Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / നേത്തിപ്പകരണ-അട്ഠകഥാ • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā |
൪. പദട്ഠാനഹാരവിഭങ്ഗവണ്ണനാ
4. Padaṭṭhānahāravibhaṅgavaṇṇanā
൨൨. തത്ഥ കതമോ പദട്ഠാനോ ഹാരോതിആദി പദട്ഠാനഹാരവിഭങ്ഗോ. തത്ഥ യസ്മാ ‘‘ഇദം ഇമസ്സ പദട്ഠാനം, ഇദം ഇമസ്സ പദട്ഠാന’’ന്തി തേസം തേസം ധമ്മാനം പദട്ഠാനഭൂതധമ്മവിഭാവനലക്ഖണോ പദട്ഠാനോ ഹാരോ, തസ്മാ പവത്തിയാ മൂലഭൂതം അവിജ്ജം ആദിം കത്വാ സഭാവധമ്മാനം പദട്ഠാനം ആസന്നകാരണം നിദ്ധാരേന്തോ അവിജ്ജായ സഭാവം നിദ്ദിസതി ‘‘സബ്ബധമ്മയാഥാവഅസമ്പടിവേധലക്ഖണാ അവിജ്ജാ’’തി. തസ്സത്ഥോ – സബ്ബേസം ധമ്മാനം അവിപരീതസഭാവോ ന സമ്പടിവിജ്ഝീയതി ഏതേനാതി സബ്ബധമ്മയാഥാവഅസമ്പടിവേധോ. സോ ലക്ഖണം ഏതിസ്സാതി സാ തഥാ വുത്താ. ഏതേന ധമ്മസഭാവപ്പടിച്ഛാദനലക്ഖണാ അവിജ്ജാതി വുത്തം ഹോതി. അഥ വാ സമ്മാ പടിവേധോ സമ്പടിവേധോ. തസ്സ പടിപക്ഖോ അസമ്പടിവേധോ. കത്ഥ പന സോ സമ്പടിവേധസ്സ പടിപക്ഖോതി ആഹ – ‘‘സബ്ബ…പേ॰… ലക്ഖണാ’’തി. യസ്മാ പന അസുഭേ സുഭന്തിആദിവിപല്ലാസേ സതി തത്ഥ സമ്മോഹോ ഉപരൂപരി ജായതിയേവ ന ഹായതി, തസ്മാ ‘‘തസ്സാ വിപല്ലാസാ പദട്ഠാന’’ന്തി വുത്തം.
22.Tattha katamo padaṭṭhāno hārotiādi padaṭṭhānahāravibhaṅgo. Tattha yasmā ‘‘idaṃ imassa padaṭṭhānaṃ, idaṃ imassa padaṭṭhāna’’nti tesaṃ tesaṃ dhammānaṃ padaṭṭhānabhūtadhammavibhāvanalakkhaṇo padaṭṭhāno hāro, tasmā pavattiyā mūlabhūtaṃ avijjaṃ ādiṃ katvā sabhāvadhammānaṃ padaṭṭhānaṃ āsannakāraṇaṃ niddhārento avijjāya sabhāvaṃ niddisati ‘‘sabbadhammayāthāvaasampaṭivedhalakkhaṇā avijjā’’ti. Tassattho – sabbesaṃ dhammānaṃ aviparītasabhāvo na sampaṭivijjhīyati etenāti sabbadhammayāthāvaasampaṭivedho. So lakkhaṇaṃ etissāti sā tathā vuttā. Etena dhammasabhāvappaṭicchādanalakkhaṇā avijjāti vuttaṃ hoti. Atha vā sammā paṭivedho sampaṭivedho. Tassa paṭipakkho asampaṭivedho. Kattha pana so sampaṭivedhassa paṭipakkhoti āha – ‘‘sabba…pe… lakkhaṇā’’ti. Yasmā pana asubhe subhantiādivipallāse sati tattha sammoho uparūpari jāyatiyeva na hāyati, tasmā ‘‘tassā vipallāsā padaṭṭhāna’’nti vuttaṃ.
