| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
31. පදුමකෙසරවග්‌ගො
31. Padumakesaravaggo
1-10. පදුමකෙසරියත්‌ථෙරඅපදානාදිවණ්‌ණනා
1-10. Padumakesariyattheraapadānādivaṇṇanā
1-2. එකතිංසතිමෙ වග්‌ගෙ පඨමාපදානෙ ඉසිසඞ්‌ඝෙ අහං පුබ්‌බෙති අහං පුබ්‌බෙ බොධිසම්‌භාරපූරණකාලෙ ඉසිසඞ්‌ඝෙ පච්‌චෙකබුද්‌ධඉසිසමූහෙ තෙසං සමීපෙ හිමවන්‌තපබ්‌බතෙ මාතඞ්‌ගහත්‌ථිකුලෙ වාරණො චණ්‌ඩහත්‌ථී අහොසින්‌ති සම්‌බන්‌ධො. මනුස්‌සාදයො වාරෙතීති වාරණො, අථ වා වාචාය රවති කොඤ්‌චනාදං නදතීති වාරණො. මහෙසීනං පසාදෙනාති පච්‌චෙකබුද්‌ධමහෙසීනං පසාදෙන. පච්‌චෙකජිනසෙට්‌ඨෙසු, ධුතරාගෙසු තාදිසූති ලොකධම්‌මෙහි නිච්‌චලෙසු පච්‌චෙකබුද්‌ධෙසු පද්‌මකෙසරං පදුමරෙණුං ඔකිරිං අවසිඤ්‌චින්‌ති සම්‌බන්‌ධො.
1-2. Ekatiṃsatime vagge paṭhamāpadāne isisaṅghe ahaṃ pubbeti ahaṃ pubbe bodhisambhārapūraṇakāle isisaṅghe paccekabuddhaisisamūhe tesaṃ samīpe himavantapabbate mātaṅgahatthikule vāraṇo caṇḍahatthī ahosinti sambandho. Manussādayo vāretīti vāraṇo, atha vā vācāya ravati koñcanādaṃ nadatīti vāraṇo. Mahesīnaṃ pasādenāti paccekabuddhamahesīnaṃ pasādena. Paccekajinaseṭṭhesu, dhutarāgesu tādisūti lokadhammehi niccalesu paccekabuddhesu padmakesaraṃ padumareṇuṃ okiriṃ avasiñcinti sambandho.
දුතියතතියාපදානානි උත්‌තානානි.
Dutiyatatiyāpadānāni uttānāni.
13-16. චතුත්‌ථාපදානෙ මහාබොධිමහො අහූති විපස්‌සිස්‌ස භගවතො චතුමග්‌ගඤාණාධාරභාවතො ‘‘බොධී’’ති ලද්‌ධනාමස්‌ස රුක්‌ඛස්‌ස පූජා අහොසීති අත්‌ථො. රුක්‌ඛට්‌ඨස්‌සෙව සම්‌බුද්‌ධොති අස්‌ස බොධිපූජාසමයෙ සන්‌නිපතිතස්‌ස මහාජනස්‌ස සම්‌බුද්‌ධො ලොකජෙට්‌ඨො නරාසභො රුක්‌ඛට්‌ඨො ඉව රුක්‌ඛෙ ඨිතො විය පඤ්‌ඤායතීති අත්‌ථො. භගවා තම්‌හි සමයෙති තස්‌මිං බොධිපූජාකරණකාලෙ භගවා භික්‌ඛුසඞ්‌ඝපුරක්‌ඛතො භික්‌ඛුසඞ්‌ඝෙන පරිවුතො. වාචාසභිමුදීරයන්‌ති මුදුසිලිට්‌ඨමධුරඋත්‌තමඝොසං උදීරයං කථයන්‌තො නිච්‌ඡාරෙන්‌තො චතුසච්‌චං පකාසෙසි, දෙසෙසීති අත්‌ථො. සංඛිත්‌තෙන ච දෙසෙන්‌තොති වෙනෙය්‍යපුග්‌ගලජ්‌ඣාසයානුරූපෙන දෙසෙන්‌තො සංඛිත්‌තෙන ච විත්‌ථාරෙන ච දෙසයීති අත්‌ථො. විවට්‌ටච්‌ඡදොති රාගො ඡදනං, දොසො ඡදනං, මොහො ඡදනං, සබ්‌බකිලෙසා ඡදනා’’ති එවං වුත්‌තා ඡදනා විවටා උග්‌ඝාටිතා විද්‌ධංසිතා අනෙනාති විවට්‌ටච්‌ඡදො, සම්‌බුද්‌ධො. තං මහාජනං දෙසනාවසෙන නිබ්‌බාපෙසි පරිළාහං වූපසමෙසීති අත්‌ථො. තස්‌සාහං ධම්‌මං සුත්‌වානාති තස්‌ස භගවතො දෙසෙන්‌තස්‌ස ධම්‌මං සුත්‌වා.
