Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā |
ပဒုမော ဗုဒ္ဓော
Padumo buddho
တသ္သ အပရဘာဂေ ပဒုမော နာမ သတ္ထာ ဥဒပာဒိ။ တသ္သာပိ တယော သာဝကသန္နိပာတာ။ ပဌမသန္နိပာတေ ကောဋိသတသဟသ္သံ ဘိက္ခူ အဟေသုံ, ဒုတိယေ တီဏိ သတသဟသ္သာနိ, တတိယေ အဂာမကေ အရညေ မဟာဝနသဏ္ဍဝာသီနံ ဘိက္ခူနံ ဒ္ဝေ သတသဟသ္သာနိ။ တဒာ ဗောဓိသတ္တော သီဟော ဟုတ္ဝာ သတ္ထာရံ နိရောဓသမာပတ္တိံ သမာပန္နံ ဒိသ္ဝာ ပသန္နစိတ္တော ဝန္ဒိတ္ဝာ ပဒက္ခိဏံ ကတ္ဝာ ပီတိသောမနသ္သဇာတော တိက္ခတ္တုံ သီဟနာဒံ နဒိတ္ဝာ သတ္တာဟံ ဗုဒ္ဓာရမ္မဏံ ပီတိံ အဝိဇဟိတ္ဝာ ပီတိသုခေနေဝ ဂောစရာယ အပက္ကမိတ္ဝာ ဇီဝိတပရိစ္စာဂံ ကတ္ဝာ ဘဂဝန္တံ ပယိရုပာသမာနော အဋ္ဌာသိ။ သတ္ထာ သတ္တာဟစ္စယေန နိရောဓာ ဝုဋ္ဌိတော သီဟံ ဩလောကေတ္ဝာ ‘‘ဘိက္ခုသင္ဃေပိ စိတ္တံ ပသာဒေတ္ဝာ သင္ဃံ ဝန္ဒိသ္သတီ’’တိ ‘‘ဘိက္ခုသင္ဃော အာဂစ္ဆတူ’’တိ စိန္တေသိ။ ဘိက္ခူ တာဝဒေဝ အာဂမိံသု။ သီဟောပိ ဘိက္ခုသင္ဃေ စိတ္တံ ပသာဒေတိ။ သတ္ထာ တသ္သ မနံ ဩလောကေတ္ဝာ ‘‘အနာဂတေ ဗုဒ္ဓော ဘဝိသ္သတီ’’တိ ဗ္ယာကာသိ။ ပဒုမသ္သ ပန ဘဂဝတော စမ္ပကံ နာမ နဂရံ အဟောသိ, အသမော နာမ ရာဇာ ပိတာ, မာတာ အသမာ နာမ ဒေဝီ, သာလော စ ဥပသာလော စ ဒ္ဝေ အဂ္ဂသာဝကာ, ဝရုဏော နာမုပဋ္ဌာကော, ရာမာ စ သုရာမာ စ ဒ္ဝေ အဂ္ဂသာဝိကာ, သောဏရုက္ခော နာမ ဗောဓိ, အဋ္ဌပဏ္ဏာသဟတ္ထုဗ္ဗေဓံ သရီရံ အဟောသိ, အာယု ဝသ္သသတသဟသ္သန္တိ။
Tassa aparabhāge padumo nāma satthā udapādi. Tassāpi tayo sāvakasannipātā. Paṭhamasannipāte koṭisatasahassaṃ bhikkhū ahesuṃ, dutiye tīṇi satasahassāni, tatiye agāmake araññe mahāvanasaṇḍavāsīnaṃ bhikkhūnaṃ dve satasahassāni. Tadā bodhisatto sīho hutvā satthāraṃ nirodhasamāpattiṃ samāpannaṃ disvā pasannacitto vanditvā padakkhiṇaṃ katvā pītisomanassajāto tikkhattuṃ sīhanādaṃ naditvā sattāhaṃ buddhārammaṇaṃ pītiṃ avijahitvā pītisukheneva gocarāya apakkamitvā jīvitapariccāgaṃ katvā bhagavantaṃ payirupāsamāno aṭṭhāsi. Satthā sattāhaccayena nirodhā vuṭṭhito sīhaṃ oloketvā ‘‘bhikkhusaṅghepi cittaṃ pasādetvā saṅghaṃ vandissatī’’ti ‘‘bhikkhusaṅgho āgacchatū’’ti cintesi. Bhikkhū tāvadeva āgamiṃsu. Sīhopi bhikkhusaṅghe cittaṃ pasādeti. Satthā tassa manaṃ oloketvā ‘‘anāgate buddho bhavissatī’’ti byākāsi. Padumassa pana bhagavato campakaṃ nāma nagaraṃ ahosi, asamo nāma rājā pitā, mātā asamā nāma devī, sālo ca upasālo ca dve aggasāvakā, varuṇo nāmupaṭṭhāko, rāmā ca surāmā ca dve aggasāvikā, soṇarukkho nāma bodhi, aṭṭhapaṇṇāsahatthubbedhaṃ sarīraṃ ahosi, āyu vassasatasahassanti.
‘‘အနောမဒသ္သိသ္သ အပရေန၊ သမ္ဗုဒ္ဓော ဒ္ဝိပဒုတ္တမော။
‘‘Anomadassissa aparena, sambuddho dvipaduttamo;
ပဒုမော နာမ နာမေန၊ အသမော အပ္ပဋိပုဂ္ဂလော’’တိ။ (ဗု. ဝ. ၁၀.၁)။
Padumo nāma nāmena, asamo appaṭipuggalo’’ti. (bu. va. 10.1);