പിയരൂപം സാതരൂപന്തി പിയായിതബ്ബജാതിയം ഇട്ഠജാതിയഞ്ച പദട്ഠാനം. ‘‘യം ലോകേ പിയരൂപം സാതരൂപം ഏത്ഥേസാ തണ്ഹാ ഉപ്പജ്ജമാനാ ഉപ്പജ്ജതീ’’തി (ദീ॰ നി॰ ൨.൪൦൦; മ॰ നി॰ ൧.൧൩൩; വിഭ॰ ൨൦൩) ഹി വുത്തം. അദിന്നാദാനന്തി അദിന്നാദാനചേതനാ. സാ ഹി ഏകവാരം ഉപ്പന്നാപി അനാദീനവദസ്സിതായ ലോഭസ്സ ഉപ്പത്തികാരണം ഹോതീതി തസ്സ പദട്ഠാനം വുത്തം. ദോസസ്സ പാണാതിപാതോ പദട്ഠാനം, മോഹസ്സ മിച്ഛാപടിപദാ പദട്ഠാനന്തി ഏത്ഥാപി ഇമിനാവ നയേന അത്ഥോ വേദിതബ്ബോ. വണ്ണസണ്ഠാനബ്യഞ്ജനഗ്ഗഹണലക്ഖണാതി നിമിത്താനുബ്യഞ്ജനഗ്ഗഹണലക്ഖണാ. സുഖസഞ്ഞായ ഫസ്സസ്സ ഉപഗമനലക്ഖണതാ ഫസ്സപച്ചയതാവ വുത്താ. ‘‘ഫുട്ഠോ സഞ്ജാനാതീ’’തി (സം॰ നി॰ ൪.൯൩) ഹി വുത്തം . അസ്സാദോതി തണ്ഹാ. സങ്ഖതലക്ഖണാനി ഉപ്പാദവയഞ്ഞഥത്താനി. യേഭുയ്യേന നിച്ചഗ്ഗഹണം വിഞ്ഞാണാധീനന്തി നിച്ചസഞ്ഞായ വിഞ്ഞാണപദട്ഠാനതാ വുത്താ. തഥാ ഹി സോ ഭിക്ഖു തംയേവ വിഞ്ഞാണം സന്ധാവതി സംസരതീതി വിഞ്ഞാണവിസയമേവ അത്തനോ നിച്ചഗ്ഗാഹം പവേദേസി. പഞ്ചന്നം ഖന്ധാനം യദി അനിച്ചതാ ദുക്ഖതാ ച സുദിട്ഠാ, അത്തസഞ്ഞാ സുഖസഞ്ഞാ അനവകാസാതി ആഹ – ‘‘അനിച്ചസഞ്ഞാദുക്ഖസഞ്ഞാഅസമനുപസ്സനലക്ഖണാ അത്തസഞ്ഞാ’’തി. ‘‘യദനിച്ചം തം ദുക്ഖം, യം ദുക്ഖം തദനത്താ’’തി (സം॰ നി॰ ൩.൧൫) ഹി വുത്തം.
