Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ចូឡវគ្គបាឡិ • Cūḷavaggapāḷi |
២. ទុតិយភាណវារោ
2. Dutiyabhāṇavāro
បកាសនីយកម្មំ
Pakāsanīyakammaṃ
៣៣៦. តេន ខោ បន សមយេន ភគវា មហតិយា បរិសាយ បរិវុតោ ធម្មំ ទេសេន្តោ និសិន្នោ ហោតិ សរាជិកាយ បរិសាយ។ អថ ខោ ទេវទត្តោ ឧដ្ឋាយាសនា ឯកំសំ ឧត្តរាសង្គំ ករិត្វា យេន ភគវា តេនញ្ជលិំ បណាមេត្វា ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘ជិណ្ណោ ទានិ, ភន្តេ, ភគវា វុឌ្ឍោ មហល្លកោ អទ្ធគតោ វយោអនុប្បត្តោ។ អប្បោស្សុក្កោ ទានិ, ភន្តេ, ភគវា ទិដ្ឋធម្មសុខវិហារំ អនុយុត្តោ វិហរតុ, មមំ ភិក្ខុសង្ឃំ និស្សជ្ជតុ។ អហំ ភិក្ខុសង្ឃំ បរិហរិស្សាមី’’តិ។ ‘‘អលំ, ទេវទត្ត, មា តេ រុច្ចិ ភិក្ខុសង្ឃំ បរិហរិតុ’’ន្តិ។ ទុតិយម្បិ ខោ ទេវទត្តោ…បេ.… តតិយម្បិ ខោ ទេវទត្តោ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘ជិណ្ណោ ទានិ, ភន្តេ, ភគវា វុឌ្ឍោ មហល្លកោ អទ្ធគតោ វយោអនុប្បត្តោ។ អប្បោស្សុក្កោ ទានិ, ភន្តេ, ភគវា ទិដ្ឋធម្មសុខវិហារំ អនុយុត្តោ វិហរតុ, មមំ ភិក្ខុសង្ឃំ និស្សជ្ជតុ។ អហំ ភិក្ខុសង្ឃំ បរិហរិស្សាមី’’តិ។ ‘‘សារិបុត្តមោគ្គល្លានានម្បិ ខោ អហំ, ទេវទត្ត, ភិក្ខុសង្ឃំ ន និស្សជ្ជេយ្យំ , កិំ បន តុយ្ហំ ឆវស្ស ខេឡាសកស្សា’’តិ! អថ ខោ ទេវទត្តោ – សរាជិកាយ មំ ភគវា បរិសាយ ខេឡាសកវាទេន អបសាទេតិ, សារិបុត្តមោគ្គល្លានេវ ឧក្កំសតីតិ – កុបិតោ អនត្តមនោ ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា បទក្ខិណំ កត្វា បក្កាមិ។ អយញ្ចរហិ ទេវទត្តស្ស ភគវតិ បឋមោ អាឃាតោ អហោសិ។
336. Tena kho pana samayena bhagavā mahatiyā parisāya parivuto dhammaṃ desento nisinno hoti sarājikāya parisāya. Atha kho devadatto uṭṭhāyāsanā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā yena bhagavā tenañjaliṃ paṇāmetvā bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘jiṇṇo dāni, bhante, bhagavā vuḍḍho mahallako addhagato vayoanuppatto. Appossukko dāni, bhante, bhagavā diṭṭhadhammasukhavihāraṃ anuyutto viharatu, mamaṃ bhikkhusaṅghaṃ nissajjatu. Ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’’ti. ‘‘Alaṃ, devadatta, mā te rucci bhikkhusaṅghaṃ pariharitu’’nti. Dutiyampi kho devadatto…pe… tatiyampi kho devadatto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘jiṇṇo dāni, bhante, bhagavā vuḍḍho mahallako addhagato vayoanuppatto. Appossukko dāni, bhante, bhagavā diṭṭhadhammasukhavihāraṃ anuyutto viharatu, mamaṃ bhikkhusaṅghaṃ nissajjatu. Ahaṃ bhikkhusaṅghaṃ pariharissāmī’’ti. ‘‘Sāriputtamoggallānānampi kho ahaṃ, devadatta, bhikkhusaṅghaṃ na nissajjeyyaṃ , kiṃ pana tuyhaṃ chavassa kheḷāsakassā’’ti! Atha kho devadatto – sarājikāya maṃ bhagavā parisāya kheḷāsakavādena apasādeti, sāriputtamoggallāneva ukkaṃsatīti – kupito anattamano bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Ayañcarahi devadattassa bhagavati paṭhamo āghāto ahosi.
