Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya

    ൮. പദീപോപമസുത്തം

    8. Padīpopamasuttaṃ

    ൯൮൪. ‘‘ആനാപാനസ്സതിസമാധി , ഭിക്ഖവേ, ഭാവിതോ ബഹുലീകതോ മഹപ്ഫലോ ഹോതി മഹാനിസംസോ. കഥം ഭാവിതോ ച, ഭിക്ഖവേ, ആനാപാനസ്സതിസമാധി കഥം ബഹുലീകതോ മഹപ്ഫലോ ഹോതി മഹാനിസംസോ?

    984. ‘‘Ānāpānassatisamādhi , bhikkhave, bhāvito bahulīkato mahapphalo hoti mahānisaṃso. Kathaṃ bhāvito ca, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi kathaṃ bahulīkato mahapphalo hoti mahānisaṃso?

    ‘‘ഇധ , ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു അരഞ്ഞഗതോ വാ രുക്ഖമൂലഗതോ വാ സുഞ്ഞാഗാരഗതോ വാ നിസീദതി പല്ലങ്കം ആഭുജിത്വാ ഉജും കായം പണിധായ പരിമുഖം സതിം ഉപട്ഠപേത്വാ. സോ സതോവ അസ്സസതി, സതോവ പസ്സസതി. ദീഘം വാ അസ്സസന്തോ ‘ദീഘം അസ്സസാമീ’തി പജാനാതി…പേ॰… ‘പടിനിസ്സഗ്ഗാനുപസ്സീ അസ്സസിസ്സാമീ’തി സിക്ഖതി, ‘പടിനിസ്സഗ്ഗാനുപസ്സീ പസ്സസിസ്സാമീ’തി സിക്ഖതി. ഏവം ഭാവിതോ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ആനാപാനസ്സതിസമാധി ഏവം ബഹുലീകതോ മഹപ്ഫലോ ഹോതി മഹാനിസംസോ.

    ‘‘Idha , bhikkhave, bhikkhu araññagato vā rukkhamūlagato vā suññāgāragato vā nisīdati pallaṅkaṃ ābhujitvā ujuṃ kāyaṃ paṇidhāya parimukhaṃ satiṃ upaṭṭhapetvā. So satova assasati, satova passasati. Dīghaṃ vā assasanto ‘dīghaṃ assasāmī’ti pajānāti…pe… ‘paṭinissaggānupassī assasissāmī’ti sikkhati, ‘paṭinissaggānupassī passasissāmī’ti sikkhati. Evaṃ bhāvito kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhi evaṃ bahulīkato mahapphalo hoti mahānisaṃso.

    ‘‘അഹമ്പി സുദം, ഭിക്ഖവേ, പുബ്ബേവ സമ്ബോധാ അനഭിസമ്ബുദ്ധോ ബോധിസത്തോവ സമാനോ ഇമിനാ വിഹാരേന ബഹുലം വിഹരാമി. തസ്സ മയ്ഹം, ഭിക്ഖവേ, ഇമിനാ വിഹാരേന ബഹുലം വിഹരതോ നേവ കായോ കിലമതി ന ചക്ഖൂനി; അനുപാദായ ച മേ ആസവേഹി ചിത്തം വിമുച്ചി.

