Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဗုဒ္ဓဝံသပာဠိ • Buddhavaṃsapāḷi |
၁၂. ပဒုမုတ္တရဗုဒ္ဓဝံသော
12. Padumuttarabuddhavaṃso
၁.
1.
နာရဒသ္သ အပရေန၊ သမ္ဗုဒ္ဓော ဒ္ဝိပဒုတ္တမော။
Nāradassa aparena, sambuddho dvipaduttamo;
ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ အက္ခောဘော သာဂရူပမော။
Padumuttaro nāma jino, akkhobho sāgarūpamo.
၂.
2.
မဏ္ဍကပ္ပောဝ သော အာသိ၊ ယမ္ဟိ ဗုဒ္ဓော အဇာယထ။
Maṇḍakappova so āsi, yamhi buddho ajāyatha;
ဥသ္သန္နကုသလာ ဇနတာ၊ တမ္ဟိ ကပ္ပေ အဇာယထ။
Ussannakusalā janatā, tamhi kappe ajāyatha.
၃.
3.
ပဒုမုတ္တရသ္သ ဘဂဝတော၊ ပဌမေ ဓမ္မဒေသနေ။
Padumuttarassa bhagavato, paṭhame dhammadesane;
ကောဋိသတသဟသ္သာနံ၊ ဓမ္မာဘိသမယော အဟု။
Koṭisatasahassānaṃ, dhammābhisamayo ahu.
၄.
4.
တတော ပရမ္ပိ ဝသ္သန္တေ၊ တပ္ပယန္တေ စ ပာဏိနေ။
Tato parampi vassante, tappayante ca pāṇine;
သတ္တတိံသသတသဟသ္သာနံ၊ ဒုတိယာဘိသမယော အဟု။
Sattatiṃsasatasahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
၅.
5.
ယမ္ဟိ ကာလေ မဟာဝီရော၊ အာနန္ဒံ ဥပသင္ကမိ။
Yamhi kāle mahāvīro, ānandaṃ upasaṅkami;
ပိတုသန္တိကံ ဥပဂန္တ္ဝာ၊ အာဟနီ အမတဒုန္ဒုဘိံ။
Pitusantikaṃ upagantvā, āhanī amatadundubhiṃ.
၆.
6.
အာဟတေ အမတဘေရိမ္ဟိ၊ ဝသ္သန္တေ ဓမ္မဝုဋ္ဌိယာ။
Āhate amatabherimhi, vassante dhammavuṭṭhiyā;
ပညာသသတသဟသ္သာနံ၊ တတိယာဘိသမယော အဟု။
Paññāsasatasahassānaṃ, tatiyābhisamayo ahu.
၇.
7.
ဩဝာဒကော ဝိညာပကော၊ တာရကော သဗ္ဗပာဏိနံ။
Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;
ဒေသနာကုသလော ဗုဒ္ဓော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.
၈.
8.
သန္နိပာတာ တယော အာသုံ၊ ပဒုမုတ္တရသ္သ သတ္ထုနော။
Sannipātā tayo āsuṃ, padumuttarassa satthuno;
ကောဋိသတသဟသ္သာနံ၊ ပဌမော အာသိ သမာဂမော။
Koṭisatasahassānaṃ, paṭhamo āsi samāgamo.
၉.
9.
ယဒာ ဗုဒ္ဓော အသမသမော၊ ဝသိ ဝေဘာရပဗ္ဗတေ။
Yadā buddho asamasamo, vasi vebhārapabbate;
နဝုတိကောဋိသဟသ္သာနံ၊ ဒုတိယော အာသိ သမာဂမော။
Navutikoṭisahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
၁၀.
10.
ပုန စာရိကံ ပက္ကန္တေ၊ ဂာမနိဂမရဋ္ဌတော။
Puna cārikaṃ pakkante, gāmanigamaraṭṭhato;
အသီတိကောဋိသဟသ္သာနံ၊ တတိယော အာသိ သမာဂမော။
Asītikoṭisahassānaṃ, tatiyo āsi samāgamo.
၁၁.
11.