អថ ខោ ភគវា ភិក្ខូ អាមន្តេសិ – ‘‘តេន ហិ, ភិក្ខវេ, សង្ឃោ ទេវទត្តស្ស រាជគហេ បកាសនីយំ កម្មំ ករោតុ – ‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ។ យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’តិ។ ឯវញ្ច បន, ភិក្ខវេ, កាតព្ពំ។ ព្យត្តេន ភិក្ខុនា បដិពលេន សង្ឃោ ញាបេតព្ពោ –
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘tena hi, bhikkhave, saṅgho devadattassa rājagahe pakāsanīyaṃ kammaṃ karotu – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’ti. Evañca pana, bhikkhave, kātabbaṃ. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
៣៣៧. ‘‘សុណាតុ មេ, ភន្តេ, សង្ឃោ។ យទិ សង្ឃស្ស បត្តកល្លំ សង្ឃោ ទេវទត្តស្ស រាជគហេ បកាសនីយំ កម្មំ ករេយ្យ – ‘‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ។ យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’តិ។ ឯសា ញត្តិ។
337. ‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ saṅgho devadattassa rājagahe pakāsanīyaṃ kammaṃ kareyya – ‘‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’ti. Esā ñatti.
‘‘សុណាតុ មេ, ភន្តេ, សង្ឃោ។ សង្ឃោ ទេវទត្តស្ស រាជគហេ បកាសនីយំ កម្មំ ករោតិ – ‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ។ យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’តិ។ យស្សាយស្មតោ ខមតិ ទេវទត្តស្ស រាជគហេ បកាសនីយំ កម្មស្ស ករណំ – ‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ, យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’តិ – សោ តុណ្ហស្ស; យស្ស នក្ខមតិ, សោ ភាសេយ្យ។
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Saṅgho devadattassa rājagahe pakāsanīyaṃ kammaṃ karoti – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’ti. Yassāyasmato khamati devadattassa rājagahe pakāsanīyaṃ kammassa karaṇaṃ – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati, yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’ti – so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘កតំ សង្ឃេន ទេវទត្តស្ស រាជគហេ បកាសនីយំ កម្មំ – ‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ។ យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’តិ។ ខមតិ សង្ឃស្ស, តស្មា តុណ្ហី, ឯវមេតំ ធារយាមី’’តិ។
‘‘Kataṃ saṅghena devadattassa rājagahe pakāsanīyaṃ kammaṃ – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’ti. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
៣៣៨. អថ ខោ ភគវា អាយស្មន្តំ សារិបុត្តំ អាមន្តេសិ – ‘‘តេន ហិ ត្វំ, សារិបុត្ត, ទេវទត្តំ រាជគហេ បកាសេហី’’តិ។ ‘‘បុព្ពេ មយា, ភន្តេ, ទេវទត្តស្ស រាជគហេ វណ្ណោ ភាសិតោ – ‘មហិទ្ធិកោ គោធិបុត្តោ, មហានុភាវោ គោធិបុត្តោ’តិ។ កថាហំ, ភន្តេ, ទេវទត្តំ រាជគហេ បកាសេមី’’តិ? ‘‘ននុ តយា, សារិបុត្ត, ភូតោយេវ ទេវទត្តស្ស រាជគហេ វណ្ណោ ភាសិតោ – ‘មហិទ្ធិកោ គោធិបុត្តោ, មហានុភាវោ គោធិបុត្តោ’’’ តិ? ‘‘ឯវំ ភន្តេ’’តិ។ ‘‘ឯវមេវ ខោ ត្វំ, សារិបុត្ត, ភូតំយេវ ទេវទត្តំ រាជគហេ បកាសេហី’’តិ។ ‘‘ឯវំ ភន្តេ’’តិ ខោ អាយស្មា សារិបុត្តោ ភគវតោ បច្ចស្សោសិ។
338. Atha kho bhagavā āyasmantaṃ sāriputtaṃ āmantesi – ‘‘tena hi tvaṃ, sāriputta, devadattaṃ rājagahe pakāsehī’’ti. ‘‘Pubbe mayā, bhante, devadattassa rājagahe vaṇṇo bhāsito – ‘mahiddhiko godhiputto, mahānubhāvo godhiputto’ti. Kathāhaṃ, bhante, devadattaṃ rājagahe pakāsemī’’ti? ‘‘Nanu tayā, sāriputta, bhūtoyeva devadattassa rājagahe vaṇṇo bhāsito – ‘mahiddhiko godhiputto, mahānubhāvo godhiputto’’’ ti? ‘‘Evaṃ bhante’’ti. ‘‘Evameva kho tvaṃ, sāriputta, bhūtaṃyeva devadattaṃ rājagahe pakāsehī’’ti. ‘‘Evaṃ bhante’’ti kho āyasmā sāriputto bhagavato paccassosi.
