Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi |
२०७. पज्जोतराजवत्थुकथा
207. Pajjotarājavatthukathā
३३४. विच्छिकस्स जातोति विच्छिकस्स कारणा जातो, विच्छिकं पटिच्च जातोति अत्थो। सब्बि च भेसज्जं विच्छिकानं पटिकूलं होतीति योजना। पञ्ञासयोजनिकाति एत्थ णिकपच्चयस्स गन्तुं समत्थत्थे पवत्तभावं दस्सेन्तो आह ‘‘गन्तुं समत्थो होती’’ति। अस्स रञ्ञोति चन्दपज्जोतनामकस्स अस्स रञ्ञो। हत्थिनीयेवाति भद्दवतिका नाम हत्थिनीयेव। वीसयोजनसतन्ति वीसाधिकं योजनसतं।
334.Vicchikassa jātoti vicchikassa kāraṇā jāto, vicchikaṃ paṭicca jātoti attho. Sabbi ca bhesajjaṃ vicchikānaṃ paṭikūlaṃ hotīti yojanā. Paññāsayojanikāti ettha ṇikapaccayassa gantuṃ samatthatthe pavattabhāvaṃ dassento āha ‘‘gantuṃ samattho hotī’’ti. Assa raññoti candapajjotanāmakassa assa rañño. Hatthinīyevāti bhaddavatikā nāma hatthinīyeva. Vīsayojanasatanti vīsādhikaṃ yojanasataṃ.
भुञ्जितुं निसिन्नस्स एकस्स कुलपुत्तस्स द्वारेति योजना। तस्साति कुलपुत्तस्स, आरोचेसीति सम्बन्धो। सोति कुलपुत्तो, ‘‘आहरा’’ति आणापेसीति सम्बन्धो। इतरोति पुरिसो। तन्ति पत्तं। यत्थ यत्थाति यस्मिं यस्मिं भवे। तत्थ तत्थ वाहनसम्पन्नो होमीति योजना। सोति पुरिसो। पज्जोतो नाम अयं राजा जातोति योजना।
Bhuñjituṃ nisinnassa ekassa kulaputtassa dvāreti yojanā. Tassāti kulaputtassa, ārocesīti sambandho. Soti kulaputto, ‘‘āharā’’ti āṇāpesīti sambandho. Itaroti puriso. Tanti pattaṃ. Yattha yatthāti yasmiṃ yasmiṃ bhave. Tattha tattha vāhanasampanno homīti yojanā. Soti puriso. Pajjoto nāma ayaṃ rājā jātoti yojanā.
सब्बिं पायेत्वाति इदं उपलक्खणमत्तन्ति दस्सेन्तो आह ‘‘सब्बिञ्च पायेत्वा’’तिआदि। सब्बिञ्च पायेत्वा, परिचारकानं आहाराचारे विधिञ्च आचिक्खित्वाति अत्थो। ओलुम्पेत्वाति लुपिधातु ओदहनत्थोति आह ‘‘ओदहित्वा’’ति। विरेचेसीति उद्धञ्च अधो च विरेचेसि।
Sabbiṃ pāyetvāti idaṃ upalakkhaṇamattanti dassento āha ‘‘sabbiñca pāyetvā’’tiādi. Sabbiñca pāyetvā, paricārakānaṃ āhārācāre vidhiñca ācikkhitvāti attho. Olumpetvāti lupidhātu odahanatthoti āha ‘‘odahitvā’’ti. Virecesīti uddhañca adho ca virecesi.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / २०७. पज्जोतराजवत्थु • 207. Pajjotarājavatthu
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / विनयपिटक (अट्ठकथा) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā / पज्जोतराजवत्थुकथा • Pajjotarājavatthukathā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / पज्जोतराजवत्थुकथादिवण्णना • Pajjotarājavatthukathādivaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / वजिरबुद्धि-टीका • Vajirabuddhi-ṭīkā / पज्जोतराजवत्थुकथावण्णना • Pajjotarājavatthukathāvaṇṇanā