အဟံ တေန သမယေန၊ ဇဋိလော နာမ ရဋ္ဌိကော။
Ahaṃ tena samayena, jaṭilo nāma raṭṭhiko;
သမ္ဗုဒ္ဓပ္ပမုခံ သင္ဃံ၊ သဘတ္တံ ဒုသ္သမဒာသဟံ။
Sambuddhappamukhaṃ saṅghaṃ, sabhattaṃ dussamadāsahaṃ.
၁၂.
12.
သောပိ မံ ဗုဒ္ဓော ဗ္ယာကာသိ၊ သင္ဃမဇ္ဈေ နိသီဒိယ။
Sopi maṃ buddho byākāsi, saṅghamajjhe nisīdiya;
‘‘သတသဟသ္သိတော ကပ္ပေ၊ အယံ ဗုဒ္ဓော ဘဝိသ္သတိ။
‘‘Satasahassito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
၁၃.
13.
‘‘ပဓာနံ ပဒဟိတ္ဝာန။ပေ.။ ဟေသ္သာမ သမ္မုခာ ဣမံ’’။
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
၁၄.
14.
တသ္သာပိ ဝစနံ သုတ္ဝာ၊ ဥတ္တရိံ ဝတမဓိဋ္ဌဟိံ။
Tassāpi vacanaṃ sutvā, uttariṃ vatamadhiṭṭhahiṃ;
အကာသိံ ဥဂ္ဂဒဠ္ဟံ ဓိတိံ၊ ဒသပာရမိပူရိယာ။
Akāsiṃ uggadaḷhaṃ dhitiṃ, dasapāramipūriyā.
၁၅.
15.
ဗ္ယာဟတာ တိတ္ထိယာ သဗ္ဗေ၊ ဝိမနာ ဒုမ္မနာ တဒာ။
Byāhatā titthiyā sabbe, vimanā dummanā tadā;
န တေသံ ကေစိ ပရိစရန္တိ၊ ရဋ္ဌတော နိစ္ဆုဘန္တိ တေ။
Na tesaṃ keci paricaranti, raṭṭhato nicchubhanti te.
၁၆.
16.
သဗ္ဗေ တတ္ထ သမာဂန္တ္ဝာ၊ ဥပဂစ္ဆုံ ဗုဒ္ဓသန္တိကေ။
Sabbe tattha samāgantvā, upagacchuṃ buddhasantike;
တုဝံ နာထော မဟာဝီရ၊ သရဏံ ဟောဟိ စက္ခုမ။
Tuvaṃ nātho mahāvīra, saraṇaṃ hohi cakkhuma.
၁၇.
17.
အနုကမ္ပကော ကာရုဏိကော၊ ဟိတေသီ သဗ္ဗပာဏိနံ။
Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;
သမ္ပတ္တေ တိတ္ထိယေ သဗ္ဗေ၊ ပဉ္စသီလေ ပတိဋ္ဌပိ။
Sampatte titthiye sabbe, pañcasīle patiṭṭhapi.
၁၈.
18.
ဧဝံ နိရာကုလံ အာသိ၊ သုညတံ တိတ္ထိယေဟိ တံ။
Evaṃ nirākulaṃ āsi, suññataṃ titthiyehi taṃ;
ဝိစိတ္တံ အရဟန္တေဟိ၊ ဝသီဘူတေဟိ တာဒိဟိ။
Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādihi.
၁၉.
19.
နဂရံ ဟံသဝတီ နာမ၊ အာနန္ဒော နာမ ခတ္တိယော။
Nagaraṃ haṃsavatī nāma, ānando nāma khattiyo;
သုဇာတာ နာမ ဇနိကာ၊ ပဒုမုတ္တရသ္သ သတ္ထုနော။
Sujātā nāma janikā, padumuttarassa satthuno.
၂၀.
20.
ဒသဝသ္သသဟသ္သာနိ၊ အဂာရံ အဇ္ဈ သော ဝသိ။
Dasavassasahassāni, agāraṃ ajjha so vasi;
၂၁.
21.
တိစတ္တာရီသသဟသ္သာနိ၊ နာရိယော သမလင္ကတာ။
Ticattārīsasahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
ဝသုဒတ္တာ နာမ နာရီ၊ ဥတ္တမော နာမ အတ္ရဇော။
Vasudattā nāma nārī, uttamo nāma atrajo.
၂၂.
22.