    ‘‘Ahampi sudaṃ, bhikkhave, pubbeva sambodhā anabhisambuddho bodhisattova samāno iminā vihārena bahulaṃ viharāmi. Tassa mayhaṃ, bhikkhave, iminā vihārena bahulaṃ viharato neva kāyo kilamati na cakkhūni; anupādāya ca me āsavehi cittaṃ vimucci.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘നേവ മേ കായോ കിലമേയ്യ ന ചക്ഖൂനി, അനുപാദായ ച മേ ആസവേഹി ചിത്തം വിമുച്ചേയ്യാ’തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘neva me kāyo kilameyya na cakkhūni, anupādāya ca me āsavehi cittaṃ vimucceyyā’ti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘യേ മേ ഗേഹസിതാ സരസങ്കപ്പാ തേ പഹീയേയ്യു’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘ye me gehasitā sarasaṅkappā te pahīyeyyu’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘അപ്പടികൂലേ പടികൂലസഞ്ഞീ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘appaṭikūle paṭikūlasaññī vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ , ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘പടികൂലേ അപ്പടികൂലസഞ്ഞീ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha , bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘paṭikūle appaṭikūlasaññī vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘പടികൂലേ ച അപ്പടികൂലേ ച പടികൂലസഞ്ഞീ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘paṭikūle ca appaṭikūle ca paṭikūlasaññī vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘പടികൂലേ ച അപ്പടികൂലേ ച അപ്പടികൂലസഞ്ഞീ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘paṭikūle ca appaṭikūle ca appaṭikūlasaññī vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘അപ്പടികൂലഞ്ച പടികൂലഞ്ച തദുഭയം അഭിനിവജ്ജേത്വാ ഉപേക്ഖകോ വിഹരേയ്യം സതോ സമ്പജാനോ’തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘appaṭikūlañca paṭikūlañca tadubhayaṃ abhinivajjetvā upekkhako vihareyyaṃ sato sampajāno’ti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘വിവിച്ചേവ കാമേഹി വിവിച്ച അകുസലേഹി ധമ്മേഹി സവിതക്കം സവിചാരം വിവേകജം പീതിസുഖം പഠമം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘വിതക്കവിചാരാനം വൂപസമാ അജ്ഝത്തം സമ്പസാദനം ചേതസോ ഏകോദിഭാവം അവിതക്കം അവിചാരം സമാധിജം പീതിസുഖം ദുതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘vitakkavicārānaṃ vūpasamā ajjhattaṃ sampasādanaṃ cetaso ekodibhāvaṃ avitakkaṃ avicāraṃ samādhijaṃ pītisukhaṃ dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘പീതിയാ ച വിരാഗാ ഉപേക്ഖകോ ച വിഹരേയ്യം സതോ ച സമ്പജാനോ, സുഖഞ്ച കായേന പടിസംവേദേയ്യം, യം തം അരിയാ ആചിക്ഖന്തി – ഉപേക്ഖകോ സതിമാ സുഖവിഹാരീതി തതിയം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘pītiyā ca virāgā upekkhako ca vihareyyaṃ sato ca sampajāno, sukhañca kāyena paṭisaṃvedeyyaṃ, yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – upekkhako satimā sukhavihārīti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘സുഖസ്സ ച പഹാനാ ദുക്ഖസ്സ ച പഹാനാ പുബ്ബേവ സോമനസ്സദോമനസ്സാനം അത്ഥങ്ഗമാ അദുക്ഖമസുഖം ഉപേക്ഖാസതിപാരിസുദ്ധിം ചതുത്ഥം ഝാനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘സബ്ബസോ രൂപസഞ്ഞാനം സമതിക്കമാ പടിഘസഞ്ഞാനം അത്ഥങ്ഗമാ നാനത്തസഞ്ഞാനം അമനസികാരാ അനന്തോ ആകാസോതി ആകാസാനഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ananto ākāsoti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘സബ്ബസോ ആകാസാനഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ അനന്തം വിഞ്ഞാണന്തി വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma anantaṃ viññāṇanti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘സബ്ബസോ വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം സമതിക്കമ്മ നത്ഥി കിഞ്ചീതി ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ , ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘സബ്ബസോ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം സമതിക്കമ്മ നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha , bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘തസ്മാതിഹ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു ചേപി ആകങ്ഖേയ്യ – ‘സബ്ബസോ നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം സമതിക്കമ്മ സഞ്ഞാവേദയിതനിരോധം ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരേയ്യ’ന്തി, അയമേവ ആനാപാനസ്സതിസമാധി സാധുകം മനസി കാതബ്ബോ.

    ‘‘Tasmātiha, bhikkhave, bhikkhu cepi ākaṅkheyya – ‘sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja vihareyya’nti, ayameva ānāpānassatisamādhi sādhukaṃ manasi kātabbo.

    ‘‘ഏവം ഭാവിതേ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ആനാപാനസ്സതിസമാധിമ്ഹി ഏവം ബഹുലീകതേ, സുഖം ചേ വേദനം വേദയതി, സാ ‘അനിച്ചാ’തി പജാനാതി, ‘അനജ്ഝോസിതാ’തി പജാനാതി, ‘അനഭിനന്ദിതാ’തി പജാനാതി; ദുക്ഖം ചേ വേദനം വേദയതി, ‘സാ അനിച്ചാ’തി പജാനാതി, ‘അനജ്ഝോസിതാ’തി പജാനാതി, ‘അനഭിനന്ദിതാ’തി പജാനാതി; അദുക്ഖമസുഖം ചേ വേദനം വേദയതി, ‘സാ അനിച്ചാ’തി പജാനാതി, ‘അനജ്ഝോസിതാ’തി പജാനാതി, ‘അനഭിനന്ദിതാ’തി പജാനാതി’’.