Piyarūpaṃ sātarūpanti piyāyitabbajātiyaṃ iṭṭhajātiyañca padaṭṭhānaṃ. ‘‘Yaṃ loke piyarūpaṃ sātarūpaṃ etthesā taṇhā uppajjamānā uppajjatī’’ti (dī. ni. 2.400; ma. ni. 1.133; vibha. 203) hi vuttaṃ. Adinnādānanti adinnādānacetanā. Sā hi ekavāraṃ uppannāpi anādīnavadassitāya lobhassa uppattikāraṇaṃ hotīti tassa padaṭṭhānaṃ vuttaṃ. Dosassa pāṇātipāto padaṭṭhānaṃ, mohassa micchāpaṭipadā padaṭṭhānanti etthāpi imināva nayena attho veditabbo. Vaṇṇasaṇṭhānabyañjanaggahaṇalakkhaṇāti nimittānubyañjanaggahaṇalakkhaṇā. Sukhasaññāya phassassa upagamanalakkhaṇatā phassapaccayatāva vuttā. ‘‘Phuṭṭho sañjānātī’’ti (saṃ. ni. 4.93) hi vuttaṃ . Assādoti taṇhā. Saṅkhatalakkhaṇāni uppādavayaññathattāni. Yebhuyyena niccaggahaṇaṃ viññāṇādhīnanti niccasaññāya viññāṇapadaṭṭhānatā vuttā. Tathā hi so bhikkhu taṃyeva viññāṇaṃ sandhāvati saṃsaratīti viññāṇavisayameva attano niccaggāhaṃ pavedesi. Pañcannaṃ khandhānaṃ yadi aniccatā dukkhatā ca sudiṭṭhā, attasaññā sukhasaññā anavakāsāti āha – ‘‘aniccasaññādukkhasaññāasamanupassanalakkhaṇā attasaññā’’ti. ‘‘Yadaniccaṃ taṃ dukkhaṃ, yaṃ dukkhaṃ tadanattā’’ti (saṃ. ni. 3.15) hi vuttaṃ.
യേഭുയ്യേന അത്താഭിനിവേസോ അരൂപധമ്മേസൂതി ആഹ – ‘‘തസ്സാ നാമകായോ പദട്ഠാന’’ന്തി. സബ്ബം നേയ്യന്തി ചത്താരി സച്ചാനി ചതുസച്ചവിനിമുത്തസ്സ ഞേയ്യസ്സ അഭാവതോ. ചിത്തവിക്ഖേപപടിസംഹരണം ഉദ്ധച്ചവിക്ഖമ്ഭനം. അസുഭാതി അസുഭാനുപസ്സനാ, പടിഭാഗനിമിത്തഭൂതാ അസുഭാ ഏവ വാ, തണ്ഹാപടിപക്ഖത്താ സമഥസ്സ അസുഭാ പദട്ഠാനന്തി വുത്തം. അഭിജ്ഝായ തനുകരണതോ അദിന്നാദാനാവേരമണീ അലോഭസ്സ പദട്ഠാനന്തി വുത്താ. തഥാ ബ്യാപാദസ്സ തനുകരണതോ പാണാതിപാതാവേരമണീ അദോസസ്സ പദട്ഠാനന്തി വുത്താ. വത്ഥുഅവിപ്പടിപത്തി വിസയസഭാവപടിവേധോ, സമ്മാപടിപത്തി സീലസമാധിസമ്പദാനം നിബ്ബിദാഞാണേന അനഭിരതിഞാണമേവ വാ തഥാ പവത്തം. സബ്ബാപി വേദനാ ദുക്ഖദുക്ഖതാദിഭാവതോ ദുക്ഖന്തി കത്വാ വുത്തം – ‘‘ദുക്ഖസഞ്ഞായ വേദനാ പദട്ഠാന’’ന്തി. ധമ്മസഞ്ഞാതി ധമ്മമത്തന്തി സഞ്ഞാ.
Yebhuyyena attābhiniveso arūpadhammesūti āha – ‘‘tassā nāmakāyo padaṭṭhāna’’nti. Sabbaṃ neyyanti cattāri saccāni catusaccavinimuttassa ñeyyassa abhāvato. Cittavikkhepapaṭisaṃharaṇaṃ uddhaccavikkhambhanaṃ. Asubhāti asubhānupassanā, paṭibhāganimittabhūtā asubhā eva vā, taṇhāpaṭipakkhattā samathassa asubhā padaṭṭhānanti vuttaṃ. Abhijjhāya tanukaraṇato adinnādānāveramaṇī alobhassa padaṭṭhānanti vuttā. Tathā byāpādassa tanukaraṇato pāṇātipātāveramaṇī adosassa padaṭṭhānanti vuttā. Vatthuavippaṭipatti visayasabhāvapaṭivedho, sammāpaṭipatti sīlasamādhisampadānaṃ nibbidāñāṇena anabhiratiñāṇameva vā tathā pavattaṃ. Sabbāpi vedanā dukkhadukkhatādibhāvato dukkhanti katvā vuttaṃ – ‘‘dukkhasaññāya vedanā padaṭṭhāna’’nti. Dhammasaññāti dhammamattanti saññā.
