| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៣-៤. បធានិយង្គសុត្តាទិវណ្ណនា
3-4. Padhāniyaṅgasuttādivaṇṇanā
៥៣-៥៤. តតិយេ បទហតីតិ បទហនោ, ភាវនមនុយុត្តោ យោគី, តស្ស ភាវោ ភាវនានុយោគោ បទហនភាវោ។ បធានមស្ស អត្ថីតិ បធានិកោ, ក-ការស្ស យ-ការំ កត្វា ‘‘បធានិយោ’’តិ វុត្តំ។ ‘‘អភិនីហារតោ បដ្ឋាយ អាគតត្តា’’តិ វុត្តត្តា បច្ចេកពោធិសត្តសាវកពោធិសត្តានម្បិ បណិធានតោ បភុតិ អាគតសទ្ធា អាគមនសទ្ទា ឯវ, ឧក្កដ្ឋនិទ្ទេសេន បន ‘‘សព្ពញ្ញុពោធិសត្តាន’’ន្តិ វុត្តំ។ អធិគមតោ សមុទាគតត្តា អគ្គមគ្គផលសម្បយុត្តា ចាបិ អធិគមសទ្ធា នាម, យា សោតាបន្នស្ស អង្គភាវេន វុត្តា។ អចលភាវេនាតិ បដិបក្ខេន អនធិភវនីយត្តា និច្ចលភាវេន។ ឱកប្បនន្តិ ឱក្កន្ទិត្វា អធិមុច្ចនំ, បសាទុប្បត្តិយា បសាទនីយវត្ថុស្មិំ បសីទនមេវ។ សុប្បដិវិទ្ធន្តិ សុដ្ឋុ បដិវិទ្ធំ។ យថា តេន បដិវិទ្ធេន សព្ពញ្ញុតញ្ញាណំ ហត្ថគតំ អហោសិ, តថា បដិវិទ្ធំ។ យស្ស ពុទ្ធសុពុទ្ធតាយ សទ្ធា អចលា អសម្បវេធិ, តស្ស ធម្មសុធម្មតាយ សង្ឃសុប្បដិបន្នតាយ តេន បដិវេធេន សទ្ធា ន តថាតិ អដ្ឋានមេតំ អនវកាសោ។ តេនាហ ភគវា – ‘‘យោ, ភិក្ខវេ, ពុទ្ធេ បសន្នោ ធម្មេ បសន្នោ សង្ឃេ បសន្នោ’’តិអាទិ។ បធានវីរិយំ ឥជ្ឈតិ ‘‘អទ្ធា ឥមាយ បដិបទាយ ជរាមរណតោ មុច្ចិស្សាមី’’តិ សក្កច្ចំ បទហនតោ។
53-54. Tatiye padahatīti padahano, bhāvanamanuyutto yogī, tassa bhāvo bhāvanānuyogo padahanabhāvo. Padhānamassa atthīti padhāniko, ka-kārassa ya-kāraṃ katvā ‘‘padhāniyo’’ti vuttaṃ. ‘‘Abhinīhārato paṭṭhāya āgatattā’’ti vuttattā paccekabodhisattasāvakabodhisattānampi paṇidhānato pabhuti āgatasaddhā āgamanasaddā eva, ukkaṭṭhaniddesena pana ‘‘sabbaññubodhisattāna’’nti vuttaṃ. Adhigamato samudāgatattā aggamaggaphalasampayuttā cāpi adhigamasaddhā nāma, yā sotāpannassa aṅgabhāvena vuttā. Acalabhāvenāti paṭipakkhena anadhibhavanīyattā niccalabhāvena. Okappananti okkanditvā adhimuccanaṃ, pasāduppattiyā pasādanīyavatthusmiṃ pasīdanameva. Suppaṭividdhanti suṭṭhu paṭividdhaṃ. Yathā tena paṭividdhena sabbaññutaññāṇaṃ hatthagataṃ ahosi, tathā paṭividdhaṃ. Yassa buddhasubuddhatāya saddhā acalā asampavedhi, tassa dhammasudhammatāya saṅghasuppaṭipannatāya tena paṭivedhena saddhā na tathāti aṭṭhānametaṃ anavakāso. Tenāha bhagavā – ‘‘yo, bhikkhave, buddhe pasanno dhamme pasanno saṅghe pasanno’’tiādi. Padhānavīriyaṃ ijjhati ‘‘addhā imāya paṭipadāya jarāmaraṇato muccissāmī’’ti sakkaccaṃ padahanato.