    ‘‘Evaṃ bhāvite kho, bhikkhave, ānāpānassatisamādhimhi evaṃ bahulīkate, sukhaṃ ce vedanaṃ vedayati, sā ‘aniccā’ti pajānāti, ‘anajjhositā’ti pajānāti, ‘anabhinanditā’ti pajānāti; dukkhaṃ ce vedanaṃ vedayati, ‘sā aniccā’ti pajānāti, ‘anajjhositā’ti pajānāti, ‘anabhinanditā’ti pajānāti; adukkhamasukhaṃ ce vedanaṃ vedayati, ‘sā aniccā’ti pajānāti, ‘anajjhositā’ti pajānāti, ‘anabhinanditā’ti pajānāti’’.

    ‘‘സുഖം 1 ചേ വേദനം വേദയതി, വിസംയുത്തോ നം വേദയതി; ദുക്ഖം ചേ വേദനം വേദയതി, വിസംയുത്തോ നം വേദയതി; അദുക്ഖമസുഖം ചേ വേദനം വേദയതി, വിസംയുത്തോ നം വേദയതി. സോ കായപരിയന്തികം വേദനം വേദയമാനോ ‘കായപരിയന്തികം വേദനം വേദയാമീ’തി പജാനാതി, ജീവിതപരിയന്തികം വേദനം വേദയമാനോ ‘ജീവിതപരിയന്തികം വേദനം വേദയാമീ’തി പജാനാതി, ‘കായസ്സ ഭേദാ ഉദ്ധം ജീവിതപരിയാദാനാ ഇധേവ സബ്ബവേദയിതാനി അനഭിനന്ദിതാനി സീതീഭവിസ്സന്തീ’തി പജാനാതി’’.

    ‘‘Sukhaṃ 2 ce vedanaṃ vedayati, visaṃyutto naṃ vedayati; dukkhaṃ ce vedanaṃ vedayati, visaṃyutto naṃ vedayati; adukkhamasukhaṃ ce vedanaṃ vedayati, visaṃyutto naṃ vedayati. So kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti, jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti, ‘kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni anabhinanditāni sītībhavissantī’ti pajānāti’’.

    ‘‘സേയ്യഥാപി, ഭിക്ഖവേ, തേലഞ്ച പടിച്ച, വട്ടിഞ്ച പടിച്ച തേലപ്പദീപോ ഝായേയ്യ, തസ്സേവ തേലസ്സ ച വട്ടിയാ ച പരിയാദാനാ അനാഹാരോ നിബ്ബായേയ്യ; ഏവമേവ ഖോ, ഭിക്ഖവേ, ഭിക്ഖു കായപരിയന്തികം വേദനം വേദയമാനോ ‘കായപരിയന്തികം വേദനം വേദയാമീ’തി പജാനാതി, ജീവിതപരിയന്തികം വേദനം വേദയമാനോ ‘ജീവിതപരിയന്തികം വേദനം വേദയാമീ’തി പജാനാതി, ‘കായസ്സ ഭേദാ ഉദ്ധം ജീവിതപരിയാദാനാ ഇധേവ സബ്ബവേദയിതാനി അനഭിനന്ദിതാനി സീതീഭവിസ്സന്തീ’തി പജാനാതീ’’തി. അട്ഠമം.

    ‘‘Seyyathāpi, bhikkhave, telañca paṭicca, vaṭṭiñca paṭicca telappadīpo jhāyeyya, tasseva telassa ca vaṭṭiyā ca pariyādānā anāhāro nibbāyeyya; evameva kho, bhikkhave, bhikkhu kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘kāyapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti, jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayamāno ‘jīvitapariyantikaṃ vedanaṃ vedayāmī’ti pajānāti, ‘kāyassa bhedā uddhaṃ jīvitapariyādānā idheva sabbavedayitāni anabhinanditāni sītībhavissantī’ti pajānātī’’ti. Aṭṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. സോ സുഖം (സീ॰ സ്യാ॰ കം॰ പീ॰) മ॰ നി॰ ൩.൩൬൪ അട്ഠകഥാടീകാ ഓലോകേതബ്ബാ
    2. so sukhaṃ (sī. syā. kaṃ. pī.) ma. ni. 3.364 aṭṭhakathāṭīkā oloketabbā



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൮. പദീപോപമസുത്തവണ്ണനാ • 8. Padīpopamasuttavaṇṇanā

    ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൮. പദീപോപമസുത്തവണ്ണനാ • 8. Padīpopamasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact