Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
၂. ပဟာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ
2. Pahānasuttavaṇṇanā
၂၄. သဗ္ဗသ္သာတိ ဒ္ဝာရာရမ္မဏေဟိ သဒ္ဓိံ ဒ္ဝာရပ္ပဝတ္တသ္သ။ ပဟာနာယာတိ တပ္ပဋိဗဒ္ဓဆန္ဒရာဂပဟာနဝသေန ပဇဟနာယ။ စက္ခုသမ္ဖသ္သန္တိ စက္ခုသန္နိသ္သိတဖသ္သံ။ မူလပစ္စယန္တိ မူလဘူတံ ပစ္စယံ ကတ္ဝာ, သဟဇာတဝေဒနာယ စက္ခုသမ္ဖသ္သပစ္စယဘာဝေ ဝတ္တဗ္ဗမေဝ နတ္ထိ။ ဧသေဝ နယောတိ အပဒေသေန ‘‘သောတသမ္ဖသ္သံ မူလပစ္စယံ ကတ္ဝာ’’တိအာဒိနာ ဝတ္တဗ္ဗန္တိ ဒသ္သေတိ။ မနောတိ ဘဝင္ဂစိတ္တံ မနောဒ္ဝာရသ္သ အဓိပ္ပေတတ္တာ။ အာရမ္မဏန္တိ ဓမ္မာရမ္မဏံ။ သဟာဝဇ္ဇနကဇဝနန္တိ သဟမနောဒ္ဝာရာဝဇ္ဇနကံ ဇဝနံ။ တံပုဗ္ဗကတ္တာ မနောဝိညာဏဖသ္သဝေဒနာနံ မူလပစ္စယဘူတာ သဗ္ဗေသ္ဝေဝ စက္ခုဒ္ဝာရာဒီသု ဝုတ္တိတ္တာ တဒနုရူပတော ‘‘ဘဝင္ဂသဟဇာတော သမ္ဖသ္သော’’တိ ဝုတ္တံ။ သဟာဝဇ္ဇနဝေဒနာယ ဇဝနဝေဒနာ ‘‘ဝေဒယိတ’’န္တိ အဓိပ္ပေတာ, ဘဝင္ဂသမ္ပယုတ္တာယ ပန ဝေဒနာယ ဂဟဏေ ဝတ္တဗ္ဗမေဝ နတ္ထိ။ ဘဝင္ဂတော အမောစေတ္ဝာ ဘဝင္ဂစိတ္တေန သဒ္ဓိံယေဝ အာဝဇ္ဇနံ ဂဟေတ္ဝာ မနောဒ္ဝာရာဝဇ္ဇနံ ဘဝင္ဂံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ယာ ပနေတ္ထ ဒေသနာတိ ယာ ဧတ္ထ ‘‘ပဟာနာယာ’’တိအာဒိနာ ပဝတ္တဒေသနာ သတ္ထု အနသိဋ္ဌိ အာဏာ။ အယံ ပဏ္ဏတ္တိ နာမ တသ္သ တသ္သ အတ္ထသ္သ ပကာရတော ဉာပနတော။ ဧတ္ထ သဗ္ဗဂ္ဂဟဏေန သဗ္ဗေ သဘာဝဓမ္မာ ဂဟိတာ, ပညတ္တိ ပန ကတမာတိ ဝိစာရဏာယ တံ ဒသ္သေတုံ ‘‘ယာ ပနေတ္ထာ’’တိအာဒိ ဝုတ္တန္တိ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။
24.Sabbassāti dvārārammaṇehi saddhiṃ dvārappavattassa. Pahānāyāti tappaṭibaddhachandarāgapahānavasena pajahanāya. Cakkhusamphassanti cakkhusannissitaphassaṃ. Mūlapaccayanti mūlabhūtaṃ paccayaṃ katvā, sahajātavedanāya cakkhusamphassapaccayabhāve vattabbameva natthi. Eseva nayoti apadesena ‘‘sotasamphassaṃ mūlapaccayaṃ katvā’’tiādinā vattabbanti dasseti. Manoti bhavaṅgacittaṃ manodvārassa adhippetattā. Ārammaṇanti dhammārammaṇaṃ. Sahāvajjanakajavananti sahamanodvārāvajjanakaṃ javanaṃ. Taṃpubbakattā manoviññāṇaphassavedanānaṃ mūlapaccayabhūtā sabbesveva cakkhudvārādīsu vuttittā tadanurūpato ‘‘bhavaṅgasahajāto samphasso’’ti vuttaṃ. Sahāvajjanavedanāya javanavedanā ‘‘vedayita’’nti adhippetā, bhavaṅgasampayuttāya pana vedanāya gahaṇe vattabbameva natthi. Bhavaṅgato amocetvā bhavaṅgacittena saddhiṃyeva āvajjanaṃ gahetvā manodvārāvajjanaṃ bhavaṅgaṃ daṭṭhabbaṃ. Yā panettha desanāti yā ettha ‘‘pahānāyā’’tiādinā pavattadesanā satthu anasiṭṭhi āṇā. Ayaṃ paṇṇatti nāma tassa tassa atthassa pakārato ñāpanato. Ettha sabbaggahaṇena sabbe sabhāvadhammā gahitā, paññatti pana katamāti vicāraṇāya taṃ dassetuṃ ‘‘yā panetthā’’tiādi vuttanti daṭṭhabbaṃ.
ပဟာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Pahānasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၂. ပဟာနသုတ္တံ • 2. Pahānasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ၂. ပဟာနသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 2. Pahānasuttavaṇṇanā