സത്താനം കായേ അവീതരാഗതാ പഞ്ചന്നം അജ്ഝത്തികായതനാനം വസേന ഹോതീതി ആഹ – ‘‘പഞ്ചിന്ദ്രിയാനി രൂപീനി രൂപരാഗസ്സ പദട്ഠാന’’ന്തി. കായോ ഹി ഇധ രൂപന്തി അധിപ്പേതോ. വിസേസതോ ഝാനനിസ്സയഭൂതേ മനായതനേ ച നികന്തി ഹോതീതി ആഹ – ‘‘ഛട്ഠായതനം ഭവരാഗസ്സ പദട്ഠാന’’ന്തി. ഏദിസം മാ രൂപം നിബ്ബത്തതു, മാ ഏദിസീ വേദനാതി ഏവം പവത്താ രൂപാദിഅഭിനന്ദനാ നിബ്ബത്തഭവാനുപസ്സിതാ. ഞാണദസ്സനസ്സാതി കമ്മസ്സകതഞ്ഞാണദസ്സനസ്സ. യോനിസോമനസികാരവതോ ഹി പുബ്ബേനിവാസാനുസ്സതി കമ്മസ്സകതഞ്ഞാണസ്സ കാരണം ഹോതി, ന അയോനിസോ ഉമ്മുജ്ജന്തസ്സ. ഇമസ്സ ച അത്ഥസ്സ വിഭാവനത്ഥം മഹാനാരദകസ്സപജാതകം (ജാ॰ ൨.൨൨.൧൧൫൩ ആദയോ), ബ്രഹ്മജാലേ (ദീ॰ നി॰ ൧.൩൮ ആദയോ) ഏകച്ചസസ്സതവാദോ ച ഉദാഹരിതബ്ബോ. ‘‘ഓകപ്പനലക്ഖണാ’’തിആദിനാ സദ്ധാപസാദാനം വിസേസം ദസ്സേതി. സോ പന സദ്ധായയേവ അവത്ഥാവിസേസോ ദട്ഠബ്ബോ. തത്ഥ ഓകപ്പനം സദ്ദഹനവസേന ആരമ്മണസ്സ ഓഗാഹണം നിച്ഛയോ. അനാവിലതാ അസ്സദ്ധിയാപഗമേന ചിത്തസ്സ അകാലുസ്സിയതാ. അഭിപത്ഥിയനാ സദ്ദഹനമേവ. അവേച്ചപസാദോ പഞ്ഞാസഹിതോ ആയതനഗതോ അഭിപ്പസാദോ. അപിലാപനം അസമ്മോസോ നിമുജ്ജിത്വാ വിയ ആരമ്മണസ്സ ഓഗാഹണം വാ, ഏത്ഥ ച സദ്ധാദീനം പസാദസദ്ധാസമ്മപ്പധാനസതിപട്ഠാനഝാനങ്ഗാനി യഥാക്കമം പദട്ഠാനന്തി വദന്തേന അവത്ഥാവിസേസവസേന പദട്ഠാനഭാവോ വുത്തോതി ദട്ഠബ്ബം. സതിസമാധീനം വാ കായാദയോ സതിപട്ഠാനാതി. വിതക്കാദയോ ച ഝാനാനീതി പദട്ഠാനഭാവേന വുത്താ.
