| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೩-೪. ಪಧಾನಿಯಙ್ಗಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ
3-4. Padhāniyaṅgasuttādivaṇṇanā
೫೩-೫೪. ತತಿಯೇ ಪದಹತೀತಿ ಪದಹನೋ, ಭಾವನಮನುಯುತ್ತೋ ಯೋಗೀ, ತಸ್ಸ ಭಾವೋ ಭಾವನಾನುಯೋಗೋ ಪದಹನಭಾವೋ। ಪಧಾನಮಸ್ಸ ಅತ್ಥೀತಿ ಪಧಾನಿಕೋ, ಕ-ಕಾರಸ್ಸ ಯ-ಕಾರಂ ಕತ್ವಾ ‘‘ಪಧಾನಿಯೋ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಅಭಿನೀಹಾರತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ಆಗತತ್ತಾ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಪಚ್ಚೇಕಬೋಧಿಸತ್ತಸಾವಕಬೋಧಿಸತ್ತಾನಮ್ಪಿ ಪಣಿಧಾನತೋ ಪಭುತಿ ಆಗತಸದ್ಧಾ ಆಗಮನಸದ್ದಾ ಏವ, ಉಕ್ಕಟ್ಠನಿದ್ದೇಸೇನ ಪನ ‘‘ಸಬ್ಬಞ್ಞುಬೋಧಿಸತ್ತಾನ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಅಧಿಗಮತೋ ಸಮುದಾಗತತ್ತಾ ಅಗ್ಗಮಗ್ಗಫಲಸಮ್ಪಯುತ್ತಾ ಚಾಪಿ ಅಧಿಗಮಸದ್ಧಾ ನಾಮ, ಯಾ ಸೋತಾಪನ್ನಸ್ಸ ಅಙ್ಗಭಾವೇನ ವುತ್ತಾ। ಅಚಲಭಾವೇನಾತಿ ಪಟಿಪಕ್ಖೇನ ಅನಧಿಭವನೀಯತ್ತಾ ನಿಚ್ಚಲಭಾವೇನ। ಓಕಪ್ಪನನ್ತಿ ಓಕ್ಕನ್ದಿತ್ವಾ ಅಧಿಮುಚ್ಚನಂ, ಪಸಾದುಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಪಸಾದನೀಯವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಸೀದನಮೇವ। ಸುಪ್ಪಟಿವಿದ್ಧನ್ತಿ ಸುಟ್ಠು ಪಟಿವಿದ್ಧಂ। ಯಥಾ ತೇನ ಪಟಿವಿದ್ಧೇನ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಹತ್ಥಗತಂ ಅಹೋಸಿ, ತಥಾ ಪಟಿವಿದ್ಧಂ। ಯಸ್ಸ ಬುದ್ಧಸುಬುದ್ಧತಾಯ ಸದ್ಧಾ ಅಚಲಾ ಅಸಮ್ಪವೇಧಿ, ತಸ್ಸ ಧಮ್ಮಸುಧಮ್ಮತಾಯ ಸಙ್ಘಸುಪ್ಪಟಿಪನ್ನತಾಯ ತೇನ ಪಟಿವೇಧೇನ ಸದ್ಧಾ ನ ತಥಾತಿ ಅಟ್ಠಾನಮೇತಂ ಅನವಕಾಸೋ। ತೇನಾಹ ಭಗವಾ – ‘‘ಯೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಬುದ್ಧೇ ಪಸನ್ನೋ ಧಮ್ಮೇ ಪಸನ್ನೋ ಸಙ್ಘೇ ಪಸನ್ನೋ’’ತಿಆದಿ। ಪಧಾನವೀರಿಯಂ ಇಜ್ಝತಿ ‘‘ಅದ್ಧಾ ಇಮಾಯ ಪಟಿಪದಾಯ ಜರಾಮರಣತೋ ಮುಚ್ಚಿಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ಪದಹನತೋ।
53-54. Tatiye padahatīti padahano, bhāvanamanuyutto yogī, tassa bhāvo bhāvanānuyogo padahanabhāvo. Padhānamassa atthīti padhāniko, ka-kārassa ya-kāraṃ katvā ‘‘padhāniyo’’ti vuttaṃ. ‘‘Abhinīhārato paṭṭhāya āgatattā’’ti vuttattā paccekabodhisattasāvakabodhisattānampi paṇidhānato pabhuti āgatasaddhā āgamanasaddā eva, ukkaṭṭhaniddesena pana ‘‘sabbaññubodhisattāna’’nti vuttaṃ. Adhigamato samudāgatattā aggamaggaphalasampayuttā cāpi adhigamasaddhā nāma, yā sotāpannassa aṅgabhāvena vuttā. Acalabhāvenāti paṭipakkhena anadhibhavanīyattā niccalabhāvena. Okappananti okkanditvā adhimuccanaṃ, pasāduppattiyā pasādanīyavatthusmiṃ pasīdanameva. Suppaṭividdhanti suṭṭhu paṭividdhaṃ. Yathā tena paṭividdhena sabbaññutaññāṇaṃ hatthagataṃ ahosi, tathā paṭividdhaṃ. Yassa buddhasubuddhatāya saddhā acalā asampavedhi, tassa dhammasudhammatāya saṅghasuppaṭipannatāya tena paṭivedhena saddhā na tathāti aṭṭhānametaṃ anavakāso. Tenāha bhagavā – ‘‘yo, bhikkhave, buddhe pasanno dhamme pasanno saṅghe pasanno’’tiādi. Padhānavīriyaṃ ijjhati ‘‘addhā imāya paṭipadāya jarāmaraṇato muccissāmī’’ti sakkaccaṃ padahanato.
