Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / నేత్తిప్పకరణపాళి • Nettippakaraṇapāḷi |
౪. పదట్ఠానహారవిభఙ్గో
4. Padaṭṭhānahāravibhaṅgo
౨౨. తత్థ కతమో పదట్ఠానో హారో? ‘‘ధమ్మం దేసేతి జినో’’తి, అయం పదట్ఠానో హారో. కిం దేసేతి? సబ్బధమ్మయాథావఅసమ్పటివేధలక్ఖణా అవిజ్జా, తస్సా విపల్లాసా పదట్ఠానం. అజ్ఝోసానలక్ఖణా తణ్హా, తస్సా పియరూపం సాతరూపం పదట్ఠానం. పత్థనలక్ఖణో లోభో, తస్స అదిన్నాదానం పదట్ఠానం. వణ్ణసణ్ఠానబ్యఞ్జనగ్గహణలక్ఖణా సుభసఞ్ఞా, తస్సా ఇన్ద్రియా సంవరో పదట్ఠానం. సాసవఫస్సఉపగమనలక్ఖణా సుఖసఞ్ఞా, తస్సా అస్సాదో పదట్ఠానం. సఙ్ఖతలక్ఖణానం ధమ్మానం అసమనుపస్సనలక్ఖణా నిచ్చసఞ్ఞా, తస్సా విఞ్ఞాణం పదట్ఠానం. అనిచ్చసఞ్ఞాదుక్ఖసఞ్ఞాఅసమనుపస్సనలక్ఖణా అత్తసఞ్ఞా, తస్సా నామకాయో పదట్ఠానం. సబ్బధమ్మసమ్పటివేధలక్ఖణా విజ్జా, తస్సా సబ్బం నేయ్యం పదట్ఠానం. చిత్తవిక్ఖేపపటిసంహరణలక్ఖణో సమథో, తస్స అసుభా పదట్ఠానం. ఇచ్ఛావచరపటిసంహరణలక్ఖణో అలోభో, తస్స అదిన్నాదానా వేరమణీ 1 పదట్ఠానం. అబ్యాపజ్జలక్ఖణో అదోసో, తస్స పాణాతిపాతా వేరమణీ పదట్ఠానం. వత్థుఅవిప్పటిపత్తిలక్ఖణో 2 అమోహో, తస్స సమ్మాపటిపత్తి పదట్ఠానం. వినీలకవిపుబ్బకగహణలక్ఖణా అసుభసఞ్ఞా, తస్సా నిబ్బిదా పదట్ఠానం. సాసవఫస్సపరిజాననలక్ఖణా దుక్ఖసఞ్ఞా, తస్సా వేదనా పదట్ఠానం. సఙ్ఖతలక్ఖణానం ధమ్మానం సమనుపస్సనలక్ఖణా అనిచ్చసఞ్ఞా , తస్సా ఉప్పాదవయా పదట్ఠానం. సబ్బధమ్మఅభినివేసలక్ఖణా అనత్తసఞ్ఞా, తస్సా ధమ్మసఞ్ఞా పదట్ఠానం.
22. Tattha katamo padaṭṭhāno hāro? ‘‘Dhammaṃ deseti jino’’ti, ayaṃ padaṭṭhāno hāro. Kiṃ deseti? Sabbadhammayāthāvaasampaṭivedhalakkhaṇā avijjā, tassā vipallāsā padaṭṭhānaṃ. Ajjhosānalakkhaṇā taṇhā, tassā piyarūpaṃ sātarūpaṃ padaṭṭhānaṃ. Patthanalakkhaṇo lobho, tassa adinnādānaṃ padaṭṭhānaṃ. Vaṇṇasaṇṭhānabyañjanaggahaṇalakkhaṇā subhasaññā, tassā indriyā saṃvaro padaṭṭhānaṃ. Sāsavaphassaupagamanalakkhaṇā sukhasaññā, tassā assādo padaṭṭhānaṃ. Saṅkhatalakkhaṇānaṃ dhammānaṃ asamanupassanalakkhaṇā niccasaññā, tassā viññāṇaṃ padaṭṭhānaṃ. Aniccasaññādukkhasaññāasamanupassanalakkhaṇā attasaññā, tassā nāmakāyo padaṭṭhānaṃ. Sabbadhammasampaṭivedhalakkhaṇā vijjā, tassā sabbaṃ neyyaṃ padaṭṭhānaṃ. Cittavikkhepapaṭisaṃharaṇalakkhaṇo samatho, tassa asubhā padaṭṭhānaṃ. Icchāvacarapaṭisaṃharaṇalakkhaṇo alobho, tassa adinnādānā veramaṇī 3 padaṭṭhānaṃ. Abyāpajjalakkhaṇo adoso, tassa pāṇātipātā veramaṇī padaṭṭhānaṃ. Vatthuavippaṭipattilakkhaṇo 4 amoho, tassa sammāpaṭipatti padaṭṭhānaṃ. Vinīlakavipubbakagahaṇalakkhaṇā asubhasaññā, tassā nibbidā padaṭṭhānaṃ. Sāsavaphassaparijānanalakkhaṇā dukkhasaññā, tassā vedanā padaṭṭhānaṃ. Saṅkhatalakkhaṇānaṃ dhammānaṃ samanupassanalakkhaṇā aniccasaññā , tassā uppādavayā padaṭṭhānaṃ. Sabbadhammaabhinivesalakkhaṇā anattasaññā, tassā dhammasaññā padaṭṭhānaṃ.