Sattānaṃ kāye avītarāgatā pañcannaṃ ajjhattikāyatanānaṃ vasena hotīti āha – ‘‘pañcindriyāni rūpīni rūparāgassa padaṭṭhāna’’nti. Kāyo hi idha rūpanti adhippeto. Visesato jhānanissayabhūte manāyatane ca nikanti hotīti āha – ‘‘chaṭṭhāyatanaṃ bhavarāgassa padaṭṭhāna’’nti. Edisaṃ mā rūpaṃ nibbattatu, mā edisī vedanāti evaṃ pavattā rūpādiabhinandanā nibbattabhavānupassitā. Ñāṇadassanassāti kammassakataññāṇadassanassa. Yonisomanasikāravato hi pubbenivāsānussati kammassakataññāṇassa kāraṇaṃ hoti, na ayoniso ummujjantassa. Imassa ca atthassa vibhāvanatthaṃ mahānāradakassapajātakaṃ (jā. 2.22.1153 ādayo), brahmajāle (dī. ni. 1.38 ādayo) ekaccasassatavādo ca udāharitabbo. ‘‘Okappanalakkhaṇā’’tiādinā saddhāpasādānaṃ visesaṃ dasseti. So pana saddhāyayeva avatthāviseso daṭṭhabbo. Tattha okappanaṃ saddahanavasena ārammaṇassa ogāhaṇaṃ nicchayo. Anāvilatā assaddhiyāpagamena cittassa akālussiyatā. Abhipatthiyanā saddahanameva. Aveccapasādo paññāsahito āyatanagato abhippasādo. Apilāpanaṃ asammoso nimujjitvā viya ārammaṇassa ogāhaṇaṃ vā, ettha ca saddhādīnaṃ pasādasaddhāsammappadhānasatipaṭṭhānajhānaṅgāni yathākkamaṃ padaṭṭhānanti vadantena avatthāvisesavasena padaṭṭhānabhāvo vuttoti daṭṭhabbaṃ. Satisamādhīnaṃ vā kāyādayo satipaṭṭhānāti. Vitakkādayo ca jhānānīti padaṭṭhānabhāvena vuttā.
അസ്സാദമനസികാരോ സംയോജനീയേസു ധമ്മേസു അസ്സാദാനുപസ്സിതാ. പുനബ്ഭവവിരോഹണാതി പുനബ്ഭവായ വിരോഹണാ, പുനബ്ഭവനിബ്ബത്തനാരഹതാ വിപാകധമ്മതാതി അത്ഥോ. ഓപപച്ചയികനിബ്ബത്തിലക്ഖണന്തി ഉപപത്തിഭവഭാവേന നിബ്ബത്തനസഭാവം. നാമകായരൂപകായസങ്ഘാതലക്ഖണന്തി അരൂപരൂപകായാനം സമൂഹിയഭാവം. ഇന്ദ്രിയവവത്ഥാനന്തി ചക്ഖാദീനം ഛന്നം ഇന്ദ്രിയാനം വവത്ഥിതഭാവോ. ഓപപച്ചയികന്തി ഉപപത്തിക്ഖന്ധനിബ്ബത്തകം. ഉപധീതി അത്തഭാവോ. അത്തനോ പിയസ്സ മരണം ചിന്തേന്തസ്സ ബാലസ്സ യേഭുയ്യേന സോകോ ഉപ്പജ്ജതീതി മരണം സോകസ്സ പദട്ഠാനന്തി വുത്തം. ഉസ്സുക്കം ചേതസോ സന്താപോ. ഓദഹനന്തി അവദഹനം. അത്തനോ നിസ്സയസ്സ സന്തപനമേവ ഭവസ്സാതി വുത്തം ഭവം ദസ്സേതും ‘‘ഇമാനീ’’തിആദി വുത്തം. തത്ഥ ഭവസ്സ അങ്ഗാനി ഭവസങ്ഖാതാനി ച അങ്ഗാനി ഭവങ്ഗാനി. തേസു കിലേസാ ഭവസ്സ അങ്ഗാനി. കമ്മവിപാകവട്ടം ഭവസങ്ഖാതാനി അങ്ഗാനി. സമഗ്ഗാനീതി സബ്ബാനി. ഖന്ധായതനാദീനം അപരാപരുപ്പത്തിസംസരണം സംസാരോ. തസ്സ പുരിമപുരിമജാതിനിപ്ഫന്നം കിലേസാദിവട്ടം കാരണന്തി ആഹ – ‘‘ഭവോ സംസാരസ്സ പദട്ഠാന’’ന്തി. സമ്പാപകഹേതുഭാവം സന്ധായ ‘‘മഗ്ഗോ നിരോധസ്സ പദട്ഠാന’’ന്തി വുത്തം.