ಅಪ್ಪ-ಸದ್ದೋ ಅಭಾವತ್ಥೋ ‘‘ಅಪ್ಪಸದ್ದಸ್ಸ…ಪೇ॰… ಖೋ ಪನಾ’’ತಿಆದೀಸು ವಿಯಾತಿ ಆಹ ‘‘ಅರೋಗೋ’’ತಿ। ಸಮವೇಪಾಕಿನಿಯಾತಿ ಯಥಾಭುತ್ತಮಾಹಾರಂ ಸಮಾಕಾರೇನೇವ ಪಚನಸೀಲಾಯ। ದಳ್ಹಂ ಕತ್ವಾ ಪಚನ್ತೀ ಹಿ ಗಹಣೀ ಘೋರಭಾವೇನ ಪಿತ್ತವಿಕಾರಾದಿವಸೇನ ರೋಗಂ ಜನೇತಿ, ಸಿಥಿಲಂ ಕತ್ವಾ ಪಚನ್ತೀ ಮನ್ದಭಾವೇನ ವಾತವಿಕಾರಾದಿವಸೇನ ತೇನಾಹ ‘‘ನಾತಿಸೀತಾಯ ನಾಚ್ಚುಣ್ಹಾಯಾ’’ತಿ। ಗಹಣಿತೇಜಸ್ಸ ಮನ್ದಪಟುತಾವಸೇನ ಸತ್ತಾನಂ ಯಥಾಕ್ಕಮಂ ಸೀತುಣ್ಹಸಹತಾತಿ ಆಹ ‘‘ಅತಿಸೀತಲಗ್ಗಹಣಿಕೋ’’ತಿಆದಿ। ಯಾಥಾವತೋ ಅಚ್ಚಯದೇಸನಾ ಅತ್ತನೋ ಆವಿಕರಣಂ ನಾಮಾತಿ ಆಹ ‘‘ಯಥಾಭೂತಂ ಅತ್ತನೋ ಅಗುಣಂ ಪಕಾಸೇತಾ’’ತಿ। ಉದಯತ್ಥಗಾಮಿನಿಯಾತಿ ಸಙ್ಖಾರಾನಂ ಉದಯಞ್ಚ ವಯಞ್ಚ ಪಟಿವಿಜ್ಝನ್ತಿಯಾತಿ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅತ್ಥೋತಿ ಆಹ ‘‘ಉದಯಞ್ಚಾ’’ತಿಆದಿ। ಪರಿಸುದ್ಧಾಯಾತಿ ನಿರುಪಕ್ಕಿಲೇಸಾಯ। ನಿಬ್ಬಿಜ್ಝಿತುಂ ಸಮತ್ಥಾಯಾತಿ ತದಙ್ಗವಸೇನ ಸವಿಸೇಸಂ ಪಜಹಿತುಂ ಸಮತ್ಥಾಯ। ತಸ್ಸ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಖಯಗಾಮಿನಿಯಾತಿ ಯಂ ದುಕ್ಖಂ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಞಾಣೇ ಅನಧಿಗತೇ ಪವತ್ತಿರಹಂ, ಅಧಿಗತೇ ನ ಪವತ್ತಿ, ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ತಥಾಹೇಸ ಯೋಗಾವಚರೋ ‘‘ಚೂಳಸೋತಾಪನ್ನೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಚತುತ್ಥಂ ಉತ್ತಾನಮೇವ।
Appa-saddo abhāvattho ‘‘appasaddassa…pe… kho panā’’tiādīsu viyāti āha ‘‘arogo’’ti. Samavepākiniyāti yathābhuttamāhāraṃ samākāreneva pacanasīlāya. Daḷhaṃ katvā pacantī hi gahaṇī ghorabhāvena pittavikārādivasena rogaṃ janeti, sithilaṃ katvā pacantī mandabhāvena vātavikārādivasena tenāha ‘‘nātisītāya nāccuṇhāyā’’ti. Gahaṇitejassa mandapaṭutāvasena sattānaṃ yathākkamaṃ sītuṇhasahatāti āha ‘‘atisītalaggahaṇiko’’tiādi. Yāthāvato accayadesanā attano āvikaraṇaṃ nāmāti āha ‘‘yathābhūtaṃ attano aguṇaṃ pakāsetā’’ti. Udayatthagāminiyāti saṅkhārānaṃ udayañca vayañca paṭivijjhantiyāti ayamettha atthoti āha ‘‘udayañcā’’tiādi. Parisuddhāyāti nirupakkilesāya. Nibbijjhituṃ samatthāyāti tadaṅgavasena savisesaṃ pajahituṃ samatthāya. Tassa dukkhassa khayagāminiyāti yaṃ dukkhaṃ imasmiṃ ñāṇe anadhigate pavattirahaṃ, adhigate na pavatti, taṃ sandhāya vadati. Tathāhesa yogāvacaro ‘‘cūḷasotāpanno’’ti vuccati. Catutthaṃ uttānameva.
ಪಧಾನಿಯಙ್ಗಸುತ್ತಾದಿವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Padhāniyaṅgasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya
೩. ಪಧಾನಿಯಙ್ಗಸುತ್ತಂ • 3. Padhāniyaṅgasuttaṃ
೪. ಸಮಯಸುತ್ತಂ • 4. Samayasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
೩. ಪಧಾನಿಯಙ್ಗಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 3. Padhāniyaṅgasuttavaṇṇanā
೪. ಸಮಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Samayasuttavaṇṇanā
