| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
१०. पदुमपूजकत्थेरअपदानवण्णना
10. Padumapūjakattheraapadānavaṇṇanā
हिमवन्तस्साविदूरेतिआदिकं आयस्मतो पदुमपूजकत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो पदुमुत्तरस्स भगवतो काले ब्राह्मणकुले निब्बत्तो विञ्ञुतं पत्वा सकसिप्पे निप्फत्तिं पत्वा तत्थ सारं अपस्सन्तो बुद्धुप्पत्तितो पुरेतरं उप्पन्नत्ता ओवादानुसासनं अलभित्वा घरावासं पहाय इसिपब्बज्जं पब्बजित्वा हिमवन्तस्स अविदूरे गोतमकं नाम पब्बतं निस्साय अस्समं कारेत्वा पञ्चाभिञ्ञा अट्ठ समापत्तियो निब्बत्तेत्वा झानसुखेनेव विहासि। तदा पदुमुत्तरो भगवा बुद्धो हुत्वा सत्ते संसारतो उद्धरन्तो तस्सानुकम्पाय हिमवन्तं अगमासि। तापसो भगवन्तं दिस्वा पसन्नमानसो सकसिस्से समानेत्वा तेहि पदुमपुप्फानि आहरापेत्वा पूजेसि। सो तेन पुञ्ञेन देवमनुस्सेसु संसरन्तो उभयसम्पत्तियो अनुभवित्वा इमस्मिं बुद्धुप्पादे सावत्थियं कुलगेहे निब्बत्तो सद्धो पसन्नो पब्बजित्वा नचिरस्सेव अरहा अहोसि।
Himavantassāvidūretiādikaṃ āyasmato padumapūjakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle brāhmaṇakule nibbatto viññutaṃ patvā sakasippe nipphattiṃ patvā tattha sāraṃ apassanto buddhuppattito puretaraṃ uppannattā ovādānusāsanaṃ alabhitvā gharāvāsaṃ pahāya isipabbajjaṃ pabbajitvā himavantassa avidūre gotamakaṃ nāma pabbataṃ nissāya assamaṃ kāretvā pañcābhiññā aṭṭha samāpattiyo nibbattetvā jhānasukheneva vihāsi. Tadā padumuttaro bhagavā buddho hutvā satte saṃsārato uddharanto tassānukampāya himavantaṃ agamāsi. Tāpaso bhagavantaṃ disvā pasannamānaso sakasisse samānetvā tehi padumapupphāni āharāpetvā pūjesi. So tena puññena devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde sāvatthiyaṃ kulagehe nibbatto saddho pasanno pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
९७. सो अत्तनो पुञ्ञकम्मं सरित्वा सोमनस्सजातो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो हिमवन्तस्साविदूरेतिआदिमाह। गोतमो नाम पब्बतोति अनेकेसं यक्खदेवतानं आवासभावेन अधिट्ठानवसेन गोतमस्स भवनत्ता गोतमोति पाकटो अहोसि। पवत्तति तिट्ठतीति पब्बतो। नागरुक्खेहि सञ्छन्नोति रुहति तिट्ठतीति रुक्खो। अथ वा पथविं खनन्तो उद्धं रुहतीति रुक्खो, नाना अनेकप्पकारा चम्पककप्पूरनागअगरुचन्दनादयो रुक्खाति नानारुक्खा, तेहि नानारुक्खेहि सञ्छन्नो परिकिण्णो गोतमो पब्बतोति सम्बन्धो। महाभूतगणालयोति भवन्ति जायन्ति उप्पज्जन्ति वड्ढन्ति चाति भूता, महन्ता च ते भूता चाति महाभूता, महाभूतानं गणो समूहोति महाभूतगणो, महाभूतगणस्स आलयो पतिट्ठाति महाभूतगणालयो।
97. So attano puññakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento himavantassāvidūretiādimāha. Gotamo nāma pabbatoti anekesaṃ yakkhadevatānaṃ āvāsabhāvena adhiṭṭhānavasena gotamassa bhavanattā gotamoti pākaṭo ahosi. Pavattati tiṭṭhatīti pabbato. Nāgarukkhehi sañchannoti ruhati tiṭṭhatīti rukkho. Atha vā pathaviṃ khananto uddhaṃ ruhatīti rukkho, nānā anekappakārā campakakappūranāgaagarucandanādayo rukkhāti nānārukkhā, tehi nānārukkhehi sañchanno parikiṇṇo gotamo pabbatoti sambandho. Mahābhūtagaṇālayoti bhavanti jāyanti uppajjanti vaḍḍhanti cāti bhūtā, mahantā ca te bhūtā cāti mahābhūtā, mahābhūtānaṃ gaṇo samūhoti mahābhūtagaṇo, mahābhūtagaṇassa ālayo patiṭṭhāti mahābhūtagaṇālayo.
९८. वेमज्झम्हि च तस्सासीति तस्स गोतमस्स पब्बतस्स वेमज्झे अब्भन्तरे अस्समो अभिनिम्मितो निप्फादितो कतोति अत्थो। सेसं उत्तानमेवाति।
98.Vemajjhamhi ca tassāsīti tassa gotamassa pabbatassa vemajjhe abbhantare assamo abhinimmito nipphādito katoti attho. Sesaṃ uttānamevāti.
पदुमपूजकत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Padumapūjakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
तेरसमवग्गवण्णना समत्ता।
Terasamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / १०. पदुमपूजकत्थेरअपदानं • 10. Padumapūjakattheraapadānaṃ
