Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā |
၃၁. ပဒုမကေသရဝဂ္ဂော
31. Padumakesaravaggo
၁-၁၀. ပဒုမကေသရိယတ္ထေရအပဒာနာဒိဝဏ္ဏနာ
1-10. Padumakesariyattheraapadānādivaṇṇanā
၁-၂. ဧကတိံသတိမေ ဝဂ္ဂေ ပဌမာပဒာနေ ဣသိသင္ဃေ အဟံ ပုဗ္ဗေတိ အဟံ ပုဗ္ဗေ ဗောဓိသမ္ဘာရပူရဏကာလေ ဣသိသင္ဃေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓဣသိသမူဟေ တေသံ သမီပေ ဟိမဝန္တပဗ္ဗတေ မာတင္ဂဟတ္ထိကုလေ ဝာရဏော စဏ္ဍဟတ္ထီ အဟောသိန္တိ သမ္ဗန္ဓော။ မနုသ္သာဒယော ဝာရေတီတိ ဝာရဏော, အထ ဝာ ဝာစာယ ရဝတိ ကောဉ္စနာဒံ နဒတီတိ ဝာရဏော။ မဟေသီနံ ပသာဒေနာတိ ပစ္စေကဗုဒ္ဓမဟေသီနံ ပသာဒေန။ ပစ္စေကဇိနသေဋ္ဌေသု, ဓုတရာဂေသု တာဒိသူတိ လောကဓမ္မေဟိ နိစ္စလေသု ပစ္စေကဗုဒ္ဓေသု ပဒ္မကေသရံ ပဒုမရေဏုံ ဩကိရိံ အဝသိဉ္စိန္တိ သမ္ဗန္ဓော။
1-2. Ekatiṃsatime vagge paṭhamāpadāne isisaṅghe ahaṃ pubbeti ahaṃ pubbe bodhisambhārapūraṇakāle isisaṅghe paccekabuddhaisisamūhe tesaṃ samīpe himavantapabbate mātaṅgahatthikule vāraṇo caṇḍahatthī ahosinti sambandho. Manussādayo vāretīti vāraṇo, atha vā vācāya ravati koñcanādaṃ nadatīti vāraṇo. Mahesīnaṃ pasādenāti paccekabuddhamahesīnaṃ pasādena. Paccekajinaseṭṭhesu, dhutarāgesu tādisūti lokadhammehi niccalesu paccekabuddhesu padmakesaraṃ padumareṇuṃ okiriṃ avasiñcinti sambandho.
ဒုတိယတတိယာပဒာနာနိ ဥတ္တာနာနိ။
Dutiyatatiyāpadānāni uttānāni.
၁၃-၁၆. စတုတ္ထာပဒာနေ မဟာဗောဓိမဟော အဟူတိ ဝိပသ္သိသ္သ ဘဂဝတော စတုမဂ္ဂဉာဏာဓာရဘာဝတော ‘‘ဗောဓီ’’တိ လဒ္ဓနာမသ္သ ရုက္ခသ္သ ပူဇာ အဟောသီတိ အတ္ထော။ ရုက္ခဋ္ဌသ္သေဝ သမ္ဗုဒ္ဓောတိ အသ္သ ဗောဓိပူဇာသမယေ သန္နိပတိတသ္သ မဟာဇနသ္သ သမ္ဗုဒ္ဓော လောကဇေဋ္ဌော နရာသဘော ရုက္ခဋ္ဌော ဣဝ ရုက္ခေ ဌိတော ဝိယ ပညာယတီတိ အတ္ထော။ ဘဂဝာ တမ္ဟိ သမယေတိ တသ္မိံ ဗောဓိပူဇာကရဏကာလေ ဘဂဝာ ဘိက္ခုသင္ဃပုရက္ခတော ဘိက္ခုသင္ဃေန ပရိဝုတော။ ဝာစာသဘိမုဒီရယန္တိ မုဒုသိလိဋ္ဌမဓုရဥတ္တမဃောသံ ဥဒီရယံ ကထယန္တော နိစ္ဆာရေန္တော စတုသစ္စံ ပကာသေသိ, ဒေသေသီတိ အတ္ထော။ သံခိတ္တေန စ ဒေသေန္တောတိ ဝေနေယ္ယပုဂ္ဂလဇ္ဈာသယာနုရူပေန ဒေသေန္တော သံခိတ္တေန စ ဝိတ္ထာရေန စ ဒေသယီတိ အတ္ထော။ ဝိဝဋ္ဋစ္ဆဒောတိ ရာဂော ဆဒနံ, ဒောသော ဆဒနံ, မောဟော ဆဒနံ, သဗ္ဗကိလေသာ ဆဒနာ’’တိ ဧဝံ ဝုတ္တာ ဆဒနာ ဝိဝဋာ ဥဂ္ဃာဋိတာ ဝိဒ္ဓံသိတာ အနေနာတိ ဝိဝဋ္ဋစ္ဆဒော, သမ္ဗုဒ္ဓော။ တံ မဟာဇနံ ဒေသနာဝသေန နိဗ္ဗာပေသိ ပရိဠာဟံ ဝူပသမေသီတိ အတ္ထော။ တသ္သာဟံ ဓမ္မံ သုတ္ဝာနာတိ တသ္သ ဘဂဝတော ဒေသေန္တသ္သ ဓမ္မံ သုတ္ဝာ။
