| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๒๐๗. ปโชฺชตราชวตฺถุกถา
207. Pajjotarājavatthukathā
๓๓๔. วิจฺฉิกสฺส ชาโตติ วิจฺฉิกสฺส การณา ชาโต, วิจฺฉิกํ ปฎิจฺจ ชาโตติ อโตฺถฯ สพฺพิ จ เภสชฺชํ วิจฺฉิกานํ ปฎิกูลํ โหตีติ โยชนาฯ ปญฺญาสโยชนิกาติ เอตฺถ ณิกปจฺจยสฺส คนฺตุํ สมตฺถเตฺถ ปวตฺตภาวํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘คนฺตุํ สมโตฺถ โหตี’’ติฯ อสฺส รโญฺญติ จนฺทปโชฺชตนามกสฺส อสฺส รโญฺญฯ หตฺถินีเยวาติ ภทฺทวติกา นาม หตฺถินีเยวฯ วีสโยชนสตนฺติ วีสาธิกํ โยชนสตํฯ
334.Vicchikassa jātoti vicchikassa kāraṇā jāto, vicchikaṃ paṭicca jātoti attho. Sabbi ca bhesajjaṃ vicchikānaṃ paṭikūlaṃ hotīti yojanā. Paññāsayojanikāti ettha ṇikapaccayassa gantuṃ samatthatthe pavattabhāvaṃ dassento āha ‘‘gantuṃ samattho hotī’’ti. Assa raññoti candapajjotanāmakassa assa rañño. Hatthinīyevāti bhaddavatikā nāma hatthinīyeva. Vīsayojanasatanti vīsādhikaṃ yojanasataṃ.
ภุญฺชิตุํ นิสินฺนสฺส เอกสฺส กุลปุตฺตสฺส ทฺวาเรติ โยชนาฯ ตสฺสาติ กุลปุตฺตสฺส, อาโรเจสีติ สมฺพโนฺธฯ โสติ กุลปุโตฺต, ‘‘อาหรา’’ติ อาณาเปสีติ สมฺพโนฺธฯ อิตโรติ ปุริโสฯ ตนฺติ ปตฺตํฯ ยตฺถ ยตฺถาติ ยสฺมิํ ยสฺมิํ ภเวฯ ตตฺถ ตตฺถ วาหนสมฺปโนฺน โหมีติ โยชนาฯ โสติ ปุริโสฯ ปโชฺชโต นาม อยํ ราชา ชาโตติ โยชนาฯ
Bhuñjituṃ nisinnassa ekassa kulaputtassa dvāreti yojanā. Tassāti kulaputtassa, ārocesīti sambandho. Soti kulaputto, ‘‘āharā’’ti āṇāpesīti sambandho. Itaroti puriso. Tanti pattaṃ. Yattha yatthāti yasmiṃ yasmiṃ bhave. Tattha tattha vāhanasampanno homīti yojanā. Soti puriso. Pajjoto nāma ayaṃ rājā jātoti yojanā.
สพฺพิํ ปาเยตฺวาติ อิทํ อุปลกฺขณมตฺตนฺติ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘สพฺพิญฺจ ปาเยตฺวา’’ติอาทิฯ สพฺพิญฺจ ปาเยตฺวา, ปริจารกานํ อาหาราจาเร วิธิญฺจ อาจิกฺขิตฺวาติ อโตฺถฯ โอลุเมฺปตฺวาติ ลุปิธาตุ โอทหนโตฺถติ อาห ‘‘โอทหิตฺวา’’ติฯ วิเรเจสีติ อุทฺธญฺจ อโธ จ วิเรเจสิฯ
Sabbiṃ pāyetvāti idaṃ upalakkhaṇamattanti dassento āha ‘‘sabbiñca pāyetvā’’tiādi. Sabbiñca pāyetvā, paricārakānaṃ āhārācāre vidhiñca ācikkhitvāti attho. Olumpetvāti lupidhātu odahanatthoti āha ‘‘odahitvā’’ti. Virecesīti uddhañca adho ca virecesi.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๒๐๗. ปโชฺชตราชวตฺถุ • 207. Pajjotarājavatthu
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ปโชฺชตราชวตฺถุกถา • Pajjotarājavatthukathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ปโชฺชตราชวตฺถุกถาทิวณฺณนา • Pajjotarājavatthukathādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ปโชฺชตราชวตฺถุกถาวณฺณนา • Pajjotarājavatthukathāvaṇṇanā
