| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๖. ปโชฺชตสุตฺตวณฺณนา
6. Pajjotasuttavaṇṇanā
๒๖. ทิวารตฺตินฺติ น อาทิโจฺจ วิย ทิวา เอว, น จนฺทิมา วิย รตฺติํ เอว, อถ โข ทิวา จ รตฺติญฺจฯ ตตฺถ ตตฺถาติ ยตฺถ ยตฺถ สมฺปชฺชลิโต, ตตฺถ ตเตฺถว ปเทเส, น อาทิโจฺจ วิย จนฺทิมา วิย สกลํ มหาทิสํ ทิสนฺตราฬญฺจฯ ญาณานุภาเวน อุปฺปนฺนาโลโก ญาณาโลโกติ วทนฺติฯ ‘‘อิทํ ทุกฺขํ อริยสจฺจนฺติ ปุเพฺพ เม, ภิกฺขเว, อนนุสฺสุเตสุ ธเมฺมสุ จกฺขุํ อุทปาทิ ญาณํ อุทปาทิ ปญฺญา อุทปาทิ วิชฺชา อุทปาทิ อาโลโก อุทปาที’’ติ (สํ. นิ. ๕.๑๐๘๑; มหาว. ๑๕; ปฎิ. ม. ๒.๓๐) ปน วจนโต มโคฺค ญาณาโลโกฯ ‘‘ตโม วิหโต, อาโลโก อุปฺปโนฺน’’ติ (ม. นิ. ๑.๓๘๖; ปารา. ๑๒) วา วจนโต วิชฺชตฺตยาโลโก ญาณาโลโกฯ ปฐมาภิสโมฺพธิยํ วิย สญฺชาตปีติวิปฺผาโร, วิเสสโต รตนฆเร สมนฺตปฎฺฐานวิจินเน สญฺชาตปีติวเสน อุปฺปนฺนสรีโรภาโส วา ปีติอาโลโกฯ ตเตฺถว อุปฺปนฺนปสาทวเสน สญฺชาตอาโลโกว ปสาทาโลโกฯ ธมฺมจกฺกปวตฺตเน ‘‘อญฺญาสิ วต, โภ, โกณฺฑโญฺญ’’ติ อุปฺปนฺนปสาทาโลโกติ จ วทนฺติฯ สพฺพเตฺถว สตฺถุ ธมฺมเทสนา สตฺตานํ หทยตมํ วิธมนฺตี ธมฺมกถาอาโลโกฯ สโพฺพปิ พุทฺธานํ ปาตุภาวา อุปฺปโนฺน อาโลโกติ อิมินา สาวกานํ เทสนาย สญฺชาตธมฺมาโลโกปิ พุทฺธานุภาโวติ ทเสฺสติฯ
26.Divārattinti na ādicco viya divā eva, na candimā viya rattiṃ eva, atha kho divā ca rattiñca. Tattha tatthāti yattha yattha sampajjalito, tattha tattheva padese, na ādicco viya candimā viya sakalaṃ mahādisaṃ disantarāḷañca. Ñāṇānubhāvena uppannāloko ñāṇālokoti vadanti. ‘‘Idaṃ dukkhaṃ ariyasaccanti pubbe me, bhikkhave, ananussutesu dhammesu cakkhuṃ udapādi ñāṇaṃ udapādi paññā udapādi vijjā udapādi āloko udapādī’’ti (saṃ. ni. 5.1081; mahāva. 15; paṭi. ma. 2.30) pana vacanato maggo ñāṇāloko. ‘‘Tamo vihato, āloko uppanno’’ti (ma. ni. 1.386; pārā. 12) vā vacanato vijjattayāloko ñāṇāloko. Paṭhamābhisambodhiyaṃ viya sañjātapītivipphāro, visesato ratanaghare samantapaṭṭhānavicinane sañjātapītivasena uppannasarīrobhāso vā pītiāloko. Tattheva uppannapasādavasena sañjātaālokova pasādāloko. Dhammacakkapavattane ‘‘aññāsi vata, bho, koṇḍañño’’ti uppannapasādālokoti ca vadanti. Sabbattheva satthu dhammadesanā sattānaṃ hadayatamaṃ vidhamantī dhammakathāāloko. Sabbopi buddhānaṃ pātubhāvā uppanno ālokoti iminā sāvakānaṃ desanāya sañjātadhammālokopi buddhānubhāvoti dasseti.
ปโชฺชตสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Pajjotasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๖. ปโชฺชตสุตฺตํ • 6. Pajjotasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๖. ปโชฺชตสุตฺตวณฺณนา • 6. Pajjotasuttavaṇṇanā