13-16. Catutthāpadāne mahābodhimaho ahūti vipassissa bhagavato catumaggañāṇādhārabhāvato ‘‘bodhī’’ti laddhanāmassa rukkhassa pūjā ahosīti attho. Rukkhaṭṭhasseva sambuddhoti assa bodhipūjāsamaye sannipatitassa mahājanassa sambuddho lokajeṭṭho narāsabho rukkhaṭṭho iva rukkhe ṭhito viya paññāyatīti attho. Bhagavā tamhi samayeti tasmiṃ bodhipūjākaraṇakāle bhagavā bhikkhusaṅghapurakkhato bhikkhusaṅghena parivuto. Vācāsabhimudīrayanti mudusiliṭṭhamadhurauttamaghosaṃ udīrayaṃ kathayanto nicchārento catusaccaṃ pakāsesi, desesīti attho. Saṃkhittenaca desentoti veneyyapuggalajjhāsayānurūpena desento saṃkhittena ca vitthārena ca desayīti attho. Vivaṭṭacchadoti rāgo chadanaṃ, doso chadanaṃ, moho chadanaṃ, sabbakilesā chadanā’’ti evaṃ vuttā chadanā vivaṭā ugghāṭitā viddhaṃsitā anenāti vivaṭṭacchado, sambuddho. Taṃ mahājanaṃ desanāvasena nibbāpesi pariḷāhaṃ vūpasamesīti attho. Tassāhaṃ dhammaṃ sutvānāti tassa bhagavato desentassa dhammaṃ sutvā.
20. පඤ්‌චමාපදානෙ ඵලහත්‌ථො අපෙක්‌ඛවාති විපස්‌සිං භගවන්‌තං දිස්‌වා මධුරානි ඵලානි ගහෙත්‌වා අපෙක්‌ඛවා අතුරිතො සණිකං අස්‌සමං ගඤ්‌ඡින්‌ති අත්‌ථො.
20. Pañcamāpadāne phalahattho apekkhavāti vipassiṃ bhagavantaṃ disvā madhurāni phalāni gahetvā apekkhavā aturito saṇikaṃ assamaṃ gañchinti attho.
ඡට්‌ඨසත්‌තමාපදානානි උත්‌තානානෙව.
Chaṭṭhasattamāpadānāni uttānāneva.
40. අට්‌ඨමාපදානෙ නිට්‌ඨිතෙ නවකම්‌මෙ චාති සීමාය නවකම්‌මෙ නිට්‌ඨං ගතෙ සති. අනුලෙපමදාසහන්‌ති අනුපච්‌ඡා සුධාලෙපං අදාසිං, සුධාය ලෙපාපෙසින්‌ති අත්‌ථො.
40. Aṭṭhamāpadāne niṭṭhite navakamme cāti sīmāya navakamme niṭṭhaṃ gate sati. Anulepamadāsahanti anupacchā sudhālepaṃ adāsiṃ, sudhāya lepāpesinti attho.
නවමදසමාපදානානි උත්‌තානානියෙවාති.
Navamadasamāpadānāni uttānāniyevāti.
එකතිංසමවග්‌ගවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Ekatiṃsamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi
1. පදුමකෙසරියත්‌ථෙරඅපදානං • 1. Padumakesariyattheraapadānaṃ
4. ධම්‌මසඤ්‌ඤකත්‌ථෙරඅපදානං • 4. Dhammasaññakattheraapadānaṃ
5. ඵලදායකත්‌ථෙරඅපදානං • 5. Phaladāyakattheraapadānaṃ
8. අනුලෙපදායකත්‌ථෙරඅපදානං • 8. Anulepadāyakattheraapadānaṃ