နိမိတ္တေ စတုရော ဒိသ္ဝာ၊ ပာသာဒေနာဘိနိက္ခမိ။
Nimitte caturo disvā, pāsādenābhinikkhami;
သတ္တာဟံ ပဓာနစာရံ၊ အစရီ ပုရိသုတ္တမော။
Sattāhaṃ padhānacāraṃ, acarī purisuttamo.
၂၃.
23.
ဗ္ရဟ္မုနာ ယာစိတော သန္တော၊ ပဒုမုတ္တရော ဝိနာယကော။
Brahmunā yācito santo, padumuttaro vināyako;
ဝတ္တိ စက္ကံ မဟာဝီရော၊ မိထိလုယ္ယာနမုတ္တမေ။
Vatti cakkaṃ mahāvīro, mithiluyyānamuttame.
၂၄.
24.
ဒေဝလော စ သုဇာတော စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝကာ။
Devalo ca sujāto ca, ahesuṃ aggasāvakā;
သုမနော နာမုပဋ္ဌာကော၊ ပဒုမုတ္တရသ္သ မဟေသိနော။
Sumano nāmupaṭṭhāko, padumuttarassa mahesino.
၂၅.
25.
အမိတာ စ အသမာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂသာဝိကာ။
Amitā ca asamā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
ဗောဓိ တသ္သ ဘဂဝတော၊ သလလောတိ ပဝုစ္စတိ။
Bodhi tassa bhagavato, salaloti pavuccati.
၂၆.
26.
ဟဋ္ဌာ စေဝ ဝိစိတ္တာ စ၊ အဟေသုံ အဂ္ဂုပဋ္ဌိကာ။
Haṭṭhā ceva vicittā ca, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
၂၇.
27.
အဋ္ဌပဏ္ဏာသရတနံ၊ အစ္စုဂ္ဂတော မဟာမုနိ။
Aṭṭhapaṇṇāsaratanaṃ, accuggato mahāmuni;
ကဉ္စနဂ္ဃိယသင္ကာသော၊ ဒ္ဝတ္တိံသဝရလက္ခဏော။
Kañcanagghiyasaṅkāso, dvattiṃsavaralakkhaṇo.
၂၈.
28.
ကုဋ္ဋာ ကဝာဋာ ဘိတ္တီ စ၊ ရုက္ခာ နဂသိလုစ္စယာ။
Kuṭṭā kavāṭā bhittī ca, rukkhā nagasiluccayā;
န တသ္သာဝရဏံ အတ္ထိ၊ သမန္တာ ဒ္ဝာဒသယောဇနေ။
Na tassāvaraṇaṃ atthi, samantā dvādasayojane.
၂၉.
29.
ဝသ္သသတသဟသ္သာနိ၊ အာယု ဝိဇ္ဇတိ တာဝဒေ။
Vassasatasahassāni, āyu vijjati tāvade;
တာဝတာ တိဋ္ဌမာနော သော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
၃၀.
30.
သန္တာရေတ္ဝာ ဗဟုဇနံ၊ ဆိန္ဒိတ္ဝာ သဗ္ဗသံသယံ။
Santāretvā bahujanaṃ, chinditvā sabbasaṃsayaṃ;
ဇလိတ္ဝာ အဂ္ဂိက္ခန္ဓောဝ နိဗ္ဗုတော သော သသာဝကော။
Jalitvā aggikkhandhova nibbuto so sasāvako.
၃၁.
31.
ပဒုမုတ္တရော ဇိနော ဗုဒ္ဓော၊ နန္ဒာရာမမ္ဟိ နိဗ္ဗုတော။
Padumuttaro jino buddho, nandārāmamhi nibbuto;
တတ္ထေဝသ္သ ထူပဝရော၊ ဒ္ဝာဒသုဗ္ဗေဓယောဇနောတိ။
Tatthevassa thūpavaro, dvādasubbedhayojanoti.
ပဒုမုတ္တရသ္သ ဘဂဝတော ဝံသော ဒသမော။
Padumuttarassa bhagavato vaṃso dasamo.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ဗုဒ္ဓဝံသ-အဋ္ဌကထာ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ၁၂. ပဒုမုတ္တရဗုဒ္ဓဝံသဝဏ္ဏနာ • 12. Padumuttarabuddhavaṃsavaṇṇanā