పఞ్చ కామగుణా కామరాగస్స పదట్ఠానం, పఞ్చిన్ద్రియాని రూపీని రూపరాగస్స పదట్ఠానం, ఛట్ఠాయతనం భవరాగస్స పదట్ఠానం, నిబ్బత్తభవానుపస్సితా పఞ్చన్నం ఉపాదానక్ఖన్ధానం పదట్ఠానం, పుబ్బేనివాసానుస్సతిఞాణదస్సనస్స పదట్ఠానం. ఓకప్పనలక్ఖణా సద్ధా అధిముత్తిపచ్చుపట్ఠానా చ, అనావిలలక్ఖణో పసాదో సమ్పసీదనపచ్చుపట్ఠానో చ. అభిపత్థియనలక్ఖణా సద్ధా, తస్సా అవేచ్చపసాదో పదట్ఠానం. అనావిలలక్ఖణో పసాదో, తస్స సద్ధా పదట్ఠానం. ఆరమ్భలక్ఖణం వీరియం, తస్స సమ్మప్పధానం పదట్ఠానం. అపిలాపనలక్ఖణా సతి, తస్సా సతిపట్ఠానం పదట్ఠానం. ఏకగ్గలక్ఖణో సమాధి, తస్స ఝానాని పదట్ఠానం. పజాననలక్ఖణా పఞ్ఞా, తస్సా సచ్చాని పదట్ఠానం.
Pañca kāmaguṇā kāmarāgassa padaṭṭhānaṃ, pañcindriyāni rūpīni rūparāgassa padaṭṭhānaṃ, chaṭṭhāyatanaṃ bhavarāgassa padaṭṭhānaṃ, nibbattabhavānupassitā pañcannaṃ upādānakkhandhānaṃ padaṭṭhānaṃ, pubbenivāsānussatiñāṇadassanassa padaṭṭhānaṃ. Okappanalakkhaṇā saddhā adhimuttipaccupaṭṭhānā ca, anāvilalakkhaṇo pasādo sampasīdanapaccupaṭṭhāno ca. Abhipatthiyanalakkhaṇā saddhā, tassā aveccapasādo padaṭṭhānaṃ. Anāvilalakkhaṇo pasādo, tassa saddhā padaṭṭhānaṃ. Ārambhalakkhaṇaṃ vīriyaṃ, tassa sammappadhānaṃ padaṭṭhānaṃ. Apilāpanalakkhaṇā sati, tassā satipaṭṭhānaṃ padaṭṭhānaṃ. Ekaggalakkhaṇo samādhi, tassa jhānāni padaṭṭhānaṃ. Pajānanalakkhaṇā paññā, tassā saccāni padaṭṭhānaṃ.