Assādamanasikāro saṃyojanīyesu dhammesu assādānupassitā. Punabbhavavirohaṇāti punabbhavāya virohaṇā, punabbhavanibbattanārahatā vipākadhammatāti attho. Opapaccayikanibbattilakkhaṇanti upapattibhavabhāvena nibbattanasabhāvaṃ. Nāmakāyarūpakāyasaṅghātalakkhaṇanti arūparūpakāyānaṃ samūhiyabhāvaṃ. Indriyavavatthānanti cakkhādīnaṃ channaṃ indriyānaṃ vavatthitabhāvo. Opapaccayikanti upapattikkhandhanibbattakaṃ. Upadhīti attabhāvo. Attano piyassa maraṇaṃ cintentassa bālassa yebhuyyena soko uppajjatīti maraṇaṃ sokassa padaṭṭhānanti vuttaṃ. Ussukkaṃ cetaso santāpo. Odahananti avadahanaṃ. Attano nissayassa santapanameva bhavassāti vuttaṃ bhavaṃ dassetuṃ ‘‘imānī’’tiādi vuttaṃ. Tattha bhavassa aṅgāni bhavasaṅkhātāni ca aṅgāni bhavaṅgāni. Tesu kilesā bhavassa aṅgāni. Kammavipākavaṭṭaṃ bhavasaṅkhātāni aṅgāni. Samaggānīti sabbāni. Khandhāyatanādīnaṃ aparāparuppattisaṃsaraṇaṃ saṃsāro. Tassa purimapurimajātinipphannaṃ kilesādivaṭṭaṃ kāraṇanti āha – ‘‘bhavo saṃsārassa padaṭṭhāna’’nti. Sampāpakahetubhāvaṃ sandhāya ‘‘maggo nirodhassa padaṭṭhāna’’nti vuttaṃ.
കമ്മട്ഠാനോഗാഹകസ്സ ഓതരണട്ഠാനതായ ബഹുസ്സുതോ തിത്ഥം നാമ, തസ്സ സമ്മാപയിരുപാസനാ തിത്ഥഞ്ഞുതാ. ധമ്മൂപസഞ്ഹിതം പാമോജ്ജം പീതം നാമ, സപ്പായധമ്മസ്സവനേന തം ഉപ്പാദേത്വാ കമ്മട്ഠാനസ്സ ബ്രൂഹനാ പീതഞ്ഞുതാ, ഭാവനായ ഥോകമ്പി ലയാപത്തിയാ ഉദ്ധംപത്തിയാ ച ജാനനാ പത്തഞ്ഞുതാ. അത്തനോ പഞ്ചഹി പധാനിയങ്ഗേഹി സമന്നാഗതസ്സ ജാനനാ അത്തഞ്ഞുതാ, തേസു പുരിമാനം പുരിമാനം പച്ഛിമസ്സ പച്ഛിമസ്സ പദട്ഠാനഭാവോ സുവിഞ്ഞേയ്യോ ഏവ. കതപുഞ്ഞസ്സേവ പതിരൂപദേസവാസോ സമ്ഭവതി , ന ഇതരസ്സാതി ‘‘പുബ്ബേകതപുഞ്ഞതാ പതിരൂപദേസവാസസ്സ പദട്ഠാന’’ന്തി വുത്തം. യഥാഭൂതഞാണദസ്സനം സഹ അധിട്ഠാനേന തരുണവിപസ്സനാ. നിബ്ബിദാതി ബലവവിപസ്സനാ. വിരാഗോതി മഗ്ഗോ. വിമുത്തീതി ഫലം. ഏവന്തി യദിദം ‘‘തസ്സാ വിപല്ലാസാ പദട്ഠാന’’ന്തിആദിനാ അവിജ്ജാദീനം പദട്ഠാനം ദസ്സിതം, ഇമിനാ നയേന അഥാപി യോ കോചി ഉപനിസ്സയോ ബലവപച്ചയോതി യോ കോചി അവസേസപച്ചയോ, സബ്ബോ സോ പദട്ഠാനം കാരണന്തി വേദിതബ്ബം. ‘‘ഏവം യാ കാചി ഉപനിസാ യോഗതോ ച പച്ചയതോ ചാ’’തിപി പഠന്തി. തത്ഥ ഉപനിസാതി കാരണം, യോഗതോതി യുത്തിതോ, പച്ചയതോതി പച്ചയഭാവമത്തതോതി അത്ഥോ വേദിതബ്ബോ. യം പനേത്ഥ അത്ഥതോ ന വിഭത്തം, തം സുവിഞ്ഞേയ്യമേവ.
