Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
३. पधानसुत्तवण्णना
3. Padhānasuttavaṇṇanā
१३. ततिये सम्मप्पधानानीति सुन्दरपधानानि उत्तमवीरियानि। सम्मप्पधानाति परिपुण्णवीरिया। मारधेय्याभिभूताति तेभूमकवट्टसङ्खातं मारधेय्यं अभिभवित्वा समतिक्कमित्वा ठिता। ते असिताति ते खीणासवा अनिस्सिता नाम। जातिमरणभयस्साति जातिञ्च मरणञ्च पटिच्च उप्पज्जनकभयस्स, जातिमरणसङ्खातस्सेव वा भयस्स। पारगूति पारङ्गता। ते तुसिताति ते खीणासवा तुट्ठा नाम। जेत्वा मारं सवाहिनिन्ति ससेनकं मारं जिनित्वा ठिता। ते अनेजाति ते खीणासवा तण्हासङ्खाताय एजाय अनेजा निच्चला नाम। नमुचिबलन्ति मारबलं। उपातिवत्ताति अतिक्कन्ता। ते सुखिताति ते खीणासवा लोकुत्तरसुखेन सुखिता नाम। तेनेवाह –
13. Tatiye sammappadhānānīti sundarapadhānāni uttamavīriyāni. Sammappadhānāti paripuṇṇavīriyā. Māradheyyābhibhūtāti tebhūmakavaṭṭasaṅkhātaṃ māradheyyaṃ abhibhavitvā samatikkamitvā ṭhitā. Te asitāti te khīṇāsavā anissitā nāma. Jātimaraṇabhayassāti jātiñca maraṇañca paṭicca uppajjanakabhayassa, jātimaraṇasaṅkhātasseva vā bhayassa. Pāragūti pāraṅgatā. Te tusitāti te khīṇāsavā tuṭṭhā nāma. Jetvā māraṃ savāhininti sasenakaṃ māraṃ jinitvā ṭhitā. Teanejāti te khīṇāsavā taṇhāsaṅkhātāya ejāya anejā niccalā nāma. Namucibalanti mārabalaṃ. Upātivattāti atikkantā. Te sukhitāti te khīṇāsavā lokuttarasukhena sukhitā nāma. Tenevāha –
‘‘सुखिता वत अरहन्तो, तण्हा नेसं न विज्जति।
‘‘Sukhitā vata arahanto, taṇhā nesaṃ na vijjati;
अस्मिमानो समुच्छिन्नो, मोहजालं पदालित’’न्ति॥ (सं॰ नि॰ ३.७६)।
Asmimāno samucchinno, mohajālaṃ padālita’’nti. (saṃ. ni. 3.76);
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / ३. पधानसुत्तं • 3. Padhānasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ३. पधानसुत्तवण्णना • 3. Padhānasuttavaṇṇanā