អថ ខោ ភគវា ភិក្ខូ អាមន្តេសិ – ‘‘តេន ហិ, ភិក្ខវេ, សង្ឃោ សារិបុត្តំ សម្មន្នតុ ទេវទត្តំ រាជគហេ បកាសេតុំ – ‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ។ យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’តិ។ ឯវញ្ច បន, ភិក្ខវេ, សម្មន្និតព្ពោ។ បឋមំ សារិបុត្តោ យាចិតព្ពោ។ យាចិត្វា ព្យត្តេន ភិក្ខុនា បដិពលេន សង្ឃោ ញាបេតព្ពោ –
Atha kho bhagavā bhikkhū āmantesi – ‘‘tena hi, bhikkhave, saṅgho sāriputtaṃ sammannatu devadattaṃ rājagahe pakāsetuṃ – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’ti. Evañca pana, bhikkhave, sammannitabbo. Paṭhamaṃ sāriputto yācitabbo. Yācitvā byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
‘‘សុណាតុ មេ, ភន្តេ, សង្ឃោ។ យទិ សង្ឃស្ស បត្តកល្លំ, សង្ឃោ អាយស្មន្តំ សារិបុត្តំ សម្មន្នេយ្យ ទេវទត្តំ រាជគហេ បកាសេតុំ – ‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ។ យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’តិ។ ឯសា ញត្តិ។
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho āyasmantaṃ sāriputtaṃ sammanneyya devadattaṃ rājagahe pakāsetuṃ – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’ti. Esā ñatti.
‘‘សុណាតុ មេ, ភន្តេ, សង្ឃោ។ សង្ឃោ អាយស្មន្តំ សារិបុត្តំ សម្មន្នតិ ទេវទត្តំ រាជគហេ បកាសេតុំ – ‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ, យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’តិ។ យស្សាយស្មតោ ខមតិ, អាយស្មតោ សារិបុត្តស្ស សម្មុតិ ទេវទត្តំ រាជគហេ បកាសេតុំ – ‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ, យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’តិ – សោ តុណ្ហស្ស; យស្ស នក្ខមតិ, សោ ភាសេយ្យ។
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Saṅgho āyasmantaṃ sāriputtaṃ sammannati devadattaṃ rājagahe pakāsetuṃ – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati, yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’ti. Yassāyasmato khamati, āyasmato sāriputtassa sammuti devadattaṃ rājagahe pakāsetuṃ – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati, yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’ti – so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘សម្មតោ សង្ឃេន អាយស្មា សារិបុត្តោ ទេវទត្តំ រាជគហេ បកាសេតុំ – ‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ។ យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’តិ។ ខមតិ សង្ឃស្ស, តស្មា តុណ្ហី, ឯវមេតំ ធារយាមី’’តិ។
‘‘Sammato saṅghena āyasmā sāriputto devadattaṃ rājagahe pakāsetuṃ – ‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’ti. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
សម្មតោ ច អាយស្មា សារិបុត្តោ សម្ពហុលេហិ ភិក្ខូហិ សទ្ធិំ រាជគហំ បវិសិត្វា ទេវទត្តំ រាជគហេ បកាសេសិ – ‘‘បុព្ពេ ទេវទត្តស្ស អញ្ញា បកតិ អហោសិ, ឥទានិ អញ្ញា បកតិ។ យំ ទេវទត្តោ ករេយ្យ កាយេន វាចាយ, ន តេន ពុទ្ធោ វា ធម្មោ វា សង្ឃោ វា ទដ្ឋព្ពោ, ទេវទត្តោវ តេន ទដ្ឋព្ពោ’’តិ។ តត្ថ យេ តេ មនុស្សា អស្សទ្ធា អប្បសន្នា ទុព្ពុទ្ធិនោ, តេ ឯវមាហំសុ – ‘‘ឧសូយកា ឥមេ សមណា សក្យបុត្តិយា ទេវទត្តស្ស លាភសក្ការំ ឧសូយន្តី’’តិ។ យេ បន តេ មនុស្សា សទ្ធា បសន្នា បណ្ឌិតា ព្យត្តា ពុទ្ធិមន្តោ, តេ ឯវមាហំសុ – ‘‘ន ខោ ឥទំ ឱរកំ ភវិស្សតិ យថា ភគវា ទេវទត្តំ រាជគហេ បកាសាបេតី’’តិ។
Sammato ca āyasmā sāriputto sambahulehi bhikkhūhi saddhiṃ rājagahaṃ pavisitvā devadattaṃ rājagahe pakāsesi – ‘‘pubbe devadattassa aññā pakati ahosi, idāni aññā pakati. Yaṃ devadatto kareyya kāyena vācāya, na tena buddho vā dhammo vā saṅgho vā daṭṭhabbo, devadattova tena daṭṭhabbo’’ti. Tattha ye te manussā assaddhā appasannā dubbuddhino, te evamāhaṃsu – ‘‘usūyakā ime samaṇā sakyaputtiyā devadattassa lābhasakkāraṃ usūyantī’’ti. Ye pana te manussā saddhā pasannā paṇḍitā byattā buddhimanto, te evamāhaṃsu – ‘‘na kho idaṃ orakaṃ bhavissati yathā bhagavā devadattaṃ rājagahe pakāsāpetī’’ti.
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / វិនយបិដក (អដ្ឋកថា) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ចូឡវគ្គ-អដ្ឋកថា • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / បកាសនីយកម្មាទិកថា • Pakāsanīyakammādikathā
ដីកា • Tīkā / វិនយបិដក (ដីកា) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / បាចិត្យាទិយោជនាបាឡិ • Pācityādiyojanāpāḷi / បកាសនីយកម្មាទិកថា • Pakāsanīyakammādikathā