អប្ប-សទ្ទោ អភាវត្ថោ ‘‘អប្បសទ្ទស្ស…បេ.… ខោ បនា’’តិអាទីសុ វិយាតិ អាហ ‘‘អរោគោ’’តិ។ សមវេបាកិនិយាតិ យថាភុត្តមាហារំ សមាការេនេវ បចនសីលាយ។ ទឡ្ហំ កត្វា បចន្តី ហិ គហណី ឃោរភាវេន បិត្តវិការាទិវសេន រោគំ ជនេតិ, សិថិលំ កត្វា បចន្តី មន្ទភាវេន វាតវិការាទិវសេន តេនាហ ‘‘នាតិសីតាយ នាច្ចុណ្ហាយា’’តិ។ គហណិតេជស្ស មន្ទបដុតាវសេន សត្តានំ យថាក្កមំ សីតុណ្ហសហតាតិ អាហ ‘‘អតិសីតលគ្គហណិកោ’’តិអាទិ។ យាថាវតោ អច្ចយទេសនា អត្តនោ អាវិករណំ នាមាតិ អាហ ‘‘យថាភូតំ អត្តនោ អគុណំ បកាសេតា’’តិ។ ឧទយត្ថគាមិនិយាតិ សង្ខារានំ ឧទយញ្ច វយញ្ច បដិវិជ្ឈន្តិយាតិ អយមេត្ថ អត្ថោតិ អាហ ‘‘ឧទយញ្ចា’’តិអាទិ។ បរិសុទ្ធាយាតិ និរុបក្កិលេសាយ។ និព្ពិជ្ឈិតុំ សមត្ថាយាតិ តទង្គវសេន សវិសេសំ បជហិតុំ សមត្ថាយ។ តស្ស ទុក្ខស្ស ខយគាមិនិយាតិ យំ ទុក្ខំ ឥមស្មិំ ញាណេ អនធិគតេ បវត្តិរហំ, អធិគតេ ន បវត្តិ, តំ សន្ធាយ វទតិ។ តថាហេស យោគាវចរោ ‘‘ចូឡសោតាបន្នោ’’តិ វុច្ចតិ។ ចតុត្ថំ ឧត្តានមេវ។
Appa-saddo abhāvattho ‘‘appasaddassa…pe… kho panā’’tiādīsu viyāti āha ‘‘arogo’’ti. Samavepākiniyāti yathābhuttamāhāraṃ samākāreneva pacanasīlāya. Daḷhaṃ katvā pacantī hi gahaṇī ghorabhāvena pittavikārādivasena rogaṃ janeti, sithilaṃ katvā pacantī mandabhāvena vātavikārādivasena tenāha ‘‘nātisītāya nāccuṇhāyā’’ti. Gahaṇitejassa mandapaṭutāvasena sattānaṃ yathākkamaṃ sītuṇhasahatāti āha ‘‘atisītalaggahaṇiko’’tiādi. Yāthāvato accayadesanā attano āvikaraṇaṃ nāmāti āha ‘‘yathābhūtaṃ attano aguṇaṃ pakāsetā’’ti. Udayatthagāminiyāti saṅkhārānaṃ udayañca vayañca paṭivijjhantiyāti ayamettha atthoti āha ‘‘udayañcā’’tiādi. Parisuddhāyāti nirupakkilesāya. Nibbijjhituṃ samatthāyāti tadaṅgavasena savisesaṃ pajahituṃ samatthāya. Tassa dukkhassa khayagāminiyāti yaṃ dukkhaṃ imasmiṃ ñāṇe anadhigate pavattirahaṃ, adhigate na pavatti, taṃ sandhāya vadati. Tathāhesa yogāvacaro ‘‘cūḷasotāpanno’’ti vuccati. Catutthaṃ uttānameva.
បធានិយង្គសុត្តាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Padhāniyaṅgasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
៣. បធានិយង្គសុត្តំ • 3. Padhāniyaṅgasuttaṃ
៤. សមយសុត្តំ • 4. Samayasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
៣. បធានិយង្គសុត្តវណ្ណនា • 3. Padhāniyaṅgasuttavaṇṇanā
៤. សមយសុត្តវណ្ណនា • 4. Samayasuttavaṇṇanā