Kammaṭṭhānogāhakassa otaraṇaṭṭhānatāya bahussuto titthaṃ nāma, tassa sammāpayirupāsanā titthaññutā. Dhammūpasañhitaṃ pāmojjaṃ pītaṃ nāma, sappāyadhammassavanena taṃ uppādetvā kammaṭṭhānassa brūhanā pītaññutā, bhāvanāya thokampi layāpattiyā uddhaṃpattiyā ca jānanā pattaññutā. Attano pañcahi padhāniyaṅgehi samannāgatassa jānanā attaññutā, tesu purimānaṃ purimānaṃ pacchimassa pacchimassa padaṭṭhānabhāvo suviññeyyo eva. Katapuññasseva patirūpadesavāso sambhavati , na itarassāti ‘‘pubbekatapuññatā patirūpadesavāsassa padaṭṭhāna’’nti vuttaṃ. Yathābhūtañāṇadassanaṃ saha adhiṭṭhānena taruṇavipassanā. Nibbidāti balavavipassanā. Virāgoti maggo. Vimuttīti phalaṃ. Evanti yadidaṃ ‘‘tassā vipallāsā padaṭṭhāna’’ntiādinā avijjādīnaṃ padaṭṭhānaṃ dassitaṃ, iminā nayena athāpi yo koci upanissayo balavapaccayoti yo koci avasesapaccayo, sabbo so padaṭṭhānaṃ kāraṇanti veditabbaṃ. ‘‘Evaṃ yā kāci upanisā yogato ca paccayato cā’’tipi paṭhanti. Tattha upanisāti kāraṇaṃ, yogatoti yuttito, paccayatoti paccayabhāvamattatoti attho veditabbo. Yaṃ panettha atthato na vibhattaṃ, taṃ suviññeyyameva.
പദട്ഠാനഹാരവിഭങ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Padaṭṭhānahāravibhaṅgavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / നേത്തിപ്പകരണപാളി • Nettippakaraṇapāḷi / ൪. പദട്ഠാനഹാരവിഭങ്ഗോ • 4. Padaṭṭhānahāravibhaṅgo
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ഖുദ്ദകനികായ (ടീകാ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / നേത്തിപ്പകരണ-ടീകാ • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ൪. പദട്ഠാനഹാരവിഭങ്ഗവണ്ണനാ • 4. Padaṭṭhānahāravibhaṅgavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ഖുദ്ദകനികായ (ടീകാ) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / നേത്തിവിഭാവിനീ • Nettivibhāvinī / ൪. പദട്ഠാനഹാരവിഭങ്ഗവിഭാവനാ • 4. Padaṭṭhānahāravibhaṅgavibhāvanā