Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഇതിവുത്തകപാളി • Itivuttakapāḷi |
൧൦. പദുട്ഠചിത്തസുത്തം
10. Paduṭṭhacittasuttaṃ
൨൦. വുത്തഞ്ഹേതം ഭഗവതാ, വുത്തമരഹതാതി മേ സുതം –
20. Vuttañhetaṃ bhagavatā, vuttamarahatāti me sutaṃ –
‘‘ഇധാഹം, ഭിക്ഖവേ, ഏകച്ചം പുഗ്ഗലം പദുട്ഠചിത്തം ഏവം ചേതസാ ചേതോ പരിച്ച പജാനാമി – ‘ഇമമ്ഹി ചായം സമയേ പുഗ്ഗലോ കാലങ്കരേയ്യ യഥാഭതം നിക്ഖിത്തോ ഏവം നിരയേ’. തം കിസ്സ ഹേതു? ചിത്തം ഹിസ്സ, ഭിക്ഖവേ, പദുട്ഠം. ചേതോപദോസഹേതു ഖോ പന, ഭിക്ഖവേ, ഏവമിധേകച്ചേ സത്താ കായസ്സ ഭേദാ പരം മരണാ അപായം ദുഗ്ഗതിം വിനിപാതം നിരയം ഉപപജ്ജന്തീ’’തി. ഏതമത്ഥം ഭഗവാ അവോച. തത്ഥേതം ഇതി വുച്ചതി –
‘‘Idhāhaṃ, bhikkhave, ekaccaṃ puggalaṃ paduṭṭhacittaṃ evaṃ cetasā ceto paricca pajānāmi – ‘imamhi cāyaṃ samaye puggalo kālaṅkareyya yathābhataṃ nikkhitto evaṃ niraye’. Taṃ kissa hetu? Cittaṃ hissa, bhikkhave, paduṭṭhaṃ. Cetopadosahetu kho pana, bhikkhave, evamidhekacce sattā kāyassa bhedā paraṃ maraṇā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ nirayaṃ upapajjantī’’ti. Etamatthaṃ bhagavā avoca. Tatthetaṃ iti vuccati –
‘‘പദുട്ഠചിത്തം ഞത്വാന, ഏകച്ചം ഇധ പുഗ്ഗലം;
‘‘Paduṭṭhacittaṃ ñatvāna, ekaccaṃ idha puggalaṃ;
ഏതമത്ഥഞ്ച ബ്യാകാസി, ബുദ്ധോ ഭിക്ഖൂന സന്തികേ.
Etamatthañca byākāsi, buddho bhikkhūna santike.
‘‘ഇമമ്ഹി ചായം സമയേ, കാലം കയിരാഥ പുഗ്ഗലോ;
‘‘Imamhi cāyaṃ samaye, kālaṃ kayirātha puggalo;
നിരയം ഉപപജ്ജേയ്യ, ചിത്തം ഹിസ്സ പദൂസിതം.
Nirayaṃ upapajjeyya, cittaṃ hissa padūsitaṃ.
‘‘യഥാ ഹരിത്വാ നിക്ഖിപേയ്യ, ഏവമേവ തഥാവിധോ;
‘‘Yathā haritvā nikkhipeyya, evameva tathāvidho;
ചേതോപദോസഹേതു ഹി, സത്താ ഗച്ഛന്തി ദുഗ്ഗതി’’ന്തി.
Cetopadosahetu hi, sattā gacchanti duggati’’nti.
അയമ്പി അത്ഥോ വുത്തോ ഭഗവതാ, ഇതി മേ സുതന്തി. ദസമം.
Ayampi attho vutto bhagavatā, iti me sutanti. Dasamaṃ.
ദുതിയോ വഗ്ഗോ നിട്ഠിതോ.
Dutiyo vaggo niṭṭhito.
തസ്സുദ്ദാനം –
Tassuddānaṃ –
മോഹോ കോധോ അഥ മക്ഖോ, വിജ്ജാ തണ്ഹാ സേഖദുവേ ച;
Moho kodho atha makkho, vijjā taṇhā sekhaduve ca;
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ഇതിവുത്തക-അട്ഠകഥാ • Itivuttaka-aṭṭhakathā / ൧൦. പദുട്ഠചിത്തസുത്തവണ്ണനാ • 10. Paduṭṭhacittasuttavaṇṇanā