ, ਨਤ੍ਥਿਭਾવੋਯੇવ ਚਸ੍ਸ ਯੁਤ੍ਤੋ। ਕਸ੍ਮਾ? ਕਿਰਿਯਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ। ਇਤਰਥਾ ਹਿ ਕਿਰਿਯਾਕਿਰਿਯਂ ਭવੇਯ੍ਯ। ਸੇਸਂ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવ।
Yebhuyyena paguṇaṃ ganthaṃ bhaṇantaṃ opātetīti sace ekagāthāya eko pādo na āgacchati, sesaṃ āgacchati, ayaṃ yebhuyyena paguṇagantho nāma. Etena nayena suttepi veditabbo. Taṃ opātentassa evaṃ bhaṇāhīti ekatopi bhaṇantassa anāpatti. Osārentaṃ opātetīti suttaṃ uccārentaṃ parisamajjhe parisaṅkamānaṃ evaṃ vadehīti tena saddhiṃ ekatopi vadantassa anāpatti. Yaṃ pana mahāpaccariyādīsu ‘‘mayā saddhiṃ mā vadā’’ti vutto yadi vadati, ‘‘anāpattī’’ti vuttaṃ, taṃ mahāaṭṭhakathāyaṃ natthi, natthibhāvoyeva cassa yutto. Kasmā? Kiriyasamuṭṭhānattā. Itarathā hi kiriyākiriyaṃ bhaveyya. Sesaṃ uttānatthameva.
ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ – વਾਚਤੋ ਚ વਾਚਾਚਿਤ੍ਤਤੋ ਚ ਸਮੁਟ੍ਠਾਤਿ, ਕਿਰਿਯਂ, ਨੋਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਂ, ਅਚਿਤ੍ਤਕਂ, ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿવਜ੍ਜਂ, વਚੀਕਮ੍ਮਂ, ਤਿਚਿਤ੍ਤਂ, ਤਿવੇਦਨਨ੍ਤਿ।
Padasodhammasamuṭṭhānaṃ – vācato ca vācācittato ca samuṭṭhāti, kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, vacīkammaṃ, ticittaṃ, tivedananti.
ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
Padasodhammasikkhāpadaṃ catutthaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੧. ਮੁਸਾવਾਦવਗ੍ਗੋ • 1. Musāvādavaggo
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੪. ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੪. ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੪. ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 4. Padasodhammasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੪. ਪਦਸੋਧਮ੍ਮਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 4. Padasodhammasikkhāpadaṃ