13-16. Catutthāpadāne mahābodhimaho ahūti vipassissa bhagavato catumaggañāṇādhārabhāvato ‘‘bodhī’’ti laddhanāmassa rukkhassa pūjā ahosīti attho. Rukkhaṭṭhasseva sambuddhoti assa bodhipūjāsamaye sannipatitassa mahājanassa sambuddho lokajeṭṭho narāsabho rukkhaṭṭho iva rukkhe ṭhito viya paññāyatīti attho. Bhagavā tamhi samayeti tasmiṃ bodhipūjākaraṇakāle bhagavā bhikkhusaṅghapurakkhato bhikkhusaṅghena parivuto. Vācāsabhimudīrayanti mudusiliṭṭhamadhurauttamaghosaṃ udīrayaṃ kathayanto nicchārento catusaccaṃ pakāsesi, desesīti attho. Saṃkhittenaca desentoti veneyyapuggalajjhāsayānurūpena desento saṃkhittena ca vitthārena ca desayīti attho. Vivaṭṭacchadoti rāgo chadanaṃ, doso chadanaṃ, moho chadanaṃ, sabbakilesā chadanā’’ti evaṃ vuttā chadanā vivaṭā ugghāṭitā viddhaṃsitā anenāti vivaṭṭacchado, sambuddho. Taṃ mahājanaṃ desanāvasena nibbāpesi pariḷāhaṃ vūpasamesīti attho. Tassāhaṃ dhammaṃ sutvānāti tassa bhagavato desentassa dhammaṃ sutvā.
၂၀. ပဉ္စမာပဒာနေ ဖလဟတ္ထော အပေက္ခဝာတိ ဝိပသ္သိံ ဘဂဝန္တံ ဒိသ္ဝာ မဓုရာနိ ဖလာနိ ဂဟေတ္ဝာ အပေက္ခဝာ အတုရိတော သဏိကံ အသ္သမံ ဂဉ္ဆိန္တိ အတ္ထော။
20. Pañcamāpadāne phalahattho apekkhavāti vipassiṃ bhagavantaṃ disvā madhurāni phalāni gahetvā apekkhavā aturito saṇikaṃ assamaṃ gañchinti attho.
ဆဋ္ဌသတ္တမာပဒာနာနိ ဥတ္တာနာနေဝ။
Chaṭṭhasattamāpadānāni uttānāneva.
၄၀. အဋ္ဌမာပဒာနေ နိဋ္ဌိတေ နဝကမ္မေ စာတိ သီမာယ နဝကမ္မေ နိဋ္ဌံ ဂတေ သတိ။ အနုလေပမဒာသဟန္တိ အနုပစ္ဆာ သုဓာလေပံ အဒာသိံ, သုဓာယ လေပာပေသိန္တိ အတ္ထော။
40. Aṭṭhamāpadāne niṭṭhite navakamme cāti sīmāya navakamme niṭṭhaṃ gate sati. Anulepamadāsahanti anupacchā sudhālepaṃ adāsiṃ, sudhāya lepāpesinti attho.
နဝမဒသမာပဒာနာနိ ဥတ္တာနာနိယေဝာတိ။
Navamadasamāpadānāni uttānāniyevāti.
ဧကတိံသမဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ သမတ္တာ။
Ekatiṃsamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi
၁. ပဒုမကေသရိယတ္ထေရအပဒာနံ • 1. Padumakesariyattheraapadānaṃ
၄. ဓမ္မသညကတ္ထေရအပဒာနံ • 4. Dhammasaññakattheraapadānaṃ
၅. ဖလဒာယကတ္ထေရအပဒာနံ • 5. Phaladāyakattheraapadānaṃ
၈. အနုလေပဒာယကတ္ထေရအပဒာနံ • 8. Anulepadāyakattheraapadānaṃ