అపరో నయో, అస్సాదమనసికారలక్ఖణో అయోనిసోమనసికారో, తస్స అవిజ్జా పదట్ఠానం. సచ్చసమ్మోహనలక్ఖణా అవిజ్జా, సా సఙ్ఖారానం పదట్ఠానం. పునబ్భవవిరోహణలక్ఖణా సఙ్ఖారా, తే 5 విఞ్ఞాణస్స పదట్ఠానం. ఓపపచ్చయికనిబ్బత్తిలక్ఖణం విఞ్ఞాణం, తం నామరూపస్స పదట్ఠానం. నామకాయరూపకాయసఙ్ఘాతలక్ఖణం నామరూపం, తం ఛళాయతనస్స పదట్ఠానం. ఇన్ద్రియవవత్థానలక్ఖణం ఛళాయతనం, తం ఫస్సస్స పదట్ఠానం. చక్ఖురూపవిఞ్ఞాణసన్నిపాతలక్ఖణో ఫస్సో, సో వేదనాయ పదట్ఠానం. ఇట్ఠానిట్ఠఅనుభవనలక్ఖణా వేదనా, సా తణ్హాయ పదట్ఠానం. అజ్ఝోసానలక్ఖణా తణ్హా, సా ఉపాదానస్స పదట్ఠానం. ఓపపచ్చయికం ఉపాదానం, తం భవస్స పదట్ఠానం. నామకాయరూపకాయసమ్భవనలక్ఖణో భవో, సో జాతియా పదట్ఠానం. ఖన్ధపాతుభవనలక్ఖణా జాతి, సా జరాయ పదట్ఠానం. ఉపధిపరిపాకలక్ఖణా జరా, సా మరణస్స పదట్ఠానం. జీవితిన్ద్రియుపచ్ఛేదలక్ఖణం మరణం, తం సోకస్స పదట్ఠానం. ఉస్సుక్కకారకో సోకో, సో పరిదేవస్స పదట్ఠానం . లాలప్పకారకో పరిదేవో, సో దుక్ఖస్స పదట్ఠానం. కాయసంపీళనం దుక్ఖం, తం దోమనస్సస్స పదట్ఠానం. చిత్తసంపీళనం దోమనస్సం, తం ఉపాయాసస్స పదట్ఠానం. ఓదహనకారకో ఉపాయాసో, సో భవస్స పదట్ఠానం. ఇమాని భవఙ్గాని యదా సమగ్గాని నిబ్బత్తాని భవన్తి సో భవో, తం సంసారస్స పదట్ఠానం. నియ్యానికలక్ఖణో మగ్గో, సో నిరోధస్స పదట్ఠానం.
Aparo nayo, assādamanasikāralakkhaṇo ayonisomanasikāro, tassa avijjā padaṭṭhānaṃ. Saccasammohanalakkhaṇā avijjā, sā saṅkhārānaṃ padaṭṭhānaṃ. Punabbhavavirohaṇalakkhaṇā saṅkhārā, te 6 viññāṇassa padaṭṭhānaṃ. Opapaccayikanibbattilakkhaṇaṃ viññāṇaṃ, taṃ nāmarūpassa padaṭṭhānaṃ. Nāmakāyarūpakāyasaṅghātalakkhaṇaṃ nāmarūpaṃ, taṃ chaḷāyatanassa padaṭṭhānaṃ. Indriyavavatthānalakkhaṇaṃ chaḷāyatanaṃ, taṃ phassassa padaṭṭhānaṃ. Cakkhurūpaviññāṇasannipātalakkhaṇo phasso, so vedanāya padaṭṭhānaṃ. Iṭṭhāniṭṭhaanubhavanalakkhaṇā vedanā, sā taṇhāya padaṭṭhānaṃ. Ajjhosānalakkhaṇā taṇhā, sā upādānassa padaṭṭhānaṃ. Opapaccayikaṃ upādānaṃ, taṃ bhavassa padaṭṭhānaṃ. Nāmakāyarūpakāyasambhavanalakkhaṇo bhavo, so jātiyā padaṭṭhānaṃ. Khandhapātubhavanalakkhaṇā jāti, sā jarāya padaṭṭhānaṃ. Upadhiparipākalakkhaṇā jarā, sā maraṇassa padaṭṭhānaṃ. Jīvitindriyupacchedalakkhaṇaṃ maraṇaṃ, taṃ sokassa padaṭṭhānaṃ. Ussukkakārako soko, so paridevassa padaṭṭhānaṃ . Lālappakārako paridevo, so dukkhassa padaṭṭhānaṃ. Kāyasaṃpīḷanaṃ dukkhaṃ, taṃ domanassassa padaṭṭhānaṃ. Cittasaṃpīḷanaṃ domanassaṃ, taṃ upāyāsassa padaṭṭhānaṃ. Odahanakārako upāyāso, so bhavassa padaṭṭhānaṃ. Imāni bhavaṅgāni yadā samaggāni nibbattāni bhavanti so bhavo, taṃ saṃsārassa padaṭṭhānaṃ. Niyyānikalakkhaṇo maggo, so nirodhassa padaṭṭhānaṃ.
తిత్థఞ్ఞుతా పీతఞ్ఞుతాయ పదట్ఠానం, పీతఞ్ఞుతా పత్తఞ్ఞుతాయ 7 పదట్ఠానం, పత్తఞ్ఞుతా అత్తఞ్ఞుతాయ పదట్ఠానం, అత్తఞ్ఞుతా పుబ్బేకతపుఞ్ఞతాయ పదట్ఠానం, పుబ్బేకతపుఞ్ఞతా పతిరూపదేసవాసస్స పదట్ఠానం, పతిరూపదేసవాసో సప్పురిసూపనిస్సయస్స పదట్ఠానం, సప్పురిసూపనిస్సయో అత్తసమ్మాపణిధానస్స పదట్ఠానం, అత్తసమ్మాపణిధానం సీలానం పదట్ఠానం, సీలాని అవిప్పటిసారస్స పదట్ఠానం, అవిప్పటిసారో పామోజ్జస్స పదట్ఠానం, పామోజ్జం పీతియా పదట్ఠానం, పీతి పస్సద్ధియా పదట్ఠానం, పస్సద్ధి సుఖస్స పదట్ఠానం, సుఖం సమాధిస్స పదట్ఠానం, సమాధి యథాభూతఞాణదస్సనస్స పదట్ఠానం, యథాభూతఞాణదస్సనం నిబ్బిదాయ పదట్ఠానం, నిబ్బిదా విరాగస్స పదట్ఠానం, విరాగో విముత్తియా పదట్ఠానం. విముత్తి విముత్తిఞాణదస్సనస్స పదట్ఠానం. ఏవం యో కోచి ఉపనిస్సయో యో కోచి పచ్చయో, సబ్బో సో పదట్ఠానం. తేనాహ ఆయస్మా మహాకచ్చాయనో ‘‘ధమ్మం దేసేతి జినో’’తి.
Titthaññutā pītaññutāya padaṭṭhānaṃ, pītaññutā pattaññutāya 8 padaṭṭhānaṃ, pattaññutā attaññutāya padaṭṭhānaṃ, attaññutā pubbekatapuññatāya padaṭṭhānaṃ, pubbekatapuññatā patirūpadesavāsassa padaṭṭhānaṃ, patirūpadesavāso sappurisūpanissayassa padaṭṭhānaṃ, sappurisūpanissayo attasammāpaṇidhānassa padaṭṭhānaṃ, attasammāpaṇidhānaṃ sīlānaṃ padaṭṭhānaṃ, sīlāni avippaṭisārassa padaṭṭhānaṃ, avippaṭisāro pāmojjassa padaṭṭhānaṃ, pāmojjaṃ pītiyā padaṭṭhānaṃ, pīti passaddhiyā padaṭṭhānaṃ, passaddhi sukhassa padaṭṭhānaṃ, sukhaṃ samādhissa padaṭṭhānaṃ, samādhi yathābhūtañāṇadassanassa padaṭṭhānaṃ, yathābhūtañāṇadassanaṃ nibbidāya padaṭṭhānaṃ, nibbidā virāgassa padaṭṭhānaṃ, virāgo vimuttiyā padaṭṭhānaṃ. Vimutti vimuttiñāṇadassanassa padaṭṭhānaṃ. Evaṃ yo koci upanissayo yo koci paccayo, sabbo so padaṭṭhānaṃ. Tenāha āyasmā mahākaccāyano ‘‘dhammaṃ deseti jino’’ti.
నియుత్తో పదట్ఠానో హారో.
Niyutto padaṭṭhāno hāro.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / నేత్తిప్పకరణ-అట్ఠకథా • Nettippakaraṇa-aṭṭhakathā / ౪. పదట్ఠానహారవిభఙ్గవణ్ణనా • 4. Padaṭṭhānahāravibhaṅgavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ఖుద్దకనికాయ (టీకా) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / నేత్తిప్పకరణ-టీకా • Nettippakaraṇa-ṭīkā / ౪. పదట్ఠానహారవిభఙ్గవణ్ణనా • 4. Padaṭṭhānahāravibhaṅgavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ఖుద్దకనికాయ (టీకా) • Khuddakanikāya (ṭīkā) / నేత్తివిభావినీ • Nettivibhāvinī / ౪. పదట్ఠానహారవిభఙ్గవిభావనా • 4. Padaṭṭhānahāravibhaṅgavibhāvanā