| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๑๐. ปโชฺชตสุตฺตวณฺณนา
10. Pajjotasuttavaṇṇanā
๘๐. ตํ ตํ สมวิสมํ ปโชฺชตตีติ ปโชฺชโตฯ ปทีโป อนฺธการํ วิธมิตฺวา ปจฺจกฺขโต รูปคตํ ทเสฺสติ, เอวํ ปญฺญาปโชฺชโต อวิชฺชนฺธการํ วิธมิตฺวา ธมฺมานํ ปรมตฺถภูตํ รูปํ ทเสฺสติฯ ชาครพฺราหฺมโณ วิยาติ ชาครขีณาสวพฺราหฺมโณ วิยฯ โส หิ สติปญฺญาเวปุลฺลปฺปตฺติยา สพฺพทาปิ ชาคโร โหติฯ คาโวติ โคชาติโยฯ อิทํ คุนฺนํ โคณานญฺจ สามญฺญโต คหณํฯ กเมฺมติ กรณเตฺถ ภุมฺมวจนํฯ ชีวนํ ชีโว, สห ชีเวนาติ สชีวิโนฯ เตนาห ‘‘กเมฺมน สห ชีวนฺตาน’’นฺติ, กสิวาณิชฺชาทิกมฺมํ กตฺวา ชีวนฺตานนฺติ อโตฺถฯ โคมณฺฑเลหิ สทฺธินฺติ โคคเณน สหฯ น เตน วินา กสิกมฺมาทีนิ อุปฺปชฺชนฺติ, โครสสิทฺธิยา เจว กสนภารวหนสิทฺธิยา จ กสิกมฺมเอกจฺจวาณิชฺชกมฺมาทีนิ อิชฺฌนฺติฯ สตฺตกายสฺสาติ อาหารุปชีวิโน สตฺตกายสฺส กสิโต อญฺญถา ชีวิกํ กเปฺปนฺตสฺสปิ กสิชีวิตวุตฺติยา มูลการณํ ผลนิปฺผตฺตินิมิตฺตตฺตา ตสฺสฯ อิริยาปโถ จ อิริยนกิริยานํ ปวตฺตนุปาโยฯ ‘‘สีตนฺติ นงฺคลสีตกมฺม’’นฺติ วทนฺติฯ
80. Taṃ taṃ samavisamaṃ pajjotatīti pajjoto. Padīpo andhakāraṃ vidhamitvā paccakkhato rūpagataṃ dasseti, evaṃ paññāpajjoto avijjandhakāraṃ vidhamitvā dhammānaṃ paramatthabhūtaṃ rūpaṃ dasseti. Jāgarabrāhmaṇo viyāti jāgarakhīṇāsavabrāhmaṇo viya. So hi satipaññāvepullappattiyā sabbadāpi jāgaro hoti. Gāvoti gojātiyo. Idaṃ gunnaṃ goṇānañca sāmaññato gahaṇaṃ. Kammeti karaṇatthe bhummavacanaṃ. Jīvanaṃ jīvo, saha jīvenāti sajīvino. Tenāha ‘‘kammena saha jīvantāna’’nti, kasivāṇijjādikammaṃ katvā jīvantānanti attho. Gomaṇḍalehi saddhinti gogaṇena saha. Na tena vinā kasikammādīni uppajjanti, gorasasiddhiyā ceva kasanabhāravahanasiddhiyā ca kasikammaekaccavāṇijjakammādīni ijjhanti. Sattakāyassāti āhārupajīvino sattakāyassa kasito aññathā jīvikaṃ kappentassapi kasijīvitavuttiyā mūlakāraṇaṃ phalanipphattinimittattā tassa. Iriyāpatho ca iriyanakiriyānaṃ pavattanupāyo. ‘‘Sītanti naṅgalasītakamma’’nti vadanti.
ปโชฺชตสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Pajjotasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๑๐. ปโชฺชตสุตฺตํ • 10. Pajjotasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. ปโชฺชตสุตฺตวณฺณนา • 10. Pajjotasuttavaṇṇanā
